Naar een nieuw Sena. Jaarverslag 2010
Inhoud
BESTUURSVERSLAG
04
DIRECTIEVERSLAG
06
Inleiding Openbaar muziekgebruik Media Buitenland Organisatie Communicatie
TOELICHTING OP DE RESULTATEN 2010 De inkomsten Openbaar muziekgebruik Media Buitenland Thuiskopie De doorbetaling De exploitatie Kosten van de organisatie Bijzondere lasten De organisatie De weg terug
16 16 18 19 20 21 22 24 24 25 28 28
JAARREKENING
29
KASSTROOMOVERZICHT
30
BALANS PER 31 DECEMBER 2010
32
EXPLOITATIE-OVERZICHT SENA ACTIVITEITEN 2010
34
TOELICHTINGEN
35
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT
46
PERSONALIA
47
BIJLAGEN
48
1. Overeenkomsten met buitenlandse organisaties per ultimo december 2010 2. Algemene informatie Sena
De volledige jaarrekening 2010 is te downloaden op www.sena.nl. 3
06 10 11 11 12 12
3
48 50
2010. Naar een nieuw Sena.
BESTUURSVERSLAG Het jaar 2010 was voor Sena in meerdere opzichten een bewogen jaar. Zo zijn er belangrijke ontwikkelingen geweest op het gebied van het auteurs- en naburige recht. Tegelijkertijd nam het online muziekgebruik in het verslagjaar opnieuw een vlucht en werden beheerorganisaties - net als de jaren daarvoor - zeer kritisch gevolgd. Het is mede aanleiding geweest om de inrichting van onze beheerorganisatie toekomstbestendig te maken en, in samenwerking met andere organisaties, opnieuw duidelijk te maken waar Sena voor staat. Om dat te onderstrepen werd het incassobeleid gestroomlijnd en presenteert Sena zich met ingang van 2011 als een professionele, transparante beheerorganisatie. Op 2 juni 2010 heeft de toenmalige minister van Justitie Hirsch Ballin het voorontwerp auteurscontractenrecht openbaar gemaakt. Dit voorontwerp bevat voorstellen tot wijzigingen in de Auteurswet en de Wet op de naburige rechten (WNR). De positie van de maker (auteur/artiest) wordt in deze voorstellen aanzienlijk versterkt. Het zal geen verbazing wekken dat producenten en musici, die beiden binnen Sena vertegenwoordigd zijn, verschillend denken over deze ontwikkeling. Geruststellend in deze wijzigingsvoorstellen is het feit dat de musici en producenten de ruimte krijgen om door zelfregulering tot overeenstemming te komen. Dit geeft goede hoop dat zij elkaar in de contractafspraken zullen vinden. Een andere ontwikkeling die de gemoederen bezighoudt is het onbetaald (lees: illegaal) downloaden. Diverse Europese landen hebben afwijkende visies op deze ontwikkeling. Ondertussen denken ook producenten en musici verschillend over wat de beste manier is om onbetaald downloaden tegen te gaan. Producenten zijn voorstander van een verbodsrecht om de praktijk van het onbetaald downloaden via internet een halt toe te roepen. Musici zijn het met de producenten eens dat voor het downloaden van muziek betaald moet worden, maar menen dat deze betaling niet middels een verbod moet worden afgedwongen. De muziekvakbonden Ntb en FNV Kiem publiceerden, in samenwerking met de Consumentenbond, in dit kader een voorstel dat uitgaat van vergoedingssystematiek; zowel voor het thuiskopiëren als het peer to peer gebruik op internet. Inmiddels heeft de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie zijn langverwachte speerpuntennotitie gepubliceerd. Kern van zijn voorstel is dat het downloaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal onrechtmatig wordt, maar niet strafbaar. Voor het downloaden van games en software geldt al langer een vergelijkbare regeling. Hierdoor wordt het ook voor auteursrechtelijk beschermd werk mogelijk om via de rechter af te dwingen dat het illegale downloaden wordt teruggedrongen. Voor nieuwe digitale initiatieven als Spotify ontstaan hierdoor kansen, waar ze tot nog toe onvoldoende tot ontplooiing konden komen door de praktijk van het onbetaald downloaden.
4
Organisatorisch werd Sena tijdens het verslagjaar geconfronteerd met een aantal gecompliceerde vraagstukken. In maart 2010 besloot het bestuur, ter voorbereiding op de jaarrekening over 2009, een nader onderzoek te gelasten naar de omvang en de hardheid van de post openstaande debiteuren. Het bestuur heeft op grond van de resultaten uit dit onderzoek geconcludeerd dat een extra voorziening ter hoogte van € 35 miljoen op de debiteurenportefeuille moest worden getroffen.
“Bij alle discussies over vergoedingen voor muziekgebruik dreigt de waarde van muziek ondergesneeuwd te raken en dat is niet terecht.”
In 2010 is een aantal wijzigingen in het incassoproces en in de Sena-organisatie zelf doorgevoerd; in het directieverslag wordt daar uitgebreid op ingegaan. De belangrijkste koerswijzigingen die inmiddels zijn gerealiseerd kunnen als volgt worden samengevat: - Het debiteurenbestand is per ultimo 2010 volledig opgeschoond. Het incassobeleid is aangepast, evenals de praktijk van het versturen van ‘aanwijsfacturen’ naar organisaties die geen opgave deden van muziekgebruik. - De IT-ontwikkeling in eigen beheer is grotendeels stopgezet, mede omdat er is gekozen voor een versnelde integratie van de back-office organisaties van Sena en Buma/Stemra. Sena en Buma/Stemra zijn ook de belangrijkste partijen achter de ontwikkeling van de centrale basisregistratie en de oprichting van het ‘one stop shopping loket’ mijnlicentie.nl. Daarmee wordt inhoud gegeven aan de wens uit de politiek om de administratieve lastendruk voor het bedrijfsleven te verminderen en de contacten met collectieve beheerorganisaties te vereenvoudigen. - Er is een nieuw beleidsplan voor de komende jaren vastgesteld, waarbij de kosten van de organisatie weer worden teruggebracht naar het gewenste niveau van circa twaalf procent. In 2010 zijn eenmalig substantiële kosten gemaakt om alle beleidsveranderingen door te voeren. Vanaf 2011 zijn de kosten van de organisatie weer terug op het niveau van 2008/2009. De focus ligt op het vaststellen van een nieuw beleidsplan voor de komende jaren, met alle aandacht voor het laag houden van het kostenpercentage van de organisatie. 5
- In de tweede helft van 2010 is een vernieuwde governancestructuur voor Sena ontwikkeld. Hierover zal in de eerste helft van 2011 definitieve besluitvorming plaatsvinden. Ondanks de aanvankelijke onduidelijkheid rondom de debiteurenportefeuille, is het goed om te constateren dat voor de rechthebbenden in 2010 € 58,4 miljoen daadwerkelijk is geïncasseerd; € 4,4 miljoen meer dan in 2009. Ook hieruit blijkt dat de afboeking op debiteuren grotendeels gezien moet worden als ‘niet gerealiseerde meeromzet’. Kort gezegd waren er veel facturen gestuurd aan bedrijven en organisaties die geen muziek openbaar maken. Dat Sena het incassobeleid heeft bijgesteld is door de marktpartijen zeer goed ontvangen. Ook de doorbetalingen aan de rechthebbenden verliepen volgens verwachting. Indien rekening wordt gehouden met het feit dat voorschotbetalingen van eind 2009 moesten worden ingelopen en claims uit oudere jaren grotendeels zijn weggewerkt, dan is de doorbetaling in 2010 licht hoger geweest dan in 2009. Dat er binnen Sena eendrachtig wordt samengewerkt tussen producenten en musici op het gebied van naburige rechten is een groot goed. Mede door de beleidswijzigingen heeft Sena opnieuw de basis gelegd voor een goede samenwerking in de komende jaren. Bij alle discussies over vergoedingen voor muziekgebruik dreigt de meerwaarde van muziek ondergesneeuwd te raken en dat is niet terecht. Eén muziekregeling voor zowel Buma/Stemra als Sena; de organisaties zijn er klaar voor. Vermindering van de administratieve lasten? In 2010 is het loket gebouwd waar ondernemingen al hun muzieklicenties kunnen regelen. Deze muzieklicenties (Buma/Stemra en Sena tezamen) kosten de gemiddelde horeca-onderneming € 800 op jaarbasis en dat is, omgerekend, nog geen kop cappuccino per dag. Zou dezelfde onderneming zonder muziek in de zaak nu echt beter af zijn? Natuurlijk niet. Juist daarom hebben producenten en musici recht op een eerlijke vergoeding voor het door hen uitgebrachte werk. Namens het algemeen bestuur,
drs. E.H.T.M Nijpels Voorzitter Hilversum, mei 2011
Directieverslag
INLEIDING 2010 is voor Sena een ‘transitiejaar’ geweest. De organisatie heeft een enorme inspanning moeten leveren om een hoog saldo aan openstaande debiteuren op te schonen. Er waren de afgelopen jaren grote achterstanden ontstaan in de debiteurenadministratie, waardoor zeer veel posten langdurig openstonden. In het verslagjaar zijn de administratieve achterstanden opgelost. Tegelijkertijd is er meer geïncasseerd voor naburige rechten dan in voorgaande jaren. In 2010 werd € 58,4 miljoen daadwerkelijk aan kasopbrengsten gerealiseerd, tegen € 54 miljoen in 2009; een verbetering van € 4,4 miljoen. Een belangrijke beleidswijziging was de invoering van een zorgvuldiger factureringproces. Daarnaast werd een klantvriendelijkere marktbenadering geïntroduceerd. Tevens is besloten om de facturering en incasso voor algemene licenties onder te brengen bij het Service Centrum Auteursen Naburige rechten; het samenwerkingsverband tussen Sena en Buma/Stemra. Daarmee kwam ook een einde aan het in eigen beheer ontwikkelen van software voor de incasso, waarover later meer. Dat sluit goed aan bij de opzet van de centrale basisregistratie, de ontwikkeling van het loket ‘mijnlicentie.nl’ en - in het algemeen - de vraag naar een transparante, professionele en omgevingsbewuste beheerorganisatie.
