bij de dvd-collectie Kinder- en jeugdfilms

Film Facts Een educatieve insteek bij de dvd-collectie Kinder- en jeugdfilms

Coverbeeld uit de film Le petit Nicolas

Inhoud

02 Filmfacts! 03

Een woordje over Cinébib Lessen in het donker 05 Filmeducatie in Vlaanderen 04

Insteek bij elke film 08 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46

Tootletubs & Jyro Willie en het wilde konijn Lotte van uitvindersdorp Kirikou en de heks De drie rovers De witte planeet Ponyo Crin Blanc & Ballon Rouge Pelikaanman Hoppet Brendan en het geheim van Kells Le petit Nicolas The Cave of the Yellow Dog Kidz in da Hood The Colour of Milk Where the Wild Things Are Billy Elliot Planta 4A Valentin Zozo

Na de film 50

Basisinfo

50

Principe van film Animatiefilms 51 Verschillende animatietechnieken 54 Verwerkingstips 55 Vóór de film 55 Eerste reacties 57 Bespreking verhaal en personages 59 De mogelijkheden en effecten van beeldmanipulatie 61 Voor gevorderden 62 Extra info 62 Infopakket 63 Het ABC van de film 63 Meer inspiratie nodig? 64 Colofon 50

1 01

Filmfacts! CinéBib (zie p. 3) presenteert een gevarieerd en kwalitatief dvd-aanbod in 44 West-Vlaamse bibliotheken. Voor de collectie kinder- en jeugdfilms werd beroep gedaan op de expertise van Lessen in het donker (zie p. 5). Het resultaat is een kleurrijke waaier van 20 kwaliteitsfilms voor kinderen van 3 tot en met 14 jaar. Als kers op de taart van de collectie biedt dit boekje educatieve omkadering bij de films. Filmfacts werd samengesteld door Lessen in het donker in een co­­­ productie met Jekino Educatie en CinéBib. Het kijken naar kunst is een kunst op zich. Hoe meer je erover te weten komt, hoe breder je blik wordt. Dit boekje biedt je bij elke film uit de collectie beknopte info: verrassende weetjes over de making of, acteurs, regisseur, thematiek enz! Alle info werd gepuurd uit de uitgebreide lesmap die bij elk van deze films beschikbaar is. Meer info daarover op p. 4. In het tweede deel van dit boekje zijn heel wat verwerkingstips en methodieken te vinden die je op weg helpen bij een filmbespreking. Afhankelijk van de beschikbare tijd, ruimte, doelgroep enz kan je er opdrachten en informatie uit plukken. Geniet met volle teugen van deze fijne filmreeks!

Een woordje over CinéBib Ben je het soms wat eenzijdige filmaanbod in de grotere bioscopen en videotheken beu? Om ook je andere filmhonger te stillen werkt Cinema Novo in opdracht van Provincie West-Vlaanderen het project CinéBib uit. CinéBib wil de West-Vlaamse bibliotheekbezoekers en -medewerkers meer voeling laten krijgen met het alternatieve filmcircuit. Voor de bezoeker vertaalt zich dit in het aanbod van een driemaandelijks wisselende dvd-collectie, bestaande uit 20 films, én de gratis CinéBib-brochure die meer achtergrond biedt bij de geselecteerde films. Medewerkers hebben eveneens baat bij de wisselcollecties en brochures. Bovendien kunnen ze professionele vormingssessies bijwonen en worden ze door Cinema Novo begeleid bij hun dvdcollectievorming. In de bibliotheek vind je al ons materiaal terug in de CinéBib-display.

Neem ook het gratis CinéBib magazine mee waarin een boeiende schets van het kinderfilm­ landschap terug te vinden is!

02 03

Lessen in het donker Lessen in het donker stelt jaarlijks een filmprogramma samen met prikkelende films voor het basis- en secundair onderwijs. Als leerkracht kan je kiezen uit een waaier aan genres, stijlen en thema’s om rond te werken. Voor de vertoningen van de films (tijdens de lesuren) werkt Lessen in het donker samen met verschillende cultuurcentra en bioscopen in Vlaanderen en Brussel. Je krijgt er een kant- en- klare lesmap bovenop, vol informatie en verwerkingstips voor in de klas. Op onze visiedagen in september kan je de films voor het nieuwe schooljaar gratis komen bekijken in verschillende Vlaamse bioscopen. Dan kunnen ook de nieuwe lesmappen worden ingekeken! In West-Vlaanderen kan je als leerkracht met je klas terecht voor een filmvoorstelling in dertien cinema’s en cultuurcentra: Cinema Lumière Brugge, Cinema Rio De Haan, CC Kruispunt Diksmuide, CC Scharpoord Knokke-Heist, CC Casino Koksijde, Kunstencentrum Buda, GC De Branding Middelkerke, Cine Rialto Oostende, CC De Spil Roeselare, CC Gildhof Tielt, CC de Brouckere Torhout en CC De Schakel in Waregem. Alle info over vertoningen, contact en reservatie vind je op onze website!

De lesmappen bij de films in dit boekje kan je bestellen via Lessen in het donker vzw Sint-Jacobsstraat 36 – 8000 Brugge [email protected] – tel 050 34 91 93 Kostprijs voor een lesmap € 20 Je kan een digitale lesmap (pdf) aanvragen of een exemplaar laten opsturen met de post. Op de filmpagina in dit boekje staat een overzicht van wat in de lesmap zoal terug te vinden is. Meer filminspiratie en enkele voorbeelden van de lesmappen vind je op onze website www.lesseninhetdonker.be

Filmeducatie in Vlaanderen Het medium film krijgt een plaats in het lessenpakket van heel wat scholen. Daarom mag een goede programmatie én educatieve omkadering niet ontbreken. Lessen in het donker, Jekino Educatie en Filmfestival Open Doek – drie Vlaamse organisaties die elk een eigen filmeducatief aanbod hebben – slaan elk jaar de handen in elkaar voor de creatie van lesmateriaal. Jaarlijks worden door hen circa 30 kant-en-klare lesmappen aangemaakt voor een creatieve verwerking in de klas. Een lesmap neemt de film in al z’n facetten onder de loep: inhoudelijke en filmtechnische info met telkens een focus op één filmtechnisch item, maatschappelijke of geografische duiding, verwerkingstips, vragen, opdrachten, lesfiches enz. Daarbij wordt ook ingespeeld op de eindtermen en ontwikkelingsdoelen. Zo’n lesmap van circa 20 pagina’s geeft je een ruime insteek voor een filmbabbel in de klas, jeugd­ vereniging, een vormingssessie, het gezin… Aanvullend vind je op www.filmfiches.be van de meeste films een digitale fiche die een meer visuele uitdieping van een lesmap met trailers, foto’s en interessante achtergrondinfo biedt.

Extra info over het aanbod van Jekino (filmdistributeur van kinder- en jeugdfilms en aanbieder van een breed educatief gamma) vind je op www.jekino.be

Meer info over het (educatief) aanbod van Filmfestival Open Doek kan je vinden op www.opendoek.be

Ook filmfestival Cinema Novo heeft een educatief filmaanbod. Via www.cinemanovo.be kan je kennismaken met het schoolprogramma in Brugge vóór en rond het filmfestival in maart.

04 05

Deel1

Insteek bij elke film

+

3

genre: animatiefilm finland/2001/65 min./zonder dialoog

Tootletubs & Jyro regie : Mariko Harkönen en Ismo Virtanen scenario : Mariko Härkönen, Ismo Virtanen en Liisa Helminen producers : Hanna Hemilä, Liisa Helminen en Lumifilm Ltd animatie : Heli Laine en Minna Lettojärvi

Waar gaat het over? Korte inhoud — Jyro is een denker. Hij zoekt oplossingen, vindt allerlei nieuwigheden uit enz. Tootletubs daarentegen is een voeler. Hij helpt anderen in nood en heeft gevoel voor muziek en kunst. Tootletubs en Jyro ontmoeten elkaar op een toevallige manier, worden vrienden en beleven samen knotsgekke avonturen. Met het afval dat ze vinden op hun weg, maken ze allerlei mooie dingen. De figuren in de film zijn niet nader benoemde insecten en allen geestige, koddige figuren. Je krijgt korte verhaaltjes voorgeschoteld van telkens ongeveer vijf minuten. De reeks is fantastisch mooi geanimeerd. de personages — Er zijn twee belangrijke personages: Tootletubs en Jyro. In de film wordt niet uitdrukkelijk gezegd wie wie is. Uit de kleuren van de letters in de film waarin hun naam is geschreven, kan je afleiden dat Tootletubs het oranje dier is en Jyro het blauwe dier.

de verhaaltjes in de film — — — — — — — — — — —

Toen een ei uit de lucht viel Toen een kauwgumbal uit de lucht viel Toen de mestkever mee wou rijden Toen er nectar uit de lucht viel Toen Tootletubs en Jyro een radio ontdekten Toen er een auto in het bos stond Toen Tootletubs en Jyro de ballerina ontmoetten Toen Tootletubs en Jyro wortelen gingen trekken Toen Tootletubs en Jyro appels gingen plukken Toen het winter werd Toen Tootletubs en Jyro naar de disco gingen

Making of Animatie — Voor deze film werd een volledig decor gemaakt waarin de verhaaltjes van Tootletubs & Jyro zich afspelen! Er kwam heel wat creatief knutselwerk aan te pas voor het maken van hun huisjes, voertuigen, de planten, bloemen én natuurlijk alle figuren zelf. Om ze te laten bewegen werd de stop-motion techniek gebruikt! Dat betekent dat er duizenden foto’s werden genomen van de figuren in het decor en dat deze dan snel achter elkaar werden geplaatst en afgespeeld. Zo snel dat de figuren plots bewegen! Meer info daarover en een leuke opdracht (flipboekje) vind je in het tweede deel van dit boekje. Brabbeltaaltje — Tootletubs en Jyro spreken een gekke taal. Deze taal is niet moeilijk om te spreken. We noemen dit brabbeltaal. Je kan die helemaal zelf uitvinden als je wilt.

In de lesmap —— Duiding bij de verschillende verhaaltjes in de film —— Verwerkingstips rond de personages —— Vragen & verwerkingstips rond animatiefilm Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

8 9

+

4

genre: compilatie van 4 animatiefilms zWeden/2006/totale speelduur 63 min./ nl gesproKen

Waar gaat het over? intro — Vertel de kinderen vooraf dat ze vier verschillende kortfilms te zien krijgen. Maak hen nieuwsgierig door over elke film al wat te vertellen. synopsis — In Willie en het Wilde Konijn is een tam konijn uit zijn kooi ontsnapt. Hij trekt de bossen in en raakt bevriend met een wild konijn. In Schaak kijken de witte en zwarte schaakstukken elkaar dreigend aan. Dan barst de strijd los. Hoogtevrees gaat over een adelaar die het maar eng vindt om hoog in de lucht te vliegen en in Biggetje Vliegt zien we een eigenwijs varkentje dat juist niets liever wil dan vliegen. filmKonijnen — In deze film zag je er twee. Er zijn nog tal van andere filmkonijnen. Voorbeelden zijn Nijntje, Stampertje (uit Bambi), Bugs Bunny, Roger Rabbit…

Willie en het Wilde Konijn regisseurs: schaaK : Pernilla Hindsefelt/5 min. hootevrees : Hamid Navim/20 min. Biggetje vliegt : Alicja Jaworski/9 min. Willie en het Wilde Konijn : Lennart Gustasson

en Ylva-Li Gustafsson/29 min.

Making of Omdat Willie en het wilde konijn de hoofdfilm is van de reeks, gaat het hieronder enkel over deze film.

Animatie — De verhalen – waarin dieren telkens de hoofdrol spelen – zijn vrij klassiek, maar telkens in een ander ‘animatiekleedje’ gestoken! Zo is vooral dat van Willie en het wilde konijn bijzonder. De dieren zijn geanimeerd, maar de wereld is ‘echt’, wat een apart effect geeft. Regie — De makers van Willie en het wilde konijn zijn twee creatieve geesten! Ze werken al bijna 20 jaar samen aan tekenfilms voor kinderen. Lennart creëert de figuren en het decor. Ylva-Li toerde vroeger met popgroepen door Zweden en heeft een muzikale achtergrond. Zij voorziet de beelden van geluid en muziek. De muziek in de film is sober maar er is veel aandacht voor alle geluiden van het bos en voor de kinderlijke stemmen. Zo krijgen de dieren die je vluchtig ontmoet (o.a. de pesterige vogels) toch een uitgesproken karakter.

