Nieuwe Grafimedia-cao in het verschiet

N et te r N I .N L oP ok VkI e m o k N kIJ W.F WW

Een kijkje op de Creatieve Vakbeurs Hardenberg P07

Faillissement voor Biegelaar Maarssen P03

FNV KIEM MAGAZINE EDITIE

/GRAFIMEDIA

“Nieuwe Grafimedia-cao in het verschiet” Jaargang 6 / Editie 01 / 01/04/2014 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM / Lid worden? www.fnvkiem.nl

ze die opleiding ook daadwerkelijk gaan volgen. Ten tweede willen we – in plaats van het huidige loongebouw – alleen een minimum- en maximum uurschaal in de cao. Ten derde hebben we heel lang stilgestaan bij het individueel keuzebudget, omdat de fiscus problemen heeft met de constructie die we daarvoor bedacht hebben.”

Begin maart is een aantal cruciale afspraken gemaakt tussen vakbonden FNV KIEM, Unie, CNV en de werkgevers in de grafische sector over de comfortabele arbeidsovereenkomst. “Wel moet eerst nog een aantal zaken nauwkeurig op papier gezet worden,” zegt FNV KIEM-bestuurder Bernard van Iren. “Maar hiermee ligt een nieuwe cao in het verschiet.” “Tijdens het overleg hebben we de hele cao pagina voor pagina doorgenomen,” zegt Bernard van Iren die namens FNV KIEM de onderhandelingen met werkgevers voert. “Op drie punten na hebben we overeenstemming bereikt over

de cao. Die drie punten betreffen ten eerste de vergoeding door de werkgever voor opleiding; daar zit ten opzichte van de vorige cao een behoorlijke verbetering in. Werknemers krijgen meer geld om een opleiding te gaan volgen, mits

Op de koffie bij... NAAm: Jos Cohen FuNCtIe: heel divers LeeFtIJd: 47 drINkt ZIJN koFFIe: met alles erin

WORD ZICHTBAAR! Jos is bondsbestuurder bij FNV kIem, zit in de sectorraad, voert samen met bestuurder Bernard van Iren onderhandelingen, zit in de WAGG (Werkgroep Arbeid en Gezondheid Grafimedia) en in de roGB (raad overleg Grafische Bedrijven). toch houdt Jos ook nog tijd over om te werken, “af en toe”. Jos werkt al 25 jaar bij Vrijdag Printing in eindhoven en is daarnaast druk in allerlei raden, overleggen, werkgroepen en in het

bondsbestuur van FNV kIem. Hoe denkt Jos over de toekomst van FNV kIem en vakbonden in het algemeen? “er is zeker een toekomst voor de vakbond in Nederland weggelegd. die rol wordt mijns inziens alleen maar belangrijker. Het probleem van kIem is echter, dat we nooit zichtbaar zijn geweest. dat is ook altijd mijn kritiek geweest en daarom ben ik ook die uitdaging aangegaan om actief binnen FNV kIem aan het werk te gaan.” “ook grafimedia was niet zichtbaar, als or-lid hoorde ik nooit iets van de vakbond. Want je kunt

helft daarvan is individueel en komt neer op ongeveer 300 euro per jaar. Dat bedrag was bedoeld voor zowel arbeidsgerelateerde als ook functiegerelateerde opleidingen. In de nieuwe cao krijgen werknemers meer opleidingsbudget.”

overleg met de medezeggenschap gebeurt. Dat is dus onderhandelbaar en biedt kansen voor vakbondswerk in het bedrijf. Er moet dus iets afgesproken zijn, anders ga je elk jaar 3% omhoog. Echter, ook deze overeenstemming moet nog heel nauwkeurig op papier gezet worden.”

VERBETERING

LEES VERDER OP PAGINA 6

Het tweede punt – een vastgelegde minimum- en maximum uurschaal – is een nieuw fenomeen VERGOEDING OPLEIDING ten opzichte van de huidige cao,” Het eerste punt betreft een ververvolgt Van Iren. “In de nieuwe betering van de vergoeding van cao heb je straks alleen nog maar de opleiding door de werkgever. een minimum uurschaal en een Van Iren: “Het uitgangspunt in maximum uurschaal. Alles wat de nieuwe cao is dat alle functiedaar -in het loongebouw zoals we gerelateerde opleidingen 100% dat nu in de cao grafimedia kenworden vergoed en dat alle nen- tussenin zat, bestaat straks arbeidsgerelateerde opleidingen niet meer. Er staat nog wel dat, voor de helft worden vergoed. De wanneer er geen specifiek loondetails daarvan moeten nog wel beleid in het bedrijf gevoerd precies uitgewerkt worden, want wordt, je elk jaar 3% verhoging het kan natuurlijk niet zo zijn dat krijgt. Dus als er niks afgesproken een drukker een opleiding tot bijvoorbeeld piloot wil gaan volgen wordt in het bedrijf begin je op het minimum en krijg je er elk jaar 3% die 100.000 euro kost en van de werkgever verlangt dat hij de helft bij, totdat je aan het maximum daarvan betaalt. Er geldt daarvoor uurtarief zit. Dat minimum en wel dat het ‘boompje bij het huisje maximum wordt door cao-partijen bij de cao-onderhandelingen afgegelaten moet worden’, maar dat sproken, wat betekent dat wij het moeten we nog uitwerken. In de minimale en maximale uurloon huidige cao staat dat mensen een bepalen. Van de bedragen daaropleiding vergoed krijgen ter tussenin kan in het bedrijf hoogte van 1% van de loonsom in afgeweken worden, mits dat in het bedrijf. Dat is collectief en de

wel degelijk je invloed uitoefenen, maar dan moet je je wel laten zien. Ga praten, wees zichtbaar. die klik in de sector grafimedia probeer ik te maken. Samen met collega’s en leden: samen door en voor leden. Vakbondswerk moet van onderop, dat is de toekomst van de bond.” “ook de jeugd kun je wel degelijk interesseren, maar die denkt heel anders. daar moet je je aan aanpassen. Het solidariteitsverhaal speelt heus ook onder jongeren; ze weten elkaar – ondanks hun individualistische leven – prima te vinden. en ze hebben de bond niet altijd nodig, maar áls ze die nodig hebben, moet de bond er wél zijn. dat kan op allerlei manieren. Bijvoorbeeld door op beurzen te laten zien dat je er bent. Want ook onder jongeren spelen wel degelijk zaken als duurzaamheid, milieu én collectief.

Sociaal zijn ze veel beter dan wij zijn, en daar moeten wij gebruik van maken.” “We moeten als vereniging meebewegen, kijken naar wat belangrijk is voor mensen en innoveren, dán hebben we toekomst. We moeten naar een situatie toe waarbij we in gesprek komen en blijven met elkaar. Zowel werkgevers met werknemers, maar ook als bond met werkgevers en werknemers, daar zit je kracht.” “Ik denk dat kIem als zelfstandige bond geen toekomst heeft. Je moet zichtbaar zijn en dat kan naar mijn mening alleen door op te gaan in de FNV. Als sector kun je dan veel meer je eigen beleid gaan bepalen en zichtbaar zijn. daar zit de toekomst en groei in, het is allemaal niet zo moeilijk.”

