NIAZ Qmentum International. Langdurige zorg en dagopvang. Normen. Normen

NIAZ Qmentum International

Langdurige zorg en dagopvang Normen

Normen Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) groeit het aandeel 60plussers wereldwijd sterker dan elke andere leeftijdsgroep, doordat de levensverwachting toeneemt en steeds minder kinderen worden geboren. Deze tendens betekent dat veilige en effectieve diensten nodig zijn, die de gezondheid en het welzijn van de oudere bevolking ondersteunen. De normen voor langdurige zorg en dagopvang zijn bedoeld voor organisaties die diensten verlenen in dagopvang voor ouderen, een verzorgingshuis of een verpleeghuis. Dagopvang biedt ouderen overdag zorg in een ondersteunende en veilige omgeving, zodat

familieleden en mantelzorgers de kans krijgen hun dagelijkse verantwoordelijkheden te verrichten. De verleende diensten zijn onder meer op het gebied van voeding, gezondheidszorg en vervoer. Verzorgingshuizen bieden maaltijden, huisvesting en een aantal andere diensten aan ouderen die lichte tot gemiddelde hulp nodig hebben bij hun dagelijkse activiteiten (bijv. wassen, aankleden, beheer van geneesmiddelen en vervoer). Verpleeghuizen bieden diensten aan ouderen die meer zorg nodig hebben; hier zijn 24 uur per dag, zeven dagen per week verpleegkundige zorg en andere diensten beschikbaar. Deze normen zijn gericht op cliëntgerichte zorg, waarbij wordt gestreefd naar een optimale kwaliteit van leven voor de cliënten en zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met hun rechten, waardigheid, voorkeuren en zelfstandigheid. De normen over langdurige zorg en dagopvang bevatten de volgende hoofdstukken: Investeren in langdurige zorg en dagopvang Over de juiste mensen beschikken Langdurige zorg en dagopvang verlenen Cliëntgegevens bewaren Toezien op de veiligheid en kwaliteit van langdurige zorg en dagopvang Het accreditatieprogramma Het Internationale Accreditatieprogramma NIAZ 3.0 (Qmentum) kent drie accreditatieniveaus: Goud, Platina en Diamant. Elk niveau zorgt door middel van gestandaardiseerde processen voor consistentie en efficiëntie bij de zorgverlening en biedt internationale zorgorganisaties op die manier stappenplan op maat, voor accreditatie en kwaliteitsverbetering. Goud heeft betrekking op basisstructuren en processen die verband houden met de fundamentele elementen van veiligheids en kwaliteitsverbetering. Platina bouwt voort op deze elementen van kwaliteit en veiligheid, maar benadrukt ook cliëntgerichte zorg, waarbij consistentie in de zorgverlening wordt nagestreefd door middel van standaardprocedures en door het betrekken van cliënten en medewerkers bij de besluitvorming. Diamant richt zich op het realiseren van kwaliteit door het controleren van resultaten, gebruikmakend van praktijkervaring en best practices om diensten te verbeteren, en door het vergelijken van eigen resultaten met die van collegaorganisaties om tot verbeteringen op systeemniveau te komen. Voor alle niveaus ondergaan aangesloten organisaties eens in de vier jaar een extern auditbezoek, waarbij zij worden getoetst aan de hand van het NIAZreferentiekader. De structuur van de normen Een set normen is verdeeld over hoofdstukken waarin verschillende aspecten van kwaliteit van dienstverlening aan de orde komen, zoals investeren in zorg, personeelsbezetting, verlenen van zorg, informatiesystemen en kwaliteitsverbetering. Elk hoofdstuk bestaat uit normen, criteria en richtlijnen die betrekking hebben op het hoofdstuk. 1.0 De norm. Een doelstelling, onderverdeeld in criteria. 1.1 Het criterium. Een meetbaar element waarin is beschreven welke activiteiten nodig zijn om aan de norm te voldoen. Aan elk van de criteria is een niveau toegekend (Goud, Platina of Diamant), en ieder criterium is gekoppeld aan een van de acht kwaliteitsdimensies die worden geïdentificeerd aan de hand van symbolen: toegankelijkheid, cliëntgerichte dienstverlening, continuïteit van de zorgverlening, effectiviteit, efficiëntie, doelgroepgerichtheid, veiligheid, arbeidsomstandigheden. De auditoren beoordelen elk criterium tijdens het externe auditbezoek. Een aantal criteria staat aangeduid als ROP (Required Organizational Practice vereiste instellingsrichtlijn). Vereiste instellingsrichtlijnen zijn essentiële praktijken die organisaties moeten hanteren om de veiligheid van patiënten/cliënten te verbeteren en risico's te minimaliseren. Richtlijnen: Sommige criteria bevatten aanvullende richtlijnen waarin de criteria verder toegelicht worden of waarin suggesties worden gedaan om te voldoen aan het criterium. Begrippenlijst Een cliënt: degene die de zorg ontvangt, ook bekend als patiënt. Familieleden zijn de naast betrokkenen van de cliënt. De cliënt definieert de 'familieleden': het kan gaan om relatie/partner, directe familieleden zoals broers en zussen, leden van de familie in ruimere zin of mantelzorgers. Medicatieverificatie: het proces waarbij een lijst van de huidige medicatie van een cliënt wordt gecontroleerd en vergeleken met de lijst van medicatie voorafgaand aan de opname, overdracht of ontslag. Medicatieverificatie helpt bij het terugdringen van bijwerkingen als gevolg van de complexe wisselwerking tussen geneesmiddelen. Medicatieverificatie kan tijdrovend en moeilijk uit te voeren zijn; het is echter aangetoond dat medicatieverificatie de cliëntveiligheid aanzienlijk verbetert. Aanbevolen wordt om het proces met name te gebruiken voor cliënten met een complexe medicatiegeschiedenis, bijv. cliënten die vier of meer verschillende geneesmiddelen gebruiken. Samenwerkingspartner: een organisatie of persoon die met een andere organisatie samenwerkt aan een project om een specifieke kwestie aan te pakken door het uitwisselen van informatie en/of 'middelen'. De betrokken organisatie of persoon heeft baat bij het welslagen van het project. Cliëntenpopulatie: een groep cliënten die risico loopt op, of lijdt aan een specifieke aandoening. Middelen: beschikbare voorzieningen die waar nodig kunnen worden ingezet. Het kan gaan om voorzieningen als personeel, financiën, structuur en informatie. Diensten: het begrip diensten omvat onder andere diagnostiek, het verlenen van zorg, behandeling en dienstverlening door paramedici. Handelingsbevoegdheid: de procedures, acties en processen die een specifieke zorgaanbieder mag uitvoeren. In sommige landen is de handelingsbevoegdheid vastgelegd in wet en/of regelgeving. In die landen gebruiken de vergunningverlenende instanties de handelingsbevoegdheid ter bepaling van de opleiding, ervaring en bewezen vaardigheden waarover zorgverleners moeten beschikken om een praktijkvergunning te krijgen. Zorgplan: ook wel behandelplan genoemd. Het is een document waarin wordt vastgelegd wat de behoeften zijn van de cliënt, wat de doelstellingen zijn en welke zorgdiensten door de instelling en haar samenwerkingspartners moeten worden geleverd. Zorgverleners: individuen (bv. verpleegkundigen, maatschappelijk werkers en werknemers in de persoonlijke ondersteuning) die samenwerken met anderen in een team om zorg te verlenen op basis van een geïntegreerd zorgplan. Medewerkers: ook wel aangeduid als personeel, verwijst naar de personen in dienst van een instelling. Een team: een groep zorgverleners die samenwerken om te voldoen aan de complexe en uiteenlopende behoeften van hun cliënten, hun familieleden en de gemeenschap waarvan zij deel uitmaken. Teams zijn multidisciplinair, wat inhoudt dat zorgverleners van verschillende disciplines samenwerken bij het verlenen van zorg. De samenstelling van een multidisciplinair team is afhankelijk van de aard van de zorg die wordt verleend. De teamleider: de persoon die verantwoordelijk is voor het operationele management van een multidisciplinair team. Het teamleiderschap kan wisselen tussen organisatorisch manager en medisch manager. Tot zijn of haar taken behoren het in kaart

brengen van behoeften, personeelsbezetting en de rapportage aan een hoger leidinggevende

INVESTEREN IN LANGDURIGE ZORG EN DAGOPVANG 1.0

De teamleiders organiseren en ontwikkelen langdurige zorg en dagopvang op basis van de behoeften van de cliënt.

1.1

De teamleiders beschikken over een beschreven plan om informatie te verzamelen over de behoeften aan zorg van huidige en potentiële cliënten.

Doelgroepgerichtheid

Goud

Toelichtingen Het plan beschrijft: het doel van de beoordeling van behoeften in de samenleving; welke informatie er verzameld wordt; wie deze informatie verzamelt; de manier waarop de informatie wordt gebruikt om zorg in te plannen; hoe vaak de informatie gebruikt wordt. De gegevens van het CBS kunnen hierbij nuttig zijn.

1.2

De teamleiders voeren hun plan uit voor het verzamelen van informatie over de behoeften van huidige en potentiële cliënten.

Platina


Toelichtingen *

1.3

De teamleiders vragen cliënten, zorgverleners en andere medewerkers om input bij het verzamelen van informatie over de zorgbehoeften van cliënten.


Diamant

Toelichtingen *

1.4

Efficiëntie

De teamleiders analyseren de cliëntinformatie om aantal medewerkers, hun deskundigheden, de benodigde ruimtes, voorraden, apparatuur en andere middelen te bepalen voor het verlenen van langdurige zorg en dagopvang.

Platina

Toelichtingen * NIAZ Toelichtingen NL: Kwaliteitsdocument 2013 Verpleging, Verzorging en Zorg Thuis (http s://www.zorgvoorkwaliteit.com/wpcontent/uploads/130805_Kwaliteitsdocu mentVVT2013.pdf)

1.5

Effectiviteit

De teamleiders analyseren de informatie over cliënten om te beslissen welke zorg rechtstreeks, via verwijzing of door gecontracteerde zorgverleners zal worden verleend. Toelichtingen *

Platina

1.6

De teamleiders geven aan potentiële cliënten in de gemeenschap bekendheid aan de diensten die zij verlenen.


Diamant

Toelichtingen Het geven van bekendheid houdt onder meer in het delen van informatie over diensten via de website van de instelling en persoonlijke of groepsbijeenkomsten met potentiële cliënten en hun familieleden.

1.7

Continuïteit van de zorgverlening

De teamleiders gaan samenwerkingsverbanden aan om de toegang van cliënten en familieleden tot zorg en ondersteuning in de omgeving te coördineren.

Diamant

Toelichtingen *

2.0

De teamleiders nemen deel aan activiteiten gericht op gezondheidsbevordering, ziektepreventie en vroegtijdige signalering.

2.1

De teamleiders houden, afgestemd met cliënten, een lijst bij van samenwerkingspartners die nodig zijn voor de activiteiten gericht op gezondheidsbevordering, ziektepreventie en vroegtijdige signalering.

Effectiviteit

Goud

Toelichtingen Activiteiten gericht op gezondheidsbevordering, ziektepreventie en vroegtijdige signalering zijn bijv. programma's voor het stoppen met roken, screening op gehoor of gezichtsverlies, inentingen en screening op dementie en depressie. NIAZ Toelichtingen NL: Kwaliteitsdocument 2013 Verpleging, Verzorging en Zorg Thuis (http s://www.zorgvoorkwaliteit.com/wpcontent/uploads/130805_Kwaliteitsdocu mentVVT2013.pdf)

2.2

Effectiviteit

2.3

Effectiviteit

De teamleiders voeren samen met samenwerkingspartners activiteiten uit, gericht op gezondheidsbevordering, ziektepreventie en vroegtijdige signalering.

De teamleiders gebruiken evaluatieresultaten om te bepalen of zij moeten doorgaan of stoppen met activiteiten gericht op gezondheidsbevordering, ziektepreventie en vroegtijdige signalering, of dat zij deze activiteiten moeten verbeteren.

Diamant

3.0

Het team beschikt over de medewerkers, ruimte, apparatuur en andere middelen die nodig zijn om langdurige zorg en dagopvang te verlenen.

3.1

Het team bestaat uit voldoende medewerkers en is van de juiste samenstelling om 24 uur per dag de zorg te verlenen.