In de lesmap —— Info over de filmmakers en de filmtechniek —— Uitleg over de personages en de verhaallijn. —— Focus op bekende filmkonijnen —— Vragen & verwerkingstips: spelletjes, zelf een filmpje maken, taalactiviteiten… Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

10 11

+

5

genre: animatiefilm estland/2006/81 min./nl gesproKen

synopsis — Lotte, een vrolijk meisjes-

Lotte van uitvindersdorp regie : Heiki Ernits & Janno Põldma scenario : Heiki Ernits, Janno Põldma animatie : Heiki Ernits

Waar gaat het over?

& Andrus Kivirähk

hondje, leeft in een stadje bij de zee. Het is een heel bijzondere plek: iedereen is er dol op uitvinden! De uitvinderswedstrijd is telkens weer de belangrijkste dag van het jaar. Lotte’s vader Oscar heeft de wedstrijd al vaak gewonnen, tot grote woede van Adelbert het konijn. Adelbert is niet goed in uitvinden, niet goed in winnen, maar wel heel goed in… vals spelen. Lotte maakt volop pret met haar poezenvriend Bruno. Op een dag ontdekken ze in een ronddrijvend boek een nieuwe speelkameraad. Susumu de bij komt uit Japan en heeft een bijzonder talent... judo!

allerlei verhalen en personages door elKaar — In de film zijn er een heleboel personages. Elk gezin in de film beleeft zijn eigen verhaal, maar kruist daarbij op één of andere manier de verhalen van de andere gezinnen. De belangrijkste personages uit de film zijn: Lotte, Bruno, Albert, Oscar, Adelbert, Susumu, Klaus, Jaak.

hoe een hondenmeisje (lotte) en een Kattenjongen (Bruno) Beste vrienden Worden… — De filmmaker vertelt: “We dachten na over een mogelijke held voor onze film en dachten natuurlijk eerst aan een jongen. Maar toen beseften we dat het karakter van een meisje veel meer mogelijkheden biedt. Een jongen moet altijd moedig en sterk zijn. Bij een meisje mag dat ook, maar ze kan nog zoveel méér zijn. Als Lotte een vriend kreeg die minstens even sterk was als zij, klopte het verhaal niet meer. Daarom maakten we de jongen een beetje verlegen.”

Making of Celanimatie — Er bestaan veel verschillende technieken om een animatiefilm te maken. Bij deze film werd celanimatie toegepast. Daarbij gebruiken de tekenaars doorzichtige acetaatvellen of ‘cels’ (celluloid). Zo moeten ze niet voor elke tekening ook de achtergrond opnieuw tekenen. De achtergrond blijft dezelfde en de bewegende personages worden getekend op de doorzichtige cels. Dat bespaart een hele hoop werk. De meeste Disney-films werden met deze techniek gemaakt. Uit de pers — “Gelukkig negeerden de filmmakers de luie wijsheid dat een kinderhand gauw gevuld zou zijn, want ze bieden hun kleuterende kijkertjes een grappig avontuur waarin ook nog plaats is voor een originele kijk op de wereld.”

In de lesmap —— Info over de filmmakers en de productie —— Duiding bij de personages en de verhaallijnen —— Focus op de animatiefilmtechniek —— Vragen & verwerkingstips: attributenspel, stellingenspel met dobbelsteen, reconstructieopdracht, opdracht animatiefilm maken, puzzel/kleurplaat, memoryspel. Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

12 13

+

5

genre: animatiefilm franKrijK, België, luxemBurg/1999/70 min./ nl gesproKen

Kirikou en De Heks regie en scenario : Michel Ocelot animatie : Rija Studio (Riga) producenten : Didier Brunner,

Jacques Vercruyssen, Paul Thiltges Youssou N’Dour

muzieK :

Waar gaat het over? synopsis — Een stem laat zich horen vanuit de buik van een zwangere vrouw: “Moeder, breng mij ter wereld!” “Een kind, dat praten kan in de buik van de moeder, brengt zichzelf ter wereld!”, antwoordt de moeder. Zo komt er een minuscuul klein jongetje op de wereld, dat zelf de navelstreng doorknipt en verkondigt: “Ik heet Kirikou”. Een mooi sprookje begint… De kleine Kirikou wordt geboren in een dorp in Afrika, waarover de heks Karaba op een vreselijke manier heerst. De bron is opgedroogd, de dorpelingen gerantsoeneerd en de mannen verdwijnen op een mysterieuze manier. “Zij eet ze op” beweren de dorpelingen in hun angst en haat. Kirikou wil het dorp bevrijden uit de greep van de heks en wil ontdekken waarom Karaba zo kwaadaardig is. Doorheen al zijn avonturen, komt Kirikou aan bij de Verboden Berg. Daar wacht de Wijze die het geheim van Karaba de heks kent… oud Weet het Best — In de film wordt Kirikou doorverwezen naar zijn grootvader. Dit is geen toeval. In Afrika hebben de mensen zéér veel respect voor ouderen. Er wordt naar hen geluisterd, raad gevraagd, voor hen gezorgd… Ze begrijpen niet hoe wij onze ouderen zo respectloos behandelen door ze onder te brengen in een rusthuis.

de moraal van het verhaal — In ieder van ons zit iets goeds, hoe kwaadaardig die persoon ook mag lijken. Andersom hebben alle goede zielen ook vaak iets ‘slechts’ in zich. Oordeel dus niet te snel over mensen.

Making of Regisseur Michel Ocelot — Het vertrekpunt van de film was een West-Afrikaans sprookje dat hij had gelezen. Het begin van het verhaal alsook het onderwerp, had in hem iets losgemaakt. Hij begon onmiddellijk nota’s te nemen voor een toekomstige film… Het verhaal maakt volgens Ocelot duidelijk dat je niet bang moet zijn voor “tovenaars” en dat je er meer bij gebaat bent de zaken zelf in handen te nemen dan geluksbrengers te kopen. De filmhelden zijn vrijgevochten personen: Kirikou, z’n moeder, z’n grootvader en Karaba. Het succes van Kirikou — Vijf jaar hard werk, een gevecht om het nodige budget bijeen te krijgen, met heel wat artistieke beperkingen tot gevolg… het productieproces was een intensief project! Het lanceren van de film in de bioscopen werd een succes, het verhaal van Kirikou werd in tal van landen geboeid gevolgd door jong en oud. Michel Ocelot maakte een vervolgverhaal Kirikou en de wilde dieren. In 2006 maakte hij opnieuw een zeer mooie animatiefilm: Azur en Asmar.

In de lesmap —— Info over de filmmakers en de productie —— Duiding bij de personages en de thematiek —— Het continent West-Afrika: De bevolking, stad en platteland, woningen, kledij, werk —— Twee Afrikaanse verhalen om voor te lezen —— Vragen & verwerkingstips: rond sprookjes, bewustwording rond waterverspilling, zelf muziek maken, emotie-opdracht blij/bang/boos, grootouders,… Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

Youssou N’Dour maakte muziek voor de film — Dit zegt hij over de film: “Ik was onder de indruk van de beelden, de kracht van de kleuren, de originaliteit van de personages. Het zijn natuurlijk idyllische beelden. Het is niet het Afrika van vandaag, maar een mythisch en gestileerd Afrika, een Afrika uit een kindersprookje.”

14 15

+

5

genre: animatiefilm duitsland/2007/78 min./nl gesproKen

synopsis — Tiffany is per koets

De drie rovers regie en scenario : Hayo Freitag naar het BoeK van : Tomi Ungerer productie : Stefan Arndt en Stephan

Waar gaat het over?

Schesch

onderweg naar het weeshuis wanneer drie woest uitziende rovers de weg versperren. Ze zijn op zoek naar een grote buit maar vinden enkel... het kleine meisje. Tiffany kan hen overhalen om haar mee te nemen: ze beweert dat haar vader een rijke maharadja is die veel losgeld voor haar zal betalen. Vanaf dan woont ze in het rovershol. Ver weg in het dal ligt het weeshuis. De directrice – een nijdige zoetebek – laat er weeskinderen zwoegen in haar suikerbietenfabriek. Maar op een dag ontdekken de rovers Tiffany’s geheim...

intro openingsscène van de film — De film houdt er rekening mee dat het voor sommige kinderen een eerste filmervaring kan zijn. Daarom geven de filmpersonages een introductie op de film. Aan het begin van de film is er een gesprek te horen tussen de acteurs die de rollen van de kleine Tiffany en de boosaardige tante vertolken. Zij stellen zich voor en verklaren aan de kijkers wat ze te zien krijgen. Heel grappig allemaal!

Making of De Drie Rovers is een 2D tekenfilm — Dat wil zeggen dat er voor deze film nog heel veel tekeningen met de hand gemaakt werden. Hiermee onderscheidt de film zich van de vele 3D computeranimatiefilms van de afgelopen jaren. De personages en achtergronden volgen het voorbeeld van de originele illustraties uit het prentenboek. De figuren werden eenvoudig maar liefdevol geanimeerd. De achtergronden zitten vol fantasie en er zijn een heleboel leuke details in te ontdekken. Ken je het boek? — Het prentenboek De Drie Rovers is een klassieker. Geschreven en getekend door Tomi Ungerer werd het voor het eerst uitgegeven in 1963. Uitgeverij Lemniscaat bracht deze parel in 2003 opnieuw op de Nederlandstalige markt. De eerste pagina’s van het boek zijn donker gekleurd. Een voorbode van de slechte afloop? Dan worden de illustraties kleurrijker en lichter... op weg naar een “happy end”. Maximale zeggingskracht met minimale middelen. Je kan het boek vinden in de bibliotheek. Satire — Er wordt in het boek en de film komaf gemaakt met de gebruikelijke “lievigheid” van personages. Het weesmeisje Tiffany is dolblij wanneer drie rovers haar koets overvallen. De makers bespotten de menselijke hebbelijkheden. Door het volwassen taalgebruik in de film kunnen ook volwassenen de film appreciëren. Ungerer: “Kinderen hebben geen nood aan kinderboeken. Ze hebben nood aan goed vertelde verhalen!”.

In de lesmap —— Info over de filmmakers en stuk over “van boek naar film” —— Duiding bij de personages en het verhaal —— Focus op animatiefilmtechniek met enkele actieve oefeningen —— Vragen & verwerkingstips: Reconstructieopdracht, bewegingsmoment, memory, thema griezelen/ halloween/sprookjes, poster knutselen, stellingenspel Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

16 17

+

6

genre: documentaire franKrijK, canada/2005/86 min./nl gesproKen

De witte planeet regie : Thierry Ragobert en Thierry Piantanida scenario : Thierry Piantanida en Stéphane Millière commentaar : Jean-Louis Etienne productie : Gedeon Programmes/ BAC Films/

France 2 Cinema

Waar gaat het over? synopsis — Van het putje van de winter tot de triomfantelijke terugkeer van de zon, een woeste opera op het dak van de wereld in een immense en ongerepte natuur waar er geen plaats is voor de mens… Stap binnen in het mysterieuze koninkrijk van het ijs! Dit is een andere wereld, bewoond door een unieke fauna die zich aan extreme omstandigheden wist aan te passen. Muskusossen, kariboes, ijsberen, groenlandse walvissen en narwallen leveren er een genadeloze strijd om te overleven. oneliners — De ondertitel van de film is: “Er was eens... de Noordpool”. Is dit een stille verwijzing naar de opwarming van de aarde? Net zoals: “Zorg dat je het Noorden niet verliest..!”

Making of De filmmakers — De makers van de film deden heel wat ervaring op alvorens zich te wagen aan dit grote filmproject. Het was zowel financieel, logistiek als fysisch een gigantische uitdaging waar risico’s aan vast hingen. Ze zeiden: “Voor ons was het duidelijk dat als er één plaats gevaar loopt om de komende decennia ingrijpend te veranderen, het wel de Noordpool is. Daarom willen we die wereld vastleggen zoals hij nu nog bestaat”. De beelden werden voornamelijk opgenomen in Noord-Amerika.

Met de dieren kan je geen afspraak maken — De filmploeg moest veel geduld hebben. Bovendien moesten ze goed tegen de kou kunnen met temperaturen onder het vriespunt, veel muggenbeten aanvaarden in de toendra, de stilte en desolate omgeving kunnen doorstaan en het met een beperkte ploeg stellen. Camerawerk — Om de geboorte van de ijsbeertjes te filmen werd een kleine camera dwars door de sneeuwlaag in de kleine ijsgrot geplaatst. De camera registreerde gedurende een aantal dagen de gebeurtenissen in de grot. De beelden zijn zowel indrukwekkend als ontroerend. Ook de grote massa kariboes was een onverwachts geschenk voor de filmploeg, het waren er bijna een half miljoen! Aftiteling van de film — Net zoals dat met de acteurs van een film gebeurt, worden de dieren in ‘volgorde van verschijning’ opgesomd in de eindgeneriek. Dat getuigt van een groot respect.

