Nederlands 1ste jaar 3de graad. Schooljaar 2008-2009 Remediëring na examen Kerstmis
Aangezien je een tekort had voor je examen Nederlands, geven we je nog de kans dit tekort te vermijden. Als je de bijgaande oefeningen op een degelijke, correcte manier maakt (zodat blijkt dat je er de nodige aandacht aan hebt besteed), zal ik de klassenraad voorstellen het tekort te laten vallen. Dit houdt in dat het werk handgeschreven moet zijn, dus niet met de computer gemaakt en dat het dient afgegeven worden ten laatste de eerste les van januari. Hou volgende zaken in het oog: Antwoord in volledige zinnen (tenzij anders vermeld). Lees de vragen aandachtig! Lees je werk na en controleer op spelfouten. 1. Letterkunde 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18.
In welke tijdsperiode situeert zich de letterkunde in de Middeleeuwen? De sociale structuur tijdens de Middeleeuwen uit zich ook in de literatuuronderdelen. Verklaar. “Beatrijs” behoort tot een bepaalde soort verhalen. Welke soort? Met het verhaal van Beatrijs wilde de Kerk iets aantonen. Wat? Welk is het onderscheid tussen lyriek en epiek? “Karel ende Elegast” is een voorhoofse roman. Uit welke kenmerken blijkt dit? Illustreer met voorbeelden. Welke zijn de drie soorten religieuze epiek? Geef een voorbeeld van een Marialegende. De religieuze epiek is een reactie van de kerk op de hoofse epiek. Waaruit blijkt dit in het verhaal van Beatrijs? Verklaar het verband tussen dierenverhalen en handelaars in de Middeleeuwen. Met wie wordt er gespot in de dierenverhalen? Waarom is de datering van balladen en romancen zo moeilijk te maken? Welke zijn de raakpunten tussen een ballade en een romance. Welk is het grote verschil? Waarom kiest de koningsdochter het zwaard als executiemiddel? Wat zijn historieliederen? Oorsprong en inhoud vermelden. Situeer Hendrik Van Veldeke in onze literatuurgeschiedenis en zeg waarom hij zo belangrijk is voor deze geschiedenis. Welk soort literatuur schreef Hadewijch? Wat werd erin vertolkt? De literatuur van Van Maerlant was belangrijker op cultuur-historisch dan op esthetisch vlak. Bewijs deze stelling.
2. Spelling 1. Vul de ontbrekende letter(s) in en verklaar je werkwijze schematisch. Controleer je werk achteraf aan de hand van het schema. Let op voor samengestelde zinnen in OTT, vermeld ook steeds de ja-nee vraag waar nodig. Werk zoals de voorbeelden die je vindt op het internet. Hij is een werkzaam man, bij arbei—van vroeg tot laat. Het bedroef—ons zeer, dat je moeder zo achteruit gaat. Ik benij—je, dat je de eerste prijs gewonnen hebt. Als de storm wat bedaar--, zetten we de tocht vandaag nog voort. We vergul—en vorige week de lijst opnieuw, maar het heeft niet geholpen. Iedere leerling behoor—op tijd te komen. Vroeger en—e men alle kinderen in tegen pokken. Hij begeer—alleen maar een eigen huis. Vertel ons eens, wat je in Zuid-Amerika beleef- hebt. Weet je ook, wie zijn studie bekostig-- ?