“In het verslagjaar zijn de administratieve achterstanden opgelost. Tegelijkertijd is er meer geïncasseerd voor naburige rechten dan in voorgaande jaren.”
Met dat doel voor ogen wil Sena de financiële rapportage voortaan op kasbasis inrichten. Bij een incasso-organisatie gaat het er immers om zo correct mogelijk vergoedingen te incasseren voor naburige rechten en die tegen zo laag mogelijke kosten zo snel mogelijk door te betalen aan de rechthebbenden. In 2010 was sprake van substantiële eenmalige kosten om de beleidswijzigingen te realiseren. Onderdeel hiervan is een aanzienlijk conservatievere waarderingsgrondslag voor de debiteurenportefeuille, waarbij een voorziening wordt getroffen op basis van de ouderdom van de factuur. Tevens is besloten om de in voorgaande jaren in eigen beheer ontwikkelde facturering- en incassosoftware in zijn geheel af te waarderen. Dit resulteert weliswaar in afwaarderingen van balansposten uit voorgaande jaren, maar raakt de kasstroom in veel geringere mate. De organisatie van Sena is in de tweede helft van 2010 aangepast op het nieuwe beleid. Daardoor zullen de kosten van de organisatie vanaf 2011 weer teruggebracht worden op een niveau van circa twaalf procent van de incassogelden; een kostenniveau dat vergelijkbaar is met het jaar 2008. Het fundament van Sena als toonaangevende, transparante collectieve beheerorganisatie is hiermee weer gelegd.
6
7
“Mijn carrière begon 15 jaar geleden door de Soundmix Show met Henny Huisman en heeft vele mooie momenten gekend. Echter door mijn jonge leeftijd en veel verschillende adviezen van vele mensen, pakte het niet altijd even rooskleurig uit. Na mijn deelname aan het Eurovisie Songfestival, wat mijn bekendheid verder heeft verbreed, kreeg ik een prachtig podium wat mij o.a. een nieuwe platendeal heeft opgeleverd. De afgelopen 4 jaar, ook na de geboorte van mijn zoontje Anthony, heb ik keihard gewerkt en ben ik bewust van de dingen die je wel of niet moet doen. Uiteindelijk heeft dit geresulteerd in een lang verwachte nummer-1 hit met Afscheid.” Glennis Grace
Directieverslag Algemeen
OPENBAAR MUZIEKGEBRUIK Het jaar 2010 stond voor Sena vooral in het teken van ‘van buiten naar binnen redeneren’. Dat betekent: herbezinning op de positie, openheid van zaken bieden, samenwerking zoeken, toegankelijker worden en daar ook de organisatie op aanpassen. Daar is tijdens het verslagjaar voortvarend aan gewerkt. Dat deden we niet voor niets. In de afgelopen jaren zijn er vanuit het bedrijfsleven regelmatig vraagtekens geplaatst bij het functioneren van de verschillende collectieve beheerorganisaties. Zo waren er vragen over de wijze van factureren en het gebrek aan transparantie. Na opmerkingen van ondernemers, en dan met name ZZP-ers (zelfstandigen zonder personeel), besloot Sena medio 2010 haar mailing-, facturering- en incassoprocessen te evalueren. Op grond van dit onderzoek is het beleid - snel en drastisch - bijgesteld. In de voorgaande jaren waren ZZP-ers en BV’s met minder dan drie man personeel zonder publiekstoegankelijke ruimtes, frequent aangeschreven. Ook ontvingen zij vaak een zogenaamde ‘aanwijsfactuur’ wanneer niet werd gereageerd op de eerdere aanschrijving. Hetzelfde bleek het geval bij bijvoorbeeld ‘slapende’ stichtingen en beheersmaatschappijen zonder personeel. Het besluit van Sena om te stoppen met het versturen van ‘aanwijsfacturen’ en tevens de positie van met name ZZP-ers te verduidelijken, is zeer goed ontvangen door de marktpartijen. In het verlengde hiervan is in de tweede helft van 2010 besloten om de samenwerking met Buma/Stemra te intensiveren en onze incasso-organisaties, waaronder de controlediensten, versneld te integreren. Er werd al drie jaar samengewerkt in de joint venture Service Centrum Auteurs- en Naburige rechten, waardoor bedrijven één factuur konden ontvangen voor hun muzieklicenties van zowel Buma/Stemra als Sena. Het aantal ondernemingen dat in 2010 op basis van deze gecombineerde factuur werd afgehandeld, was 60 duizend. In de loop van 2011 zal een totale integratie worden doorgevoerd, waardoor circa 100 duizend ondernemingen via het servicecentrum een gezamenlijke factuur zullen ontvangen. Hierdoor ontstaat één loket voor informatie en klachtenafhandeling. Daarmee wordt ook ingespeeld op de aanbevelingen van de Werkgroep Pastors, die door het ministerie van Economische Zaken in het leven werd geroepen na de terugkerende kritiek uit het bedrijfsleven op collectieve beheerorganisaties. In een in 2009 door deze werkgroep uitgebracht rapport werden als belangrijkste aanbevelingen opgenomen: een centrale basisregistratie, uniformiteit van registratie, de mogelijkheid van e-facturen en een klachtengeschillenregeling. Daarnaast beval de werkgroep aan om gezamenlijke onderhandelingen te starten tussen vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en de collectieve beheerorganisaties. Én om de mogelijkheden voor één muziekregeling te verkennen. Volgens die gedachte ligt verdere samenwerking tussen Buma/Stemra, Sena en andere organisaties voor de hand. In 2010 is aan al deze aanbevelingen invulling gegeven. In de tweede helft van het jaar is de bouw van een centrale basisregistratie gestart. Besloten is om hier een internetportal aan te verbinden, zodat het voor muziekgebruikers mogelijk wordt om bij één loket - www.mijnlicentie.nl - nieuwe muzieklicenties aan te vragen, bestaande licenties te beheren
10
en veranderingen in muziekgebruik door te geven. Ook is in de tweede helft van 2010 een traject van gezamenlijk onderhandelen gestart. Collectieve beheerorganisaties Buma/Stemra, Sena, Videma en Reprorecht, gecoördineerd door branche-organisatie VOI©E, en delegaties van organisaties ressorterend onder het VNO-NCW en MKB Nederland zijn gesprekken gestart om tot vereenvoudiging en meer transparantie te komen. Hierbij komen onderwerpen als vergoedingsregelingen, vergoedingsmethodieken en de mogelijkheid van één muziekregeling ter sprake. Het bedrijfsleven heeft als harde randvoorwaarde gesteld dat het totaal van de afdrachten voor licenties in 2011 niet hoger wordt dan in het peiljaar 2010. De collectieve beheerorganisaties hebben bereidheid getoond om de tariefstructuren vergaand te vereenvoudigen en, daar waar mogelijk, gelijk te trekken tussen Buma/Stemra en Sena. Ook is de bereidheid uitgesproken om tot één muziekregeling per branche te komen. Voor de collectieve beheerorganisaties is een essentiële randvoorwaarde dat er ook transparantie komt aan de kant van het bedrijfsleven; ondernemingen moeten ook bereid zijn inzage te geven in het feitelijke muziekgebruik.
“De collectieve beheer- organisaties hebben bereidheid getoond om de tariefstructuren vergaand te vereenvoudigen.”