Platina

Efficiëntie

Toelichtingen De grootte en samenstelling van het personeelsbestand kunnen worden gebaseerd op een aantal factoren, waaronder de aard van de zorg, het aantal diensten per dag, de cliëntpopulatie en variaties in de vraag naar zorg gedurende de dag.

3.2

Platina

Het team verleent 24 uur per dag, zeven dagen per week verpleegkundige zorg.

Efficiëntie Goud

NIAZ Toelichtingen NL: https://www.zorgvoorkwaliteit.com/wpcontent/uploads/130805_Kwalitei tsdocumentVVT2013.pdf

3.3

Cliëntgerichte zorgverlening

Het team beschikt over een fysieke omgeving die toegankelijk is voor cliënten die gebruikmaken van hulpmiddelen zoals een rolstoel, looprek of krukken.

Goud

Toelichtingen Een toegankelijke omgeving omvat wasruimtes toegankelijk voor cliënten met beperkte mobiliteit en deuren die breed genoeg zijn voor cliënten in een rolstoel.

3.4


Het team beschikt over afgezonderde ruimtes om de privacy van cliënten en hun familieleden en de vertrouwelijkheid van hun gesprekken te waarborgen.

Goud

Toelichtingen Ruimten met voldoende privacy kunnen bestaan uit een mix van kamers met volledige privacy en kamers waarin privacy wordt geboden door afscherming en gordijnen, aparte onderzoekkamers, eigen badkamer en douche, en ruimte voor vertrouwelijke gesprekken tussen cliënten en hun zorgverlener of familieleden. NIAZ Toelichtingen NL: Algemene voorwaarden VVT: http://www.vvtzorg.nl/vvt/wpcontent/upl oads/2013/04/Algemenevoorwaarden.pdf

3.5

De fysieke omgeving heeft een veilige buitenruimte voor recreatieactiviteiten. Platina


Toelichtingen *

3.6

De fysieke omgeving heeft een gemeenschappelijke ruimte met afzonderlijke zit en eetgedeelten. Platina


3.7

De fysieke omgeving heeft geschikte werkruimtes voor vertrouwelijke teambesprekingen over cliënten en familieleden. Platina

Veiligheid

3.8

Veiligheid

Het team beschikt over materialen en de benodigde apparatuur die functioneel en uptodate is en regelmatig wordt getest conform de instructies van de fabrikant. Toelichtingen Apparatuur en materialen zijn bijv. noodapparatuur, liften en vervoershulpmiddelen, was en douchefaciliteiten, medische materialen en

Goud

middelen voor sport en spel.

3.9

Arbeidsomstandigheden

De teamleiders pleiten bij de hoger leidinggevende voor extra middelen die nodig zijn om langdurige zorg en dagopvang te verlenen. Diamant

OVER DE JUISTE MENSEN BESCHIKKEN 4.0

Het team hanteert een multidisciplinaire aanpak bij het verlenen van langdurige zorg en dagopvang.

4.1

De teamleiders zetten een multidisciplinair team op voor het verlenen van langdurige zorg en dagopvang.

Diamant

Effectiviteit

Toelichtingen Afhankelijk van de diensten die worden verleend, kan het multidisciplinaire team bestaan uit artsen, verpleegkundigen, apothekers, casemanagers, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, maatschappelijk werkers, diëtisten, recreatiemedewerkers, geestelijk verzorgers of vertegenwoordigers van partnerinstellingen.

4.2

Effectiviteit

De teamleden volgen trainingen onder meer op het gebied van communicatie, conflictoplossing en leiderschap, ter bevordering van het werken in een team en samenwerken van disciplines.

Platina

Toelichtingen *

4.3

De teamleden overleggen regelmatig om zorgverlening, taken en verantwoordelijkheden op elkaar af te stemmen. Platina

Effectiviteit

Toelichtingen Nauwkeurige en tijdige communicatie moet worden beschouwd als een prioriteit om continuïteit van de zorg te bevorderen en complicaties te voorkomen. Cliënten en hun familieleden kunnen hierbij betrokken worden.

4.4

De teamleden benutten hun volledige handelingsbevoegdheid bij het verlenen van diensten. Diamant

Efficiëntie

Toelichtingen Elk teamlid handelt volgens de eigen bevoegd en bekwaamheden. NIAZ Toelichtingen NL: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/personeelindezorg/vraage nantwoord/watzijnvoorbehoudenhandelingenenwiemagzeuitvoere n.html VL: https://www.riziv.be/care/nl/other/infirmiers/informationtopic/auxi liarynurses/legaltexts/pdf/arkb20060112activity.pdf

4.5

Het team evalueert zijn functioneren regelmatig en brengt waar nodig verbeteringen aan. Diamant

Effectiviteit

Toelichtingen Beoordeling van de procedures en resultaten maakt deel uit van de evaluatie van het functioneren van het team. Het team wordt aangemoedigd om zijn functioneren te evalueren; dit gebeurt regelmatig en telkens wanneer er sprake is van een significante verandering in de samenstelling van het team.

5.0

De teamleden zijn gekwalificeerd, opgeleid en bekwaam.

5.1

Het team heeft functieprofielen waarin de kwalificaties, taken, verantwoordelijkheden en handelingsbevoegdheden zijn vastgelegd.

Goud


Toelichtingen *

5.2

De teamleiders werven en selecteren teamleden op basis van hun kwalificaties, ervaring, en de mate waarin zij in het team passen. Goud


5.3

De teamleiders controleren of elk teamlid de juiste en actuele diploma's heeft.

Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Artsen en verpleegkundigen dienen bijvoorbeeld toegelaten te zijn door de betreffende autoriteiten. Vereisten voor andere zorgverleners zijn afhankelijk van het betreffende beroep en de jurisdictie. Ook kwalificaties van teamleden die niet door beroepsverenigingen worden geregeld (bijv. personeel ondersteunende en administratieve medewerkers) worden geverifieerd. NIAZ Toelichtingen NL: artsen geregistreerd bij de RGS als (register) specialist. http://knmg.art sennet.nl/Opleidingenherregistratie/RGS1.htm VL: Eisenkader Zorginspectie: Een voltijdse geneesheer erkend specialist heeft de leiding van de dienst. http://www4wvg.vlaanderen.be/wvg/zorginspectie/inspectie s/Pages/AlgemeneZH.aspx

5.4

De teamleiders ondersteunen het inzetten van studenten en vrijwilligers, waar dit in de organisatie mogelijk is. Diamant


Toelichtingen Indien er studenten of vrijwilligers in het team worden ingezet, zorgt het team voor adequate middelen en toezicht, en wordt hun inzet regelmatig beoordeeld. In bepaalde gevallen valt de beoordeling van studenten niet onder de verantwoordelijkheid van de instelling.

5.5

Het team krijgt een introductie die ingaat op de organisatie, het team en hun taken en verantwoordelijkheden. Goud

Effectiviteit

Toelichtingen In de introductie kunnen de volgende onderwerpen aan bod komen: de missie, visie en waarden van de instelling; het mandaat en de doelstellingen van het team; taken, verantwoordelijkheden en verwachtingen ten aanzien van prestaties; beleid en procedures, ook op het gebied van vertrouwelijkheid; geïntegreerd kwaliteitsmanagement (kwaliteitsverbetering, risicomanagement en efficiënt gebruik en beheer van middelen).

5.6

Het team volgt een specifieke training voor het verlenen van langdurige zorg en dagopvang. Goud

Veiligheid

Toelichtingen De training kan betrekking hebben op leiderschap, veranderingen in het profiel en de behoeften van de cliëntenpopulatie, ethische kwesties,

privacywetgeving, werken met cliënten met cognitieve beperkingen en gedragsproblemen, alternatieven voor vrijheidsbeperkende beschermende middelen en valpreventie. Continue training en scholing zijn met name belangrijk voor nietgereguleerde zorgverleners.

5.7

VEREISTE INSTELLINGSRICHTLIJN De zorgverleners ontvangen continue training voor het veilig gebruik van alle (binnen de langdurige zorg en dagopvang gehanteerde types) infuuspompen.

Veiligheid

Platina

Toelichtingen Instellingen wordt geadviseerd infuuspompen zoveel mogelijk te standaardiseren. Om de eventuele risico's te minimaliseren, ontvangen bevoegde zorgverleners op regelmatige basis training over infuuspompen, waarbij klinische behoeften van cliënten, competenties van medewerkers en infuuspomptechnologie aan bod komen. NIAZ Toelichtingen NL: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/personeelindezorg/vraage nantwoord/watzijnvoorbehoudenhandelingenenwiemagzeuitvoere n.html VL: https://www.riziv.be/care/nl/other/infirmiers/informationtopic/auxi liarynurses/legaltexts/pdf/arkb20060112activity.pdf Nalevingstest(s) 5.7.1

5.8

Continue training met betrekking tot het veilig gebruik van infuuspompen wordt geregistreerd.

Het team volgt een training over culturele competenties.

Platina

Effectiviteit

Toelichtingen Culturele competenties zijn vaardigheden waarmee teamleden hun kennis van cultuurverschillen kunnen vergroten. Onder cultuurverschillen vallen onder meer: land van herkomst; taal; opleiding; spirituele tradities; familietradities; eetgewoontes en voeding; traditionele medische praktijken; houding ten aanzien van ziekte en dood. Begrip van de culturele achtergrond van een cliënt helpt om een zorgplan op te stellen dat tegemoet komt aan de behoeften en verwachtingen van de cliënt.

5.9

Het team wordt opgeleid in het hanteren van de instellingsprocedure(s) rond ethische kwesties. Platina


Toelichtingen Voorbeelden van ethische kwesties zijn: belangenvermenging; vrijheidsbeperkende maatregelen; nietnaleving van het ethisch kader zoals het schenden van vertrouwelijkheid en de rol van informed consent. NIAZ Toelichtingen NL: https://www.dwangindezorg.nl/rechten/wetten/wgbo https://www.dwangi ndezorg.nl/rechten/wetten/bopz

5.10

Veiligheid

Het team wordt opgeleid in het omgaan met vermeende of vastgestelde gevallen van misbruik en verwaarlozing van cliënten en leren hoe zij deze gevallen moeten evalueren en melden. Toelichtingen De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) definieert misbruik van ouderen als 'een eenmalige of herhaalde daad, of juist het gebrek aan benodigde actie, die plaatsvindt binnen een relatie waar sprake is van vertrouwen en waardoor letsel of leed wordt toegebracht aan een oudere persoon'. Misbruik kan fysiek, psychisch of emotioneel, seksueel of financieel zijn. Gevolgen van misbruik van ouderen zijn bijv. een lage levenskwaliteit en psychische klachten. Uit onderzoek blijkt dat er een samenhang is tussen misbruik van ouderen en verhoogde mortaliteit en morbiditeit.

Goud

NIAZ Toelichtingen NL: Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling http://www.rijksoverh eid.nl/onderwerpen/huiselijkgeweld/hulpbieden/meldcode

5.11

Het team volgt een training over agressie en geweld op de werkplek en manieren om dat te verminderen of te voorkomen.

Goud

Veiligheid

Toelichtingen *

5.12

De instelling evalueert regelmatig incidenten van agressie en geweld op de werkplek en gebruikt die informatie om verbeteringen aan te brengen.


Platina

Toelichtingen *

5.13

Het team volgt een training voor het verlenen van zorg rond het levenseinde.

Platina

Effectiviteit

Toelichtingen Training over het verlenen van zorg rond het levenseinde heeft betrekking op de sociale, emotionele, psychische en spirituele zorg van stervende cliënten. De training kan worden gegeven in de vorm van interne workshops, jaarlijkse conferenties of besprekingen van vakliteratuur.

5.14


5.15

Voor elk teamlid bestaat een geactualiseerd personeelsdossier met informatie over de selectieprocedure, de arbeidsovereenkomst, de controle op kwalificaties, certificaten en registraties (indien van toepassing), en de gevolgde opleidingen en trainingen.

De instelling evalueert regelmatig het functioneren van elk teamlid op een objectieve, interactieve en constructieve manier, en neemt deze informatie in het personeelsdossier op.