In de lesmap —— Info over de filmmakers en het productieproces —— Een documentaire met een verhaal: De ijsberen als rode draad —— Focus op beeld: Een wondere wereld in beeld gebracht —— Overzicht van de cast: Welke dieren zag je zoal in de film? —— Oren gespitst: De commentaarstem en de soundtrack —— De witte planeet is een smeltend ijsje: opwarming van de aarde —— Vragen & verwerkingstips: kijk­opdracht, situering en knutsel­ opdracht rond de Noordpool Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

18 19

+

6

genre: animatiefilm japan/2008/103 min./nederlands gesproKen

synopsis — Diep in de zee leeft

Ponyo regie, scenario en animatie : producent : Toshio Suzuki muzieK : Joe Hisaishi productiehuis : Studio Ghibli

Waar gaat het over?

Hayao Miyazaki

Ponyo, een visje met een mensengezicht. Ponyo is eigenzinnig, speels en deinst voor niets terug. Bovendien heeft ze bijzondere krachten: als ze zich heel hard concentreert, krijgt ze armen en benen... net als een mens. Wanneer ze ontsnapt uit de greep van haar vader, de watertovenaar, leert ze het jongetje Sôsuke kennen. Het is liefde op het eerste gezicht! Ponyo besluit dat ze een meisje wil worden om altijd bij Sôsuke te kunnen zijn. Maar als ze dankzij magische druppels eenmaal handen en voeten heeft, raakt het natuurlijke evenwicht verstoord en wordt de kuststreek getroffen door een indrukwekkende storm…

een ecologische Boodschap — De tovenaar Fujimoto, één van de filmpersonages, heeft de mensheid de rug toegekeerd omdat hij vindt dat de mensen de prachtige zee verwaarlozen, vervuilen en waarschijnlijk uiteindelijk ook zullen vernietigen. En eigenlijk is die stelling van Fujimoto niet zo ver gezocht …Een boodschap voor de kijkers: de mens springt roekeloos om met de oceanen op aarde.

Making of Grootmeester Miyazaki — Al meer dan dertig jaar maakt de bijna 70-jarige Hayao Miyazaki animatiefilms die volstrekt origineel en verrassend zijn. Behulpzame draken, bizarre machines, slijmerige demonen, zachtmoedige robots en bussen die eigenlijk katten zijn: de wereld van Miyazaki is vreemd, kleurrijk en mysterieus. Andere films van hem zijn: Spirited Away, Howl’s Moving Castle, Princess Mononoke. Miyazaki is ook eigenaar van de tekenfilmstudio Studio Ghibli én er bestaat zelfs een museum met levensgrote personages en decors uit zijn films. Bovendien liggen de speelgoed­ winkels in Japan vol knuffels, poppen en andere Studio Ghibli-gadgets. Een ambacht — Alles wat in Ponyo beweegt is met de hand getekend. In totaal werden er 170.653 tekeningen gemaakt. Zo levert één week heel hard werken vijf seconden animatiefilm op. Er werkten 350 tekenaars aan deze film. De scène waarbij de zee, de auto van Lisa en Sôsuke als een kolkend monster achtervolgt, werd helemaal door Miyazaki zelf getekend. Deze scène alleen al was goed voor 1613 tekeningen.

In de lesmap —— Uitleg over de regie en het productieproces: de ambachtelijke werkwijze, de soundtrack en merchandising —— Duiding bij het verhaal en de filmpersonages —— De mensen: vervuilers van de zee —— Focus op de geschiedenis van de anime (Japanse animatiestijl) —— Vragen & verwerkingstips: de babbelbox, hoger/lager, opdracht rond filmmuziek, opdracht ‘anime­ figuren tekenen’ Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

20 21

+

6

genre: KlassieKers franKrijK/1953 & 1956/40 min. en 36 min. er Wordt Bijna niet gesproKen in de films, de enKele zinnen Worden in het nederlands ondertiteld

Waar gaat het over? synopsis — Twee films van dezelfde regisseur werden gerestaureerd en gedigitaliseerd. Het zijn twee tijdloze en unieke filmsprookjes voor jong én oud! crin blanc: Crin Blanc is een wilde hengst die in vrijheid leeft. Niemand is er ooit in geslaagd om hem gevangen te nemen. Tot de jonge visser Folco zijn pad kruist en zijn vertrouwen kan winnen. Ballon rouge: Een kleine jongen vindt een rode ballon die is blijven vasthangen aan een lantaarnpaal en maakt hem los. Tot grote verbazing van de buurtbewoners blijft de magische ballon de kleine jongen achtervolgen doorheen de straten van Parijs.

KinderWereld staat centraal — In beide films wordt de wereld van het kind in verband gebracht met dromen, magie, vrijheid en fantasie. Dit staat haaks op de wereld van volwassenen. In beide films willen de kinderen uit hun isolement en hun fantasieloze leven vluchten.

Crin Blanc & Le Ballon Rouge voor Beide films : regie : Albert Lamorisse camera : Edmond Séchan muzieK : Maurice Leroux cast : Alain Remmercy (Crin

Blanc) en Pascal Lamorisse (Le Ballon Rouge)

Making of Poëtisch — Dit zijn twee bekroonde (halflange) films die dateren uit de jaren vijftig. De onschuldige toonzetting, het vleugje magie en het bijzondere eind van beide films dragen bij tot een speciale filmbeleving. Prijzenbeest — Lamorisse was een succesvolle Franse filmmaker. In Cannes schreef hij geschiedenis in 1956 toen hij naar huis ging met zowel de Gouden Palm voor Ballon Rouge (Beste Kortfilm) als die voor de Beste (langspeel)Film voor Crin Blanc op één festivaleditie. Tijdens de Oscaruitreiking van 1956 mocht Lamorisse de prijs voor Origineel Script in ontvangst nemen. Le Ballon Rouge was de eerste dialoogloze film die deze prijs kreeg! Beeldend — De regisseur schenkt enorm veel aandacht aan de schoonheid van zijn beelden. De zon over de daken van de Franse hoofdstad in het openings- en slotshot van de film is een prachtig schouwspel. Het kleurgebruik (het rood van de ballon in Le Ballon Rouge) of net het ontbreken ervan (zwart-wit beelden in Crin Blanc) zorgt voor een extra esthetische waarde. Daarbij zijn er bijna geen dialogen waardoor het dus de beelden zijn die het verhaal vertellen. Crin Blanc — In deze film staan de schoonheid van de natuur en de bemoeienis van mensen centraal, wat telkens mooi en vaak poëtisch in beeld is gebracht. De opnames van het paard in volle galop zijn zo geleidelijk en precies, dat men ook ontzag krijgt voor het technische vernuft dat hier achter zit. Ballon Rouge — Deze film werd opgenomen in de Parijse wijk Ménilmontant, waar het beroemde kerkhof Père Lachaise is gelegen. De acteur – de toen zesjarige Pascal – is de zoon van de regisseur!

In de lesmap —— Info over de regisseur, het film­genre, de streek en het tijdskader —— Uitdieping van beide verhalen —— Focus op de leefwereld van de personages —— De thema’s: eenzaamheid, fantasie en dood, beschaafde wereld versus de wilde natuur —— Duiding bij enkele filmtechnische items: kleurgebruik, verhalen zonder dialogen, de overvloeier,… —— Vragen & verwerkingstips: babbelbox, vergelijkingsschema mbt leefwereld toen en nu Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

22 23

+

6

Genre: komedie Finland/2005/90 min./NL gesproken

Waar gaat het over? Synopsis — Een pelikaan strijkt neer in Finland en raakt er zo gefascineerd door de mensenwereld dat hij besluit om ook een mens te worden. Hij heet voortaan Mr. Vogel! Hij vindt een baantje bij het operagebouw, sluit vriendschap met Emil en Elsa en wordt verliefd op de mooie ballerina Helena. Wanneer Mr. Vogel op dramatische wijze wordt ontmaskerd, belandt hij in de dierentuin. Emil en Elsa helpen hem ontsnappen. Pelikaanman raakt erg teleurgesteld in de mensen en moet een besluit nemen: blijft hij een mens of wil hij weer een vogel zijn?

Director’s statement

Pelikaanman Regie : Liisa Helminen Scenario : William Aldridge

& Liisa Helminen naar een boek van Leena Krohn Productie : Hanna Hemilä, Lumifilm Ltd Cast : O.a. Kari Ketonen (Pelikaanman), Roni Haarakangas (Emil), Inka Nuorgam (Elsa)

— Liisa Helminen: “Een kinderfilm moet de tand des tijds doorstaan en op verschillende manieren aanspreken. Het scenario is gebaseerd op het sprookje ‘In Mensenkleren’ van Leena Krohn. Het boek combineert een filosofische, actuele relevantie met vertederende humor en geraffineerde fantasie. De vorm en inhoud, de spirit van het verhaal stelt het op gelijke hoogte met goeie kinderklassiekers.”

Een originele benadering van “integratie” — De film vertelt over het tijdelijke verblijf van een pelikaan tussen de mensen. In de hectische wereld ontdekt hij ook de goede dingen die de mensheid te bieden heeft: Kunst, schoonheid, vriendschap, muziek... Ook Emil is nieuw in de stad. Hij is net verhuisd, na de scheiding van zijn ouders.

Making of van mens naar vogel — Ter voorbereiding op zijn rol observeerde acteur Kari Ketonen het gedrag van vogels om zich zo beter in te leven in zijn rol. De smaak van de zoute haringen die hij op de filmset naar binnen moest werken, werd weggespoeld met veel water en citroen. Naast het gedrag van vogels vond de acteur ook inspiratie in de motoriek van beroemde slapstickacteurs. Buster Keaton, Charlie Chaplin en Jaques Tati waren zijn grote voorbeelden. humor versus tragieK — Slapstick is komische maar nooit platte humor. Er zit ook meestal een tragisch kantje aan, er schuilt ‘troost’ in. Mr. Vogel heeft een charmante, maar ook een tragische kant. Hij beseft dat een vogel nooit een mens kan zijn. Dat zorgt voor de veelzijdigheid van het karakter en geeft de film ook een ernstige kant. illusie — Pelikaanman is een film met veel kleuren, een fantasierijk verhaal en een mooie boodschap voor de kijker: “Mensen zien enkel wat ze willen zien. Mensen geloven in illusies.” de Kracht van suggestie — Iets suggereren is vaak veel krachtiger dan het effectief te tonen. Je laat veel over aan de fantasie van de kijker én je kan de spanning behouden. Pelikaanman begint intrigerend: het silhouet van een landende pelikaan, niet meer dan een reflectie in het water, een pootafdruk in het zand en wat rondvliegende pluimen… Maar wanneer de figuur te voorschijn komt, zien we... een jongeman.

In de lesmap — Info over de filmmakers en het productieproces — Interview met de regisseuse en de hoofdacteur — Duiding bij het verhaal en de personages — Filmtechnische weetjes: de kracht van suggestie in de beelden, een kleurrijk decor, dubbing, slapstick met een ernstig kantje, dieren in een film — Vragen & verwerkingstips: o.a. opdracht rond de 5 W-vragen en slapstickopdracht. Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

24 25

+

8

genre: drama zWeden/2007/88 min./nl ondertiteld

Hoppet regie : Petter Naess scenario : Moni Nilsson-Brännström

& Kurt Öberg naar een idee van Rewas Kader cast : o.a. Ali Abdulsalam, Ronas Gemici, Mariwan Tofik, Telar Hirani

Waar gaat het over? synopsis — In een bergdorp in Koerdistan staart Azad vol bewondering naar een foto van de Zweedse hoogspringervedette Kajsa Bergqvist. Azad is zelf een talentvolle hoogspringer, zijn broer Tigris staat hem voortdurend bij met goede raad. Op een dag vliegen bommenwerpers over de bergen. De jongens ontsnappen ternauwernood aan een bombardement. In het spoor van enkele landgenoten gaan ze op de vlucht en belanden bij toeval in Zweden. Het leven lacht hen niet toe: bij de familie die hen onder hun hoede nam, zijn ze niet welkom, Tigris weigert sinds het bombardement te praten en de contacten met hun nieuwe landgenoten lopen niet zo vlot. Azad blijft ondanks alles hardnekkig trainen. Misschien komt dankzij zijn hoogspringtalent alles weer op z’n pootjes terecht... uit de pers — “Met goed gedoseerde luchtigheid wordt er een spannend en geloofwaardig verhaal verteld over een actueel en ernstig thema. Hoppet is een film die niemand onberoerd laat.”

een realistisch sprooKje — Je zou het verhaal bijna een sprookje kunnen noemen. Maar dat is het niet! Verhalen zoals in de film gebeuren ook in het echte leven. Er zijn immers altijd mensen die nooit opgeven en blijven vechten om hun plaats in de wereld en hun vrijheid te vinden. het verhaal — Moni NilssonBrännström schreef het filmverhaal. Ze wilde in dit verhaal laten zien dat menselijke emoties universeel zijn. Als je je in de steek gelaten voelt door je ouders, bang bent of teleurgesteld, dan maakt het niks uit of je een Koerdische jongen of een meisje uit Stockholm bent. Het zijn dezelfde emoties die evenveel pijn doen of je net gelukkig maken. Regisseur Peter Naess: “Ik vertel over een conflict dat door volwassenen wordt veroorzaakt en dat kinderen het leven zuur maakt.”

