naar een nieuw Wmo-beleidsplan gemeente Cranendonck extra Commissievergadering 26 april 2011
Ruud Vos
Naar een nieuw Wmo-beleidsplan voor Cranendonck
► trends en ontwikkelingen ► bestuursakkoord Rijk en VNG ► visie-ontwikkeling ► instrumenten
Geen beleidsplan zonder visie !
naar een nieuw Wmo-beleidsplan voor Cranendonck
Visie Missie Ambities Beleid strategisch beleid operationeel beleid
Trends en ontwikkelingen
Trends en ontwikkelingen binnen het brede sociale domein
gevolgen krimp, ontgroening en vergrijzing afname aantal inwoners, verdwijnen voorzieningen meer èn langer vraag ondersteuning, toename kosten minder “handen” om ondersteuning te bieden
maatschappelijke veranderingen financieel-economisch sociaal-cultureel, individualisering
meer taken in toekomst naar de gemeente uit AWBZ, Jeugdzorg, Werk en Inkomen
Trends en ontwikkelingen binnen het brede sociale domein
regeerakkoord huidige Kabinet versobering regelingen bezuinigingen Gemeentefonds decentralisatie allerlei taken: Bestuursakkoord
toekomstige financiële positie gemeente sluitende begroting, reservepositie
Bestuursakkoord Rijk en VNG
overheveling taken AWBZ Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep (“dagbesteding”)
andere maatregelen scheiden “wonen en zorg” bij zorginstellingen > meer beroep op Wmo Inhoud
Invoering / fasering
Financiële gevolgen landelijk
Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep (Dagbesteding) gemeentelijke taak, ondersteuning dichter bij de burger organiseren
2011 wetgevingstraject 2012 voorbereiding implementatie 2013 overgangsjaar *) 2014 definitieve invoering Onbekend
overheveling budgetten inclusief bezuiniging van € 140 miljoen historische lasten (kapitaallasten, wachtgelden enz.)?
Scheiden “wonen en zorg” bij zorginstellingen: meer mensen gaan of blijven extramuraal wonen, groter beroep op Wmo- en welzijnsvoorzieningen
besparingen oplopend tot € 300 miljoen toename kosten gemeenten onbekend
Bestuursakkoord Rijk en VNG
andere maatregelen (vervolg) IQ-maatregel verstandelijk gehandicapten overheveling MEE en mobiliteitshulpmiddelen? Inhoud
Invoering/fasering
Financiële gevolgen landelijk
Zorg verstandelijk gehandicapten met IQ boven 70 geschrapt, verschuiving zorg naar Wmo
Onbekend
Overheveling MEE-organisaties (informatie, advies en cliëntondersteuning) naar gemeenten
Onbekend
besparing oplopend tot de helft van € 500 miljoen 50% (= € 250 miljoen) van de huidige kosten worden overgeheveld naar gemeenten onbekend
Overgang van mobiliteitshulpmiddelen naar de Wmo
Onbekend
onbekend
Bestuursakkoord Rijk en VNG
decentralisatie geheel van jeugdzorg provinciale jeugdzorg, jeugdbescherming en jeugdreclassering, jeugd-ggz, zorg licht verstandelijk gehandicapte jeugd en gesloten jeugdzorg één kader en financiering alle vormen van hulp kinderen/ouders (incl. CJG) Inhoud
Invoering/fasering
Financiële gevolgen landelijk
Veranderingen in het geheel van de jeugdzorg, terugdringen toenemende vraag naar gespecialiseerde zorg, structurele bezuinigingen, invoering eigen bijdrage
Fasegewijs 2014-2016 Uiterlijk in 2016
structurele bezuiniging van € 80 miljoen vanaf 2015, oplopend tot € 300 miljoen in 2017
Bestuursakkoord Rijk en VNG
één regeling onderkant arbeidsmarkt (Wet Werken naar vermogen) samenvoegen/bezuinigen re-integratiemiddelen WSW, Wajong, WWB/WIJ
andere maatregelen aanscherpen regels WWB huishoudtoets Inhoud
Invoering/fasering
Financiële gevolgen landelijk
Met inzet minder geld meer mensen aan werk helpen. Bezuinigingen op WSW, Wajong en reintegratiemiddelen, ontschotting en inzet tijdelijke loondispensatie
Vanaf 2013 *)
Na 2012
t/m 2015 bezuiniging van € 690 miljoen op re-integratiebudget (resteert € 400 miljoen) structurele bezuiniging van € 650 miljoen op WSW versobering uitkering Wajong-ers en groep WSW-ers die naar gemeente komt onbekend
Vanaf 2012
onbekend
WWB: aanscherpen regels normen en toeslagen, aanpak uitkeringsfraude, nieuwe rekenformule I-deel WWB: huishoudtoets (inkomen alle gezinsleden tezamen beoordeeld)
Visie-ontwikkeling
Andere tijden, andere visies?
