Navigating in uncharted waters

Alumni jaargang 4    nummer 6    oktober 2013

Navigating in uncharted waters hh Door Theo Camps

Tijdens recente ontmoetingen met oud-Berenschotters heb ik verschillende malen gesproken over de periode na de oliecrisis van 1973. Een tijd waarin de consultancy branche en Berenschot als onderdeel van de branche werd getroffen door een sterke economische terugval. Is die periode vergelijkbaar met de huidige tijden? Naar mijn mening maar ten dele. Systeemcrisis De val van Lehman Brothers op 15 september 2008 is inmiddels meer dan vijf jaar geleden. Sindsdien is in toenemende mate duidelijk dat alle basissystemen in de wereld herordenen; een meervoudige systeemcrisis waarin iedere organisatie of bedrijf houvast zoekt. Maar houvast is niet aanwezig, strategisch gaat het vooral om een fundamentele zoektocht. Die zoektocht zal eindigen in een Berenschot dat er anders uitziet dan nu, in een markt- en maatschappijcontext die voor een groot deel nog gedefinieerd moet worden.

Intensievere samenwerking Waar koersen wij op? We ordenen ons kernportfolio opnieuw, we krimpen en hergroeperen en we verminderen onze afhankelijkheid van de Nederlandse markt. Dat laatste doen we door de mix tussen Nederlandse en buitenlandse omzet te veranderen ten gunste van het laatste deel. Dat proces zullen we versnellen door intensievere samenwerking. We hebben inmiddels vijfentwintig jaar geoefend met netwerksamenwerking binnen E-I Consulting Group; een uitstekend netwerk dat ons veel heeft gebracht, maar het heeft een onvoldoende hechte structuur om de beoogde versnelling te brengen.

Focus Daarom zoeken we naar een partnership met een partij die dit wel kan brengen. We willen dit proces in 2014 afronden en tot duidelijke keuzen komen. Parallel daaraan werken we aan meer focus in ons nationale portfolio. Opdrachtgevers verwachten de hoogste toegevoegde waarde van ons op de gebieden waar we diensten aanbieden. Dat kan alleen maar door scherp te kiezen. Berenschot maakt zich klaar voor de markt van de toekomst terwijl die markt nog volop bezig is met herordening. Hoe dat precies uitpakt weten we nog niet. Dat het gaat lukken weten we zeker!

Oktober - 2013  |  1

3D4ME: Berenschot op z’n innovatiefst B2

B1 33

3D-printen staat enorm in de belangstelling. The Economist noemt het ‘The third industrial revolution’. Ondernemers willen meer weten over 3D-printen. Tegelijkertijd zijn ze terughoudend: Welke mogelijkheden biedt dit voor mij? Is mijn product geschikt? Zijn de materialen goed en robuust? Waar moet het ontwerp aan voldoen? Kan ik mijn designs goed beschermen? Kan ik er geld mee verdienen? Dit zijn vragen waar ondernemers een antwoord op willen krijgen.

hh Door Onno Ponfoort Samen met TNO en Materialise brengen wij in het project 3D4ME ondernemers bij elkaar om ervaring op te doen met 3D-printen. Samen leren zij over zowel de technische als de bedrijfseconomische mogelijkheden van 3D-printen. Bij de kickoff op 22 januari 2013 waren zo’n dertig bedrijven aanwezig. Daarnaast hebben nog vijftien bedrijven interesse getoond om mee te doen.

Deelnemers aan de kick-off

Co-creation 3D4ME is door Berenschot geïnitieerd, maar is verder pure cocreation. “We zijn samen een ontdekkingsreis begonnen. Wij zijn de reisleider, maar de deelnemers bepalen zelf welke excur-

sies zij gaan maken. Het is onze taak om de groep bij elkaar te houden en de meerwaarde van het gezamenlijk optrekken tastbaar te maken”, vindt Onno Ponfoort. Hoe verschilt een 3D-printing­ontwerp van een spuitgietontwerp? Welke materialen en gebruiksspecificaties zijn opportuun? Welke procesaanpassing moet je plegen? Aan het eind van het project weet elke deelnemer dit en heeft hij een werkzaam 3D-geprint onderdeel in huis. Berenschot begeleidt, zorgt dat de planning wordt gehaald en dat ook bedrijfseconomische aspecten in beeld komen. Voor die begeleiding vragen we een fee van € 5.000,- per bedrijf.

Energie en duurzaamheid In Nederland en in de rest van Europa staan we voor grote uitdagingen op het gebied van energie. Het Nederlandse energieakkoord, de ‘Energiewende’ in Duitsland, de snelle opkomst van decentrale productie en de financiële risico’s maken het een maatschappelijk vraagstuk van formaat. Berenschot wil en kan daar een rol in spelen. Wij zijn in staat om de noodzakelijke maatschappelijke dialoog te organiseren en tegelijkertijd directe toegevoegde waarde te leveren voor en tussen 2  |  Oktober - 2013

hh Door Ludwig Hoeksema

de bedrijven en instellingen binnen de sector bij de realisatie van hun strategieën en verbetering van hun organisaties. Het energie- en duurzaamheidsvraagstuk overstijgt de grenzen van ons land. Daarom is Berenschot voor deze sector straks direct herkenbaar als een internationaal bedrijf. Binnen Nederland werken we daarvoor samen met partijen die een erkende internationale reputatie hebben. Buiten Nederland sluiten we partnerships met geselecteerde specialisten.

‘Berenschot heeft me veel gegeven’

B2

B1 31

Ludy Geut heeft in november 2012 afscheid genomen van Berenschot maar blijft als samenwerker aan het bedrijf verbonden. Een Berenschotter in hart en nieren over zijn jaren bij het bureau.

hh Door Wilma Schreiber Zijn eerste contact met Berenschot stamt uit de tijd dat hij werkzaam was bij het Ministerie van SZW, begin jaren ‘80. Ook toen was het crisis, met een hoge werkloosheid. Naar aanleiding van het Akkoord van Wassenaar (loonmatiging in ruil voor arbeidsduurverkorting) wilde SZW onderzoeken hoe je arbeidsduurverkorting (van 40 naar 36 uur) in bedrijven moest invoeren. Zo ontmoette hij de Berenschotters Leo Markensteijn en Nico Westpalm van Hoorn, die hem op een vacature bij Berenschot attendeerden. Ludy werd aangenomen bij de adviesgroep Bestuurskunde, Berenschot bestond toen uit circa 150 medewerkers. Zinderende club In zijn 28-jarige loopbaan bij Berenschot was Ludy zowel adviseur, adviesgroephoofd als directeur. Elke functie had voor hem zijn voor- en nadelen. “Zo lang je als adviseur voldoende bezet bent, kent het vak vooral plussen en maar één min: de projecten met lastige fasen. Het binnenhalen van opdrachten is vaak het einde van het vermaak. De eerste periode is nog leuk: ontdekken hoe het zit en je mag je overal mee bemoeien.” Het MD-schap viel hem in het begin zwaar. “Ik was niet de meest ervaren adviseur in de groep en ook niet de oudste. Er zaten ‘mastodonten’ bij als Diederick van den Wall Bake, Hans Berg en Aalko van der Veen, met uitgesproken opvattingen. Toch moest ik richting geven aan wat we gingen doen qua markt en werk.” Het meebouwen aan een groep was een van de voordelen. “Ideeën ontwikkelen, initiatieven nemen en dat combineren met mooie opdrachten doen. Als directeur is dat nog leuker, dan kun je nog meer beïnvloeden. Zeker als de werkmaatschappij goed draaide en dat deed Public Management. Dan ben je erg

vrij en ik had een geweldig managementteam. Bewust gezorgd voor variëteit, een zinderende club waar veel ideeën ontstonden, die we ook gewoon gingen doen.”

