museum NIEUWS
28 JULI 2011
Persmuseum:
Column van
Van Heuven Goedhart,
Archief De Groene
er moet geld bij
Bert Wagendorp
meer dan journalist
nu in de collectie
pagina 2
pagina 3
pagina 6
pagina 7
‘Stop de Persen!’ is de titel van de tentoonstelling die deze zomer in het Persmuseum te zien is: een uitgebreide selectie politieke prenten van Volkskrant-tekenaar Jos Collignon. Centraal staat het werk waarin de krant een rol speelt. ‘Hij kan van leer trekken, maar er zit ook een zekere mildheid in.’
‘Sterke tekeningen vol scherpte en humor’ door
Ilona Verhoeven
Wanneer je zoals politiek tekenaar Jos Collignon al decennialang verbonden bent aan de krant, wordt de tijd niet meer gerekend in jaren. Gebouwen, redacties en hoofdredacteuren, dat zijn de ijkpunten. Al ruim dertig jaar tekent Collignon week in week uit zijn commentaar op het wereldnieuws. Als de huidige Volkskrant-hoofdredacteur Philippe Remarque tijdens zijn openingstoespraak van de tentoonstelling in het Persmuseum het heeft over ‘de tijd van Harry Lockefeer’, oftewel ‘twee hoofdredacteuren geleden’, maakt Collignon de opmerking dat hij zelfs daar nog vóór was. ,,Aha, drie hoofdredacteuren geleden dus’’, hervat Remarque zich. Eén ding weet hij in ieder geval zeker: ,,Met iedere hoofdredacteur is het enthousiasme voor het werk van Collignon gestegen. Zijn tekeningen hebben in de loop van de jaren alleen maar gewonnen aan zeggingskracht, scherpte en humor.’’ Niet mis te verstane complimenten aan het adres van de beroemde caricaturist. ,,En het woord ijdel is hem vreemd’’, stelt direc-
Jos Collignon tijdens de opening van ‘zijn’ tentoonstelling.
teur Angelie Sens in haar welkomstwoord. Vanuit het massaal toegestroomde publiek in het Persmuseum riposteert Collignon vrolijk met een voor iedereen hoorbare uitroep van twijfel: ‘Nouuu....’. Een lachsalvo deint door de museumzaal.”
Word Vriend, steun het Persmuseum bij het realiseren van zijn ambities en ontvang GRATIS een gesigneerde tekening! Kijk snel op pagina 4 en 5.
Collignon-expositie met een reusachtige cartoon op museumgevel ,,Normaal ben ik me om deze tijd druk aan het maken over de tekening van morgen’’, zegt Collignon. In eerste instantie zag hij zijn werk niet bepaald in een museum voor zich. ,,Mijn tekeningen horen in de krant’’, hield hij lange tijd vol. ,,Maar nu ben ik heel blij en trots dat de ten-
FOTO INEKE EISMA
toonstelling er toch is. Het publiek kan zo alles bij elkaar zien, het biedt een overzicht.” Een prachtige selectie tekeningen toont de kijk van Collignon op de ontwikkelingen in de media. Centraal staat de rol van de krant en de maker ervan. Vervolg op pagina 2
museum
pagina 2
De bezuinigingen van het kabinet
Persmuseum doet het goed, maar er moet geld bij! door
Angelie Sens
Op vrijdag 10 juni stuurde staatssecretaris Halbe Zijlstra zijn brief ‘Meer dan kwaliteit. Een nieuwe visie op cultuurbeleid’ naar de Tweede Kamer. In zijn brief pakt Zijlstra de cultuursector hard, zeer hard aan. Vooral de podiumkunsten moeten vergelijkenderwijs een hard gelag betalen. Vrijwel geen enkele culturele instelling ontspringt de dans. De musea worden uiteraard ook getroffen door de snoeiharde bezuinigingen. Die instellingen die niet de eigen inkomstennorm van 17,5% halen (eigen inkomsten ten opzichte van de structurele subsidie), zijn meteen ten dode opgeschreven. Het Persmuseum haalt die norm de laatste jaren steeds ruim. Met de beperkte middelen doet het Persmuseum het dus goed. Zijlstra schrijft in zijn brief dat ‘een museum voor journalistiek erfgoed’ (zou hij hiermee het Persmuseum bedoelen?) in het beoogde nieuwe cultuurstelsel een aanvraag mag indienen voor de periode na 1 januari 2013.
