Naar een nieuw verdienmodel van de NSV Eindrapport
Juni 2013
Tim van der Rijken Hedde Rijkes
Inhoud
1
Achtergrond
2
Vraag en onderzoek
3
Bevindingen van het vooronderzoek
4
Discussie met het bestuur
5
Conclusies Berenschot
6
Aanbevelingen en vervolgtraject
7
Bijlagen
2
1. Achtergrond De Nederlandse Vereniging van Schoenmakers (NSV) behartigt de belangen van haar ongeveer 600 leden én van het schoenherstellersbedrijf in het algemeen. De vereniging voert onder andere lobby (bijvoorbeeld voor de lage btw), geeft individueel ledenadvies en juridische ondersteuning, organiseert een wedstrijd voor Beste Schoenmakerij, zorgt voor informatievoorziening (bijvoorbeeld via Vaknieuws), houdt een opleiding in stand en doet brancheonderzoeken. Met het nieuwe regeerakkoord is het besluit gevallen per 2014 het Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA) op te heffen. Dit leidt tot nieuwe initiatieven, zoals het Ambachtshuis, het Platform Ambachten, mogelijk nieuwe samenwerking met andere brancheorganisaties in de ambachten, maar ook dat de ‘Schilthuiskorting’ komt te vervallen, wat een impact kan hebben voor de motieven van leden van de NSV om al dan niet lid te blijven. De NSV staat voor meerdere uitdagingen. Ten eerste om extra inkomsten cq. alternatieve financiering te verwerven en de belangenbehartiging van de schoenherstellers veilig te stellen. Er zijn al opties besproken, zoals het benutten van collectieve contracten en het sociaal fonds, maar er is nog niet besloten tot een samenhangend, haalbaar model. Ten tweede is de afschaffing van het HBA een natuurlijk moment om de eigen profilering en toegevoegde waarde naar de leden onder de loep te leggen.
3
2. Vraag en onderzoek Kernvragen: • Wat zijn opties voor alternatieve financiering? Draag alternatieven aan en weeg deze. • Hoe zijn een of meerdere voorkeursopties om te zetten naar actie? Kijk daarnaast naar: • Toegevoegde waarde NSV in het algemeen • Samenwerking met andere organisaties
4
2. Vraag en onderzoek Onderzoeksmethoden Gesproken met:
Gekeken naar:
1. 2.
• • • • • • • •
Cees van Dalen – Voorzitter NSV Margret Hoekenga-Idema – Secretaris NSV 3. Dumco B.V. - Jan Dumoulin 4. Feenstra Uw Schoenmaker - J.F. Feenstra 5. DHTA - Ron Ides 6. Schoen- en Sleutelservice Du Buf Ron du Buf 7. De Schoensleutelaars - Peter Dekker 8. Schoenmakerij Flink - Johan Remmerts 9. Dr. Shoe BV - Derek Kerkhof 10. Wisse Bijman 11. Vakschoenmakerij Bolle - Marco Bolle
Website Beleidsplan NSV 2012 3 Jaarverslagen NSV Jaarverslag O&O-fonds Branchestructuuronderzoek 3 Jaarverslagen schoenherstellers Statuten NSV Huishoudelijk Reglement
Discussie met: •
Bestuur, op 15 mei 2013
5
3. Bevindingen vooronderzoek Algemeen • Belangrijkste redenen lidmaatschap: • • •
Informatie & ondersteuning. Zowel om op hoogte te blijven als juridische hulp / vraagbaak. Ontmoeting. Regionale bijeenkomsten, elkaar treffen om info uit te wisselen, vakwedstrijden. Promotie. Promotie (o.a. via vakwedstrijden en verkiezingen)
• Uitdaging leden: 1. Arbeidsmarkt (personeel, leerlingen) 2. Bedrijfsopvolging 3. Crisis (financiering, commercie)
• Stabiele brancheorganisatie; hoge aansluitingsgraad. • NSV doet veel en doet veel zelf! • Niet hele duidelijke positionering ten opzichte van Gilde, inkoopverenigingen (en winkeliersverenigingen).