Om zijn jarenlange inzet voor Berenschot feestelijk en waardig af te sluiten, zijn in 2012 drie bijeenkomsten georganiseerd waarbij inhoudelijke verdieping, culinaire

Rentmeesterschap Hoewel de overheid soms aan hem trok, koos Ludy steeds voor Berenschot. “Het klimaat, de diversiteit in soorten opdrachten, de vrijheid die je hebt, waren steeds reden om te blijven. Het is ook een fantastisch bedrijf om deel van uit te maken, zeker op de directieplek. Wij waren ons als directie bewust van ons rentmeesterschap: het bedrijf is groter dan jezelf, je moet het verder brengen en overdragen aan anderen.” Hij eindigt met een dankwoord: “Berenschot heeft me veel gegeven. Door collega’s kun je je ontplooien zoals je hebt gedaan, kun je werken zoals je hebt gewerkt. Ik kom het best tot mijn recht in samenwerking met anderen. Daar is Berenschot een prachtig en stimulerend platform voor.”

genoegens en de maatschappelijke betrokkenheid van Ludy centraal stonden. Het ging om: • 27 september: ‘Vandaag zorgen voor morgen’, een avond die in het teken stond van (maatschappelijk) ondernemen in de zorg. • 29 oktober: ‘Maakbaarheid in de 21ste eeuw: alliantievorming bij decentrale overheden’, waarbij decentrale over­ heden en de kracht van alliantie­ vorming centraal stonden. • 12 november: ‘Maakbaarheid in de 21ste eeuw: walking dinner voor rijksoverheid en uitvoeringsorganisaties’, over de relatie tussen (grote) maatschappelijke veranderingen in de afgelopen veertig jaar en de ‘sturing’ van de maatschappij door politiek en ambtenarij. Oktober - 2013  |  3

HRM en advisering

B2

B1 31

De kijk van een adviseur, manager en hoogleraar met 40+ jaar HRM-fascinatie hh Door Eline Oud-van Vuurde Joep Bolweg, oud-directielid van Berenschot en hoogleraar bij de VU voor de Post Graduate Opleiding Management Consultant (PGO MC), heeft op donderdag 22 november 2012 vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd gelijktijdig afscheid van Berenschot en de VU genomen. Daartoe was een mini-seminar met als thema ‘HRM en advisering’ in het VU-auditorium in Amsterdam georganiseerd. Na zijn betoog over effectiever HRM door problematisering hebben drie (oud) collega’s van Berenschot en de VU, Steven ten Have, Ton de Korte en Ludwig Hoeksema, hun visie op dit onderwerp uiteengezet. Het programma was opgebouwd uit een inhoudelijk deel voor de pauze en een persoonlijk deel erna. Ber Damen was de dagvoorzitter en hij heeft

De sprekers: Ber Damen, Ludwig Hoeksema, Joep Bolweg, Steven ten Have, Meindert Flikkema en Ton de Korte.

Joep namens Berenschot toegesproken. Meindert Flikkema (programmaleider PGO MC) richtte namens de VU een persoonlijk woordje aan Joep. Tussendoor en na afloop was er ruim voldoende tijd

voor iedereen om bij te praten met de vele (oud-)collega’s en andere bekenden. De publicatie die is uitgereikt aan alle deelnemers is te downloaden via www.berenschot.nl/hrmadvisering.

B2

CSR-CEEP Label 2012

B1 31

Presentatie resultaten in Europees parlement Berenschot verrichtte in opdracht van CEEP een CSR-audit voor 23 publieke dienstverleners in Europa en adviseerde de internationale jury welke organisaties in aanmerking kwamen voor het CSR-CEEP Label. Ferdi van den Berg presenteerde op 14 november 2012 de resultaten in het Europees parlement. Ferdi van den Berg

hh Door Olivia van Eenennaam CEEP staat voor ‘the European Centre of Employers and Enterprises providing Public Services’, oftewel het Europese centrum voor werkgevers en organisaties die publieke diensten aanbieden. Het CEEP-CSR Label voorziet in de behoefte om maatschappelijke verantwoordelijkheid en betrokkenheid aantoonbaar te maken. Het label wordt ondersteund door de Europese Commissie en op Europees niveau afgegeven aan publieke dienstverleners die MVO in praktijk brengen. Een Europees label Jaarlijks reikt deze organisatie het CEEPCSR Label uit, het Europees erkende MVO-label voor publieke dienstverleners, 4  |  Oktober - 2013

waarbij CSR staat voor Corporate Social Responsibility. Het label voorziet in de behoefte om maatschappelijke verantwoordelijkheid en betrokkenheid aantoonbaar te maken. Het CEEP-CSR Label: •• is gebaseerd op een aantal criteria dat voortkomt uit internationale standaarden (ISO 26000, GRI, ISO 14001, EMAS, Global Compact, etc.); •• wordt ondersteund en aanbevolen door de Europese Commissie; •• wordt erkend door Europese aanbestedingsafdelingen en andere organisaties die kwaliteitsnormen opstellen en opleggen, wat organisaties die het label mogen voeren een duidelijke voorsprong geeft;

•• integreert alle aspecten onder de noemer van het internationaal geaccepteerde managementconcept ‘People, Planet en Profit’ in hanteerbare normen. CSR best practices Alle 23 organisaties ontvingen het label waarvan vier organisaties dit jaar een speciale prijs ontvingen voor de hoge scores die zij kregen van Berenschot voor de evaluatie van hun aangeleverde CSR best practices. Na de evaluatie van alle dossiers heeft het projectteam voor elke organisatie een rapport op maat gemaakt met sterkten en zwakten.

Volle bak tijdens de Scriptieprijsuitreiking

B2

B1 32

Op maandag 17 december 2012 vond de Scriptieprijsuitreiking plaats. Ongeveer vijftig studenten kwamen naar ons pand in Utrecht om een middag kennis te maken met Berenschot. hh Door Christiaan van Grootheest, stagiair Het programma bestond uit twee workshops. De ene workshop vormde een uitgebreide introductie op Berenschot door Gerard Putman en Diederick van den Wall Bake (Stichting Voetsporen). In de andere workshop lieten Marieke Visser, Karen Wesdorp en Fleur Sikkema studenten in kleinere groepen brainstormen over de kwaliteiten die het beste passen bij de functie van adviseur bij Berenschot. De prijsuitreiking vond tegelijk met de kerstborrel plaats. Anne-Marie Schoonbeek, studente aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, faculteit Economie en Recht, is uitgeroepen tot

van dit bedrijf?'. De jury onder leiding van Ber Damen, vond het een actueel, maatschappelijk en bedrijfskundig zeer relevant onderwerp, dat nauw aansluit bij de wereldwijde economische en financiële ontwikkelingen en de corporate governancediscussies die daarbij worden gevoerd. Anne-Marie Schoonbeek en Theo Camps

winnaar van de Scriptieprijs. De centrale probleemstelling van haar scriptie was: ‘Wat is het effect van een vermeende empty voting positie van aandeelhouders van een bedrijf op de aandelenprijs

Op de vraag of zijn/haar beeld van Berenschot is veranderd na de Scriptieprijs antwoordde een deelnemer: “Jazeker, ik kende het bedrijf niet voor de Scriptieprijs. Het beeld dat ik heb gekregen, is erg positief. Berenschot lijkt me een leuke werkgever.”

