Gewag Bijzondere activiteiten in goed gezelschap
53
Literaire Lezing
Griet op de Beeck
Excursie
Museum Insel Hombroich
AGora-lezing
Rinie van Est: Overal robots
Inhoud Algemeen Ten geleide 2 Sociëteitsleven 7 Ledenadministratie zoekt versterking 12 Van het communicatieteam 20
Ten geleide Het jaar 2016 is al weer een eind op weg, maar toch wil ik graag memoreren wat onze vicevoorzitter, Baudouin van Lamsweerde, zei in de toespraak tijdens de nieuwjaarsborrel: “Commissies zoeken enerzijds naar nieuwe leden om hun activiteitsplannen te realiseren, maar anderzijds zijn er nogal wat leden die (nog) niet aan activiteiten deelnemen. Onze wens is: zoek en vind elkaar! Dat is te meer nodig, omdat het AG op het gebied van cultuur, maatschappij en wetenschap de toonaangevende vereniging en het trefpunt wil zijn in de regio Eindhoven.” Goed om dit in de oren te knopen. De komende maanden is er weer veel in het AG te beleven. De Filmcommissie is heel actief met een breed scala van filmvoorstellingen en in het kader van AGora
zijn er bijna elke donderdag lezingen van een bijzonder hoog niveau, die voor iedereen de moeite waard zijn om te bezoeken. Om maar eens een enkele van de activiteiten te noemen. Alles wat plaatsvindt in het AG gebeurt dankzij vrijwilligerswerk. Dat is het soort werk dat goed is voor degenen die er plezier van hebben, maar ook voor de vrijwilliger zelf. Als je een dagje ouder wordt, merk je dat het actief bezig blijven goed voor een mens is; ik kan dus iedereen aanraden: doe mee in het AG en betrek iedereen, maar vooral nieuwe leden bij het werk. Dat zorgt voor een win-win situatie. Wees actief en geniet van de mogelijkheden van het AG.
Lezingen Programma maart-april 2016 Verslag lezing Jaap Bloem Verslag lezing Leo Vollebregt
Filmhuis ‘Cría Cuervos’ ‘A Midsummer Night’s Dream’ ‘Midnight in Paris’ The Dark Ages - An age of light ‘Jesus Christ Superstar’
14 14 15 16 16
Excursie Museum Insel Hombroich
30
Expositie: ‘Lost places?’ Willem Stolwijk
Namens de redactie, Michiel de Veer
22 26 33
22 Agora-lezing Van Est Overal Robots 30 Excursie Museum Insel Hombroich
4
Agora-Lezingen Johan van de Gronden: ‘Wijsgeer in het wild’ Alexander Münninghoff Ewoud Kieft Griet op de Beeck
6 10 29 31
31 Literaire Lezing Griet op de Beeck
Kringen en Tafels
Mening of discussie? Aan onze Tafel Opinie & Debat discussiëren we iedere maand over maatschappelijke ontwikkelingen. Dit is een van de vele activiteiten van het AG Eindhoven.
Muziekcaleidoscoop 9 Nieuwe Leden Tafel 13 Literaire Kring voor de ‘Duitse Les’ 32
Muziek (theater) ‘Ontdek wat je stem allemaal kan’ 11 Gershwin ‘An American in Lighttown’ 28
Toneel Mannen gezocht :‘Leven van Galilei’ 8
Het Academisch Genootschap (AG) is een bruisende sociëteit. Er worden veel activiteiten georganiseerd op maatschappelijk , cultureel en wetenschappelijk gebied. P SC HA WETEN P P IJ A H C S M A AT T E IT S O C IË UR U T L 2U Gewag C
Kom kennismaken www.ag-eindhoven.nl Ria van Eck, AG-lid sinds 2010
Ook in het AG Nobelprijswinnaars Leesgroep Column Jan Kees van der Veen Culinaire Tafel Mutaties Colofon
8 17 24 34 35
Het eerstvolgende nummer Het volgende Gewag zal eind april 2016 verschijnen. De sluitingsdatum voor bijdragen voor zowel het Gewag nr. 54 als voor de bijbehorende agenda is vrijdag 8 april.
Lid worden van het AG? Kijk op onze website www.ag-eindhoven.nl en kom kennismaken.