©Trik 2011
Het budget hiervoor stelt de staatssecretaris op € 330.000 op jaarbasis. De jaarlijkse subsidie die het Persmuseum momenteel van het ministerie van OCW ontvangt, bedraagt zo’n € 380.000, dat is na aftrek van allerlei kor-
tingen die de afgelopen jaren reeds opgelegd zijn; in 2009 was dit 1,7% en in 2010-2012 jaarlijks 3,4%. In 2012 komt daar nog eens een extra korting van 2,2% bovenop, die in 2013 verhoogd wordt tot 5%. Met andere woorden, korting op korting.
Een budget van € 330.000 betekent een afname van de middelen van 13,2%. Voor het Persmuseum houdt dat in dat het een van zijn taken moet afstoten. Het Persmuseum kan besluiten niets meer te doen aan collectie-onderhoud (registratie, ontsluiting, toegankelijk maken voor publiek), maar dat is één van de voorwaarden om überhaupt subsidie te kunnen ontvangen. Een andere optie is het museum dichtgooien, maar ook dat is geen reëel alternatief, omdat culturele instellingen afgerekend (gaan) worden op hun publieksfunctie, vertaald in: zoveel mogelijk bezoekers binnenhalen. 13,2% minder middelen betekent ontslag van medewerkers van het Persmuseum. Nu heeft het Persmuseum al niet veel medewerkers (zo’n 5.2 fte), dus het wegvallen van één of meer collega’s maakt het schier onmogelijk om alle basistaken uit te (blijven) voeren: publieksfunctie, cultuureducatie en collectiebeheer en behoud. De conclusie kan niet anders luiden dan: er moet geld bij!
Vast ritme: drie keer per week in de Volkskrant Vervolg van pagina 1 Zijn band met de Volkskrant karakteriseert de tekenaar als een bijzonder proces: ,,Het is een moeilijk vak en het duurt lang voordat je er goed in wordt. En die hele aanlooptijd richting het te kunnen vervolmaken heb ik gekregen’’, klinkt het dankbaar. ,,De krant is altijd liberaal geweest om tekeningen te plaatsen waar discussie over was.’’ Speciaal voor de expositie is het gigantische raam van de museumgevel omgetoverd tot een echte ‘Collignon’. Het betreft een voor deze gelegenheid meer dan levensgroot beeld van een politiek tekenaar aan het werk, onmiskenbaar een zelfportret. Hij kijkt uit het raam en ziet een gigantisch vliegtuig naderen. ‘Tekenaar
bedreigd’, meldt een tekst linksboven. Een treffende en grappige verbeelding van de tijd waarin we leven.
Aangename spanning Met een tekening over de failliete DSB-bank waarin hij een schaatser, het logo van de bank, finaal laat uitglijden, sleepte Collignon in 2009 de Inktspotprijs in de wacht. Het is een beeld dat samen met de gebeurtenis in het geheugen blijft hangen. En zo zijn er meer, herinnert Remarque zich. ,,De dag van de nederlaag van Balkenende, de inval in Libië. Fantastisch commentaar. Zeer sterk was hij ook toen Harry Mulisch was overleden. Jos tekende Mulisch in de hemel met in een tekstballon Het boek vind ik beter.’’
Luisterend naar Jos Collignon, tweede van rechts: Philippe Remarque
Het is die stijl die Collignon tot een van de meest gelauwerde en gewaardeerde politiek tekenaars maakt - ook onder collega’s, in groten getale bij de opening aanwezig. ,,Hij kan van leer trekken maar er zit ook een zekere mildheid in’’, vindt Remarque die vooral
FOTO INEKE EISMA
ook bewondering heeft voor het nooit onderbroken ritme van drie keer in de week een tekening in de krant. ,,Het liefst had ik er elke dag eentje! Altijd als de prent binnenkomt, is er die aangename spanning. Dat je in één à twee seconden op het verkeerde been gezet wordt en vervolgens in de lach schiet.’’