Veiligheid en Crisismanagement goes international! Van 11 tot 13 december 2012 werd de ‘3rd International Workshop: Strategic exercises within civil protection’ gehouden bij het Ministerie van Veiligheid en Justitie in Den Haag. Coördinatoren van nationale crisisoefeningen uit Noorwegen, Zweden, Denemarken en Duitsland zijn hiervoor ingevlogen om wat te horen over de Nederlandse aanpak van crisisoefeningen en evaluaties. hh Door Emma Brandsen Peter van Zanten en Emma Brandsen waren op 12 december 2012 aanwezig om een presentatie te geven over de evaluatie van nationale crisisoefeningen op systeemniveau. Hierbij lag de focus op de nationale oefening Indian Summer - een oefening om het nucleaire crisissysteem te testen - die in 2011 is gehouden te Borsele en is geëvalueerd door Berenschot. Onderwerpen die aan bod kwamen, waren met name de onderdelen waarnaar wordt gekeken bij een evaluatie (bijvoorbeeld crisiscommunicatie en informatievoorziening), hoe een evaluatieteam te verdelen over het systeem dat wordt geëvalueerd en de uitkomsten van de oefening.

Blame free-discussies Ook Ira Helsloot, hoogleraar Besturen van Veiligheid, directeur van CrisisLab en tevens partner van Berenschot, was aanwezig en verzorgde een presentatie over nieuwe ontwikkelingen op het gebied van evaluatieprocessen. Helsloot pleitte er onder andere voor dat evaluaties ofwel ter verantwoording dienen, ofwel om van te leren. In dit laatste geval volstaat het schrijven van een rapport niet, maar dienen er blame free-discussies te worden gehouden waarin individuen en teams persoonlijk feedback krijgen om van te leren. Een combinatie van de twee evaluatiedoeleinden is volgens hem niet mogelijk, er moet worden gekozen tussen de twee of er moet een parallel proces worden gestart.

Crisisoefening Duitsland Beide presentaties zijn goed ontvangen en er werden verdiepende vragen gesteld. Maar het grootste succes van de dag was dat Peter van Zanten direct door een Duitse ‘collega’ is uitgenodigd om een nationale crisisoefening in Duitsland te komen observeren! Kortom: het onderwerp Veiligheid en Crisismanagement van Berenschot staat nu ook internationaal gezien op de kaart!

B2

32 B1

Oktober - 2013  |  5

Tijdreis vol mooie anekdotes Het is 1964 als Jules Benedictus (JhB) in dienst treedt bij Berenschot. Als bijna 85-jarige vertelt hij nu over opdrachten, het symposium voor bedrijfsorganisatie en de sfeer binnen het bureau van toen.

hh door Wilma Schreiber Na zijn afstuderen als chemicus ging Jules Benedictus aan de slag op het laboratorium van tinsmelter Billiton. Hij wilde echter liever naar buiten en reageerde daarom op een vacature van Berenschot. Als klanten hem vroegen hoe een chemicus bij Berenschot terechtkwam, luidde zijn antwoord steevast: “Scheikundigen hebben geleerd door oppervlakkige waarnemingen zich een beeld te vormen van wat zich binnen in het diepste en het kleinste van de materie afspeelt. Zo kijk ik naar de gebeurtenissen bij u.”

In functie­ waarderings­opdrachten viel veel tijd te vertimmeren. Wet van Parkinson In zijn opdrachten werkte Benedictus hoofdzakelijk aan de optimalisering van productieprocessen. “Regelingen en hun impact op kwantiteit en kwaliteit van het product bekijken.” Een ander onderwerp dat zijn hart had, was functiewaardering. “Ik was nieuwsgierig naar allerlei aspecten van het werk van mensen. Wat is de benodigde kennis van het proces in een chemische installatie? Als er ’s nachts gewerkt wordt, hoeveel hogere leiding is dan aanwezig of oproepbaar? Hoe zwaarwegend kunnen snel noodzakelijke beslissingen uitpakken bij brand of ontploffingen?”, vertelt hij. In dergelijke functiewaarderingsopdrachten viel veel tijd te vertimmeren. Benedictus herinnert zich een bijzondere ontmoeting tijdens een jubileumfeest van Berenschot met Parkinson, de man van de Wet van Parkinson: als een goede arbeider promoveert tot baas, ben je een goede arbeider 6  |  Oktober - 2013

Vanaf 1966 kreeg hij de leiding over het symposium voor bedrijfsorganisatie. “Het was eigenlijk een cursus, maar symposium klonk mooier”, lacht hij. Deze tiendaagse cursus was een etalage van Berenschot en voor nieuwe Berenschotmedewerkers een goede kennismaking met het bureau en het veld.” De cursussen waren een groot succes en werden later ook uitgebreid. “Dan vroegen ze: ‘zou een cursus ook niet interessant zijn voor ons onderhoudspersoneel?’ En dan zei je natuurlijk nooit nee. We hadden ook veel mensen die verstand hadden van de planning van onderhoud.”

JhB werkte van 1964 t/m 1975 bij Berenschot

kwijt en heb je er een slechte voorman voor terug. “Uiteindelijk groeit iedereen door tot zijn eigen onvermogen. Daarom werken organisaties zo slecht. Maar heel weinig mensen blijven tot in de top goed presteren”, verklaart hij. “Parkinson had ook goed gekeken naar Berenschot: veel te veel directeuren oordeelde hij. Elk hoofd van de afdeling zat destijds in de Raad van Bestuur. Kort daarna kwam er een tweehoofdige directie, het leek of ze geluisterd hadden.” Goede kennismaking Benedictus werkte eerst als adviseur, later als senior adviseur bij Raadgevend Bureau Berenschot (RBB) in de vestiging boven het Centraal Station in Amsterdam.

De Berenschot-jaren bleken van waarde. De cultuur bij Berenschot was even wennen. “Als ik Berenschot-collega’s vroeg hoe het ging, was het antwoord: ‘best, maar ben nou druk’.” Aan de andere kant bleken Berenschotters ook zeer mededeelzaam. “Als ik dacht dat een klant zijn voorraadbeheer aardig voor elkaar had, deed een econoom me uitgebreid uit de doeken hoe het eigenlijk zou moeten, zonder mij het gevoel te geven dat ik een domme opmerking had gemaakt.” Het eerste jaar bestond bijna geheel uit opleiding, met af en toe een opdracht. Na elf jaar verliet Benedictus Berenschot om docent bedrijfskunde te worden aan de hts in Rotterdam; die opleiding ging in 1975 net van start. De Berenschot-jaren bleken van waarde. “De onderwijsinspectie vond mijn ervaring bij het bureau zo goed dat ik de maximale bevoegdheid kreeg.”

B B2

3 13

1938

75

2013

Vrijdag 1 november 2013

Alumnibijeenkomst 75 jaar Berenschot Dit jaar bestaat Berenschot 75 jaar. Een historische mijlpaal die we niet ongemerkt voorbij willen laten gaan. Wij nodigen u van harte uit voor een bijeenkomst voor de alumni en gepensioneerden van Berenschot op vrijdag 1 november 2013 op ons kantoor in Utrecht Het programma staat deze vrijdag in het teken van terugblikken op onze rijke historie en vooruitblikken naar de volgende 75 jaar. Vanaf 14.30 uur heten wij u graag welkom voor een inhoudelijk programma met aansluitend vanaf 17.00 uur een borrel met enkele verrassende optredens.

