Nieuws over vitamine K. Suzan Tuinier 26 maart 2011

Nieuws over vitamine K Suzan Tuinier 26 maart 2011

Hoe zien de komende 45 minuten er uit? • • • • • •

Vitamine Informatie Bureau Vitamines algemeen Vitamine K in theorie Vitamine K advies NVK en Gezondheidsraad Praktijk: implementatie advies Een of oneens?

• • • • • •


Wat doet het Vitamine Informatie Bureau? Het Vitamine Informatie Bureau is een voorlichtingsbureau op het gebied van vitamines en mineralen.

Doelstelling Een bijdrage leveren aan een betere kennis over vitamines en mineralen bij Nederlandse consumenten

In de praktijk betekent dat: • Wetenschappelijk onderzoek (adviezen van de Gezondheidsraad) vertalen naar consumententaal. – Voor consumenten • Via website & social media • Via media • Via professionals zoals diëtisten

Vertalen van wetenschap • Wetenschappelijke literatuur (PubMed) • Wetenschappelijke Advies Raad: – Prof. Dr. Ir. G.J. Schaafsma – Prof. Dr. F.A.J. Muskiet – Prof. Dr. E.M.H. Mathus-Vliegen

• Scientific paper (TNO Voeding) • Stuurgroep

Website Vitamine Informatie Bureau

Voorlichtingsmateriaal • Brochures • Ook vitamine K lijst

• • • • • •


Terug in de tijd • Vitamines ontdekt in de eerste helft van de twintigste eeuw, vanaf 1906 • Vita (= leven) en amine (= stikstof-bevattende verbinding) • Niet alle vitaminesbevatten stikstof, het woord 'vitamine' was al algemeen in gebruik

Vetoplosbare vitamines • • • •

Vitamine A Vitamine D Vitamine E Vitamine K

Wateroplosbare vitamines • Vitamine C • Vitamine B – B1, B2, B3, B5, B6, B8, B11 en B12

Vetoplosbare vitamines

Darmholte

Vitamines B en C zijn oplosbaar in water en worden opgenomen in in het bloed. Vitamines A, D, E en K zijn oplosbaar in vet en worden opgenomen in de lymfe

Vit. A

Wateroplosbare vitamines

Vit. A

Vit. D

Vit. B

Vit. E

Vit. K

Vit. C

Vit. B

Vit. D

Vit. A

Vit. D

Vit. E Vit. E

Vit. K

Vit. B Vit. C

Vit. K

Vit. B Vit. C Vit. C

Darmepitheelcellen met microvilli Bloedvat Lymfevat

• • • • • •


Ontdekking chemische structuur Vitamine K • Ontdekt in: 1929 • Edward Adelbert Doisy en Henrik Dam • Nobelprijs voor fysiologie of geneeskunde in 1943

Chemische structuur Vitamine K

Verschillende vormen van vitamine K • Vitamine K1 (fylloquinon) – In groene bladgroenten, zoals ben spinazie en boerenkool – Plantaardige oliën – Supplementen – Ongeveer 90% van de vitamine K inname in een typische westerse voeding

Verschillende vormen van vitamine K • Vitamine K2 (menaquinon) – Aantal menaquinonen: • menaquinon-4 (MK-4) (vlees) MK-7, MK-8 en MK-9 (gefermenteerd voedsel)

– Door bacterien gesynthetiseerd. Onder meer in de dikke darm

• Resterende 10% van de vitamine K consumptie bestaat uit vitamine K2.

Verschillende vormen van vitamine K • Vitamine K3: – Vitamine K3 is een synthetische vorm die niet geschikt wordt geacht voor menselijke consumptie.