Foto cover: Griet op de Beeck Lees meer op pagina 31
Gewag
3
Expositie - 3 maart - 31 mei
Willem Stolwijk: Lost places?
een oplossing om de verwoestende krachten van de natuur te overwinnen. Zowel destructie als de kracht van de natuur en de mens zijn een onuitputtelijke inspiratiebron voor zijn werk. Bewust of intuïtief gekozen, hij laat deze werelden zien in verschillende technieken. De tekeningen van puinhopen zijn gemaakt met Siberisch krijt, inkt en kleine kleuraccenten in olieverf of acryl. Foto’s van rampsituaties vormen het uitgangspunt. De puinhopen worden ontleed en teruggebracht tot een opeenstapeling van vormen en lijnen. Niet met de nadruk op het materiaal, maar op structuur, de beweging en het in elkaar overlopen van zichtlijnen. Een herschepping van een berg puin in de geruststellende werking van een getekende vertaling. De tijd die de waarneming vraagt, door de bewerking die hij toepast, maakt een andere beleving mogelijk. “Het schilderen van de natuur vraagt om kleur”, zo zegt hij zelf. Geïnspireerd door zijn vele reizen naar tropische gebieden zoekt hij eenmaal thuis naar een vertaling van de fotografische beelden in verf en kleur. Niet de fotografische werkelijkheid of een topografisch correcte weergave van het landschap is hierbij het uitgangspunt. Op een foto
Willem Stolwijk (Leiden, 1945) woont en werkt in Driebergen. Na een loopbaan in de zakelijke wereld volgt hij na zijn pensionering een vijfjarige opleiding aan de Nieuwe Academie te Utrecht (NAU). Hier ligt, net als op andere kunstacademies, niet de nadruk op een technische opleiding, maar op de voortdurende zoektocht om je als kunstenaar te verbeteren in de creatieve zoektocht. Het is een ‘jonge’ kunstenaar dus, die vanaf 2009 voortvarend aan de slag gaat en werkt in diverse technieken. Naast tekenen en schilderen geeft hij kunstlessen, maakt tentoonstellingen en bijzondere installaties met beweging en geluid. In het AG presenteert hij een boeiende combinatie van tekeningen en schilderijen in verschillende sferen. Zijn zwart/wit tekeningen zijn stillevens van puinhopen. De schilderijen tonen vaak tropische landschappen met de natuur in een hoofdrol; bomen, het groen van de struiken, het water en de lucht.
4 Gewag
Een boeiende combinatie van tekeningen en schilderijen Het lijken twee verschillende werelden, maar ze komen beide voort uit een positief wereldbeeld, namelijk dat er geen vooruitgang mogelijk is zonder afbraak. De natuur is zo krachtig, dat er telkens weer nieuw leven ontstaat in de door de mens aangetaste landschappen. En de creatieve mens vindt altijd weer
de natuur vraagt om kleur”, zo zegt hij zelf is vaak meer te zien dan je in het echt kunt waarnemen. In plaats van in te gaan op alle details, brengt hij met verf en kleur de sfeer die hij heeft ervaren over. Hij abstraheert in die zin, dat ook in dit werk de juiste stofuitdrukking ontbreekt. Het oog vult in; hoe het moeras overloopt in de wirwar van de jungle. Hoe de kleur van het water overgaat in de lucht. Daarbij hanteert hij een compositiekeuze, waarbij de toeschouwer via een boom of een ander element op de voorgrond rustig de voorstelling in wordt getrokken. De expositie wordt op 3 maart tijdens de ledenborrel geopend. De kunstenaar zal daarbij aanwezig zijn. Wilt u meer over hem lezen: www.willemstolwijk.nl Liesbeth Schreuder
Bos ruïne, olie op linnen, 140x240, 2013
Zonder titel Inkt, acryl, krijt op papier, 100x120, 2008
“Het schilderen van
Gewag
5
Filosofielezing
Johan van de Gronden: Wijsgeer in het wild
Sociëteitsleven
Donderdag 14 april, 20.00 uur, Meerlezaal
De spreker van deze avond is geen filosoof van professie en ook zijn huidige functie doet een opleiding daarin niet vermoeden. Toch klinkt de filosofische achtergrond luid en duidelijk door in veel van wat hij te vertellen heeft.
Do 3 mrt.
Johan van de Gronden (1963) is sinds 2006 directeur van het Wereld Natuur Fonds.