Integriteit en Berenschot Mensen willen meestal graag het goede doen. Toch komen in organisaties waarden, normen en gedrag niet altijd overeen. Of botsen de waarden van het management met die van de medewerkers of de samenleving. Integriteitskwesties zijn daarom aan de orde van de dag binnen zowel de publieke als de private sector. De laatste

Programma 14.30 uur Ontvangst 15.00 uur Welkom door Theo Camps 15.15 uur Inhoudelijk programma rondom diverse actuele adviesthema’s 17.00 uur Borrel 19.00 uur Afsluiting.

vijf jaar doet Berenschot in toenemende mate opdrachten aangaande integriteit. Ronald van der Mark doet vooral onder­ zoeken naar bestuurders, raadsleden en topambtenaren waarvan vermoed wordt dat zij de integriteitsregels hebben geschonden. Berenschot moet dan op zoek naar de waarheid. Hij zal vertellen over zijn soms bizarre ervaringen en neemt jullie

Inhoudelijk programma Vanaf 15.15 uur kunt u deelnemen aan een workshop waarin actuele adviesthema’s aan de orde komen. U kunt hiervoor een keuze maken uit de volgende zes workshops. Bij binnenkomst kunt u in de hal bij de ontvangsttafel aangeven aan wat uw eerste keuze en eventueel tweede keuze is. Gezien de zaalcapaciteit zal het misschien niet mogelijk zijn deel te nemen aan de workshop van uw eerste keuze.

mee in een zoektocht vol voetangels en klemmen waarbij feiten, fictie en toeval soms verrassend dicht bij elkaar kunnen liggen. In het tweede deel van workshop komt Albert Jan Stam aan het woord. Hij is specialist op het gebied van leiderschap, ethiek, zingeving en verandervermogen. Hij is een van de auteurs van het door de Berenschot Fundatie gesponsorde, net verschenen boek: Zo doen wij dat hier, bestuurders over het stimuleren van integriteit. Albert Jan zal de zeven

Duurzaamheid Berenschot helpt organisaties en sectoren om een antwoord te vinden op de vragen: Wat moeten we met duurzaamheid? Wat willen we met duurzaamheid? Wat kunnen we met duurzaamheid? Alle organisaties zijn in meer of mindere mate met duurzaamheid bezig. Er zijn grote verschillen. Aan de ene kant zijn er organisaties die het ‘erbij doen', snel keuzes maken, die half doorvoeren en communiceren op zo'n manier dat niet recht doet wat er door de organisatie al wordt gedaan. Het risico bestaat dat er loze beloftes worden gedaan (green washing). Aan de andere kant zijn er organisaties die een goede analyse maken en keuzes maken gebaseerd op waar kansen liggen en waar risico's gemanaged moeten worden. Uiteindelijk wordt dat integraal doorgevoerd en er op een juiste manier gecommuniceerd. Berenschot vindt dat bedrijven scherp moeten kiezen tussen zin en onzin van duurzaamheid. Kies die zaken waar impact en kansen zijn en zet daar op in. Joost Krebbekx geeft in deze workshop een overzicht van de succesvolle duurzaamheidsprojecten in diverse sectoren en van onze eigen duurzaamheidsinspanningen.

krachten weergeven die onmisbaar blijken om integer gedrag binnen organisaties te stimuleren. Daarmee biedt hij inzicht in het morele krachtenveld waarbinnen bestuurders opereren.

Oktober - 2013  |  7

3D-printen: wat is het en wat kun je ermee? 3D-printen staat enorm in de belangstelling. The Economist noemt het ‘The third industrial revolution’. Er is de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in materialen en technieken. En we merken dat ondernemers veel belangstelling hebben voor 3D-printen en ons vragen de mogelijkheden voor ‘new business’ te onderzoeken. Berenschot is sinds 2004 nauw betrokken bij de ontwikkeling van 3D-printen. In grote internationale projecten, maar ook bij lokale initiatieven. In deze workshop staan we stil bij de vlucht die 3D-printen heeft genomen en de ontwikkelingen die wij op korte termijn verwachten. Zelf ook een printer van € 1199,- aanschaffen? Kom naar de workshop en u weet het. HRM-advies in veranderende tijden Is HRM-advies een groeimarkt in conjuncturele opgang of hebben we crises­ bestendige toegevoegde waarde? Welke toegevoegde waarde bieden HRMconsultants van nu, over welke diensten dienen zij te beschikken? De workshop

geeft inzicht in het HRM-antwoord op ontwikkelingen als ontslaggolven en werkloosheid, ZZP-schap en werk in de 21ste eeuw, arbeidsmarktvergrijzing en pensioenproblematiek en verkleuring en cultuurshifts.

50 tinten blauw Of hoe wij als Berenschot in verschillende culturen werken met ons blauwe hart. Luc Steenhorst neemt u mee in de wereld van Berenschot International (BINT). Hij laat zien hoe BINT zich de afgelopen jaren ontwikkeld heeft en bezig is om haar grenzen te verleggen. Als adviesbureau word je tegenwoordig uitgedaagd om je klanten in energie, industrie en zakelijke dienstverlening te volgen naar het buitenland. Verder spreekt hij met ons over de internationalisatie van het bedrijfsleven, daagt hij ons uit om over de grenzen van onze competenties, netwerken en bedrijfs­ modellen te stappen en na te denken over hoe advieswerk er in de toekomst uitziet. Vervolgens trapt Frits Klützow af met een uitdagende column, waar een panel en vervolgens de zaal op kunnen reageren.

Decentralisatie in het sociale domein Gemeenten zijn druk bezig met de voorbereiding op de diverse transities in het sociale domein: invoering van de Participatiewet, de overheveling van AWBZ-begeleiding naar de Wmo en de transitie jeugdzorg. Deze stuk voor stuk grote decentralisaties – die vaak samen gaan met kortingen door het Rijk – vragen om nieuwe innovatieve uitvoerings­ arrangementen. Berenschot ondersteunt het Rijk, gemeenten en uitvoerings­ organisaties op allerlei manieren bij de vormgeving van arrangementen. In de workshop nemen Martin Heekelaar en Jeroen Gelevert de belangrijkste transities in vogelvlucht met u door en gaan we in op enkele keuzes die op dit moment in het land worden gemaakt.

Een greep uit het nieuws, artikelen en persberichten: 12 september 2013: Bezuinigen op perso-

22 juli 2013: Berenschot ondersteunt de

Mei 2013: Crisis triggert behoefte om te

neelsbeleid werkt kostenverhogend

Visitatiecommissie Waterketen

verenigen

Persbericht

Nieuwsbericht op www.berenschot.nl

Artikel in Sectorlink Magazine

Organisaties met lagere investeringen op

Het Ministerie van Infrastructuur en

Door de economische crisis gaan veel

het terrein van Human Resources (HR)

Milieu (IenM) heeft de Visitatiecommissie

bedrijven failliet. In België werd in 2012

worden vaker gekenmerkt door een hoger

Waterketen ingesteld. Berenschot onder-

weer een recordaantal faillissementen

ziekteverzuim en personeelsverloop.

steunt de commissie gedurende een peri-

geteld. Berenschotadviseur Tim van der

Hoewel zeker in tijden van crisis een effi-

ode van 1,5 jaar.

Rijken geeft België advies en tips mee over het omgaan met de gevolgen van de

ciënte HR-afdeling wenselijk is, kan dit zijn doel voorbij schieten en leiden tot aanzien-

25 juni 2013: Duurzame inzetbaarheids-

economische crisis vanuit zijn ervaring in

lijk hogere kosten voor de organisatie.

enquête in Metalelektro

Nederland.