Effectiviteit

Goud

Platina

Toelichtingen Bij het evalueren van het functioneren van medewerkers bekijken teamleiders het vermogen om verantwoordelijkheid te dragen en evalueren ze de individuele sterke kanten en verbeterpunten, de bijdragen op het gebied van cliëntveiligheid en andere terreinen die in het functieprofiel zijn beschreven. Een evaluatie van het functioneren (evaluatiegesprek) wordt gewoonlijk uitgevoerd voor het einde van de proeftijd en daarna jaarlijks of in een andere frequentie die de instelling heeft vastgelegd. Een evaluatie kan ook worden uitgevoerd na een herscholingsperiode, bijv. bij introductie van nieuwe technologieën, apparatuur (uitrusting) of vaardigheden.

5.16


De instelling monitort en voorziet in de behoeften van elk teamlid aan permanente opleiding, training en professionele ontwikkeling en neemt deze evaluatieinformatie in het personeelsdossier op. Toelichtingen Om de leerbehoeften van de teamleden te monitoren en tegemoet te komen aan deze behoeften, kunnen onder andere beoordelingsgesprekken worden gehouden of kan periodiek een inventaris worden gemaakt van de behoeften van het team. Ook wordt in het oog gehouden wanneer een specifieke opleiding noodzakelijk is, bijv. wanneer

Diamant

nieuwe technologieën, apparatuur of vaardigheden worden geïntroduceerd of wanneer een teamlid langere tijd afwezig is geweest.

5.17

De instelling evalueert regelmatig de effectiviteit van de personeelsinzet en brengt daar waar nodig verbeteringen aan.

Diamant

Effectiviteit

Toelichtingen De instelling definieert wat 'regelmatig' betekent en houdt zich aan die planning. De evaluatie heeft betrekking op de uitoefening van het werk, functiebeschrijvingen, praktijktaken en toewijzingen van cliënten.

6.0

Het team bevordert het welzijn en de werkprivébalans van elk van zijn leden.

6.1

De teamleiders ontwikkelen samen met teamleden een plan om de werkprivébalans te bevorderen. Goud


Toelichtingen Uit onderzoek is gebleken dat de werkprivébalans een essentiële rol speelt bij het besluit van een medewerker om al dan niet bij de instelling te blijven. Op het niveau Goud brengen instellingen strategieën in kaart om de werkprivébalans te bevorderen en leggen ze een tijdsbestek vast voor de invoering daarvan. Voorbeelden zijn inspraak in de uitoefening van het werk, flexibele werktijden en jaarlijkse verlofregelingen.

6.2


De teamleiders volgen een standaardprocedure om cliënten en andere verantwoordelijkheden op een eerlijke en consistente wijze aan teamleden toe te wijzen.

Platina

Toelichtingen De procedure voor het toewijzen van verantwoordelijkheden kan gebaseerd zijn op geaccepteerde praktijkrichtlijnen, wettelijke eisen, kennis, ervaring en andere kwalificaties, het aantal cliënten of de complexiteit van de zorg, veranderingen in de werkdruk, en de veiligheid en behoeften van cliënten.

6.3


De teamleden hebben inspraak in de uitoefening van het werk, met inbegrip van het definiëren van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden en het toewijzen van cliënten, voor zover van toepassing.

Platina

Toelichtingen Een effectieve taakomschrijving helpt de medewerkers bij het indelen van hun tijd, het omgaan met vermoeidheid en stress, en het vinden van een goede werkprivébalans. Het opstellen van een taakomschrijving kan onderdeel zijn van het teamoverleg.

6.4


De teamleiders zien toe op vermoeidheid en stress van de teamleden om factoren die hieraan bijdragen te onderkennen en zonodig te beïnvloeden. Toelichtingen Vermoeidheid en stress kunnen worden gemonitord aan de hand van het aantal gewerkte uren, overuren of het optreden van onbedoelde uitkomsten. De teamleiders dienen deze factoren in de gaten te houden om te kunnen reageren op stress en veiligheidsrisico's.

6.5

Het team beschikt over een rustige en afgezonderde ruimte om na te

Platina

denken, te rusten en te bidden.

Platina


6.6

Voor de teamleden is psychische begeleiding beschikbaar, vooral na een schokkende gebeurtenis.

Platina


Toelichtingen Emotionele ondersteuning en/of psychische begeleiding kan in groepsverband (debriefing) of op individuele basis plaatsvinden. De opvang is gebaseerd op de principes van het 'Second Victim'beleid (www.i hi.org of www.secondvictim.be)

6.7

Teamleden kunnen gebruik maken van beleid op de werkplek, dat erop gericht is hun gezondheid en welzijn te verbeteren.

Diamant


Toelichtingen Maatregelen voor het creëren van een gezonde werkplek kunnen op team of instellingsniveau worden vastgelegd, bijv. maatregelen om stress te beheersen, af te vallen of te stoppen met roken en initiatieven om een gezonde levensstijl te stimuleren.

6.8

De teamleiders schatten bijdragen van teamleden op waarde.

Diamant


Toelichtingen *

LANGDURIGE ZORG EN DAGOPVANG VERLENEN 7.0

Het team informeert potentiële cliënten, familieleden, zorgverleners en verwijzers uitgebreid over zijn diensten, om hen te helpen een weloverwogen besluit te nemen.

7.1

Het team reageert tijdig op verzoeken om diensten en informatie.

Goud

Toegankelijkheid

Toelichtingen *

7.2

Het team beschrijft aan potentiële cliënten, familieleden, zorgverleners en verwijzers welke diensten het verleent. Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Er wordt onder meer informatie verstrekt over welke cliëntenpopulatie de instelling bedient, de mate van hulp, tijden waarop zorg beschikbaar is, soort accommodatie, kosten, activiteitenprogramma binnen de instelling en in de gemeenschap en andere beschikbare diensten. Aan de hand van deze informatie kunnen cliënten, hun familieleden en verwijzende instanties zien welke diensten de instelling biedt en kunnen zij bepalen of deze aan hun behoeften voldoen. Deze informatie an beschikbaar zijn op de website van de instelling.

7.3

Effectiviteit

7.4

Het team verstrekt begrijpelijk informatiemateriaal over de zorg aan cliënten, hun familieleden, zorgverleners en verwijzers. Deze informatie is beschikbaar in de talen die gangbaar zijn in de cliëntpopulatie.

Goud

Noodzakelijke dienstverlening is 24 uur per dag, zeven dagen per week bereikbaar voor (potentiële) cliënten en familieleden. Goud

Toegankelijkheid

Toelichtingen Noodzakelijke dienstverlening omvat zorg, dienstverlening en welzijn. De instelling bepaalt wat noodzakelijke dienstverlening is op basis van de soorten diensten die worden verleend en de behoeften van de cliënten voor wie wordt gezorgd, bijv. toegang tot noodhulp bij pijn en andere nooddiensten zoals noodvoorraden zuurstof, toegang tot een dienstdoende arts of apotheker of verzoeken om medicatie. De cliënt kan rechtstreeks toegang krijgen tot noodzakelijke dienstverlening, of zo nodig per telefoon of email. Het team wordt aangemoedigd om de toegang tot noodzakelijke dienstverlening te monitoren als indicator voor de algemene toegang tot zorg en de responsiviteit richting de cliënt. Als de instelling de noodzakelijke dienstverlening niet 24 uur per dag, zeven dagen per week aanbiedt, werkt het samen met zijn samenwerkingspartners, bijv. huisartsenpost, noodapotheek of noodhulpdiensten, zodat degenen die hulp nodig hebben toegang hebben tot noodzakelijke dienstverlening via andere locaties of instellingen.

7.5

Het team beschikt over procedures voor het overnemen van cliënten van andere zorgverleners en verwijzers. Goud


7.6

Effectiviteit

Het team geeft cliënten en familieleden de mogelijkheid om kennis te maken met de organisatie om hen te helpen bepalen of deze aan hun behoeften voldoet.

Goud

Toelichtingen Het team verzorgt bijv. een rondleiding door de instelling of organiseert een ontmoeting tussen cliënten van de instelling en potentiële cliënten.

7.7

Het team houdt de gemiddelde responstijden voor het reageren op zorgvragen of informatievragen bij. Diamant

Toegankelijkheid

Toelichtingen Het team definieert hoe responstijden worden gemeten en drempels worden vastgesteld.

8.0

Het team beoordeelt de behoeften van potentiële cliënten vóór hun opname.

8.1

Het team stelt toelatingscriteria voor zijn diensten vast.

Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Toelatingscriteria kunnen verwijzen naar opnamecriteria, inschrijfcriteria of vestigingscriteria.

8.2


Het team vertelt cliënten en hun familieleden welk teamlid verantwoordelijk is voor de coördinatie van hun zorgverlening, en hoe ze deze persoon kunnen bereiken.

Platina

Toelichtingen Het aangewezen teamlid kan de verantwoordelijke verpleegkundige, een maatschappelijk werker of aanverwante zorgverlener zijn. Wordt er geen teamlid aangewezen als eerst verantwoordelijke voor de coördinatie van de zorgverlening aan de cliënt, dan kan dat leiden tot storingen in de communicatie.

8.3

Effectiviteit

Met toestemming van de cliënt verzamelt het team informatie over de gezondheidstoestand, en persoonlijke en sociale zorgbehoeften van de cliënt om de behoefte aan zorgverlening te bepalen.

Goud

Toelichtingen Met dit proces wordt bepaald of de zorg van het team voldoet aan de behoeften en wensen van de cliënt. Tevens worden de onmiddellijke behoeften van de cliënt in kaart gebracht en wordt bepaald welke zorg prioriteit heeft. De procedure wordt aangepast voor cliënten en familieleden met uiteenlopende fysieke of geestelijke behoeften. NIAZ Toelichtingen NL: Zorgleefplan http://www.zorgleefplanwijzer.nl/index.php?option=com_d ocman&Itemid=16 In de Nederlandse situatie wordt ernaar gestreefd de regie zoveel mogelijk bij de cliënt te laten. De verzorging bespreekt met de cliënt welke informatie nodig is om de behoefte aan zorgverlening te bepalen.

8.4

Het team geeft de cliënt een schriftelijke overeenkomst waarin de door de instelling te verlenen diensten zijn opgenomen. Goud

Effectiviteit

Toelichtingen De overeenkomst bevat informatie over het soort zorg dat verleend wordt, de duur, kosten, vergoedingenbeleid en kosten voor extra zorg op het

gebied van gezondheid, persoonlijke begeleiding en maatschappelijke dienstverlening. NIAZ Toelichtingen NL: Zorgleefplan http://www.zorgleefplanwijzer.nl/index.php?option=com_d ocman&Itemid=16

8.5

Effectiviteit

Wanneer het team niet in staat is cliënten die langdurige zorg of dagopvang nodig hebben, op te nemen, legt het team uit waarom dit is. Het team helpt bij het vinden van alternatieve diensten, aangeboden door andere organisaties.

Goud

Toelichtingen Alle cliënten moeten gelijke kansen hebben op toegang tot en gebruik van diensten, vrij van elke vorm van discriminatie.

8.6

Effectiviteit

Wanneer het team niet in staat is een cliënt die langdurige zorg of dagopvang nodig heeft, op te nemen, slaat het deze informatie op ten behoeve van zorgverlening in de toekomst.

9.0

Het team beschermt en bevordert het recht van cliënten en familieleden op een waardige, respectvolle en zorgvuldige behandeling.

9.1

Het team volgt beleid en procedures inzake het recht van cliënten op privacy en vertrouwelijkheid.

Platina

Goud


Toelichtingen In beleid en procedures is aangegeven welke methodes worden gebruikt om de privacy en de vertrouwelijkheid van cliënten te beschermen, bijv. door toestemming van de cliënt te vragen alvorens diens kamer te betreden, wensen van een cliënt om tijd alleen door te brengen te respecteren en te verzekeren dat de privacy van de cliënt bij het ontvangen van persoonlijke zorg niet in het geding komt. NIAZ Toelichtingen NL: https://www.dwangindezorg.nl/rechten/wetten/wgbo http://www.zorgleef planwijzer.nl/ http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/persoonsgegevens/v raagenantwoord/watregeltdewetbeschermingpersoonsgegevenswb p.html http://www.venvn.nl/Dossiers/Beroepscode.aspx.

9.2

Het team verkrijgt toestemming van de cliënt over welke informatie gedeeld mag worden met zijn familieleden. Goud


9.3

Het team beschermt de eigendommen van cliënten tegen diefstal of verlies.

Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Het team kan de eigendommen van de cliënt beschermen tegen verlies of diefstal door een beveiligde opbergruimte voor persoonlijke eigendommen aan te bieden of door toegang tot de afdeling of zorgruimte te beperken.

