Jaargang 22 • nr. 1 • januari - februari - maart 2012
Naar een verbetering van de zachte mobiliteit in het Waasland
Voortaan ook renteloze energieleningen 13.000 oude kranten online
België-Belgique P.B. - PP 91O0 Sint-Niklaas Driekoningen 3/5022 Driemaandelijks tijdschrift, P206173 V.U.: Rik Daelman, voorzitter Interwaas, p.a. Lamstraat 113, 9100 Sint-Niklaas
Een tijdschrift van
Edito - Het Waasland mobiel Mobiliteit is een hot item. Wij worden er dagelijks mee geconfronteerd: files, verkeersleefbaarheid, drukte aan de schoolpoort, gevaarlijk oversteken, enz. Interwaas werkt aan een verbeterde mobiliteit op meerdere vlakken. Het Waasland laat zijn tanden zien. Het eerste deel van de studie ‘Mobiliteit over de weg in het Waasland’ leidde tot het principe van de dubbele kamstructuur. De Wase burgemeesters schaarden zich eendrachtig achter de studie en houden vandaag nog steeds deze visie aan. In het tweede deel (dat begin 2011 werd afgerond) werden de principes verder uitgewerkt en geconcretiseerd. De studie werd door de Vlaamse regering opgenomen in het Masterplan Antwerpen, het geheel van maatregelen voor een verbeterde mobiliteit in en om Antwerpen. De nota’s van de Vlaamse regering van maart en september 2010 voorzien binnen de regio WAK (Waasland – Antwerpen – Kempen) voor het Waasland het verbeteren van de hoofdstructuren en de ontbrekende tanden op de kambenen. Vlaams Minister Hilde Crevits wil er werk van maken en gaf haar administratie AWV OostVlaanderen de opdracht om de plan-MER-studie aan te vangen. Wij maakten nuttig gebruik van de extra dag dit jaar voor een voorbereidende vergadering over deze plan-MER. Het Waasland trapt door. De studie ‘Naar een verbetering van de zachte mobiliteit in het Waasland’ is quasi afgerond. Het eindrapport werd gepresenteerd aan het Directiecomité en aan de stuurgroep en klankbordgroep. We laten nog wat tijd en ruimte voor reflectie vanuit de Wase gemeenten en zullen nog voor de zomer de studie kenbaar maken. Een eerste aanzet vind je alvast in dit nummer van Infowaas. De studie voorziet een resem aan grote en kleine maatregelen, met niet minder dan 50 doelstellingen, gaande van het verbeteren van oversteekplaatsen naar een watertram op de Schelde. De uitvoering ervan vergt jaren en zal niet door Interwaas gebeuren. Het wordt evenwel onze taak om een regierol te vervullen en de partners aan te spreken en bij elkaar te krijgen, inbegrepen de middelen. Het Waasland maakt school. Het Waasland telt heel wat schoolfietsers, zeker richting Lokeren, Sint-Niklaas en Beveren. Wij startten eind vorig jaar met de opmaak van een Wase schoolroutekaart voor de middelbare scholen. De kaart zal aanbevolen routes aangeven naar en van school en zal beschikbaar zijn tegen volgend schooljaar. Met dank aan de provincie Oost-Vlaanderen, de Wase gemeenten en de scholieren zelf. Het Waasland lijnt mee. De Lijn kondigde besparingen aan en door enkele gemeenten werd hierop scherp gereageerd. Zo werd bijvoorbeeld vanuit Beveren, Sint-Gillis-Waas en Stekene het afschaffen van de sneldienst gehekeld. Ook Interwaas kroop in de pen en meteen werd aan De Lijn aangeboden om – mee in het kader van de studie zachte mobiliteit – op regionaal niveau van gedachten te wisselen en na te gaan waar beter niet en waar wel kan bespaard worden, alsook om na te gaan waar zich mogelijke opportuniteiten bevinden. Een voorbeeld uit de studie zachte mobiliteit: een knooppunt openbaar vervoer in Elversele of met Temse en Bornem De Lijn mee over de brug krijgen. En dan zijn er nog al de andere al even boeiende werkingsgebieden van Interwaas. Opsommen in het edito heeft weinig zin, wil dus verder bladeren … ir. Bart Casier – directeur
Kort nieuws Meer uitgebreid nieuws vind je op www.interwaas.be.