De opgave van dat feitelijke muziekgebruik wordt veel eenvoudiger wanneer de centrale basisregistratie in de eerste helft van 2011 een feit is. Vanaf dat moment zou het voor de samenwerkende beheerorganisaties ook mogelijk moeten zijn de gegevens uit die centrale basisregistratie over het muziekgebruik te gebruiken voor de facturering, een wens waar het bedrijfsleven vooralsnog niet mee heeft ingestemd. Voor Sena is dat een onbegrijpelijke zaak, zeker nu substantiële investeringen zijn gedaan om de centrale basisregistratie te realiseren. Een andere belangrijke randvoorwaarde voor collectieve beheerorganisaties is een vergoedingsregeling voor brancheorganisaties, waarbij er een duidelijke relatie is tussen de inspanning van de brancheorganisatie en de korting die ze ontvangen bij een collectief contract. Te denken valt aan een percentage voor de administratieve afhandeling, het debiteurenrisico en het aantal ondernemingen dat in de collectieve regeling participeert. 11
2011 wordt voor het openbaar muziekgebruik een overgangsjaar. Een jaar waarin de basis gelegd wordt voor harmonisatie van vergoedingen en meer transparantie over en weer tussen collectieve beheerorganisaties en het bedrijfsleven.
MEDIA Sena’s incasso-inkomsten binnen de commerciële media zijn afhankelijk van de commerciële inkomsten van deze radioen televisiestations. Deze inkomsten stonden in 2009 door de economische crisis onder druk, waardoor de licentieopbrengst voor Sena in 2010 ook achterbleef. De verwachting is dat de effecten van het langzame herstel van de advertentiebestedingen pas in 2011 merkbaar zullen zijn voor Sena. De daling in inkomsten in 2010 werd gedeeltelijk gecompenseerd door de groeisegmenten digitale themakanalen, high definition-kanalen en de toename van het aantal digitale televisieaansluitingen. Ander positief nieuws is dat in 2010 - met terugwerkende kracht - overeenkomsten met de regionale omroepen (ROOS) en lokale omroepen (OLON) werden afgerond.
NIEUWE MEDIA Het licenseren van online muziekgebruik vervult inmiddels een grote rol en krijgt steeds meer vorm. Naast de reeds bestaande vergoedingen voor webcasting en podcasting die in nauwe samenwerking met representatieve marktpartijen en de NVPI tot stand zijn gekomen, dwingen de snelle ontwikkelingen op online gebied Sena tot het vaststellen van marktconforme vergoedingen voor deze nieuwe openbaarmakingen. De Stichting Webcasting Nederland (SWNL) heeft een grote sprong voorwaarts gemaakt in het licenseren van individuele webcasters. De onderlinge samenwerking is op grond hiervan in 2010 geïntensiveerd en zal ook in 2011 verder worden uitgebreid.
DANCE EVENTS In 2010 zijn - na diverse strubbelingen in de jaren daarvoor onderhandelingen hervat met de organisatoren van dance events. Samen met hen wil Sena de mogelijkheden van een branchebrede betalingsgrondslag onderzoeken. Voor de tussenliggende periode is een interim afdrachtregeling overeengekomen. De verwachting is dat de gesprekken over een nieuwe betalingsgrondslag in 2011 worden afgerond.
BUITENLAND In 2010 is Sena er opnieuw in geslaagd een hogere incassoopbrengst uit het buitenland te realiseren. Een belangrijke reden hiervoor is dat steeds meer bekende nationale en internationale artiesten en independent platenmaatschappijen Sena mandateren om namens hen te incasseren. Groei wordt ook gerealiseerd doordat meer landen gelden zijn gaan afdragen voor naburige rechten. In 2010 werd voor het eerst geld ontvangen uit onder meer Canada, Bulgarije, Kroatië en Oekraïne. Het uitoefenen van druk op buitenlandse zusterorganisaties om daadwerkelijk door te betalen blijft onverminderd noodzakelijk. Om die reden werd er in 2010 een deal met Nielsen Music Control getekend, waarmee Sena voortaan toegang
tot de playlists van twaalf keylanden krijgt. Mocht er twijfel bestaan over de hoogte en de omvang van de ontvangen buitenlandse vergoedingen, dan kan Sena gericht een aanvullende schadeclaim voor de ontbrekende artiesten of platenmaatschappijen indienen.
ORGANISATIE Begin 2010 is bij Sena de beleidsbeslissing genomen om een tijdelijke incasso-organisatie op te zetten om zo het grote saldo aan openstaande debiteuren te incasseren. In maart 2010 besloot het bestuur de jaarrekening vooralsnog niet goed te keuren. Direct daarop werd aan de accountant een aanvullende opdracht verstrekt om nader onderzoek te doen naar de kwaliteit van de debiteurenportefeuille. In de zomer van 2010 volgden de gebeurtenissen elkaar snel op. Er werd een interim directeur aangesteld die de opdracht meekreeg om de uitvoering van de incasso versneld aan te pakken. De ontwikkeling van een nieuw meerjarig beleidsplan en het reorganiseren van de organisatie, zodat kosten worden teruggedrongen, behoorden ook tot de opdracht.
“In het kader van alle externe en interne ontwikkelingen is het communicatiebeleid aangepast. Transparantie stond daarbij centraal.”
2. Er werd besloten om niet langer grote aantallen mailings per jaar te versturen zonder eerst onderzoek te doen of sprake is van een categorie zoals onder punt 1 genoemd. Verder is besloten de incasso-organisaties van Buma/Stemra en Sena, inclusief de voorlichters/controleurs, versneld samen te voegen en het mailingbeleid tussen beide organisaties goed af te stemmen. 3. In de tweede helft van 2010 heeft Sena zijn controles vooral gericht op bedrijven waarvan werd aangenomen dat ze aan Buma/Stemra betaalden, maar nog niet aan Sena. Deze bedrijven hadden vanaf 2006 facturen van Sena ontvangen, maar leverden in de praktijk veel incassoproblemen op.
COMMUNICATIE Ook op het gebied van communicatie heeft Sena in relatief korte tijd een omslag gemaakt. In het kader van alle externe en interne ontwikkelingen is het communicatiebeleid van de stichting aangepast. Transparantie stond daarbij centraal. Daarbij is actief gewerkt aan de totstandkoming van duidelijke, gebruiksvriendelijke communicatiemiddelen. Voorbeelden zijn een nieuw licentieaanvraagformulier met bijbehorende brochure en het verbeterde MySena, de website waar rechthebbenden hun rechten kunnen vastleggen. Ook is gestart met de bouw van de nieuwe ‘corporate’ website www.sena.nl en is een start gemaakt met het online licentieloket www.mijnlicentie.nl. In 2010 is Sena, naast NORMA, medeorganisator geworden van de Gouden Notenkraker. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan uitvoerende kunstenaars in de categorieën muziek en toneel. Sena- en NORMA-aangeslotenen kozen hun favoriete artiest en acteur. Tijdens een feestelijke uitreiking in Paradiso op 23 augustus kregen Ellen ten Damme (muziek) en Jon van Eerd (toneel) de Gouden Notenkraker opgespeld.
Kort na de aanstelling van de interim directeur werden Sena en andere beheerorganisaties geconfronteerd met artikelen in de media waarin vraagtekens werden geplaatst bij de incassomethoden. Met name het systeem van de ‘aanwijsfacturen’ kwam hierbij onder vuur te liggen. Het gaat hier om facturen voor muziekgebruik die verstuurd werden aan bedrijven en organisaties die niet op eerdere mailings reageerden en derhalve geen opgave deden van hun muziekgebruik. In goed overleg is besloten om direct te reageren en al tijdens het verslagjaar nieuw beleid toe te passen. Het nieuwe beleid kreeg op hoofdlijn vorm met drie wijzigingen: 1. Er werd besloten om uitsluitend nog bedrijven in mailings op te nemen en het incassoproces door te zetten indien er sprake is van ten minste drie werknemers, en/of indien er sprake is van publiekstoegankelijke ruimtes waar muziek openbaar wordt gemaakt. Door deze maatregel vallen veel ZZP’ers en categorieën als ‘slapende stichtingen’ en pensioenen beheer-BV’s zonder personeel buiten het incassobeleid. 12
13
“De weg naar succes is niet altijd makkelijk geweest. Ik trad jarenlang op met het repertoire van anderen, terwijl ik natuurlijk het liefst erkenning zou krijgen voor mijn eigen materiaal. In 2007 vielen eindelijk, met het verschijnen van mijn hit Jij Bent Zo, alle puzzelstukjes op de juiste plaats. Een geweldig gevoel. Het is alles waard geweest en ik geniet nu nog intenser van alle leuke dingen die ik doe, of het nu concerten met De Toppers zijn, mijn presentatiewerk of het uitbrengen van een nieuw album.” Jeroen van der Boom
Toelichting op de resultaten 2010 De inkomsten
DE INKOMSTEN
Kasinkomsten Sena 2006-2010 (in miljoenen euro’s)
In 2010 bedroegen de feitelijke kasinkomsten € 58,4 miljoen tegenover € 54 miljoen in 2009. Een stijging van acht procent. De gefactureerde omzet was weliswaar substantieel lager (€ 55,5 miljoen in 2010 tegenover € 67,1 miljoen in 2009), maar de hoge voorziening die in 2009 noodzakelijk was, geeft aan dat de in dat jaar gefactureerde en gerapporteerde omzet feitelijk een heel stuk lager is geweest. Een veel beter criterium om de feitelijke gang van zaken bij Sena te beoordelen is de daadwerkelijke kasontvangst. Deze is de afgelopen vier jaar gestegen van € 41,2 miljoen in 2006 tot € 58,4 miljoen in 2010. De kasinkomsten uit het buitenland zijn relatief het snelst gestegen, de inkomsten uit thuiskopiegelden lopen al jaren terug door de lagere verkopen van blanco CD’s en DVD’s.