Nieuwsbericht op www.berenschot.nl 28 juli 2013: De weesfiets staat hinder-

Werknemers zijn er klaar voor om te wer-

9 april 2013: Marketing trendonderzoek:

lijk in de weg

ken aan hun eigen duurzame inzetbaarheid.

Klant centraal toptrend 2013

Artikel in Trouw

Dit blijkt uit een enquête gehouden door

Persbericht

Op openbare plekken kom je ze tegen:

Berenschot, in opdracht van de Raad van

Bijna 50% van de marketeers noemt het

weesfietsen. Wie laat zijn fiets nou zomaar

Overleg Metalektro (ROM), onder ruim

centraal stellen van de klant de belang-

achter? En hoe is dit op te lossen? Het

1100 werknemers uit de Metalektro.

rijkste opgave in 2013. Samen met ‘social

‘Handboek Weesfietsenaanpak, Stappen

media’ en ‘authenticiteit’ is ‘klant centraal’

naar een structurelere handhaving van het

het onderwerp waar de meeste marke-

fietsenparkeren’ van Berenschot geeft

teers zich op zullen richten. Dat blijkt uit

adviezen.

het tiende Marketingtrendonderzoek van

8  |  Oktober - 2013

B B2

3 13

Brazilië —  Berenschot op locatie  — hh Door Peter van Tongeren Brazilië trekt de laatste jaren behoorlijk de aandacht, het is immers één van de BRIC-landen met volop mogelijkheden tot ondernemen. Nederland organiseert de laatste jaren zelfs twee à drie handels­ missies per jaar naar Brazilië. Enkele ontwikkelingen die de aandacht in een stroomversnelling hebben gebracht, zijn: een toename van de middenklasse met 32 miljoen personen sinds 2003, aankomende events, zoals de FIFA Wereldcup in 2014 en de Olympische Zomerspelen in 2016 en de enorme investeringen die de regering in de komende jaren gaat doen in infrastructuur en urbane logistieke projecten. Deze ontwikkelingen en daarmee samenhangende vooruitzichten van een sterk groeiende consultancymarkt in de komende jaren, waren voor Berenschot aanleiding om een langdurig verkennende missie naar het land te doen. Wat zijn na een jaar de voorlopige resultaten?

In januari 2012 is Berenschot begonnen aan een verkennende missie in São Paulo in nauwe samenwerking met partner Mazars die vier kantoren heeft in Brazilië. Voor de missie is Peter van Tongeren van Berenschot International uitgezonden. De bedoeling is om een netwerk op te bouwen, business opportunities te spotten en opdrachten binnen te halen. Op basis hiervan wordt bepaald of verder investeren zinvol is.

Eerste resultaten Peter heeft zich in eerste instantie gefocust op de Nederlandse expat community in São Paulo die toegang geeft tot multinationals, zoals Leaseplan, Philips, Makro, Arcadis, Staples en Maersk. De expat community ontmoet je onder

Peter van Tongeren

andere via borrels van het consulaat en lokaal georganiseerde sportevenementen. Via de expats kun je geïntroduceerd worden bij CEO’s of andere beslissers binnen multinationals. Zo bouw je een beeld op van behoeftes die er bestaan en dat heeft in een aantal gevallen ook geleid tot het uitbrengen van een offerte of binnens­

lepen van een opdracht. Daarnaast zijn er contacten gelegd met enkele kleine consultancypraktijken die in principe bereid zijn tot samenwerking. Met drie kleine consultancybureaus werd gezamenlijk offerte uitgebracht. Opdrachten en next steps Er is dus een beginnend netwerk opgebouwd, variërend van potentiële klanten en samenwerkingspartners tot contacten binnen het postennetwerk en inzetbare professionals voor opdrachten. Daarnaast zijn er interessante kansen geïdentificeerd. Bovendien heeft Berenschot in Brazilië drie opdrachten uitgevoerd: een benchmark bij een energiebedrijf. De eerste resultaten stemmen tot tevredenheid; we hebben een beter beeld van de mogelijkheden. Conclusie van de missie is dat Brazilië zeker een land met grote kansen op de consultancymarkt is, maar dat de concurrentie ook aanwezig is.

Berenschot waaraan meer dan 350 marketeers deelnamen en dat vandaag gepubliceerd wordt in Marketing Tribune. Hoewel het beeld per sector enorm verschilt, zullen alle marketeers een spade dieper moeten gaan om de klant echt te verleiden 27 februari 2013: Stichting Platform Industriële Incidentbestrijding opgericht Persbericht De petrochemische industrie geeft een impuls aan het bestrijden van industriële incidenten. Dat gebeurt door de oprich-

Mevrouw A.M.J. (Agnes) Scha-van der Willik is op 19 juni 2013 overleden. Mevrouw Scha-van der Willik werkte van 1968 tot en met 2004 bij Berenschot. Zij begon als medewerkster op de typekamer in het kantoor te Tilburg en kwam daarna naar Utrecht. Vervolgens werd zij secretaresse van de adviesgroep Bestuurskunde, daarna directiesecretaresse van Non-Profit, later de werkmaatschappij Public Management.

ting van Stichting Platform Industriële Incidentbestrijding. In die stichting werkt de petrochemische industrie samen met de brandweer en bedrijven om grootschalige

•

en complexe incidenten beter te kunnen bestrijden. Berenschot stond aan de wieg van de oprichting van het platform waaraan twee jaar is gewerkt.

Oktober - 2013  |  9

1938

75

2013

Gedurende het hele jaar staan Berenschotactiviteiten en –uitingen in het teken van ons 75-jarige jubileum. Een stuurgroep bestaande uit Ber Damen (voorzitter), Jeroen Gelevert, Peter Edelman, Dimphy van der Zanden en Hanneke van Nispen heeft, in samenwerking met een vertegenwoordiging van de organisatie van het 300-jarig bestaan van de Vrede van Utrecht, gewerkt aan de invulling van deze jubileumvieringen met relaties. Een impressie van de drie kleinschalige seminars en het slotevent voor relaties van Berenschot. Ber Damen: “We wilden ons verjaardagsfeestje dit keer graag met onze relaties vieren. We trakteren onze klanten en dat doen we door uit te delen waar we goed in zijn. In de drie seminars combineren we onze inhoudelijke kennis van zaken met onze kennis van de sectoren waarin we actief zijn. De aansluiting bij de Vrede van Utrecht is niet toevallig; het benadrukt de historie en continuïteit van ons bedrijf. Maar we willen ook accentueren dat we altijd voor op de golf van trends en ontwikkelingen

hebben gezeten en dat we dat willen blijven doen. Naar de toekomst kijken, maar met de kennis en ervaring van het verleden. En dat alles doen we in een feestelijke ambiance; de seminars moeten namelijk niet alleen leerzaam maar ook leuk zijn. We willen onze klanten in de watten te leggen, want niets verkoopt beter dan aandacht! Verder staat op 1 november een evenement voor alumni gepland, waarbij voor de invulling ook de Stichting Voetsporen is betrokken.”

Seminar ‘Welwillende wijken & de narrige burger’, 18 juni. Locatie: Sterrenwacht Sonnenborgh. De avond stond in het teken van de wijze waarop mensen met elkaar samenleven. Het ging over burgers, overheden, maatschappelijke organisaties, welzijn, zorg en veiligheid en vooral over de verbinding daartussen. Naast boeiende discussies

Seminar ‘De toekomst van de zorg

Seminar ‘Hoe kunnen we duurzaam-

aan de ronde tafels, deden de sprekers

voor ouderen’, 27 juni.

heid slimmer, sneller en massiever

een aantal opvallende uitspraken. Zo

Locatie: Bartholomeusgasthuis en het

realiseren?’, 3 september.

brachten Lot Mertens en Hans Hoekman

Utrechts Archief.