Tip

IT’S A MIRACLE Anthon Beeke is één van de grootste namen uit de geschiedenis van Nederlands ontwerp in de 20ste eeuw. In de landmark publicatie It’s a miracle wordt voor het eerste zijn indrukwekkende oeuvre bij elkaar gebracht. Het boek is ingedeeld aan de hand van de thema’s die in Anthon Beeke’s leven in design een grote rol hebben gespeeld, zoals de stad Amsterdam, jazz, erotica, verzamelingen, typografie, fotografie, provocatie en communicatie. It’s a miracle kost € 45,00 en is te bestellen via www.bispublishers.nl

PAGINA 2 Jaargang 6 / Editie 01 / 01/04/2014 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM

PENSIOENEN PGB NU DE BANEN NOG NIET OMLAAG De recente ramingen van het Centraal Planbureau (CPB) bieden volgens de FNV ruimte om extra te investeren in mensen en in werk. FNVvoorzitter Ton Heerts: “Het is mooi dat de groei van de economie doorzet, maar nu de werkgelegenheid nog.”

De Nederlandse economie klimt voorzichtig uit het dal, met een groei van 0,75 procent dit jaar en 1,25 procent volgend jaar. Dat meldt het CPB in zijn centraal economisch plan, zijn belangrijkste raming in het voorjaar. Deze cijfers vormen de basis voor de voorjaarsbesprekingen in het kabinet. Ton Heerts vindt echter dat het tempo van de groei verder omhoog moet door het vertrouwen van mensen in de economie verder te versterken. “Dit kan door meer te investeren in mensen en in werkgelegenheid en ervoor te zorgen dat het geld niet terecht komt bij de aandeelhouders,” zegt Heerts.

WERKLOOSHEID

“De politieke prioriteit moet nu bij het creëren van banen liggen. Want nog steeds zitten er bijna 700.000 mensen werkloos thuis.

Vooral de jeugdwerkloosheid is een groot probleem. Bovendien komen er door de al geplande bezuinigingen nog meer ontslagen bij. In de zorg raken de komende tijd nog eens 120.000 mensen hun baan kwijt. Nu is het tijd om die plannen tegen te houden en mensen weer aan het werk te helpen. We willen échte banen voor iedereen en in elke gemeente.”

LOONSTIJGING BLIJFT NODIG

De koopkracht stijgt het komende jaar minimaal zo is de voorspelling. De FNV blijft inzetten op

DIGITALE NIEUWSBRIEF SENIOREN Seniorleden van FNV kIem krijgen sinds vorig jaar het FNV magazine Senior toegestuurd. dit magazine wordt speciaal gemaakt voor FNV Senioren. FNV Senioren begint steeds meer vorm en inhoud te krijgen, ook op het digitale vlak. daarom is er sinds kort een nieuwe digitale nieuwsbrief. Je kunt je hiervoor aanmelden via www.fnvsenioren.nl/nieuwsbrief. Wie graag leest maar snel last heeft van dansende lettertjes kan Senior als luisterboek beluisteren. Het mp3 bestand is te downloaden via www.fnvsenioren.nl. Wil je digitaal op de hoogte gehouden worden van relevante onderwerpen en kwesties voor senioren, abonneer je dan op de nieuwsbrief via fnvsenioren.nl/nieuwsbrief.

een flinke groei van de koopkracht. Dat geeft mensen vertrouwen en verstevigt zo binnenlandse bestedingen. Ook de komende weken blijft de FNV daarom inzetten op 3 procent loonstijging. De FNV wil dat werkgevers meer investeren in koopkracht en echte banen. Bezuinigen is geen werk! Mensen hebben genoeg zekerheid, respect en een stabiel inkomen nodig om Gewoon Goed Werk te kunnen leveren.

PGB hoeft de pensioenen per 1 april 2014 niet te korten. De dekkingsgraad van 31 december 2013 is volgens voorlopige berekeningen 104,8%. Die stand is aan De Nederlandsche Bank gemeld. Daarmee zit PGB boven het minimaal vereiste niveau (van ongeveer 104,1%). De definitieve dekkingsgraad kan iets afwijken van de voorlopige berekening, maar komt boven het vereiste minimum uit. De dreiging van verlaging van de pensioenen is hiermee van tafel. Het fonds komt met ingang van 2014 in een volgende herstelfase terecht, namelijk die van het lange termijn herstelplan. Daarin staat dat de buffer voor beleggings-

risico’s (het zogeheten reservetekort) binnen tien jaar aangevuld moet worden. Dat betekent dat de dekkingsgraad uiterlijk in 2024 zou moeten uitkomen op 115%. De toezichthouder heeft laten weten dat als de dekkingsgraad in 2014 weer onder de 104% terechtkomt, er geen nieuw korte termijn herstelplan hoeft te worden ingediend, in afwachting van de nieuwe pensioenwetgeving en het nieuwe pensioencontract die in 2015 van kracht zullen zijn. De sectoren grafimedia, kartonnage en flexibele verpakkingen en diverse uitgeverij-bedrijven hebben hun pensioenregelingen bij PGB ondergebracht.

FNV KIEM Ledenonderzoek Zo’n 1.500 leden van FNV kIem hebben begin maart het ledenonderzoek van de vereniging ingevuld. Zij gaven antwoord op vragen als ‘Wat verwacht jij van een creatieve vakvereniging’, ‘Zou je een actieve rol willen vullen’ en ‘Wat vind jij een schappelijke prijs voor een lidmaatschap van een vakvereniging’? reden van het onderzoek is om diensten van de vereniging nóg beter aan te laten sluiten op de behoeften van creatieven. de uitslag van het onderzoek vind je binnenkort op www.fnv-kiem.nl.

FNV beraadt zich op uitspraak rechter over repareren AOW-gat kijk voor meer informatie op www.koopkrachtenechtebanen.nl.

De FNV beraadt zich op eventuele vervolgstappen na de uitspraak van de rechtbank in Den Haag over het repareren van het AOW-gat. De Haagse rechtbank heeft de vakbonden en de Stichting Belangen Gedupeerden AOW-gat niet ontvankelijk verklaard in hun vorderingen tegen de Staat. Ook FNV KIEM ondersteunt de AOW-gat-acties. De Haagse rechtbank is van oordeel dat er voor de burgerrechter geen taak is weggelegd, omdat individuele gedupeerden zelf beroep kunnen instellen bij de bestuursrechter als het gaat om besluiten op een aanvraag van een AOWuitkering of een overbruggingsregeling. De FNV overweegt tegen de uitspraak in beroep te gaan.

