interventionele pijntherapie
Beste patiënt U wordt binnenkort opgenomen op één van de dagziekenhuizen van az groeninge voor een pijnbehandeling. In deze folder vindt u praktische informatie zodat u zich optimaal kan voorbereiden op uw opname, alsook een overzicht van de meest courante pijnbehandelingen. Als u bijkomende informatie wenst , kan u steeds terecht op het secretariaat anesthesie (t. 056 63 30 30 of 056 63 30 35). Andere nuttige telefoonnummers vindt u op de achterzijde van deze folder. Meer informatie over de dagziekenhuizen van az groeninge vindt u in de specifieke brochures.
Afspraak voor uw opname Wij verwachten u aan het onthaal van campus loofstraat campus kennedylaan campus vercruysselaan
op ...................... dag
........ |.........| 20......
om ............. uur
Als uw opname door onvoorziene omstandigheden niet kan doorgaan, verwittig dan zo snel mogelijk het secretariaat anesthesie. Buiten de openingsuren van het dagziekenhuis kan u met ons contact opnemen via het algemene nummer van az groeninge 056 63 63 63.
Openingsuren Onze dagziekenhuizen zijn elke weekdag open, behalve op feestdagen:
chirurgisch dagziekenhuis op campus loofstraat: 6.30 - 18.30 uur dagziekenhuis op campus vercruysselaan: 6.30 - 18.30 uur dagziekenhuis op campus kennedylaan: 6.30 - 18.30 uur.
Praktische info Voorbereiding op de behandeling Als u op de dag van de behandeling ziek bent of koorts hebt, neem dan contact op met het secretariaat anesthesie. Indien u bloedverdunnende medicatie neemt, dan moet u dat vooraf melden aan uw verwijzende en behandelende arts. Uw arts kan een bloedstaal nemen om de stolling te controleren en om vervangende medicatie op te starten. Laat uw arts ook weten of u regelmatig last heeft van een bloedneus of snel blauwe plekken oploopt. U kan het stroomschema i.v.m. stoppen en/of vervangen van bloedverdunnende medicatie terugvinden in het patiëntenboekje voor chirurgie en interventionele onderzoeken op de website van de pijnkliniek (www.azgroeninge.be/preoperatief_patientenboekje). Vergeet ook niet op voorhand te melden: of u allergisch of overgevoelig bent voor bepaalde medicijnen, contraststoffen (jodium), kleefpleisters, voedingsbestanddelen of latex. Wij passen in dat geval onze planning aan; of u zwanger bent (wij werken immers met röntgenstralen). De ochtend van uw behandeling mag u iets lichts eten en drinken, tenzij anders vermeld door de behandelende arts. Juwelen en waardevolle voorwerpen laat u best thuis. Gebruik geen nagellak of make-up. U hoeft geen nachtkledij mee te brengen. Vergeet niet het volgende mee te brengen:
medische documenten: verwijsbrief, radiografieën, bloedanalyses, vaccinatiekaart, bloedgroepkaart, allergiekaart, ingevuld patiëntenboekje voor chirurgie en interventionele onderzoeken; de geneesmiddelen die u thuis inneemt en een actueel overzicht van deze thuismedicatie. Gebruik bij voorkeur het medicatieschema van az groeninge dat uw verwijzende arts u wellicht bezorgde of dat u kan vinden via www.azgroeninge.be onder ‘nuttige documenten’. Hebt u voor bepaalde geneesmiddelen een attest van de adviserend geneesheer van het ziekenfonds, breng dat dan zeker mee.