9.4

Het team volgt beleid en procedures om misbruik, verwaarlozing, mishandeling en uitbuiting van cliënten te definiëren, verbieden en voorkomen.

Goud

Veiligheid

Toelichtingen Beleid en procedures omvatten informatie over het signaleren en rapporteren van, en het reageren op vermeende of vastgestelde gevallen van misbruik, verwaarlozing, mishandeling en uitbuiting. NIAZ Toelichtingen NL: Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling http://www.rijksoverh eid.nl/onderwerpen/huiselijkgeweld/hulpbieden/meldcode en de leidraad veilige zorgrelatie www.richtlijnouderenmishandeling.nl en www.zorgvoorke nnis.nl

9.5

Het team wijst cliënten en familieleden op hun rechten.

Goud


Toelichtingen Naast het recht op privacy, vertrouwelijkheid en persoonlijke veiligheid hebben cliënten en hun familieleden het recht om met respect en zorg te worden behandeld, het recht culturele gebruiken en spirituele overtuigingen uit te oefenen en gevrijwaard te blijven van mishandeling, uitbuiting en discriminatie. NIAZ Toelichtingen NL: Wet geneeskundge behandelingsovereenkomst (WGBO) http://wette n.overheid.nl/BWBR0007021/geldigheidsdatum_10022015 VL: Wet op de patiëntenrechten (22/8/2002) http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/chang e_lg.pl?language=nl&la=N&cn=2002082245&table_name=wet

9.6

Het team legt uit wat de verantwoordelijkheden van de cliënt en zijn familieleden zijn tijdens de zorgverlening. Platina


Toelichtingen Tot de verantwoordelijkheden van cliënten en hun familieleden behoort het verstrekken van nauwkeurige informatie over hun gezondheidstoestand en medische geschiedenis. Ook moeten zij een actieve rol spelen in de zorgverlening. Zij kunnen vragen stellen als informatie niet duidelijk is en door duidelijk aan te geven wat hun doelen zijn met betrekking tot de zorg. Cliënten en hun familieleden dienen zich ook te houden aan het beleid en de procedures van de instelling, en dienen zorgverleners en andere medewerkers met respect te behandelen.

9.7

Het team beschikt over een klachtenprocedure voor cliënten en familieleden. Goud


Toelichtingen Cliënten en hun familieleden voelen zich vrij om hun bezorgdheid te uiten of een kwestie aan de orde te stellen. De instelling kan bijvoorbeeld een neutrale, objectieve persoon beschikbaar stellen aan wie cliënten en hun familieleden advies of hulp kunnen vragen. NIAZ Toelichtingen NL: Wet Klachtenrecht cliënten zorgsector http://wetten.overheid.nl/BWBR0 007414/geldigheidsdatum_13022015 en http://vkig.nl/stroomschema VL:patiëntenrechtenwet (KB 22/02/2002) en wetgeving rond ombudsfunctie (KB 08/07/2003).

9.8

Het team informeert cliënten en familieleden over hoe zij een klacht kunnen

indienen.

Platina


9.9

Het team reageert open, eerlijk en tijdig op klachten van cliënten en familieleden. Diamant


Toelichtingen *

10.0

Het team verkrijgt indien nodig informed consent voor het verlenen van langdurige zorg en dagopvang.

10.1

Het team volgt beleid en een procedure voor het bepalen wanneer informed consent vereist is en hoe dit vervolgens wordt verkregen.

Goud

Effectiviteit

Toelichtingen De procedure voor het verkrijgen van informed consent bestaat uit de volgende onderdelen: doornemen van de informatie over de dienstverlening en het consentformulier met de cliënt informeren van de cliënt over de beschikbare opties de cliënt tijd geven om na te denken en vragen te stellen voordat om consent wordt gevraagd respecteren van de cultuur, waarden en rechten van de cliënt, met inbegrip van het recht om te allen tijde consent te weigeren vastleggen van het besluit van de cliënt in het cliëntdossier. NIAZ Toelichtingen NL: Wet geneeskundge behandelingsovereenkomst (WGBO) http://wette n.overheid.nl/BWBR0007021/geldigheidsdatum_10022015 VL: Wet op de patiëntenrechten (22/8/2002) http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/chang e_lg.pl?language=nl&la=N&cn=2002082245&table_name=wet

10.2

Het team informeert cliënten en familieleden tijdig, volledig en nauwkeurig om hen te helpen keuzes te maken ten aanzien van diensten. Goud


Toelichtingen *

10.3


10.4

Het team legt aan de cliënt en familieleden uit wat een hartstilstand is en wat reanimatie inhoudt, wat de risico's en voordelen zijn van reanimatie en dat na reanimatie (intensieve) nabehandeling nodig is.

Goud

Het team controleert of de cliënt en zijn familie de verstrekte informatie begrijpen en legt deze informatie vast in het dossier van de cliënt. Goud


Toelichtingen Voorbeelden van documenten in het cliëntdossier zijn een ondertekend consentformulier of een ondertekende mededeling waarop het teamlid verklaart dat de procedure, inclusief het doel en de mogelijke schade en voordelen, besproken is met de cliënt en dat de vragen van de cliënt naar tevredenheid van de cliënt zijn beantwoord.

10.5

Het team verkrijgt informed consent van de cliënt vóór het verlenen van diensten. Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Voorbeelden zijn onder meer het verkrijgen van informed consent van de cliënt met betrekking tot zorgverlening, medicatie, het vrijgeven van cliëntinformatie, selectie van teamleden die betrokken zijn bij de zorgverlening en deelname aan onderzoeksactiviteiten.

10.6

Effectiviteit

Wanneer cliënten niet in staat zijn informed consent te geven, volgt het team de eerder door de cliënt gegeven instructies (indien beschikbaar), of verkrijgt toestemming van een gemachtigde.

Goud

Toelichtingen Een wilsverklaring is een document dat door de cliënt eerder is opgesteld en waarin is vastgelegd welke soorten zorg en diensten aan de cliënt moeten worden aangeboden als de cliënt niet meer in staat is om toestemming te verlenen voor behandeling. Het team legt wilsverklaringen vast in het cliëntdossier en deelt deze informatie met alle zorgverleners van de cliënt, voor zover van toepassing. Als er sprake is van een gemachtigde, dan moet deze persoon wettelijk bevoegd zijn om namens de cliënt te handelen en op te treden. In dit soort gevallen verstrekt het team informatie aan de gemachtigde over de taken en verantwoordelijkheden van een gemachtigde en worden vragen, zorgen en opties besproken. Als toestemming wordt verleend door een gemachtigde, worden de naam van de gemachtigde, diens relatie met de cliënt en de genomen beslissing vastgelegd in het cliëntdossier. NIAZ Toelichtingen NL: Wet BOPZ https://www.dwangindezorg.nl/rechten/wetten/bopz

10.7

Het team legt alle wilsverklaringen in het dossier van de cliënt vast, ook met betrekking tot het toepassen van mogelijk levensverlengende behandeling. Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Cliënten kunnen een wilsverklaring hebben voor specifieke of alle te nemen beslissingen. Het team informeert cliënten en hun familieleden schriftelijk en mondeling over hun recht een wilsverklaring op te stellen en hoe ze dit moeten doen. Voorbeelden van potentieel levensverlengende behandelingen zijn: het toedienen van zuurstof, vocht en kunstmatige voeding. Het team respecteert de keuze van een cliënt om een natuurlijke dood te sterven.

10.8

Het team informeert zorgverleners en andere betrokkenen binnen en buiten de instelling over wilsverklaringen. Goud

Effectiviteit

10.9

Het team bespreekt regelmatig de wilsverklaringen met de cliënt en familieleden en legt eventuele wijzigingen vast. Goud


Toelichtingen De instelling of het team definieert wat 'regelmatig' betekent en houdt zich aan die planning.

10.10

Effectiviteit

Het team volgt de instellingsprocedure bij het identificeren, oplossen en rapporteren van ethische kwesties. Platina

Toelichtingen De procedure omvat onder andere richtlijnen voor het omgaan van meningsverschillen over ethische kwesties, zowel tussen cliënten en zorgverleners als tussen zorgverleners onderling.

11.0

Het team maakt een uitgebreide beoordeling van de zorgbehoeften van cliënten bij opname en tijdens de dienstverlening.

11.1

Het team beoordeelt de fysieke gezondheid van de cliënt.

Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Voorbeelden van elementen van de fysieke gezondheid zijn medische geschiedenis, allergieën, medicatieprofiel, gezondheidstoestand, voedingstoestand en speciale dieetbehoeften.

11.2

Het team beoordeelt de psychosociale gezondheid van de cliënt.

Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Voorbeelden van elementen van psychosociale gezondheid zijn functionele en emotionele toestand (waaronder het vermogen tot communicatie en zelfzorg), geestelijke gezondheidstoestand (zoals persoonlijkheid en gedragskenmerken), sociaaleconomische situatie, spirituele oriëntatie en culturele overtuigingen.

11.3

Het team beoordeelt de behoeften van de cliënt ten aanzien van zorg rondom het levenseinde. Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Zorg rond het levenseinde moet tegemoetkomen aan de medische, religieuze, spirituele en culturele praktijken die de voorkeur hebben van de cliënt.

11.4

Het team beoordeelt de behoeften en verwachtingen van de cliënt, en de betrokkenheid van familieleden en mantelzorgers. Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Beoordeling van de betrokkenheid van familieleden en mantelzorgers omvat een evaluatie van de beschikbaarheid van familieleden en mantelzorgers na ontslag. Het team beoordeelt tevens of de familieleden en mantelzorgers diensten of hulp nodig hebben tijdens of na afloop van het contact van de cliënt met de instelling.

11.5

Het team gebruikt gestandaardiseerde klinische meetmethodes om de pijn van de cliënt te beoordelen. Platina

Effectiviteit

Toelichtingen Het team gebruikt gestandaardiseerde klinische meetmethodes voor het beoordelen van de intensiteit, kwaliteit en locatie van de pijn, van verzachtende en verergerende factoren en het effect op dagelijkse activiteiten. Verschillende gestandaardiseerde klinische meetmethodes zijn vastgelegd in de vakliteratuur en worden in de praktijk gebruikt. Voor volwassenen bestaat er bijv. de Numerical Rating Scale (NRS) voor intensiteit en verlichting van pijn (010) en de Brief Pain Inventory voor functioneringsmogelijkheden. Voor peuters en kinderen zijn er bijv.

Stevens' Premature Infant Pain Profile en de Faces Pain Scale – Revised (FPSR). Voor verbaal en cognitief mindervalide personen zijn er bijv. Feldt's Checklist of Nonverbal Pain Indicators en McGrath's gedragsmatige en fysiologische pijnindicatoren. NIAZ Toelichtingen NL: VMSthema ‘Vroege herkenning en behandeling van pijn’ www.vms.zor g.nl

11.6

Effectiviteit

VEREISTE INSTELLINGSRICHTLIJN Het team beoordeelt bij elke cliënt het risico op het krijgen van decubitus en implementeert maatregelen ter voorkoming hiervan.

Platina

Toelichtingen Maatregelen voor decubituspreventie vereisen een interdisciplinaire aanpak die op alle niveaus in de instelling wordt ondersteund. Instellingen kunnen bijvoorbeeld een plan ontwikkelen voor uitgebreide training en voorlichting over decubitus, en kunnen medewerkers aanwijzen om een standaardprocedure voor risicoevaluatie, het toepassen van best practices en de coördinatie van zorgteams te ontwikkelen. NIAZ Toelichtingen NL: CBOrichtlijn Decubituspreventie en behandeling http://www.diliguide.n l/document/1613/decubituspreventieenbehandeling.html VL:http://www.d ecubitus.be/ Nalevingstest(s)

11.7

11.6.1

Het team hanteert een standaardmethode om bij opname de risico's op het krijgen van decubitus vast te stellen.

11.6.2

Het team beoordeelt bij elke cliënt de risico's op het krijgen van decubitus zowel op afgesproken momenten als bij veranderingen in het ziekteproces.

11.6.3

Om decubitus te voorkomen implementeert het team protocollen en procedures die zijn gebaseerd op best practices, waarin o.a. interventies staan opgenomen om huiddefecten te voorkomen; druk en wrijving te verminderen; regelmatig van houding te veranderen; optimaliseren van voeding en vochthuishouding en verbeteren van de mobiliteit en activiteit.

