Diverticulitis
Naam
:
Datum
:
Specialist
:
Diëtist
:
Telefoonnummer
:
o o o o
(0223) 69 69 16 (0223) 69 69 27 (0223) 69 62 81 (0223) 69 63 29
1
Inhoud pag. Inhoud ................................................................................................. 2 Wat is diverticulitis? ............................................................................ 3 Oorzaken van diverticulitis.................................................................. 4 Klachten bij diverticulitis...................................................................... 5 Behandeling van diverticulitis ............................................................. 6 Informatie ............................................................................................ 7 Bijlage 1: Richtlijnen basisvoeding ..................................................... 8
2
Wat is diverticulitis? Divertikels zijn kleine uitstulpingen van de darmwand in de buikholte. Op zwakke plekken drukt de darm naar buiten, vergelijkbaar met een binnenband van een fiets die door de buitenband naar buiten drukt. Divertikels worden nooit kwaadaardig, maar ze kunnen wel ontstoken raken. Dat wordt diverticulitis genoemd.
3
Oorzaken van diverticulitis De oorzaak van divertikels is nog niet helemaal duidelijk. Vermoedelijk speelt het lage gehalte aan voedingsvezels in het dieet van de westerse bevolking een rol. De ontlasting blijft bij een vezelarm dieet langer in de darmen, waardoor er meer druk op de darmwand kan ontstaan. Dit zou de vorming van de uitstulpingen tot gevolg hebben. Risicoprofiel - De kans op divertikels neemt toe met de leeftijd en wordt daarom gezien als een verouderingsproces - Komt voor bij circa 30% van de 50- jarigen, circa 50% van de 70 jarigen en 65% van de mensen van 85 jaar, althans in de westerse wereld - Komt even vaak voor bij mannen als bij vrouwen - Erfelijkheid kan een rol spelen Groter risico bij: - Onregelmatig leefpatroon - Onvoldoende voedselinname - Onvoldoende vochtinname - Vezelarme voeding - Weinig lichaamsbeweging - Medicijn gebruik
4
Klachten bij diverticulitis Vaak weten mensen niet dat ze divertikels hebben omdat ze lang niet altijd klachten geven. Klachten ontstaan pas als er voedselresten in de divertikels achterblijven. Bacteriën gaan zich daar dan vermenigvuldigen en daarmee wordt de kans op een ontsteking groter. De klachten bij een ontsteking (diverticulitis): - Buikpijn kan zowel na een maaltijd zijn als constant - Misselijk en/of braken - Koorts - Hevige diarree of juist ernstige obstipatie - Slijm of bloed bij de ontlasting - Wisselende eetlust - Winderigheid Complicaties Bij circa 25% van de mensen met divertikels bestaat kans op diverticulitis. Complicaties van diverticulitis kunnen onder andere zijn: fistelvorming, ontsteking van omringende structuren, perforatie, abcesvorming, peritonitis, bloeding uit een divertikel of darmafsluiting.
5
Behandeling van diverticulitis Een onderdeel van de behandeling bij diverticulitis is het blijvend aanpassen van de leefstijl en de voeding. Bij een acute aanval van diverticulitis is (vaak kortdurend) een helder vloeibare voeding nodig aangevuld met een residuarme drinkvoeding. Bij verbetering van de klinische toestand wordt dit uitgebreid tot een volwaardige voeding. De vezelinname wordt dan langzaam opgebouwd. Leefstijl en voedingsadviezen: - Geef gehoor aan de defecatiedrang (niet persen) - Spanning en stress vermijden - Voldoende lichaamsbeweging (minimaal 30 minuten per dag) - Gezonde en volwaardige voeding met veel variatie volgens Richtlijnen Goede Voeding (zie blz. 8) - Voldoende vezels door gebruik van volkoren producten - Minimaal 2 liter vocht per dag gebruiken - Regelmatig eten met een stevig ontbijt (minimaal 3 hoofdmaaltijden en 3 tussenmaaltijden) - Rustig eten en goed kauwen - Hoeveelheid vet verminderen - Gebruik van rood vlees verminderen - Afvallen bij overgewicht - Niet roken
6
Informatie Voor meer informatie over voeding kunt u terecht bij het Voedingscentrum in Den Haag. Adresgegevens: Voedingscentrum Postbus 85700 2508 CK Den Haag Meer over voeding Op de onderstaande websites vindt u veel informatie over gezonde voeding: www.voedingscentrum.nl www.nvdietist.nl Tot slot Als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft dan kunt u op werkdagen contact opnemen met de diëtist.
7
Bijlage 1: Richtlijnen basisvoeding Deze tabel geeft een richtlijn voor de basisvoeding die het Voedingscentrum aanbeveelt. Deze hoeveelheden heeft een gezond persoon minimaal nodig om goed gevoed te zijn. De hoeveelheden die ú nodig heeft is afhankelijk van verschillende factoren zoals bijvoorbeeld ziekte. Om deze reden kan niet worden weergegeven hoeveel u persoonlijk nodig heeft. Aanbevolen hoeveelheden volgens de Schijf van Vijf Basisvoeding
20 tot 50 jaar
50 tot 70 jaar
70+ers
Brood
6-7 sneetjes
5-6 sneetjes
4-5 seethes
Aardappelen (of rijst, pasta peulvruchten)
200-250 gram 4-5 aardappels of opscheplepels rijst/pasta
150-200 gram 3-4 aardappels of opscheplepels rijst/pasta
100-200 gram 2-4 aardappels of opscheplepels rijst/pasta
Groente
200 gram 200 gram 150 gram (4 groentelepels) (4 groentelepels) (3 groentelepels)
Fruit
2 vruchten (200 gram)
2 vruchten (200 gram)
2 vruchten (200 gram)
Melk(producten)
450 ml melk (producten)
500 ml melk (producten)
650 ml melk (producten)
Kaas
30 gram kaas (1,5 plak)
30 gram kaas (1,5 plak)
20 gram kaas (1 plak)
Vlees(waren), vis, kip, ei of vleesvervangers
100-125 gram
100-125 gram
100-125 gram
Halvarine
30-35 gram
25-30 gram
20-25 gram
Bak-, braad- en 15 g frituurproducten, olie (1 eetlepel)
15 g (1 eetlepel)
15 g (1 eetlepel)
Drinken (vocht)
1,5-2 liter
1,5-2 liter
1,5-2 liter
©Voedingscentrum
149113-D561-08/11
8
Deze folder is een uitgave van het Gemini Ziekenhuis©