museum
pagina 3
Gastcolumn Bert Wagendorp Cartoonist zonder waardevast pensioen Jos Collignon (Maartensdijk, 1950) tekent met een penseel, dat is van belang. Ook is het van belang te weten dat Collignon jurist is, gespecialiseerd in het internationaal recht, en dat hij afstudeerde met een scriptie over de dekolonisatie van de Spaanse Sahara. Verder speelt hij tafeltennis en is hij de jongste van de acht kinderen van een vakbondsbestuurder. Tevens is hij lid van het Republikeins Genootschap. Tot zijn meest geliefde bezigheden behoort het rijden op een soort minitrekkertje op zijn Geheime Landgoed in Normandië, bij voorkeur met een glas calvados binnen handbereik. Beginnen we met het penseel. Echte politiek tekenaars tekenen met de pen. De pen levert strakke lijnen op, en daarmee de strengheid die de cartoonist zo gevreesd maakt. Het penseel is te zwierig om harde satire op te leveren, te los en te levenslustig. Het is net alsof de tekenaar zijn eigen tekeningen, en daarmee zichzelf, niet helemaal serieus neemt. Hij geeft de wereld ervan
langs met een ganzenveertje, in plaats van met de stok. Internationaal juristen die er plezier in scheppen zich te verdiepen in de dekolonisatie van de Spaanse Sahara worden bijna nooit politiek tekenaar. Ze zijn er niet geschikt voor. Op de droogheid die hun vak eigen is, stapelen ze ook nog eens de droogte van de Sahara; zo er een laatste restje tekendrang resteert, is de inkt al opgedroogd en het penseel hard geworden. Het is algemeen bekend dat het bewind in de Sovjet-Unie ooit het tafeltennis verbood. Dit omdat het neurotische gedoe met kunststof balletjes op een veel te kleine tafel de geestelijke volksgezondheid ernstige schade toebracht. Waar een en ander toe kan leiden, zien we in China. De pingpongende controlfreaks die het land leiden gooien elke cartoonist meteen achter de tralies. Tafeltennissers zijn niet gediend van vrij rondstuiterende balletjes, zij brengen deze onmiddellijk onder controle met wat topspin. Zelf cartoonist worden is elke rechtgeaarde tafeltennisser een gruwel.
De vakbondsvader van Jos Collignon wilde dat zijn zoon een fatsoenlijk vak zou gaan beoefenen - het beste advies dat een vader kan geven. Jos was zijn jongste, zijn laatste hoogstpersoonlijke bijdrage aan een betere wereld. Maar de recalcitrantie van de jaren zestig van de vorige eeuw had Collignon in zijn greep, met het bekende gevolg: cartoonist zonder waardevast pensioen. Die recalcitrantie zien wij ook in Collignons republikeinse neigingen en in de wijze waarop hij de spot drijft met de Allerhoogste. Ook die had liever gezien dat Collignon na veertig dagen inkeer in die woestijn van hem tot een andere keuze was gekomen, desnoods tekenleraar. Maar Jos Collignon ging politieke cartoons maken, en uit de som der delen die allemaal één kant op wezen - doe het toch niet, jongen - groeide de beste politieke tekenaar van Nederland. Achter zwierigheid en lach kan grimmigheid schuilgaan, door zijn inkt mengt hij soms arsenicum. Collignon verstaat de kunst zijn woede met een glimlach te serveren, een zeer effec-
tieve methode. Zijn spot is mild, tot je wat langer kijkt en ontdekt dat hij in zijn zachtmoedigheid nietsontziend kan zijn. Hij is een van de aardigste mensen die ik ken, met een wijsheid die is gevormd door de ervaring dat er veel niet deugt in de wereld, maar dat we het ermee zullen moeten doen. Zonder dat we ons maar willoos bij de waanzin dienen neer te leggen overigens. Hij rijdt op zijn minitrekkertje door de wereld, lichtelijk verbaasd, altijd geamuseerd en zorgvuldig de goedkope morele verontwaardiging vermijdend. Hij is de betrokken toeschouwer, die van een afstandje bekijkt welke bizarre taferelen zich nu in godsnaam weer voordoen in het struikgewas en zich afvraagt of hij er iets mee kan doen. Waarna hij het penseel in de inkt doopt en ons in soepele lijnen aan het lachen maakt altijd nog de beste remedie tegen krankzinnigheid. Bert Wagendorp is schrijver en columnist. Sinds 1988 werkt hij voor de Volkskrant, waar hij een veelgelezen column heeft op pagina 2.