Visie-ontwikkeling Wmo rollen overheid burger maatschappelijk middenveld
maatschappelijke ondersteuning hoe sociaal? integraal of alleen voorzieningen “smal” of “breed“ pakket drempels en plafonds centraal geregeld of lokaal?
Andere tijden, andere visies?
Visie-ontwikkeling Wmo samenwerking met anderen? andere gemeenten, organisaties relatie met andere beleidsterreinen sociale zaken, armoedebeleid en werkgelegenheid publieke gezondheid en zorg welzijn, vrijetijdsbesteding R.O. en volkshuisvesting veiligheid doelgroepenbeleid
Welke kant gaan we op in Cranendonck?
zelfredzame burger ? burger kan zichzelf redden, gemeente biedt advies en ondersteuning en helpt alleen wie niet zelf kan
zorgzame samenleving ? gemeente ondersteunt vooral vrijwilligerswerk, mantelzorgers en maatschappelijk middenveld
steun voor de zwakkeren ? gemeente ondersteunt met een ruimhartig pakket zorgen welzijnsdiensten en voert regie
hoogwaardig publiek-privaat pakket ? gemeente investeert in aanbod duurzaam voorzieningenpakket van professionele organisaties
Welke kant gaan we op in Cranendonck?
zelfredzame burger ? burger kan zichzelf redden, gemeente biedt advies en ondersteuning en helpt alleen wie niet zelf kan
voordelen: financiering verschuift van overheid naar burgers zelf, betaalbaar stelsel, beperking financiële druk sluit aan bij cultuur van individualisering en terugtredende overheid innovatie zorg en ondersteuning, marktwerking sector
nadelen: kans op maatschappelijke tweedeling “markt-imperfectie”, markt is te beperkt mogelijkheid mantelzorg en vrijwilligerswerk deels onbenut
Welke kant gaan we op in Cranendonck?
zorgzame samenleving ? gemeente ondersteunt vooral vrijwilligerswerk, maatschappelijk middenveld en mantelzorgers (“civil society”)
voordelen: gebruik van veerkracht en zelf-organiserend vermogen samenleving mensen zetten zich voor elkaar in welbevinden door sociale contacten kostenbeperking
nadelen: individualisering druk op markt vrijwilligers en mantelzorgers vanwege noodzaak meer en langer werken mensen “met een vlekje” minder hulp dan anderen
Welke kant gaan we op in Cranendonck?
steun voor de zwakkeren ? gemeente ondersteunt burgers die dat nodig hebben met een ruimhartig pakket zorg- en welzijnsdiensten en voert regie
voordelen: sociaal, moraal, beschaving afgemeten aan de wijze waarop met ouderen/zwakkeren wordt omgegaan weinig veranderingen, mensen krijgen en behouden de vertrouwde zorg
nadelen: komt niet tegemoet aan de her-ijking van verantwoordelijkheden accent op individuele verstrekkingen, weinig inzet op andere prestatievelden en collectieve/algemene voorzieningen op den duur onhoudbaar en onbetaalbaar
Welke kant gaan we op in Cranendonck?
hoogwaardig publiek-privaat pakket ? gemeente investeert in aanbod voorzieningenpakket van professionele organisaties (wonen, welzijn, zorg)
voordelen: kwaliteitsslag, investering in systeem om zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven toekomstgericht, lange termijn-gericht
nadelen: onzeker of het verwachte effect zich in de toekomst ook zal gaan voordoen ongunstig voor gemeente omdat “extramuraal” juist op Wmo-budget drukt en niet op AWBZ
Van visie naar beleid …
Instrumenten: hulpmiddelen om de visie vorm te geven
► Welzijn Nieuwe Stijl inzet op algemene en collectieve i.p.v. individuele voorzieningen ondersteuning vrijwilligerswerk gericht op eigen kracht van de burgers professionalisering welzijnssector verbetering kwaliteit, effectiviteit en efficiency lokale welzijnswerk oplossen o.a. gevolgen wijziging AWBZ herijken subsidies
Instrumenten: hulpmiddelen om de visie vorm te geven
► De Kanteling andere manier van denken en werken rondom maatschappelijke ondersteuning “Het Gesprek”, vraagverheldering, vraag-achterde-vraag samen op zoek naar mogelijkheden om individuele problemen op te lossen, maatwerk niet meer “claim-gericht” maar “compensatie” wat kan burger zelf organiseren, burger zelf weer de regie zoveel mogelijk inzet algemene en collectieve voorzieningen, vrijwilligerswerk en mantelzorg
Instrumenten: hulpmiddelen om de visie vorm te geven
► Wonen, welzijn en zorg bevorderen geschikte / aanpasbare woningen voor ouderen en mensen met beperkingen ontwikkelen woon-servicegebieden verbetering en uitbreiding “gemaksdiensten” samenwerking met aanbieders welzijns- en zorgvoorzieningen toegankelijkheid openbare ruimte bereikbaarheid openbare gebouwen en diensten toegankelijkheid en kwaliteit openbaar vervoer
Op weg naar een nieuw Wmobeleidsplan voor Cranendonck