17.30 uur
Voordien was hij onder meer werkzaam bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken, het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties en de ontwikkelingsorganisatie SNV. Hij woonde en werkte vele jaren in Paramaribo, Johannesburg en Kopenhagen. Hij studeerde filosofie in Leiden. In 2015 publiceerde hij de bij Athenaeum-Polak & Van Gennep verschenen essaybundel met de zeer toepasselijk naam ‘Wijsgeer in het wild’. In de lezing voor het Academisch Genootschap zal hij ingaan op de ideeëngeschiedenis die nauw verbonden is met het ontstaan van de moderne natuurbeweging.
De auteur vergelijkt de NoordAmerikaanse beweging, die zich ooit sterk liet inspireren door de Europese Verlichting, met de ontwikkelingen dichter bij huis en staat wat uitgebreider stil bij de notie van ‘wildernis’
6 Gewag
Het huidige natuurbegrip - vooral zoals het zich manifesteert in overheidsbeleid - kent een sterk utilitair karakter. Natuur moet ons ten dienste staan, het liefst in economische zin. Daarmee raken kernwaarden van natuur en natuurbeleving uit zicht. De auteur vergelijkt de Noord-Amerikaanse beweging, die zich ooit sterk liet inspireren door de Europese Verlichting, met de ontwikkelingen dichter bij huis en staat wat uitgebreider stil bij de notie van ‘wildernis’. In de lezing maakt hij regelmatig uitstapjes naar de filosofie en de beeldende kunst. Hij blikt vooruit naar de toekomst van natuurbescherming en de kans op natuurherstel in een tijdperk dat door velen al wordt aangeduid als het ‘Antropoceen’.
Do 7 apr. 17.30 uur
Ledenborrel met aansluitend een maaltijd in Scandinavische stijl. Tijdens de borrel zal de tentoonstelling worden geopend van de in Driebergen wonende en werkende kunstenaar Willem Stolwijk. De maartse buien gaan we even vergeten tijdens een verrassende maaltijd, een visbuffet voor de prijs van € 25. Voor niet-viseters is er uiteraard een alternatief. U kunt genieten van de meest heerlijke gerechten die de Scandinavische keuken ons te bieden heeft. Vergeet u niet zich op te geven voor de maaltijd. Of via de website of aan de bar van het AG tot uiterlijk woensdag 2 maart tot 12.00 uur.
Tijdens de borrel bent u in de gelegenheid met elkaar van gedachten te wisselen en kennis te maken met nieuwe leden en/of kennismakers. Voorzichtig beginnen we al aan de zomer te denken. De voorjaarsbloemen en kwetterende vogels laten ons zien en horen dat het toch wel echt lente is. Passend is dan ook het lentemenu: piepkuiken met een sla- en groentegarnituur en frites voor de prijs van € 18,50. Vergeet u niet zich op te geven voor de maaltijd. Of via de website of aan de bar van het AG tot uiterlijk woensdag 6 april tot 12.00 uur.
De Filosofiecommissie
Gewag
7
Muziekcaleidoscoop Dinsdag 22 maart, 20.00 uur, Balkonkamer
Gevraagd: mannen! Wie wil meespelen in de strijd om geloof, wetenschap en wereldbeeld? Wil nu eindelijk eens paus, kardinaal of edelman zijn? Het AG-Toneel biedt die kans. Wij nemen het toneelstuk ‘Het leven van Galileo Galilei’ van Bertold Brecht in studie. Onze regisseur Frank van den Berg is bezig met de voorbereiding.
Nadere info bij Jan Koppen
Over het programma van de bijeenkomst op 24 mei volgt een aankondiging in het volgende Gewag.
Dus als zich nog een paar lezers melden, is er een nieuwe groep mogelijk.