In het ziekenhuis meldt u zich aan bij het onthaal aan de hoofdingang van de campus. De onthaalmedewerker leest uw identiteitskaart in en controleert de gegevens van uw inschrijving. Daarna kan u naar het dagziekenhuis. De verpleegkundige wijst u de kamer waar u uw operatiehemd kan aantrekken. Indien nodig plaatst de verpleegkundige een infuus waarlangs de arts u tijdens
de behandeling medicatie kan geven. De verpleegkundige begeleidt u tot aan de behandelingsruimte. Vertrek uit het ziekenhuis Na de behandeling blijft u nog een tijdje in bed. Een verpleegkundige helpt u bij het opstaan. Minimaal een uur tot enkele uren na de behandeling kan u het ziekenhuis verlaten. U wordt best vergezeld door een chauffeur aangezien u in geen geval zelf een voertuig mag besturen. Bij een proefbehandeling wordt het resultaat geëvalueerd en maakt de arts verdere afspraken met u. Bij een definitieve behandeling kan er wat napijn optreden. De arts kan u een pijnstillend middel voorschrijven. Tenzij uw behandelende arts anders voorschrijft, mag u de dag na de behandeling uw normale werkzaamheden hervatten. Bent u diabetespatiënt, volg uw bloedsuikerspiegel de eerstvolgende dagen dan extra goed op. Bij eventuele nevenwerkingen zoals hevige hoofdpijn, hoge koorts, fel braken, erge toename van pijn, toenemend krachtverlies of andere verontrustende symptomen, neem dan contact op met uw huisarts of het secretariaat anesthesie. Na 18 uur, tijdens het weekend en op feestdagen kan u best via de dienst spoedopname contact opnemen met de anesthesist van wacht.
Epidurale infiltratie Onderzoek toont aan dat uw pijn ontstaat door druk op de zenuwen die door de epidurale ruimte lopen. Daarom spuiten we in deze ruimte een mengsel in van een lokaal verdovend middel en een depotcorticoïd. Deze producten komen op de ontstoken zenuwen terecht waar ze hun ontstekingsremmende en ontzwellende werking heel geleidelijk uitoefenen en zo de pijn stillen. Behandeling Voor deze behandeling houdt u uw rug gekromd. De huid wordt ontsmet en met een fijne naald plaatselijk verdoofd. De anesthesist brengt daarna langzaam een speciale naald tussen twee ruggenwervels naar de epidurale ruimte en spuit de medicatie geleidelijk in. Afhankelijk van de plaats van de ontstoken zenuwen kan de arts die techniek uitvoeren van de hals tot de onderrug. De behandeling is vrij pijnloos. Voelt u toch pijn, verwittig de arts dan onmiddellijk en beweeg vooral niet. Nazorg Het effect van de behandeling mag u na enkele dagen verwachten. Soms is een tweede of derde inspuiting nodig, met een tussenpauze van enkele weken. Uw behandelende arts neemt hierover een beslissing samen met u. Nevenwerkingen De risico’s van een epidurale infiltratie zijn normaal gezien vrij beperkt en zeldzaam. Het is mogelijk dat de naald het bot van de wervel raakt; u voelt dan een korte pijn. Wanneer de naald de aangetaste zenuw bereikt, kan u pijn voelen in uw been. Laat dat onmiddellijk weten aan uw anesthesist. Hij verplaatst dan de naald zodat hij er zeker van is dat de zenuw niet wordt beschadigd. Als het membraan achter de epidurale ruimte wordt doorprikt, kan u nadien hoofdpijn ondervinden die enige tijd aanhoudt. Die typische hoofdpijn is het meest uitgesproken wanneer u rechtop zit of staat en verdwijnt als u neerligt. In dat geval kunnen we de procedure herhalen om een kleine hoeveelheid van uw bloed in te spuiten zodat de opening in het membraan gedicht wordt. Die complicatie komt echter zelden voor.