Making of Beeldmotieven — Vrijheid is heel belangrijk in deze film. Een heleboel beelden verwijzen naar vrij/ niet vrij zijn. Het is geen toeval dat de film begint met het beeld van een vlieger die rondfladdert in een eindeloze ruimte. Ook het hoogspringen lijkt een symbool voor vrijheid: de atleet “vliegt” als het ware door de lucht. Als Azad door het raam tegen een vogel praat, zit hij achter tralies. Hier is het de vogel die vrij rond hupt, en hij die gevangen zit. “Ik kan vliegen als een vogel”, beweert hij op de wedstrijd, en dat bewijst hij ook…!

In de lesmap —— Duiding bij de regie en productie —— Het verhaal werd geschreven door Moni Nilsson-Brännström, een beroemd schrijfster —— Een blik op de verhaalstructuur —— Thema’s in de film: een Koerdisch probleem, broederband, hoogspringen —— De personages op een rijtje —— Focus op het beeldmotief “vrijheid” en het contrast in beeld tussen ‘thuis’ en Zweden —— Vragen & verwerkingstips: vergelijkingsopdracht mbt leeftijdsverschil, verzin een ander filmeinde, opdracht rond beeldtaal Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

26 27

+

8

genre: animatiefilm franKrijK, België, ierland/2009/75 min./ nl gesproKen

Brendan, het geheim van Kells regie : Tomm Moore scenario : Fabrice Ziolkowski en Tomm Moore productie : Vivi Film vlaamse stemmencast : Felix Peeters (Brendan),

Magali Lybeert (Aisling), Jakob Beks (Broeder Aidan), Jan Decleir (Abt Cellach)…

Waar gaat het over? synopsis — Ierland, 9de eeuw… Brendan, een opgewekte en goedlachse weesjongen van twaalf leeft in de abdij van Kells. Op een dag ontmoet hij de oude broeder Aidan. Deze ietwat vreemde man is een meester in het illustreren en houdt een buitengewoon, nog onvoltooid boek in bewaring. Brendan’s enthousiasme groeit en hij droomt ervan om zelf illustrator te worden. Tot Vikings en andere gevaren zijn pad kruisen… Zal hij erin slagen het Boek van Kells te voltooien? Een magnifieke animatiefilm en een ode aan de verbeelding!

Making of EigEnwijzE animatiEstijl — De animatiestijl van deze film wijkt sterk af van de stijl die Disney en Pixar hanteren. Voor de bijzondere animatiestijl werd inspiratie gezocht in het echte Boek van Kells uit de middeleeuwen. Regisseur Tomm Moore gaat in tegen de trend om animatie zo realistisch mogelijk te maken. Hij kiest voor een vlakke animatie. Een groot deel van de film werd nog op ambachtelijke wijze getekend op calqueerpapier aan grote tekentafels. Alle hoofdpersonages en achtergronden werden met de hand getekend en daarna ingescand in de computer. Enkel de Vikings en de slangengod zijn computeranimaties. soundtrack — Ook de muziek in de film speelt een belangrijke rol. Bruno Coulais, die de soundtrack samenstelde heeft o.a. ook de films Microcosmos, Le Peuple Migrateur en Coraline op zijn palmares staan. Hij heeft een zwak voor opera en de menselijke stem (vooral van kinderen). dubbing — Michaël Pas (vooral gekend als acteur) nam de Vlaamse stemregie op zich. De originele stemmen werden gedubt in het Nederlands. De stemacteur staat dan vlak voor een levensgroot beeldscherm waarop de filmbeelden geprojecteerd worden: zo zit hij of zij meteen in het verhaal. Per acteur werd er ongeveer een week gewerkt aan het dubben. De Vlaamse stemmen moeten een beetje op de Engelse stemmen lijken, het timbre van een stem moet gelijkaardig zijn: als de Engelse stem een basstem is, neem je voor de Vlaamse versie best ook een bas. En het meisje dat de Vlaamse stem van Aisling inspreekt moest natuurlijk ook kunnen zingen! monnikEnwErk — Het duurde ongeveer negen jaar vooraleer de film helemaal klaar was. Bovendien werkten er in totaal 200 mensen in vijf verschillende landen (België, Ierland, Frankrijk, Hongarije en Brazilië) mee aan deze film.

In de lesmap — Info over de regisseur, producent, componist en muzikanten — Focus op de stemopnames (dubbing van de originele Engelse versie) — Duiding bij het genre animatiefilm: Algemene info bij verschillende animatietechnieken en uitleg over deze bijzondere animatiefilm — Een stukje geschiedenis: De abdij en het boek van Kells, de illuminatoren, de Keltische muziek — Vragen & verwerkingstips: wonderschijf en flipboekje maken, bedenk een eigen trailer, babbelbox. Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

28 29

+

8

Genre: Komedie Frankrijk/2009/87 min./NL ondertiteld Naar de boeken van René Goscinny en Jean-Jacques Sempé

Le Petit Nicolas Regie : Laurent Tirard Scenario : Laurent Tirard en Grégoire Vigneron Productie : Olivier Delbosc en Marc Missonnier

(Fidélité Films) Cast : O.a. Maxime Godart, Valerie Lemercier, Kad Merad, Sandrine Kiberlain,…

Waar gaat het over? Synopsis — Nicolas is een wat eigenzinnig jongetje dat opgroeit in een Frans gezin uit de middenklasse, eind jaren ’50 - begin jaren ’60. Hij leidt een rustig en geborgen leven: zijn ouders houden van hem, hij heeft leuke vriendjes en ook op school gaat alles goed. Hij wil vooral niet dat daar verandering in komt! Wanneer Nicolas op een dag een gesprek tussen zijn ouders afluistert, vermoedt hij dat zijn moeder zwanger is. In paniek slaat zijn verbeelding op hol: binnenkort zal hij een broertje hebben en zullen zijn ouders hem helemaal aan zijn lot overlaten. Ze laten hem misschien in het bos achter zoals Klein Duimpje… De tijdsgeest — De hele film straalt de sfeer uit van de jaren ’60. Zo deden de koelkast, wasmachine, telefoon, televisie, auto… pas hun intrede in de huishoudens en het straatbeeld. Dat zijn voor ons tegenwoordig vanzelfsprekende dingen!

Making of Hoe de film vorm kreeg — De volledige boekenreeks van Goscinny’s Petit Nicolas werd uitgeplozen op zoek naar leuke verhaaltjes, grappige situaties en pittige dialogen. Met het verzamelde materiaal kon een film van twaalf uur gemaakt worden, waarna dus heel wat schrapwerk volgde. Daarbij moesten het decor, de kostuums, de art direction… de sfeer van de jaren ‘50 uitstralen. Ter voorbereiding bekeek de regisseur allerlei films uit die periode: La guerre des boutons van Yves Robert of Les quatre cent coups van François Truffaut. In de film dragen de kostuums en het decor, maar ook het geluid en de muziek bij tot de fantasiewereld van de film. Alles baadt in een sprookjesachtige sfeer. Unieke begingeneriek — Let zeker op de begingeneriek. Die is volledig geanimeerd met de figuren uit de boeken van Le Petit Nicolas. Je krijgt al meteen een leuke intro op de film en de personages! De cast — De kinderen zijn de echte uitblinkers in deze film. Ze zijn als typetjes goed gekozen en moeten weinig moeite doen om de sympathie van de kijker te winnen. Lemercier en Merad (bekend van Bienvenue chez les Cht’is) zijn uitstekend als de ouders van Nicolas, en Kiberlain is werkelijk verrukkelijk als schooljuffrouw. Making of op de dvd — Op de dvd staat een heerlijk filmpje met beelden vanop de filmset. Je volgt alle acteurs doorheen verschillende draaidagen op allerlei sets. Het geeft je een goede indruk van wat zich achter de schermen afspeelde!

In de lesmap —— Info over de filmmaker en de productie —— Een interview met regisseur Alain Tirard —— Duiding bij het verhaal en de personages —— Focus: Naar school in de jaren ’60 —— Uitleg bij de making of van de film —— Vragen & verwerkingstips: Opdracht rond medewerkers op de filmset, dramatiseren van het verhaal, gesprek rond kattenkwaad… Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

30 31

+

8

genre: narratieve documentaire mongolië, duitsland/2005/93 min./ nl ondertiteld

Waar gaat het over? synopsis — In de Mongoolse steppe leeft een herdersfamilie. Vader, moeder en drie kinderen wonen in een yurt, een nomadentent. Aan het eind van elk seizoen trekt deze nomadenfamilie met de schapen en geiten naar nieuwe weiden voor de dieren. Nansaa, de oudste dochter, keert terug uit de stad, waar ze naar school is geweest. In een grot vindt ze een hond. Nansaa en de hond – die ze Zochor noemt – worden onmiddellijk beste maatjes. Maar vader wil geen hond…

The Cave of The Yellow Dog

een maatschappij in Beeld — De film illustreert hoe het hedendaagse Mongolië verandert door verstedelijking. De regisseuse stelde zich allerlei vragen: Met welke waarden groeien kinderen vandaag in Mongolië op? Kunnen traditie en modernisering naast elkaar bestaan? Welke stadselementen komen plots het gezin binnen (een plastiek kommetje, een zaklamp, een roze pop,…)?

regie & scenario : Byambasuren Davaa productie : Byambasuren Davaa & Stefan Schesch cast : Nansal Batchuluun (dochter Nansaa),

Babbayar Batchuluun (zoon), Nansalmaa Batchuluun, (jongste dochter), Buyandulam Daramdadi (moeder), Urjindorj Batchuluun (vader)

Making of Narratieve documentaire — De film is narratief omdat er een verhaal in verteld wordt. Het is een documentaire omdat Davaa in haar film veel momenten uit het werkelijke leven van het gezin gebruikt. Van regie was weinig sprake. Dat verklaart ook waarom de personages zich zo natuurlijk gedragen. Denk maar aan de spelletjes die ze spelen. Of aan de heerlijke scène waarin ze ’s morgens wakker worden, het bed herschapen in een kluwen van kleine armen en benen. De film volgt het levensritme van zijn hoofdpersonages.

Kleine mensen in een onmetelijke groot landschap — We zien panoramische beelden, soms badend in de zon, soms tegen de nachtelijke hemel (de windmolens!), soms terwijl de wind er overheen waait, soms geheel verlaten, soms met mensen... Filmisch talent — De jonge regisseuse Daava (toen pas afgestudeerd van de filmschool in Duitsland) en haar crew van filmstudenten verbleven twee maanden in Mongolië om de film te maken. Hun budget was zo bescheiden dat ze slechts 11 uur filmmateriaal konden opnemen. Als je bedenkt hoe lang de meeste regisseurs bezig zijn met het (take na take) in beeld brengen van hun scènes, dan zegt het wel iets over haar enorme filmische talent. Ze maakte eerder al de documentaire The Story of the Weeping Camel. Interview — Op de dvd is een interview terug te vinden, die de moeite waard is om even te bekijken.

In de lesmap —— Info over de filmmakers en de productie —— Focus op narratieve documentaire —— Toelichting bij het montageproces —— Uit de pers geplukt: “Filmisch talent in de steppe” —— De legende: De grot van de gele hond —— Vragen & verwerkingstips rond de film, legendes, vergelijking van culturen en levenswijze Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

32 33

+

8

genre: drama, musical zWeden/2006/96 min./nl ondertiteld

Kidz In Da Hood regie : Catti Edfeldt en Ylva Gustavsson scenario : Ylva Gustavsson en Hans Renhäll productie : Peter Holthausen en Pontus Sjöman cast : O.a. Beylula Kidane Adgoy (Amina),

Gustaf Skarsgård (Johan) en Embla Hjulström (Mirre)

Waar gaat het over? synopsis — Amina is negen jaar oud en woont in Zweden. Drie jaar geleden ontvluchtte ze haar Afrikaanse dorp, samen met haar opa. Nu heeft de Zweedse overheid beslist dat ze niet in het land mogen blijven: haar asielaanvraag werd afgewezen. Om toch te kunnen blijven, moeten ze zich verbergen. De langharige gitaarrocker Johan biedt hen onderdak in zijn flat. Maar enkele dagen later sterft Amina’s opa. Waar moet het meisje naartoe? Naar een opvangcentrum? Of speelt ze het klaar, samen met haar vriendin Mirre, om bij Johan te blijven? Amina vergelijkt haar leven met een boek. Bij het begin van de film beweert ze: “Het is alsof je ‘n boek leest. Je weet nooit wat er op de volgende bladzijde staat. Je hoopt dat het goed afloopt, maar dat weet je niet. Het enige wat je kunt doen is blijven lezen en hopen.”

intro en slot van de film — De film begint en eindigt met de rapper op het dak. Hij is het equivalent van het sprookjesboek dat wordt open geslagen bij het begin van een Disneyfilm. Ter introductie stelt de buurt zich aan de kijker voor: “Wij zijn de voorstadjeugd, de koningen van het beton. Uit allerlei werelddelen zijn we hier samengekomen.”

