Focus
Nieuws over de plenaire vergadering 17-20 januari 2011 De eerste plenaire vergadering van het jaar begint met het afscheid van het Belgisch Voorzitterschap van de EU en de verwelkoming van het Hongaars Voorzitterschap. Deze week zal er gestemd worden over de toegang tot gezondheidszorg in een ander land. Internationale adoptie, acties tegen de ziekte van Alzheimer, homorechten in Litouwen en een debat over dioxinebesmetting van veevoer staan ook op de agenda. In de eerste sectie van dit dossier kunt u lezen welke onderwerpen er verder staan gepland voor deze week. Dit dossier zal in de loop van de week worden aangevuld met achtergrondinformatie, verslagen van debatten en uitslagen van stemmingen.
NL
Persdienst Directie media Directeur - Woordvoerder : Jaume DUCH GUILLOT Reference No.: 20110110FCS11408 Press switchboard number (32-2) 28 33000
1/20
Focus Nieuws over de plenaire vergadering 17 - 20 januari 2011 Balans van het Belgische voorzitterschap, intrede van het Hongaarse Europarlementariërs zullen met de eerste ministers van het huidige en het vorige voorzitterschap van de Raad debatteren. Yves Leterme maakt dinsdag de balans op van het Belgische voorzitterschap, terwijl Viktor Orbán de prioriteiten van het Hongaarse voorzitterschap woensdag presenteert. Herman van Rompuy, de voorzitter van de Europese Raad, zal terugblikken op de EU top van afgelopen december. Parlement stemt over rechten van patiënten op behandeling in het buitenland Duidelijkere regels voor de rechten van patiënten bij grensoverschrijdende gezondheidszorg zijn een stap dichterbij gekomen nadat er vlak voor Kerst een voorlopig akkoord werd bereikt tussen de Raad en de Europarlementariërs. Die laatste stemmen woensdag over de ontwerpwetgeving, die onder meer regels betreffende sleutelkwesties, zoals toegankelijkheid en terugbetaling, bevat. Wit-Rusland: Europarlementariërs bespreken mogelijke EU-sancties Het Parlement debatteert over de situatie in Wit-Rusland na de frauduleuze verkiezingen in december. Die werden gevolgd door de opsluiting van oppositieleiders en de repressie van de demonstranten door de politie. De Europarlementsleden stemmen over een resolutie over mogelijke EU-sancties die zouden moeten worden opgelegd aan de Wit-Russische president Alexander LUKASHENKO en aan andere leden van zijn regering. Onder de mogelijke sancties vallen een visumverbod en de bevriezing van activa. Nieuw juridisch kader voor betrekkingen met Servië Dinsdag debatteren de Europarlementariërs over een nieuw juridisch kader voor de betrekkingen tussen de EU en Servië. Daarna stemmen ze of ze al dan niet hun goedkeuring aan een stabilisatie- en associatieovereenkomst (SAO) met dat land verlenen. Om in werking te treden, moet de SAO door het Europees Parlement en door alle lidstaten worden goedgekeurd. Adoptie in de EU: belangen van kinderen beschermen en de rechten van ouders verdedigen Het recht van ouders om een kind uit een ander Europees land te adopteren moet worden verdedigd, terwijl de kinderen die door Europese burgers geadopteerd worden, beschermd moeten worden. Daarom willen Europarlementsleden de Commissie maandag naar maatregelen vragen, om het recht op internationale adoptie binnen de EU te waarborgen. Zo zou voorkomen moeten worden dat in de steek gelaten kinderen noodgedwongen in weeshuizen leven. Woensdag stemmen de leden over een resolutie over dit onderwerp. Litouwen: wetsontwerp geeft aanleiding tot bezorgdheid over de rechten van homoseksuelen Europarlementariërs zullen de Commissie vragen stellen over haar intentie om op te treden tegen een wetsontwerp in Litouwen. Volgens hen zou het wetsontwerp "een ernstige beperking inhouden van de vrijheid van meningsuiting, zoals het in het openbaar steunen van of campagne voeren voor gelijke rechten van LGBT's (lesbiennes, homo's, bi- en transseksuelen) of tegen discriminatie op grond van geslacht of seksuele geaardheid". Haïti: een jaar na de aardbeving Dinsdagavond maken de Europarlementariërs de balans op van de EU-inspanningen, uitgevoerd in 2010, voor de wederopbouw in Haïti. Het is een land dat naast de verschrikkelijke gevolgen van de aardbeving op 12 januari 2010 ook nog te kampen heeft gehad met andere ernstige problemen zoals de orkaan Tomas, de cholera-epidemie, de spanningen rond de presidentsverkiezingen en met fragiele staatsinstellingen. Debat over dioxinebesmetting van veevoer Naar aanleiding van het met dioxine besmette veevoer, dat onlangs in Duitsland werd aangetroffen, maar ook voor o.a. Nederland gevolgen had, vindt maandag een debat plaats met de Europese Commissie. De afgelopen weken werden in eieren, gevogelte en varkensvlees hogere dioxinewaarden waargenomen, dan de EU-wetgeving toestaat. 20110110FCS11408 - 2/20
Focus Kosten en uitvoering van asielregelgeving in EU-lidstaten De EU ontvangt onvoldoende concrete informatie van haar lidstaten over de financiële kosten (tolken, rechtsbijstand) die worden gemaakt voor onderzoek naar aanvragen van asielzoekers. De Europarlementsleden zullen de Raad vragen informatie te geven over de gemaakte kosten in de EU-lidstaten en de Commissie oproepen een vergelijkend onderzoek naar de kosten uit te voeren. Daarnaast zullen zij de Raad ook naar de stand van zaken vragen betreffende de herschikking van de richtlijn asielprocedures. Europarlementariërs eisen acties tegen Alzheimer Alzheimer en andere vormen van dementie zijn in Europa in opmars. De ziekte maakt onder vrouwen twee keer zo veel slachtoffers als onder mannen. Op woensdag stemmen de Parlementsleden over een niet-wetgevend verslag, waarin de EU wordt opgeroepen om beter te samenwerken en meer steun uit te trekken ter verbetering van de preventie, diagnose, behandeling en zorg. Verbeterde traceerbaarheid van hout uit Congo-Brazzaville en Kameroen Europarlementsleden beslissen of ze het groene licht geven aan de Europese Commissie om vrijwillige partnerschapsovereenkomsten met Congo-Brazzaville en Kameroen af te sluiten, in een poging de handel in illegaal gekapt hout en houtproducten tegen te gaan. Het illegaal kappen van hout is naar het schijnt de grootste oorzaak van wereldwijde ontbossing. Terugblik op het mededingingsbeleid en suggesties voor de toekomst Op donderdag debatteren en stemmen de Europarlementsleden over het niet-wetgevend verslag van Derk Jan EPPINK (ECR, BE) over de activiteiten van de Commissie op het gebied van het mededelingsbeleid in 2009. De tekst verzoekt de Commissie gedetailleerd verslag uit te brengen over het effect dat de staatshulp gedurende de financiële crisis op de economie heeft gehad. Ook wordt de Commissie gevraagd, wat de impact van staatshulp is geweest voor de totstandkoming van een groen economisch herstel.