Locatie: Hoofdkantoor Rabobank in

(Rotterdam, Buurt Bestuurt) met flair

Hoe zien de laatste 20 jaar van mijn leven

Utrecht.

het ‘radicaal situationeel handelen’ in de

eruit? Onder leiding van Daniel Erasmus,

De Rabobank bood ons, als verjaardags­

Rotterdamse buurten ter sprake en kwam

scenariodenker, en twee kundige spre-

cadeau, het gebruik van de 25ste verdie-

Eric Burgmans (Amsterdam West, Sezo)

kers, lieten wij deze avond onze vastge-

ping van het kantoor in Utrecht en een

op voor het statement ‘geen geld maar

roeste overtuigingen los om zo met een

borrel aan. Tijdens het seminar deelden

aandacht’ voor bewoners in wijken in

frisse blik tot nieuwe ideeën te komen

experts hun visie op het thema duurzaam-

Amsterdam West. Ira Helsloot (hoogleraar

over de toekomst van de zorg voor oude-

heid met de zaal. Een van de conclusies

Besturen van veiligheid) vertelde over het

ren. Enkele inzichten: de ouderenzorg

was dat echte en massieve doorbraken

‘onderbuik gevoel’ van de professional

beweegt zich van intra- naar extramuraal

in duurzaamheid toch vooral een kwes-

en het twijfelachtige vertrouwen bij grote

en van collectief naar privaat gefinancierd.

tie zijn van samenwerken en verbinden.

uitgaven in het veiligheidsdomein. Tot

Hoger opgeleiden zijn minder dan de helft

Overheid, instellingen en het bedrijfsleven

slot poneerde Roel in ’t Veld (hoogleraar

van hun leven werkzaam (in betaalde

moet de handen ineen slaan om deze

Management hybride organisaties) dat

banen). De (te lage) pensioenleeftijd ten

doorbraken te formuleren. Het recente

er niet één wijkconcept is (“De wijk?

opzichte van de levensverwachting is

energie-akkoord is hier een goed voor-

Die bestaat helemaal niet”). Én dat de

daarmee potentieel een groter probleem

beeld van, maar oud-minister en huidig

gemeente daarbij niet de ‘aangewezen

dan de kosten van de zorg voor ouderen

directeur van het Utrecht Sustainability

natuurlijke actor’ is en zodoende meer

en de kosten van de zorg voor ouderen

Institute Jacqueline Cramer, gaf de zaal

hindert dan helpt door aanwezigheid.

liggen hoofdzakelijk in het laatste levens-

dringend mee niet alleen over principes te

jaar en in de curatieve zorg.

praten, maar samen ook concrete stappen van A naar B te formuleren.

10  |  Oktober - 2013

Slotevent, 19 september. Locatie: Spoorwegmuseum en Leeuwenberghkerk, Utrecht. Op het feestelijke slotevent gaf Paul Schnabel een toespraak, gevolgd door een optreden van Erik Bosgraaf, één van de meest begaafde en veelzijdige blok­ fluitisten van een nieuwe generatie.

Foto’s: Eline Oud-van Vuurde

Oktober - 2013  |  11

24 uur meelopen met de brandweer B2

35 B1

Op vrijdag 22 maart 2013 hebben de trainees Frederik van Dalfsen en Emma Brandsen 24 uur meegelopen met de Brandweer Gooi en Vechtstreek in Hilversum. Het doel hiervan was om een beeld te krijgen van de organisatie, de taken en cultuur van de brandweer, omdat de adviesgroep die zich met veiligheid bezighoudt veel opdrachten doet binnen het brandweerdomein. hh Door Frederik van Dalfsen en Emma Brandsen Wij hebben niet alleen als echte brandweerman en –vrouw twee uitrukken met loeiende sirenes meegemaakt, maar we mochten ook het reguliere duikwerk, werken met een hoogwerker, een standaardoefening en het slopen van een auto (een taak gericht op het redden van verkeersslachtoffers) ervaren. Het beeld dat we kregen van de Brandweer Gooi en Vechtstreek was dat hier professionals aan het werk zijn met veel passie voor het vak

en een heel duidelijke missie. Mensen die snel kunnen schakelen tussen omstandigheden, taken en verantwoordelijkheden, en een brandweerorganisatie die te maken heeft met continue reorganisaties. Want ook bij de brandweer wordt flink ingegrepen: de geldkraan vanuit gemeenten gaat steeds verder dicht en veel posten zullen in de toekomst geen standaard bezetting meer hebben en minder of geen (koude) taken uitvoeren. Er wordt daarom kritisch gekeken naar de rol van vrijwilligers in de organisatie (die overigens steeds moei-

Emma Brandsen (l) en Frederik van Dalfsen (r)

lijker te krijgen zijn), voertuigbezetting (minder mensen op een auto), dekkingsplannen (hoe dek je zo optimaal mogelijk de hele regio af) en organisatievormen (regionalisering van de brandweer). Al met al was het een zeer mooie ervaring. Wat ons het meeste bijblijft, is de eerste uitruk: een melding met de hoogste prioriteit, de snelheid van de reactie van het brandweerpersoneel en de adrenaline die je voelt wanneer de tankautospuit snel en met loeiende sirenes door de bebouwde kom rijdt. Hoewel het bij aankomst slechts een oververhitte taxi betrof, vergeten we deze dag niet snel!

B2

Professionaliseren van innovatie B1 36

Ook buiten de industrie een belangrijk thema

Joost Krebbekx en Gijs Duivenvoorde zijn sinds enkele maanden aan de slag bij Xtra, de grootste welzijnsorganisatie van Nederland. We ondersteunen Xtra bij het inrichten van haar innovatieproces. De noodzaak hiervoor komt voort uit de transitie naar de Wmo en uit de interne reorganisatie van Xtra. Het is interessant om te zien dat onze industrie-innovatieaanpak ook in de wereld van het welzijnswerk zijn vruchten afwerpt. hh Door Joost Krebbekx en Gijs Duivenvoorde De transitie van de AWBZ naar de Wmo, de decentralisatie van de jeugdzorg, de Participatiewet en de Wet passend onderwijs stellen andere eisen dan voorheen aan de organisatie van Xtra. Doordat er minder subsidie beschikbaar is, moet de dienstverlening meer met anderen en efficiënter worden georganiseerd. Dit betekent nauwer samenwerken met onder meer scholen, huisartsen en lokale bedrijven, efficiënter werken, meer werken met vrijwilligers en continu afstemmen van de dienstverlening op de vraag vanuit de omgeving. De omgeving vraagt bovendien om een strakke en snelle ontwikkeling van nieuwe diensten. Genoeg aanleidingen voor vernieuwing dus. De beoogde meerwaarde die door de samenvoeging kan ontstaan, vraagt ook om een profes­sionelere besturing van het innovatieproces. 12  |  Oktober - 2013

