//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
NETWERK ORGANISATIEBEHEERSING: FOCUSSEN OP KLANTEN Case study: Zorg en Gezondheid kiest voor kwaliteit samen met de ziekenhuizen //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
VIP² Ziekenhuizen meten kwaliteit en patiëntentevredenheid. Met veel overleg in de sector worden kwaliteitsindicatoren uitgewerkt èn gepubliceerd.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
OVERZICHT //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> > > > > >
Kwaliteitsinitiatieven in de ziekenhuissector Samenwerking als basis Een onafhankelijke gegevensverwerker Klanten, gebruikers Presentatie van resultaten Samenvatting
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
16.06.14
Agentschap Zorg en Gezondheid
3
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
KWALITEITSINITIATIEVEN IN DE ZIEKENHUISSECTOR Maatschappelijke tendensen Internationale context Van federale naar regionale verantwoordelijkheid
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
KWALITEIT: MAATSCHAPPELIJKE TENDENS //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Internationale en maatschappelijke tendens
Dimensies van kwaliteit
> Slingerbeweging Resultaat Pay for Quality
Kostenbeheersing
• • • • • • • •
Effectief, Efficiënt, Tijdig, Toegankelijk, Betaalbaar, Patiëntgestuurd, Continu, Veilig
Pay for Performance //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
• Verschillende landen hebben een eigen kwaliteitsindicatorenset ontwikkeld, dikwijls met een eigen pathologiegebonden set • • •
Duitsland Frankrijk Groot-Brittanië (NICE) •
• • •
Vernieuwing: PROMS
Luxemburg: EFQM Nederland [Zichtbare zorg] Andere: Scandinavië, Italië …
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
KWALITEITSINITIATIEVEN BELGIË //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
•
Kwaliteit: een federale of regionale zaak? • •
Het Belgische model… Federaal • • •
•
Eigen sectorinitiatieven •
•
Multidimensionele Feedback Federaal Contract "Coördinatie Kwaliteit en Patiëntveiligheid“: meerjarenplan 2013-2017 WIV: hygiëne Navigator, Matrix, 3M, Maha, VZN …
6e staatshervorming •
Kwaliteit ziekenhuizen naar de deelstaten
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
KWALITEITSINITIATIEVEN VLAANDEREN: HISTORIEK //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Eerste kwaliteitsdecreet 1999 > Tweede kwaliteitsdecreet sectorbreed 2004 • Invullen van eigen top-down indicatoren, ontwikkeld met academici - Gebrek aan kwaliteitsvolle gegevens > Betrouwbaar > Volledig > Gevolg = beperkte set
- Gebruikt bij de inspecties/visitaties > Verouderd… (bv. mortaliteit bij lage ziekteernstgraad) > Geen mogelijkheid voor risico-correcties
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
16.06.14
Agentschap Zorg en Gezondheid
8
KWALITEITSINITIATIEVEN VLAANDEREN: NIEUWE AANPAK //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
• •
Volledig nieuwe ontwikkeling Drie pijlers • • •
Sector: Indicatoren Ziekenhuizen: accreditering Inspectie: nieuw toezichtsmodel
Indicatoren
Kwaliteit in ziekenhuizen Accreditatie
Toezicht
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
KEUZE VOOR WERKEN MET KWALITEITSINDICATOREN //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Vlaams regeerakkoord 2009-2014: > “Opdracht Vlaamse Regering om zorgkwaliteit in de ziekenhuissector zichtbaar te maken aan de burger-patiënt.” > Doelstelling project: > In samenspraak met sector, te komen tot een basisset van kwaliteitsparameters van intramurale zorg op Vlaams Niveau. > 1 juni 2011: > Ondertekening protocol kwaliteitsindicatoren Vlaamse ziekenhuizen. //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
SOORTEN INDICATOREN //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
•
Uitkomst van het zorgproces
•
Verloop van de (zorg)processen - Klinisch en andere
•
Organisatie van de zorg
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
MORTALITEIT ALS KWALITEITSINDICATOR?
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
SAMENWERKING ALS BASIS Sectorbrede beweging met inclusie van alle belanghebbenden
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
GEÏNTEGREERDE EN SYSTEMATISCHE BENADERING //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Formeel protocol, ondertekend door de volgende initiatiefnemende en meewerkende partijen: - Vlaamse Vereniging van Hoofdartsen - Vlaamse overheid - Ziekenhuiskoepels - Vlaams Ziekenhuisnetwerk KU Leuven - Vlaamse Verpleegunie - Vlaams Patiëntenplatform - Mutualiteiten (CM, Soc, Hulpkas, Onafh, ..) - Universiteiten - Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
DOELSTELLING PROJECT //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Het QI-project beoogt op de eerste plaats het verbeteren van de kwaliteit van de zorg door het stimuleren en faciliteren van het gebruik van klinische proces- en resultaatsindicatoren. Gelijktijdig komt de aldus verworven informatie beschikbaar voor ziekenhuizen, verstrekkers en overheid in hun opdracht van maatschappelijke verantwoording.