GEEN INHOUDELIJK OORDEEL

Anne-Marie Snels, voorzitter van de AFMP: “Het is heel jammer dat de rechter onze bezwaren tegen de plotselinge verhoging van de AOW-leeftijd niet inhoudelijk honoreert, omdat zij vindt dat de bestuursrechter hierover gaat, en niet de burgerlijke rechter. De FNV overweegt in hoger beroep te gaan, omdat we vinden dat we als

vakbonden toch een goed verhaal hebben. In hoger beroep moet de rechter daar dan ook inhoudelijk naar gaan kijken. Wij blijven ons namens de leden met hand en tand verzetten met alle middelen die mogelijk zijn.” De FNV stapte naar de rechter om de Staat te dwingen het AOW-gat voor duizenden mensen te repareren. Vanaf 2013 wordt de AOWleeftijd stapsgewijs verhoogd. Mensen die nu vervroegd met pensioen zijn, of vanwege een specifieke beroepsregeling al uit dienst zijn, zitten straks door de plotselinge verhoging van de AOW-leeftijd met een gat, dat oploopt tot duizenden euro’s.

Zij gingen er toen van uit dat ze vanaf hun 65e jaar AOW zouden krijgen.

PROEFPROCES

Door het aanspannen van een civiel proefproces hoopte de FNV samen met andere maatschappelijke organisaties duidelijkheid te krijgen over de rechtmatigheid van de verhoging van de AOWgerechtigde leeftijd. De FNV adviseert haar leden nog steeds om ook individueel bezwaar te blijven aantekenen bij de SVB. De bonden zullen ze daarbij helpen. Het eventueel in te stellen hoger beroep wordt mede door FNV KIEM ondersteund.

PAGINA 3 Jaargang 6 / Editie 01 / 01/04/2014 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM

120 werknemers op straat

FAILLISSEMENT VOOR BIEGELAAR MAARSSEN Na een lange periode van onzekerheid bij diepdrukkerij Biegelaar in Maarssen is uiteindelijk toch het doek voor de onderneming gevallen. Dat werd eind februari aan het personeel meegedeeld. Biegelaar is vanwege de slechte economische situatie in een financieel onhoudbare positie terechtgekomen. Bij de diepdrukker werken zo’n 120 medewerkers.

“Al sinds begin dit jaar kwamen er bij FNV KIEM verontrustende berichten binnen van leden die aangaven dat het slecht ging met diepdrukkerij Biegelaar,” zegt Peter Reniers, vakbondsadviseur van FNV KIEM. “Eind februari bleek helaas dat die berichten niet uit de lucht gegrepen waren.”

BOZE MEDEWERKERS

“Als werknemers van Biegelaar zijn we maandenlang geïntimideerd en onder druk gezet,” zeggen boze medewerkers van de diepdrukker. Volgens dezelfde werknemers hebben de directeuren in verschillende bijeenkomsten geëist dat werknemers een loonoffer brachten. Volgens de regels mag dat alleen gevraagd worden, maar volgens de boze medewerkers werd er gezegd ‘tekenen of je ligt er uit’. Daarvoor waren overuren al maandenlang niet uitbetaald. De ondernemingsraad werd bevolen om de FNV er buiten te houden. Diepdrukkerij Biegelaar werd opgericht in 1905. Tot 2002 was de diepdrukker in handen van de Telegraaf Media Groep (TMG). Daarna was het onderdeel van de Schlott Gruppe, waarvan het bedrijf zich in 2011 los maakte. De twee directeuren moesten voor de aandeelovername hun woninghypotheek en andere privémiddelen inzetten.

TE LAAT GEÏNFORMEERD

Volgens Peter Reniers is FNV KIEM te laat gewaarschuwd over het faillissement: “De positie van werknemers bij faillissementen zou vooraf overlegd

moeten worden met de vakbond en curatoren moeten volledig onafhankelijk zijn. Nu worden die namelijk betaald uit het faillissement”. Het personeel schijnt, met instemming van de meerderheid van de werknemers, nu een maand geen loon uitbetaald te hebben gekregen. “Onze eerste zorg gaat nu uit naar snelle uitbetaling van het achterstallig loon door het UWV.”

MACHTELOOS

“Tijdens de kantinebijeenkomst heb ik wederom on-

dervonden hoe machteloos het personeel zich voelt in z’n situatie,” vervolgt Reniers. “De werknemers zitten namelijk al een maand zonder loon en de verwachting is dat het UWV pas in april het achterstallige loon gaat uitbetalen. Daar gaat ook onze eerste zorg naar uit. Vanuit FNV KIEM zullen we er alles aan doen om dit proces zo snel mogelijk te laten verlopen. Voorts, gaan we in nauwe samenwerking met C3 de mensen begeleiden naar nieuw werk.”

FNV KIEM IN BEWEGING

De FNV en de aangesloten bonden zijn sinds vorig jaar hard bezig met een vernieuwingsslag. Doel daarvan is dat de bonden dichter bij de leden komen te staan. Afgelopen jaar is er daarom een ledenparlement gekomen met 108 vertegenwoordigers vanuit de verschillende sectoren. Ook is voor het eerst de FNV-voorzitter rechtstreeks gekozen door de leden.

Dit jaar worden hierin nieuwe stappen gezet. Een aantal bonden schuift de organisaties helemaal in elkaar en is straks vooral herkenbaar als sectoren. Dit is het zogenaamde ongedeelde deel. Andere bonden blijven zelfstandig opereren, maar wel binnen de FNV. Tot nu toe gaat het nog om plannen. Pas op congressen later dit jaar worden echte knopen doorgehakt. 

DISCUSSIE

FNV KIEM heeft vorig jaar op zijn congres besloten om in principe mee te gaan in het ongedeelde deel, als daar een goed plan voor komt. Het belangrijkste is dat de dienstverlening aan de leden goed blijft en zo mogelijk beter wordt. En dat de bond aantrekkelijker wordt voor mensen die nu nog geen lid zijn. De komende weken worden de plannen voor de nieuwe FNV gepresenteerd aan alle betrokkenen.

Intussen doet FNV KIEM een eigen onderzoek naar de eigen sectoren en de manier waarop de bond ook in de toekomst kan inspelen op de behoeften van leden. Een overzicht van die aanpak vind je op www.fnvkiem.nl/inbeweging.  Tussen half februari en begin maart hebben verschillende ledenraadplegingen in het land plaatsgevonden. De uitkomsten daarvan zijn besproken op de Bondsraad-Plus van eind maart.

PLANNING CONGRESSEN

Het besluit van FNV KIEM over al dan niet samengaan met andere bonden blijft gepland staan voor dit najaar. Gevolg is dat KIEM niet meer helemaal gelijkloopt met de andere bonden. In het kader van FNV in Beweging praten FNV Bondgenoten, Abvakabo FNV, FNV Bouw, FNV KIEM en FNV Sport over een mogelijke fusie per 1 januari 2015.