‘Verdachte portretten’, werk van rechtbanktekenaars Dit jaar bestaat de Rechtspraak 200 jaar, een goede aanleiding om aandacht te schenken aan het beeldbepalende, maar onderbelicht beroep van rechtbanktekenaar. Het Persmuseum organiseert daarom in samenwerking met de Rechtbank Amsterdam een (reizende) tentoonstelling van rechtbanktekeningen uit de afgelopen decennia, ingedeeld
Te zien van 22 september tot en met 6 november aan de hand van een aantal belangwekkende en geruchtmakende rechtszaken. Het genre van de rechtbanktekening is nog nooit uitvoerig behandeld. Excellente rechtbanktekenaars presenteren nu voor het eerst hun werk gezamenlijk. De tekeningen tonen de verschillende aspecten en contexten in één coherente tentoonstelling. Bij de tentoonstelling verschijnt een publicatie waarin het werk van rechtbanktekenaars als Chris Roodbeen, Waldemar Post, Felix Guérain, Petra Urban, Annet Zuurveen en Aloys Oosterwijk voor het voetlicht zal worden gebracht. Rechtszaken waaraan in de tentoonstelling aan-
Robert M., getekend door Aloys Oosterwijk op 17 maart 2011 in de bunker in Amsterdam.
dacht wordt geschonken zijn onder meer de zaak-Hans van Z., de zaak-Pieter Menten, de ontvoering van Heineken, de moord op Fortuyn door Volkert van der G., de moord op Theo van Gogh door Mohammed B. en de zaakLucia de Berk. De opening van de expositie vindt plaats op donderdag 22
september in het Persmuseum. Ze is te zien tot en met 6 november. Hierna zal de expositie gaan reizen. De bedoeling is dat alle rechtbanken en gerechtshoven in Nederland de mogelijkheid hebben de tentoonstelling enkele weken op locatie te tonen.
museum
pagina 4
Word Vriend, steun het Persmuseum bij het realiseren van zijn ambities en ontvang gratis een gesigneerde tekening! Het Persmuseum is jarig! Al 10 jaar lang is 400 jaar persgeschiedenis gehuisvest op een mooie locatie in het nieuwe Amsterdam. De Stichting Vrienden van het Persmuseum werkt hard aan de naamsbekendheid van het museum en de verwerving van extra inkomsten voor collectievorming, exposities, onderzoek en educatieve workshops. Met succes want dankzij donaties is al veel bereikt. Onze ambities strekken echter verder en daar hebben we uw hulp hard bij nodig, zeker nu het Persmuseum met 13,2% gekort dreigt te worden op het toch al geringe budget.
De tekening van Peter van Straaten
De tekening van Joep Bertrams
Ter gelegenheid van ons 10-jarig jubileum bieden wij u twee manieren om het Persmuseum en zijn ambities te steunen. Bij een donatie van € 10,- ontvangt u:
- exclusieve uitnodigingen voor openingen - gratis toegang tot tentoonstellingen - drie keer per jaar het PersmuseumNieuws Bij een donatie van € 50,- en meer mag u, naast bovenstaande voordelen, tevens kiezen uit vier exclusief gesigneerde jubileumtekeningen van Fokke & Sukke, Joep Bertrams, Jos Collignon of Peter van Straaten! Tijdens een speciale bijeenkomst op 17 november, voorafgaand aan de opening van de jubileumtentoonstelling Topstukken, ontvangt u de door u gekozen tekening. Deze aanbieding geldt t/m 31 oktober 2011. Bel met het Persmuseum 0206928810 of stuur een e-mail naar
[email protected].
museum
De tekening van Fokke & Sukke
De tekening van Jos Collignon
pagina 5
museum
pagina 6
Van Heuven Goedhart: journalist, verzetsman, politicus en diplomaat door John van Miltenburg
Boekbespreking
Amper een jaar nadat hij in 1925 als jong jurist het redactiekantoor aan de Sint Nicolaasstraat in Amsterdam binnenstapte zat de ambitieuze Gerrit Jan van Heuven Goedhart (1901-1956) al in de hoofdredactie van De Telegraaf, waar hij drie jaar lang zou optreden als algemeen hoofdredacteur. In 1933 viel hij van zijn voetstuk na een conflict met de commerciële leiding. Die stelde hem verantwoordelijk voor het verlies van bijna tienduizend abonnees. Directe aanleiding was echter het hoofdredactionele ingrijpen om artikelen van de Berlijnse correspondent J.M. Goedemans te weigeren. Die toonde in de ogen van Van Heuven Goedhart teveel begrip voor het naziregime en noemde Hitler zelfs ‘een groot staatsman’.