20110110FCS11408 - 3/20
Focus Veiligheid en duurzaamheid in de bouw Onze appartementen en huizen zijn de plaatsen waar we de meeste van onze vrije tijd doorbrengen. Ze zijn plekken waar we eten, slapen en tijd doorbrengen met onze geliefden. Het is dus van het allergrootste belang dat onze huizen veilig zijn en dat zij op een veilige manier zijn gebouwd. De gebruikte materialen zouden vrij van gevaarlijke stoffen moeten zijn. In de herziening van de regels voor bouwproducten, streven de parlementsleden ernaar dit te verzekeren. Op maandag 10 januari stemde de commissie interne markt in met een bereikt akkoord met de Raad over een nieuwe EU-wet voor de handel in bouwproducten. De leden zullen op maandag 17 december hierover gezamenlijk debatteren en de volgende dag stemmen. Vervolgens moet de Raad de definitieve overeenkomst goedkeuren. De regels gaan over normen voor bouwproducten, informatieverstrekking en milieu, gezondheids-, en veiligheidskwesties. Veilig bouwen De leden willen dat bouwmateriaal veilig is en bijvoorbeeld geen giftige gassen afgeeft en dat er rekening wordt gehouden met de brandveiligheid en duurzaamheid. Verder zouden risico's tijdens de bouw, zoals de kans op uitglijden, vallen en elektrocutie, zo klein mogelijk moeten zijn. Rapporteur Catherine Stihler (S&D) zei hierover: "Labels op bouwmateriaal zullen in de toekomst moeten aangeven welke gevaarlijke stoffen in het product voorkomen". Hulp aan de industrie Veel bouwers zullen bouwproducten met CE-markering willen gebruiken omdat deze naar de kwaliteit van de producten verwijst. Het verkrijgen van een CE-markering is echter een relatief omslachtig proces - vooral voor kleinere fabrikanten - en dat zorgt voor handelsbelemmeringen binnen de EU. Stihler: "Er zijn ook vereenvoudigde procedures voor het Midden- en Kleinbedrijf om hun producten op de markt te brengen." Milieuvriendelijke bouwmaterialen De leden willen verder dat bouwwerken worden ontworpen op een manier die het hergebruik van het bouwmateriaal na de sloop toestaat.
20110110FCS11408 - 4/20
Focus EP-leden willen aanpak speculatie voedselprijzen Terwijl de wereldbevolking toeneemt, zijn de voedselprijzen waarschijnlijk nog nooit zo instabiel geweest. Naar schatting 50% van de recente stijgingen van de voedselprijzen zijn het gevolg van speculatie. Op maandag wordt hierover gedebatteerd. Op de agenda staat ook de vergrijzing van de landbouwers en de behoefte aan een voorraadsysteem op wereldniveau. Rapporteur Daciana Octavia Sârbu (S&D) zegt dat het verslag "de behoefte benadrukt aan een sterk gemeenschappelijk landbouwbeleid om de voedselzekerheid te verzekeren". Steeds meer speculatie De voedselmarkt is momenteel zeer instabiel. De prijs voor tarwecontracten steeg de afgelopen twee maanden met 70% en speculatie is duidelijk een van de grootste problemen. "We moeten de problemen die door financiële speculatie worden veroorzaakt, aanpakken. Dit zal waarschijnlijk bestaan uit regelgeving om speculatie te beperken en de aard van de prijsstijgingen - die wij in het recente verleden gezien hebben - te voorkomen," stelt Sârbu. Het verslag steunt een herziening van de bestaande wetgeving over financiële instrumenten wat moet zorgen voor een meer transparante handel. "We roepen de Commissie op om permanente en krachtige maatregelen in te voeren om de volatiliteit op de voedselmarkt als een zaak van urgentie aan te pakken," voegt Sârbu daaraan toe. De instabiliteit op de markten wordt ook door de ondervoorzitter van de landbouwcommissie, Marit Paulsen (ALDE), als een belangrijk probleem gezien. "Ik zou graag vangnetten tegen extreme prijsschommelingen voorstellen," laat zij weten. De volgende generatie? Een andere belangrijke uitdaging waar de agrarische sector in de EU mee wordt geconfronteerd, is de vergrijzing van de boeren. Slechts 7% van de Europese boeren is jonger dan 35 jaar en verder zullen tenminste 4,5 miljoen boeren de komende tien jaar met pensioen gaan. De parlementsleden stellen daarom voor om de maatregelen te versterken die het gemakkelijker moeten maken voor jonge boeren om hun bedrijf te laten draaien. Mondiale vraagstukken Het verslag herinnert er ook aan dat de voedselzekerheid een mondiaal probleem is. "We stellen een wereldwijd systeem van voedselvoorraden voor, voor gebruik in noodsituaties en voor de regulering van de grondstoffenprijzen," zegt Sârbu. Voor Paulsen is voedselzekerheid ook een cruciale uitdaging voor het toekomstige gemeenschappelijk landbouwbeleid: "De belangrijkste vraag is hoe we de voedselproductie met 40% kunnen verhogen om een wereld van spoedig negen miljard mensen te voeden en tegelijkertijd in de toekomst minder land, minder water en minder pesticiden te gebruiken". Het verslag volgt deels een resolutie van het EP over de herziening van het gemeenschappelijk landbouwbeleid na 2013 die in juli 2010 werd aangenomen. Daarin werd al een lans gebroken voor een evenwichtigere en eerlijkere verdeling van steun aan de boeren.