Om juridische redenen blijkt dit proces al begin juli te moeten worden bekrachtigd met een officiële handtekening. Voor FNV KIEM gaat dat te snel. De bond is nog niet klaar met zijn besluitvorming. Op dit moment worden twee scenario’s uitgewerkt. In het ene geval gaat de bond als sector voor de creatieve industrie op in het ongedeelde deel. In het andere geval zal KIEM een vernieuwingsslag plegen om als levensvatbare bond voor de creatieve industrie zelfstandig door te gaan in FNVverband. De knoop hierover wordt doorgehakt op een bondscongres in november. Als FNV KIEM in november besluit om toch mee te doen met de fusie, dan kan dat. De bond kan dan enkele maanden later in 2015 alsnog aansluiten, zo is afgesproken.

Het laatste nieuws over de vernieuwingsslag, de communiqués en de fusiedocumenten vind je op de speciaal daarvoor ingerichte website: www.fnvkiem.nl/inbeweging.

PAGINA 4 Jaargang 6 / Editie 01 / 01/04/2014 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM

MAAK JE COLLEGA LID EN KRIJG EEN ENTERTAINMENT CARD VAN 10 EURO! Driewerf hoera voor FNV KIEM kaderlid Jaap Slager uit Groningen. Hij bracht in 2013 maar liefst zes nieuwe leden aan! Leden werven doe je natuurlijk om FNV KIEM nog sterker te maken en nog meer mensen een krachtige steun in de rug te geven. Maar het is wél leuk dat je als ledenwerver ook nog beloond wordt.

Wist je dat FNV kIem je beloont wanneer je een collega, vriend of vriendin lid maakt! een introductieaanbod kost maar 25 euro voor 4 maanden: een nieuw lid profiteert direct van voordeel van FNV kIem en jij ontvangt als dank een Nationale entertainment Card ter waarde van 10 euro!

met de Nationale entertainment Card kun je dvd’s, cd’s, games en tickets voor musicals en concerten kopen bij ruim 2.500 entertainmentwinkels en warenhuizen. dit actieaanbod is niet geldig in combinatie met andere acties. Zodra het nieuwe lid betaald heeft ontvang je van ons de Nationale entertainment Card.

OP WWW.FNV-KIEM.NL VIND JE HET INSCHRIJFFORMULIER.

80 JAAR LID VAN DE BOND Op een mooie zonnige dag halverwege januari bracht de afdeling van Noord-Holland een bezoek aan de 94-jarige Rasamsterdammer en Ajaxfan in hart en nieren de heer Brugman. De heer Brugman werd in 1933 op 14-jarige leeftijd lid van de bond, destijds de Algemene Nederlandse Typografenbond.

Inmiddels is hij dus al 80 jaar lid van FNV KIEM en dat mocht niet ongemerkt voorbij gaan. De heer Brugman heeft gewerkt bij Van Mantgem en Joh. Enschede en

is begonnen als leerling zetter. Later heeft hij zich opgewerkt als leermeester gezel, voerman, chef afdeling, assistent bedrijfsleider en uiteindelijk bedrijfsleider. Tijdens zijn werkzame leven heeft de heer Brugman zich tot zijn 62e jaar actief ingezet voor FNV KIEM. Hij is zelfs nog de trotse eigenaar van een contributiezegelboekje uit 1935 en een zethaak. FNV KIEM feliciteert de heer Brugman van harte met dit prachtige jubileum!

Jubilarissendag Zaanstad

CREATIEVE DUO’S Victor & rolf, Lennon & mcCartney, Laurel & Hardy. Creatieve duo’s zijn van alle tijden, maar het lijkt er wel op dat ze in aantal toenemen. daarom werd het tijd voor een onderzoek. Wat zijn de voor- en nadelen van het creatieve duo? en is iedereen geschikt om als helft van een duo te fungeren? op het eerste gezicht lijkt het duo een aantrekkelijke werkvorm. een duo beschikt immers over vele mogelijkheden die een individu niet heeft. twee weten en kunnen meer dan één. een duo kan taken verdelen. Waar de één goed in is, kan de ander niet. ook kan een duo overleggen over complexe taken; hoe zou jij dit aanpakken? en soms zijn er lastige zaken die veel energie kosten. Bijvoorbeeld als een klant de rekening niet betaalt; wie gaat er dan achteraan? een duo zorgt voor structuur, regels en afspraken: de partner als stok achter de deur. maar waarom zijn er dan niet meer duo’s in de creatieve sector? daar zijn drie mogelijke redenen voor. ten eerste zijn de traditionele kunstopleidingen vooral gebaseerd op individuele beoordelingen. Samenwerken wordt niet aangemoedigd. ten tweede willen veel mensen graag geloven in “de mythe van het creatieve genie”. dat twee mensen samen verantwoordelijk zijn voor een creatief werk wordt nog altijd moeilijk begrepen. Vaak wordt één van de twee dan gezien als de “echte” kunstenaar en de ander is dan bijzaak (ben je voor Paul of voor John?). ten derde blijkt samenwerken in duo’s moeilijk, zeker bij zoiets persoonlijks als kunst. ondanks dit alles stijgt het aantal creatieve duo’s langzaam maar zeker. Steeds meer kunstenaars zien de voordelen van intensieve samenwerking uit praktisch, sociaal en (!) creatief oogpunt. Het is daarom hoog tijd voor een eerste onderzoek naar deze opkomende vorm van kunstenaarschap. dat onderzoek moet antwoord geven op vragen als: Wat voor soort kunstenaars zijn geschikt als helft van een duo? Hoe werken creatieve duo’s in de praktijk samen? en welke factoren bepalen het succes van een creatief duo? ons eerste onderzoek naar creatieve duo’s in de kunsten is op dit moment op een haar na afgerond. We kunnen nog niet alles verklappen, maar één van onze conclusies is dat ‘opposites do not attract’. Partners in creatieve duo’s blijken vooral partners te zoeken met ongeveer dezelfde eigenschappen. Partners in creatieve duo’s zijn dus helemaal niet zo verschillend als je misschien zou verwachten. Ze lijken op elkaar. Blijkbaar is het lastig samenwerken met iemand die echt anders is.

Eind vorig jaar vond in De Trekschuit in Zaandam de jubilarissendag van de afdeling Zaanstreek-Waterland plaats. Twaalf leden, die 40, 50 en soms zelfs al 60 jaar lang lid van FNV KIEM zijn, werden op deze dag gehuldigd met een bos bloemen, een oorkonde en een speldje. “Er waren zelfs leden die langer lid zijn, maar die zijn in de 90 en konden niet komen,” vertelt organiserend bestuurslid Marcel Tang. “Het was een feestelijke en gezellige dag, waar we met plezier op terugkijken.”