Nagalm De eigenaar van De Telegraaf, H.C.M. Holdert, koos de kant van Goedemans. Het conflict zou na de Tweede Wereldoorlog nog nagalmen tijdens de verhoren van de Parlementaire Enquêtecommissie Regeringsbeleid 1940-1945 en de naoorlogse perszuivering.
Mr. dr. G.J. van Heuven Goedhart
De onttroonde hoofdredacteur nam revanche bij het Utrechts Nieuwsblad, dat zich na zijn komst ontwikkelde tot een krant met een landelijke uitstraling, zo wordt duidelijk uit de onlangs verschenen biografie van mr. dr. Gerrit Jan van Heuven Goedhart, van de hand van historicus Jeroen Corduwener. Het UN nam stelling tegen het opkomend nazisme in Duitsland en tegen de NationaalSocialistische Beweging die haar hoofdkantoor in Utrecht had. De periode bij het Utrechts Nieuwsblad is de gelukkigste tijd die Van Heuven Goedhart als hoofdredacteur heeft meegemaakt, blijkt uit de biografie. Van Heuven Goedhart polemi-
seerde met scherpe pen en maakte zijn lezers deelgenoot van zijn afkeer van de NSB. Hij was een fascistenvreter en stelde als vice-voorzitter van het Comité van Waakzaamheid zowel het nationaal-socialisme als het communisme aan de kaak. Hij kwam op voor de duizenden joden die het Hitlerregime in Duitsland ontvluchtten en veroordeelde in felle bewoordingen het antisemitisme. ,,Een journalist die niet innerlijk vrij is’’, schreef hij in 1938 in het vakblad De Journalist, ,,is een luidspreker”. Van Heuven Goedhart had op veel terreinen een uitgesproken mening en gaf frank en vrij zijn oordeel over personen en zaken.
Ontslag Kort na de Duitse inval in Nederland in mei 1940 werd hij ´wegens de veranderde politieke omstandigheden´ ontslagen als hoofdredacteur bij het UN. De eigenaren van de krant vreesden maatregelen van de bezetter. Een jaar later kwam Van Heuven Goedhart in contact met de groep rond Het Parool en kreeg na de arrestatie van oprichter
Frans Goedhart de leiding van het illegale verzetsblad. In april 1944 wist hij na een spectaculaire tocht te ontkomen naar Londen. Daar werd hij, als verbindingsman met het Nederlandse verzet, binnen een maand na aankomst benoemd tot minister van justitie in het laatste oorlogskabinet Gerbrandy. Na de bevrijding keerde hij terug in de journalistiek, nu als hoofdredacteur van het legale Parool dat de ‘burcht’ van de verboden Telegraaf aan de Nieuwezijds Voorburgwal betrok. Van Heuven Goedhart maakte van Het Parool een toonaangevende krant (in de gloriejaren was de oplage 150.000 exemplaren) die zich onder zijn leiding fel keerde tegen de politionele acties in Nederlands-Indië. In 1950 benoemde de Algemene Vergadering van de VN hem tot Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen in Genève, een diplomatenfunctie die hij tot aan zijn plotselinge dood in 1956 met grote inzet bekleedde. Jeroen Corduwener: Riemen om de kin! Biografie van mr. dr. Gerrit Jan van Heuven Goedhart. Uitgeverij Bert Bakker.
Van 17 november tot 5 februari 2012
Jarig Persmuseum toont topstukken Het Persmuseum in de huidige vorm bestaat in het najaar 10 jaar. Aanleiding om de depots open te gooien en een tentoonstelling samen te stellen met bijzondere items en objecten uit de collecties. De expositie wordt op die manier een afspiegeling van de collecties die het Persmuseum beheert. De absolute topstukken zullen natuurlijk niet ontbreken maar om te voorkomen dat de selectie een puur ‘subjectieve’ keuze wordt van het Persmuseum en om te zorgen voor een verrassende, misschien niet geheel voor de hand liggende selectie, zijn circa vijftig prominenten benaderd om hun favoriete object uit de collecties te kiezen. Dit zijn behalve personen die de doel-
groepen van het Persmuseum vertegenwoordigen ook iconen uit de mediawereld, politiek, journalistiek en bekende Nederlanders van allerlei pluimage. Bij het gekozen object schrijven zij een korte tekst. De expositie zal de stukken tonen mét deze tekstuele bijdragen. Zo laat het museum zijn publiek spreken; een interactieve benadering die ook op het web doorgevoerd zal worden door het gebruik van social media. Bij de tentoonstelling verschijnt een publicatie waarin de topstukken en de tekstuele bijdragen worden gebundeld. Op de website zal in de rubriek Uitgelicht gedurende de expositie elke week een Topstuk centraal staan.