20110110FCS11408 - 5/20
Focus Betere bosbescherming door overeenkomsten tussen EU en Afrika over houthandel? Bosdegradatie, de strijd tegen corruptie en de rechten van de inheemse bevolking: hierover wordt vandaag in Straatsburg gedebatteerd, in het kader van enkele akkoorden over de handel in hout tussen enerzijds de EU en anderzijds Congo en Kameroen. De Commissie ontwierp vorig jaar een voorstel over deze vrijwillige partnerschapsovereenkomsten, nu moet het Parlement zich nog over de kwestie buigen en zijn goedkeuring geven. Het milieu in de vergeethoek geduwd? Rapporteur Yannick Jadot (De Groenen), lid van de parlementaire Commissie internationale handel, ontwierp twee verslagen over de vrijwillige partnerschapsovereenkomsten. De parlementaire Commissie gaf haar fiat voor de akkoorden maar heeft wel nog enkele aanbevelingen geopperd. Jadot stelt in zijn verslag duidelijk dat industriële bosontginning bijdraagt tot de teloorgang van het milieu op wereldschaal. Hij roept de EU ertoe op extra maatregelen te nemen om ontbossing en bosdegradatie tegen te gaan. Bovendien vragen de verslagen dat zowel de EU, Kongo als Kameroen zich engageren voor duurzame ontwikkeling, vooral op het vlak van biodiversiteitsbeheer. Participatie en transparantie In zijn verslag beklemtoont Jadot dat participatie een belangrijk beginsel is dat men in acht moet nemen. Dit houdt in dat de rechten van de inheemse bevolking worden gerespecteerd en dat deze bevolkingsgroepen effectief deelnemen aan het ontwerpen van nieuwe regels en hun bijdrage leveren aan de uitvoering ervan. Ook transparantie is van sleutelbelang. Daarom dringt het EP erop aan dat er een volledige lijst openbaar wordt gemaakt met de namen van de bedrijven waaraan concessies zijn toegewezen. Ook de EU moet op haar beurt de namen van Europese handelaren en invoerders publiceren. Rapporteur Jadot onderstreepte tot slot de rol van een onafhankelijke plaatselijke rechtspraak in de strijd tegen corruptie. De aanstelling van een ombudsman voor elke vrijwillige partnerschapsovereenkomst moet er dan weer voor zorgen dat maatschappelijke organisaties in staat zijn om in beroep te gaan tegen een juridische uitspraak. De vrijwillige partnerschapsovereenkomsten maken deel uit van het EU-actieplan voor wetshandhaving, governance en handel in de bosbouw (FLEGT) dat in 2012 van start zou moeten gaan. Congo en Kameroen •
Congo exporteert voor ruim 250 miljoen euro per jaar aan hout en houtproducten
•
de helft ervan gaat naar de EU
•
20% van het Congolese hout dat naar de EU wordt uitgevoerd is van illegale oorsprong
•
Kameroen is in Afrika de grootste uitvoerder van hardhout naar Europa
•
40% van het grondgebied van Kameroen wordt door bossen bedekt
20110110FCS11408 - 6/20
Focus Opening van de zitting: Europees Parlement houdt minuut stilte voor slachtoffers Tunesië De voorzitter van het Europees Parlement, Jerzy Buzek, heeft in een verklaring bij de opening van de plenaire zitting zijn zorg over de situatie in Tunesië uitgesproken. Bij onlusten in dit land vielen onlangs tientallen doden. Ook stond Buzek onder andere stil bij de 66ste verjaardag van de bevrijding van Auschwitz, de 20e verjaardag van de 'Bloedige Zondag' in Litouwen, het VN-verdrag voor mensen met een handicap en de vermissing van de Chinese activist Gao Zhisheng. Het Europees Parlement sprak zijn medeleven uit met allen die het leven lieten tijdens de onlusten in Tunesië. Het Parlement steunt het democratische gedachtegoed van de betogers en moedigt de Jasmijnrevolutie aan. Voorzitter Buzek beschreef de huidige gebeurtenissen als een "historisch moment". Namens het Parlement had hij vier concrete verzoeken voor de nieuwe Tunesische regering: De onmiddellijke vrijlating van de gearresteerden. De instelling van onafhankelijke onderzoeken naar corruptie en het gebruik van geweld Het houden van vrije, pluralistische en internationaal waargenomen verkiezingen, een proces waarbij het Parlement bereid is te assisteren. In de aanloop naar de verkiezingen, de oprichting van een regering van nationale eenheid waarin alle democratische ijkpunten aanwezig zijn. Op 27 januari is het 66 jaar geleden dat het Nazi concentratiekamp Auschwitz-Birkenau werd bevrijd. De jaarlijkse herdenking van de ruim een miljoen dodelijke slachtoffers, gaf "de kracht om te werken aan een gezamenlijke toekomst van vrede voor een verenigd Europa", aldus Buzek. Buzek refereerde daarnaast aan de herdenking van de "Bloedige Zondag", die 20 jaar geleden op 13 januari in Litouwen plaatsvond. Die dag werden 14 Litouwers vermoord in hun strijd voor onafhankelijkheid van de Sovjet-Unie. De voorzitter van het Parlement verwelkomde de aansluiting van de EU aan het VN-verdrag inzake de rechten van mensen met een handicap. Hij uitte ook de bezorgdheid van het Parlement over de situatie van de Chinese activist Gao Zhiseng, die verdween na te zijn mishandeld en riep de Chinese regering op om duidelijkheid te verschaffen over zijn situatie en gezondheid. De voorzitter bedankte het uittredende Belgische EU-voorzitterschap en verwelkomde Hongarije als opvolger. Daarna verwees hij naar de recente verkiezingen in Wit-Rusland, dat woensdag het onderwerp van een debat vormt. Ten slotte uitten de Parlementsleden hun solidariteit met de slachtoffers van de recente natuurrampen in de wereld.
