Liaison in de kinder – en jeugdpsychiatrie Kinder- en jeugdpsychiater : Dr Elfi Van den haute Hoofdverpleegkundige : Sandra Gissens
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
Overzicht Betekenis liaison Biopsychosociaal: van model naar zorg Modellen in de liaison kinderpsychiatrie Consultatieve liaison kinderpsychiatrie Van mono- naar multidisciplinariteit binnen liaison kinderpsychiatrie © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
2
Liaison Betekenis (letterlijk): link, verbinden, koppeling Brugfunctie tussen twee diensten Binnen kinderpsychiatrie oorspronkelijk: ondersteuning ten behoeve van opgenomen kinderen binnen ziekenhuis
Toekomst: consultatieve liaison psychiatrie
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
3
Biopsychosociaal model: iedereen kent het maar toch… Is er eensgezindheid over de definitie en betekenis van “psychogeen, psychosomatisch, psychosociaal, somatisatie”? Voorstel van een continuüm (Engström, 2002) Aantal Patiënten
Vooral psychosoc achtergrond © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
Voornamelijk organische oorzaak
4
Van biopsychosociaal model naar biopsychosociale zorg (Engström, 2002) Erkennen dat er een spectrum is Elkaars denkkader, focus en werkwijze leren kennen:dit betekent veel overleg en elkaar leren begrijpen Pediatrie
Kinderpsychiatrie
Body/ ziekte
Mind/ sterktes-zwaktes
Onmiddellijk
Lange termijn
Leven en dood
Levenskwaliteit
Handelen/actie
Stilstaan bij gevoelens, gedrag, gedachten
Actieve behandeling
Betrokkenheid/empowerment
Genezen/ lijden verminderen
Zorgen/ helpen omgaan met lijden
Individu © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
Systeem 5
Van biopsychosociaal model naar biopsychosociale zorg (Engström, 2002) Irreële verwachtingen ten opzichte van elkaar wegwerken: dit kan via directe, open communicatie en samenwerking Vroegtijdig biopsychosociaal en geïntegreerd werken heeft een positieve invloed op de attitude van gezinnen. Wanneer er te laat gesproken wordt over psychologische en sociale componenten die kunnen bijdragen tot een symptoom leidt dit tot een ouderlijke attitude van afwijzing, minimalisatie van de andere componenten en twijfels over de competentie van artsen (Ortiz, 1997)
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
6
Voordelen van biopsychosociale geïntegreerde zorg Door van bij het begin het psychische en sociale aspect mee te nemen in de benadering van de patiënt, kan dit leiden tot: Destigmatisatie/sensibiliseren Vroeg detecteren en oriënteren van psychiatrische problematieken Opnames verkorten of voorkomen door vroegtijdig op de andere aspecten dan de somatische in te grijpen © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
7
Modellen in de liaison kinderpsychiatrie “Independent functions model” Doorverwijzing door pediater Psychiater doet onafhankelijk onderzoek, stelt advies inclusief eventuele interventies voor aan patiënt en rapporteert terug
“Indirect psychiatric consultation model” Consultaanvraag door pediater, die verantwoordelijk blijft Psychiater geeft advies aan pediater, die het verder opneemt met patiënt
“Colloborative team model” Samenwerken om begrijpelijke dienstverlening te voorzien voor kinderen en hun gezinnen © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
8
Consultatieve liaisonpsychiatrie Model van samenwerking (“collaborative”) Multidisciplinair Consultactiviteiten (brandweer) Liaisonactiviteiten (brandpreventie) (Huyse, 2009)
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
9
Consultatieve liaisonpsychiatrie: consultatie Patiënt gebonden Voor en door verschillende disciplines Binnen opname en ambulant Consultatie eventueel pediater en kinderpsychiater samen
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
10
Consultatieve liaisonpsychiatrie: liaison 1. Patiëntstaf gerichte activiteiten (casusbespreking, tour) 2. Intra-staf gerichte activiteiten (aanwezigheid op staf, lezingen, vorming) Belangrijk voor afstemming op elkaar, leren kennen van elkaars visie en Werkwijzen. De patiënt en zijn gezin komen met verscheidene personen in contact tijdens de opname, die op hun beurt ook invloeden ervaren. (Huyse, 2009) © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
11
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
12
Rol kinderpsychiatrisch liaisonteam Kind
KPLT
Gezin
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
Somatisch Medisch Team
13
Van mono- naar multidisciplinariteit Nu: Consult aan bed enkel door ASO kinderpsychiatrie Aanwezigheid kinderpsychiater op neurostaf en vergadering medische psychologie Met medische psychologie op indicatie co-consultatie Aparte opleiding inbreng qua opleiding en lezingen Pediaters in opleiding volgen stage op kinderpsychiatrie
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
14
Van mono- naar multidisciplinariteit Toekomst: Team met ASO, kinderpsychiater, psycholoog, verpleegkundige, (pediater?) Afhankelijk van middelen: consultteam, gedeelde opnames of meer?
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
15
CASUS 1 zoals het nu gebeurt binnen opname
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
16
CASUS 1 in de toekomst?
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
17
CASUS 2 binnen polikliniek nu
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
18
CASUS 2 in de toekomst?
© 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
19
Waar willen we naartoe Pedagogische ondersteuning bij de dagdagelijkse opvang van patiënten met psychiatrische aandoeningen en ontwikkelingsmoeilijkheden. Vb : kind met ADHD of autisme wordt opgenomen voor appendix OP – verpleegkundige geeft tips aan collega VPK pediatrie welke preventieve acties kunnen leiden tot een aangenamere opname voor alle partijen Vb 2: kind met eetstoornis: hoe begrijpen van context en hoe communiceren dat samenwerking kan bevorderen Samen in kaart brengen (evaluatie, diagnostiek) van gedragsen emotionele problemen om indien gewenst haalbare interventies (verwijzing, behandeling) uit te werken. Dit afgestemd op de sterktes en zwaktes van het kind en z’n omgeving en met respect voor de keuzes en middelen van beide diensten. © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
20
Waar willen we naartoe Samen patiënten te begeleiden Samen te vergaderen Samen consult aan bed Samen opleidingen te verzorgen de samenwerking bevorderen tussen alle disciplines in het belang van het kind en zijn context © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
21
Bedankt voor uw aandacht © 2008 Universitair Ziekenhuis Gent
22