6
3. Bevindingen vooronderzoek Financieel • Stabiele omzet, met name door contributie • Wisselende uitgaven, met name door projecten en juridisch advies € 160.000 € 140.000 € 120.000 € 100.000 € 80.000
resultaat
€ 60.000
omzet
€ 40.000 € 20.000 omzet
€0 2008
resultaat
2009 2010 2011
7
3. Verdeling kosten en inkomsten • •
Grootste uitgavenposten: 1) Secretariaat en 2) MKB-Nederland. 95% inkomsten contributie; activiteiten die zich in principe lenen voor retributie (vakblad, beurs, juridische ondersteuning, wedstrijden) bijna 1/3 van uitgaven Inkomsten 0%
1%
Kosten
Secretariaat Drukwerk en verzendkosten 3%
4% 3%
3%
7%
Vergaderkosten
7% 34%
1%
13%
Contributie Verkoop Overig 95%
Rente Bijzondere baten
Verkoopkosten
MKB Nederland Vakblad / nieuwsbrief
17%
4%
8%
Beursdeelname Juridische ondersteuning Verkiezing en wedstrijden Overig
8
3. Bevindingen vooronderzoek Huidige activiteiten NSV Diensten • Kortingsafspraken diverse leveranciers, waaronder - collectief verzekeringsarrangement (Interpolis) - mobile miles, KPN - kortingsregeling BUMA en SENA Extern bindende afspraken • Lidmaatschap Energiecentrum (info en producten energie• CAO schoentechniek besparing), via MKB-NL • Klachtencommissie/bemiddeling consumenten • Informatievoorziening leden - Vakblad Vaknieuws, 4x/jaar Intern bindende afspraken - Website • Mogelijkheid aansluiten SES – Stichting Erkenningsregeling - Digitale nieuwsbrief Schoenherstellers • NSV Benchmark (gratis leden, uitgebreid 49/jaar, niet-leden: • Productcodering/classificatiesysteem sector schoentechniek 349 euro/jaar) • Leveringsvoorwaarden schoenmakersbranche • Arbocatalogus en programma schoentechniekveilig • Gezondheidscodes / richtlijnen • FHBZ: financiële hulp bij ziekte en ongevallen • Programma schoentechniekveilig • Individueel ledenadvies (telefonisch) • Juridische ondersteuning advocaat (tot € 907,50 ex. btw/jaar) Zingeving • Marktplaats op website: Aangeboden/gezocht • Activiteiten versterken imago, waaronder promotie eigen zaak/personeel/overig huisstijl / merk via posters en advertenties richting • Webshop (diverse producten voor in zaak) consument. • Voorbeeldcontracten en loonberekeningen • Vakwedstrijden (deelname skills masters) • Arbeidsmarkt: Wervingstrajecten voor nieuwe leerlingen / • Wedstrijd beste schoenmakerij medewerkers via CWI, reïntegratiebureau’s en VMBO’s. • Regio-avonden 1/jaar, collegiaal overleg, thema’s • Bijeenkomst NSV-plein, i.e. schoenmakersmarkt • Jaarlijkse familiedag, intercollegiale contacten. Lobby • Lobby, vnl. via vertegenwoordiging in externe organen. Pensioenfonds, MBK-Nl, HBA, etc. • Onderzoeken
9
3. Genoemde mogelijke aanvullende activiteiten • Opleidingenpakket uitbreiden op gebied van ondernemerschap, commercie, marketing, regelgeving en bedrijfsvoering • Uitbreiding inkoopkorting: drukwerk, reclame • Uitbreiding juridische advisering: personeelsbeleid • Automatisering / kassasysteem • Keurmerksysteem opzetten • Advisering bij bedrijfsopvolging
10
4. Discussie met het bestuur Belangrijkste activiteiten NSV • Belangrijkste activiteiten volgens bestuur: Activiteit
Gewenste uitvoeringsstrategie
Informatievoorziening
Zelf doen (m.u.v. drukken en layout)
Verkiezing beste schoenmaker
Zelf doen
Vakwedstrijden
Zelf doen
Opleidingen op ondernemersgebied
Ontwikkelen zelf, uitvoering uitbesteden
Vakopleidingen
Samen
NSV Plein
Samen met orthopedie, organisatie uitbesteden
cao
Samen
Lobby
Samen met MKB NL, NWR, etc.