20110110FCS11408 - 7/20
Focus Nauwere band tussen Servië en de EU Op 19 januari stemmen de parlementsleden over een stabilisatie- en associatieovereenkomst tussen de EU en Servië. Hierdoor moet de handel tussen beide vergemakkelijkt worden en heeft Servië uitzicht op EU-lidmaatschap. Op dit ogenblik is de overeenkomst reeds door 12 lidstaten geratificeerd. Volgens rapporteur Jelko Kacin van de liberale fractie beïnvloedt een nauwere band tussen Servië en de EU ook de rest van de regio: "Als Servië beslist het integratieproces te versnellen, zal de hele westelijke Balkan er baat bij hebben". Servië grenst momenteel aan drie EU-lidstaten: Roemenië, Hongarije en Bulgarije. De EU is ook haar belangrijkste handelspartner. In 2009 kwam de totale waarde van de in- en uitvoer tussen de EU en Servië neer op 6 miljoen euro. Maar de Serviërs hebben nog steeds te kampen met de gevolgen van hun recente verleden gekenmerkt door oorlog. Zo heeft Servië het grootste aantal vluchtelingen en intern ontheemden in Europa. Bovendien zijn twee oorlogsmisdadigers Ratko Mladić en Goran Hadžić nog steeds niet gevat, terwijl een volledige samenwerking met het Internationaal Straftribunaal voor het voormalige Joegoslavië in Den Haag van cruciaal belang is voor een eventueel EU-lidmaatschap. Het debat vindt plaats op dinsdag 18 januari om 9.00 uur, op woensdag volgt de stemming.
20110110FCS11408 - 8/20
Focus De ziekte van Alzheimer: een prioriteit voor Europa? In Europa krijgt om de 24 seconden een nieuwe patiënt de diagnose Alzheimer of een ander vorm van dementie. Jaarlijks ontwikkelen 1,4 miljoen Europese burgers een vorm van dementie. Naar schatting leden in 2010 wereldwijd 35,6 miljoen mensen aan dementie in al zijn vormen. Het aantal patiënten zou de komende twintig jaar kunnen verdubbelen. De totale directe medische en sociale kosten voor deze ziekte worden alleen al in Europa op meer dan 100 miljard Euro geschat. Genoeg reden voor de leden om er in een verslag bij de Raad op aan te dringen om dementie tot een EU-prioriteit van het gezondheidsbeleid te maken. Het verslag is opgesteld door het Portugese parlementslid Marisa Matias (Confederale Fractie Europees Unitair Links/Noords Groen Links) en staat voor 18 januari op de agenda voor een debat. De dag daarna is de stemming gepland. In het verslag wordt voorgesteld om de samenwerking tussen de lidstaten wat betreft onderzoek, zorg en de preventie van de ziekte van Alzheimer aan te moedigen. Daarnaast wordt een Europees Jaar van de Geestelijke Gezondheid voorgesteld. Er zouden voorlichtingscampagnes in de EU moeten worden georganiseerd om de herkenning van de vroege symptomen van dementie gemakkelijker te maken. Het verslag stelt verder het opzetten van gespecialiseerde centra voor en er zouden ook actieplannen moeten worden ontwikkeld ter verbetering van het welzijn en de levenskwaliteit van Alzheimerpatiënten en hun families. Een groot probleem in een vergrijzende wereld Met een steeds ouder wordende bevolking is Alzheimer een grote uitdaging. Bijna één op de 20 mensen boven de leeftijd van 65 jaar en één op de vijf mensen ouder dan 80 lijdt aan dementie. De symptomen van de ziekte van Alzheimer worden vaak verward met gemeenschappelijke tekenen van veroudering en het aantal mensen dat de ziekte heeft zonder de diagnose gekregen te hebben, blijft daarom hoog. De totale kosten van de directe medische en sociale zorgverlening in verband met de ziekte van Alzheimer in Europa bedraagt meer dan 100 miljard euro. Het verslag stelt dat "de toenemende vergrijzing, en de toenemende druk op de overheidsfinanciën en de productiviteit van de particuliere sector, vanwege de stijgende uitgaven voor de ouder wordende bevolking, een structureel probleem voor de lidstaten gaan vormen." In het verslag wordt ook aangehaald dat mensen boven de 80 jaar in de meeste Europese landen het snelst groeiende bevolkingscohort vormen en dat het aantal werkende personen in verhouding tot het aantal gepensioneerden vermindert. "Dementie zal daarom naar verwachting in de komende decennia een van de grote problemen gaan vormen voor de duurzaamheid van de nationale stelsels voor sociale voorzieningen en gezondheidszorg," stelt het verslag. Preventie? Een gezonde levensstijl We kennen de oorzaak van dementie nog niet. Echter, een hoge bloeddruk, een hoog cholesterol, overgewicht, roken en diabetes zijn risicofactoren, samen met weinig sociale activiteit en lichaamsbeweging. Dat is de reden waarom in het verslag de noodzaak van een gezonde levensstijl en een gezond dieet worden benadrukt.
20110110FCS11408 - 9/20
Focus Belgisch Voorzitterschap gezien als Europees succesverhaal Het Belgisch voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie kan worden gezien als een rolmodel voor toekomstige houders van de post omdat België zich geconcentreerd heeft op het vooruitbrengen van Europa en er niet op gebrand was de nationale prioriteiten door te drukken. Dat was wat de meest fracties lieten weten tijdens een debat op dinsdagochtend. De parlementsleden waren het erover eens dat deze zes maanden aan het roer van de Raad van de EU voor België zeer succesvol zijn geweest. Het Voorzitterschap oogstte lof voor het volgen van de agenda van de Europese Commissie en het Parlement en voor de samenwerking met de Commissie, de Raad en het EP in het ontwikkelen van een werkwijze volgens de nieuwe regels van het Verdrag van Lissabon. Sommigen merkten op dat het feit dat de België nog steeds een regering van lopende zaken heeft, het land in staat heeft gesteld de focus duidelijk op Europa te leggen. Ontslagnemend premier Yves Leterme vertelde dat België er aan gewerkt heeft om de samenwerking en integratie te bevorderen en succesvol was geweest in het verkrijgen van afspraken over het financieel toezicht en de begroting. Hij gaf echter de waarschuwing mee dat de EU veel verder moet gaan. "De monetaire unie is niet mogelijk zonder economische unie en meer convergentie, een streng toezicht en begrotingsdiscipline," liet hij weten. Andere prioriteiten voor de toekomst zijn het vergroten van de rol van de EU in de wereld en het werken met het EP over de wijze waarop de EU in de toekomst gefinancierd zal worden," zei hij. Tot slot vertelde hij de parlementsleden dat "Europa een ziel nodig heeft" en enkel in staat zal zijn om vooruit te gaan "als wij in onszelf geloven". Hongarije heeft het zesmaandelijks roulerend Voorzitterschap van de Raad van de EU op 1 januari van België overgenomen. Volg het debat over de prioriteiten van Hongarije op woensdagochtend.