Als je meer wil weten over het fenomeen creatieve duo’s en wat dit misschien voor jou betekent, dan nodig ik je uit om op 8 april langs te komen. dan organiseren we ’s avonds in Pakhuis de Zwijger (in Amsterdam) een speciale thema-avond over de opkomst van creatieve duo’s en presenteren we de resultaten van ons onderzoek.

Arjan van den Born / Hoogleraar Creatief ondernemerschap FNV kIem

PAGINA 5 Jaargang 6 / Editie 01 / 01/04/2014 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM

WOR K I NG CLASS H E ROES

FNV MONDIAAL

EEN DOCUM EN OVER DE WER TAIRE K ELIJ K HE ID VAN A V VA AK BON DE N IN I N DON ES I E E N COLOM BIA

De FNV vindt dat vakbondswerk niet bij de landsgrenzen hoort te stoppen. Daarom is FNV Mondiaal in het leven geroepen. FNV Mondiaal is actief betrokken bij de ontwikkeling van een sterke, onafhankelijke wereldwijde vakbeweging en geeft collega’s in ontwikkelingslanden een stem in Nederland.

FNV Mondiaal is onderdeel van de FNV en werkt samen met vakbonden uit de hele wereld. Met mannen en vrouwen die zich -net als in Nederland- organiseren voor goed werk, voor zeggenschap, gelijkheid en democratie. De vakbondscollega’s over de grens verzetten zich met name tegen armoede, onderdrukking en kinderarbeid in ontwikkelingslanden.

WOR K I NG CLASS H E ROES

In Nederland en wereldwijd zet de FNV zich in voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en spreekt multinationals aan op hun sociale beleid. Daarnaast steunt FNV Mondiaal de strijd voor de erkenning van vakbondsrechten. FNV Mondiaal geeft directe steun aan democratische vakbonden en aanverwante organisaties in Afrika, Azië, Midden-Oosten en Latijns-Amerika in de vorm van een financiële bijdrage aan projecten.

FNV Mondiaal geeft collega’s in ontwikkelingslanden een stem in Nederland. Door voorlichting te geven, acties te organiseren en te lobbyen in Den Haag. FNV is onder meer actief in de campagnes “Stop Kinderarbeid. School, de beste werkplaats”, in de Fair Wear Foundation, het MVO-Platform, de Eerlijke Bankwijzer en Initiatief Duurzame Handel (IDH).

EEN DOCUME NTAIRE HEID OVER DE WERK ELIJ K VAK BON DE N I N AN VA VA BIA I N DON ES I E E N COLOM

JOSEPH PLATEAU, AMSTERDAM AFFICHE ONTWERP:

ONDERSTEUNING ONTWIKKELINGSLANDEN

De FNV komt op voor de rechten en arbeidsomstandigheden van mensen die werken. De FNV vindt dat elke werknemer wereldwijd recht heeft op gewoon goed werk: met een loon waarvan men kan leven, een veilige werkplek, een vangnet bij ziekte of (werk)ongelukken, het recht om lid te

AFFICHE ONTWERP: JOSEPH PLATEAU, AMSTERDAM

VAKBONDSWERK STOPT NIET BIJ DE LANDSGRENS

J JEE MOET LE F E B BE BE N OM JE FFA AM IILLIIEE OP HH EB J E LEVEN E N EN E N DAT VAN ET S SP PEELL TE Z JE JE ZEETTTTEEN N VOOR J JEE IID DEALE N

PRODUCTIE W ORLD REPORT:

HUUB RUIJGR OK & ARNO VA VAN BEEST IN SAMENWERKI NG

worden van een vakbond en op te komen voor betere arbeidsvoorwaarden. Solidariteit is de kern van de vakbeweging en de FNV is dus ook solidair met vakbonden in landen in Afrika, Azië en Midden-Oosten, Latijns-Amerika. Omdat ze daar minder middelen hebben en de mensenrechten (en dus ook vakbondsrechten) minder gerespecteerd worden. De vakbonden daar kunnen dus goed steun gebruiken bij hun inzet voor goed werk voor de arbeiders. En daarom steunt FNV Mondiaal hen. Daarnaast: vakbondswerk houdt niet op bij de landsgrenzen. Net zoals de economie niet bij de landsgrenzen ophoudt. Bedrijven opereren internationaal en ze laten producten maken in bijvoorbeeld Azië of Afrika. Immers, daar zijn de lonen lager en worden de rechten minder gerespecteerd of ze bestaan niet. De FNV vindt dat (Nederlandse) bedrijven overal hun werknemers fatsoenlijk moeten behandelen.

DE MISSIE VAN FNV MONDIAAL

FNV Mondiaal draagt bij aan economische groei waarvan iedereen profiteert en die leidt tot een

MET FNV MON

DIAAL.

eerlijker verdeling van inkomsten en welvaart. FNV Mondiaal doet dat door democratische, representatieve en onafhankelijke vakbonden en arbeidsorganisaties in staat te stellen om gewoon goed werk en bestaanszekerheid voor iedereen te bevorderen.

FNV EUROPAVISIE

FNV heeft met betrekking tot de Europese visie de zogenoemde Europavisie ontwikkeld. Deze staat voor een andere visie op Europa, een Europa van solidariteit, in plaats van concurrentie tot het putje. Met een economie van en voor de mensen, met duurzame banen van hoge kwaliteit, behoud van koopkracht, publieke diensten van goede kwaliteit en respect voor fundamentele sociale rechten, waaronder vakbondsrechten. Dit is de boodschap die FNV en bonden neerleggen in Den Haag en Brussel. Op 4 april vindt in Brussel een manifestatie plaats over een sociaal Europa. Op www.fnv-kiem.nl lees je hier meer over.

Update Comfortabele Arbeidsovereenkomst JE N JE A AN VA AT V DA ND N EEN JEE LEVEEN MJ OM EN O B BEN H E BB LE F HE LE N LEN EA MOET LEF D I ID E JE J E MO J JE R O OR O V VO N E TEN ETT Z E L TE ZET S PEL H ETT SP OP HE LI E OP MII LIE AM FA FA PRODUCTIE WORLD RE

PORT: HUUB RUIJGROK

VAN BEEST IN & ARNO VA

Nog steeds wordt in een aantal grafische bedrijven in Nederland geëxperimenteerd met de Comfortabele Arbeidsovereenkomst. “Die pilot loopt nog steeds door,” zegt Grafisch bestuurder Bernard van Iren.