Making of Één film, twee vrouwen — De film werd gemaakt door twee vrouwelijke regisseurs. Catti Edfeldt werkte al mee aan andere jeugdfilms zoals verfilmingen van Astrid Lindgren’s boeken, oa Pippi Langkous (sommigen vinden dat Mirre uit de film wat aan Pippi Langkous doet denken). Ylva Gustavsson maakte al kortfilms en videoclips en heeft een muzikale achtergrond. Een goed team dus voor het samenbrengen van filmvakmanschap en muzikale creativiteit. De cast — Beylula, die de rol van Amina vertolkte, was negen jaar oud toen de film werd opgenomen. Beylula werd in Zweden geboren. Bij haar theatergroep kreeg ze een foldertje: ‘Actrice gezocht voor een film’. Zo belandde ze bij deze film. Ze speelt heel knap en blinkt vooral uit in de ingetogen scènes (hoewel ze in werkelijkheid véél spraakzamer is). Maar “de scène waarin ik moest huilen, was de moeilijkste. Pas toen ze iets onder m’n ogen smeerden, lukte het.”

In de lesmap —— Info over de regie en de filmproductie: twee regisseurs die een film maken in de voorstad —— Het verhaal: Sprookje of een ernstig verhaal? Wel met een happy end! —— Duiding bij de personages —— Thematiek: Duiding bij de vluchtelingenproblematiek —— Locatie: De voorsteden —— Focus op muziek: Gevoelens, muzikale intermezzo’s —— Vragen & verwerkingstips: ‘maak een profiel op voor elk personage’ Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

34 35

10

+

genre: drama noorWegen/2004/94 min./nl ondertiteld

The Colour of Milk regie & scenario :

Torun Lian gebaseerd op het boek Ikke Naken, Ikke Kledt producent : Catho Bach Christensen cast : Julia Krohn (Selma), Bernhard Naglestad (Andy), Andrine Saether (Annelise), Tobias Bøksle (Karsten), Maria Elisabeth A. Hansen (Elin), e.a.

Waar gaat het over? synopsis — Liefde is ‘de ergste van alle natuurrampen’ volgens Selma. Ze heeft dan ook een pact gesloten met haar twee vriendinnen dat ze nooit verliefd zullen worden! Maar als haar vriendinnen het pact verbreken lijkt ze alleen op de wereld. Tot ook Selma vlinders in haar buik voelt… thema’s in de film — The Colour of Milk vertelt een verhaal over voelen of niet voelen, over verliefd worden of ijskoud blijven. De film gaat ook over opgroeien. Over de periode waarin de eerste fysieke puberteitsveranderingen zichtbaar worden (Nora tegen Selma: “Krijg je borsten?”). In de film is ook liefde een erg belangrijk thema, net als de verwarring die daarbij hoort. Al even belangrijk is Selma’s band met haar vriendinnen. De film geeft ook de verhoudingen weer binnen Selma’s familie en vertelt over de liefde tussen ouders en kinderen. uit de pers — De regisseuse brengt een universeel thema aan in een knappe, frisse film. Het jonge publiek merkt duidelijk dat de film hen ernstig neemt en respecteert. Ze appreciëren het dat de film niet betuttelend is; typerend voor de Scandinavische kinderfilm.

Making of Regisseuse Torun Lian — The Colour of Milk is de tweede speelfilm van regisseuse en auteur Torun Lian. In 1998 kreeg haar carrière vaart dankzij de verfilming van haar boek Only clouds move the stars (Sterren bewegen). Deze film gaat over een meisje dat de dood van haar jongere broertje tracht te aanvaarden. Een aangrijpende en pure jeugdfilm. Het is de kracht van Torun Lian om haar jonge personages héél dicht op de huid te zitten en hun denken en voelen te doorgronden. Komische situaties sluit ze niet uit, maar ze toont ook pijnlijke kantjes. In The Colour of Milk toont ze de woede en het verdriet van dertienjarigen en beschrijft de eerste puberliefde in stille, intense scènes. Actrice Julia Krohn als Selma — Julia werd gekozen voor de hoofdrol uit 2000 andere leeftijdsgenoten. Ze heeft zich fantastisch geamuseerd tijdens de opnames en wil blijven acteren. Als Selma imponeert ze met haar natuurlijke flair en kinderlijke charme en humor. Torun Lian: “En er kwam natuurlijk ambachtelijk handwerk aan te pas: toen Selma zich een breuk lachte wanneer ze Andy wat voorliegt, lag ik op de grond haar tenen te kietelen. Wat niet zonder gevaar was; overal rondom stonden koeien.”

In de lesmap —— Info over de regie en productie/ een interview met de regisseuse Torun Lian —— Duiding bij de personages en acteurs —— Uitwerking van de verhaalstructuur —— Focus op het filmgenre en de specifieke aspecten die daarbij horen —— Cameragebruik en symboliek —— Vragen & verwerkingstips: opdracht rond acteren en basisoefening rond cameragebruik en cadrage Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

36 37

+

9

genre: drama, fantasy vs/2009/101 min./nl ondertiteld

Waar gaat het over? synopsis — De film vertelt het verhaal van Max, een onstuimige en gevoelige jongen die zich thuis niet begrepen voelt en vlucht uit het dagelijkse leven. Max belandt op een eiland waar hij mysterieuze en vreemde wezens ontmoet. Hun emoties zijn net zo wild en onvoorspelbaar als hun gedrag. De wilde wezens verlangen wanhopig naar een leider, net zoals Max graag koning wil worden.

Where the Wild Things Are

geBaseerd op een prentenBoeK — In de VS is dit boek van Maurice Sendak (uit 1963) een klassieker voor al wie klein was eind jaren ’60 - begin jaren ‘70. Het werd door talloze kinderen gelezen, voorgelezen en gekoesterd. In het Nederlands is het vertaald als Max en de Maximonsters.

is max daar echt geWeest? — Of heeft hij het gedroomd? Wat is er precies gebeurd? Het mooie aan dit verhaal is dat elke kijker er zijn eigen interpretatie aan kan geven. Je mag en kan geloven wat je wilt, want het verhaal zit vol fantasie. Dus bestaat er voor iedereen een andere versie.

regie : Spike Jonze scenario : Spike Jonze

en Dave Eggers naar het prentenboek van Maurice Sendak productie : Tom Hanks, Maurice Sendak e.a. cast : o.a. Max Records, Catherine Keener, James Gandolfini

Making of Regisseur Spike Jonze — Na Being John Malkovich (langspeelfilm) en Jackass (tv-programma) gooit hij het over een andere boeg. Jonze wilde geen kinderfilm maken, maar een film die kinderen serieus neemt en hen toont zoals ze zijn: soms uitgelaten, soms ook triest en tobberig. Daarin is hij volledig geslaagd. Hij komt heel dicht bij de leefwereld van een achtjarige. Vooral de schitterende vormgeving is een ode aan de avontuurlijke kindergeest. In het scenario zijn ook scherpe observaties, geestige dialogen en fantasierijke invallen terug te vinden. Point of view — Het hele verhaal wordt verteld vanuit Max’ standpunt, je ziet dus alles door zijn ogen. Zo wordt de camera ook meestal op zijn ooghoogte geplaatst zodat je alles als het ware door zijn ogen bekijkt. Je bent op die manier sterk betrokken bij zijn personage. Moddercatch — Max’ (toevallig heet de acteur ook Max!) favoriete scènes waren die met het moddergevecht en die waarin hij in de mond van een van de monsters verstopt zat. Alleen werd hij ongemakkelijk van het slijm dat naar rotte citroenen rook! Op de dvd kan je een kijkje nemen achter de schermen! Je ziet hoe enkele scènes werden opgenomen. Creature shop — De monsters op het eiland waren acteurs in harige pakken die speciaal werden gemaakt voor deze film door Jim Hensons Creature Shop uit de VS! Door aanvullend gebruik van computertechnieken werden de monsters op elk gebied verfijnd (vooral hun mimiek was hier belangrijk) zodat de kijker volledig kan opgaan in hun wereld.

In de lesmap —— Info over regie en productie —— Een origineel verhaal: Het prentenboek van Maurice Sendak —— Duiding bij het verhaal en de personages —— Filosoferen met je klas: There’s one in all of us —— Focus op de fantasiewereld van Max (inhoudelijk en filmtechnisch) —— Vragen & verwerkingstips: verhaal voorlezen, speltips op de website, reconstructie-opdracht, filosoferen, kronkelverhaal maken, maak je eigen monster,… Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

38 39

10

+

genre: coming of age film/drama groot-Brittannië/2000/111 min./ nl ondertiteld

Waar gaat het over? synopsis — De elfjarige Billy Elliot woont in een mijnwerkersstadje in Engeland. Billy krijgt iedere week wat geld voor zijn bokslessen die hij eigenlijk niet leuk vindt. Wanneer Billy moet nablijven, ziet hij de balletklas van mevrouw Wilkinson trainen. Zijn liefde voor muziek en dans wordt aangewakkerd en het duurt niet lang of hij is de eerste en enige jongen die zich bij het balletgroepje aansluit. Billy Elliot is charmant, hartverwarmend en meeslepend tot op het eind!

staKing als decor voor de film — Deze film is in 1999 opgenomen in Ellington, één van de laatste echte mijnwerkersgebieden in het noordoosten van Engeland. Zes weken nadat de filmploeg was vertrokken, is ook de mijn gesloten. De staking is het decor van de film, waar zowel de vader als de broer van Billy de gevolgen van ondervinden. De stakingen legden de mijnen lam in Groot-Brittannië, ten tijde van het conservatieve beleid van Margaret Thatcher.

Billy Elliot regie : Stephen Daldry scenario : Lee Hall choreografie : Peter Darling cast : Jamie Bell (Billy Elliot),

Julie Walters (Mrs. Wilkinson), Gary Lewis (Jackie Elliot), Jamie Draven (Tony Elliot)

Making of Regisseur Stephen Daldry — Billy Elliot is zijn debuutfilm. Ondertussen maakte hij nog enkele intrigerende films, o.a. The Hours en The Reader. Acteur Jamie Bell — Regisseur Stephen Daldry had als voorwaarde dat de hoofdacteur moest komen uit de regio waar de film zich afspeelt en weinig ervaring mocht hebben. Uit 2000 kandidaten werd Jamie Bell gekozen die al vanaf zijn zesde dansles volgde maar weinig acteerervaring had. Hij is afkomstig uit het arbeidersstadje Bilingham en stamt uit een dansgezinde familie. Begin- en eindgeneriek in balans — In de begin­ generiek zien we Billy in slow motion dansbewegingen uitvoeren op stevige rockmuziek. Deze poëtische beelden keren terug op het einde van de film, vermengd met beelden van de volwassen Billy die als volwaardige balletster optreedt in London. Beeldmotief — Een opvallend beeldmotief is dat van de voeten. Tal van scènes krijgen een intro via een close-up van voeten. Ze onthullen de uiteindelijke betekenis die het dansen voor Billy heeft. Hij spreekt daarover in het slot van de auditiescène.