Benchmark
Uitbesteden
Onderzoek
Uitbesteden 11
4. Minst belangrijke activiteiten • Activiteiten om eventueel te beëindigen volgens bestuur:
Activiteit Lidmaatschap Energiecentrum (info en producten energiebesparing), via MKB-Nl Automatisering / kassasysteem Juridische ondersteuning tot € 907,50 ex. btw/jaar. De suggestie is om het plafond te verlagen of korting te bedingen bij één advocatenkantoor Gezondheidscodes / richtlijnen Collectief contract BHV
12
4. Omvang financiële uitdaging De financiële uitdaging voor de Nederlandse Schoenmakers Vereniging is beperkt, althans op korte termijn. Het HBA neemt momenteel voor ongeveer 100.000 euro een publiekscampagne voor zijn rekening. Dit is nuttig voor de herkenbaarheid van de schoenmaker. De inschatting is dat een dergelijke campagne goedkoper kan. En wellicht is er niet per se geld voor nodig? Ook door middel van (regionale) free publicity , zoals er nu ook veel is naar aanleiding van de wedstrijden, kan de herkenbaarheid van de schoenmaker vergroot worden. Of via het uitdragen van de NSV als een keurmerk. Verder lijkt voor de gewenste activiteiten weinig extra geld nodig te zijn; de NSV kan met de huidige middelen over het algemeen doen wat ze wenst te doen.
13
4. Opties voor nieuw verdienmodel Besproken alternatieven Optie
Reactie uit het bestuur
Besparen • Kostenreductie door afstoten / beëindigen activiteiten • Lidmaatschap MKB Nederland heronderhandelen • Kosten delen met andere organisaties
Meer focus in de activiteiten is een goed idee. Toegevoegde waarde MKB NL lijkt af te nemen en is niet goed zichtbaar. Beurs en opleidingen samen organiseren om kosten te delen.
Laat anderen betalen • Advertentie-inkomsten en/of uitbesteden Vaknieuws • Sponsoring • Hoofdsponsor zoeken, evt. laten rouleren • Sponsorpakket voor leveranciers
Vaknieuws wordt eigen uitgave en moet tenminste kostendekkend worden. Sponsoring door producenten is zeker denkbaar, door leveranciers (groothandels) ligt gevoeliger / niet wenselijk.
Laat leden anders betalen • Contributie omhoog of stelsel aanpassen • Retributie voor dienstverlening • Basislidmaatschap + pakketten: • Reclame- en promotiepakket • Administratie- en automatiseringspakket • Personeelspakket • Bedrijfsopvolgingspakket
Aanpassen contributiestelsel is niet nodig of wenselijk: verschillen tussen de leden zijn niet groot. Retributie werpt een te grote drempel op. Pakketten zijn wel het overwegen waard. Reclame en promotie moet deels in de basiscontributie blijven.
Innovatieve verdienmodellen • Gezamenlijke webshop voor unieke schoenen • De beurs centraal
Het idee voor de gezamenlijke webshop geeft veel energie en verdient nadere uitwerking. Om de beurs te kunnen ‘uitbouwen’ is 14 samenwerking nodig met andere branches.
5. Conclusies Berenschot 1.
2.
3.
4.
5. 6.
7.