Verslag van de bijeenkomst op 26 januari De eerste presentator was Theo Bemelmans. Hij liet ons in enthousiasmerende bewoordingen kennis maken met het eiland Corsica en meer specifiek met de archaïsch aandoende driestemmige zang door de Broederschappen. Deze Confraterna belast zich met zorgtaken, geïnspireerd door St. Franciscus. Hun zangen zijn verhalend, de bariton vertelt op melodie over de ervaringen onderweg en de andere twee mannenstemmen improviseren daar omheen. Er is veel overeenkomst met de Portugese fado. En passant maakten we ook kennis met de Corsicaanse taal (met wat Latijn en fantasie redelijk te begrijpen). Tijdens de laatste Haarlemse koorweek nam ook een delegatie uit een van de Corsicaanse Broederschappen deel. Deze Corsicaanse muziek is nu erkend als werelderfgoed door Unesco. De tweede presentator was volgens het programma Frans Remmen, die helaas kort tevoren wegens gezondheidsproblemen moest afzeggen. Vanaf deze plaats wensen wij Frans een voorspoedig herstel toe en we hopen dat hij zijn presentatie op een ander tijdstip alsnog kan houden. De leemte werd spontaan gevuld door Ruud van Vliet, tot nu toe bekend als technisch talent achter onze schermen, die nu zijn debuut maakte als presentator met een biografie van Sergej Vasiljevitch Rachmáninov. Er volgde een filmopname van een uitvoering van diens Tweede Pianoconcert in c klein opus 18 door de Oekraïense pianiste Anna Fedorova (1990) met de Nordwestdeutsche Philharmonie onder leiding van de Bulgaarse dirigent Martin Panteleev. Beide gloedvolle presentaties werden geestdriftig ontvangen door een actief publiek van twintig leden.
Opgave bij
[email protected]
Hans van den Berge
Nobelprijswinnaars Leesgroep
De tweede avond van onze nieuwe leesgroep was weer een succes. Iedereen had het boek ‘In Ongenade’ van Coetzee intensief gelezen en Hans van Stiphout had de avond geweldig voorbereid. We weten nu ook hoe het Nobelprijscomité is georganiseerd en wat de criteria voor de schrijvers zijn. De nieuwe balans die men in Zuid-Afrika is gaan zoeken, werd vanuit verschillende thema’s uitgewerkt en besproken. Dat leverde een boeiende discussie op. Helaas kunnen we geen nieuwe leden toelaten omdat we voor een kleine groep kiezen. Een paar mensen die als lid of als toehoorder aanwezig wilden zijn, hebben we helaas moeten teleurstellen.
8 Gewag
Leonard Bernsteins ‘Candide’ Hanna van Stratum presenteert - met beeld en geluid - een concertante uitvoering van Leonard Bernsteins ‘Candide’, een geestige opera, gebaseerd op de novelle van Voltaire. ‘Candide, ou l’optimisme’, is een literair-filosofisch en (zeer) humoristisch verhaal van Voltaire, geschreven in 1759. Het is een satire op de ideeën van de Duitse filosoof Leibniz, wiens optimistische levensvisie (“dit is de beste van alle mogelijke werelden”) door dr. Pangloss wordt verwoord, door Voltaire genadeloos op de korrel wordt genomen en door Bernstein op aanstekelijke, humoristische en overrompelende wijze uiteindelijk op muziek gezet, met teksten van Lilian Hellman, na twee eerdere musicalversies. We zien de uitvoering uit 1989, met Bernstein als dirigent, in zijn laatste optreden in Londen.
Gewag
9
Literaire Lezing Kom kennismaken met…
Workshop
Alexander Münninghoff, auteur van ‘De stamhouder’
‘Ontdek wat je stem allemaal kan’ Vrijdag 18 maart 19.30-22.00 uur, Meerlezaal
Zaterdagmiddag 30 april Meerlezaal
Münninghoff (Poznan,1944) beschrijft in dit boek (2014) zijn ongelooflijk krankzinnige familiegeschiedenis. In zijn paspoort staat als geboorteplaats Posen. Knooppunt in Polen van Hitlertroepenbewegingen (ja, dit is goed voor Scrabble) op de terugtocht in de tweede wereldoorlog. In oktober 2015 ontving hij voor dit boek de Libris Geschiedenisprijs.