11.6.4

Het team geeft voorlichting en training aan zorgverleners, cliënten en hun familieleden over de risico's en preventie van decubitus.

11.6.5

Het team meet de effecten van het antidecubitusbeleid en gebruikt de uitkomsten van de metingen voor verbeteringen.

VEREISTE INSTELLINGSRICHTLIJN Het team verifieert samen met de cliënt de medicatie bij opname in de instelling. Diamant

Veiligheid

Toelichtingen Medicatieverificatie (medication reconciliation) is een manier om nauwkeurige informatie te verzamelen en te communiceren over cliëntmedicatie, waaronder medicatie zonder voorschrift, vitamines en supplementen. Slechte communicatie over medicatie tijdens overdrachtsmomenten kan leiden tot fouten en complicaties. Medicatieverificatie is een gedeelde verantwoordelijkheid waar ook de cliënt of diens familieleden bij betrokken moeten zijn. Ook samenwerking met de huisarts en de apotheker van de cliënt kan soms nodig zijn. NIAZ Toelichtingen NL: VMSthema ‘Medicatieverificatie’ en de website 'Veilige zorg ieders zorg', zie http://www.veiligezorgiederszorg.nl/ VL: Wet betreffende de ziekenhuizen en andere verzorgingsinrichtingen, gecoördineerd op 10 juli 2008. http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&l a=N&cn=2008071090&table_name=wet Nalevingstest(s)

11.8

11.7.1

De instelling beschikt over een protocol voor medicatieverificatie van cliënten bij opname.

11.7.2

Het protocol omvat een lijst van de meest actuele medicatie die de cliënt gebruikt (de best mogelijke medicatiegeschiedenis).

11.7.3

Het protocol omvat een vergelijking van deze medicatielijst vóór opname met de nieuwe door de instelling voorgeschreven medicatie.

11.7.4

Het protocol vereist documentatie waaruit blijkt dat de twee lijsten met elkaar vergeleken zijn; dat verschillen getraceerd, besproken en opgelost zijn; en dat eventuele noodzakelijke wijzigingen in de nieuwe medicatie doorgevoerd zijn.

11.7.5

Het protocol stelt duidelijk dat medicatieafstemming een gedeelde verantwoordelijkheid is van de cliënt en de zorgverleners.

INDICATOR: Medicatieverificatie bij opname

None

Veiligheid

Toelichtingen * NIAZ Toelichtingen VL: contract 'Coördinatie Kwaliteit en Patiëntveiligheid' met de FOD. NL: VMSthema 'Medicatieverificatie' Indicatorinformatie

11.9

11.8.1

Het team hanteert protocollen en definities voor het verzamelen en indienen van gegevens over medicatieverificatie bij opname.

11.8.2

Het team voldoet aan doelstellingen voor medicatieverificatie bij opname.

Het team neemt alle resultaten van de beoordelingen in het dossier van de cliënt op. Goud

Effectiviteit

11.10

Het team rondt voor elke cliënt tijdig een beoordeling af.

Platina

Toegankelijkheid

Toelichtingen Het team rondt de beoordeling van de zorgbehoeften van de cliënt af binnen de door de instelling vastgestelde termijnen. In sommige jurisdicties zijn de termijnen vastgelegd in nationale of regionale regelgeving.

11.11


Met toestemming van de cliënt bespreekt het team de resultaten van de beoordeling tijdig, nauwkeurig en op een begrijpelijke wijze met cliënten, hun familieleden, zorgverleners en andere organisaties. Toelichtingen De instelling of het team definieert wat 'tijdig' betekent en houdt zich aan die planning. Het bespreken van de beoordeling met de cliënt en de familieleden, alsmede zorgverleners en andere instellingen, komt de duidelijkheid ten goede en voorkomt onnodig dubbel werk. Het team legt vast dat de beoordeling van de cliënt op de juiste wijze is besproken.

11.12

Het team beziet de beoordeling regelmatig samen met de cliënt, de

Platina

familieleden en andere zorgverleners, en werkt deze bij indien de gezondheidstoestand van de cliënt en/of zijn voorkeuren substantieel zijn gewijzigd.

Effectiviteit

Platina

Toelichtingen De instelling of het team definieert wat 'regelmatig' betekent en houdt zich aan die planning. Vertragingen in of het nietrapporteren van een wijziging in de gezondheidstoestand van een cliënt vormen een aanzienlijke belemmering voor veilige en effectieve zorg, met name als de gezondheidstoestand van de cliënt is verslechterd. Wijzigingen in de gezondheidstoestand van de cliënt worden nauwkeurig en snel vastgelegd en aan alle teamleden gecommuniceerd.

11.13

Het team evalueert of de beoordelingen binnen de door de instelling vastgestelde termijnen zijn afgerond. Diamant

Toegankelijkheid

12.0

Het team ontwikkelt een zorgplan dat cliënten in staat stelt een zo goed mogelijke gezondheid, welbevinden, onafhankelijkheid en kwaliteit van leven te krijgen en te houden.

12.1

Het team houdt zich aan vigerende wet en regelgeving, instellingsbeleid en ethische beroepscodes bij het verlenen van langdurige zorg en dagopvang.

Goud

Effectiviteit

12.2

Het team bepaalt in samenwerking met de cliënt en familieleden de zorgdoelen. Goud


Toelichtingen Het team bekijkt de fysieke en psychosociale behoeften van de cliënt, de gefundeerde keuzes en de voorkeuren die bij de beoordeling van de cliënt aan het licht zijn gekomen. Zorgdoelen worden zodanig bepaald dat ze passen bij de unieke capaciteiten van de cliënt, haalbaar en meetbaar zijn, en een aanvulling vormen op de doelen die zijn ontwikkeld door andere zorgverleners en instellingen waarmee de cliënt contact heeft.

12.3

Het team stelt voor elke cliënt een zorgplan op om bepaalde zorgdoelen te verwezenlijken. Goud


Toelichtingen Het plan kan de volgende onderdelen bevatten: waar en hoe vaak diensten worden verleend; tijdschema's voor het begin van de zorg, het realiseren van de zorgdoelen en verwachte resultaten, en afronding van de zorg; hoe het team het realiseren van de zorgdoelen en verwachte resultaten zal monitoren; indien van toepassing, plannen voor overdracht of nazorg zodra de cliënt de instelling verlaat. In het zorgplan komen tevens de volgende zaken aan de orde: voorlichting; emotionele ondersteuning en psychische begeleiding; informatie over ziektepreventie en gezondheidsbevordering, met de nadruk op zelfzorg, onafhankelijkheid, gezondheid en welzijn. NIAZ Toelichtingen NL: zorgleefplan http://www.zorgleefplanwijzer.nl/index.php?option=com_d ocman&Itemid=16

12.4


Het zorgplan van de cliënt omvat maatregelen om pijn te bestrijden. Platina

Toelichtingen Pijnbestrijding bestaat onder meer uit pijnstillers, waaronder indien nodig ook opiaten, samen met fysische, gedragsmatige en psychische ondersteuningsmaatregelen.Het team overlegt met deskundigen en maakt gebruik van onderzoek(sresultaten) bij het vaststellen van de beste manier om pijn te beheersen NIAZ Toelichtingen NL: VMSthema ‘Vroege herkenning en behandeling van pijn’ www.vms.zor g.nl

12.5

Het zorgplan van de cliënt omvat maatregelen om decubitus te voorkomen en waar nodig te behandelen. Platina


Toelichtingen Standaard, op onderzoek gebaseerde maatregelen voor decubituspreventie en behandeling kunnen de omvang van het aantal gevallen van decubitus aanzienlijk terugdringen. Interventies kunnen huiddefecten voorkomen, druk en wrijving verminderen, voeding en vochthuishouding optimaliseren en mobiliteit en activiteit verbeteren. Decubituspreventie verhoogt de levenskwaliteit van cliënten en het moreel van zorgverleners, en is een indicatie voor kwalitatief hoogwaardige zorgverlening. Bovendien draagt decubituspreventie bij aan het terugdringen van de zorgkosten.

12.6

Het team geeft de cliënten en hun familieleden voorlichting over zorgbehoeften. Platina


Toelichtingen De voorlichting stelt cliënten in staat om te gaan met hun zorgbehoeften en gezondheidsgerelateerde problemen en helpt hen bij het ontwikkelen van de vaardigheden die nodig zijn om aan hun eigen behoeften te voldoen en zo onafhankelijk mogelijk te worden. Op die manier kunnen ze een rol spelen in de zorgverlening en besluitvorming. Middels voorlichting leren cliënten ook zelfzorgtechnieken aan en manieren om het zorgplan te volgen en zorgdoelen en verwachte resultaten te realiseren. Ook leren cliënten hoe ze medicatie, voorzieningen en apparatuur veilig en effectief kunnen gebruiken, voor zover van toepassing. Bij het geven van voorlichting houdt het team rekening met de overtuigingen, de waarden, het niveau van geletterdheid, de taal en het functioneringsniveau van cliënten en hun familieleden en respecteert het de keuze van de cliënt deze voorlichting niet te ontvangen dan wel deze niet op te volgen.

12.7

Het team betrekt cliënten bij de besluitvorming en stimuleert hen om hun eigen dagelijkse keuzes te maken. Platina


Toelichtingen Als onderdeel van de cliëntgerichte zorg van het team stimuleert het team cliënten beslissingen te nemen over: hoe laat ze willen opstaan en naar bed gaan; hoe ze hun kamer willen inrichten; de opslag van hun persoonlijke eigendommen: het kiezen van kleding en maaltijden.

12.8

Het team wijst cliënten en familieleden op de mogelijkheid om emotionele ondersteuning en psychische begeleiding te krijgen. Platina


Toelichtingen Emotionele ondersteuning en psychische begeleiding kunnen cliënten en familieleden helpen bij het omgaan met de behoeften van de cliënt en

gezondheidsgerelateerde problemen, en te werken aan positieve gevoelens, zelfvertrouwen en waardigheid. De ondersteuning en begeleiding kunnen betrekking hebben op ethische kwesties, zoals wilsverklaringen, of op het helpen van familieleden bij het omgaan met overlijden, rouw en verdriet.

12.9

Het team deelt het zorgplan van de cliënt tijdig met de zorgverleners van de cliënt. Platina


Toelichtingen De instelling of het team definieert wat 'tijdig' betekent en houdt zich aan die planning. Het team deelt het zorgplan met zorgverleners binnen en buiten de instelling als dat nodig is om aan de zorgdoelstellingen te voldoen.

12.10

Veiligheid

VEREISTE INSTELLINGSRICHTLIJN Het team hanteert een cliëntidentificatieprotocol dat toegepast wordt bij alle diensten en procedures.

Goud

Toelichtingen Patiëntidentificatie gebeurt minimaal op basis van twee correcte parameters: Bijvoorbeeld naam en voornaam, aangevuld met geboortedatum of naam en voornaam, aangevuld met dossiernummer (niet het kamernummer, bednummer of adres van de cliënt). NIAZ Toelichtingen NL: Landelijke perioperatieve richtlijn TOP123, VMSthema ‘Verwisseling van en bij patiënten’ www.vmszorg.nl VL: contract 'Coördinatie Kwaliteit en Patiëntveiligheid' met de FOD. http://www.health.fgov.be/internet2Prd/grou ps/public/@public/@dg1/@acutecare/documents/ie2divers/19083528_nl.pd f Nalevingstest(s)

12.11

12.10.1

De instelling beschikt over een gedocumenteerde methode van cliëntidentificatie (bijv. polsbandjes, fotoidentificatie) die standaard is in de hele instelling.

12.10.2

Het team gebruikt minimaal twee methodes (bijv. naam en geboortedatum) om een cliënt te identificeren voordat een dienst wordt verleend of procedure wordt toegepast. Het kamernummer van de cliënt kan niet worden gebruikt om de cliënt te identificeren

Het team volgt bij het eventueel verrichten reanimatie en mogelijk levensverlengende handelingen de wilsverklaringen van de cliënt. Goud

Veiligheid

Toelichtingen Het team erkent de wensen van cliënten die geen reanimatie en mogelijk levensverlengende behandelingen willen. Het team heeft te allen tijde toegang tot zorgverleners die op de hoogte zijn van het reanimatiebeleid en die getraind zijn in het nemen van een besluit over reanimatie. De instelling monitort de toepassing van reanimatie en mogelijk levensverlengende behandelingen en heeft een procedure om reanimatiebesluiten te beoordelen.