Het is niet verstandig van je, dat je dit mooie aanbod versmaa--. Het jonge paar rich—e het huis heel gezellig in. Toen de datum van het huwelijk bepaal—was, begon iedereen aan de voorbereiding. De dief werd door de agent achterhaal--. De gevluch--e gevangen werden terug gegrepen. Het nieuwtje verbrei—e zich als een lopend vuurtje. De lang verwach—e dag was eindelijk aangebroken. Hij verbeel—e zich, dat hij tennissen kon. Ons uitzicht werd belemmer-- . De aangeri—e schade loopt in de miljoenen. Je zou wel willen, dat je al het verkwis—e geld terug had. We hebben de boeken al in augustus bestel--. De gids leidde ons binnen in de spaarzaam verlich—e grot. Nadat hij dat plan beraam—had, wilde hij het ook ten uitvoer brengen. Behoort Spaans tot de verplich—e vakken op deze school ? Vroeger lus—e ik geen aardbeien. Toen de hond zijn baas zag aankomen, kwispelstaar—e hij van genoegen. Meer dan drie uur werd er beraadslaag--. Je hebt ons door je onnadenkendheid heel wat schade berokken--. Hij heeft tenslotte toch erken—, dat hij ongelijk heeft. Sinds hij in Parijs woont, lei—hij een vrolijk leventje. Iedereen minach—e hem, omdat hij een anonieme brief verzonden had. De brand zal wel niet veel beteken—hebben : de brandweer rukt alweer in. De instructeur onderrich—e mij aangaande de mechaniek van de motor. Je moet ervoor zorgen, dat je je nieuwe fiets niet beschadigt. Kun je me ook vertellen, hoe het ongeluk gebeur-- is ? Wie zijn neus schen--, schen—zijn aangezicht. Verleden week ontmoe—e ik een vroegere studiegenoot. Je herken—hem bijna niet, zo is hij verander--. In versprei—e slagorde kwamen de soldaten op het slagveld aan. 2. Geef het meervoud van de volgende woorden (hoeft niet in zinnen) en vermeld de gebruikte regel. • dominee • pvba • zebra • functie 3. Geef de bezitsvorm van volgende woorden (hoeft niet in zinnen) en vermeld hier ook de gebruikte regel. • • • •
Gezelle Max Roger Thomas
3. Taalschat - grammatica 1. o o o
Gebruik de volgende woorden in een zin zodat hun betekenis duidelijk wordt catalogi url tilde
o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o
indicatie propaganda index navigeren attachment onomatopee veganist trippen anticiperen straight edger privilege authentiek recupereren vervaarlijk klef distilleren mokerslag label bricoleren poneren babyboomer statussymbool democratisering stijlattribuut loungen database glossy coolhunter anabolen hype entertainment plausibel reflectie het emeritaat in zwang zijn persuasief emotief diverterend
2. Maak twee originele samengestelde, nevengeschikte zinnen met een tegenstellend verband. 3. Maak twee originele samengestelde, ondergeschikte zinnen met een redengevend verband. 4. Verbeter de volgende zinnen: (de juiste oplossing controleren met het file op internet)
1. Josefin was altijd druk bezig: met het schoonmaken van het huis tot de brokstukken op te rapen van haar kleinkinderen 2. Tot op een paar dagen geleden, toen ging het mis 3. Tot PLOTS , ze er inschuift 4. Met alle geluk was de uitbaatster van het rivierclubhuis naar buiten gerent 5. Men kleindochter, ga ze helpen… 6. Sta is recht… 7. Elke dag was ze slecht gezinder en slecht gezinder. 8. Lieselotje komt elke dag langs, ze voelt haar zo schuldig.
9. Toen de vogel wegvloog, renden ze er achterna. 10. De dag was aangebroken maar Grietje had al gauw een plannetje bedacht en duwde de kat in de oven waardat de twee arme konijntjes normaal in gebraden moesten worden. 11. Een groep luipaarden trokken verder in de jungle… 12. … en streven naar een klasseloze leven 13. Tot zij getroffen werd door een zwaar ongeval op haar werk, heel haar mooie leven werd verwoest. 14. Haar mooie uiterlijk was verminkt. 15. Iedereen luisterden naar hem en deden wat ze hem opdroegen. 16. De leeuw en leeuwin leefden in een grote grot die omringd was door grote rotsen in de jungle . 17. Ze was heel fier en had ook al een vriendje, natuurlijk moet de koningin voor van alles zorgen Zoals; dat er honing genoeg was, dat het proper was in de bijenkorf en veel meer andere dingen. 18. …Ook niet de mama vossen en papa vossen. 19. … en haar humeur begon hierop door te wegen. 20. Maar ze werden het beu zich telkens te moeten verstoppen achter de struikgewassen 21. De ouders waren niet akkoord met zijn dierenstraf. 22. De strijd naar rechtvaardigheid in deze zaak zal nog wel een tijdje blijven duren. 23. De otter spande zich op. 24. maar er schuilde een groot mysterie rond de beer 25. hij krijgt een harde straf. 26. Ze proberen hun leven weer zo normaal mogelijk op te nemen. 27. De vossen hun haren schoten zich recht en schoten als een pijl weg 28. Ze heeft haar daar zeer goed geamuseerd… 29. Hij deed de deur goed op slot en dit met rede! Want het trio slaagde er toch in om de staldeur te kraken. 30. … was dit immers een extase van geluk. 31. Na lange bedenking konden de bewoners er geen verklaring aan geven. 32. Maar zij zeiden dat ze maar voor hun eigen problemen moesten zorgen. 33. De vogelfamilie besloten om op vakantie te vliegen voor een keertje te ontspannen.
