De nieuwe Jeugdwet Vanaf 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor jeugdhulp. De nieuwe Jeugdwet is er voor alle kinderen en jongeren tot 18 jaar die tijdelijk of langer durend ondersteuning nodig hebben bij het opgroeien. Onder de Jeugdwet vallen straks: • • • •
de (licht) verstandelijk gehandicaptenzorg), de geestelijke gezondheidszorg, de huidige provinciale jeugdzorg en de huidige AWBZ-begeleiding, persoonlijke verzorging en kortdurend verblijf.
Tegelijk met de invoering van de nieuwe Jeugdwet, is er binnen het onderwijs sprake van een stelselherziening onder de noemer Passend Onderwijs. Ook worden op 1 januari 2015 het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling en het Steunpunt Huiselijk Geweld samengevoegd. Het nieuwe Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling valt onder de Wet maatschappelijke opvang. Wat betekent deze decentralisatie van jeugdzorgtaken voor de gemeente Delft in termen van organisatie, financiering, risico’s en sturing? In deze factsheet vindt u de relevante informatie over aard, omvang en kosten die op dit moment beschikbaar is. Regie en financiering meer in één hand In de huidige situatie zijn gemeenten (mede)verantwoordelijk voor de regie en financiering van de algemeen toegankelijke ondersteuning voor jeugdigen en hun ouders. Het gaat om preventie en de wettelijke taken van het basispakket Jeugdgezondheidszorg aangevuld met aanbod voor lichte opvoed ondersteuning tot en met gezinscoaching. Deze taken zijn nu ondergebracht bij het Centrum voor Jeugd en Gezin.
N.B. Voor Haaglanden geldt dat de taken die in dit plaatje bij de provincie liggen de verantwoordelijkheid zijn van het stadsgewest Haaglanden.
April 2014
1
Met het vaststellen van de nieuwe Jeugdwet zijn gemeenten ook verantwoordelijk voor de regie en financiering van de zorg en ondersteuning van jeugdigen die gebruik maken van de huidige jeugdzorg, inclusief de Jeugd GGZ. Vanaf 1 januari 2015 ligt de regie voor alle ondersteuning bij de gemeente: van preventie tot en met de inzet van zware specialistische jeugdhulp.
Populatie De nieuwe Jeugdwet is er voor alle kinderen en jongeren die tijdelijk of langer durend ondersteuning nodig hebben bij het opgroeien. Dat betekent dat de potentiele populatie bestaat uit - alle minderjarigen (t/m 17 jaar) met opgroeiproblemen - ouders die opvoedproblemen hebben van hun kinderen en behoefte hebben aan hulp daarbij Hoewel het in het algemeen goed gaat met onze jeugd wordt het gebruik van jeugdzorgvoorzieningen elk jaar groter (Uit: SCP rapport, januari 2013)
Aantallen In 2012 was het aantal jeugdigen van 0 – 18 jaar in Delft 15.623. Onderstaande tabel geeft het aantal jeugdigen aan in jeugdzorg in 2012, waarbij door dezelfde jeugdigen gebruik kan worden gemaakt van meerdere voorzieningen.
Onderzoek regio Haaglanden In de regio Haaglanden is onderzoek gedaan naar hoeveel jongeren gebruik maken van ondersteuning vanuit de jeugdzorg. Het gaat daarbij om eerstelijnszorg, (financiering vanuit de Zorgverzekeringswet), persoonlijke verzorging en kortdurend verblijf (AWBZ) en jeugd en opvoedhulp, pleegzorg (gefinancierd door het Stadsgewest). Het zorggebruik wordt uitgedrukt in het aantal gewogen jeugdigen. Dat is het aantal inwonende jeugdigen in een gebied van 0 tot 18 jaar, waarbij jeugdigen uit eenoudergezinnen en met allochtone achtergrond zwaarder worden meegewogen. In de hierna volgende overzichten zijn cijfers van de Haaglanden-gemeenten naast elkaar gezet. Ook is aangegeven wat het landelijk gemiddelde en het gemiddelde van de Haaglanden-gemeenten is. Momenteel worden de verklaringen van de verschillen uitgezocht.
April 2014
2
In de volgende overzichten is het aantal totaal jeugdigen in zorg per 1000 gewogen jeugdigen aangegeven, met financiering vanuit de AWBZ (figuur 1), Zorgverzekeringswet (ZVW) (figuur 2) en het Stadsgewest (figuur 3).