20110110FCS11408 - 10/20
Focus Haïti: Europees Parlement bezorgd over onstabiele regering en politieke crisis Een jaar na de aardbeving is de situatie in Haïti nog steeds chaotisch en komt de wederopbouw maar moeizaam op gang, zo stellen de Europarlementariërs woensdag in een resolutie. Ze vestigen de aandacht op de geringe bekwaamheid van de Haïtiaanse staat en wijzen op het risico dat de huidige politieke crisis nog verder kan verslechteren. De recente cholera-epidemie heeft het vrijwel totale onvermogen van de Haïtiaanse staat aan het licht gebracht om te reageren op een simpel te voorkomen en te genezen ziekte. Ook werden de beperkingen aangetoond van het systeem van internationale steun in een land waar enorm veel humanitaire hulpverleners op de been zijn (12.000 ngo's). "Humanitaire hulpverleners zouden de zwaktes van de Haïtiaanse staat niet mogen blijven ondervangen of als vervanger van laatstgenoemde blijven optreden", zeggen de Europarlementsleden. Ze dringen daarom bij de Haïtiaanse regering aan om de voornemens in het nationale plan voor wederopbouw uit te voeren, door onder meer het staatsgezag te versterken en de capaciteit voor de lokale en nationale overheid op te bouwen. Reconstructie vergt stabiliteit en politieke wil Naar aanleiding van de uitslag van de parlements- en presidentsverkiezingen, die in november 2010 plaatsvonden, zijn de Europarlementsleden zeer bezorgd over de huidige politieke crisis. De Europese Unie moet volgens de leden alles in het werk stellen om een legitiem en transparant verkiezingsproces en het goede verloop van de tot februari uitgestelde tweede ronde nadrukkelijk te ondersteunen, om te voorkomen dat Haïti in een nog zwaardere crisis beland. Ze zijn van oordeel dat slechts een gekozen en legitieme president en legitieme parlementsleden de noodzakelijke besluiten kunnen nemen en dat de wederopbouw stabiliteit en politieke wil vergt. De Europarlementariërs zijn wel verheugd over de inspanningen en het werk van de humanitaire organisaties die in Haïti actief zijn. Zij onderstrepen dat de niet-zichtbare gevolgen van de humanitaire inspanningen onder de aandacht moeten worden gebracht, omdat de situatie dankzij die organisaties onder controle kon worden gebracht.
20110110FCS11408 - 11/20
Focus EP dringt aan op verwerpen Litouwse anti-homowet Het Europees Parlement roept het Litouwse Parlement op om de omstreden voorstellen voor een anti-homowet, die publieke aanzet tot homoseksuele relaties strafbaar maakt, te verwerpen. De resolutie van het EP stelt ook dat minderjarigen vrije toegang moeten krijgen tot informatie over homoseksualiteit. Het EP vraagt de Europese Commissie met een plan te komen om homofobie te bestrijden. De resolutie, ingediend door de fracties S&D, ALDE, Groenen/EFA en GUE/GNL, vloeit voort uit "een serie verontrustende gebeurtenissen", stellen EP'ers. Het gaat hierbij onder meer om een 'wet ter bescherming van minderjarigen tegen de negatieve effecten van publieke informatie', de pogingen van lokale autoriteiten om gay prides en protestacties voor gelijke rechten te verbieden en de opruiende taal, soms in de vorm van haattoespraken, van vooraanstaande politici. In Litouwen ligt een voorstel tot wetswijziging ter goedkeuring waarin "publieke aanzet tot homoseksuele relaties" wordt verboden op straffe van een boete tussen de € 580 en 2900. Deze wetswijzigingen zouden iedere publieke uiting, voorstelling of informatie in relatie tot homoseksualiteit kunnen criminaliseren, zo stelt een rapport van het Agentschap voor Fundamentele Rechten dat op 20 november vorig jaar aan het EP werd gepresenteerd. Het EP acht de voorstellen in strijd met de Litouwse grondwet. Dat vindt ook de Litouwse minister van Justitie. President Dalia Grybauskaité, voorheen nog Eurocommissaris, is ook fel tegen de voorstellen gekant. Ze noemt deze schadelijk voor Litouwse burgers en voor het imago van haar land. Het EP heeft haar gevraagd, indien nodig, haar veto over de wet uit te spreken. De EP-leden merken op dat de plenaire vergadering van het Litouwse Parlement nog niet over de voorgestelde wijzigingen gestemd heeft en dat de voorstellen momenteel nog worden onderzocht door de Litouwse nationale autoriteiten. Ze zijn ingenomen met het voornemen van die autoriteiten om voorstellen die strijdig met het Europese recht blijken te zijn, te herzien. Europees plan tegen homofobie hard nodig Europarlementariërs vragen de Commissie een juridische analyse te maken van de wetsvoorstellen. Ook willen ze dat zij een stappenplan presenteert om homofobie en discriminatie op grond van seksuele voorkeur tegen te gaan. "Europese instellingen en lidstaten hebben de taak erop toe te zien dat mensenrechten worden gerespecteerd, verdedigd en uitgedragen", onderstrepen EP'ers. Onderwijs over seksuele diversiteit kan tolerantie bevorderen Al in juni 2009 heeft het Litouwse Parlement een wetswijziging goedgekeurd die moet voorkomen dat jongeren toegang krijgen tot informatie over homoseksualiteit. "Het is nog nooit aangetoond dat voorlichting aan kinderen en meerderjarigen hun seksuele voorkeuren beïnvloedt (...) Voorlichting over verschillen in seksuele geaardheid bevorderen juist tolerantie en acceptatie van verschillen", zo stellen EP'ers.