“De kasontvangst is de afgelopen vier jaar gestegen van € 41,2 miljoen in 2006 tot € 58,4 miljoen in 2010.”
16
17
Kasinkomsten Openbaar Muziekgebruik Sena 2006-2010 (in miljoenen euro’s)
MEDIA De inkomsten uit de mediasector stonden in 2010 onder druk. De incasso-inkomsten bedroegen net geen € 15 miljoen. Ten opzichte van 2009 betekent dit een daling van 1,3%. Nederlandse huishoudens digitaliseren steeds verder. In 2010 groeide het aantal digitale abonnementen met 15 procent. De groeiverwachting voor 2011 is 12 procent, waarmee de grens van zes miljoen digitale aansluitingen zal worden gepasseerd.¹ Dit zal een positieve ontwikkeling geven voor de incassoopbrengsten van Sena in het mediasegment.
Kasinkomsten Media Sena 2006-2010 (in miljoenen euro’s)
OPENBAAR MUZIEKGEBRUIK De kasinkomsten voor openbaar muziekgebruik zijn in 2010 met 15,8% gestegen ten opzichte van het jaar daarvoor. Het verslagjaar heeft voor een belangrijk deel in het teken gestaan van het opschonen van de debiteurenportefeuille. Het opschonen van de debiteurenportefeuille bracht nieuwe informatie aan het licht over de incasseerbaarheid van de openstaande facturen uit 2009 en de jaren daarvoor. Dit resulteerde in 2010 in een extra voorziening op oude posten. In plaats van een gehoopte vrijval op de grote voorziening die in 2009 genomen was, bleek een additionele afboeking op debiteuren noodzakelijk van € 8,3 miljoen. Deze extra voorziening is als een correctie rechtstreeks in mindering gebracht op de repartitieschuld 2010. Dat ondanks de beleidswijzigingen en de extra afboeking toch nog een 15 procent hogere feitelijke incasso voor openbaar muziekgebruik werd gerealiseerd, is een prestatie die niet onvermeld mag blijven.
¹ Bron: Telecompaper, 2010
18
19
BUITENLAND
THUISKOPIE
De inkomsten uit buitenlandse incasso stegen in 2010 met 8,8 procent naar € 7,4 miljoen. Sena werd door meer internationale artiesten en producenten gemandateerd om de incasso voor hen te verzorgen.
Sena heeft met de Stichting de Thuiskopie en met NORMA een overeenkomst voor de doorbetaling van de audiogelden die geïncasseerd worden voor blanco dragers (CD’s en DVD’s). Deze incasso volgde ook in 2010 de eerder ingezette dalende lijn. Door de opkomst van andere digitale media als MP3-spelers en harddisks, is het de verwachting dat de incasso voor blanco dragers zal blijven dalen. In 2010 werd € 1 miljoen door Thuiskopie aan Sena ter beschikking gesteld voor doorbetaling, een daling van 41 procent ten opzichte van 2009.
Met name de buitenlandse incasso-opbrengsten voor artiesten stegen significant. Omdat Sena veel Engelstalige artiesten vertegenwoordigt, is de Verenigde Staten een belangrijk incassoland. Daar werd een groei gerealiseerd van maar liefst 69 procent, tot een totaal incassobedrag van € 1,9 miljoen. Ook Frankrijk en Zwitserland lieten hoge groeipercentages zien. Zwitserland heeft voor het eerst sinds jaren een substantiële doorbetaling gedaan van bijna € 800.000. Frankrijk liet weliswaar een goede groei zien, maar het absolute bedrag blijft met € 220.000 relatief laag.
Kasinkomsten Thuiskopie Sena 2006-2010 (in miljoenen euro’s)
Sena zag de incasso-opbrengsten voor producenten met name stijgen in het Verenigd Koninkrijk, waar ruim het dubbele werd geïncasseerd ten opzichte van 2009 (€ 220.000). Sena incasseerde in 2010 voor het eerst voor naburige rechten in Canada, Litouwen en Oekraïne. In totaal werd in deze landen € 132.000 geïncasseerd.
Kasinkomsten Buitenland Sena 2006-2010 (in miljoenen euro’s)
20
21
Toelichting op de resultaten 2010 De doorbetaling
DE DOORBETALING
Netto doorbetalingen per boekjaar Sena 2004-2010 (in duizenden euro’s)
Sena heeft de bedragen die zijn doorbetaald in het verleden altijd gepresenteerd als bruto bedragen. Het verschil met de bedragen die daadwerkelijk zijn doorbetaald bestaat uit de kosten van de Sena-organisatie. Net zo goed als de prestaties van Sena aan de incassokant beoordeeld moeten worden op de daadwerkelijke kasopbrengsten, moet de doorbetaling beoordeeld worden op de netto bedragen die aan producenten en artiesten worden doorbetaald. Met ingang van de jaarrekening over 2010 zal daarom alleen nog over netto doorbetalingen worden gesproken. De netto doorbetaling² bedroeg in 2010 ruim € 46 miljoen³, terwijl het kasstroomoverzicht voor 2009 een bedrag van bijna € 64 miljoen liet zien. Op het eerste gezicht zou daarmee in 2010 € 18 miljoen minder zijn doorbetaald. Echter, om een vergelijking tussen beide jaren mogelijk te maken, moet met de volgende factoren rekening worden gehouden: - In 2009 is een netto voorschot uitbetaald van € 8,5 miljoen. Hiervan is in de loop van 2010 een netto bedrag van € 5,8 miljoen verrekend. Worden beide jaren voor deze bedragen gecorrigeerd, dan is ‘genormaliseerd’ doorbetaald een bedrag van € 51,8 miljoen in 2010 tegenover € 55,4 miljoen in 2009. - De doorbetaling in 2009 was extra hoog omdat de hoeveelheid onderhanden werk sterk werd gereduceerd door het grote aantal verwerkte claims. In 2009 werd het ‘stuwmeer’ aan onderhanden werk met € 7 miljoen teruggebracht (van € 17 tot € 10 miljoen). In 2010 vond een verlaging van het onderhanden werk plaats met € 1,5 miljoen (van € 10 miljoen tot € 8,5 miljoen). Omdat de voorraad onderhanden werk zo sterk is gedaald, is het bedrag van de ‘inhaaldoorbetaling’ ook lager, hetgeen in belangrijke mate verklaart waarom het ‘genormaliseerde’ doorbetalingsbedrag in 2010 € 3,6 miljoen lager is dan in 2009. Het gemiddelde doorbetalingspercentage over de repartitiejaren die nog niet zijn afgesloten (2004-2009) is 96,5, waarmee Sena zich positief onderscheidt ten opzichte van veel zusterorganisaties. Het totale nettobedrag dat over deze boekjaren is doorbetaald bedraagt inmiddels ruim € 300 miljoen. Over het meest recente jaar 2009 is inmiddels al 91,4 procent doorbetaald. Het feit dat Sena frequent aandacht vraagt bij haar rechthebbenden voor het tijdig claimen en het tijdig aanleveren van repertoiregegevens werpt inmiddels vruchten af. Voor 2011 is de verwachting dat Sena ruim € 48 miljoen zal kunnen doorbetalen. Ruim € 2 miljoen van deze doorbetaling zal naar verwachting aangewend worden ter verrekening van de in 2009 betaalde voorschotten, waardoor per saldo ruim € 46 miljoen daadwerkelijk aan rechthebbenden zal worden overgemaakt.
² € 1,6 miljoen is overgemaakt in januari 2011, waardoor in het kasstroomoverzicht 2010 geen doorbetalingbedrag van € 46 miljoen staat vermeld maar € 44,4 miljoen. ³ Op de Vergadering van Aangeslotenen in september 2010 is de verwachting uitgesproken dat in 2010 € 50 miljoen zou worden doorbetaald. Een netto doorbetaling van € 46 miljoen komt neer op een bruto doorbetaling van € 50,7 miljoen. De prognose uit september 2010 is derhalve ruimschoots gerealiseerd.
22
23
Toelichting op de resultaten 2010 De exploitatie
DE EXPLOITATIE
BIJZONDERE LASTEN
2010 is voor Sena het jaar geworden dat de exploitatie grote veranderingen heeft ondergaan en waarin het bureau is gereorganiseerd. Dat is gepaard gegaan met substantiële eenmalige lasten. Deze lasten zijn weer grotendeels toe te wijzen aan extra afschrijvingen op investeringen die in het verleden zijn gedaan. Daarnaast is de methodiek van voorzieningen op debiteuren aangepast. Met ingang van 2010 past Sena een systematiek toe waarbinnen debiteuren automatisch worden voorzien als ze een bepaalde tijd openstaan.