Abraham Kuyper en Jan Klaasen, naar een ontwerp van Albert Hahn, vervaardigd rond 1914 voor een poppenkastspel over invoering van het algemeen kiesrecht.
Collectie Persmuseum
museum
pagina 7
Aanwinsten voor het Persmuseum
Archieven van twee journalisten en De Groene Amsterdammer door
Job Schouten
Het Persmuseum heeft recent twee persoonsarchieven van de journalisten Rienk Idenburg en Bert Stoop en een krantenarchief van De Groene Amsterdammer verworven. De archieven van de beide journalisten zijn inmiddels ontsloten en nu ook te raadplegen, het archief van De Groene, dat ruim twintig meter zal beslaan, moet nog worden ontsloten.
Idenburg Rienk Idenburg (1918-1997) treedt in 1933 bij De Arbeiderspers in dienst als loopjongen. Met avondcursussen Frans, stenografie en handelscorrespondentie Nederlands en Engels weet hij zich op te werken tot redacteurverslaggever bij het dagblad Voorwaarts. Na een korte periode als voorlichter bij de overheid, hervat hij in 1950 zijn beroep als journalist bij Het Vrije Volk. Zijn kritische bijdragen brengen hem regelmatig in botsing met PvdAcoryfeeën zoals minister van wederopbouw en volkshuisvesting J. in ’t Veld en toenmalig gemeenteraads- én Tweede Kamerlid Joop den Uyl. In 1953 raakt hij in opspraak door een artikel over te verwachten tekorten in de komende rijksbegroting. De verdenking dat er is gelekt levert hem een toegangsverbod van een half jaar op tot de burelen van de toenmalige minister van financiën. In 1963 wordt hij chef van het Haagse bureau van de Wereldomroep. Daarnaast is hij correspondent van The Guardian en van de BBC. Ook schrijft hij verscheidene publicaties over de ruimtelijke ordening in Nederland.
Het archief beslaat de periode 1933-1979. Naast persoonlijke documenten bevat het correspondentie met o.a. J.A.W. Burger, W. Drees jr., W.F. de Gaay Fortman, J.W. Rengelink, J.M. den Uyl en Th. W. van Veen, een uitgebreid verslag van een reis door de Verenigde Staten in 1951 en een groot aantal manuscripten.
Stoop Het archief van Lambertus Emile Louis (Bert) Stoop (1928-1990) omvat de periode 1945-1990. In 1945 treedt Stoop als 17-jarige leerling-journalist in dienst bij Het Vrije Volk. De eerste jaren werkt hij op de stadsredactie. Rond 1957 schrijft hij voor de rubriek Horen en zien radio- en tvrecensies en in de jaren 19561961 verzorgt hij de rubriek Geestelijk leven, waarin hij ondermeer schrijft over de ontwikke-
lingen in de Wereldraad van Kerken. In 1961 vestigt Bert Stoop zich in Bonn als correspondent voor Het Vrije Volk en van 1963 tot 1970 is hij tevens correspondent voor de VARA. Naast uitgebreide artikelen over de Bondsrepubliek schrijft hij over de DDR, TsjechoSlowakije, Polen en Albanië. In 1971 wordt hij tijdens een bezoek aan de Leipziger Messe de DDR uitgewezen. Kennelijk was men op de hoogte van zijn kritische uitlatingen over het land. In 1977 vertrekt hij bij Het Vrije Volk. Na korte tijd als directeur public relations bij VFW-Fokker wordt hij in 1979 hoofdredacteur van het Financieel-Economisch Magazine (FEM). In 1988 vestigt hij zich weer in Bonn, waar hij voor FEM columns blijft schrijven over internationale zaken.
Illustratie van Opland voor De Groene Amsterdammer
Het archief bevat ondermeer correspondentie met Gerda Brautigam, Klaas Voskuil, Willy Levie, Louis Velleman, Herman Wigbold en plakboeken met knipsels van zijn artikelen uit de jaren 1957-1987 voor Het Vrije Volk, het Financieel-Economisch Magazine en andere bladen.
