Neurostimulatie en intrathecale pijnpompen bij de chronische pijnpatiënt Dr Geert Buyse AZ Damiaan Oostende Neurochirurgisch Centrum Noord West Vlaanderen Symposium pijnteam AZ Damiaan 13-12-2011
Neurostimulatie en it pijnpompen
Definities Indicaties Procedure neurostimulatie Procedure it pijnpompen Varia: complicaties- contra indicaties- verwachtingentoekomst- vragen
Definities
Chronische pijnpatiënt Neuromodulatie: Altering the signal transmission in the nervous system in order to excite, inhibit or tune the activities of neurons or neural networks and produce therapeutic effects (D. Sakas, 2007)
DEFINITIES
Neuromodulatie Elektrisch: SCS (pijn, angor pectoris,...), DBS, SBS (pijn, Parkinson, epilepsie, dystonie, tremor...), PNS Chemisch: it Morfine ea (pijn), Baclofen (spasticiteit)
Definities
Werking SCS (spinal cord stimulation- dia): Gate control theory (Melzack,Wall 1965): stimulation of A beta fibers results in closing of the gate to transmission of pain related information via A delta and C fibers . Dia. Meest frequente implantatie epiduraal posterieur tav myelum T10-11. Andere lokalisaties in functie pijnlokalisatie cfr Barolat ( dia)
Definities Intrathecale morfine (dia): intraspinaal en intraduraal continu toedienen van morfine. GEEN bewaarmiddelen. Thoracolumbale WZ, NIET cervicaal. Werkt thv receptoren in de dorsale hoorn van het ruggenmerg. Meer efficiënt en minder sistemische nevenwerkingen dan po, sc, im, iv Soms andere medicatie, soms gemengd
Indicaties Chronische pijn, >6 m, vnl neuropathisch Ischias belangrijker dan lage rugpijn, zeker als SCS Geen oorzakelijke R/ meer mogelijk Falen maximale conservatieve R/, pijnkliniek. Behandelingsladder (dia) Geen psychiatrische contra indicatie Neurogeen pijnsyndroom uitgaande van CZS, van ruggenmerg of zenuwwortels, of na een traumatisch letsel perifere zenuw. Concreet vnl failed back surgery syndroom
Behandelingsladder
Procedure SCS Operatie lumbale discus hernia (typisch vb) Postop blijvende neuropathische pijn been. NMR LWZ: geen recidief DH. Geen spondylodiscitis. Epidurale fibrose periradiculair. NSAID, antidepressiva, antiepileptica. Epidurale infiltratie met evt hyaluronzuur. Facetinfiltratie. TENS. Kine. Pijnkliniek. Patiënt terug naar consultatie NCH
Procedure SCS Infobrochure Consultatie psychiatrie pijnscoreformulier deel A, dia Implantatie epidurale electrode (dia), epidurale anestesie!, immers belang coverage pijnarea! “1 maand” op proef SCS, intra- en extramuros. Als duidelijk effekt op pijn en pijnmedicatie, indicatie voor neurostimulator. Pijnscore deel B en C Implantatie neurostimulator (dia) Volledig dossier naar adviserend arts mutualiteit
Complicaties
Vnl infektie, vnl tijdens proefperiode Tgv de hardware: deconnectie, migratie, breken kabels, huidperforatie... Morfinepomp: gewenning, gewichtstoename, vochtretentie, zweten, verminderd libido, obstipatie...
Contra indicaties SCS: In het algemeen grote electromagnetische velden kortbij. Vooral de NMR scan. Ook diathermie door kinesist. Nieuwste morfinepompen: NMR geen probleem. Wel onmiddellijk erna nazicht. Electrocoagulatie: liefst bipolaire. Als monopolaire, dan mag de electrode zich niet bevinden tussen de plaats van coagulatie en de aardingsplaat.
Verwachtingen-studies SCS
Doel is significante reductie van pijn (bv >50 %) en analgetica, minder nevenwerkingen van de sistemische analgetica. Best > 80 % bedeking van de pijnlijke zone door parestesieën. NOOIT volledige pijnstilling. Betere ADL. Zelden werkhervatting. Beste resultaten als neurostimulator < 2 jaar na begin van neuropathische pijn. Leefduur neurostimulator en M pomp: gemiddeld 7 jaar. Refill M pomp afhankelijk van M nood, concentratie en inhoud pomp (20 of 40 cc)
Toekomst
Functionele neurochirurgie Intrathecale pijnpompen: niet alleen voor pijn en spasticiteit. Ook voor aandoeningen zoals ziekte van Huntington, Alzheimer, ALS,... SCS: ook voor angor pectoris, hartfalen, astma, blaasdysfunctie...
Vragen