Nationale en internationale impact paardenvleesaffaire affaires • impact • traceerbaarheid •
Dr. Yvonne M. Huigen Oktober 2015
Start Ierland: survey op vleesproducten
2
Case : DRAAP
3
Route paardenvlees herkomst Roemenie via een Cypriotische handelaar/broker naar een koel-vrieshuis in Nederland geleverd naar Frankrijk vervolgens naar o.a. Luxemburg: hamburgers, kant-enklaar maaltijden etc etc etc • vervolgens….. • • • • •
4
Inlichtingen & Opsporingdienst NVWA
Drie bedrijven betrokken: • Cypriotische broker (postbus bedrijf) • Bredase vleeshandelaar (stroman, dummy bedrijf), • koel- en vrieshuis te Breda
5
Vermeende werkwijze dummy bedrijf
Roemeens paardenvlees: vervanging van het originele palletlabel door een aangepast label
Canadees paardenvlees: verwijderen verpakking, op pallet stapelen, toevoegen palletlabels met herkomst Roemenie op moment van vervoer
Opslag
Export naar Frankrijk 6
Boekhouding dummy bedrijf in de periode tussen jan 2012 tot jan 2013
• 1100 ton vlees verkocht naar twee Franse bedrijven en Cypriotisch postbusbedrijf • zonder identiteit van het vlees
• vlees kwam uit verschillende landen maar was geëtiketteerd als herkomst Roemenie • geen traceerbaarheid • 240 ton vlees in beslag genomen 7
Vermeende modus operandi
• dummy bedrijf in Nederland om broker formeel uit het zich te houden;
• originele documenten (deels) vernietigd; • broker is officieel gesitueerd op Cyprus (postbus bedrijf ) en maakte gebruik van een aantal trusts en van 3 zuster bedrijven: heel veel transacties tussen deze bedrijven.
8
9
Case Selten
•SELTEN
10
Case Selten: resultaten NVWA-onderzoek • was onderwerp van onderzoek door Inlichtingen & Opsporingsdienst NVWA • er kwam paardenvlees binnen, maar er ging geen paardenvlees uit • geen traceerbaarheid
11
Supplychain horsemeat Selten
abatoir, Nantwich, UK
Export of slaughtered horse carcasses from abatoir, Nantwich, UK, to Selten, Netherlands
Selten, Oss, Netherlands Live 12 horses from probably Ireland and UK to be slaughtered at abatoir, Nantwich, UK
Export of slaughtered horse carcasses from Hatherleigh, UK to Selten Netherlands
Case : Selten
• werd opgedragen om al het vlees, dat onder de tijdsperiode van het onderzoek viel, te recallen • (Jan 2011 – Feb 2013) • 50.000 ton vlees • bedrijf ging failliet • recall door de NVWA
13
Buitenland: RASFF •
ernstige twijfels over de geleverde vleesproducten tussen jan 2011 - feb 2013
•
herkomst van het vlees is onbekend
•
daarom zou er mogelijk sprake kunnen zijn van een volksgezondheidsrisico
•
incorrecte labelling omdat rund met paard was gemengd
•
370 ontvangers in 15 landen; 26.200 ton vlees
•
geen informatie over productie data en batchnummers
14
Recall procedure Nederland
Totaal 1871 bedrijven • 132 eerste lijn ontvangers • 283 tussenhandelaren (brokers, koel- en vrieshuizen, uitsnijderijen en producenten) • 1456 eind-ontvangers (horeca, slagerijen, supermarkten, diervoeder)
15
Bierviltje: rekensom
Nederland 132 eerstelijns naar 1871 eindontvangers = factor 14
Buitenland 370 eerstelijns x 14 = 5180 Totaal 1870 + 5180= 7050 betrokken bedrijven
16
17
Impact: handelsketen international en gecompliceerd: 1 producent: > 7000 ontvangers 1 product: 5 grondstof kwam uit 5 landen 71 RASFF notificatielijnen, meer dan 7000 individuele notificaties gaat via heel veel tussenhandel w.o veel brokers productenstroom #documentenstroom#financiële stroom
18
Impact: EU-brede consequenties
5 point action plan Commissioner Borg: tekortkomingen aanpakken in de voedselketen en het controlesysteem
19
5 point action plan EC Voedselfraude: Beter gebruik maken van netwerken - Op EC niveau - Op LS niveau: Food Fraud Network (FFNW) - Op LS niveau: EC training Food Fraud
20
5 point action plan EC Toezicht: Proportionele boetes: ten minste hoger dan het economisch voordeel LS moeten op fraude controleren Gecoördineerde test programma’s
21
5 point action plan EC
Paardenpaspoort Herkomst-etikettering
22
Impact NL
• • • •
23
consumenten vertrouwen geschaad gevaar voor voedselveiligheid/volksgezondheid imago Nl als exportland aangetast economische belangen Nl geschaad
Task Force Voedselvertrouwen
• Vertegenwoordigers bedrijfsleven • Vertegenwoordigers overheid
Dutch Meat Association (COV), Product Boards for Livestock, Meat and Eggs (PPE), and Trustfeed
24
Belangrijkste resultaten
• Ketenborging.nl • Kwaliteitssystemen, striktere criteria, opnemen onaangekondigde inspecties en incl. fraudemodule • Meer informatie-uitwisseling • Hogere boetes • Meer samenwerking tussen toezicht en opsporing
25
Acceptatie van private systemen 1. organisatie NVWA (Centraal Team met deskundigen in Divisie, Toetsingscommissie)
2. toetsingsproces (formele stappen, go/no go) • • • •
zelfbeoordeling door systeem intakegesprek bureaustudie verificatie in praktijk
3. Aangepast toezicht
privaat wordt ondersteunend aan het toezicht
26
Kwaliteitssystemen op ketenborging.nl in behandeling • • • • • • • • • • 27
Riskplaza FSSC22000 Global G.A.P. Feed Chain Alliance (GMP Dierenvoeders) EFISC GMP+ Qlip kaas IKB ei IFS BRC
FVO missie traceerbaarheid • traceerbaarheid van ingredienten • etikettering • receptuur • massabalansen • tht’s • transport
28
FVO missie Traceerbaarheid rundercervelaat braadkuiken zure zult rookworst ovenfrikadel rookvlees Amerikaanse beenham kipkalkoengehakt sparerib piri piri macaroni bolognaise kogelbiefstuk pizza prosciutto gehakt spies 29
FVO missie traceerbaarheid • • • • • •
traceerbaarheid van ingredienten etikettering receptuur massabalansen tht’s transport
Traceerbaarheid niet op orde Priorititeit NVWA Bij inspecties simulatie traceerbaarheid! 30
Nationale en internationale impact paardenvleesaffaire
Dr. Yvonne M. Huigen Oktober 2015 31