De Groene Het archief van De Groene Amsterdammer, dat van kelder tot zolder verspreid door het gehele pand aan het Westeinde lag opgeslagen, is vlak voor de verhuizing van het weekblad naar Singel 464 in 27 verhuisdozen ondergebracht bij het Persmuseum. Het archief wordt hier chronologisch geordend op onderwerp en persoon en zal in het jubileumjaar 2012 (135 jaar De Groene) toegankelijk zijn. Een mooie vondst vormde een groot aantal originele tekeningen van Opland, die hij voor De Groene heeft gemaakt. Naast dozen met (redactie)correspondentie uit de jaren 1950-1990 bevat het archief een zeer uitgebreide correspondentie van Martin van Amerongen. In een volgend PersmuseumNieuws komen wij hier op terug.
Rienk Idenburg
Uitmarkt 2011
MuseumN8 2011
De Uitmarkt zal dit jaar van vrijdag 26 tot en met zondag 28 augustus plaatsvinden op en rond het Museumplein, Leidseplein en Vondelpark. Musea, waaronder het Persmuseum, zullen zich presenteren op het Museumplein. Voor kinderen is er van alles te doen in het Vondelpark. Wat het Persmuseum gaat doen is nog een verrassing!
Om alvast vooruit te kijken: in het verlengde van de tentoonstelling Rechtbanktekenaars staat de MuseumN8 dit jaar geheel in het teken van de rechtbank. Op zaterdag 5 november kun je je bakkes laten vastleggen door een echte rechtbanktekenaar, smullen van smeuïge verhalen uit de rechtbank en de crimi-quiz spelen met leuke prijzen.
Meer social media voor het Persmuseum Na Twitter en Flickr heeft het Persmuseum sinds begin dit jaar ook een Facebookpagina! Hier kunnen evenementen worden gedeeld, foto’s bekeken en becommentarieerd, kort nieuws kan worden gemeld en interessante nieuwtjes uit het persveld kunnen worden doorgelinkt.
Door de koppeling met de bestaande twitteraccount kunnen twitterberichten worden teruggelezen op facebook. Met de facebookaccount is meer interactie met het publiek mogelijk, dus ook de meningen van onze bezoekers mogen hier worden gepost. U kunt de pagina bekijken via www.persmuseum.nl/facebook, en als u zelf een facebookpagina heeft kunt u ons ook ‘liken’.
museum nieuws
pagina 8
Bezoekersinformatie
Routebeschrijving
Persmuseum
Bus
A Zeeburgerkade 10, 1019 HA Amsterdam T 020-692 88 10 F 020-468 05 05 E
[email protected] W www.persmuseum.nl
Beste verbinding: Bus 43: Vanaf Centraal Station richting Borneo Eiland, halte Cruquiusweg (ieder kwartier) Bus 65: Vanaf Station Zuid via Amstel Station, richting KNSM-eiland, halte Cruquiusweg (ieder kwartier).
Openingstijden Persmuseum
Tram
10.00 – 17.00 uur Dinsdag – vrijdag 12.00 – 17.00 uur Zondag Het museum is gesloten op zaterdag, maandag en op feestdagen
Tram 14 naar het Javaplein (5 minuten lopen), tram 10 naar de Van Eesterenlaan (5 minuten lopen) of tram 7 naar de Molukkenstraat (10 minuten lopen).
Studiezaal / Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis A Cruquiusweg 31, 1019 AT Amsterdam T 020-668 58 66 F studiezaal: 020-663 03 49 E studiezaal:
[email protected] Online publiekscatalogus: www.iisg.nl/opc-nl.php search.iisg.nl
Openingstijden studiezaal 09.00 – 17.00 uur Maandag – vrijdag De studiezaal is gesloten op zaterdag, zon- en feestdagen
Toegangsprijzen Volwassenen 13 - 18 jaar, 65+, groepen vanaf 10 personen Stadspas Cultuurkaart / CJP Studenten met collegekaart XXXS-kaart 0 - 12 jaar, Museumkaart, ICOM, Vrienden
€ 4,50 € 3,25 € 2,50 € 2,75 € 2,25 € 2,25 gratis
Trein
Vanaf Centraal Station: één van de hierboven genoemde bussen. Vanaf station Muiderpoort: lopend (ca. 15 minuten) of met bus 22, halte Zeeburgerdijk
Auto
Vanaf de rondweg (A10) afslag Zeeburg (S114). De borden Zeeburg volgen. Voor de Piet Heintunnel linksaf, richting Indische Buurt. Bij de eerste stoplichten na de brug rechtsaf. Vervolgens de tweede rechts. Bij de rotonde de tweede afslag nemen (= doodlopend) om op de Zeeburgerkade te komen. Deze geheel uitrijden (ca. 400 m.), aan het einde bevindt zich het Persmuseum.
