Nationaal Gevangenismuseum
Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld
Nationaal Gevangenismuseum
Les 1. Boeven in beeld Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal gesprek aan de hand van een reclamefilmpje dat zich afspeelt in de gevangenis. Aan de orde komen o.a. de manier waarop het leven in de gevangenis in beeld is gebracht en de mogelijkheden die filmmakers hebben om de interpretatie van de kijker te beïnvloeden. Daarna inventariseren leerlingen in groepjes welke ideeën en meningen zij erop na houden m.b.t. gevangenen, gevangenissen en (gevangenis)straf en denken zij na over de manier waarop hun beeldvorming tot stand is gekomen. Na een discussie aan de hand van een aantal stellingen werken zij met onderzoeksvragen en gaan zij individueel of in tweetallen op zoek naar de antwoorden op internet. De informatie die ze vinden delen ze aan het einde van de les met de klas.
Doelen De leerlingen: kunnen uitleggen hoe gebruik van kleur, lichaamshouding, sfeer, opbouw en ordening van beelden van invloed zijn op de interpretatie van een boodschap; reflecteren op de begrippen ‘straf’, ‘gevangenis’, ‘gevangen zijn’ en ‘gevangenen’ en kunnen hun mening hierover verwoorden; verwerven een realistische kijk op gevangenen en het leven in de gevangenis; kunnen en durven hun mening bijstellen na het verkrijgen van informatie via verslagen, internet en medeleerlingen.
Achtergrondinformatie Iedereen heeft ideeën over hoe het er in de gevangenis aan toegaat en een mening of oordeel over de mensen achter de deur. Media zijn bepalend voor onze beeldvorming, maar geven lang niet altijd een realistische voorstelling van zaken. De onderzoeksvragen helpen de leerlingen zich een realistisch beeld te vormen. Alle informatie om de vragen te beantwoorden is te vinden op de website van het Gevangenismuseum: http://www.gevangenismuseum.nl/onderwijs/als-je-iets-foutdoet-krijg-je-straf.html. Lees deze informatie van te voren goed door. Wanneer leerlingen moeite hebben het antwoord op hun onderzoeksvraag via de aangegeven websites te vinden, kunnen zij op bovengenoemde pagina’s kijken. Lesvoorbereiding les 1 – Boeven in beeld
Groep 8
120 minuten Materiaal Digibord of touch screen. PowerPoint bij Les 1. Met lesdoelen en uitleg van de placematmethode. Eén placematvel per vier leerlingen. Bijlage Les 1. Zinnen. Portfolio’s van de leerlingen. Bijlage Les 1. Discussiepunten. Bijlage Les 1. URL kaartjes Computers
Voorbereiding www.youtube.com/watch?v=4nCxPcshM Ws. Bekijk het filmpje en bereid het gesprek voor. Leg papier voor de placemats klaar. Maak voor ieder groepje een apart kaartje met de zin die ze af moeten maken. Kopieer voor ieder groepje een set discussiepunten en onderzoeksvragen. Maak kaartjes met de URL’s van de websites waar leerlingen informatie kunnen vinden. Lees de achtergrondinformatie op de website door (zie hiernaast voor URL). Tijd: 20 minuten
Werkvormen Klassikaal een filmpje kijken. In groepjes van vier een placemat maken, discussiëren n.a.v. stellingen en werken met onderzoeksvragen. Deze individueel beantwoorden. De gevonden informatie klassikaal delen.
Lifestyle talenten in deze les Communicatief talent, sociaal talent en cognitief talent. De leerlingen wisselen in groepjes meningen en ideeën uit over gevangenschap en onderzoeken de juistheid van hun aannames. Daarbij doen zij kennis op over het leven in een gevangenis. Ze presenteren de uitkomst van hun onderzoek.
2
Lesinhoud
5 minuten
Introductie 15 minuten
PPT dia 1.