12.12

Het team documenteert alle diensten die de cliënt heeft ontvangen in het dossier van de cliënt. Goud

Effectiviteit

Toelichtingen *

12.13

Effectiviteit

Het team evalueert het zorgplan regelmatig met de cliënt om er zeker van te zijn dat het de actuele behoeften en omstandigheden weergeeft en de actuele doelen ten aanzien van gezondheid, persoonlijke en sociale zorg in het zorgplan zijn opgenomen.

Goud

Toelichtingen De instelling of het team definieert wat 'regelmatig' betekent en houdt zich aan die planning. NIAZ Toelichtingen NL: http://www.zorgleefplanwijzer.nl/index.php?option=com_docman&Itemi d=16

12.14

Het team monitort of de zorgdoelen van cliënten zijn gerealiseerd.

Platina

Effectiviteit

Toelichtingen Het team wordt gestimuleerd om de vorderingen bij te houden met zowel kwalitatieve als kwantitatieve methodes.

12.15

Het team brengt in kaart welke belemmeringen cliënten ervan weerhouden hun zorgdoelen te realiseren en neemt deze waar mogelijk weg. Diamant

Effectiviteit

Toelichtingen *

13.0

Het team helpt cliënten en hun familieleden bij het bevredigen van hun spirituele, culturele, sociale en recreatieve behoeften.

13.1

Het team biedt cliënten mogelijkheden om deel te nemen aan spirituele en culturele activiteiten.

Goud


Toelichtingen Bij het ter beschikking stellen van verschillende mogelijkheden wordt rekening gehouden met de taal, eetgewoonten en culturele praktijken van cliënten en hun familieleden

13.2

Het team biedt cliënten de ondersteuning die zij nodig hebben om zo zelfstandig mogelijk te leven. Goud


Toelichtingen Het team kan toegang verlenen tot: revalidatie en ondersteunende zorg informatie over financiële, sociale en wettelijke ondersteuning andere geschikte zorg. De cliënt heeft zoveel als mogelijk de eigen regie over het leven. Het team ondersteunt de cliënt hierin en zal alleen die zorg overnemen waartoe de cliënt niet meer in staat is.

13.3

Het team helpt cliënten te genieten van voedsel en (gezamenlijke) maaltijden. Goud


Toelichtingen

De sociale en culturele aspecten van het (samen) eten dragen in belangrijke mate bij aan de levenskwaliteit van de cliënt. Ongeacht de zorgomgeving moet hier rekening mee worden gehouden. Hierbij moet onder meer worden gedacht aan: het respecteren van persoonlijke en culturele voorkeuren op het gebied van eten het aanbieden van een keuze aan eten en drinken, waarbij ook aan ongebruikelijke verzoeken wordt voldaan de cliënt helpen te leren leven met verminderde eetlust cliënten stimuleren om samen met vrienden en familieleden te genieten van de sociale en culturele aspecten van het samen eten. Het team stimuleert cliënten en hun familieleden hun voorkeuren op het gebied van voeding en samen eten naar voren te brengen en probeert verlies van eetlust door een gebrek aan keuze te voorkomen.

13.4

Het team helpt cliënten in contact te blijven met mensen die voor hen belangrijk zijn. Goud


Toelichtingen Voor veel cliënten is het onderhouden van contact met familieleden en vrienden essentieel voor het verhogen van de levenskwaliteit. Cliënten kunnen worden geholpen bij het onderhouden van deze contacten door open bezoek van vrienden en familieleden mogelijk te maken, onderlinge contacten te stimuleren, bezoeken buitenshuis te ondersteunen en te zorgen dat contact per telefoon of via andere communicatiemiddelen te allen tijde mogelijk is. Plotselinge veranderingen in de cliënt, zoals het zich terugtrekken van andere mensen, kunnen een indicatie zijn van veranderingen in het fysieke, psychologische, emotionele of sociale welzijn van de cliënt.

13.5

Het team helpt cliënten binnen de instelling een levensstijl te hanteren die overeenkomt met hun eerdere gewoontes, verwachtingen en voorkeuren. Platina


13.6


Het team biedt cliënten de mogelijkheid om, zowel binnen als buiten de instelling, deel te nemen aan bezigheids of ontspanningsactiviteiten die aansluiten bij hun behoeften en voorkeuren.

Platina

14.0

Het team zorgt voor veilige en effectieve tests ter plaatse (bij de cliënt)/ 'point of care testing'.

14.1

De instelling hanteert beleid waarin duidelijk is vastgelegd aan wie diensten die tests ter plaatse uitvoeren, moeten rapporteren, wat de contractuele relaties zijn en wat hun taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn.

Effectiviteit

Goud

Toelichtingen In het beleid is aangegeven wie verantwoordelijk is voor het toezicht op tests die ter plaatse worden uitgevoerd en het behoud van kwaliteit. Zie voor meer informatie ISOnorm Z22870:06 standaards voor tests die ter plaatse worden uitgevoerd: vereisten voor kwaliteit en competentie.

14.2

Effectiviteit

Een gekwalificeerde zorgprofessional stelt samen met een multidisciplinair samengestelde commissie vast wat de reikwijdte is van het testen ter plaatse en houdt samen met de commissie toezicht op het uitvoeren van de tests. Toelichtingen De multidisciplinaire commissie bestaat uit personen van het centrale lab, van diensten voor het uitvoeren van tests ter plaatse en van klinische afdelingen (bijv. verpleegkundigen). Als de instelling een formeel contract heeft met een multidisciplinary committee. De multidisciplinaire commissie

Diamant

kan een subcommissie zijn van de medische adviescommissie. Bij het definiëren van de reikwijdte van ter plaatse uitgevoerde tests houdt de commissie rekening met de benodigde zorg en welke middelen nodig zijn om deze te verlenen, bijv. beslissen welke procedures moeten worden aangeboden en welke geschrapt (schrappen kan op basis van ontoereikendheid of ondermatig gebruik van de diensten). Tot de overige taken van de multidisciplinaire commissie behoren: advies uitbrengen over de selectie van apparatuur en reagentia en van prestatiecriteria, bijv. nauwkeurigheid, detectielimieten waken voor belangenverstrengeling zorgen dat best practices en empirische gegevens hun weerslag vinden in de gedocumenteerde procedures (SOP).

14.3

Effectiviteit

De instelling volgt een standaardprocedure (SOP) waarin duidelijk de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn vastgelegd van alle zorgprofessionals die tests ter plaatse uitvoeren.

Goud

Toelichtingen De standaardprocedure (SOP) geeft duidelijk aan wat de taken en verantwoordelijkheden van de zorgprofessionals zijn met betrekking tot het onderhouden van de apparatuur en het waarborgen van de algehele kwaliteit.

14.4

De instelling geeft alle zorgprofessionals die tests ter plaatse uitvoeren een introductie en training in de standaardprocedures (SOP's). Goud

Effectiviteit

14.5

Zorgprofessionals die tests ter plaatse uitvoeren, krijgen voortdurend training en opleiding. Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Bij het ontwikkelen en geven van training en opleiding houdt de instelling rekening met de behoeften van de zorgverleners die tests ter plaatse uitvoeren en die van de instelling. Gekwalificeerde medische professionals zijn onder meer artsen, apothekers, verpleegkundigen, verpleeghulpen, medisch technologen, verloskundigen, noodhulpmedewerkers, biologisch scheikundigen en ademhalingstherapeuten.

14.6

Effectiviteit

Elke standaardprocedure bevat het doel en de beperkingen van de test en geeft per stap instructies over hoe de test moet worden uitgevoerd en hoe de instrumenten moeten worden gebruikt. Ook bevat de standaardprocedure de referentiewaarden voor de resultaten, inclusief kritieke waarden, criteria voor het accepteren en afwijzen van monsters, procedures om de kwaliteit te controleren en verwijzingen naar referenties in wetenschappelijke literatuur.

Goud

Toelichtingen Stapsgewijze instructies bevatten informatie over het waarborgen van de integriteit van monsters, het bereiden van reagentia en het kalibreren van apparatuur. Instructies over het gebruik van de betreffende apparatuur bevatten procedures voor het bedienen en onderhouden van de apparatuur en te nemen stappen als deze niet werkt, bijv. het raadplegen van een contactpersoon. De instructies moeten overeenkomen met die van de fabrikant. Procedures voor kwaliteitscontrole bevatten het uitvoeren van tests en het nemen van corrigerende maatregelen. Informatie in de gedocumenteerde procedure (SOP) over referentiewaarden moet ook procedures bevatten die moeten worden gevolgd wanneer resultaten niet binnen deze waarden vallen.

14.7

Veiligheid

De instelling verhindert dat testinstrumenten voor eenmalig gebruik opnieuw worden gebruikt. Goud

14.8

De instelling heeft een nauwkeurige en actuele inventarisatie van alle benodigdheden, reagentia en oplosmiddelen voor tests ter plaatse. Goud

Effectiviteit

Toelichtingen De inventarisatie moet bestaan uit: het pakket of serienummer; de producent of leverancier; datum van aanschaf; uiterste houdbaarheidsdatum van de materialen, reagentia en middelen.

14.9

Vlak voor het uitvoeren van de test ter plaatse gaat de zorgprofessional met een kwaliteitscontrole na of de testapparatuur goed functioneert. Goud

Effectiviteit

Toelichtingen De richtlijnen voor het uitvoeren van de kwaliteitscontrole moeten zijn opgenomen in de gedocumenteerde procedure (SOP) van de instelling.

14.10

Voorafgaand aan het uitvoeren van de test informeert de zorgprofessional die de test verricht de cliënt volledig en nauwkeurig over de test. Goud


Toelichtingen Informatie over de test is opgenomen in de gedocumenteerde procedure (SOP). Hierin moet zijn gespecificeerd hoe en wanneer de test wordt verricht, de beperkingen en mogelijke resultaten van de test, mogelijke bijwerkingen en risico's, en hoe zich voor te bereiden op de test.

14.11

Veiligheid

14.12

Veiligheid

14.13

Zorgprofessionals die tests ter plaatse verrichten volgen bij het verzamelen van monsters de standaardprocedure om de integriteit van de monsters en de veiligheid van de cliënt te waarborgen.

Goud

De zorgprofessional die tests ter plaatse verricht, noteert de datum en tijd van de test, wie de test heeft verricht en de testresultaten op het resultatenformulier.

Goud

De instelling hanteert vastgelegde criteria voor het accepteren of afwijzen van monsters van tests die ter plaatse zijn uitgevoerd. Goud

Veiligheid

Toelichtingen Criteria voor het accepteren en afwijzen van monsters zijn beschreven in de gedocumenteerde procedure (SOP) van de instelling.

14.14

Veiligheid

14.15

Veiligheid

Zorgprofessionals volgen bij het rapporteren over testuitslagen een vastgestelde procedure voor het communiceren en uitwisselen van resultaten die buiten het bereik van normale waarden liggen.

Wanneer de zorgprofessional resultaten van tests ter plaatse mondeling doorgeeft aan artsen, worden de resultaten en methodes die gebruikt zijn om die resultaten te verkrijgen, herkenbaar vastgelegd als resultaten van tests ter plaatse. NIAZ Toelichtingen In Nederland moeten uitslagen van onderzoeken schriftelijk worden doorgegeven aan de betreffende arts.

Goud

Goud

14.16

Effectiviteit

Bij het invullen van het testrapport en het archiveren daarvan in het dossier van de cliënt, markeert de zorgprofessional die de tests op de plaats van zorgverlening verricht de resultaten duidelijk als 'tests ter plaatse'.

Goud

Toelichtingen De instelling maakt duidelijk onderscheid tussen ter plaatse uitgevoerde tests en resultaten van aantekeningen van een arts en resultaten van andere bronnen of andere laboratoria.

15.0

Het team bereidt cliënten en hun familieleden voor op overdracht naar een andere dienst, terugkeer naar huis, of het levenseinde.

15.1

Het team hanteert een lijst met criteria om het ontslag en de overdracht van cliënten in goede banen te leiden.

Goud

Effectiviteit

Toelichtingen De criteria kunnen zijn: duur van het verblijf diagnose en prognose behoefte aan extra diensten beschikbaarheid van diensten via andere teams, zorgverleners of instellingen beschikbare ondersteuning van familie en mantelzorgers in de omgeving.

