Intrathecale pijntherapie

Intrathecale pijntherapie

Beste patiënt Na multidisciplinair overleg heeft de pijnarts beslist dat u mag starten met het traject “intrathecale pijnpomp”. In deze folder vindt u meer informatie over het te volgen traject, de indicaties, de aandachtspunten en het verloop van de procedure.

Wat is intrathecale pijntherapie? Bij deze pijntherapie dienen we pijnstillende medicatie toe via het ruggenmergvocht in de intrathecale ruimte. Zo bereiken we een maximaal pijnstillend effect met veel kleinere hoeveelheden pijnstillende medicatie dan wanneer u de medicatie inneemt via de mond of via pijnpleisters op de huid. Tegelijkertijd zien we met intrathecale pijntherapie minder nevenwerkingen van de medicatie. Om de medicatie tot in de intrathecale ruimte te brengen, implanteren we een pijnpomp in uw buikwand. Via een katheter gaat de medicatie vanuit de pijnpomp naar de intrathecale ruimte.

Doel van de therapie Met de intrathecale pijntherapie willen we uw levenskwaliteit verbeteren. De uitlokkende factor en/of de oorzaak van de pijn kunnen we uiteraard niet wegnemen door het plaatsen van de katheter. We streven ernaar om uw levenskwaliteit te verbeteren maar kunnen quasi nooit 100% pijnvermindering bereiken.

Indicaties Het plaatsen van een intrathecale pijnpomp is een invasieve techniek. U moet als patiënt heel wat stappen doorlopen. We overwegen die techniek maar wanneer alle andere vormen van pijntherapie (pijnmedicatie, inspuitingen, fysiotherapie …) onvoldoende blijken voor de behandeling van uw chronische pijn. De arts beslist in overleg met het multidisciplinaire team of hij een pijnpomp plaats. Elke kandidaat voor een pijnpomp moet een psychiatrische en psychologische evaluatie doorlopen. Belangrijke voorwaarden voor het plaatsen van de pijnpomp   

U bent niet verslaafd aan medicijnen, drugs of alcohol. U staat positief tegenover de therapie. De chronische pijn is een ernstige belemmering van uw dagelijkse leven en u heeft geen baat bij eerder vernoemde pijntherapieën.

Wanneer kunnen we niet starten met het traject?    

U loopt een verhoogd risico op infectie (immuun gecompromitteerd). Er zijn ernstige psychologische of psychiatrische bezwaren. U bent ernstig verslaafd aan medicatie, drugs of alcohol. U neemt bloedverdunners die niet stopgezet werden in overleg met de arts.

De proefperiode Voor we de pijnpomp definitief in uw buikwand inplanten, doorloopt u een proefperiode van vier weken. Die periode is cruciaal om na te gaan of u voldoende voordeel haalt uit de therapie zonder te veel bijwerkingen in de thuissituatie. Tijdens die periode beschikt u over een pijnpomp buiten het lichaam. We nemen tijdens de preoperatieve consultatie een cultuurwisser in de neus ter preventie van infectie. Bij een positief resultaat vragen we Bactroban® neuszalf te gebruiken en u de dagen voor de operatie te wassen met een antiseptische zeep Hibiscrub®. De preoperatieve verpleegkundige zal u helpen met het invullen van het patiëntenboekje en zal alle preoperatieve onderzoeken organiseren. De dag van de ingreep verblijft u in het ziekenhuis. U krijgt een infuus met de nodige medicatie om de ontwenning van de morfinepreparaten op te vangen. De plaatsing van de katheter gebeurt op het operatiekwartier onder sedatie. U mag daarom op de dag van de ingreep niets eten of drinken. De arts plaatst tijdens de ingreep in de intrathecale ruimte een katheter die onderhuids tot in de flank loopt. Afhankelijk van de toegepaste techniek plaatst de arts de port-à-cath in de buikwand of verlaat de katheter het lichaam ter hoogte van de flank. De katheter is op zijn beurt verbonden met een externe pijnpomp. Na het plaatsen van de katheter blijft u een vijftal dagen opgenomen in het ziekenhuis. De eerste dagen kan u nevenwerkingen ervaren. Als dat het geval is, passen we de medicatie aan tot we een goed evenwicht vinden. We streven naar een maximale pijnverlichting met zo weinig mogelijk nevenwerkingen. Verder observeren we u om eventuele complicaties snel op te merken. Het is eveneens van groot belang dat u kan wennen aan de pijnpomp. Aandachtspunten tijdens de proefperiode thuis   

De technisch thuisverpleegkundige komt dagelijks langs om uw pijn te evalueren, het verband te controleren en uw algemene toestand na te gaan. Hij controleert ook de instellingen van de pijnpomp. Doordat de katheter verbonden is met een pijnpomp buiten het lichaam is er een verhoogd infectiegevaar. Daarom moet u te allen tijde het verband dicht laten. U moet onmiddellijk contact opnemen met het secretariaat van de pijnkliniek of met de thuisverpleegkundige indien het verband los of nat is, als u zich algemeen onwel voelt, plots veel meer pijn ervaart of koorts heeft (temperatuur hoger dan 37,5°C).