Functies vitamine K • Bloedstolling • Processen in de botten, vaatwanden en hersenen. • Geen ADH (Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid)

• • • • • •


Nieuw vitamine K advies

Vitamine K deficiëntie bloedingen • Tekort aan vitamine K kan bloedingen veroorzaken in de eerste uren tot de eerste maanden na de geboorte. • Stond bekend als: hemorragische ziekte • Term is veranderd in: Vitamine K deficiëntie bloedingen (VKDB)

Drie vormen VKDB • Vroeg (eerste uren na de geboorte) • Klassiek (eerste week na geboorte) • Laat (tussen de 2e en de 12e levensweek)

Land

Dosering vlak na Geboorte

Dosering bij borstvoeding

Duur profylaxe

Incidentie 100.000)

Duitsland

2 mg po

2 mg po tussen dag 4-6 2 mg po tussen week 4-6

Nvt

0.44 (95%CI 0.2-0.9)

Frankrijk

2 mg po

2 mg po wekelijks

6 maanden

Geen gegevens

Zwitserland

2 mg po

2 mg po dag 4 2 mg po week 4

Nvt

Geen gegevens

Nederland

1 mg po

Vanaf 8e dag 25 microgram/dag

3 maanden

3.2 (95%CI 1.2-6.9)

Denemarken

2 mg po of 2 mg im

1 mg po wekelijks

3 maanden

0.0 (95%CI 0-0.9)

Engeland

1 mg im of 2 mg poa

2 mg po na 1 en 4 weken

Nvt

0.1 26 0.43 26

Australië

0.5-1 mg im of 2 mg poa

Geen of 2 mg po dag 3-7 en 2 mg na 6 weken

Nvt

0.2 28 4.1 28

1

1 mg im

geen

Nvt

Geen gegevens

Canada

1 mg im

geen

Nvt

0.37 31

(per

Verstoorde vetabsorptie • Oude dosering was voldoende voor gezonde zuigelingen. • Zuigelingen met verstoorde vetabsorptie minder goed beschermd

Verstoorde vetopname • Gal-afvoerbelemmering • Cholestase • Vitamine K minder goed opgenomen • Zes zuigelingen per jaar • Promotie onderzoek Peter van Hasselt

Meer risico voor borstgevoede zuigelingen

• Borstvoeding: andere darmflora, daardoor minder aanmaak van vitamine K2 in de darmen.

Flesgevoede zuigelingen • Vitamine K verspreid over de dag • Betere biobeschikbaarheid door langere darmpassage tijd en doordat supplement en voeding niet tegelijk worden genomen

Teveel aan vitamine K • Bij volwassenen geen negatieve gevolgen. • Bij kinderen ook niet. • Maar, dat wil niet zeggen dat die effecten er niet zijn, want er is weinig onderzoek gedaan.

Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde

• 2 mg orale toeding na de geboorte • Wekelijkse dosering van 1 mg

Gezondheidsraad • 1 mg orale toediening na de geboorte • 150 mcg per dag

• • • • • •


Aanvullend advies • Vitamine K-druppels tijdens de borstvoeding geven • Voor absorptie is gal nodig, dat wordt afgescheiden als voedsel de darm bereikt

Praktisch Advies • Vitamine K vetoplosbaar vitamine – Vette moedermelk – Huidige adviezen: minder vette moedermelk (vitamine K, maar ook vitamine D)

Aanvullend onderzoek • Onderzoek doen naar optimaal niveau vitamine K pofylaxe • Biobeschikbaarheid vitamine K borstvoeding versus flesvoeding • Onderzoek doen naar indicatoren verstoorde vetabsorptie

• • • • • •


Discussie • Gehalte vitamine K in borstvoeding 1,5 mcg/kg/dag wordt nauwelijks gehaald via borstvoeding volgens NVK

Discussie • Moeder Natuur heeft niet te weinig vitamine K in de moedermelk gestopt, maar het punt is dat sommige kinderen een ziekte hebben waardoor zij aan de vitamine K in hun voeding (moedermelk) niet voldoende hebben.‘ Stephan Kleintjes

• Borstvoeding bevat voldoende vitamine K

• Ik adviseer de nieuwe dosering vitamine K

• De Gezondheidsraad heeft haar werk goed gedaan

Nieuws over vitamine K. Suzan Tuinier 26 maart 2011

Recommend Documents