15.2

Het team brengt cliënten, familieleden en mantelzorgers tijdig op de hoogte van overdracht of ontslag. Goud


Toelichtingen *

15.3

Het team bereidt cliënten, familieleden en mantelzorgers voor op wat ze kunnen verwachten bij de overplaatsing of ontslag. Platina


Toelichtingen *

15.4


Het team stelt samen met de cliënt en andere diensten en organisaties vast waar de cliënt het beste geplaatst kan worden en ontwikkelt met hen een uitgebreid plan voor nazorg. Toelichtingen De instelling blijft verantwoordelijk voor de cliënt totdat de zorg officieel is beëindigd of de cliënt is overgedragen aan een andere dienst of instelling. Door samen te werken bij het zoeken naar de optimale plaatsing van de cliënt kan worden gewaarborgd dat de cliënt de meest geschikte zorg krijgt in de meest geschikte zorgomgeving, terwijl tijdelijke oplossingen worden vermeden (bijv. tijdelijke plaatsing op een alternatief zorgniveau in plaats van een permanent bed of permanente locatie). Om ervoor te zorgen dat cliënten naadloos aansluitende en continue zorg krijgen, bevat de procedure voor het plannen van plaatsing en nazorg stappen die moeten worden gevolgd wanneer overplaatsing of beëindiging van de zorgverlening niet verloopt zoals gepland, of niet gepland is.

Platina

15.5

De instelling verifieert de medicatie van de cliënt vóór overdracht of ontslag met de lijst van eventueel nieuw voorgeschreven medicatie. Diamant

Veiligheid

Toelichtingen Deze procedure staat bekend als medicatieverificatie en helpt bij het terugdringen van onbedoelde uitkomsten als gevolg van de wisselwerking tussen geneesmiddelen, of andere complicaties. Deze procedure zorgt voor een aanzienlijke verbetering van de cliëntveiligheid, zo is uit ervaring gebleken. Aanbevolen wordt om de procedure met name te gebruiken voor cliënten met een complexe medicatiegeschiedenis, dat wil zeggen cliënten die vier of meer verschillende geneesmiddelen gebruiken. NIAZ Toelichtingen NL: VMSthema ‘Medicatieverificatie’ en de website 'Veilige zorg ieders zorg', zie http://www.veiligezorgiederszorg.nl/ VL: contract 'Coördinatie Kwaliteit en Patiëntveiligheid' met de FOD. http://www.health.fgov.be/intern et2Prd/groups/public/@public/@dg1/@acutecare/documents/ie2divers/190 83528_nl.pdf

15.6

VEREISTE INSTELLINGSRICHTLIJN Het team draagt tijdens overdrachten informatie op een effectieve manier over aan andere zorgverleners. Platina


Toelichtingen Tijdens overdrachtsmomenten wordt de zorg voor een cliënt overgedragen tussen medewerkers onderling, tussen teams bij een wisseling van dienst, tussen twee zorgafdelingen en bij ontslag behelst het overdacht aan de cliënt en volgende zorgverlener. Formulieren en checklists zijn voorbeelden van een standaardoverdracht van cliëntgegevens. Een voorbeeldformulier voor de overdracht van cliëntgegevens volgens de SBARtechniek is te vinden op de website van het Institute for Healthcare Improvement (IHI): htt p://www.ihi.org/IHI/Topics/PatientSafety/SafetyGeneral/Tools/SBARTechni queforCommunicationASituationalBriefingModel.htm. NIAZ Toelichtingen NL en VL: SBARmethode (Situation, Background, Assessment, Recommendation) zie link: http://www.vmszorg.nl/_page/vms_inline?nodei d=4624&subjectid=6728 (Nederlandstalige uitleg over SBAR). Nalevingstest(s)

15.7

15.6.1

De instelling beschikt tijdens overdrachten over een in de instelling gestandaardiseerd protocol voor de overdracht van cliëntinformatie (bijv. met de readbacktechniek, de SBAR techniek of met elektronische medische bestanden).

15.6.2

Het team gebruikt tijdens overdrachten hulpmiddelen (bijv. overdrachtsformulieren, checklists) voor de tijdige overdracht van cliëntinformatie.

Het team volgt het instellingsbeleid voor het respectvol begeleiden en vaststellen van het overlijden van de cliënt. Goud


Toelichtingen Het team voldoet aan de geldende wet en regelgeving rondom overlijden. Bij het regelen van zaken rondom overlijden wordt het lijk met waardigheid behandeld en wordt zorgvuldig omgegaan met persoonlijke eigendommen.

15.8


Het team ondersteunt de familieleden, vrienden, medewerkers en andere cliënten voor en na het overlijden van de cliënt. Platina

Toelichtingen Het team geeft relevante informatie over het stervensproces, zoals tekenen en symptomen van naderende dood, omgaan met sterven en dood, en het verlenen van ondersteuning en troost tijdens de laatste uren. Het team stimuleert de familieleden, vrienden, medewerkers en andere cliënten gebruik te maken van bestaande hulpverlening. Wanneer deze niet volstaat, of wanneer andere cliënten, familieleden of vrienden van de cliënt, of medewerkers een verhoogd risico hebben op complexe rouwreacties, zorgt het team voor toegang tot professionele ondersteuning of hulp bij rouwverwerking. NIAZ Toelichtingen NL: http://www.zorgpadstervensfase.nl/

15.9


Na overdracht of ontslag neemt het team contact op met de cliënten, hun familieleden en mantelzorgers om na gaan of aan hun behoeften is voldaan, en gebruikt deze informatie om de organisatie van overdracht en ontslag te verbeteren. Toelichtingen *

Diamant

CLIËNTGEGEVENS BEWAREN 16.0

Het team houdt cliëntdossiers nauwkeurig bij en bewaart deze op een veilige plaats.

16.1

Het team houdt een volledig en actueel dossier bij voor iedere cliënt.

Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Dit kan een elektronisch en/of papieren cliëntdossier zijn. NIAZ Toelichtingen VL: Koninklijk besluit minimumnormen medisch dossier d.d. 28 december 2006. http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&l a=N&table_name=wet&cn=1964102301

16.2

Het team gebruikt een uniek cliëntidentificatiemiddel voor koppeling van het dossier aan de cliënt. Goud

Effectiviteit

16.3

Het team geeft cliënten inzage in hun dossier.

Goud

Effectiviteit

16.4

Effectiviteit

Het team beschikt over een standaardprocedure om alle behandeling en medicatie, alsmede een lijst van teamleden die betrokken zijn bij de zorg voor de cliënt, op te nemen in het cliëntdossier

Goud

Toelichtingen De procedure die het team hanteert, zorgt ervoor dat de verleende zorg aan cliënten consistent en nauwkeurig wordt vastgelegd. In het dossier is duidelijk welke zorgverlener welke handelingen heeft uitgevoerd.

16.5

Het team bergt dossiers van cliënten zodanig op dat de privacy en vertrouwelijkheid van cliëntinformatie beschermd worden. Goud


Toelichtingen Elektronische en papieren dossiers vergen verschillende methodes voor het beschermen van de privacy en vertrouwelijkheid van cliëntgegevens. Voor papieren dossiers heeft het team bijv. een veilige opslagruimte, voor elektronische dossiers kan een systeem met een wachtwoord worden gebruikt om toegang tot cliëntgegevens te beperken. Dossiers die niet vergrendeld kunnen worden (of op een onbeveiligde computer staan) mogen alleen in werkruimtes beschikbaar zijn. Het team moet voldoen aan de vigerende wet en regelgeving voor de bescherming van de privacy en vertrouwelijkheid van cliëntgegevens. NIAZ Toelichtingen NL: Wet bescherming persoonsgegevens. zie link http://wetten.overheid.n l/BWBR0011468 en NEN 7510 en 7511. VL: Informatie veiligheidsconsulent; Bescherming van persoonsgegevens. http://www.belg ium.be/nl/justitie/privacy/bescherming_persoonsgegevens/

16.6

Het team heeft tijdig toegang tot het cliëntdossier.

Platina

Toegankelijkheid

Toelichtingen Het team volgt het beleid van de instelling waarin is aangegeven wie er wanneer en op welke wijze toegang heeft tot de cliëntgegevens. NIAZ Toelichtingen NL: Wet bescherming persoonsgegevens. zie link http://wetten.overheid.n l/BWBR0011468 en NEN 7510 en 7511. VL: Informatie veiligheidsconsulent; Bescherming van persoonsgegevens. http://www.belg ium.be/nl/justitie/privacy/bescherming_persoonsgegevens/

16.7

Effectiviteit

Het team verricht een interne audit bij cliëntdossiers om na te gaan of zij nauwkeurig en actueel zijn en voldoen aan het instellingsbeleid en procedures met betrekking tot informatiebeheer.

Diamant

Toelichtingen *

16.8

Effectiviteit

Het team gebruikt de resultaten van interne audits voor verbeteringen in zijn cliëntdossiers. Diamant

TOEZIEN OP DE VEILIGHEID EN KWALITEIT VAN LANGDURIGE ZORG EN DAGOPVANG 17.0

Het team baseert zijn langdurige zorg en dagopvang op informatie uit wetenschappelijk onderzoek, evidencebased richtlijnen en best practices.

17.1

De wetenschappelijk onderzoeksactiviteiten door het team voor langdurige zorg en dagopvang voldoen aan vigerende onderzoeksprotocollen en ethische procedures en normen.

Effectiviteit

Goud

Toelichtingen Het team kan deelnemen aan onderzoeksinitiatieven om de kwaliteit van diensten te verbeteren, bijv. klinische gebieden, evaluaties van nieuwe interventies of wijzigingen in bestaande interventies.

17.2

Het team hanteert evidencebased richtlijnen voor het verlenen van langdurige zorg en dagopvang. Goud

Effectiviteit

Toelichtingen Richtlijnen voor langdurige zorg en dagopvang kunnen betrekking hebben op valincidenten, decubitus en vrijheidsbeperkende beschermende maatregelen. Richtlijnen kunnen intern worden vastgesteld door een commissie, een raad of een persoon die tools ontwikkelt en aanbevelingen doet aan het team op basis van empirische gegevens. Het team kan ook richtlijnen van andere instellingen of verenigingen overnemen. Voorbeelden zijn: abonnementen op tijdschriften, toegang tot online scholingsmogelijkheden, referentiemateriaal en tijdschriften zoals Physical activity and nutritional guidelines for the elderly ( http://www.who.int/agein g/publications/active/en/index.html) van de Wereldgezondheidsorganisatie.

17.3

Effectiviteit

Het team beoordeelt zijn richtlijnen regelmatig om te controleren of zij actueel zijn en de huidige stand van onderzoek en best practices weerspiegelen.

Platina

Toelichtingen De instelling of het team definieert wat 'regelmatig' betekent en houdt zich aan die planning. Bij de beoordeling maakt het team gebruik van recent onderzoek en informatie, bijv. via literatuuronderzoek, inhoudelijke experts, nationale organisaties of verenigingen.

17.4

Het team evalueert het gebruik van evidencebased richtlijnen tijdens de dienstverlening en brengt indien nodig verbeteringen aan. Diamant

Effectiviteit

18.0

Het team bevordert veiligheid in de zorgomgeving.

18.1

Het team identificeert, reduceert en managet de risico's voor de veiligheid van cliënt, familieleden en medewerkers.

Goud

Veiligheid

Toelichtingen Er wordt actief gebruik gemaakt van een Veiligheidsmanagementsysteem. Teamleden weten hoe ze bezorgdheid kunnen uiten over veiligheid en kunnen veilig incidenten melden, kunnen oplossingen aandragen voor veiligheidskwesties en worden betrokken bij probleemoplossing.

18.2

Elk teamlid wordt gescreend en zonodig ingeënt tegen veel voorkomende

besmettelijke ziekten.

Goud

Veiligheid

Toelichtingen De meest voorkomende besmettelijke ziekten zijn tuberculose, mazelen, rodehond, polio, griep, difterie en pneumococcus. Het team kan ook besluiten om teamleden te screenen op andere ziekten en hen hiertegen in te enten, afhankelijk van de soort cliënten en de aard van de zorg die het team verleent. Besluitvorming hierover gebeurt in overleg met de arbeidsgeneesheer/Arboarts.

18.3

Het team hanteert beleid en een protocol voor het toedienen van het vaccin tegen pneumokokken. Goud

Veiligheid

Toelichtingen Populaties die risico lopen op complicaties als gevolg van pneumokokken kunnen cliënten, familieleden en medewerkers zijn.