4. Communicatie - taalvaardigheid 1. Geef vier leesdoelen en illustreer met een tekstsoort. 2. Welke vier stappen kunnen we onderscheiden in de leesstrategie? 3. Wat bepaalt welke stap in de leesstrategie we gaan gebruiken?
4. Wat is het doel van tekststructuren ? 5. Noem twee tekststructuren en geef er de hoofdvragen bij. 6. Hoe herken je duidelijk een nevenschikkende/onderschikkende zin? 7. Beantwoord volgende vragen bij de tekst: “Vrouwen met brede heupen zijn slimmer” die je vindt op de volgende bladzijde. 1. Zoekend lezen: 1. Welke drie positieve eigenschappen worden er toegeschreven aan vrouwen met rondingen ? 2. Waarom is vet op het middel negatief? 3. Wie is de relatiedeskundige? 4. Zoek vier verschillende signaalwoorden in de tekst, zeg welk relatie ze aanduiden en geef de regel weer waar je ze vond. 2. Globaal-grondig lezen:
1. Wat wordt er met de cijfers 0.6 en 0.7 bedoeld in de tekst? M.a.w. verklaar die cijfers aan de hand van een voorbeeld. 2. Hebben alle kinderen van jonge moeders slechte resultaten in IQ-testen? Verduidelijk je antwoord. 3. Kritisch lezen. 1. In de eerste zin staat er een grammaticale fout. Welke? 2. In de tekst wordt er een meervoudsvorm gebruikt die niet courant is. Welke zou beter zijn?
Vrouwen met brede heupen zijn slimmer
5
10
Goed nieuws voor goedgebouwde vrouwen: de Sunday Times meldt dat rondingen niet alleen op prijs worden gesteld door het andere geslacht en de bezitster langer doet leven. Nu blijkt ook dat vrouwen met een zandloperfiguur intelligenter zijn en slimmere kinderen krijgen dan vrouwen zonder. Dat vrouwen met welvingen in onze samenleving een streepje voor hebben was al lang bekend en dat het verschil in omvang tussen heupen en middel daarbij een rol speelt eveneens. Maar hoewel zaken als vruchtbaarheid, geschiktheid voor het baren van kinderen en hun langere levensduur daarbij als mogelijke redenen werden gegeven, bleef het verder gissen. Nu blijkt dat ook intelligentie een troef is van ‘ronde’ vrouwen. Omega3-zuur
15
20
25
30
Vorsers van de Amerikaanse universiteiten van Pittsburg en Californië bestudeerden gegevens over 16.000 vrouwen en meisjes, waarbij hun vormen én de resultaten van IQtesten naast elkaar werden gelegd. De resultaten van het onderzoek worden deze week gepubliceerd in het tijdschrift Evolution and Human Behaviour, maar nu al is bekend geraakt dat vrouwen bij wie het verschil in centimeters tussen de omvang van het middel en de heupen het grootst is, bij die kennisproeven de beste cijfers haalden - en dat dit evenzeer gold voor hun kinderen. Het lichaamsgewicht speelt hierbij geen rol. Wat telt is de verhouding tussen het smalste en het breedste deel van het lichaam en die bedraagt, ideaal gesproken, tussen de 0.6 en 0.7. Volgens de onderzoekers is dat het gevolg van het feit dat het vet op brede heupen en dijen grotere hoeveelheden omega3-zuur bevat, dat een zeer belangrijke rol speelt bij de ontwikkeling van de hersens tijdens de zwangerschap. Vet op het middel daarentegen bevat meer omega6, en dat is voor de hersengroei minder aangewezen. Daarnaast kan vet op die plaats ook een negatieve rol spelen bij de ontwikkeling van diabetes en hartziekten. Vrouwen die rechttoe rechtaan zijn gebouwd, of heel magere vrouwen, hebben slechts kleine hoeveelheden van beide soorten vet.
35
Volgens relatiedeskundige Paula Hall is onderzoek dat aangeeft dat een vrouw zowel sexy als intelligent kan zijn ‘bijzonder positief’. “Het toont aan dat vrouwen met rondingen meer kunnen dan kinderen grootbrengen en koken”.
40
Het nieuwe onderzoek kan ook een antwoord bevatten op de vraag waarom kinderen van heel jonge moeders vaak zo slecht scoren in intelligentieproeven: tienermoeders hebben doorgaans immers onvoldoende hoeveelheden vetzuren. Want de jonge moeders die fysiek wel vroeg ontwikkeld waren, bleken intelligentere kinderen te baren. Bron: het Nieuwsblad