In 2010 zijn voor een substantieel bedrag bijzondere lasten ten laste van de exploitatie geboekt. Deze zijn naar de aard eenmalig en zullen geen invloed hebben op het kostenniveau in 2011 en verdere jaren. De bijzondere lasten zijn:
KOSTEN VAN DE ORGANISATIE De totale kosten van de organisatie stegen ten opzichte van 2009 met € 2,6 miljoen naar € 9,3 miljoen. Voor de helft wordt deze kostenstijging veroorzaakt door lagere renteopbrengsten op deposito’s. Die opbrengsten daalden met € 1,3 miljoen. Deze daling is het gevolg van de dalende marktrente. Sena voert een ‘minimal-risk policy’ met betrekking tot het uitzetten van liquide middelen. Aangezien het niet in de verwachting ligt dat de marktrente voor deposito’s zich binnen afzienbare termijn gaat herstellen, moet de komende jaren rekening gehouden worden met een structureel lagere opbrengst uit rente-inkomsten. De tweede grote afwijking in de kosten bestaat uit de incassokosten, die ruim € 1 miljoen hoger zijn (€ 2,3 miljoen in 2010 versus € 1,2 miljoen in 2009). Dit heeft alles te maken met de eerder vermelde ‘grote schoonmaak’ van de debiteurenportefeuille. Begin 2010 werd een interne ad hoc incasso-organisatie ingericht. Daarnaast is een tweede (externe) incasso-organisatie ingeschakeld om facturen die vaak al meerdere jaren openstonden, alsnog te incasseren. Ook in de post ‘overige bedrijfskosten’ was sprake van € 400.000 hogere lasten dan in 2009. Er is met name sprake geweest van veel externe inhuur van extra mankracht in de eerste helft van 2010. Ondanks deze inspanningen is een deel van de voorziene debiteuren niet geïncasseerd. In de tweede helft van 2010 bleek bovendien dat een additionele afboeking noodzakelijk was. De debiteurenpositie en organisatie zijn nu echter wel geheel ‘opgeschoond’. Dat blijkt onder meer uit de kostenbegroting voor 2011. Die is onder het kostenniveau van 2009 gebracht.
1. Een toevoeging aan de voorziening debiteuren van € 7,7 miljoen. Eind 2010 is de beslissing genomen om uitstaande debiteuren vrijwel geheel te gaan voorzien als ze langer dan een bepaalde periode openstaan. Tot en met 2009 werden alleen debiteuren voorzien waarvan het risico bekend was dat ze waarschijnlijk oninbaar waren. 2. In de jaren vóór het verslagjaar is substantieel geïnvesteerd in de ontwikkeling van eigen software voor incasso en het versturen van mailingen. Dit grootschalige IT-project heeft, vooral door de verlate oplevering, niet de resultaten opgeleverd die ervan werden verwacht. Nu de beslissing is genomen alle incassoactiviteiten voor individueel muziekgebruik bij de joint venture Service Centrum Auteurs- en Naburige rechten onder te brengen, is de door Sena ontwikkelde software feitelijk overbodig geworden. Dit resulteert in een eenmalige afboeking voor duurzame waardevermindering van € 3 miljoen. 3. De afgelopen jaren werden er jaarlijks grootschalige mailings verstuurd (300 duizend per jaar) aan bedrijven en instellingen waarvan vermoed werd dat ze een muzieklicentie moesten aanvragen. De kosten van deze mailings werden niet in één keer ten laste van het resultaat gebracht omdat de opbrengst bij een licentieaanvraag over meerdere jaren binnen zou komen. In 2010 is besloten met het versturen van grootschalige mailings te stoppen. Voortaan zullen mailings veel gerichter en in kleinere aantallen worden verstuurd. De rol van de voorlichters/controleurs zal toenemen. Als gevolg hiervan worden de mailingkosten uit het verleden die nog voor € 2,1 miljoen op de balans staan, afgeboekt. 4. In 2010 is er voor een totaalbedrag van € 1,8 miljoen aan reorganisatiekosten geboekt. Bijna € 1 miljoen is gemoeid geweest met personele wijzigingen in de organisatie. Daarnaast is in dit bedrag een voorziening opgenomen voor de integratie van de buitendiensten van Buma/Stemra en Sena die in 2011 geëffectueerd zal worden. Tot slot zijn onder deze post ook de juridische kosten verantwoord die gerelateerd zijn aan de reorganisatie van Sena. Ook de kosten voor de interim-directie zijn onder deze post opgenomen.
24
25
“There’s always one more way to do something - your way, zei mijn inspirator Waylon Jennings ooit. Het is ook op mij van toepassing; ik doe de dingen op mijn manier. Dat bracht me hoogte- en dieptepunten. Ik heb in een diep dal gezeten, maar ben er veel sterker uitgekomen. Het heeft me gestimuleerd om het hoogst haalbare na te streven. Ik ben daarom extra trots op mijn huidige succes en mijn album bij het wereldberoemde Motown platenlabel.” Waylon
De organisatie
Medio 2010 werkten er ruim 70 personen (fte) voor Sena, waarvan 17 fte extern werden ingehuurd. Hiervan waren er zes tijdelijk ingehuurd voor het oplossen van de incassoproblematiek, drie voor het op orde brengen van de financiële administratie en zeven voor de bouw en het beheer van het eigen softwaresysteem.
Jaarrekening 2010
In de tweede helft van 2010 heeft er een ingrijpende reorganisatie plaatsgevonden. Contracten met tijdelijke medewerkers werden beëindigd en een aantal vaste medewerkers heeft de organisatie verlaten. Eind 2010 is het aantal medewerkers teruggebracht tot 46 fte en is er nog maar beperkt sprake van externe inhuur. Dit alles neemt niet weg dat er in 2010 hoge kosten zijn gemaakt om Sena weer terug op koers te brengen. Die extra kosten zullen de komende jaren moeten worden goedgemaakt, omdat ze niet in een keer ten laste van de doorbetaling kunnen worden gebracht. Sena hanteerde een kostenpercentage van 11 procent, dat werd ingehouden op de repartitiebetalingen. Vanaf 2011 zal het inhoudingspercentage op 15 procent gesteld worden. Ten opzichte van (internationale) zusterorganisaties is dat nog altijd een concurrerend percentage.
DE WEG TERUG Na jaren van onstuimige groei heeft Sena in 2009 en 2010 een echte omslag moeten maken. Nadat in het eerste kwartaal van 2010 gebleken was dat er een groot incassoprobleem bestond, zijn de problemen met volle kracht aangepakt. Sena is er sterker uitgekomen. Het incassobeleid is reëeler, de balans is gesaneerd en de kosten van de organisatie zijn terug op het niveau waar ze moeten zijn. De omvang van de organisatie is teruggebracht, niet in de laatste plaats door een versnelde overgang van de incasso-organisatie voor openbaar gebruik naar het Service Centrum Auteurs- en Naburige rechten, de joint venture met Buma/Stemra. Een kleinere organisatie kan toe met een kleiner kantoor. In april 2011 is Sena verhuisd naar nieuwbouw op vijftig meter afstand van het bestaande kantoor. De verhuizing is een mooie markering van een nieuwe start. Bovendien is in april 2011 een nieuwe algemeen directeur aangetreden, Markus Bos. Het werk van de interim directeur zit erop. Het was een enerverende periode, maar Sena is weer op de weg terug om zijn positie te heroveren als nationaal en internationaal toonaangevende collectieve beheerorganisatie. Cees van Steijn Directeur a.i. Hilversum, 27 mei 2011
28
29
Kasstroomoverzicht 2010 (in duizenden Euro’s)
2010 €
GEFACTUREERDE OMZET
2009 €
55.483
€
67.123
Af: Hogere post einde boekjaar Bij: Lagere post debiteuren einde boekjaar
€
(in duizenden Euro’s)
2.873 58.356
€
53.952
DEZE ONTVANGSTEN ZIJN ALS VOLGT TE SPECIFICEREN 45.479
Buitenland
7.413
6.769
57.310
52.248
1.046
1.704
Totaal Sena-rechten – artikel 7 WNR Thuiskopie e.a.