Lancering nieuwsbrief ‘Helpdesk Duurzame Overheidsaankopen inspireert’ Duurzaamheid wint de laatste jaren steeds meer aan belang. Interwaas kon niet achterblijven en startte midden 2010 een project rond sociaal aanbesteden met als resultaat de oprichting van de Helpdesk Duurzame Overheidsaankopen in 2011. Dit jaar werkt Interwaas verder aan de uitbouw van deze helpdesk met als belangrijkste taak het creëren van een netwerk van aankopers binnen de lokale overheden, die aanbestedingen door een duurzame bril willen bekijken. Binnen dat kader lanceerde Interwaas in februari 2012 de eerste nieuwsbrief ‘Helpdesk Duurzame Overheidsaankopen inspireert’. Aan de hand van tips, praktijkvoorbeelden en nieuwtjes brengt de nieuwsbrief je maandelijks op de hoogte van wat er allemaal leeft rond duurzaamheid in het algemeen en sociaal aanbesteden in het bijzonder. Inschrijven op deze nieuwsbrief kan door een e-mail te sturen naar
[email protected].
Samen op weg naar goedkopere groene energie Wil je besparen op je energiefactuur? En daarbij ook je steentje bijdragen tot een beter leefmilieu? De provincie Oost-Vlaanderen organiseert een groepsaankoop van 100% groene stroom en aardgas. Door alle geïnteresseerden te verzamelen in de groepsaankoop, zakt de prijs aanzienlijk. Inschrijven voor de groepsaankoop kan tot en met 6 mei 2012 via de website www. oost-vlaanderen.be/groenestroom. De veiling gebeurt op 14 mei 2012. Voor meer informatie kan je ook terecht op het gratis nummer 0800 16 608 (op werkdagen van 9 tot 17 uur en op dinsdag tot 21 uur). Zelfstandigen en bedrijven met een verbruik tot 50.000 kWh elektriciteit (laagspanning) en tot 100.000 kWh aardgas kunnen ook deelnemen aan de groepsaankoop. De informatiesessie voor bedrijven in Sint-Niklaas vindt plaats op dinsdag 24 april 2012 om 18.30 uur in de kantoren van Interwaas, Lamstraat 113 in Sint-Niklaas.
Wijziging klantenbestand dienst rioolkolkenreiniging Sinds 1 januari 2012 hebben we de rioolkolkenreiniging van de stad SintNiklaas overgenomen. Interwaas staat in voor de reguliere rioolkolkenreiniging in de stad en past zich daarbij in het veegplan in, waar dit van kracht is.
Personeel Op maandag 16 januari 2012 verwelkomde Interwaas Iris Baeyens uit Lokeren. Als communicatieverantwoordelijke zal zij instaan voor de interne en externe communicatie, de opvolging van het strategisch plan in samenwerking met de directeur, het algemeen onthaal, de behandeling van klachten en de verslaggeving van de bestuursvergaderingen.
Voortaan ook renteloze energieleningen Kandidaat-kredietnemers die tot een bijzondere doelgroep behoren, kunnen vanaf nu via Interwaas een gratis energielening verkrijgen. Daarnaast kunnen zij beroep doen op extra begeleiding bij de aanvraag van offertes en premies, de opvolging van de werkzaamheden, e.d. Tot die bijzondere doelgroep behoren: • personen die een verhoogde tegemoetkoming voor geneeskundige verzorging en uitkering krijgen; • personen met een jaarlijks bruto gezinsinkomen van niet meer dan 14.369,04 euro verhoogd met 2.660,09 euro per persoon ten laste; • personen die een beroep doen op schuldbemiddeling en niet in staat zijn om hun energiefactuur te betalen; • personen die door het OCMW sociaal of budgettair begeleid worden, omdat ze hun rekeningen voor gas en elektriciteit niet (meer) kunnen betalen. In de periode van 1 mei 2010 tot en met 24 januari 2012 zijn al meer dan 200 contracten afgesloten voor een goedkope energielening, waarvan 20 doelgroepdossiers. De meeste aanvragen gebeurden voor het plaatsen van hoogrendementsbeglazing, dakisolatie en het vervangen van een oude stookketel door een condensatieketel.