Zijn vader vocht met de Waffen SS tegen de Russen
Alexander Münninghoff
Zijn grootvader was een schatrijke zakenman
10 Gewag
Het fascinerende levensverhaal is bijna te wonderlijk en te vol voor één leven. Er gebeurt ook zo veel, dat het nauwelijks samen te vatten is. Zijn vader vocht met de Waffen SS tegen de Russen. Zijn grootvader was een schatrijke zakenman, met een enorm netwerk. Hij was streng katholiek en enkele KVPministers waren huisvrienden. Hoewel de de procureur na de oorlog geen KVP’er was, wordt wel vermoed dat de rechtsgang tegen zijn vader hierdoor beïnvloed is. Hij deed dingen ten behoeve van de geallieerden. Zo zorgde hij door zijn contacten in Zweden voor een veilige overtocht van een hoge ambtenaar naar de regering in Londen. Hij vluchtte uit Letland, waar hij eerder de president ingepalmd had, een dag voor de Duitse inval in Polen, waarvan hij op de hoogte was, naar zijn huis in Voorburg. Zijn schoondochter ontvoerde haar zoon na de oorlog naar Duitsland. Opa haalde deze stamhouder terug. Voor wie een voorproefje wil kan een interview horen op NPO1 met Tessel Blok. Dit is via Wikipedia makkelijk te vinden. Jos Huijnen
Een workshop voor iedereen die de mogelijkheden van zijn stem (zangstem) wil ontdekken! We horen AG-leden vaak zeggen, ik zou best willen zingen bij het koor maar ik weet niet of ik dat wel kan. Dat is heel begrijpelijk als het zingen lang geleden is of als je niet weet hoe jouw stem klinkt. Welnu, dat is de reden dat we een workshop gaan organiseren met zangdocente Patricia Smulders zodat u de mogelijkheden van uw stem kunt ontdekken. Patricia Smulders is afgestudeerd op het conservatorium in de hoofdvakken Schoolmuziek en Zang. Ze heeft een praktijk, het VocaalAtelier, waar ze zangles, stemvorming en koorscholing geeft en koren coacht op het gebied van stemgebruik en samenzang. In de workshop van het AG gaat Patricia een uur met de stem aan het werk. Voor iedereen die zich af en toe afvraagt of hij of zij zou kunnen zingen is de workshop een uitgelezen kans om dat te ontdekken. Met stemoefeningen gaan we de stem opwarmen en de hoge en lage noten verkennen en tot slot gaan we iets kleins instuderen. Zingen is ontzettend leuk om te doen. Ervaring, noten lezen of een geoefende zangstem is totaal niet nodig voor de workshop.
Misschien hoort u uw stem dan voor de eerste keer zingen en wie weet is het een openbaring voor u. Dus ons advies is, kom naar de workshop als zingen uw interesse heeft. Samen met een aantal koorleden maken we er een gezellige avond van.
U kunt zich opgeven bij: Thea Schellekens-van Haren tel: 040-2452930,
[email protected] of bij Feli Platzer, feliplatzer@gmail. com
Gewag
11
Van de ledenadministratie
Versterking gezocht! De ledenadministratie wordt verzorgd door een team bestaande uit een ledenadministrateur, een ledencorrespondent en een liaison-webteam. Tezamen voeren zij de taken uit zoals het bijhouden van het ledenbestand en het contributiebestand, het verwerken van aan- en afmeldingen, de rapportage van het verloop van het ledental aan het bestuur, het opstellen van verzendlijsten voor het Gewag en nieuwsbrieven, en het up-to-date houden van het ledenbestand op de website. Het is van cruciaal belang voor de vereniging dat de administratie actueel, juist en volledig is. Dat vereist van de teamleden inzet en zorgvuldigheid en ook enige computervaardigheid. Het team komt maandelijks bij elkaar om de gang van zaken af te stemmen en afspraken te maken over de uit te voeren taken. Deze bijeenkomsten duren over het algemeen anderhalf uur en zijn ondanks de serieuze benadering best gezellig. Wij zoeken versterking van het team, met name voor de functie van ledencorrespondent. Onder diens takenpakket valt ondermeer de schriftelijke correspondentie met de leden en de rapportage naar het bestuur.
functie vacant: ledencorrespondent
Interesse? Stuurt u dan een e-mail naar
[email protected] of neemt u contact op met een van de teamleden: Anke Blekxtoon, Harald Ihle en Roland Huijgen.
Nieuwe Leden Tafel, ook voor ‘oude’ leden… Elk jaar wordt er een aantal Nieuwe Leden Tafels georganiseerd. Zoals bekend zijn deze bedoeld om nieuwe leden vertrouwd te maken met het AG. In een tiental bijeenkomsten, gecombineerd met een maaltijd, leert men elkaar en het AG kennen. Gebleken is dat ook AG-leden die in het verleden toetraden en die soms niet direct aansluiting vonden bij andere leden en activiteiten van het AG ook wel aan een Tafel zouden willen mee doen. Die mogelijkheid willen we nu (in beperkte mate) bieden.