In de lesmap —— Info over regisseur Stephen Daldry —— Jamie Bell speelt Billy Elliot —— De staking als decor van de film —— De groeipijnen van Billy Elliot —— De esthetiek van de film: muziek, kleur, beeldmotief, dans als middel tot expressie,… —— Vragen & verwerkingstips: opdracht rond muziek en rond het begrip tijd in de film Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

40 41

10

+

genre: drama, Komedie spanje/2004/100 min./nl ondertiteld

Planta 4a regie : Antonio Mercero scenario : Albert Espinosa,

Antonio Mercero, Ignacio Del Moral productie : Cesar Benitez en Emilio A. Pina cast : Juan José Ballestra (Miguel Angel), Luis Angel Priega (Izan), Gorka Moreno (Dani), Alejandro Zafra (Jorge)

Waar gaat het over? synopsis — De vijftienjarige vrienden Miguel Angel, Izan en Dani verblijven alle drie op de 4de verdieping van het ziekenhuis (de planta 4a) waar ze in behandeling zijn voor kanker. Als hun leeftijdsgenoot Jorge voor onderzoek wordt binnengebracht, nemen de vrienden hem op in hun groep. Ze delen samen hun passies, hun dromen (waarin het meisje uit een naburig flatgebouw een prominente rol speelt) en hun geheimen over de verborgen charmes van het ziekenhuis. Hun vriendschap blijkt van onschatbare waarde te zijn. De tieners hebben, tussen de behandelingen door, tijd genoeg om andere patiënten te bezoeken, fratsen met de verpleegsters uit te halen, basketbal te spelen en nachtelijke rolstoelwedstrijden te houden. Door hun levenslust en humor kunnen ze het hoofd boven water houden. tragieK? — Een ziekenhuisfilm over kanker! Het is niet bepaald iets waarop je zit te wachten of naar uitkijkt, zou je denken. Toch bewijst Planta 4a het tegendeel. Verwacht rolstoelraces door de gangen van de afdeling, dolle fratsen met röntgenapparatuur en streetdance met hypertechnische beenprotheses. Planta 4a is tevens het levensverhaal van scenarist Albert Espinosa. Hij kreeg op jonge leeftijd kanker en verloor een been door een amputatie. Espinosa verwerkte zijn verhaal eerder al in het toneelstuk Los Pelones, waarna de verfilming volgde.

Making of De kracht van de film — De kracht zit in de tragische thematiek die vanuit een humoristisch standpunt verteld wordt. Het scenario van de film is zo opgebouwd dat de vreugde, de ‘vrolijke kanten’ van het tragische verhaal steeds op de eerste plaats komen. De scenarist maakt daarbij optimaal gebruik van de besloten locatie, bv. bij de rolstoelrace doorheen de gangen van het ziekenhuis of bij het nemen van de röntgenfoto’s. Wanneer het etenstijd is en elke patiënt zijn strakke dieet zou moeten volgen, wordt er in de kamer van de jongens zwaar aan ruilhandel gedaan. Bewuste kadrering — De regisseur laat de camera niet onder de knieën van de jongens filmen. Hiermee wil hij aantonen dat deze jongens even normaal zijn als andere jongens. Zij hebben een beenamputatie ondergaan, maar daarom hebben zij geen andere gevoelens en wensen als andere jongens van die leeftijd. Veel aandacht — In de periode dat de film in de Belgische bioscopen te zien was, was er veel media-aandacht. Naar aanleiding van de film haalde het Eén-programma De zevende dag enkele gasten naar de studio voor een gesprek.

In de lesmap —— Info over de regisseur, de auteur (van de theatervoorstelling) en de scenarist (van het filmscript) —— Interview met scenarist Alberto Espinosa —— Focus op het scenario en de beeldtaal —— Een evenwichtsoefening tussen tragedie en komedie —— De buitenwereld in het claustro­ fobische ziekenhuis —— Het publieke debat: Gesprek uit de zevende dag —— Vragen & verwerkingstips: opdracht rond scenariotechnieken en beeldtaal (o.a. kadrering, special effects) Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

42 43

10

+

Genre: Drama Argentinië, Spanje, Nederland/2002/ 80 min./NL ondertiteld

Waar gaat het over? Synopsis — Buenos Aires in de jaren ’60. Vanachter zijn veel te grote brilglazen kijkt de negenjarige Valentin je wat loensend, maar onbevangen aan en vertelt ons dat hij astronaut wil worden. In zijn ruimtepak oefent hij gewichtsloos wandelen en worstelt daarbij niet alleen met de zwaartekracht, maar ook met een grote eenzaamheid. Valentin woont bij zijn grootmoeder in een groot herenhuis. Hij kan maar niet begrijpen waarom zijn moeder vlak na zijn geboorte verdween en hem niet meer wenst te zien. Zijn vader is vaak op reis. Met de jongste verovering van zijn vader, de mooie Leticia, kan hij het echter bijzonder goed vinden en wanneer zijn grootmoeder ziek wordt en sterft, komt hij in actie en neemt verrassende initiatieven.

Maatschappelijk decor

Valentin Regie en scenario : Alejandro Agresti Camera : Jose Luis Cajaraville Muziek : Paul M. Van Brugge Cast : O.a. Rodrigo Noya (Valentin), Carmen

Maura (Abuela), Julieta Cardinali (Leticia), Jean-Pierre Noher (El tio Chiche)

— Buenos Aires is altijd zeer Europees geweest want veel immigranten uit Europa en Amerika hebben zich daar gevestigd. In Valentín zijn de gebeurtenissen uit die dagen op de achtergrond aanwezig en bepalen de sfeer van de film. Er zit enige maatschappelijke kritiek in de film, bijvoorbeeld in de scène waarin een priester een toespraak houdt ter nagedachtenis aan de zojuist overleden Che Guevara en de conser­vatieve mensen opstaan en demonstratief de kerk verlaten. Uit de pers — Valentin is een grappige en gevoelige film. Het al te wijze, filosofische commentaar van de kleine verteller en zijn volwassen, doortastende optreden leveren mooie momenten op.

Making of Regisseur en scenarist Alejandro Agresti — De film is autobiografisch, het gaat over één jaar uit Agresti’s kindertijd. Hij wilde het verhaal vertellen van een eenzame jongen uit een gescheiden gezin in de jaren ’60, de relatie met zijn vader en grootmoeder en de tijd waarin hij opgroeit. De regisseur vertolkt zelf de rol van de vaderfiguur in de film. Zijn eigen vader dus… Dit was emotioneel niet altijd even makkelijk om te doen. Kijkperspectief en voice-over — Valentin is de verteller van het verhaal. Je ziet alles door zijn ogen. Via een voice-over (een stem buiten beeld) vertelt Valentin over zichzelf, zijn belevenissen en emoties. Omdat het een stem buiten beeld is, en ook in een ander tijdskader krijg je het gevoel dat het niet de jongen, maar eerder de regisseur is die vertelt en terugblikt op het jaar uit zijn jeugd. Personages en emoties — In de film passeren heel wat personages de revue. Hoewel sommigen maar in enkele scènes te zien zijn - één iemand komt zelfs helemaal niet in beeld - laten ze allen een blijvende indruk na. Misschien omdat ze door hun eigen eenzaamheid ook die van Valentin benadrukken.

In de lesmap —— Info over de regie en een interview met Alejandro Agresti —— Hoofdstuk over Argentinië en de tijdsgeest —— Duiding bij de personages en hun emoties —— Vragen over herkenning bij de kijker? —— Vragen & verwerkingstips rond het in beeld brengen van de personages Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

44 45

10

+

genre: drama zWeden/2005/96 min./nl ondertiteld

Zozo regie en scenario : Josef Fares producer : Anna Anthony cast : O.a. Imad Creidi (Zozo), Antoinette

Turk (Rita), Elias Gergi (grootvader), Carmen Lebbos (mama)

Waar gaat het over? synopsis — Zozo is best tevreden met z’n leven: Hij woont in een appartement in Beiroet, gaat naar school, voetbalt met vrienden en kletst over meisjes. Een normaal bestaan, al betekent ‘normaal’ in dit geval ook dat de familie soms halsoverkop het eten laat staan om te vluchten voor alweer een bombardement. Zozo’s ouders hebben besloten om veiligere oorden op te zoeken: ze willen emigreren naar Zweden. Oma en opa wonen daar, en hun verhalen klinken heel aanlokkelijk. Na lang wachten op de reisdocumenten is het eindelijk zover: Zozo en zijn familie kunnen naar Zweden! Wanneer Zozo de ochtend voor het vertrek nog snel even een boodschap doet, wordt hun appartement door een bom verwoest. Opeens staat hij er helemaal alleen voor. Zal hij de verre reis alleen maken? En laat hij de straten achter van de stad waar hij opgroeide? Zozo roept bedenkingen en vragen op waarop niemand een antwoord heeft. Zoals de zin en onzin van oorlog, het kind als slachtoffer van politieke conflicten, de problemen van een kind dat moet integreren in een nieuw land, een nieuwe wereld… ooK humor — Ondanks het zware thema en de verdrietige gebeurtenissen, verwerkt de regisseur ook enkele lichte momenten in de film: grappige gebeurtenissen waardoor je als kijker even kan ademen en ook lachen! Denk bijvoorbeeld aan de fratsen van de grootvader met zijn vals gebit, de verhitte discussie met de schooldirecteur of de gesprekken met het kuikentje.

Making of Regisseur Josef Fares — Met een mooie filmstijl, schitterende beelden en ‘bombing effects’ sleept de regisseur je mee in een aangrijpend, soms triestig maar vooral ontroerend verhaal! Josef Fares baseerde zich voor het filmverhaal op zijn eigen leven. Hij vertrok als tienjarige uit Beiroet en woont nu in Zweden. Een belangrijk verschil is dat hij wél met zijn ouders naar Zweden vertrok. In de film is dat het gruwelijkste deel: het verlies van zijn ouders. Zozo’s gedachten — De regisseur gebruikte een aantal speelse trucjes om de gedachten van Zozo in beelden en woorden om te zetten. Zo is daar plots het sprekende kuiken. Zozo vertelt het kuiken wat er op zijn lever ligt. Het kuiken antwoordt. En dan zijn er ook de droomsequenties die Zozo terug bij zijn moeder brengen en zijn leed voor eventjes draaglijk maken. Iman draagt de hele film — Iman Creidi, de jonge hoofdacteur, acteert op een manier die ontroering en amusement doet versmelten. Met zijn zwarte krullen, blauw hemdje en rood tasje lijkt hij een goedhartige deugniet, die wat later in de film transformeert tot een held in oorlogsgebied. De cameraman weet hem zo in beeld te brengen dat heroïek en tragiek duidelijk aanwezig zijn.

In de lesmap —— Het wonderlijke verhaal van Josef Fares —— De verhaallijn: Twee locaties, twee werelden —— De acteurs en personages —— Focus op de beeldesthetiek versus oorlogsterreur —— Verschillende kleine thema’s —— Waar woont Zozo: Politieke en religieuze duiding —— Vragen & verwerkingstips: situering via Google Earth, reconstructie van het verhaal, kijkopdracht Je kan de lesmap bij deze film bestellen, info zie p 4.

46 47

Deel 2

Na de film 6 7

BASISINFO Vraag een filmstrook aan bij Lessen in het donker, we sturen het meteen op! Via 050 34 91 93 of [email protected]

Principe van film

Een (animatie)film bestaat uit allemaal kleine fotootjes. Het zijn er duizenden in totaal. Vierentwintig beelden per seconde. Je ogen zien ze bij het afdraaien als bewegende beelden. Dat komt omdat je ogen trager kijken dan dat de beeldjes voorbij komen (‘trage ogen’). Het ene fotootje vloeit dus over in het andere. Zijn het er minder dan zeventien per seconde, dan worden je ogen niet meer voor de gek gehouden en zie je afzonderlijke plaatjes. Het principe van film kan je illustreren aan de hand van een strookje filmpellicule of door het maken van een flipboekje (uitleg zie p.52).

Animatiefilms Er zijn zeven animatiefilms terug te vinden in de dvd-wisselcollectie, dus een beetje extra duiding bij dit genre is hier op zijn plaats! De term animatiefilm komt van het Latijnse woord animo, wat ‘ziel’ betekent. In een tekenfilm geeft de filmmaker ‘leven’ aan zijn tekeningen en ‘bezielt’ hij de personages. Een animatiefilm wordt beeld per beeld opgenomen. Daardoor kunnen levenloze dingen (bv. tekeningen, poppen, foto’s, plasticinefiguren, snippers, voorwerpen…) tot leven (beweging) worden gebracht. De filmmaker zorgt ervoor dat in elk opeenvolgend beeld de tekening of het object een klein beetje verschilt van het vorige beeld. Wanneer zo’n reeks beelden snel achter elkaar afgespeeld wordt (zoals in een film), lijkt het alsof de tekeningen of figuurtjes bewegen.

Aan het maken van een animatiefilm werken heel wat mensen mee. In een animatiestudio gonst het van de bedrijvigheid. Iedereen heeft zijn eigen, specifieke taak. —— de scenaristen schrijven het verhaal —— de animatoren zetten dit om in beelden —— de decors worden met de hand of digitaal gemaakt —— acteurs lenen hun stem aan de personages —— muzikanten verzorgen de ‘soundtrack’... —— de regisseur houdt alles in de gaten en waakt er over dat het verhaal zo goed mogelijk verteld wordt. Wanneer alle puzzelstukjes samengevoegd zijn, is de film klaar om in de zalen te komen.

Verschillende animatietechnieken Tekenfilm De animatie bestaat uit grote stapels tekeningen. Deze worden met behulp van een camera op film gezet. Dit is de oudste vorm van animatie­ film, die heel bekend werd dankzij de films van Walt Disney. Lijnanimatie — Een specifiek voorbeeld van tekenfilm is lijnanimatie.