Figuur 1 Jeugdzorg AWBZ, totaal per 1.000 gewogen jeugdigen; bron: AEF, cijfers 2011 Delft heeft iets meer AWBZ jongeren dan het gemiddelde van Haaglanden. Dit is een stuk lager dan het gemiddelde van Nederland.
Figuur 2 Jeugdzorg Zorgverzekeringswet, totaal per 1.000 gewogen jongeren; bron: AEF, cijfers 2010 De zorg vanuit de Zorgverzekeringswet omvat eerstelijns jeugd GGZ en tweedelijns jeugd GGZ zonder en met verblijf.
April 2014
3
Figuur 3 Jeugdzorg Stadsgewest, totaal per 1.000 gewogen jongeren, bron: AEF, cijfers 2011 De zorg die vanuit het Stadsgewest wordt gefinancierd omvat jeugd- en opvoedhulp door jeugdzorgaanbieders, zoals toeleiding, begeleiding naar jeugdzorg, uitvoering van maatregelen en onderzoek naar kindermishandeling door Bureau Jeugdzorg. Uit de cijfers blijkt dat Delftse jeugdigen meer gebruik maken van jeugdzorg dan het gemiddelde van Haaglanden en Nederland. Mogelijke oorzaken hiervoor kunnen zijn: Delft (en ook Zoetermeer) hebben meer sociale woningbouw, het aantal gezinnen met multi problematiek is (daardoor) ook hoger dan gemiddeld, ook kan armoede meespelen. De verklaringen van de verschillen worden momenteel uitgezocht.
Budget Het definitieve bedrag dat de gemeente krijgt voor uitvoering van de Jeugdwet is nog niet bekend. In de Meicirculaire 2014 wordt het definitieve bedrag bekend gemaakt. Het ‘voorlopige’ budget dat naar de gemeente komt is € 18,7 miljoen. Dat bedrag is opgebouwd uit deelbudgetten, afkomstig vanuit de Zorgverzekeringswet, AWBZ en het stadsgewest. In onderstaande figuur zijn de deelbudgetten aangegeven, inclusief de daarbij behorende aantallen jeugdigen die met dit budget worden ondersteund.
April 2014
4
Toegang De toegang tot passende jeugdhulp en de relatie met passend onderwijs geven we lokaal vorm in het Stedelijk Punt Jeugd. De komende jaren werken gemeente en partners aan een bundeling van de verschillende loketten tot één brede loketfunctie, waar alle burgers met hun vragen over opvoeden, opgroeien, zorg en participatie terecht kunnen. Voor 2015 wordt een centrale toegang voor jeugd, gezin en (passend) onderwijs ingericht bij het Stedelijk Punt Jeugd.
Regio Voor het organiseren van het aanbod en de continuïteit van de specialistische zorg werken we samen met de Haaglanden-gemeenten. Continuïteit en innovatie Ook wordt in regionaal verband samengewerkt aan de continuïteit van zorg en de innovatie van het aanbod. Om in 2015 de continuïteit van zorg te waarborgen zijn er afspraken gemaakt tussen gemeenten en zorgaanbieders. De afspraken hierover zijn vastgelegd in het Regionaal Transitiearrangement Jeugd. De Haaglanden-gemeenten en partners in de jeugdzorg hebben besloten de komende vier jaar samen te werken om de bezuinigingen te realiseren en te werken aan de innovatie van de jeugdzorg. Hiervoor hebben zij een Innovatieagenda Jeugd 2014–2017 opgesteld.
Passend onderwijs Tegelijk met de invoering van de nieuwe Jeugdwet, is er binnen het onderwijs sprake van een stelselherziening onder de noemer Passend Onderwijs. De Wet Passend Onderwijs wordt op 1 augustus 2014 van kracht. Met deze vernieuwing wordt de ondersteuning en zorg binnen het onderwijs ook anders georganiseerd en gefinancierd. Het onderwijs krijgt een zorgplicht: dat betekent dat elke leerling een passende plek moet krijgen in het onderwijs. Dit geldt zowel voor het regulier als voor het speciaal onderwijs. Voor de uitvoering hiervan zijn samenwerkingsverbanden opgericht die een onderwijsregio vertegenwoordigen. De drie samenwerkingsverbanden in Delft zijn: Samenwerkingsverband Delflanden 28.9, Samenwerkingsverband PPO Delflanden en Samenwerkingsverband Berséba. Het gaat om een goede aansluiting van de gemeentelijke jeugdzorg op de zorg vanuit het onderwijs. Daarom wordt er in beide wetten een plicht tot samenwerking opgenomen via een zogeheten OOGO: een Op Overeenstemming Gericht Overleg.
April 2014
5