“Op het moment dat wij het boekje met daarin regels voor de Comfortabele Arbeidsovereenkomst klaar hebben, gaan we onderhandelen. Pas dán kunnen we afspraken maken over de introductie van de nieuwe cao. De oude cao was op 1 augustus 2013 afgelopen. Dat vraagt om een goed communicatietraject waar we ruimschoots

FNV SAMENWERKING MET

MONDIAAL.

de tijd voor moeten nemen. Voor wat betreft de invoering heb je het dan al gauw over 1 juni 2015. Dat betekent dus dat je afspraken moet maken van 1 augustus 2013 tot wellicht 1 januari 2016. Je kunt mensen niet 2,5 of 3 jaar verstoken laten zijn van loonsverhoging, dus daar moeten we in de nieuwe cao eerst goede afspraken over maken. En dat is lastig, want werkgevers willen nog steeds alles in arbeidskostenneutraliteit.”

VERVOLG PILOT

De pilotbedrijven waar op dit moment de comfortabele arbeidsovereenkomst wordt getest, lopen voornamelijk aan tegen een be-

hoorlijke hobbel ten aanzien van de techniek. Van Iren: “Daar worden bedrijven niet vrolijk van. Het heeft voornamelijk te maken met de koppeling van de digitale tool aan de salarisverwerking van het bedrijf. Daar zitten nogal wat technische knopen en die koppeling verloopt lang niet overal even vlotjes. Het vraagt ook wat van salarisadministraties en soms willen zij nog niet investeren in die koppeling, zolang de daadwerkelijke cao nog niet is ingevoerd. Zonder die zekerheid willen ze er geen tijd en geld in steken. En die zekerheid kunnen we pas geven als we goede cao-afspraken kunnen maken. Los van de salarisverwerkers loopt ook

de ICT nog niet helemaal lekker. Ook daar is nog een aantal hobbels te nemen.”

HAKEN EN OGEN

“Wanneer de problemen met de techniek en de salariskoppeling opgelost zijn, kan het in principe ingevoerd worden. Maar zolang dat nog niet voor elkaar is, gebeurt er niets,” zegt Van Iren. “In de tussentijd loopt de pilot wel gewoon door. Daarmee komen we ook te weten of we op langere termijn nog ergens tegenaan lopen. Alles bij elkaar blijkt het wel meer haken en ogen te hebben dan we verwacht hadden.”

Recent is een tweede release in gebruik genomen, waarvan de ontwikkelaars zeggen de problemen opgelost te hebben. Van Iren: “In april gaan we daar volop mee draaien in de pilotbedrijven. Over een aantal facetten uit de ‘comfortabele’ zijn nu afspraken gemaakt; deze worden nu uitgevoerd en in de cao gezet. Verder is de hele cao pagina voor pagina doorgenomen en daarover is overeenstemming bereikt, behalve over wat nu op papier gezet moet worden.” meer hierover lees je in het coverartikel op pagina 1.

PAGINA 6 Jaargang 6 / Editie 01 / 01/04/2014 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM

VERVOLG VAN PAGINA 1 INDIVIDUEEL KEUZEBUDGET

Ten derde hebben de cao-partijen –niet zozeer cao-inhoudelijk- heel lang stilgestaan bij een individueel keuzebudget, het drijvende idee achter de comfortabele arbeidsovereenkomst. Het individueel keuzebudget kunnen mensen inzetten voor hun individuele duurzame inzetbaarheid in de breedste zin van het woord. Van Iren: “De Belastingdienst heeft echter problemen met deze constructie en zegt: alles wat je in een jaar verdient, moet in datzelfde jaar afgerekend worden. Daar zit tegelijk iets kroms in,” vervolgt Van Iren, “Want de fiscus zegt dat je geld in hetzelfde jaar moet afrekenen, maar dat je wèl een jaar aan vrije dagen mag sparen, zonder dat je die aan het eind van het jaar af hoeft te rekenen bij de Belastingdienst: bovenwettelijke vakantiedagen mag je maximaal een jaar lang in geld sparen zonder af te rekenen.”

OMZETTEN

Een oplossing daarvoor zou kunnen zijn de bovenwettelijke vakantiedagen in een jaar op te sparen en het geld dat die dagen op 31 december vertegenwoordigen, om te zetten in vakantiedagen die we vervolgens in een tijdspaarfonds willen stoppen. De reden dat we dat op deze manier willen regelen, is dat we die dagen buiten het bedrijf willen hebben. Want gaat het bedrijf failliet, dan ben je ook je dagen kwijt en dat kan niet de bedoeling zijn.”

AFREKENEN MET WERKGEVER

“Er zit echter nog een grote ‘maar’ aan het opsparen van bovenwettelijke vakantiedagen,” zegt Van Iren: “Stel dat iemand 100 dagen gespaard heeft, dan wordt dat lastig wanneer hij of zij naar een andere werkgever wil. Die zit namelijk niet te wachten op iemand die 100 dagen meeneemt. Dat staat haaks op duurzame inzetbaarheid en makkelijker bij

een ander bedrijf kunnen gaan werken. We moeten kosten wat kost voorkomen dat je nieuwe werkgever je af zal wijzen op basis van het feit dat je veel dagen hebt staan. Een oplossing daarvoor zou kunnen zijn: afrekenen met je huidige werkgever, wanneer je naar een andere werkgever gaat.”

TIJDSPAARFONDS

“Maar daarnaast komt er nog een probleem bij,” gaat Van Iren verder: “De uitvoeringskosten van een tijdspaarfonds waarover we het gehad hebben. De dagen die werknemers in dat fonds stoppen, worden (voor de fiscus) weer omgezet in geld. Dat geld kun je tegen 2 á 3% laten renderen, waarmee de uitvoeringskosten van zo’n fonds betaald kunnen worden. Maar de uitvoeringskosten zouden ook wel eens 8 of 9% kunnen zijn. En wie gaat dat betalen? Ook dat is een discussie. Daarnaast gaat het heel veel administratieve rompslomp geven, waardoor we het toch niet zo’n heel goed idee vinden.”

CAMPAGNE ‘KOOPKRACHT EN ECHTE BANEN’ GAAT OOK IN 2014 DOOR Voor grote groepen mensen in Nederland dreigt langdurige werkloosheid, tekortschietende zorg en sociale uitzichtloosheid. FNV-voorzitter Ton Heerts: “Die tweedeling, daar lig ik echt wakker van.”

eind maart werden de caoonderhandelingen hervat. op www.fnv-kiem.nl vind je de laatste stand van zaken met betrekking tot de onderhandelingen.

BEZUINIGINGEN

Heerts: “Door de wet Werk en Bijstand komen grote groepen op de arbeidsmarkt die zonder loon werk gaan verrichten. Dat leidt nu al op grote schaal tot verdringing van regulier werk en dat wordt alleen maar meer.” Heerts wijst ook op de effecten van de bezuinigingen op de zorg, waardoor honderdduizenden ouderen straks verstoken blijven van de zorg die ze eigenlijk nodig hebben.