Infowaas
•
jaargang 22 nr.1
2|3
Naar een verbetering van de zachte mobiliteit in het Waasland Eind 2010 is Interwaas gestart met een studie zachte mobiliteit in het Waasland. Deze studie moet het lokale beleid concrete suggesties aanleveren om het gebruik van alternatieven voor de auto aantrekkelijker te maken, zodat het aantal verplaatsingen te voet, met de fiets of het openbaar vervoer verder toeneemt. Het Waasland is het onderzoeksgebied, maar ook de relaties naar de aangrenzende gemeenten, grensoverschrijdende relaties richting Nederland en grotere woon- en werkpolen zoals Gent, Antwerpen en Brussel worden meegenomen. In de studieopzet is van bij de aanvang een grote betrokkenheid van lokale overheden, de provincie OostVlaanderen en andere belangengroepen (trein-tram-bus, Fietsersbond, Voetgangersbeweging, e.d.) nagestreefd. De tussentijdse studieresultaten werden teruggekoppeld
naar een stuurgroep en klankbordgroep die doorheen het studieproces een aantal keer zijn samengekomen. Op basis van een analyse en evaluatie van de bestaande toestand zijn de kansen en knelpunten voor de verschillende verplaatsingsmodi conform het STOP-principe (Stappers, Trappers, Openbaar vervoer) uitgewerkt en zijn oplossingsrichtingen voorgesteld. Naast een tekstueel gedeelte zijn een reeks ‘factsheets’ en GIS-omgeving ontwikkeld waarin heel wat grafische informatie is verwerkt. 11 ‘factsheets’ zijn uitgewerkt rond thema’s zoals fietsparkeren, bewegwijzering, collectief bedrijfsvervoer, e.d. Deze factsheets bevatten concrete en bruikbare informatie waarmee gemeenten uit het Waasland op een eenvormige manier aan de slag kunnen gaan. De voorgestelde oplossingsrichtingen zijn uitgewerkt in projectdefinities. In totaal zijn er 50 projectdefinities uitgewerkt in fichevorm, waarop per project de meest relevante informatie is verzameld, zoals het doel van het project, budget en financiering, de betrokken partij(en), e.d.
Drie voorbeelden ter illustratie Project 1: Oversteekbaarheid van N70 De N70 vormt in het Waasland een belangrijke barrière voor het (functioneel) fietsverkeer. De oversteekbaarheid van de N70 vormt een belangrijk knelpunt door de hoge verkeersintensiteiten, het snelheidsregime en de gelijkvloerse kruisingen voor het fietsverkeer. In de projectdefinitie zijn 14 kruispunten geïnventariseerd waar fietsroutes en –netwerken de N70 kruisen en waar prioritair de kruispunten kunnen aangepakt worden.
© Stad Lokeren, foto Freddy Meert
Project 2: Kwaliteitsimpuls stationsomgevingen Uit de inventarisatie is gebleken dat een belangrijk deel van de betrokken gemeenten en belangengroepen van oordeel zijn dat de kwaliteit van de voorzieningen op en rond de stations in het Waasland (met uitzondering van Sint-Niklaas) onvoldoende is. Aantrekkelijke, kwaliteitsvolle en multifunctionele stationsomgevingen kunnen hun rol als toegangspoorten ten volle uitspelen en kunnen op die manier ook bijdragen tot het aantrekkelijker maken van het openbaar vervoer. Het weldoordacht opwaarderen van stationsomgevingen tot multimodale mobiliteitsknooppunten komt het gebruik van het openbaar vervoer ten goede. Project 3: Fietsverbinding Sint-Niklaas – Temse Het tracé van de spoorweg tussen Sint-Niklaas en Temse biedt een kans om een snelle en directe fietsverbinding aan te leggen tussen Sint-Niklaas en Temse, die daarbij tevens de bereikbaarheid van het industrieterrein TTS vergroot. Deze
fietsverbinding kan een belangrijk deel van het fietsverkeer weghalen van de gemengde verkeersas Hertjens – Houten Schoen – Hoogkamerstraat.