Transforaminale epidurale infiltratie Met een transforaminale infiltratie behandelen we nek- of rugpijn met uitstraling naar armen of benen. De wervelkolom bestaat uit verschillende wervels die als blokken op elkaar gestapeld zijn. Tussen de wervels komen de zenuwwortels uit. Door de wortels te infiltreren met een kortwerkende lokale verdoving wordt de geleiding van de pijnprikkels geblokkeerd. De infiltratie van corticosteroïden heeft als doel de ontsteking rond de zenuw weg te nemen. Door de toediening van die stoffen schakelen we een gedeelte van de pijnprikkels uit waardoor de pijn in veel gevallen verdwijnt maar waarbij de zenuw toch zijn eigenlijke functie behoudt. Om de pijn onder controle te krijgen, zijn vaak twee of drie infiltraties nodig, met tussenpauzen van telkens drie weken. Behandeling De behandeling gebeurt onder röntgendoorlichting. Afhankelijk van de behandelingsplaats moet u een bepaalde houding aannemen. Bij een blokkade ter hoogte van de nek ligt u op uw rug. Blokkades ter hoogte van de rug behandelen we in buiklig. De verpleegkundige vertelt u op welke manier u best plaatsneemt. De arts bepaalt de juiste plaats van behandeling en duidt die met een stift aan op de huid. Hij ontsmet de omgeving van die plaats met een koud, rood ontsmettingsmiddel. Vervolgens legt hij steriele doeken rond de prikplaats om steriel te kunnen werken. We verdoven de huid plaatselijk en dat kan een brandend, spannend gevoel geven. De arts zoekt de epidurale ruimte op doorheen de transforaminale ruimte onder begeleiding van de röntgenstralen. De positie van de naald wordt extra gecontroleerd door het inspuiten van een contraststof. Als de naald op de goede plaats zit, spuit de arts een kortwerkend verdovingsmiddel en de corticosteroïden in. Hierbij kan u eventueel een uitstralende pijn in uw arm of been voelen. Nazorg Na de behandeling kan u een warmtegevoel en/of krachtverlies voelen in armen of benen, al naargelang de plaats van de behandeling. Dat is niet verontrustend maar wordt veroorzaakt door de verdovingsvloeistof die na twee tot acht uur is uitgewerkt. Nadien kan er napijn optreden omdat de behandeling plaatsvindt in reeds geïrriteerd weefsel. Die napijn kan enkele weken aanhouden maar verdwijnt vrijwel altijd. U mag een pijnstiller nemen om de pijn te bestrijden.
Nevenwerkingen Nevenwerkingen komen zelden voor. Een enkele keer wordt een bloedvaatje geraakt waardoor een bloeding kan ontstaan. Ernstige verwikkelingen zoals hersenvliesontsteking zijn uiterst zeldzaam maar kunnen voorkomen. Een hersenvliesontsteking moet met antibiotica behandeld worden. Koorts en hoofdpijn kunnen hiervan de symptomen zijn.
Facetinfiltratie en sacroiliacale infiltratie Facetinfiltratie en sacroiliacale infiltratie worden vooral toegepast bij artrotische letsels. De anesthesist brengt een mengsel van een lokaal verdovend middel en een depotcorticoïd in de gewrichten tussen de wervels. De medicatie heeft een ontstekingsremmende werking. Behandeling Voor deze behandeling ligt u op uw buik. De punctieplaats wordt ontsmet en verdoofd voor de infiltratie plaatsvindt. Als u een elektrische stroom in uw benen voelt, meld dit dan onmiddellijk. Nazorg Het effect van de behandeling mag u verwachten na vijf tot zeven dagen. De techniek moet een drietal keer herhaald worden.
Facetdenervatie De facetdenervatie is een behandeling die de pijngeleiding vanuit de steungewrichtjes aan de achterkant van de wervelkolom beïnvloedt. De behandeling kan bestaan uit twee of meer proefblokkades en een definitieve behandeling. Proefblokkade: via een proefblokkade zoeken we uit welke gewrichten uw pijn veroorzaken. Hiervoor verdoven we de zenuwbanen die naar de gewrichten lopen. Zo kunnen we nagaan of de pijn afneemt. Wanneer deze verdoving blijkt te helpen, gaan we in een volgende behandeling over tot een definitieve blokkade. Definitieve blokkade: de zenuwbanen worden op die plaats verwarmd met radiofrequente elektrische stroom (RF). Hierdoor vermindert uw pijn gedurende langere tijd. Door deze blokkade vermindert de pijngeleiding van de zenuw. Deze blokkade is in principe mogelijk op alle niveaus van de wervelkolom, van hals tot stuit. Behandeling De behandeling gebeurt onder röntgendoorlichting. Afhankelijk van de behandelingsplaats moet u een bepaalde houding aannemen. Bij een blokkade ter hoogte van de nek moet u op de rug liggen. Blokkades ter hoogte van de rug behandelen we in buiklig. De verpleegkundige vertelt u op welke manier u best plaatsneemt. De arts bepaalt de juiste plaats van behandeling en duidt deze met een stift aan op de huid. Hij ontsmet de omgeving van die plaats met een koud, rood ontsmettingsmiddel. Vervolgens legt hij steriele doeken rond de prikplaats om steriel te kunnen werken. De huid wordt plaatselijk verdoofd wat een brandend, spannend gevoel kan geven. Als de huid verdoofd is, zoekt de arts onder röntgengeleiding de facetgewrichten op die mogelijk de pijn veroorzaken. Tijdens de proefblokkade spuiten we vlak bij de gewrichten een kleine hoeveelheid verdovende stof in. Hierdoor worden de zenuwen die door die facetgewrichten lopen, tijdelijk geblokkeerd en is het goed mogelijk dat u minder pijn voelt. Bij een definitieve blokkade maken we gebruik van een kleine elektrische stroom. Hierbij wekken we een prikkelend gevoel (tinteling) op in de zenuw. Als u die voelt, moet u steeds melden waar en wanneer u de tinteling voelt. Het is belangrijk om dat met woorden uit te drukken en niet aan te wijzen anders is de betrokken plaats niet meer steriel. Wacht niet tot het gevoel te pijnlijk is. De minste verandering, tinteling of druk is voldoende. Zo kunnen wij de afstand tot de zenuw bepalen. Staat de naald op de juiste plaats, dan behandelen we de zenuw met radiofrequente stroom. Hier zal u weinig tot niets van voelen.