20110110FCS11408 - 12/20
Focus EU - Servië betrekkingen gaan volgende fase in De Europarlementariërs hebben hun goedkeuring gegeven aan een stabilisatie- en associatieovereenkomst (SAO) van de EU met Servië. Om in werking te treden moet die - naast de noodzakelijke goedkeuring van het Parlement - ook door alle lidstaten worden geratificeerd. In een resolutie benadrukken de Europarlementsleden dat de Servische regering wel volledige medewerking moet verlenen aan het Joegoslavië-tribunaal (ICTY). "Door de stabilisatie- en associatieovereenkomst goed te keuren, zal het Europees Parlement Servië aanmoedigen om verdere stappen te zetten in zijn historische tocht richting de EU. We erkennen en verwelkomen de geleverde prestaties van Servië in het afgelopen jaar. Maar tegelijkertijd kijken we ook naar de uitdagingen die in het verschiet liggen. Belgrado moet volledige medewerking verlenen aan het Joegoslavië-tribunaal om te kunnen garanderen dat het ratificatieproces van de SAO soepel zal verlopen", zei rapporteur Jelko KACIN (ALDE, SI) tijdens het debat dat aan de stemming voorafging. De stabilisatie- en associatieovereenkomst (SAO) werd ondertekend in 2008. Het akkoord opent de handel tussen de EU en Servië en voorziet het perspectief van EU-lidmaatschap. De lidstaten startten de ratificatie van de overeenkomst in juni 2010. Tot nu toe hebben 11 lidstaten dit proces volledig doorlopen. De Europarlementariërs roepen de overige landen op om het ratificatieproces zo spoedig mogelijk te voltooien. Dialoog met Kosovo: engagement en bereidheid tot compromis De Europarlementsleden zijn verheugd over de bereidheid van de Servische regering om deel te nemen aan een hernieuwde dialoog met Kosovo in een EU-kader. Ze dringen erop aan dat de besprekingen spoedig van start gaan. Engagement en bereidheid van beide zijden tot het sluiten van compromissen zijn volgens de leden onontbeerlijk voor langdurige stabiliteit en het verbeteren van het welzijn van de bevolking. De Servische parallelle structuren in Kosovo moeten worden ontmanteld omdat zij het decentraliseringproces ondermijnen en de volledige integratie van de Servische gemeenschap in de instellingen van Kosovo in de weg zitten. Geen misbruik van visumvrijstellingsregeling Sinds december 2009 hebben Servische burgers het recht om zonder visum naar het Schengengebied te reizen. De Servische regering moet "passende maatregelen" nemen om de mogelijkheden tot misbruik van de visumvrijstellingsregeling te beperken. Voornamelijk "om te waarborgen dat de Servische burgers naar behoren zijn geïnformeerd over hun uit de visumvrijstellingsregeling voortvloeiende rechten en plichten", menen de Europarlementariërs in de context van het groeiende aantal 'nep-asielzoekers' uit dit land in verscheidene lidstaten. Intern ontheemden en vluchtelingen Servië is het Europese land met het grootste aantal vluchtelingen en intern ontheemden, vaak in moeilijke situaties wat betreft huisvesting en armoede. Meer vooruitgang moet worden geboekt om een duurzame oplossing te vinden voor de problemen in deze regio, aldus de Europarlementsleden. Zij herinneren er bovendien aan dat er nog tot 150.000 gerepatrieerden worden verwacht als gevolg van de overnameovereenkomsten met EU-lidstaten en dat hun "succesvolle re-integratie een grondige voorbereiding zal vergen, met name door lokale autoriteiten".
20110110FCS11408 - 13/20
Focus De resolutie over de stabilisatie- en associatieovereenkomst werd bij handopsteken goedgekeurd, terwijl de resolutie over het integratieproces van Servië werd aangenomen met 612 stemmen voor, 38 stemmen tegen en 28 onthoudingen. Achtergrond Nadat Servië in december 2009 een verzoek tot EU-lidmaatschap had ingediend, vroeg de Raad de Commissie in oktober 2010 om tegen de herfst van 2011 een advies over de lidmaatschapperspectieven van Servië uit te geven. Maandag 17 januari vertelde Bozidar Djelic, Servisch vicepremier voor EU-integratie en minister voor wetenschappen en technologische ontwikkeling, de Europarlementsleden van de commissie buitenlandse Zaken, dat zijn land tot doel heeft om in het voorjaar van 2011 de status van kandidaat-lidstaat te bemachtigen, zodat de toetredingsonderhandelingen in het voorjaar van 2012 zouden kunnen beginnen.
20110110FCS11408 - 14/20
Focus Duidelijkere regels voor gezondheidszorg in het buitenland De regels voor de rechten van patiënten, die zich in het buitenland laten behandelen, worden duidelijker nu het Parlement nieuwe wetgeving heeft aangenomen. Zo wordt vastgelegd op welke voorwaarden een buitenlandse behandeling wordt vergoed en wanneer daar vooraf voor om toestemming moet worden gevraagd. De wetgeving is het resultaat van een akkoord met de Raad die dat formeel nog moet goedkeuren. Volgens de nieuwe regels hebben patiënten die zich in een andere lidstaat laten behandelen, recht op dezelfde terugbetaling als in eigen land. Lidstaten kunnen eisen dat patiënten een verzoek om 'voorafgaande toestemming' indienen voor behandelingen met ziekenhuisovernachtingen of specialistische zorg. Op aandringen van de Europarlementsleden moet elke weigering van de terugbetaling gerechtvaardigd worden op basis een beperkte lijst met mogelijke redenen. Elk land moet een contactpunt oprichten, waar patiënten met belangstelling voor een behandeling in het buitenland informatie kunnen krijgen. De contactpunten kunnen ook bijstand bieden in het geval er problemen optreden. Vooral patiënten op lange wachtlijsten of die geen specialistische behandeling vinden, hebben baat bij de nieuwe regels voor gezondheidszorg in het buitenland. Onder leiding van rapporteur Françoise GROSSETÊTE (EPP, FR) versterkten de Europarlementsleden de bepalingen voor samenwerking betreffende zeldzame aandoeningen, omdat er maar weinig deskundigen voorhanden zijn. Normaal gesproken verkiezen patiënten een behandeling dichtbij huis. Op dit moment wordt 1 % van het geld dat lidstaten voor zorg uittrekken aan grensoverschrijdende gezondheidszorg besteed. De regels hebben alleen betrekking op patiënten die voor een behandeling in het buitenland kiezen. De Europese zorgverzekeringskaart (European Health Insurance Card - EHIC) blijft van toepassing voor burgers die tijdens hun verblijf in een andere lidstaat dringend behandeld moeten worden. Volgende stappen Nadat de Raad de wetgeving ook formeel heeft goedgekeurd, krijgen de lidstaten 30 maanden de tijd om de regels in nationale wetgeving om te zetten.