De NSV heeft een breed aanbod en is actief in alle kernfuncties van brancheorganisaties (zie positioneringsmodel). Dit doet zij met een relatief beperkt budget. Leden krijgen dus veel ‘waar voor hun geld’, wat de hoge organisatiegraad verklaart. De breedte van het aanbod is ook een valkuil. De NSV doet zo veel, dat het voor de leden niet meer heel duidelijk is waar zij precies voor betalen. In de gesprekken blijkt dat veel leden maar enkele activiteiten kunnen noemen. Dat zijn vooral de activiteiten met een hoge zichtbaarheid, zoals de vakwedstrijden en de beurs. Het is, met de beperkte middelen van de NSV, onmogelijk om op alle terreinen een beter aanbod te hebben dan concurrerende alternatieven. Een risico zien wij in de regeling voor juridische ondersteuning. Als het in een bepaald jaar slecht gaat in de branche en veel leden doen hier een beroep op, dan slaat dit een flink gat in de begroting van de NSV. Het lidmaatschap van MKB Nederland vormt 17% van de totale kosten, terwijl de meerwaarde daarvan voor veel leden niet heel duidelijk is. Bovendien is MKB-NL gestopt met het blad ‘Ondernemen’, zonder dat de contributie is gedaald. Het huidige contributiestelsel is vooral gebaseerd op solidariteit en gelijkheid; het houdt geen rekening met de verschillende behoeften van verschillende soorten leden. De opheffing van het HBA vormt een goed moment om met de leden te communiceren over een nieuw verdienmodel: er is een stevige basis en er zijn volop kansen voor aanvullende financiering. Op korte termijn is weinig extra geld nodig om de gewenste activiteiten voort te zetten. Om samen de markt (en zichtbaarheid) te vergroten is wel aanvullende financiering nodig. 15
6. Aanbevelingen Verdienmodel 2016 Wij adviseren de NSV een verdienmodel na te streven dat een grotere spreiding kent van inkomstenbronnen, dat er bijvoorbeeld als volgt uitziet:
3%
5%
3%
5% Contributie Pakketten Sponsoring Advertenties Beurs of webshop Overig
28%
56% Hierbij gaan we ervan uit dat de hoogte van de contributie ongeveer gelijk blijft, met een mogelijkheid voor aanvullende pakketten. 16
6. Aanbevelingen Om (de financiën van) de NSV ook in de toekomst gezond te houden, adviseren wij de volgende stappen: Stap
Omschrijving
Communiceren
Aanpassen van het verdienmodel is lastig zonder de leden daar goed in te betrekken. Grijp de opheffing van het HBA aan om in een aantal ledenbijeenkomsten en/of een enquête te toetsen hoe de leden staan tegenover beëindiging van bepaalde activiteiten, invoering van pakketten en investeringen in collectieve innovaties. Vervolgens dient er tijdens de hele verandering gecommuniceerd te worden over de genomen stappen.
Differentiëren
Splits de activiteiten van de NSV in activiteiten die iedereen ten goede komen en activiteiten die alleen voor bepaalde groepen leden relevant zijn (bijv. werkgevers of schoenmakers die bedrijfsopvolging zoeken). Stel hiervoor pakketten samen.
Reduceren
Bepaal welke kosten teruggebracht kunnen worden, bijv. door activiteiten te beëindigen of uit te besteden, of door gunstiger voorwaarden uit te onderhandelen.
Calculeren
Bereken de hoogte van een basiscontributie: a) waaruit de basisactiviteiten van de NSV gefinancierd kunnen worden en b) waarmee een reserve wordt opgebouwd om investeringen te kunnen doen. Bereken ook de (kost)prijs van aanvullende pakketten. 17
6. Aanbevelingen Stap
Omschrijving
Acquireren
Ga actief op zoek naar (hoofd)sponsoren, evt. voor een bepaalde periode. Bied hen een interessant pakket van communicatiemogelijkheden. Doe hetzelfde voor adverteerders voor het magazine.