> Noodzakelijke voorwaarden: - valide, EB-kwaliteitsindicatoren - Vergelijking mogelijk (benchmarking), maar geen rankings… - ‘no blame’ cultuur - Multidisciplinair/interdisciplinair //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
ontwikkeling
operationeel
ORGANISATIE //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Samenwerking binnen de sector levert niet alleen een veel bredere know-how op maar ook een peer-review van de gebruikte methodieken en wekt vertrouwen op
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
17
AANPAK : INDICATORENSETS //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
•
Productie en Publicatie
Indicatorset ontwikkelen
Initieel 4 Pathologiedomeinen: • • • •
• •
Cardiologie Moeder en Kind Oncologie Orthopedie
Ziekenhuisbreed domein Patiëntgerichte indicatoren
> Uitbreiding •
Validatie van de indicatoren
•
Beroerte
Ontwikkelingsgroepen • •
Methodologie (AIRE) Registratielast beperken
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
SELECTIE VAN INDICATOREN //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
• • • •
Impact van de aandoeningen op de gezondheidszorg Het ‘level-of-evidence’ en de aanwezigheid van een link tussen de gemeten processen en resultaten van de zorg. Het kwaliteitsverbeteringspotentieel. Controleerbaarheid door verstrekkers.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
EEN ONAFHANKELIJKE GEGEVENSVERWERKER Om tegemoet te komen aan de bezorgdheid van de ziekenhuizen Voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de burger
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
WAT IS EEN TRUSTED THIRD PARTY {TTP} //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Gevestigde, gerenommeerde en aansprakelijke vertrouwensentiteit,
aanvaard door alle partijen als een belangeloze en onpartijdige tussenpersoon.
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
PRIVACY //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Stringente wetgeving > Machtiging nodig voor verwerking van persoonsgegevens • Sectoraal Comité voor de Sociale Zekerheid en de Gezondheid - Proportionaliteit, Relevantie - Identificatierisico - Veiligheidsplan www.privacycommission.be
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Werken met Kwaliteitsindicatoren
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
KLANTEN, GEBRUIKERS Ziekenhuizen Burgers / patiënten Overheid Academici
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
VERWACHTINGEN VAN BETROKKENEN //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Ziekenhuizen + professionals > Feedback voor intern kwaliteitsbeleid
Burgers > Begrijpbare informatie over kwaliteit in de ziekenhuizen • Benchmark > Beoordeling van ziekenhuizen > Geen rankings van resultaten door patiënten • Duiding bij de eigen resultaten
> Hulp bij gegevensverzameling > Eigen beoordeling kunnen > Relevante, betrouwbare delen kwaliteitsindicatoren
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
KERNPUNT : COMMUNICATIE //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Ziekenhuizen > Communicatiekanalen
Burgers > Centrale website
• Contactpersonen • Nieuwsbrief • Website
• Informatie over het zorgaanbod • Informatie over de kwaliteit • Doorzoekbaar
> Telefonische hulp > Aanspreekpunt voor vragen en verduidelijkingen • Emailadres • Telefoon
- ziektebeeld
• Selecteerbaar - Instelling
• Betrouwbaar • Begrijpbaar
> Hulpmiddelen //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
16.06.14
Agentschap Zorg en Gezondheid
25
VOORWAARDE : TRANSPARANT OVERLEG OP ALLE NIVEAU’S //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Deelname van ziekenhuizen of hun vertegenwoordigers in • • • •
Bureau Forum Ontwikkelingsgroepen Bestuur
> Deelname van patiëntenplatform en ziekenfondsen als vertegenwoordigers van de burgers • Forum • Ontwikkelingsgroepen
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
16.06.14
Agentschap Zorg en Gezondheid
26
GEGEVENSVERZAMELING EN CONTROLE //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Betrouwbare gegevens zijn cruciaal om indicatoren te kunnen berekenen • Aanbod van registratiehulpmiddelen door TTP • Ondersteuning en opvolging van externe audits door het QID Bestuur
> Validiteit van indicatoren is cruciaal om kwaliteitsverbetering te sturen en om benchmarking te kunnen doen • Face-validity in samenwerking met ontwikkelingsgroepen • Confirmatie door de ziekenhuizen zelf
> Correcte presentatie van resultaten is cruciaal om de juiste informatie over te brengen aan alle belanghebbenden • Geen rankings • Wel duiding door het ziekenhuis zelf • Detailinformatie (bv. per afdeling) voor de instellingen zelf //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
16.06.14
Agentschap Zorg en Gezondheid
27
VLAAMSE OVERHEID: GERICHT GEBRUIK //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Beleidsondersteuning
• Geaggregeerde gegevens
• Specifieke gegevens Kwaliteitsbeleid • Dialoog
Inspectie
• Specifieke gegevens • Vergelijken
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Werken met Kwaliteitsindicatoren
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
PRESENTATIE VAN RESULTATEN Leesbaar Toegankelijk Doelgroepafhankelijk
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
RAPPORTERING: OVERZICHT //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Werken met indicatoren: het verhaal gaat verder! - 13 december 2013
30
RAPPORTERING: DETAIL (I) //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Werken met indicatoren: het verhaal gaat verder! - 13 december 2013
31
RAPPORTERING: DETAIL (II) //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Werken met indicatoren: het verhaal gaat verder! - 13 december 2013
32
SAMENVATTING //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
> Het VIP² is een gezamenlijk initiatief van de overheid met de sector waarin de belangrijkste belanghebbenden in vertegenwoordigd zijn > Het VIP² is een samenwerkingsmodel in een complexe sector waarin geen enkele partij absoluut beslissingsrecht heeft, maar overleg en geleidelijkheid de toon zetten > Het VIP² heeft duidelijke doelstellingen vastgelegd in een protocol. Iedereen die vrijwillig deelneemt, onderschrijft deze doelstellingen > Heldere communicatie en transparantie zorgen voor correcte informatie aan ziekenhuizen, burgers en overheid > VIP² kan als model dienen voor kwaliteitsbeleid in andere sectoren : ouderenzorg, geestelijke gezondheidszorg, eerste-lijnszorg, …
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
16.06.14
Agentschap Zorg en Gezondheid
33
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
www.zorg-en-gezondheid.be/kwaliteitsindicatorenziekenhuizen //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