Hier is veel tijd voor nodig omdat elk beeld opnieuw moet getekend worden.

Stopmotion Er zijn allerlei vormen van stopmotion-animatie. Bij deze vorm van animatie worden voorwerpen beeld voor beeld verschoven voor een camera. Enkele voorbeelden staan hieronder. Kleianimatie — Hierbij worden figuren gemaakt van klei of plasticine. Ook hier moet je elke beweging van je figuur direct vastleggen om daarna je figuur een klein beetje te veranderen. Je krijgt een prachtig resultaat, maar het is erg tijdrovend. Leganimatie (cut-out) — Leganimatie is de meest eenvoudige techniek.

De figuren worden uit papier of ander vlak materiaal gesneden en tijdens de opname verlegt de animator de losse stukken beeldje per beeldje vóór de camera. Poppenanimatie — Hierbij worden poppen beeld voor beeld voor de camera geanimeerd. In de poppen zit vaak een soort ijzerdraad, waardoor ze in een bepaalde stand gezet kunnen worden. Pixillatie — Een soort poppenanimatie, maar dan met echte mensen. De ‘acteurs’ blijven steeds even stilstaan in een bepaalde stand en dan kan men een beeldje maken.

50 51

Computeranimatie 2D-computeranimatie — Tegenwoordig zijn er nog maar weinig

animatiefilms te vinden, waar helemaal geen computer aan te pas is gekomen. Computers worden bijvoorbeeld gebruikt om tekeningen in te kleuren, terwijl die vroeger allemaal met de hand geschilderd werden. De tekeningen worden met potlood of inkt gemaakt en ingescand in de computer. 3D-computeranimatie — Hier zorgen speciale computerprogramma’s voor alles: figuren, decor, belichting… Maar ook deze manier van werken is tijdrovend want de computer maakt de film natuurlijk niet vanzelf. De aanpak is anders maar er moet ook heel wat manueel worden gecreëerd en gemonteerd.

Een flipboekje maken Dit is een boekje met op elke bladzijde een tekening, waarbij elke tekening iets van de vorige afwijkt. Door de bladzijden met de duim snel voorbij te laten schieten, ontstaat beweging. Je kan zelf eerst een voorbeeld maken en de kinderen daarna je voorbeeld laten volgen. Je moet de tekeningen nog uitknippen en aan elkaar nieten. Of je kan een Post-it blokje gebruiken… Laat de kinderen stevige stroken papier gebruiken en op elk blad op dezelfde plaats een tekening maken die iets afwijkt van de vorige. Houd het bij simpele onderwerpen: een konijn dat een lange wortel eet, een clown met balletjes, iemand die over een hek springt. Meer tips en uitleg vind je op de site van het Nederlands Instituut voor Animatiefilm (NIAF), www.niaf.be (bij educatie).

Dvd-tip Het NIAF (Nederlands Instituut voor Animatiefilm) bracht in coproductie met NPS (Het Klokhuis) een dvd uit waarin verschillende animatie­ technieken worden gedemonstreerd. Dolores Leeuwin maakte een toffe rapsong. Zes animatoren van het NIAF zetten die rap om in een eigen animatietechniek. Een bijzondere clip van vijftien minuten. De DVD kost € 13.50. Je vindt de nodige info op: www.niaf.nl bij ‘educatie’ en dan verder selecteren op ‘lesmateriaal’.

De illusie van beelden: schaduwspel Wat je ziet op het beeldscherm is maar een illusie van beelden. Dit is een moeilijk concept om uit te leggen aan jonge kinderen. Daarom kan je hen aan de hand van deze eenvoudige opdracht zelf beelden laten maken met behulp van het (zon)licht. Laat de kinderen experimenteren met hun schaduwen: —— Kun je op je eigen schaduw trappen? —— Kun je op de schaduw van een ander staan? —— Kun je ook schaduwen maken zonder zon? Een bijzonder schaduwspel is het schimmenspel. Met een sterke spot of overheadprojector en een strak gespannen doek maak je een belicht vlak. De kinderen raden en/of voeren opdrachten uit: —— Wat zit er achter het doek? (Wees creatief met voorwerpen) —— Wie zit er achter het doek? (maak de kinderen minder herkenbaar door ze een hoofddeksel op te zetten of wijde kledij aan te trekken). —— Jij doet een beweging achter een doek en de groep imiteert je. —— Welke hand moet jij omhoog steken als de schim zijn rechterhand opsteekt? Bespreek de bijzonderheden van dit medium; dicht bij het doek, veraf, spiegelbeeld of niet…

opdracht rond filmgenres Verzamel verschillende dvd’s en laat de kinderen aan de hand van de cover raden welk genre film in de doos zit. Staan er acteurs op de cover (hoe zien ze eruit, hoe zijn ze gekleed, wat vertelt de blik in hun ogen..), kan je een achtergrond waarnemen (is deze eigentijds of niet, is die realistisch of niet...), wat kan je uit de titel afleiden? Kan je iets afleiden uit het lettertype van de titel? Enz. Vraag de kinderen om de dvd’s in stapeltjes per genre te leggen en pols ondertussen naar hun eigen voorkeuren, lievelingsfilm, opvallende kenmerken van de film…

52 53

VERWERKINGS

TIPS

Een filmverwerking is altijd verrijkend: ze kan soms negatieve kritiek bijsturen, onduidelijkheden verklaren, de kinderen leren luisteren naar andere meningen… Gebruik één van onderstaande opdrachten. Geef je groep mee dat er geen foute antwoorden bestaan. Laat verschillende meningen en invalshoeken aan bod komen en neem zelf de functie op van moderator. Alle opdrachten en methodieken in het tweede deel van dit boekje werden verzameld uit lesmateriaal opgemaakt door Filmfestival Open Doek, Jekino Educatie en Lessen in het donker. Onderstaande verwerkingstips geven je inspiratie om de filmverwerking creatief aan te pakken! Je kan de opdrachten eventueel combineren, inkorten of bijsturen op maat van je doelgroep. Er staat geen leeftijd vermeld bij de opdrachten omdat die vaak afhangen van de context waarin je werkt en de grootte van de groep. Veel plezier ermee!

Vóór de film Tipje van de sluier Maak de kinderen nieuwsgierig naar de film die ze gaan zien. Geef hen al enkele hints mee over de film: toon enkele filmfoto’s, vertel kort iets over het verhaal, laat ze de trailer op de dvd bekijken, de filmtitel invoeren op Google… Zo kunnen ze al een beetje verlangend uitkijken naar de film.

Gericht kijken Verdeel de groep op voorhand in drie of meer subgroepjes die elk op een ander aspect van de film zullen letten. Ze hoeven geen notities te nemen tijdens de film, het is immers niet de bedoeling dat ze een ‘klus’ hebben aan de film, wel dat ze meer gaan genieten van filmkijken. Moedig hen vooral aan om aandachtig te zijn. Bv. Let op de acteurs, kleuren en beelden, op de soundtrack, op regelmatig terugkerende voorwerpen, op de eerste vijf minuten, dialogen, decor... Deze kijkopdracht vergemakkelijkt de nabespreking en maakt die voor de deelnemers waarschijnlijk ook interessanter. Geef hen de volgende vragen mee: —— Wat valt er op? —— Probeer enkele opvallende scènes te onthouden. Na de film kan je de kinderen met dezelfde kijkopdracht eerst even samenzetten om hun visies te vergelijken. Je kan ze volgende vragen meegeven: —— Welk effect heeft deze techniek? —— Wat wil de regisseur hiermee bereiken, denk je? Heeft de kijkopdracht invloed gehad op de filmervaring? Waarom wel/niet?

Eerste reacties Een film bekijken in je eentje is leuk, maar erover praten is nog leuker. Je gaat met je groep op zoek naar wat ze grappig of net saai vonden, wat hen boeide of wat ze niet begrepen. Film is daarbij ook een dankbaar instrument om gevoelige of abstracte onderwerpen bespreekbaar te maken. Gebruik tijdens het gesprek de info over de film uit dit boekje of bestel er de lesmap bij. Geef de informatie met mondjesmaat mee tijdens het gesprek (wie is de regisseur, hoe werd de film gemaakt, is de film op een boek gebaseerd enz.). Geef hen leuke weetjes mee over de filmproductie zodat de film breed wordt verwerkt en het niet alleen over het filmverhaal gaat. Probeer dit zoveel mogelijk te stofferen met beeldmateriaal (zie filmpjes op YouTube!).

54 55

Babbelbox Laat de kinderen na de film kort hun mening formuleren voor de camera (of gsm waarmee je een filmpje kan opnemen). Het is niet de bedoeling dat ze een lange redevoering houden maar snel even reflecteren over wat zich in de film afspeelde. De nadruk ligt op de spontane reacties. Deze reacties vormen dan de aanzet voor de verdere filmbespreking in de groep.

Logboek of blogspot Heb je geen camera beschikbaar, dan kan je vlak na de film een logboek laten rondgaan in de groep waar de deelnemers kort hun mening over de film mogen neerpennen. Haal het logboek na de filmbespreking weer boven en neem de reacties opnieuw door met je groep. Strookt hun mening na de verwerking nog steeds met die in het logboek? Bewaar het eventueel voor volgende films. Het is een leuk filmsouvenir. Je kan hetzelfde principe ook toepassen op een speciaal voor de film gemaakte blogspot.

Ren-je-rot Je kan de eerste indrukken ook verzamelen op een actieve manier. Presenteer de vragen in de vorm van een ‘ren-je-rotspel’. Hang de drie keuzemogelijkheden (ja, nee, ik weet het niet) aan het bord. Stel een vraag en laat de kinderen naar het antwoord van hun keuze lopen. Het is belangrijk dat elke leerling zijn eigen mening kan verantwoorden en dat hij niet klakkeloos zegt wat zijn vriendjes zeggen. Het kan helpen om ‘één-twee-drie’ af te tellen. Dan moet elk kind zijn keuze maken en naar het door hem gekozen antwoord rennen. Op deze manier heb je minder kans op ‘afkijkers’. Vraag telkens een paar leerlingen naar het ‘waarom’ van hun antwoord. Mogelijke vragen zijn: —— Vind je dit een mooie film? Waarom (niet)? —— Is de film spannend? Waarom (niet)? —— Is de film grappig? Herinner je je nog een grappig stukje? —— Is er iets in de film dat je droevig vindt? Wat? —— Zou je een vriend als (een goed personage) willen? Waarom (niet)? —— Zou je een vriend als (een slecht personage) willen? Waarom (niet)? —— Zou je in de tijd van de film willen leven? Waarom (niet)? —— Vind je de manier waarop de film gemaakt is (bv. bij animatiefilm) leuk? Waarom (niet)?

Bespreking verhaal en personages 5 W-vragen Je kan het verhaal kort samenvatten door een antwoord te geven op de 5 W-vragen: —— Over wie gaat het verhaal? —— Waar speelt het verhaal zich af? —— Wanneer speelt het verhaal zich af? —— Waarover gaat het verhaal? —— Waarom krijgt het verhaal een bepaalde wending (of waardoor)? Je kan de letter W op het bord schrijven en de kinderen zelf de vraag (woorden) laten zoeken aan de hand van deze beginletter. Eventueel kan een voorbeeld hen hierbij op weg helpen. Laat de kinderen vervolgens de vragen beantwoorden. Zo brengen ze zelf alle belangrijke info uit de film overzichtelijk samen.

Reconstructie van het filmverhaal Via deze opdracht ga je met de kinderen de film reconstrueren en polsen naar hun reacties op de film. Vraag ze hun favoriete scène uit de film te tekenen. Ga via een kringgesprek na waarom ze juist deze scène kozen. Nadien laat je de kinderen de tekeningen in de volgorde van het filmverhaal leggen. Je zal merken dat verschillende kinderen dezelfde scène zullen getekend hebben. Samen met hen bespreek je welke belangrijke delen er nog ontbreken en zo kunnen ze nieuwe tekeningen maken om het verhaal te vervolledigen. Dit is een eenvoudige vorm van monteren: laat de kinderen weten dat de makers van de film altijd verschillende beelden maken en dan achteraf alle beeldjes aan elkaar plakken in de juiste volgorde. Dankzij de montage wordt de film één geheel. Het is een beetje zoals het maken van een strip. Leg je de beelden in een andere volgorde, dan krijg je ook een ander verhaal.