Innoveren en experimenteren
Kijk of er voldoende animo is om een van de volgende activiteiten op te pakken. Doe er maar één, want het vraagt een serieuze investering van tijd en geld. • Het uitbreiden van het congres. Elk jaar, met veel standhouders, allerlei leveranciers, etc. • Opzetten van een gezamenlijke webshop voor unieke vintage-schoenen. Individuele schoenmakers kunnen hier opgeknapte schoenen verkopen, NSV zorgt voor kwaliteit, verkoop en distributienetwerk. • Maak van NSV een herkenbaar keurmerk.
Alliëren of concurreren
Kijk of je meer opleidingen kan aanbieden waar leden voor willen betalen, met name op het gebied van commercie en ondernemerschap. Doe dit zoveel mogelijk in samenwerking met andere partijen. Loop het risico niet alleen. Bekijk in een vervolgtraject je positie ten opzichte van het Gilde en inkoopverenigingen. Waar liggen kansen voor samenwerking en waar liggen bedreigingen?
18
6. Mogelijke fasering vervolgtraject Pak niet alles tegelijk aan 2013-2
2014-1
2014-2
2015-1
2015-2
2016-1
Communiceren Differentiëren Reduceren Calculeren Acquireren Innoveren en experimenteren Alliëren of concurreren 19
Bijlage Het Berenschot positioneringsmodel
20
Toelichting positioneringsmodel • • •
•
•
Lobby: verrichten van activiteiten die gericht zijn op het beïnvloeden van de – politieke – beeldvorming en besluitvorming. Diensten: het leveren van gratis en betaalde diensten aan leden Zingeving: er zijn of worden een gemeenschappelijke identiteit en waarden ontwikkeld en in het verlengde daarvan worden onderlinge contacten gestimuleerd en netwerken voor leden gefaciliteerd. Extern bindende afspraken: afspraken die met derden worden gemaakt en die de leden van brancheorganisaties en eventuele branchegenoten binden, zoals het afsluiten van een cao. Intern bindende afspraken: afspraken waarmee verplichtingen worden opgelegd aan leden, die een voorwaarde zijn voor het lidmaatschap van een brancheorganisatie.
Uit onderzoek blijkt dat sterke brancheorganisatie activiteiten op ten minste 3 assen hebben. De NSV heeft activiteiten op alle vijf de assen, wat een indicatie is van een sterke en stabiele brancheorganisatie. 21
Voorbeelden positioneringsmodel • • • •
• • • • •
Fiscaal Regeldruk Onderwijs …
Modelovereenkomsten Juridisch advies Informatievoorziening Trainingen cursussen …
• • • • •
Imagobevordering Campagnes Wedstrijden Netwerken …
• • • •
Arboconvenanten Aansluiting praktijk en onderwijs Kredietverstrekking …
• • • •
Keurmerk Kwaliteitsregels Geschillencommissies … 22 22
Bijlage Inkomsten (branche)verenigingen •
Contributie
•
Retributie vanuit leden
•
Retributie vanuit derden
•
Subsidie
•
Sponsoring
•
Rente 23
Bijlage Afwegingskader De verschillende verdienopties kunnen worden afgewogen op de volgende criteria: Criterium Verdienpotentieel
Omschrijving Indicatie van de omvang van de doelgroep en inschatting van de opbrengsten.
Uitvoerbaarheid
Hoe wordt de complexiteit van de invoering en uitvoering ingeschat? In welke mate moet de NSV investeren in het opzetten en operationeel houden van het financieringsmodel?
Draagvlak sector
In hoeverre is draagvlak onder de leden / in de sector te verwachten voor het financieringsmodel?
Robuustheid Hoe structureel is de financieringsbron aan te boren? Gevolgen voor identiteit Wat is de impact van een bepaald financieringsmodel op de identiteit van de NSV? En versterkt het andere activiteiten? Rechtvaardigheid
Is het systeem eerlijk? Profijtbeginsel of solidariteitsbeginsel?
Gevolgen voor positionering / samenwerking Timing
Wat zijn de gevolgen voor de relatie met andere organisaties en/of stakeholders dan de leden? Wanneer is een goed moment om een optie in te voeren?
24