Heerts nam in januari deel aan de hoorzitting van de Tweede Kamer over de Participatiewet, waardoor mensen met een arbeidshandicap weer moeten kunnen meedoen met de reguliere economie. Daarvoor moeten er 125.000 banen bijkomen. “Het kan niet zo zijn dat de herkeuringen er alleen maar toe leiden dat mensen verplaatst worden naar een bijstandsuitkering. Eerst die banen, dan pas de herkeuringen. Anders gaat wat ons betreft het feest niet door.”

ONDERZOEKEN

“Werkgevers willen graag dat werknemers sparen bij de werkgever,” besluit Van Iren. “Dat vinden ook wij én de fiscus de beste oplossing, mits het goed geregeld is als het bedrijf failliet gaat. Dus aan het eind van het jaar geldt: de vijf bovenwettelijke vakantiedagen omzetten in dagen, dan hoef je niet af te rekenen met de fiscus. Dat is voor alle partijen de makkelijkste constructie, mits er een goede regel bij faillissement wordt ingebouwd. We gaan daarom nu onderzoeken of we een verzekering kunnen afsluiten bij een verzekeraar, die bereid is dat faillissementsrisico af te dekken.”

deringen in de bijstand, de bezuinigingen op de zorg en de dreigende mislukking van de Participatiewet (Wajongers).

KOOPKRACHT EN ECHTE BANEN

De FNV gaat ook in 2014 door met de campagne ‘Koopkracht en echte banen’. Dit komt vooral naar voren in de cao-inzet op drie procent loonsverhoging en het terugdringen van doorgeschoten flexwerk. Rond de gemeenteraadsverkiezingen heeft de FNV partijen en kiezers bestookt met voorstellen voor een Voor grote groepen mensen in Nederland dreigt lang- socialer lokaal beleid. Begin april sluit de FNV aan bij durige werkloosheid, tekortschietende zorg en sociale een Europese demonstratie in Brussel. Heerts: “Wie betaalt de rekening van de crisis? Het kan toch niet uitzichtloosheid. En ook steeds meer zzp’ers blijken zo zijn dat de jongens van de banken nu hun schaapeigenlijk verkapte werklozen. jes op het droge hebben en dat de mensen die hun “Ik lig echt wakker van die tweedeling,” zei FNVvoorzitter Ton Heerts tijdens een recente ontmoeting baan kwijt zijn en aangewezen zijn op onze voorzieningen, nu in de ellende achterblijven.” met de pers. Hij verwees met name naar de veran-

VRAGEN OF KLACHTEN? BEL DE FNV VERTROUWENSTELEFOON! Word je gepest op de werkvloer? Heb je last van discriminatie of seksuele intimidatie? Vragen of klachten? de vertrouwenstelefoon biedt een luisterend oor. Als lid van FNV KIEM kun je sinds deze maand ook gebruik maken van de vertrouwenstelefoon. De telefoon wordt bemand door kaderleden van FNV Bondgenoten en zij zullen dan ook de vragen van de leden van FNV KIEM beantwoorden. De vertrouwenstelefoon is dagelijks bereikbaar van 19.00 tot 22.00 uur via 030-273 8833. Je kunt je vertrouwelijke vraag of opmerking ook online stellen via www.fnvbondgenoten.nl/vertrouwenstelefoon. Bij de vertrouwenstelefoon kun je terecht voor informatie over wet- en regelgeving op het gebied van ongewenste omgangsvormen op de werkvloer. Ook wijzen ze je door naar de juiste instantie voor bijvoorbeeld juridische bijstand. De vrijwilligers van de FNV zijn goed opgeleid en gecertificeerd. Het spreekt vanzelf dat geheimhouding en vertrouwelijkheid is gegarandeerd.

PAGINA 7 Jaargang 6 / Editie 01 / 01/04/2014 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM

EERSTE VAKBEURS VOOR DE CREATIEVE INDUSTRIE Jong en oud vermaakten zich prima op de Vakbeurs voor de Creatieve Industrie, die van 11 tot en met 13 maart in Hardenberg georganiseerd werd. de beurs, die eerder bekend stond als de Sign en Grafische Vakbeurs,

heeft haar vizier verbreed en haar vakgebied uitgebreid naar de gehele creatieve industrie. Het was een dynamische beurs met een uitgebreid seminarprogramma.

Natuurlijk was ook FNV kIem present met een stand. daar werd informatie uitgedeeld en bezoekers konden zich laten tekenen door een cartoonist. Veel bekijks trok de in de kIem-stand opgestelde 3dprinter waarmee je drie-

een cartoonist tekende bezoekers van de FNV kIem stand als ‘nieuwe held van de 21e eeuw’.

Ook het recent door Vistaprint overgenomen drukwerkdeal was present. Iedere bezoeker kreeg een tas met notitieblokjes, pennen en ‘drukwerkdeals’.

dimensionaal je naam uit kon laten printen. de aan FNV kIem verbonden hoogleraar Creatief ondernemerschap Arjan van den Born ging in de speakerscorner onder meer in op de ontwikkeling, kansen, het

economisch belang en de succesfactoren van de creatieve sector. We maakten een rondje op de beurs en zetten de hoogtepunten op de foto.

riso Benelux presenteerde haar nieuwe high capacity feeder en stacker waarmee nóg sneller en mooier grote volumes geprint kunnen worden.

Met de zgn. sublimatiepers van technotape kunnen foto’s op een mok, kussentje, knuffelbeer of T-shirt gedrukt worden.

dJm inkjetsolutions presenteerde haar nieuwe vacuüm transportband, die wordt aangestuurd door Kameleon software van DJM.

De innovatieve applicaties, creatieve toepassingen en high-end poster printing van Canon trokken veel bekijks. Bezoekers mochten prints mee naar huis nemen.

Zünd digital Cutting presenteerde de nieuwste technologische ontwikkelingen op het gebied van lasergraveren en snijden.

De stand van ricoh stond in het teken van ‘Print and Beyond’, een totale beleving van het grafische productieproces. Zij toonden printprofessionals de verschillende mogelijkheden van ondernemen in de snel veranderende printmarkt.

epson demonstreerde haar Metallic edition, waarmee reclameontwerpers en printbedrijven metallic inkten in hun ontwerpen kunnen integreren.

FNV kIem in 3D.

Bij de stand van het mobiel grafisch museum konden bezoekers een eigen bierviltje laten bedrukken op een oude degelpers. De 50’er jaren gereedschappen vormden een rustpunt tussen alle hightech.

Hoogleraar Arjan van den Born vertelde in de speakerscorner over zijn bevindingen en onderzoek in de creatieve industrie.