Hoe gaan wij verder met de studie om? Wij laten nog wat tijd en ruimte voor reflectie vanuit de Wase gemeenten en zullen nog voor de zomer de studie ruim kenbaar maken. Daarna zullen wij in functie van de mogelijkheden en gespreid over de komende jaren pogen de delen van deze studie naar uitvoering te begeleiden. Interwaas kan zelf weinig uitvoeren. Het is onze rol om de betrokkenen rond de tafel te krijgen, te lobbyen, katalysator te zijn, regisseur te zijn, … om de betrokkenen van een bepaald project er toe te bewegen tot uitvoering over te gaan.
Infowaas
•
jaargang 22 nr.1
4|5
Erfgoedbank Waasland zet 13.000 oude kranten online line te lezen en te doorzoeken zijn op www.waaserfgoed. be, kan je voortaan op de Erfgoedbank Waasland naar hartenlust bladeren door het oud nieuws van 1855 tot 1949. Samen zijn ze goed voor bijna 13.000 kranten of 60.000 krantenpagina’s, die het dagelijks leven in het Waasland en daarbuiten tot leven brengen in tijden van onder meer industriële revoluties, de Frans-Duitse oorlog, de Wereldoorlogen en het Interbellum. Het online komen van deze 13.000 kranten betekent meteen de afronding van een lang traject afgelegd door de Erfgoedcel Waasland en haar partners. Door de omvang van de collectie en door verschillende technische knopen die moesten doorgehakt worden, was het niet mogelijk om de kranten bij het lanceren van de Erfgoedbank Waasland al online aan te bieden. Vanaf nu kunnen enthousiastelingen dus wel naar hartenlust op zoek naar het nieuws van toen, inclusief de voor ons soms opmerkelijke reclameberichten (“Sunlight zeep maakt de wasch kinderspel voor het meisje van 14 jaar”), zoekertjes (“Deftig meisje zoekt plaats als bovenmeid”) of de toen zo typische sterk politiek gekleurde journalistiek.
Nu de historische kranten “De Klok van het Land van Waes”, “De Schelde”, “Gazette van Beveren-Waas”, “Gazette van Lokeren”, “Gazette van St. Nicolaes” en “Gazette van Temsche” (later voortgezet als “Nieuwsblad van Temsche”) on-
enweradvies, kennis derdeel heid en -Gillis-
Studiedag ‘Open Kaart’ Op zaterdag 28 april 2012 organiseert de OPEN KAART Erfgoedcel Waasland CARTOGRAFIE VAN LIBER FLORIDUS in het SteM (SintTOT GIS Niklaas) een studiedag rond cartografie. Onder de noemer ‘Open Kaart: cartografie van Liber Floridus tot GIS’ belichten acht sprekers er de cartografie van de middeleeuwen tot vandaag. Deelname bedraagt 15 euro (inclusief broodjeslunch en een geleid bezoek aan de tentoonstelling Mercator Digitaal). Voor informatie over het programma van de studiedag en inschrijving kan je terecht op de website www.erfgoedcelwaasland.be. UITNODIGING STUDIEDAG
Zaterdag 28 april 2012 SteM – Stedelijke Musea Sint-Niklaas Zwijgershoek 14, 9100 Sint-Niklaas
J. Wichman, Handschriftelijke kaart van Lokeren, begin 17de eeuw © Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas
Brochure Erfgoeddag Op 22 april 2012 vindt de twaalfde editie van de Erfgoeddag plaats rond het thema ‘Helden’. Naar aanleiding daarvan heeft de Erfgoedcel Programma Waasland een proWaasland grammabrochure opgesteld, waarin je kan terugvinden wat er op de Erfgoeddag zoal te beleven valt in de deelnemende gemeenten Beveren, Kruibeke, Lokeren, Sint-Gillis-Waas, Sint-Niklaas, Stekene en Temse. Een extra exemplaar van de brochure kan je aanvragen bij de Erfgoedcel Waasland op het nummer 03/780 52 10 of per e-mail naar
[email protected]. Sint-Gillis-Waas, Beveren, Kruibeke, Lokeren, en Temse. Sint-Niklaas, Stekene en Zele. Met aanvullingen uit Hamme
GRATIS TOEGANG
1 Erfgoedcel Waasland 9/03/12 10:27
dag2012_v3.indd 1
programmabrochure_erfgoed
Erfgoedbankactie Stedelijke Basisschool Eksaarde De Erfgoedcel Waasland test dit jaar een nieuwe actie uit bij de derde graad van de Wase basisscholen om de Erfgoedbank te voorzien van oude foto’s en erfgoed onder de aandacht van de leerlingen te brengen. Als pilootproject binnen deze actie
werd de afdeling Eksaarde van de Stedelijke Basisschool Lokeren gevraagd. Als start van het project konden de leerlingen kennismaken met de collectie van privéverzamelaar Georges Tallir. Verder stond ook een bezoek aan het Stadsarchief van Lokeren op het programma, alsook een speeddate met ouddirecteurs en -leerkrachten die hen aan de hand van straffe verhalen op reis namen doorheen de geschiedenis van hun school. De ingezamelde foto’s zullen online te bekijken zijn op www.waaserfgoed.be en op vrijdag 22 juni 2012 in de vernieuwde stadsfeestzaal van het Stadsmuseum Lokeren tentoongesteld worden.