Grote opdracht via coaching Een aantal maanden geleden kwam de vraag binnen om Xtra te ondersteunen in het professionaliseren van het innovatieproces. De tip kwam van collega Bart Fiers, die deze organisatie zeer goed kent. Wat begon als een kleine opdracht met een aantal coachingsessies door Joost voor de raad van bestuur, is uitgegroeid tot een grotere opdracht waarbij de gehele Xtraorganisatie betrokken is. Een gezamenlijke definitie van innovatie Via een aantal gestructureerde stappen begeleiden we Xtra naar een professionelere uitvoering en besturing van het innovatieproces. Zo hebben we een gezamenlijke definitie van innovatie vastgesteld, waarin zowel voorwaartse als achterwaartse innovaties zijn benoemd. Vervolgens hebben we alle lopende inno-

vatieprojecten geplot in een kalender 2013-2014, zodat voor iedereen duidelijk is op welke thema’s innovatieprojecten lopen en wanneer de projecten klaar zijn voor de reguliere organisatie. In de stuurgroep is geconstateerd dat de lopende innovaties eigenlijk te ‘licht’ waren. Dat betekent dat er dus extra innovaties nodig zijn om toekomstbestendig te worden. Verder hebben we in een workshop – het Xtra-innovatieatelier – samen met 35 welzijnswerkers nagedacht over de invulling van de witte vlekken op de kalender. Hieruit zijn tien nieuwe innovatieprojecten voortgekomen. De volgende stap is dat de projectplannen van alle innovaties naar een gestructureerd niveau gebracht gaan worden en dat we de lijnmanagers leren hoe een innovatiepijplijn bestuurd kan worden.

‘Waag de sprong!’

B2

B1 37

Berenschotbrede studiedag op 21 juni De studiedag stond dit keer in het teken van ‘commercie’ met als doel om aan te zetten tot actie. In debatten en workshops gingen collega’s aan de slag met thema’s als internationalisatie, alternatieve financieringsvormen en transities in het sociale domein. Ook kon worden geoefend met het schrijven van een onderscheidende offerte, telefonische acquisitie en het kernachtig verwoorden van wie je bent en wat je doet. Een impressie van het debat ‘HRM in verandering’.

“Elke medewerker zijn eigen bv” hh Door Wilma Schreiber

kosten. Terwijl opleiding van jongeren en

Op het vlak van HRM zijn veel ontwikke-

managen van de vergrijzing wel van belang

lingen zichtbaar, aldus Ber Damen. Tot de

is voor duurzame inzetbaarheid en de in- en

voornaamste trends behoren flexibilisering,

doorstroom binnen organisaties.

duurzame inzetbaarheid, vergrijzingsgolf en natuurlijk de aanhoudende crisis. Waar blijven de innovaties op HR-gebied die P&O’ers in staat moeten stellen om op deze op trends in te spelen? Ber Damen (directeur Berenschot) gaat met Bart Hoex (manager P&O) en adviseurs Sanne van de Bosch, Arno van Kempen en Monique Schipper in debat.

Echte innovatie is dat medewerkers zelf verantwoordelijk zijn voor hun kennis­ontwikkeling.

revolutionaire toekomstbeeld. Sterft de HR-functie uit? vraagt Ber zich bezorgd af. Sanne denkt dat het allemaal zo’n vaart niet zal lopen: zo ontwikkelt de trend van zzp’ers zich bijvoorbeeld veel trager dan tien jaar geleden voorspeld. Wel acht zij het zaak

Opening Openingsvraag: wat is voor jou het

Hokjesdenken

om te kijken naar de optimale inrichting van

voornaamste vraagstuk? Bart stelt dat

De discussie over specialisten of generalis-

afdelingen in termen van vast en flexibel.

HR-innovaties achterblijven doordat orga-

ten doet Bart verzuchten dat hokjesdenken

nisaties en medewerkers vasthouden aan

moeilijk uit te roeien is. In zijn ogen is de

‘Fit for the future’

bestaande zekerheden (vaste baan, pensi-

echte innovatie dat medewerkers zelf ver-

Uiteraard is Ber geïnteresseerd in de kansen

oen). Daarnaast is de groeiende populatie

antwoordelijk zijn voor hun kennisontwikke-

voor Berenschot. Het gesprek aangaan over

ouderen een factor om rekening mee te

ling, inzetbaarheid en pensioen. Elke mede-

verandering, om over een aantal jaar fit for

houden. P&O’ers moeten trendsettend

werker zijn eigen ‘bv’. De werkgever geeft

the future te zijn, aldus Bart. Organisaties

zijn, bijvoorbeeld op het vlak van flexi-

letterlijk werk en wel aan de best gekwa-

helpen bij het loslaten van traditionele con-

bilisering. Dus niet langer als controleur

lificeerde medewerker om de gewenste

cepten en hen flexibeler in het leven doen

optreden, maar zorgen dat de juiste man

staan. Andere panelleden blijven hun beden-

op de juist plek en tijd de juiste dingen

kingen houden: waar blijft de binding met

doet. Arno wijst op de drie decentralisaties

het bedrijf, hoe handhaaf je de stimulerende

die op gemeenten afkomen. Gemeenten

werking van een werkomgeving?

worstelen met de bemensing voor deze extra taken: wat is wijsheid, kiezen voor

Conclusie

specialisten of juist generalisten? Wellicht

De slotconclusie is dat medewerkers in

dat Berenschot antwoord kan geven met

toenemende mate zelf verantwoordelijk

het volledig HR-pakket plus de nodige

worden voor hun eigen werk en ontwikkeling. Berenschot zou daar met zijn dienst-

andere diensten. Arno werkt met andere Berenschotters aan een product voor die

output te realiseren. Dan ben je als P&O’er

verlening op in moeten spelen en organisa-

nieuwe manier van besturen. Monique stelt

meteen af van allerlei HR-cycli.

ties hierin ondersteunen.

dat investeren in vernieuwing van HR op

De andere panelleden reageren op zijn

dit moment lastig is vanwege de sturing op

zachtst gezegd terughoudend op dit

Oktober - 2013  |  13

B2

33 B1

Boekpresentatie

‘De Vergrijzing Voorbij’

Dinsdag 5 februari 2013 was een belangrijke dag voor adviseurs Eveline Castelijns, Annick van Kollenburg en Wine te Meerman. In Den Haag werd hun boek ‘De Vergrijzing Voorbij’ gepresenteerd en in ontvangst genomen door staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. hh Door Martine van ’t Westeinde, stagiaire De drie Berenschotadviseurs zijn een jaar lang intensief bezig geweest met onderzoek naar de toekomst van de ouderenzorg en de realisatie van dit boek. De resultaten zijn opvallend. Zo blijkt dat we afstand moeten doen van de denkbeelden die we over de ouderenzorg hebben en anders tegen de ouderenzorg aan moeten kijken. Vergrijzing begint niet bij 65+ maar bij 75+. Neem een voorbeeld aan de koningin, 75 jaar en nog altijd vitaal. ‘Dé oudere’ bestaat niet, er is veel verschil tussen wensen en behoeften, met name tussen verschillende generaties. De focus moet liggen op de ‘kwetsbare oudere’. Een kwetsbare oudere is iemand die in slechte gezondheid verkeert en niet in staat is via financiële middelen of het persoonlijke netwerk de benodigde zorg te ontvangen. Dit maakt kwetsbaar. Ouderen moeten nadenken over de inrichting van de oude dag, bijvoorbeeld door tijdig te sparen en hun persoonlijke netwerk om hulp te durven vragen.