20110110FCS11408 - 15/20
Focus Hongaars voorzitterschap van de Raad van de EU voorgesteld in het Parlement Economie wordt het belangrijkste agendapunt van het Hongaars voorzitterschap van de Raad van de EU. Dit vertelde de Hongaarse premier Viktor Orbán aan de parlementsleden toen hij de prioriteiten van het zes maanden lange voorzitterschap uiteenzette. Het daaropvolgende debat ging er soms heftig aan toe aangezien de omstreden Hongaarse mediawet door sommige EP-leden op de korrel werd genomen. Bij de opening van zijn speech verwees premier Orbán naar de opstand van 1956 en de daaropvolgende communistische repressie in zijn land. Hij sprak van een "historische rechtvaardigheid" in Hongarije, omdat het nu het voorzitterschap van de Raad bekleedt terwijl het de EU-lidstaat is die sinds de tweede wereldoorlog "het meeste bloed heeft zien vloeien voor vrijheid". Qua actuele problemen bracht de Hongaarse premier er hoofdzakelijk twee op de voorgrond. Ten eerste de grote schuldenlast, een obstakel dat enkel door werkgelegenheid en een accuraat economisch bestuur kan overwonnen worden, "zonder onze kinderen in de toekomst met onze schulden te belasten". Vervolgens benadrukte hij dat het Lissabonverdrag enkele wijzigingen nodig heeft, als men het geplande permanent crisismechanisme tegen 2013 wil invoeren. Op economisch vlak had Orbán het nog over betere coördinatie van het economisch beleid, economische groei, een duurzaam werkgelegenheidsbeleid en deregulering. Niet alleen economie, ook de uitbreiding van de EU was een belangrijk punt tijdens de toespraak van de Hongaarse eerste minister. Er is angst voor uitbreiding, legde hij uit: "het is niet rechtvaardig dat Kroatië nog steeds geen lid is van de EU". Daarom wil Orbán het toetredingsverdrag van Kroatië tegen het einde van het voorzitterschap ondertekenen. Bovendien sprak hij opnieuw zijn steun uit voor een toetreding van Bulgarije en Roemenië tot het Schengengebied. Tenslotte kon de premier ook niet aan de veelbesproken mediawet voorbijgaan. Hij herhaalde dat de Hongaarse regering bereid is de wet te herzien indien de Commissie dit zou vragen, om er zo voor te zorgen dat de conformiteit met de Europese wetgeving wordt verzekerd. Commissievoorzitter José Manuel Barroso sprak zijn volle steun uit voor Hongarije, want "er is veel werk aan de winkel". Hij voegde eraan toe dat "persvrijheid een heilig beginsel is in de EU", en dat Hongarije bereid is wijzigingen in de mediawet aan te brengen mocht de Commissie de noodzaak daarvan vaststellen. De leider van de Europese Volkspartij Joseph Daul sprak zijn vertrouwen in de Hongaren uit: "Ik ben ervan overtuigd dat u de letter en de geest van de Europese regels zal respecteren". Volgens de Fransman is de belangrijkste taak dit jaar de stabilisatie van de euro: "het is misschien een goede zaak dat het voorzitterschap dit jaar door twee landen (Hongarije en Polen) wordt bekleed die geen lid zijn van de eurozone, maar die graag snel tot de eurogroep willen toetreden. Zij hebben er belang bij dat de euro een zekere stabiliteit bezit". Volgens Martin Schulz van de Socialisten en Democraten is de mediawet op dit moment in tegenspraak met de Europese regels. Hij wilde echter niet dat dit thema het Hongaars voorzitterschap zou domineren: "Trek uw wet in en kom terug met betere, evenwichtigere regels". Liberaal parlementslid Guy Verhofstadt ondersteunt de prioriteiten van het Hongaars voorzitterschap: "u hebt één hoofdprioriteit, en dat is het stabiliseren van het economische bestuur binnen de EU en de eurozone". Over de mediacontroverse vertelde hij dat "een mediabeleid niet een juiste en adequate berichtgeving moet garanderen, maar net pluralisme moet handhaven, zodat gelijk welk initiatief zich kan ontwikkelen".
20110110FCS11408 - 16/20
Focus Daniel Cohn-Bendit, leider van De Groenen, drukte zijn respect uit voor Orbán als politicus. Toch toont de mediawet volgens hem aan dat "Orbán de aard en de structuur van democratie niet begrijpt". Een sterk Europa moet immers geloofwaardig zijn, en "de basis van democratie is het recht op vrije meningsuiting". Lajos Bokros van de Europese Conservatieven en Hervormers had het over enkele recente "bijzonder onsolidaire maatregelen" van de Hongaarse regering, bijvoorbeeld de nationalisatie van de private pensioenfondsen. Door deze maatregelen riskeert men dat de aandacht voor het voorzitterschap zou vertroebelen, en dat is heel erg, aldus Bokros. De Duitser Lothar Bisky (Europees Unitair Links) was het ermee eens dat het controleren van de media geen taak is voor de regering. Over het algemeen uitte Bisky zich positief over het Hongaars voorzitterschap, omdat het een nieuwe wind door de EU doet waaien: "de EU is nog steeds hoofdzakelijk een West-Europese aangelegenheid, en we kijken uit naar een meer Oost-Europees getinte inbreng van uw voorzitterschap". Als laatste politieke leider die de toespraak van Orbán becommentarieerde, opperde Nigel Farage (Europa van Vrijheid en Democratie) een vergelijking tussen de EU en de Sovjet-Unie die men 20 jaar geleden in Hongarije bevocht : "U zal veel communisten ontmoeten de komende zes maanden, meneer Barroso inbegrepen". In zijn slotbeschouwingen kwam de Hongaarse eerste minister terug op de mediawet. Hij betreurde de misverstanden die de discussie op een verkeerd spoor hebben gebracht, maar had er vertrouwen in dat de Commissie met een oplossing zou komen voor dit probleem, "een oplossing die ik zal aanvaarden".