18.4

Veiligheid

VEREISTE INSTELLINGSRICHTLIJN Het team implementeert en evalueert het beleid valpreventie om schade van vallen van de cliënt te minimaliseren.

Platina

Toelichtingen Een val kan leiden tot letsel bij de cliënt, hogere zorgkosten en mogelijke claims vanwege klinische nalatigheid. Valpreventieprogramma's kunnen bestaan uit: training van medewerkers risicoevaluaties evenwichts en krachttraining visuele zorg medicatiebeoordelingen beoordelingen van de fysieke omgeving gedragsevaluaties bedalarmen. Mogelijke maatregelen om een valpreventiebeleid te evalueren zijn onder meer het bijhouden van het percentage cliënten dat een risicoevaluatie krijgt, valcijfers, oorzaken van letsel en compenserende maatregelen zoals beschermende middelen. Het houden van een nabespreking na een val kan ook helpen hiaten in de veiligheid op te sporen en herhaling te voorkomen. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft valpreventie aangewezen als een belangrijke mondiale gezondheidskwestie. Het verminderen van het aantal vallen en van letsel als gevolg daarvan kan de levenskwaliteit van cliënten verbeteren en de kosten van ernstig letsel als gevolg van vallen terugdringen. NIAZ Toelichtingen NL: CBOrichtlijn valpreventie (http://www.diliguide.nl/document/1061/file/pd f/), VMSthema 'De kwetsbare oudere' (www.vmszorg.nl) en https://www.d wangindezorg.nl/rechten/wetten/bopz VL: Expertisecentrum val en fractuurpreventie Vlaanderen (www.valpreventie.be) Nalevingstest(s)

18.5

Veiligheid

18.4.1

Het team implementeert een valpreventiebeleid.

18.4.2

In het beleid worden de risicogroepen op vallen geïdentificeerd.

18.4.3

Het beleid benoemt de specifieke behoefte van de risicogroepen.

18.4.4

Het team evalueert regelmatig het valpreventiebeleid.

18.4.5

Het team gebruikt de resultaten van de evaluatie voor verbeteringen in het valpreventiebeleid.

Het team hanteert beleid om zo min mogelijk vrijheidsbeperkende beschermende middelen en/of maatregelen toe te passen, gericht op de specifieke behoeften van risicogroepen. Het beleid omvat methodes om het gebruik van vrijheidsbeperkende beschermende middelen en/of maatregelen terug te dringen en de gevolgen van vrijheidsbeperkende beschermende middelen en/of maatregelen tot een minimum te beperken. Toelichtingen

Goud

Instellingen moeten alternatieven zoeken voor het gebruik van fysieke vrijheidsbeperkende beschermende maatregelen om de kwaliteit en veiligheid van de zorgverlening te verbeteren. NIAZ Toelichtingen NL: Wet BOPZ https://www.dwangindezorg.nl/rechten/wetten/bopz en Beleid Middelen en Maatregelen www.btsg.nl/infobulletin/bopz.html

18.6

Het team gebruikt positieve methodes om agressief, gewelddadig en risicovol gedrag te voorkomen en veilig te beheersen. Goud

Veiligheid

Toelichtingen Het team treedt deescalerend op bij het bedwingen van risicovol gedrag tussen cliënten onderling en tussen cliënten en teamleden. Positieve methodes maken zo min mogelijk gebruik van vrijheidsbeperkende en ingrijpende maatregelen. Wanneer zich gewelddadige incidenten voordoen, neemt het team deel aan het onderzoek hiervan en ondersteunt het medewerkers bij het ontwikkelen van maatregelen om herhaling te voorkomen.

18.7

Het team gebruikt alleen in noodgevallen restrictieve methodes en als alle positieve methodes niet tot het gewenste resultaat hebben geleid. Goud

Veiligheid

Toelichtingen Het team heeft vastgelegde criteria en beleid over wanneer restrictieve methodes worden toegepast, beperkingen eraan en procedures rondom het gebruik ervan, in overeenstemming met de vigerende wet en regelgeving. Restrictieve methodes zijn interventies die de persoonlijke vrijheid en autonomie van een cliënt beperken om gedrag tegen te gaan dat gevaar kan opleveren voor henzelf en anderen. Voorbeelden hiervan zijn technieken voor crisispreventie en interventie (CPI) en fysieke vrijheidsbeperkende beschermende maatregelen. Restrictieve methodes worden niet gebruikt om aanvaardbaar gedrag aan te leren, om te straffen of voor het gemak. NIAZ Toelichtingen NL: Wet BOPZ https://www.dwangindezorg.nl/rechten/wetten/bopz en Beleid Middelen en Maatregelen www.btsg.nl/infobulletin/bopz.html

18.8

Het team neemt het gebruik van vrijheidsbeperkende beschermende middelen en/of maatregelen op in het cliëntdossier. Goud

Veiligheid

Toelichtingen Bij het vastleggen van het gebruik van vrijheidsbeperkende beschermende middelen en/of maatregelen in het cliëntdossier meldt het team wanneer, waar, waarom en hoe lang de middelen/maatregelen nodig waren. 'Het team houdt zich aan de normen voor evaluatie conform de Wet zorg en dwang.

18.9

Veiligheid

18.10

Het team monitort het gebruik van vrijheidsbeperkende beschermende middelen en/of maatregelen en voert waar nodig verbeteringen door in de werkwijze en in het beleid om zo min mogelijk vrijheidsbeperkende beschermende middelen en/of maatregelen te gebruiken.

Platina

Het team hanteert instellingsbeleid en procedures om activiteiten met een hoog risico veilig en gecontroleerd te laten plaatsvinden. Platina

Effectiviteit

Toelichtingen

In de instelling is door middel van risicoanalyses duidelijk gemaakt welke activiteiten als 'hoogrisico' worden beschouwd.

18.11

Veiligheid

Medewerkers en andere zorgverleners wisselen regelmatig informatie over veiligheidsrisico's uit om het risico op fouten te verminderen en de kwaliteit van de zorgverlening te verbeteren.

Platina

Toelichtingen *

18.12

Het team volgt instellingsbeleid om over ongewenste gebeurtenissen met cliënten en familieleden te communiceren. Platina

Veiligheid

18.13

Effectiviteit

Het team registreert alle incidenten, bijnaongevallen en ongewenste gebeurtenissen en vermeldt, indien van toepassing, deze in het dossier van de cliënt.

Goud

Toelichtingen *

18.14

Het team monitort het aantal incidenten, bijnaongevallen en ongewenste gebeurtenissen. Goud

Veiligheid

18.15

Het team hanteert procedures om over veiligheidsrisico's te rapporteren en deze informatie te analyseren ter verbetering van de veiligheid. Platina

Veiligheid

19.0

Het team evalueert regelmatig de kwaliteit van de langdurige zorg en dagopvang.

19.1

Het team meet uitkomsten van de langdurige zorg en dagopvang.

Platina

Effectiviteit

Toelichtingen Prestatiemetingen voor langdurige zorg en dagopvang zijn bijv.: aantal cliënten dat in het griepseizoen een influenzavaccinatie heeft gekregen aantal cliënten dat is beoordeeld op en ingeënt tegen pneumokokken aantal cliënten met decubitus aantal cliënten dat is gevallen binnen een bepaalde termijn aantal klachten van cliënten. NIAZ Toelichtingen In Nederland wordt jaarlijks bepaald welke zorginhoudelijke kwaliteitsindicatoren worden gemeten. Dit is vastgelegd in het Kwaliteitsdocument 2013.

19.2

Het team monitort meningen van cliënten en hun familieleden over de kwaliteit van de langdurige zorg en dagopvang. Platina


Toelichtingen De instelling kan cliënten en hun familieleden naar hun mening vragen via enquêtes, focusgroepen, individuele gesprekken of bijeenkomsten.

NIAZ Toelichtingen NL: CQindex http://www.nivel.nl/cqindex

19.3

Effectiviteit

Het team gebruikt de informatie over de kwaliteit en veiligheid van zijn diensten om sterke en verbeterpunten in kaart te brengen en voert tijdig verbeteringen door.

Diamant

Toelichtingen De instelling of het team definieert wat 'tijdig' betekent en houdt zich aan die planning. Het plan voor kwaliteitsverbetering van het team omvat onder andere gedetailleerde tijdslijnen voor het voltooien van een project en criteria om het succes ervan te meten. Verbeteringen worden geprioriteerd aan de hand van criteria als hoog risico, grote omvang en hoge kosten.

19.4

Efficiëntie

Het team combineert zijn activiteiten ter verbetering van kwaliteit en veiligheid om de inzet van personeel en middelen te monitoren en te verbeteren.

Diamant

Toelichtingen Het team gaat kosteneffectief om met inzet van mensen en middelen.

19.5

De teamleiders betrekken teamleden bij initiatieven op het gebied van kwaliteitsverbetering. Diamant

Effectiviteit

Toelichtingen *

19.6

Het team bespreekt de resultaten van evaluaties en verbeteringen met medewerkers, cliënten en familieleden.

Diamant


Toelichtingen *

19.7

Het team vergelijkt zijn resultaten met vergelijkbare diensten of organisaties. Diamant

Effectiviteit

Toelichtingen Het team kan deelnemen aan benchmarkinitiatieven en vergelijkingen met collegainstellingen om de eigen prestaties te beoordelen en mogelijkheden voor verbetering te signaleren. Het team zoekt uit wat de toonaangevende best practices zijn en stelt deze beschikbaar.

19.8

Het team deelt met vergelijkbare organisaties onderzoeken, richtlijnen en benchmarkinformatie. Diamant


Toelichtingen De hoeveelheid informatie over onderzoek en best practices die met andere instellingen wordt gedeeld, kan variëren, afhankelijk van de taken en het dienstenpakket van het team. Het delen van onderzoek en informatie met andere instellingen is essentieel voor kennisoverdracht.

Gepubliceerd door Accreditation Canada International. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze publicatie mag worden gereproduceerd of overgedragen, in welke vorm of op welke wijze ook, elektronisch, mechanisch, door fotokopie, opname of anderszins, zonder de uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van Accreditation Canada. © Accreditation Canada, 2015

Langdurige zorg en dagopvang v 2

Accreditation Canada International

Legenda: Doelgroepgerichtheid

Samenwerken met doelgroepen om te anticiperen en te voldoen aan behoeftes

Toegankelijkheid

Tijdige en rechtvaardige zorg

Veiligheid

Zorgen dat mensen veilig zijn


Welzijn op de werkplek ondersteunen


Cliënten en familieleden op de eerste plaats


Gecoördineerde en consistente zorg beleven

Effectiviteit

Het juiste doen om de best mogelijke resultaten te behalen

Efficiëntie

Bronnen zo goed mogelijk benutten

Soort criteria Vereiste instellingsrichtlijnen (ROPs)

Een vereiste instellingsrichtlijn (ROP) is een essentiële praktijk die organisaties moeten hanteren om de patiënt/cliëntveiligheid te verbeteren en risico's te minimaliseren.

Prestatiemaatstaven

Prestatiemetingen zijn op bewijs gebaseerde instrumenten en indicatoren die worden gebruikt om te meten en evalueren in welke mate een organisatie haar doelen, doelstellingen en programmaactiviteiten heeft bereikt.

Hoge prioriteit

Criteria met hoge prioriteit hebben te maken met veiligheid, ethiek, risicobeheer en kwaliteitsverbetering. Ze zijn geïdentificeerd in de normen.

Goud

heeft betrekking op basisstructuren en –processen die verband houden met de fundamentele elementen van veiligheids en kwaliteitsverbetering.

Platina

bouwt voort op deze elementen van kwaliteit en veiligheid, maar benadrukt ook cliëntgerichte zorg, waarbij consistentie in de zorgverlening wordt nagestreefd door middel van standaardprocedures en door het betrekken van cliënten en medewerkers bij de besluitvorming.

Diamant

richt zich op het realiseren van kwaliteit door het controleren van resultaten, gebruikmakend van praktijkervaring en best practices om diensten te verbeteren, en door het vergelijken van eigen resultaten met die van collega instellingen om tot verbeteringen op systeemniveau te komen.

Prioriteit:

Niveaus:

NIAZ Qmentum International. Langdurige zorg en dagopvang. Normen. Normen

Recommend Documents