Vorming Vaardig Vergaderen Op 27 februari 2012 organiseerde de Erfgoedcel Waasland de vorming ‘Vaardig Vergaderen’. Tijdens de cursus werd ingegaan op de vaardigheden van voorzitter en deelnemers om effectief te vergaderen. Ook het besluitvormingsproces en de fasen daarbij kwamen aan bod. Bovendien werd het belang aangetoond om tijdens een vergadering een duidelijke probleemanalyse en probleemoplossing door te voeren die resulteert in concrete en uitvoerbare afspraken.
Infowaas
•
jaargang 22 nr.1
6|7
BiblioWaas informeert… Ondersteuning boekbaby’s
Afronding BiblioWaas poëzieproject
BiblioWaas draagt sinds 1 januari 2012 de kosten van de boekbaby’s pakketten van alle aangesloten bibliotheken. Hierdoor bieden voortaan ook de bibliotheken van Kruibeke, Moerbeke-Waas en Waasmunster boekbaby’s pakketten aan en is de hele regio actief bij dit waardevolle project van Stichting Lezen i.s.m. Kind & Gezin. Zo krijgen in totaal 2.070 baby’s uit de hele regio in hun bib een eerste boekbaby’s pakket aangeboden als ze 6 maanden oud zijn. Een tweede pakket volgt op de leeftijd van 15 maanden. Hun ouders krijgen op hun beurt informatie over voorlezen aangereikt. Onderzoek wijst uit dat een project als boekbaby’s de leescultuur in gezinnen verbetert en daarenboven het bibliotheekbezoek en de algemene belangstelling voor cultuur doet stijgen. Maar een dergelijk project heeft ook een belangrijk ‘gemeenschapsvormend’ potentieel (sociale cohesie). Bovendien is vanaf jonge leeftijd voorlezen, gesprekken voeren en verhalen vertellen erg belangrijk voor de sociaal emotionele ontwikkeling van de kinderen en de ontwikkeling van hun ‘schooltaalvaardigheid’.
In de aanloop naar Gedichtendag konden alle deelnemende klassen aan het BiblioWaas poëzieproject ‘Als woorden snoepjes waren’ tussen 10 en 26 januari 2012 genieten van een poëtische voorstelling in de bib van hun gemeente door niemand minder dan actrice Karin Jacobs, ook bekend als de moeder van Jelle en Clara Cleymans. Aan het einde van iedere voorstelling maakte zij het winnende gedicht bekend dat gekozen werd door de meer dan 2.000 kinderen die deelnamen aan het poëzieproject. Het gedicht ‘Wereldkampioen’ van Geert De Kockere kon op de meeste stemmen rekenen. Met dit initiatief wou BiblioWaas kinderen meer in aanraking brengen en laten genieten van poëzie, alsook de boodschap doorgeven dat bibliotheken garant kunnen staan voor heel wat fijne poëtische momenten.
Interwaas is het samenwerkingsverband voor streekontwikkeling van de Wase steden en gemeenten Beveren, Kruibeke, Lokeren, Sint-Gillis-Waas, Sint-Niklaas, Stekene, Temse en Waasmunster.
Intergemeentelijk Samenwerkingsverband van het Land van Waas Lamstraat 113 Tel. + 32 (0)3/780 52 00
[email protected] www.erfgoedcelwaasland.be
• • • •
9100-Sint-Niklaas Fax. + 32 (0)3/780 52 09 www.interwaas.be www.waaserfgoed.be
Vormgeving en realisatie: Graffito