Uitreiking van het boek aan mevr. Sillevis (107 jaar)

Personeelstekort Een ander denkbeeld dat in het boek wordt ontkracht, is het dreigend personeelstekort in de ouderenzorg. “Als gevolg van de ingrepen van het kabinet zal er in de komende jaren in de ouderenzorg eerder een overschot dan een tekort aan personeel zijn. Pas in de periode 2015 tot 2050, wanneer het aantal 75-plussers boven de miljoen komt, vindt een kentering plaats.” Hoe brengen de adviseurs zelf het liefst hun oude dag door? Eveline wil gezellig met haar vrienden in één huis wonen, waar goede zorg voor handen is. Het

toefje slagroom op het toetje mag daarbij niet ontbreken. Annick wil graag een eigen huis dat gelieerd is aan het verzorgingstehuis, zodat ze binnendoor naar het verzorgingstehuis kan lopen. Zij is zich er ook van bewust dat ze vroegtijdig geld opzij moet leggen voor diezelfde slagroom bij het dessert. Wine heeft onlangs zijn derde kindje gekregen, dus interviewster Aline van Veen (oud-stagiaire Berenschot) verwacht dat Wine vertrouwt op mantelzorg. Zijn echte oudedagvoorziening zit in zijn koophuis. Het boek heeft veel publiciteit gegenereerd en doet veel stof opwaaien. De les voor nu: netwerken blijft belangrijk. Nu, maar ook en vooral straks achter de geraniums.

Van ‘De Vergrijzing Voorbij’ is ook een e-book verschenen, het eerste dat geheel in het eigen beheer van Berenschot is gerealiseerd. Het ontwerp en de ontwikkeling van het e-book was in handen van Gilmar Pattipeilohy.

Staatssecretaris Van Rijn ontvangt het boek van Eveline Castelijns

14  |  Oktober - 2013

Nieuwe publicaties van Berenschot www.berenschot.nl/publicaties

HRM en advisering Joep Bolweg

De Vergrijzing Voorbij Eveline Castelijns, Annick van Kollenburg en Wine te Meerman

Ontschotten van Jeugdzorg Rik van Bemmel, Wine te Meerman en Eveline Castelijns

Succesvolle portfolio’s Klaas de Gier, Wouter de Wolf, Martijn Laar

Doing Business in Africa Marjolein Lem, Rob van Tulder en Kim Geleynse

Strategy Trends 2013 Hendrik Jan Kaal, Roel van Lanen en Wieke Ambrosius

The E-I Consulting

Group Strategy

Trends 2013

ok for Strategic Outlo tries European Coun 2013 STRATE GY TRENDS

25 years

March 2013

Fietsveiligheid Monique Geerdink, Eric Warners en Anna Lambrechtse

Strategic Outlook for European Countries Hendrik Jan Kaal, Roel van Lanen, Wieke Ambrosius en Theo Camps

Spring er uit! Lindy van der Veen, Roel van Lanen, Edwin Lambregts en Wieke Ambrosius

Bestuurders over het stimuleren van integriteit

ector HTS&M

ABC van de tops

en Begrip ge AfkorT ingen Bedrijf Skundi reld Veel geBrui kTe S & MATeri AlS-we TeCH SySTeM uiT de HigH | Pieter Theeuwes | Laurens Barten Wouter de Wolf Joost Krebbekx |

pen

ABC van de topsector HTS&M Joost Krebbekx, Wouter de Wolf, Laurens Barten en Pieter Theeuwes

Zo doen we dat hier

Niels-Ingvar Boer Albert Jan Stam

Zo doen we dat hier dr. Niels-Ingvar Boer en dr. Albert Jan Stam

Ken- en Stuurgetallen voor Personeelsmanagement 2013-2014 Johan van Dam, Hans van der Spek en Hella Sylva

Oktober - 2013  |  15

Living Labsbijeenkomst Agrofood

B2

B1 34

Op 24 januari 2013 kwamen zeventig frisdenkers, ondernemers en besluitvormers uit de agrofoodsector van de provincie NoordBrabant bijeen om na te denken over de toekomst van de sector. Deze Living Labsbijeenkomst heeft Berenschot (Anco Sneep, Edwin Lambregts en Lindy van der Veen) in opdracht van de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) en de provincie Noord-Brabant georganiseerd.

Programma HR Proffie 2013 Met trots presenteren wij de programma­ onderdelen en sprekers van de HR Proffie 2013. De HR Proffie vindt dit jaar plaats op dinsdag 12 november. Het belooft een inspirerende middag te worden, waar wij u graag verwelkomen! De inspirerende middag vindt plaats in de Veerensmederij in Amersfoort. Tijdens deze middag wordt onder meer

hh Door Lindy van der Veen Aanleiding voor de bijeenkomst was het Innovatieprogramma Agrofood, waarmee de ambitie van de provincie om de slimste en meest duurzame agrofoodsector van Nederland te worden, moet worden gestimuleerd. Om het programma maximaal te laten aansluiten bij de wensen van het bedrijfsleven en de kennisinstellingen, worden de koplopers van de sector uitgenodigd om mee te denken over de invulling van het innovatieprogramma. De Living Labsbijeenkomst was hier het startschot van.

Colofon

Cartoons Na een inleiding door astronaut André Kuipers, die een inspirerend betoog hield over het belang van innovatie en duurzaamheid, wisselden deelnemers per dinergang van tafel, om daar te discussiëren over één van de vijf thema’s: Klantwaarde, Voeding & gezondheid, Duurzame technologie, Cross-overs en Leefbaarheid. Tijdens de brainstormsessies maakte stand-upcartoonist Marijke van Veldhoven tekeningen. Enkele van de cartoons zijn bij dit artikel afgebeeld. Dit bleek een zeer leuke en levendige manier om een samenvatting van de brainstorm te geven. Wij raden haar daarom graag bij jullie aan!

de HR Proffie uitgereikt, de jaarlijkse prijs voor het beste HR-beleid van Nederland. Als HR-professional bent u afhankelijk van de ontwikkelingen van de arbeidsmarkt en de economie. Op dit moment zijn de ontwikkelingen stormachtig en daar willen wij graag aandacht aan besteden. Daarom hebben wij oudvakbondsbestuurder Agnes Jongerius bereid gevonden met ons hierover van mening te wisselen. Zij zal haar visie geven op deze thema’s in deze rumoerige tijden. Daarnaast zal Prof.dr. Jaap Paauwe van de universiteit van Tilburg zijn licht laten schijnen op de gewenste toegevoegde waarde van de HR-functie in 2014 en verder. Paauwe is hoogleraar organisatie en personeel en staat op de 15e plaats in de top 100 van meest invloedrijke internationale HR-denkers. Het event biedt verder de achtergronden en resultaten van onderscheidende HR-cases. En een interactief debat met

Hoe verder? De resultaten van de Living Labsbijeenkomst worden verder uitgewerkt in een vijftal verdiepingssessies. Het eindrapport zal de bouwstenen bevatten voor het Innovatieprogramma Agrofood van de provincie.

de genomineerden voor de HR Proffie 2013 onder leiding van de voorzitter Rens de Jong, presentator bij BNR Nieuwsradio. Hij is tijdens de HR Proffie zowel spreker als debatleider. Kijk ook op www.proffie.nl

  Samenstelling en eindredactie  Hanneke van Nispen, Jacqueline Hautus, Dimphy van der Zanden, Marijke Pijpers   Vormgeving Harrie Wilkens    De B2B Alumni bevat een selectie van artikelen die het afgelopen jaar zijn verschenen in de ‘interne’ B2B, het interne Berenschotmagazine.   Dit blad voor medewerkers van Berenschot verschijnt circa eenmaal per maand en bestaat sinds juni 2006.  We wensen u veel plezier met dit magazine en zijn benieuwd naar uw reactie: [email protected]  

16  |  Oktober - 2013