58.356
TOTAAL LICENTIE-ONTVANGSTEN
(54.864)
Buitenland
(7.968)
(7.447)
Thuiskopie
(1.101)
(1.574)
(44.455)
(63.885)
(115)
(102)
MUTATIE LIQUIDE MIDDELEN
53.952
EXPLOITATIE-UITGAVEN Salarissen (1)
(3.142)
(3.235)
Incassokosten
(2.263)
(1.211)
Overige bedrijfskosten (2)
(3.433)
(3.028)
Diverse baten
387
373
Mailingkosten
(998)
(1.133)
Afschrijving materiële vaste activa
(521)
(370)
Bestuurskosten
(63)
(66)
Financieel resultaat
700
1.987
Bij: Afschrijvingen materiële vaste activa
(9.333)
(6.683)
521
370
OVERIGE UITGAVEN / MUTATIE WERKKAPITAAL Investeringen in materiële vaste activa
(1.149)
(1.486)
Mutatie in overlopende activa
1.257
(907)
Reorganisatie-uitgaven
(811)
0
Uitgaven aan sociaal culturele doelstellingen
(633)
(480)
Mutatie in overlopende passiva
(651)
1.950 (1.987)
30
€
(35.386)
Overige mutaties 49.897
€
Nederland
TOTAAL REPARTITIEBETALINGEN
Nederland
2009 €
UITGAVEN INZAKE REPARTITIE
(13.171)
TOTAAL ONTVANGSTEN
2010
(923)
31
(44.570)
(63.987)
2.987
(17.271)
Balans per 31 december 2010 ACTIVA (in duizenden Euro’s)
PASSIVA 31 december 2010 €
€
31 december 2009 €
(in duizenden Euro’s)
€
VASTE ACTIVA
31 december 2010 €
Eigen vermogen 469
Materiële vaste activa (3)
€
31 december 2009 €
-
€ -
2.878 Voorzieningen
VLOTTENDE ACTIVA
Reorganisatievoorziening
Vorderingen
Voorziening claims afgesloten jaren (7)
Debiteuren (4) Overlopende activa (5)
1.581
22.559
906
4.221 2.487
Voorziening sociaal culturele doelstellingen (8)
1.020
-
190
172
3.139
2.700 4.349
2.872
26.780 Verplichting terzake van doorbetaling (9)
Liquide middelen (6)
35.129
32.142
Betaalbaar Nog niet betaalbaar
TOTAAL ACTIVA
38.085
29.927
28.742
1.581
25.910
61.800
31.508
54.652
Kortlopende verplichtingen (10) Crediteuren
920
1.323
Belastingen en premies sociale verzekeringen
306
492
1.002
2.461
Overlopende passiva
TOTAAL PASSIVA
32
33
2.228
4.276
38.085
61.800
Exploitatie-overzicht Sena activiteiten 2010 (in duizenden Euro’s)
Toelichtingen
2010 €
GEFACTUREERDE OMZET Toevoeging voorziening debiteuren
2009 €
€
55.483
67.123
(715)
(35.448) 54.768
LASTEN
GEREALISEERD FINANCIEEL RESULTAAT
€
31.675
10.033
8.670
(700)
(1.987) 9.333
TOTAAL LASTEN & FINANCIEEL RESULTAAT
Bedragen luiden in duizenden Euro’s, tenzij anders aangegeven.
6.683
BIJZONDERE LASTEN
ALGEMENE TOELICHTING EN GRONDSLAGEN De jaarrekening wordt opgesteld in overeenstemming met eigen grondslagen. De stichting Sena heeft geen winstdoelstelling, geen eigen vermogen en geen resultatenrekening. Het saldo van opbrengsten, kosten en financiële baten en lasten, zoals weergegeven in het Exploitatie-overzicht Sena Activiteiten, wordt integraal toegevoegd aan de Verplichting terzake van doorbetaling (ook aangeduid als repartitieschuld). Nog niet geïncasseerde licentie-opbrengsten (openstaande debiteuren) worden toegevoegd aan de Nog niet betaalbare repartitieschuld. Voorzieningen op openstaande debiteuren leiden tot een gelijke daling van de Nog niet betaalbare repartitieschuld.
Dotatie voorziening reorganisatie
1.831
0
VERGELIJKENDE CIJFERS
Duurzame waardevermindering software Sena-ML
3.037
0
Afboeking geactiveerde mailingkosten
2.058
0
De cijfers voor 2009 zijn, waar nodig, geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2010 mogelijk te maken.
Dotatie voorziening debiteuren
7.701
0
SCHATTINGEN
TOTAAL BIJZONDERE LASTEN
14.627
0
SALDO - TOEVOEGING REPARTITIESCHULD
30.808
24.992
Het saldo wordt als volgt toegekend: Artikel 7 WNR
22.222
16.519
Buitenland
7.413
6.769
Overige rechten
1.173
1.704
30.808
24.992
SALDO - TOEVOEGING REPARTITIESCHULD
Bij het opstellen van de jaarrekening dient het bestuur, overeenkomstig algemeen geldende grondslagen, bepaalde schattingen en veronderstellingen te doen die medebepalend zijn voor de opgenomen bedragen. De feitelijke resultaten kunnen van deze schattingen afwijken.
HERSTEL TE LAGE VOORZIENING DEBITEUREN Gedurende 2010 is gebleken dat de voorziening debiteuren ultimo 2009 € 8,3 miljoen hoger had moeten zijn. Dit houdt in dat de in de jaarrekening 2009 opgenomen toevoeging voorziening debiteuren te laag was. Aangezien dit bedrag betrekking heeft op eerdere jaren is het bedrag van € 8,3 miljoen rechtstreeks ten laste van de repartitieschuld gebracht.
SCHATTINGSWIJZIGING Met ingang van 1 januari 2010 heeft er een schattingswijziging plaatsgevonden inzake de bepaling van de hoogte van de voorziening van de debiteuren. Tot en met 2009 werden alleen de posten voorzien waarvan het risico bekend was dat deze zeer waarschijnlijk oninbaar waren. Er werd bij de opbouw van de voorziening alleen rekening gehouden met de voorziening met betrekking tot de ‘aanwijsfacturen’, betwiste facturen en oninbare facturen als gevolg van bedrijfssluitingen.
34
35
Vanaf 2010 is besloten bij de bepaling van de voorziening debiteuren ook rekening te houden met de ouderdom. Als gevolg van deze schattingswijziging heeft in 2010 een extra dotatie plaatsgevonden aan de voorziening debiteuren van € 7,7 miljoen.
GRONDSLAGEN VAN WAARDERING De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs of vervaardigingsprijs, verminderd met een lineaire afschrijving gebaseerd op de verwachte economische levensduur en, indien van toepassing, bijzondere waardeverminderingen. De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, voor zover nodig rekeninghoudend met een voorziening voor mogelijke oninbaarheid. De reorganisatievoorziening heeft betrekking op kosten in verband met afvloeiing van personeel en wordt gevormd indien een feitelijke of juridische verplichting bestaat. Alle overige posten in de balans worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
RONDSLAGEN VAN G RESULTAATBEPALING Incasso-opbrengsten worden verantwoord op het moment van factureren. De kosten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grondslagen van waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. Op investeringen wordt tijdsevenredig afgeschreven. Gerealiseerde financiële resultaten hebben betrekking op bij banken ondergebrachte middelen (deposito’s, spaarrekeningen en rekening-courant) en worden verantwoord in het jaar waarop zij betrekking hebben.
GRONDSLAGEN KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode.
Toelichting op het kasstroomoverzicht
Toelichting op de balans
SALARISSEN (1)
MATERIËLE VASTE ACTIVA (3) 2010
2009
4
4
2.559
2.607
Sociale lasten
352
394
Pensioenlasten
231
234
3.142
3.235
Lonen en salarissen
TOTAAL Ultimo 2010 waren 61 personen in dienst (2009: 62), hetgeen overeenkomt met 45,6 fte (2009: 46,5).
OVERIGE BEDRIJFSKOSTEN (2)
Het verloop van deze post over de periode 1 januari 2010 tot en met 31 december 2010 is als volgt: Verbouwingen
Inventaris
Hardware
Software
Totaal
4
4
4
4
4
Boekwaarde 1 januari
4
79
117
2.678
2.878
Investeringen
0
17
83
1.049
1.149
Afschrijvingen
(4)
(32)
(70)
(415)
(521)
Duurzame Waardevermindering
0
0
0
(3.037)
(3.037)
BOEKWAARDE 31 DECEMBER
0
64
130
275
469
De totale aanschafwaarden en afschrijvingen zijn: 2010
2009
Verbouwingen
Inventaris
Hardware
Software
Totaal
4
4
4
4
4
4
4
Overige personeelskosten
680
667
Aanschafwaarde
81
418
548
5.086
6.133
Huisvestingskosten
315
274
Cumulatieve afschrijving
(81)
(354)
(418)
(4.811)
(5.664)
Automatiseringskosten
114
128
BOEKWAARDE 31 DECEMBER
0
64
130
275
469
Bureaukosten
369
340
Publiciteitskosten
474
450
AFSCHRIJVINGSPERCENTAGES
Adviezen en diensten van derden
709
464
Algemene kosten
772
705
3.433
3.028
De volgende afschrijvingspercentages worden gehanteerd: verbouwingen (20%), inventaris (20%), hardware (33,33%), standaard software (20%) en specifieke software (10%). De investeringen in software betreft ontwikkelde programmatuur voor het eigen facturatiesysteem Sena-ML en eigen repartitiesysteem IRIS.
TOTAAL
DUURZAME WAARDEVERMINDERING In 2010 is besloten om vanaf 2011 versneld de volledige facturatie voor individuele licenties te laten plaatsvinden door het Service Centrum Auteurs- en Naburige rechten (SCAN). Hierdoor heeft een duurzame waardevermindering plaatsgevonden op de eigen ontwikkelde sofware Sena-ML.