20110110FCS11408 - 17/20
Focus Christenvervolging in het Midden-Oosten: aanslagen tegen christelijke doelwitten streng veroordeeld Christenen in het Midden-Oosten leven niet in de veiligste omstandigheden. Dat hebben de recente aanvallen op de eeuwenoude christelijke gemeenschappen in de regio, vooral in Irak en Egypte, duidelijk aangetoond. Parlementsleden van verschillende politieke inslag hebben in een debat op woensdag 19 januari het geweld tegen christenen in het Midden-Oosten streng veroordeeld, alsook elke soort van geweld gebaseerd op religieuze motieven. Vandaag werd in navolging van het debat een resolutie aangenomen. Resolutie veroordeelt vervolgingen en misbruik van religie Het Parlement veroordeelt in haar resolutie de aanslagen in Egypte, Nigeria, Pakistan, de Filippijnen, Cyprus, Iran en Irak. De parlementsleden vragen ook dat de Raad Buitenlandse Zaken die op 31 januari bijeenkomt, de christenvervolgingen en het respect voor religieuze vrijheid bespreekt. Bovendien laat de resolutie zich zeer negatief uit over de handelswijze van de Turkse autoriteiten in het noordelijk deel van Cyprus. Turkse manschappen onderbraken op kerstdag de misviering die op dat moment aan de gang was en verzegelden nadien de kerk. De parlementsleden klagen ook het "misbruik van religie in verscheiden politieke conflicten" aan. Ze willen daarom dat er een strategie komt om het mensenrecht van vrijheid van religie te verzekeren. Zo moet er een lijst komen van maatregelen die kunnen genomen worden tegen staten die er niet in slagen religieuze groepen te beschermen. Unanieme veroordeling van de vervolgingen tijdens het debat Catherine Ashton, Hoge Vertegenwoordiger van de EU voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, verklaarde dat de EU niet blind is voor de vervolging van christenen over de hele wereld. Ze veroordeelde streng de recente terroristische aanslagen in Irak en Egypte, en de moord op Salman Taseer, gouverneur van de Pakistaanse provincie Punjab. Bovendien voegde Ashton eraan toe dat "het beste antwoord op extremisme een verenigd internationaal front is, gebaseerd op de universele waarden van vrijheid van religie en geloof". Elmar Brok van de Europese Volkspartij vond dat de EU duidelijke taal moest spreken in de veroordeling van de recente aanslagen op christelijke doelwitten. In verband met de geboorteplaats van het Christendom stelde de Duitser dat "de wereld het risico loopt 2000 jaar geschiedenis in het niets te zien verdwijnen". Hij trok het debat open door te verwijzen naar de discriminatie waar christenen in China vandaag mee te kampen hebben. Namens de Socialisten&Democraten veroordeelde ook Johannes Swoboda de aanslagen op christenen in het Midden-Oosten. Bovendien gaat de internationale gemeenschap volgens Swoboda niet vrijuit, aangezien het bekampen van de christenvervolging in Irak nooit een belangrijk agendapunt is geweest na de afzetting van Sadam Hoessein. Nederlands parlementslid Marietje Schaake van de liberale ALDE-fractie schetste een zeer donker beeld van de benarde toestand waarin christenen in het Midden-Oosten nu verkeren. "Extremisten gebruiken geweld in naam van anderen, en sommigen willen zich boven de wet stellen", zei Schaake. Ze veroordeelde het geweld als terrorisme en noemde het een "misdaad". Iedereen heeft het recht voor een religie te kiezen, of er helemaal geen te kiezen, vond Nicole Kiil-Nielsen van De Groenen. Bovendien mag Europa extremisten niet toelaten de agenda te domineren en een verkeerd beeld te geven van moslims, legde de Franse politica uit.
20110110FCS11408 - 18/20
Focus Kyriacos Triantaphyllides (Europees Unitair Links) wees zijn collega's op de Universele Verklaring van de rechten van de mens van de VN, waarin duidelijk staat dat eenieder recht heeft op vrijheid van religie.
20110110FCS11408 - 19/20
Focus EP-leden pleiten voor sancties tegen Wit-Russische autoriteiten De EU moet Wit-Russische functionarissen, rechters en veiligheidsbeambten die betrokken zijn bij het gewelddadige neerslaan van protesten na de verkiezingen op 19 december 2010, een reisverbod opleggen en hun tegoeden bevriezen. Dat stellen Europarlementariërs donderdag in een resolutie. Pas wanneer alle gevangengenomen oppositieleiders zijn vrijgelaten kunnen die sancties volgens hen weer worden opgeheven. De tekst verwerpt in de meest sterke bewoordingen de meedogenloze repressie door de politie en KGB diensten en "verzoekt om een onafhankelijk en onpartijdig internationaal onderzoek naar de gebeurtenissen" onder toezicht van de OVSE. EP-leden verlangen ook dat nieuwe en vrije verkiezingen worden uitgeschreven die voldoen aan alle internationale normen. Zware sancties In lijn met de gezamenlijke verklaring van 12 januari van voorzitter van het Europees Parlement Jerzy Buzek en verschillende EP commissies en delegaties, herbevestigen de Parlementsleden hun eis voor een EU reisverbod en bevriezing van financiële tegoeden van WitRussische autoriteiten, staatsambtenaren, leden van de rechterlijke macht en veiligheidsbeambten verantwoordelijk voor de repressie van de protesten na de verkiezingen. De sancties moeten van kracht blijven "totdat alle politieke gevangenen en gedetineerden zijn vrijgelaten", zeggen de leden. De Parlementsleden zijn van mening dat verdere gerichte economische sancties in overweging moeten worden genomen, waaronder het bevriezen van alle financiële hulp van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Europese Investeringsbank (EIB) of de Europese Bank voor Reconstructie en Ontwikkeling (EBRD). Steun voor de oppositie De EU moet de toegang tot EU-visa voor de inwoners van Wit-Rusland vergemakkelijken en de financiële steun opvoeren aan onafhankelijke media (zoals TV Belsat, Europese radio voor Wit-Rusland of radio Racja) en NGO's die de democratie bevorderen en zich verzetten tegen het regime. Tegelijkertijd moet de Commissie haar steun aan Wit-Russische staatsmedia stopzetten en moeten verboden NGO's de kans krijgen om zich te registreren zodat ze aanspraak kunnen maken op steun uit EU-programma's. Staatsterreur tegen een kind De Europarlementariërs volgen met grote aandacht de zaak van Danil, de driejarige zoon van Presidentskandidaat Andrei Sannikov en onderzoeksjournaliste Irina Khalip. Wit-Russische autoriteiten hebben geprobeerd de jongen onder staatstoezicht te plaatsen nadat zijn beide ouders op de verkiezingsdag waren opgepakt. Danil woont op dit moment bij zijn grootmoeder.
20110110FCS11408 - 20/20