Nazorg Bij een proefblokkade zijn de plaatselijke verdoving en de verdovende stof die u kreeg toegediend al na enkele uren uitgewerkt. Waarschijnlijk voelt u dan opnieuw dezelfde pijn als voor de ingreep. Na een definitieve blokkade kan napijn optreden omdat de behandeling plaatsvindt in reeds geïrriteerd weefsel. Die napijn kan enkele weken aanhouden maar verdwijnt vrijwel altijd. U mag een pijnstiller innemen. Het beste resultaat van een definitieve blokkade zien we na 6 tot 8 weken. Nevenwerkingen Als mogelijke nevenwerking kunt u tijdelijk minder gevoel hebben in de huid in de buurt van de behandelde facetgewrichten. Aanraken bij wassen, haren kammen of douchen geeft soms een vreemd gevoel. In de loop van enkele weken keert het gevoel langzaam terug.
Ganglion Stellatum blok Behandeling Het Ganglion Stellatum blok schakelt het niet-willekeurig zenuwstelsel tijdelijk uit (door een prik in de hals) om sudeckatrofie van de arm te behandelen. Omdat de punctie dicht bij de grote bloedvaten van de hals en bij de longtop gebeurt, moet u uiterst stil blijven liggen. De behandeling zelf is niet echt pijnlijk. Nazorg Het effect van de behandeling start vrij snel maar is van korte duur. De techniek moet dan ook relatief snel herhaald worden. Nevenwerkingen Vaak voorkomende, tijdelijke nevenverschijnselen zijn het verkleinen van de pupil en het dichtvallen van het bovenste ooglid aan de behandelde zijde van het lichaam. U kan ook tijdelijk last hebben van heesheid en slikstoornissen. Wees daarom de eerste uren voorzichtig bij het eten en het drinken.
Andere zenuw- of spierinfiltraties Er bestaan nog andere specifieke infiltraties waarvoor uw arts al dan niet een dagopname zal voorstellen. Hij verstrekt u persoonlijk alle verdere uitleg. Voor meer informatie over de voorgestelde behandeling of uitleg over een pijnbehandeling die niet vermeld is in deze brochure, verwijzen we u graag naar de website van de pijnkliniek www.azgroeninge.be/pijnkliniek.
Nuttige telefoonnummers dienst anesthesie / reanimatie
secretariaat: t. 056 63 30 30 - t. 056 63 30 35 anesthesist van wacht: via de dienst spoedopname: t. 056 63 61 12
dagziekenhuizen
dagziekenhuis campus loofstraat Loofstraat 43 | 8500 Kortrijk t. 056 63 25 60
dagziekenhuis campus vercruysselaan Burg. Vercruysselaan 5 | 8500 Kortrijk t. 056 63 25 30
dagziekenhuis campus kennedylaan Pres. Kennedylaan 4 | 8500 Kortrijk t. 056 63 21 00
Uitgevoerde infiltratie: ................................................. Datum: ............................................................................ Geneesheer: ..................................................................
Meer info over pijnbehandelingen vindt u op www.azgroeninge.be/pijnkliniek.
vzw az groeninge zetel: Pres. Kennedylaan 4 | 8500 Kortrijk t. 056 63 63 63 | f. 056 63 63 69 | www.azgroeninge.be vu: Jan Deleu, Pres. Kennedylaan 4 | 8500 Kortrijk doc. 34216 - juli 2015