PAGINA 8 Jaargang 6 / Editie 01 / 01/04/2014 / Een uitgave van FNV KIEM / Gratis voor leden van FNV KIEM

LEDENVOORDEEL FNV KOMT ALTIJD VAN PAS VOORDEEL 5-20% korting op je partners. Wil je altijd op de hoogte zijn Ledenvoordeel FNV biedt FNV-leden van alle aanbiedingen? de voordeelexclusieve kortingen op allerlei vakantie met Kras mail biedt maandelijks een overzicht producten en diensten. Zo krijg je in 2014 het hele jaar voordeel bij de bedrijven die rechts op deze pagina staan. daarnaast biedt Ledenvoordeel FNV elke maand een aantrekkelijk online voordeel en elke drie maanden exclusieve en hoge kortingen bij speciaal geselecteerde tijdelijke

van alle voordeelacties.

LOG DUS SNEL IN OP: www.ledenvoordeelfnv.nl, bekijk alle voordelen en meld je aan voor de nieuwsbrief!

Thema-avond pensioen IJsselvallei Op 6 Mei zal in de Regio Deventer afdeling IJsselvallei een thema-avond over pensioen worden gehouden. Iedereen die deelneemt aan het grafisch pensioenfonds is, samen met partner, van harte uitgenodigd om deze avond bij te wonen. Tijdens deze avond zullen medewerkers van het grafisch pensioenfonds uitleg geven over hoe het fonds er op dit moment voor staat. Tijdens en na afloop van de avond kunnen er natuurlijk allerlei vragen gesteld worden over bijvoorbeeld het naar voren halen van het pensioen wanneer je

voortijdig wilt stoppen met werken en over het gebruik van het pensioen als overbrugging, wanneer je partner na 1950 is geboren en nog geen aanspraak kan maken op een AOW uitkering .

BOEK

de voorlichtingsavond zal worden gehouden bij FNV Bondgenoten aan de Gotlandstraat 2a te deventer. Aanvang is 19.30 uur. Graag telefonisch of per mail opgeven voor deze avond via 0570-632167 of 0570-769142 of per email: [email protected].

VOORDEEL Korting op groene energie van Greenchoice

JAARVERGADERING VELUWEZOOM de afdeling ‘Veluwezoom’ nodigt hierbij al haar leden uit voor het bijwonen van de jaarvergadering. de jaarvergadering zal gehouden worden op vrijdag 18 april a.s. in ‘t enknest, enkweg 24b te eerbeek. Aanvang 19.00 uur.

DRUKBEZOCHTE GRAFICUS VAKDAG

NBC in Nieuwegein was 5 februari jl. het decor van de Graficus Vakdag, het netwerkevenement voor de grafische industrie, georganiseerd door vakblad Graficus.

Heb je je (zomer)vakantie al geboekt? Als dat nog niet het geval is, loont het om eens een kijkje bij KRAS.nl te nemen. KRAS biedt scherp geprijsde en uitstekend verzorgde vakanties aan, waarop je als lid van FNV KIEM 5 tot 20% korting kunt krijgen op een zonvakantie, rondreis, cruise, fly-drive, actieve vakantie, busvakantie, stedentrip of autovakantie. Bespaar minimaal 5% op je vakantie met KRAS.NL!

Bijna 1.500 grafici bezochten het evenement. Zij konden naar hartenlust netwerken en inspiratie opdoen. In een uitermate ‘plezante’ sfeer zoals spreker Guido Thys het uitdrukte, schudden velen elkaar de hand op de beursvloer in de stijlvolle standruimtes en in de wandelgangen op weg naar een van de boeiende sessies. De diverse sessie-zalen waren veelal tot het randje gevuld met belangstellenden. Hoogtepunt van de vakdag was de presentatie van astronaut André Kuipers. Ruim 700 grafici bezochten zijn inspirerende presentatie in de ‘Grand Hall’. De afsluitende spreker gaf alle grafici, die vervolgens in een gezellige ambiance tot 22.00 uur bleven borrelen, nog een mooie uitdaging mee met zijn presentatie ‘Geef nooit korting’. Natuurlijk was ook FNV KIEM present met op de foto v.l.n.r. bondsraadslid Jos Cohen, vakbondsadviseur Peter Reniers en uiterst rechts op de rug gezien penningmeester Wim van de Burg. Volgend jaar vindt de Grafische Vakdag plaats op 4 februari.

snel op www.fnv-kiem.nl/ voordeel

Boeken? Bel 0900 9999 969 (€ 0,15 p/m) of ga naar www.fnv-kiem.nl/voordeel

Collectief kiezen voor duurzame energie levert je als FNV KIEM-lid direct voordeel op. Dankzij de samenwerking tussen groene energieleverancier Greenchoice en de FNV bespaar je al gauw tot zo’n 200 euro per jaar. Op www.greenchoice.nl/fnv kun je het aanbod voordeel op: www.fnv-kiem.nl/ van Ledenvoordeel FNV vergelijken met je huidige energievoordeel contract. Deze voordelige aanbied-

MEER

ing geldt voor zowel nieuwe, als ook bestaande klanten van Greenchoice. Stap nu ook over en ontdek dat groene energie voordeliger is. Voordeel berekenen? Ga naar www.greenchoice.nl/fnv en meld je gelijk aan!

VOORDEEL Tot 11% korting op de schadeverzekeringen van Univé KIJK voor voordelig verzekeren op: www.fnvkiem.nl/voordeel

Univé biedt meer dan een goede dekking, korting en aantrekkelijke voordelen op schadeverzekeringen en er is altijd wel een Univéwinkel bij jou in de buurt. Van deskundige medewerkers krijg je persoonlijk advies, dat naadloos aansluit bij jouw individuele wensen en omstandigheden. Als lid van FNV KIEM krijg je

nu tot 11% korting op de schadeverzekeringen van Univé. Univé staat online, per telefoon of in één van de 150 winkels voor je klaar.

Verzekering afsluiten? Bel 0592 348 999, bezoek een Univé winkel of ga naar www.fnv-kiem.nl/voordeel

MEER VOORDEEL:

FNV KIEM is ... FNV kIem is dé vakbond voor werknemers en alle zelfstandig professionals in de creatieve industrie in de sectoren kunsten, Informatie, entertainment en media. Wij leveren professionele dienstverlening aan 32.000 leden op het terrein van werk en inkomen. FNV kIem is een creatieve, eigenwijze en vooruitstrevende vakbond die niet bang is voor uitdagingen en veranderingen.

WIJ ZIJN de VAkBoNd Voor de CreAtIeVe INduStrIe.

Colofon

Jaargang 6, nummer 1, april 2014 / redactieadres FNV Kunst Informatie Entertainment en Media, Postbus 9354, 1006 AJ Amsterdam / t (020) 355 36 36 / I www.fnvkiem.nl / uitgave Stichting FNV Pers / Hoofdredactie Mariëtte Raap / teksten De Schrijffabriek, Harrie Lindelauff / Foto’s Suzanne Blanchard, Barbara Boots, Dunck / Vormgeving Studio FNV Bouw / druk Senefelder Misset / Vragen of ideeën? Mail naar [email protected] | De volgende editie van KIEM Magazine verschijnt in juni.