Start de PPT en bespreek de lesdoelen (dia 1.): Na deze les… Kunnen jullie uitleggen hoe we beïnvloed worden door kleur, lichaamshouding, sfeer, geluid en de volgorde van beelden als we iets zien; Hebben jullie met elkaar nagedacht over de betekenis van ‘straf’, ‘gevangenis’, ‘gevangen zijn’ en ‘gevangenen’; Kunnen jullie je mening geven over deze onderwerpen; Hebben jullie een realistisch beeld van gevangenen en het leven in de gevangenis; Kunnen en durven jullie je mening aan het eind van deze les bijstellen als je meer over het onderwerp weet.
Filmpje is af te spelen via de DCA-website:
Kijk met de kinderen naar het reclamefilmpje. Stop het filmpje op 0:16 minuten. Let er van tevoren op dat het scherm op ‘full screen’ staat, zodat leerlingen niet zien dat het om een Gamma reclame gaat. Stop het filmpje na 16 seconden. Bespreek wat leerlingen tot dan toe gezien hebben: Vraag: Wat heb je gezien? Wat is hier aan de hand? Wat gebeurt hier? Wat valt op? Vraag: Wie denkt dit nog meer? Vraag: Hoe denk je dat het verder gaat? Vraag: Waarom denk je dat? Speel dan het filmpje verder af. Vraag: Is er gebeurd wat je had verwacht? Vraag: Wat gebeurt er wel? Vraag: Hoe hebben de filmakers bereikt dat je iets anders verwacht dan wat er gebeurt? (Vraag door op lichaamshouding, sfeer, kleur, contrast, muziek, geluid) Vraag: Wat is het verschil tussen het eerste en het tweede deel van het filmpje? Speel zo nodig het filmpje nog een keer af en wijs op de contrasten. Vraag: Zou dit in het echt zo kunnen gebeuren? Vraag: Waarom denk je dat?
Anders via deze link: https://www.youtube.com /watch?v=4nCxPcshMWs
Inleiding
PPT dia 2 en 3 De placemat:
15 minuten
Lesvoorbereiding les 1 – Boeven in beeld
Verdeel de leerlingen in groepjes van vier. Laat dia’s 2 en 3 van de PowerPointpresentatie bij les 1 zien en leg uit: Jullie krijgen allemaal een vel papier met in het midden een rechthoek. Vanuit de hoeken van de rechthoek trekken jullie lijnen naar de hoeken van het papier. Op die manier ontstaan er nog vier vakken, voor ieder uit jullie groepje een vak. Jullie krijgen van mij een zin die je aan moet vullen. Jullie schrijven allemaal in je eigen vak wat er in je opkomt. Als jullie daarmee klaar zijn, bespreek je met elkaar wat jullie hebben opgeschreven. De dingen die jullie het best bij het onderwerp vinden passen, schrijven jullie in de gemeenschappelijke rechthoek.
3
Verdeel de leerlingen in groepjes van vier en geef ieder groepje een papier om de placemat op te maken en een kaartje met een zin uit het rijtje hieronder: Bij gevangenisstraf in Nederland, denk ik aan…. Bij een Nederlandse gevangenis, denk ik aan… Bij gevangenen in Nederland, denk ik aan… Bij leven in de Nederlandse gevangenis stel ik me voor dat… Bij leven in Nederland na een gevangenisstraf stel ik me voor dat …. Geef de leerlingen 5 tot 10 minuten de tijd. Spoor, als het nodig is, leerlingen aan. Zeg: Denk er niet te lang over na, schrijf gewoon op wat er in je opkomt. Zeg, als er discussies ontstaan over de invulling van de gemeenschappelijke rechthoek: Geen discussies! Zijn jullie het er allemaal mee eens, schrijf je het op, anders niet. Geen lange gesprekken over waarom wel of niet. Zeg: pak je portfolio. Kijk op de bladzijde van het Gevangenismuseum. Maak de zin af: Bij …., denk ik aan ….. Vertel: op de eerste stippeltjes vul je het woord in dat op jullie kaartje staat. Daarachter schrijf je waaraan jij nu denkt bij dat woord. Laat daarna de groepjes één voor één aan de groep vertellen wat hun onderwerp was en voorlezen wat er in hun rechthoek is terechtgekomen. Laat leerlingen elkaar bevragen over de inhoud.