36
37
DEBITEURENSALDO (4)
Debiteuren Voorziening debiteuren
LIQUIDE MIDDELEN (6) 2010
2009
2010
2009
4
4
4
4
12.122
62.267
33.545
23.352
(10.541)
(39.708)
1.584
8.790
1.581
22.559
35.129
32.142
NETTO DEBITEURENSTAND
2010
2009
4
4
0
2.058
538
1.200
Nog te ontvangen vergoedingen dienstverlening
62
108
Vooruitbetaalde kosten
56
45
0
394
Overigen
250
416
TOTAAL OVERLOPENDE ACTIVA
906
4.221
Te ontvangen creditrente
Nog te ontvangen incasso zusterorganisaties
Rekening-courant TOTAAL
Onder de spaarrekening/deposito is een bedrag van € 5 miljoen op een deposito geplaatst met een looptijd tot ultimo 2011. De overige liquide middelen staan ter vrije beschikking.
OVERLOPENDE ACTIVA (5)
Te amortiseren mailingkosten
Spaarrekening/Deposito
VOORZIENING CLAIMS AFGESLOTEN JAREN (7) Besloten is om, bij afsluiting van een repartitieperiode, uit het gedeelte van de niet-uitgekeerde repartitiegelden uitvoerend kunstenaars een bedrag als voorziening claims afgesloten jaren aan te merken. Dit in verband met het in de toekomst eventueel kunnen nakomen van financiële verplichtingen naar rechthebbende uitvoerend kunstenaars, die vanwege administratieve onvolkomenheden ten onrechte geen of een te lage repartitie-uitkering hebben ontvangen voor de reeds afgesloten repartitieperioden. Het niet aangesproken deel van dit bedrag zal na maximaal drie jaar vrijvallen.
TE AMORTISEREN MAILINGKOSTEN In het verleden werden uitgaven met betrekking tot nieuwe mailingen (ter verkrijging van nieuwe muziekgebruikende ondernemingen) op de balans opgenomen onder de ‘overlopende activa’ en vervolgens in een periode van drie jaar lineair als last genomen (‘geamortiseerd’). Uit voorzichtigheidsbeginsel worden vanaf 2010 alle kosten op het moment van uitgave rechtstreeks in de kosten verantwoord. De geactiveerde mailingkosten ultimo 2009 zijn onder de bijzondere lasten verantwoord.
38
2010
2009
4
4
Stand per 1 januari
172
146
Bij: Voorziening met betrekking tot afsluiting
158
155
(140)
(129)
0
0
190
172
Verloop:
Af: Vrijval Af: Uitbetaalde claims STAND PER 31 DECEMBER
39
VOORZIENING SOCIAAL CULTURELE DOELSTELLINGEN (8)
De bestedingen in 2010 hadden betrekking op de volgende projecten respectievelijk bestemmingen:
Deze voorziening is gebaseerd op een bestuursbesluit en betreft een voorziening voor sociaal culturele doelstellingen voor uitvoerend kunstenaars en producenten. De besteding van deze voorziening valt onder de verantwoordelijkheid van de sectiebesturen. De voorziening is gevormd uit de voor repartitie beschikbare bedragen met betrekking tot de muziekgebruiksperioden tot en met 2002. Daarnaast wordt er vanaf 2005 3% van het beschikbare bedrag voor repartitie van uitvoerend kunstenaars als vooraftrek toegevoegd aan de voorziening. In 2010 is een bedrag van € 0,3 miljoen van het beschikbare bedrag voor repartitie van producenten als vooraftrek toegevoegd aan de voorziening.
GEZAMENLIJKE PROJECTEN Stichting Brein Amsterdam Dance Event Jazzexpeditie Thailand
UITVOEREND KUNSTENAARS
Verloop gedurende het jaar 2010:
Voorziening per 1 januari Bij: Mutatie boekjaar Mutatie vrijval claims SUBTOTAAL Af: Bestedingen VOORZIENING PER 31 DECEMBER
Uitvoerend kunstenaars
Producenten
Totaal 2010
Totaal 2009
4
4
4
4
2.860
(160)
2.700
2.321
603
329
932
730
140
0
140
129
3.603
169
3.772
3.180
464
169
633
480
3.139
0
3.139
2.700
Noorderslag / project ETEP 2010 De Doorbraak Dag van de Nederlandse Jazz 2010 Hit It Pop Muziekvereniging Pauz Gift Sena Muziekfestival ‘10 Girls Behind the Scene 2009 Stichting Stukafest Bevrijdingsfestival Utrecht 2010 Platform Makers VOF The Gathering Popfestivals Drenthe Masterclass Serie Muzikaal Ondernemersschap Project Turbulent T 2010 Popsport Brabant (BKKC) Sena Performers POPNL.award SKK Always live! Friesche Pop Award New Heroes House Noorderslag 2011 King of the Street
PRODUCENTEN Midem 2010
40
41
VERPLICHTING TERZAKE VAN DOORBETALING (9)
In 2009 betroffen opbouw en verloop:
Een belangrijk deel van deze schuld heeft een meerjarig karakter. De exacte hoogte hiervan wordt bepaald door de snelheid van incasso van debiteuren (waartegenover een nog niet betaalbare repartitieschuld wordt opgenomen) en de besluitvorming omtrent het beschikbaar stellen van middelen voor uitbetaling. Dit laatste is mede afhankelijk van de status van het repartitieproces (onder meer verwerken claims van rechthebbenden en playlists).
Betaalbaar
Art. 7 WNR
Buitenland
Nog niet Betaalbaar Andere rechten
22.986
3.934
1.822
25.910
54.652
(35.386)
(7.968)
(1.101)
-
(44.455)
(8.292)
-
-
-
(8.292)
Toevoeging aan Voorziening sociaal culturele doelstellingen
(932)
-
-
-
(932)
Mutatie Gong
3.351
-
-
(3.351)
-
Mutatie claims
(158)
-
-
-
(158)
20.978
-
-
(20.978)
-
STAND PER 1 JANUARI 2010 Netto uitbetaald Afboeking oude debiteuren
Mutatie debiteuren Overige mutaties
(115)
(115)
Toevoeging uit exploitatie-overzicht
22.222
7.413
1.173
-
30.808
STAND PER 31 DECEMBER 2010
24.654
3.379
1.894
1.581
31.508
42
Buitenland
Andere rechten
40.769
4.612
1.692
47.459
94.532
(54.864)
(7.447)
(1.574)
-
(63.885)
Toevoeging aan Voorziening sociaal culturele doelstellingen
(730)
-
-
-
(730)
BTW vrijvallende repartitiejaren
(102)
-
-
-
(102)
Mutatie claims
(155)
-
-
-
(155)
22.277
-
-
(22.277)
-
(728)
-
-
728
Toevoeging uit exploitatie-overzicht
16.519
6.769
1.704
-
24.992
STAND PER 31 DECEMBER 2009
22.986
3.934
1.822
25.910
54.652
Netto uitbetaald
Totaal 2010
Totaal 2009
Art. 7 WNR STAND PER 1 JANUARI 2009
Betaalbaar
Nog niet Betaalbaar
Mutatie debiteuren Reservering niet verwerkte claims
Het aandeel ‘Nog niet Betaalbaar’ wordt berekend als totaal van de debiteuren, zoals blijkend uit de balans. Sena heeft in 2009 op de repartitiejaren vóór 2009 voorschotten doorbetaald aan rechthebbenden van in totaal € 8,5 miljoen netto. Deze éénmalige bevoorschotting heeft Sena gefinancierd vanuit de cashflow op ontvangen licentieopbrengsten. Hiermee werd eenmalig afgeweken van een bestendige gedragslijn, die stelt dat niet-geïncasseerde bedragen niet worden gereparteerd. In 2010 is een totaal bedrag van € 5,8 miljoen netto van het voorschot verrekend. Ultimo 2010 bedraagt het resterend saldo van het voorschot € 2,7 miljoen netto. Dit saldo zal in 2011 verrekend worden.
43
NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN
Hieronder wordt de verhouding bruto-netto doorbetaling uiteengezet: 2010 Bruto doorbetaling
Nederland
Buitenland
Thuiskopie
Totaal
41.034
8.230
1.432
50.696
4.418
0
66
4.484
178
178
Af: Ingehouden kosten Af: Ingehouden kosten voorgaande jaren* NETTO DOORBETALING
36.616
8.230
1.188
46.034
1.230
262
87
1.579
35.386
7.968
1.101
44.455
Betaalbaar gesteld NETTO UITBETAALD
Per 31 december 2010 zijn de volgende, niet uit de balans blijkende, verplichtingen aangegaan (per jaar): - Huur (looptijd contract tot en met 31-03-2016) - Leasecontracten auto’s
*Bij de doorbetaling in 2009 van 2008 gelden is geen rekening gehouden met inhouding van kosten. Deze kosten zijn in 2010 alsnog ingehouden.