    

U moet het gedurende die periode iets rustiger aan doen. Vermijd tillen (max. 2kg) en bruuske bewegingen. U mag wel wandelen en licht huishoudelijk werk doen. De uitwendige pomp moet droog blijven. U mag geen douche of bad nemen gedurende die periode. Na ontslag uit het ziekenhuis komt u na 8 à 10 dagen op consultatie. Tijdens die afspraak evalueren we het effect van de pijnstilling en verwijderen we de hechtingen. Hou gedurende de proefperiode een dagboek bij van uw pijn en eventuele nevenwerkingen. Op die manier hebben we een beter beeld van het effect van de intrathecale therapie. Gedurende de proefperiode mag u niet autorijden. Na het plaatsen van de definitieve pomp mag dat wel.

Alle afspraken en de contactgegevens van de technisch thuisverpleegkundige krijgt u mee bij ontslag uit het ziekenhuis. De thuisverpleegkundige staat steeds met uw behandelende arts in contact.

Nevenwerkingen waarmee u rekening moet houden de eerste dagen na de ingreep  

 

Misselijkheid en braken Moeilijk plassen: de kans bestaat dat u kort na het plaatsen van de katheter moeilijk plast door de verdoving of door de samenstelling van de medicatie. Geef dat zeker door aan de verpleegkundigen op de afdeling. Die nevenwerking is oplosbaar en tijdelijk. Jeuk: dat is een nevenwerking van de morfine die zeer onaangenaam is, ongevaarlijk en vaak tijdelijk van aard. Hoofdpijn: bij het plaatsen van de katheter lekt er soms wat ruggenmergvocht waardoor u hoofdpijn krijgt. Die nevenwerking verdwijnt als u minstens 24 uur bedrust houdt. Het drinken van cafeïnerijke dranken kan ook helpen.

Definitieve implantatie Na een positieve proefperiode (pijndaling van minstens 50% en een verhoging van de levenskwaliteit met een minimum aan nevenwerkingen), dienen we bij het ziekenfonds een aanvraag in tot goedkeuring voor het plaatsen van een definitieve pijnpomp. Het invullen van het aanvraagdocument start al voor het plaatsen van de proefkatheter. Zo hebben we een dossier dat een volledig beeld geeft van uw pijnklachten voor en tijdens de proefperiode. Of u in aanmerking komt voor het plaatsen van een definitieve pijnpomp hangt af van de resultaten van de proefperiode. Die resultaten bespreken we tijdens het multidisciplinaire overleg van het pijnteam en voor de goedkeuring van het ziekenfonds. Wanneer uw aanvraag is goedgekeurd, leggen we een datum vast waarop de tweede ingreep kan plaatsvinden. De dag van de ingreep verblijft u in het ziekenhuis. Dat wil zeggen dat u nuchter bent bij opname. Na het plaatsen van de definitieve pijnpomp verblijft u één nacht in het ziekenhuis.

Mogelijke complicaties     

Disconnectie van de katheter met de pijnpomp Lekkage van medicatie Verschuiven van de katheter Knik in de katheter Obstructie van de katheter.

Bij ontslag uit het ziekenhuis   

Een thuisverpleegkundige zal opnieuw bij u langskomen om uw operatiewonden te verzorgen en uw algemene toestand op te volgen. De verpleegkundige plant een controleafspraak op de pijnkliniek in. U moet het de eerste weken iets rustiger aan doen zodat uw wonden volledig kunnen genezen.

Aandachtspunten na het plaatsen van de definitieve pomp     

Na het plaatsen van de definitieve pijnpomp moet u gedurende een aantal weken een buikband dragen. U moet beseffen dat u regelmatig naar de pijnkliniek moet terugkomen om de pomp te laten vullen. Daardoor bent u sterk gebonden aan het centrum en wordt u steeds herinnerd aan het feit dat u onder behandeling staat. Als u een alarmsignaal hoort, moet u contact opnemen met het secretariaat van de pijnkliniek. Het is mogelijk dat u geen medicatie meer krijgt waardoor er gevaar is voor ontwenning. U krijgt een identificatiekaart mee die u altijd bij u moet hebben. De pijnpomp die we inplanten in de buikwand zal duidelijk aanwezig zijn. Dat wil zeggen dat u deze zal kunnen voelen en dat u soms zal kunnen zien waar de pijnpomp is ingeplant.

Indien u zich algemeen onwel voelt, koorts krijgt, ontwenningsverschijnselen heeft of juist heel suf bent, is het belangrijk om onmiddellijk naar de dienst spoedopname te gaan en/of het secretariaat pijnkliniek/neurochirurgie te contacteren.

Meer info Voor meer info kan u steeds terecht bij 

Secretariaat neurochirurgie - dr. Jeroen Ceuppens 056 63 34 00 Loofstraat 43 - 8500 Kortrijk



Secretariaat anesthesie - dr. Carl Vandenbossche en dr. Pieter-Jan Germonpré 056 63 30 35 Burgemeester Vercruysselaan 5 - 8500 Kortrijk



Pijnverpleegkundige Stefanie Decock 056 63 30 37 Burgemeester Vercruysselaan 5 - 8500 Kortrijk



Pijnverpleegkundige Sarah Mortier 056 63 30 34 Burgemeester Vercruysselaan 5 - 8500 Kortrijk

vzw az groeninge zetel: Pres. Kennedylaan 4 | 8500 Kortrijk t. 056 63 63 63 | f. 056 63 63 69 | www.azgroeninge.be vu: Jan Deleu, Pres. Kennedylaan 4 | 8500 Kortrijk doc. 55371 – februari 2015

ziekenhuis internationaal erkend door JCI voor veilige zorg en kwaliteit: www.azgroeninge.be/kwaliteit