Kern 45 minuten
PPT dia 4. Voor ieder groepje een setje met discussiepunten en onderzoeksvragen (zie bijlage). Tip: bedenk er zelf stellingen en/of onderzoeksvragen bij.
Gebruik dia 4. van de PPT bij les 1. Vertel: Ieder groepje krijgt van mij vier discussiepunten die gaan over een onderwerp dat met gevangenisstraf te maken heeft. Praat er met elkaar over en geef je mening. Probeer er bij jezelf en bij elkaar achter te komen waarom iemand een bepaalde mening over iets heeft. Waar komt je informatie vandaan? Weet je wel zeker dat het echt zo is? Jullie krijgen hier 10 minuten voor.
Computers Voorbeelden van websites met geschikte informatie: www.vloekvanveenhuizen.nl (bij Marieke, Diederick en Peter Pang) http://www.dji4kids.nl/djikids_rondleiding.htm http://spreekbeurten.info/geva ngenis.html http://nl.wikipedia.org/wiki/Ge vangenis
Lesvoorbereiding les 1 – Boeven in beeld
Stop de activiteit na 10 minuten. Zeg: Onder de discussiepunten zie je onderzoeksvragen staan. Maak een verdeling wie wat uitzoekt. Je mag ook zelf een onderzoeksvraag bedenken. Deel de stellingen uit en laat na de afgesproken tijd de leerlingen klassikaal één voor één allemaal hun onderzoeksvraag voorlezen. Vertel: Jullie hebben nu 30 minuten de tijd om informatie over je vraag te zoeken. Maak gebruik van de websites op de kaartjes die ik zo meteen zal uitdelen. Je ziet ze ook hier op het digibord. Als je voor die tijd klaar bent, kun je plaatjes erbij zoeken. Deze plaatjes kun je straks op het digibord/touchscreen laten zien. Deel de kaartjes uit. Afhankelijk van het beschikbare aantal computers kunnen leerlingen in tweetallen werken.
4
Afsluiting 40 minuten
PPT dia 5. Alle benodigde informatie om de vragen te kunnen beantwoorden is te vinden op de website van het Gevangenismuseum in een handig overzicht. http://www.gevangenismuseu m.nl/onderwijs/als-je-iets-foutdoet-krijg-je-straf.html
Wanneer leerlingen de informatie niet op de andere websites kunnen vinden, kan naar de pagina’s op de website van het Gevangenismuseum verwezen worden als hulpmiddel.
PPT dia 1.
De leerlingen komen weer bij elkaar. Geef iedere leerling de gelegenheid het gevonden antwoord op de onderzoeksvraag met de klas te delen. Stuur zo nodig bij of geef extra informatie, gebruikmakend van de achtergrondinformatie. Laat de leerlingen ook de vragen benoemen waar ze geen antwoord op hebben kunnen vinden en inventariseer deze. Vraag aan ieder groepje: is er uitgekomen wat jullie verwacht hadden? Wat heeft je het meest verrast? Vraag ook: Is je mening over gevangenissen en gevangenen veranderd na deze les? Vraag: Wat wel en wat niet? Vraag: Waardoor komt dat? Vraag: Ben je anders aan gaan kijken tegen gevangenen nu je er meer over weet? En zo ja, hoe anders? Bespreek nog een keer de doelen op dia 1. Zijn de doelen gehaald? Vertel over de vragen waar geen antwoord op is gevonden: deze vragen nemen we mee naar het Gevangenismuseum. Hopelijk kunnen we er daar een antwoord op krijgen.
Lesvoorbereiding les 1 – Boeven in beeld
5