Naar het IISG
Vanaf de rondweg (A10) afslag Zeeburg (S114). De borden Zeeburg volgen tot in de Piet Heintunnel. Aan het eind van de tunnel bij de stoplichten naar links. Eerste straat links, met de bocht mee naar links en vervolgens rechtdoor. NB: door werkzaamheden kunnen er omleidingen zijn! E RN BO
Onderwijs Basisonderwijs Voortgezet onderwijs
€ 55,- per groep, incl. lesmateriaal afhankelijk van educatief programma (zie www.persmuseum.nl)
PIET
NE VA
AN LA EO
E EST N RE AN LA
G WE US UI UQ
va Ja i ple
Een donatie is ook altijd welkom! Postbank 5761042 t.n.v. Stichting Vrienden van het Persmuseum o.v.v. ‘donatie’ Het Persmuseum is hét levendige en herkenbare landelijke centrum van de Nederlandse pers en de politieke prent, met een breed scala aan activiteiten. Het Persmuseum is uniek in Nederland. Al meer dan honderd jaar beijvert het Persmuseum zich om de geschiedenis, het heden en de toekomstige ontwikkelingen van de Nederlandse pers te documenteren, te bestuderen en toegankelijk te maken.
JK DI
Het PersmuseumNieuws is een uitgave van het Persmuseum en wordt mede mogelijk gemaakt door de Stichting Vrienden van het Persmuseum. Redactie:
Leen de Ruiter (eindredactie) Servaas Smulders Bert Steinmetz Persmuseum
Redactieadres:
Persmuseum Zeeburgerkade 10 1019 HA Amsterdam T 020-6928810
[email protected]
Aan dit nummer werkten mee:
U kunt ook Vriend voor het leven worden door eenmalig een bedrag van € 500,- te doneren. U geniet dan altijd van alle voordelen die een Vriend(in) van het Persmuseum heeft. Word of maak nu een Vriend! Zelf Vriend worden? Vul het aanvraagformulier in op www.persmuseum.nl onder het kopje ‘Vrienden’. U kunt telefonisch (020-6928810), of per e-mail (
[email protected]) het aanvraagformulier ‘Word of maak een Vriend’ opvragen.
R GE UR EB
0 f1 7o
Voor minimaal € 50,- per jaar krijgt u tevens: - een gratis publicatie/catalogus
ZE
Colofon
U bent al Vriend(in) met een bijdrage van minimaal € 25,00 per jaar! Een vriend(in) van het Persmuseum krijgt: - gratis toegang tot het Persmuseum - 10% korting op uitgaven van het Persmuseum - uitnodigingen voor openingen en andere speciale activiteiten - driemaal per jaar de nieuwsbrief het PersmuseumNieuws.
DE
AD RP GE UR
ram
KA US UI UQ CR
EB ZE
nt
Het Persmuseum is goed toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Het museum beschikt over een aangepast toilet en de expositieruimte bevindt zich op 0-niveau.
De Stichting Vrienden van het Persmuseum stelt zich ten doel de bloei en de naamsbekendheid van het Persmuseum te bevorderen en extra inkomsten te verwerven ten behoeve van collectieaankopen en activiteiten.
G IIS
ing ht ric
CR
Toegankelijkheid
Word of maak een Vriend(in)
N
N AA EL VE
AN LA MA NA PA
45,00 55,00 32,50 45,00 67,50
E AV TH PO RE
M EU US DE SM URGERKA R PE ZEEB
S BU RN BO
€ € € € €
T EN
EL TUNN HEIN
Rondleidingen volwassenen+ Engels andere taal Universiteit/HBO Voortgezet Onderwijs VO met opdracht
O
Niels Beugeling Ineke Eisma John van Miltenburg Ida Niamat Sjoukje Posthuma Job Schouten Angelie Sens Ilona Verhoeven Bert Wagendorp
Oplage:
2.000 verschijnt tenminste driemaal per jaar
Druk:
Drukkerij Bakker, Roelofarendsveen
Uitgever:
Persmuseum
ISSN nummer:
1569-0318
Het PersmuseumNieuws wordt gratis verstrekt aan Vrienden en relaties van het Persmuseum. In het Persmuseum zijn exemplaren kosteloos te verkrijgen. © Persmuseum