Tijdsituering: logisch en op zijn kop Speelt de film zich af in een ander decennium of andere eeuw? Dan moet de filmploeg heel wat inspanningen leveren om het decor zoveel mogelijk te laten lijken op dat van die tijdsperiode. Ze moeten er rekening mee houden dat veel dingen in het straatbeeld toen nog niet bestonden, en die dingen wegnemen, aanpassen en/of anders invullen. Zo zie je wel regelmatig eens ‘foutjes’ in de film: een ridder uit de Middeleeuwen met een horloge om z’n pols of een film met een auto in beeld! Vraag de kinderen wat wel en niet in beeld mag komen. Laat ze eerst logisch redeneren. Daarna draai je de opdracht om en laat je hen gekke dingen toevoegen aan het decor. Zo maken ze hun eigen fantasyfilm. Bijvoorbeeld: Shrek belt met zijn gsm naar Donkey om te vragen of hij zin heeft om op de Wii te spelen? Of stel je voor dat je in Avatar een paardenkar met ridders erin voorbij ziet komen?

56 57

Gebruik de film die je zag als uitgangspunt, maar koppel terug naar bekende titels bij de kinderen. (Mogelijke elementen die aan bod kunnen komen: auto’s, uithangborden, winkels, de kledij van de mensen, het klaslokaal, de huizen van binnen, gebruiksvoorwerpen allerlei, electronica…)

Filmlocatie zoeken via Google Earth Een land in Scandinavië, Azië of Zuid-Europa? Waar de film zich afspeelt, is vaak een abstract gegeven. Via Google Earth kan je de kinderen het land laten opsporen en erheen ‘vliegen’! Is het ver van hun huis? Zijn ze er ooit geweest, in een buurland misschien? Je kan het programma downloaden via http://earth.google.com. Op deze website kan je via satelliet naar tal van plaatsen over de hele wereld navigeren, en dit zeer gedetailleerd: je kan er je zelfs je eigen straat in vinden! Test maar uit. Laat de kinderen navigeren van hun straat tot het land waar de film zich afspeelt!

Personages zoeken Zoek enkele afbeeldingen van de filmpersonages op Google/Afbeeldingen en print ze af (eventueel op stevig papier). Leg de kaartjes omgekeerd op tafel en laat de kinderen elk om beurt een foto nemen. Laat het kind het gekozen personage uitbeelden (of mondeling om­­schrijven of aanwijzingen tekenen…) De anderen trachten door JA/NEE-vragen te weten te komen welk personage het is. Bv. Ben je een vrouw? Ben je een kind? … Voor jonge kinderen kan het nogal moeilijk zijn om alle namen te onthouden. Daarom kan je de afbeeldingen ook een tweede maal kopiëren. De kinderen zoeken dan het juiste kaartje uit in plaats van het personage bij naam te noemen.

Attributenspel Zoek voor verschillende personages één of meer bijpassende attributen. Leg de voorwerpen in het midden van de kring. Laat de kinderen vertellen welk voorwerp bij welk personage zou kunnen horen en waarom. Zorg ervoor dat enkele voorwerpen niet zo eenduidig zijn, zodat het een uitdaging blijft. Je kan ook met de personagekaartjes werken (zie vorige opdracht). Laat een deelnemer een kaartje trekken. De deelnemer kiest een bijpassend voorwerp en de anderen raden welk kaartje hij heeft getrokken.

De mogelijkheden en effecten van beeldmanipulatie Een spannende ruimte Om je groep een idee te geven van wat beeldmanipulatie is, kan je hen een digitale foto laten maken van een persoonlijke plek die ze leuk of belangrijk vinden (slaapkamer, klaslokaal, tuin…). —— Welke sfeer roept de foto op? Hoe komt dat? —— Lijkt de kamer groot/klein? Hoe komt dat? —— Geeft de foto die je genomen hebt een waarheidsgetrouw beeld van de ruimte weer? Heb je eerst opgeruimd/moeten opruimen vooraleer je de foto nam? Mochten bepaalde dingen/personen niet op de foto (rommel bijvoorbeeld?) —— Geeft de foto een beeld van de kamer zoals ze is of zoals je zou willen dat ze is? Misschien kunnen de kinderen bedenken hoe dezelfde foto een andere sfeer kan uitstralen. Is het bijvoorbeeld mogelijk om spanning te creëren? Met muziek? Moet er dan iets aan de kleur van het beeld veranderen? Je kan de kinderen laten experimenteren met een foto op de computer. Verander de kleur, de scherpte van de foto. Welk gevoel geeft dit? Zo kan je de sfeer die een beeld oproept, manipuleren.

Gekke bekken Zorg voor een digitaal fototoestel of een polaroidcamera, een zaklamp, verschillende kleuren crêpe papier (geel, groen, rood, blauw…) en een verduisterbare ruimte. Beschik je over meerdere fototoestellen dan kan je in verschillende groepjes werken. Test nu uit wat het effect is van licht en donker, close-up, kikker(laag)en vogel(hoog)perspectief en kleuren op het griezelgehalte van een foto. Laat de deelnemers foto’s van elkaar maken: eerst in gewoon daglicht, daarna in een verduisterde ruimte. —— Eén kind wordt gefotografeerd terwijl hij/zij de straal van een zaklamp van boven naar beneden op zijn/haar gezicht laat vallen. —— Een ander kind laat een foto van zichzelf nemen terwijl de straal van de zaklamp van onder naar boven op hem/haar gericht is. —— Weer een ander laat de straal frontaal komen. —— Tot slot gebruik je crêpe papier als kleurenfilter op de zaklampen en laat je de leerlingen opnieuw foto’s van zichzelf maken. Uiteraard mogen er gekke bekken getrokken worden! Bespreek de verschillen.

58 59

Leren omgaan met perspectieven Hoe tover je iemand in een glas? Door met de diepte (perspectief) te spelen kan je kinderen in een glas toveren. Zet het glas neer, plaats het zo dicht mogelijk bij de camera. Zorg dat het kind veraf staat. Maak een toepasselijke beweging: kom uit het glas, val erin, kruip erin. Probeer verschillende dingen uit. Of probeer het omgekeerd. Zorg dat het onderwerp (bv. een gebouw) ver van de camera staat en de deelnemer heel dicht. Dan kan die door de juiste vingerhoogte het gebouw ‘vastnemen’ tussen twee vingers. Probeer maar! Hebben de deelnemers nog andere ideetjes? Neem de resultaten op met een camera en bekijk het resultaat.

Detail en close-up Een film gebruikt heel wat close-ups (opnames van heel nabij, bv. van iemands gezicht) om ons doorheen het verhaal te loodsen. Een detail kan je veel beter bekijken als je het los ziet van zijn omgeving; als je alle andere voorwerpen en elementen uit een beeld weghaalt. Dat kan je aan de kinderen duidelijk maken door het gebruik van een ‘kijkcirkel’. Iedereen krijgt: —— een foto uit de film —— een kijkcirkel (een wit blad waarin een cirkel is uitgesneden van ongeveer twee cm doorsnee) De kinderen leggen de kijkcirkel op de foto en bewegen deze in het rond, eventueel in een richting die je zelf aangeeft. Zo komen er in de kijkcirkel verschillende details te voorschijn. De details krijgen meer aandacht wanneer je ze op deze manier bekijkt, dan wanneer je de hele foto toont en ze misschien verloren gaan in het geheel.

Muziek Hoe draagt de muziek bij tot de film? Een spannende scène zal andere muziek hebben dan een liefdesscène. Zijn de leerlingen zich hiervan bewust? Wat zijn geluidseffecten? Hoe wordt muziek gebruikt om bepaalde scènes te versterken of ondersteunen? Test: Kijk opnieuw naar een scène uit de film en draai het geluid en de muziek uit. Vraag de kinderen naar het effect. Of je kan andere muziek toevoegen: vrolijke muziek bij een spannende of triestige scène verzwakt ook meteen het effect van de beelden. Of laat de kinderen zelf experimenteren!

Probeer je zelf volgende geluiden te creëren? Wist je dat er vroeger veel geluiden in de studio werden nagebootst? Daarvoor werden allerhande materialen aangewend. Leuk en creatief werk, maar wel tijdrovend… Nu bestaan de meeste geluiden digitaal. Lopen op grind Regen Hagelbui Paardenhoeven Zee

Golven van water

Onweer

Pistoolschoten Knetteren van vuur Telefoonstem

Trappen op een plastic zak Erwten schudden in een zeef Spijkertjes schudden in een zeef Met halve kokosnoten ritmisch op tafel kloppen Ongekookte rijstkorrels in een schoenendoos heen en weer laten rollen in ‘zee’ tempo Een bak driekwart gevuld met water heen en weer bewegen Grote slappe stukken plaatijzer (of karton) heen en weer wapperen Met liniaal op tafel slaan Cellofaan verkreukelen In plastic of aardewerk beker spreken

Voor gevordenden Filmische nabespreking Om de invloed en het belang van camerastandpunten, decors en muziek te onderzoeken kan je met de groep aan de slag gaan met een digitaal fototoestel of een videocamera. Laat hen zelf bedenken in welke omgeving (rustig, druk, met felle kleuren of eerder sober, in een open ruimte of eerder een beklemmende omgeving) ze reflecteren over de film. Laat hen ook vooraf bedenken vanuit welk standpunt ze willen gefilmd worden: close-up, vanuit vogel- of kikkerperspectief, vanuit de verte… Daarna krijgen ze kort de tijd een tekst voor te bereiden. Wat gaan ze vertellen voor de camera? Wat hebben zij onthouden uit de film? Willen ze nog iets kwijt over de inhoud? Of willen ze liever een voorwerp filmen dat zij linken aan het verhaal? Welke link is dat dan?… Elke deelnemer krijgt maximum één minuut om zijn zegje te doen. De resultaten kunnen uiteraard in groep besproken worden. Waarom hebben ze voor die bepaalde locatie of dat camerastandpunt gekozen? Wat willen ze hiermee benadrukken? De beelden kunnen voorzien worden van een soundtrack.

Eigen trailer bedenken In een trailer moet een filmmaker de bioscoopbezoeker op een paar minuten tijd warm maken voor zijn film, tonen wat de mensen kunnen verwachten en ze overtuigen om volgende keer naar zijn film te gaan kijken. Wat zouden de kinderen zeker in een trailer van deze film steken? Waarom? Kunnen ze vijf momenten opsommen die een goed beeld geven van de film?

60 61

extra Info Infopakket met nog meer boeiende filmweetjes en opdrachten! Tijdens het lezen van dit pakket verdwijn je even achter de schermen van een film en kom je te weten wat daar zoal gebeurt. Je kan je groep informeren, prikkelen en verder laten werken rond film. Dit pakket is inhoudelijk samengesteld voor het basisonderwijs en de 1 e graad SO. Er is ook een pakket voor secundair onderwijs. Je vindt het op www.lesseninhetdonker.be/leerkrachten.php of je kan het opvragen bij Lessen in het donker ([email protected] of 050 34 91 93)

Het ABC van film Op deze leuke site vind je een woordenlijst met vaktermen uit de filmwereld, een stappenplan voor het maken van een film en een quiz om je filmkennis te testen! Je kan bij Jekino ook het zoomboekje opvragen. Dit denk-en-doeboekje zet allerlei filmaspecten op een educatieve én ludieke manier in de kijker. Voor alle info: www.jekino.be of via 02/242.54.09

Meer inspiratie nodig? We geven je nog volgende surftips mee. —— www.filmfiches.be platform met interactieve filmfiches bij tal van leuke films —— www.jekino.be educatief materiaal op website en waaier aan workshops —— www.opendoek.be een filmfestival met een inspirerend educatief aanbod in Turnhout en omstreken —— www.ingebeeld.be pakketten rond beeld, film en nieuwe media voor verschillende leeftijden —— www.jeugdfilmfestival.be een bruisend filmfestival voor kinderen en jongeren in Antwerpen en Brugge —— www.kidscam.be biedt animatieworkshops aan —— www.imdb.com de grootste filmdatabank met up-to-date info —— www.niaf.nl via ‘educatie’ vind je een massa inspiratie om rond animatiefilm te werken —— www.cinenews.be het bioscoopaanbod in België —— www.anatomievandefilm.be deze site ontleedt het gegeven film van kop tot teen —— www.cinemanovo.be een filmfestival in Brugge met films uit Afrika, Azië en LatijnsAmerika met ook een filmaanbod voor scholen. Neem er ook een kijkje bij het luik CinéBib.

62 63

Colofon FILMFACTS werd samengesteld door Lessen in het donker in een coproductie met Jekino Educatie en CinéBib.

FILMFACTS hoort bij de dvd-collectie kinder- en jeugdfilms. Een collectie die door CinéBib wordt verspreid over 44 West-Vlaamse bibliotheken. Alle filminfo (deel 1) en methodieken (deel 2) werd gehaald uit bestaand lesmateriaal opgemaakt door Lessen in het donker, Jekino Educatie en Filmfestival Open Doek.

Met dank aan de Provincie West-Vlaanderen.

2010 |

Vormgeving Ronny en Johny.be

Film Facts Een educatieve insteek bij de dvd-collectie Kinder- en jeugdfilms

Coverbeeld uit de film Le petit Nicolas