KORTLOPENDE VERPLICHTINGEN (10)
Hilversum, 27 mei 2011 2010
2009
4
4
Omzetbelasting
184
364
Loonheffing
122
128
TOTAAL BELASTINGEN EN PREMIES SOCIALE VERZEKERINGEN
306
492
0
1.879
80
80
Reservering vakantiegeld
129
111
Diversen
793
391
1.002
2.461
Het Bestuur
BELASTINGEN EN PREMIES SOCIALE VERZEKERINGEN
OVERLOPENDE PASSIVA Vooruitontvangen incasso Reservering vakantierechten
TOTAAL OVERLOPENDE PASSIVA
44
45
238 135
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het bestuur en de directie van Stichting ter Exploitatie van Naburige Rechten te Hilversum Wij hebben de in dit rapport op pagina 30 tot en met 45 opgenomen jaarrekening 2010 van Stichting ter Exploitatie van Naburige Rechten te Hilversum gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2010 en het exploitatie-overzicht Sena activiteiten over 2010 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
VERANTWOORDELIJKHEID VAN HET BESTUUR Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het opstellen van de jaarrekening, in overeenstemming met de door de entiteit gekozen en beschreven grondslagen, zoals uiteengezet op pagina 35 van de toelichting van de jaarrekening. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opstellen van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de entiteit gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.
ALGEMEEN BESTUUR SENA
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controleinformatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
OORDEEL BETREFFENDE DE JAARREKENING
SECTIEBESTUUR PERFORMERS
Naar ons oordeel is de jaarrekening 2010 van Stichting ter Exploitatie van Naburige Rechten te Hilversum, in alle van materieel belang zijnde aspecten, opgesteld in overeenstemming met de door de entiteit gekozen en beschreven grondslagen, zoals uiteengezet op pagina 35 van de toelichting van de jaarrekening.
ASIS VOOR DE FINANCIËLE B VERSLAGGEVING EN BEPERKING IN VERSPREIDINGSKRING EN HET GEBRUIK
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
Zonder afbreuk te doen aan ons oordeel vestigen wij de aandacht op pagina 35 in de toelichting waarin de basis voor financiële verslaggeving uiteen is gezet. De basis voor financiële verslaggeving betreft de door de entiteit gekozen grondslagen. Hierdoor is deze jaarrekening mogelijk niet geschikt voor andere doeleinden. Onze controleverklaring is derhalve uitsluitend bestemd voor Stichting ter Exploitatie van Naburige Rechten en haar aangeslotenen en dient niet te worden verspreid aan of te worden gebruikt door anderen.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.
Utrecht, 27 mei 2011
46
Per 31 december 2010
Voorzitter Vice-voorzitters Secretaris Penningmeester Leden
VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE ACCOUNTANT
Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opstellen van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld van de jaarrekening, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden.
Personalia
BDO Audit & Assurance B.V. namens deze, H. Kroeze RA
Voorzitter Vice-voorzitter Secretaris Penningmeester Leden
drs. E.H.T.M. Nijpels K.P. Ligtermoet mr. P.R.C. Solleveld mr. H. Kosterman N.P. van den Hoven drs. E.R. Angad-Gaur mr. M. Bremer P. Boertje A.C.M. Ruiter
K.P. Ligtermoet mr. H. Kosterman A.C.M. Ruiter drs. E.R. Angad-Gaur T.J.M. Peters S. Vierstra J.J.P. van Leeuwarden mr. A.W. Schulte mr. M. Steenhuis
SECTIEBESTUUR PRODUCENTEN Voorzitter Vice-voorzitter Secretaris Penningmeester Leden
mr. P.R.C. Solleveld mr. M. Bremer P. Boertje N.P. van den Hoven A. de Jong H. van Acker: (t/m juni 2010) B. van Sandwijk (per juli 2010) H.G. van der Ree (t/m juni 2010) M. Piron (per juli 2010)
COLLEGE VAN TOEZICHT COLLECTIEVE BEHEERSORGANISATIES Voorzitter Leden
drs. J.W. Holtslag mr. J.L.R.A. Huydecoper dr. M. Sanders H.B. van der Veen RA
BUREAU Directeur
47
C.J.J. van Steijn MBA
Bijlagen
1. OVEREENKOMSTEN MET BUITENLANDSE ORGANISATIES PER ULTIMO DECEMBER 2010 Ten behoeve van uitvoerend kunstenaars zijn met de volgende buitenlandse organisaties overeenkomsten gesloten:
Ten behoeve van Independent Producenten zijn met de volgende buitenlandse organisaties overeenkomsten gesloten:
LAND
ORGANISATIE
TYPE OVEREENKOMST
LAND
ORGANISATIE
Argentinië België Brazilie Brazilie Bulgarije Canada Denemarken Estland Finland Frankrijk Frankrijk Griekenland Griekenland Hongarije Ierland Italië Japan Kroatië Letland Litouwen Noorwegen Oekraine Oostenrijk Polen Portugal Roemenie Rusland Slowakije Spanje Tsjechië USA USA USA Verenigd Koninkrijk IJsland Zweden Zwitserland Uruguay Duitsland
AADI Uradex Abramus UBC Prophon Actra GRAMEX EEL GRAMEX Adami Spedidam Apollon Erato EJI RAAP IMAIE Geidankyo Huzip Laipa Agata Gramo UMA LSG STOART/SAWP GDA Credidam RPA SLOVGRAM AIE Intergram Sound Exchange AFM/AFTRA AARC PPL SFH SAMI SWISSPERFORM Sudei GVL
A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A B C
België Brazilië Bulgarije Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Griekenland Ierland Italië Jamaica Japan Letland Litouwen Oekraïne Oostenrijk Polen Rusland Servië Spanje Taiwan Tsjechië Verenigd Koninkrijk USA USA Zweden
SIMIM Abramus Prophon GRAMEX GVL EFU GRAMEX SCPP GRAMMO PPI SCF JAMMS RIAJ Laipa Agata UMA LSG ZPAV RPA O.F.P.S. Agedi ARCO Intergram PPL AARC (PC/Audio) Sound Exchange IFPI Svenska
48
49
Bijlagen
2. ALGEMENE INFORMATIE SENA Op 29 september 1992 is bij notariële akte de Stichting ter exploitatie van naburige rechten opgericht. De stichting heeft haar zetel te Hilversum. Op 13 juli 1993 zijn de statuten gewijzigd. De stichting heeft in haar statuten de volgende doelomschrijving opgenomen: “De stichting stelt zich ten doel, zonder winstoogmerk voor zichzelf, het behartigen van de materiële en immateriële belangen van uitvoerende kunstenaars en producenten ter zake van de uitoefening en handhaving van hun naburige rechten”. 1. De stichting tracht dit doel te bereiken door: a. Het nastreven van handhaving en verbetering van de nabuurrechtelijke bescherming in de ruimste zin des woords, zowel nationaal als internationaal, van uitvoerende kunstenaars en producenten. b. De uitoefening en handhaving van aan de stichting toevertrouwde rechten en aanspraken, daaronder begrepen de inning en verdeling van de billijke vergoeding in de zin van artikel 7 van de Wet op de naburige rechten. 2. De stichting kan inzake de in lid 1 onder b genoemde handelingen ten eigen name in rechte optreden, ongeacht op grond van welke titel zij de haar toevertrouwde rechten en aanspraken exploiteert en handhaaft.
4. De stichting is bevoegd ter verwezenlijking van haar doelstelling zowel in als buiten Nederland werkzaam te zijn. 5. De stichting is bevoegd tot het aangaan van overeenkomsten met buitenlandse organisaties van soortgelijke aard. 6. De stichting is bevoegd tot het deelnemen in nationale en internationale organisaties op het terrein van de intellectuele eigendomsrechten in het algemeen, en de naburige rechten in het bijzonder. 0p 1 juli 1993 is de Wet op de naburige rechten (WNR) bij Koninklijk Besluit van kracht geworden. De WNR beschermt onder andere de belangen van producenten en uitvoerenden van muziekstukken. De Minister van Justitie heeft Sena aangewezen als enige instantie die krachtens de WNR vergoedingen voor tweede gebruik mag innen en verdelen. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van het bestuur, de penningmeester in het bijzonder. De jaarrekening is ter kennisname beschikbaar voor de vergaderingen der aangeslotenen.
3. De stichting tracht dit doel voorts te bereiken door: a. Het in samenwerking van de oprichtende organisaties ondernemen of doen ondernemen van activiteiten ter verbetering van de sociale en sociaal-economische positie van de houders van naburige rechten, daaronder begrepen maatregelen die een cultureel doel beogen. b. Ter zake van de in dit artikel bedoelde vergoedingen verdelingsreglementen op te stellen en deze reglementen uit te voeren of te doen uitvoeren. c. Het oprichten en in stand houden van een bureau ter uitvoering van de werkzaamheden van de stichting dan wel het geheel of gedeeltelijk uitbesteden van zodanige werkzaamheden aan derden.
COLOFON Teksten Redactie Vormgeving Met dank aan 50
51
Sena De Nieuwe Lijn Fellows Glennis Grace, Jeroen van der Boom en Waylon
Catharina van Renneslaan 20 1217 CX Hilversum
Postbus 113 1200 AC Hilversum
T 035 625 17 00 E
[email protected]