Zeker niet de grootste waarschijnlijk wel de beste
SENIORENSTEUN
Boekhandel Spijkerman Kleine Berg 5 5611 JS Eindhoven Telefoon 040 - 269 3726
[email protected]
steun bij afnemende vitaliteit of toenemende dementie
12 Gewag
U kunt zich hiervoor aanmelden bij Rolf Treep (Coördinator Nieuwe Leden Tafels) via
[email protected]
www.seniorensteun.nl
Gewag
13
Filmhuis (alleen voor leden)
Speelfilm
Speelfilm
Speelfilm
Cría Cuervos
A Midsummer Night’s Dream
Midnight in Paris
Cría cuervos y te sacaran los ojos (Voed kraaien op en zij zullen je de ogen uitpikken). (Spanje, 1976)
Een ode aan de magische stad Parijs in de twintiger jaren van de twintigste eeuw, een romantisch feestje. (Verenigde Staten, 2010)
400 jaar geleden stierf William Shakespeare (1564-1616). Dit gedenken wij met: Vrijdag 29 april, 20.00 uur, Balkonkamer naar Shakespeare’s toneelstuk; een romantische, sprookjesachtige komedie vol vermakelijke vondsten.
De film is uitgekozen in samenwerking met de Literaire Kring.
Vrijdag 15 april, 20.00 uur, Balkonkamer
Vrijdag 8 april 2016, 20.00 uur, Balkonkamer Carlos Saura heeft deze film gemaakt in de nadagen van Franco. Cría cuervos vertelt het verhaal van de negenjarige Ana. Nadat eerder haar moeder is overleden, sterft ook haar vader. Ana’s tante neemt de zorg voor haar en haar twee zussen op zich. Het fantasievolle meisje droomt weg in de herinneringen aan haar ouders, hetgeen er toe leidt dat fantasie en werkelijkheid verweven raken. Ana waant zich degene te zijn die over het leven en de dood van haar omgeving beschikt. Een innemende film met meerdere lagen en een persoonlijk en politiek portret tegen de achtergrond van het fascisme en de effecten hiervan op een Madrileense familie. Regie en script Ana Irene, haar oudste zus Maite, haar jongere zusje Ana op latere leeftijd Anselmo, de vader
Speelduur: 105 minuten
14 Gewag
: Carlos Saura : Ana Torrent : Conchita Pérez : Mayte Sanchez : Geraldine Chaplin : Héctor Alterio
Drie verhalen die onderling verbonden zijn en te maken hebben met het trouwfeest van Theseus en Hippolyta van Athene. Hermia moet trouwen met Demetrius, maar is verliefd op Lysander. Helena is verliefd op Demetrius, maar die is gek op Hermia. Ze vluchten het bos in en worden allemaal verliefd op de verkeerde, door toedoen van Puck, het hulpje van bosgod Oberon, die zelf liefdesmoeilijkheden heeft met zijn gade Titania. Puck druppelt namelijk het liefdessap bij alle verkeerde personen in de ogen. Een groep acteurs, die in het bos repeteert voor een opvoering ter gelegenheid van het huwelijk van Theseus, speelt voor Puck een grote rol bij het oplossen van zijn probleem met het liefdesdrankje. Shakespeare laat op bitterzoete toon zien hoe problemen in de liefde op te lossen zijn met humor en verbeeldt dat met feeën en ‘fantasy’. In een epiloog vertelt Puck dat alles een droom en een visioen was, de acteurs schaduwen waren en je zelf mag weten wat je van het stuk vond. Regie : Michael Hoffman Met rollen van onder andere Kevin Kline, Stanley Tucci, Calista Flockhart, Michelle Pheiffer Speelduur
: ca. 110 minuten
Gil is een aspirant-schrijver die met zijn verloofde Inez en haar welgestelde ouders een bezoek brengt aan de stad van de liefde. In tegenstelling tot Inez, die niets ziet in een onzeker kunstenaarsbestaan, valt Gil direct na aankomst al voor de artistieke charme van de lichtstad. Als Inez haar vorige vriendje, de pseudo-intellectueel Paul, en diens vriendin Carol ontmoet en met hen het nachtleven induikt, weigert Gil mee te gaan en loopt terug naar zijn hotel. Onderweg ontmoet hij een koppel, Zelda en Francis Scott Fitzgerald, die hem meenemen in de bruisende geschiedenis van het Parijs van de twintiger jaren van de twintigste eeuw. Daar ontmoet hij zijn favoriete schrijvers en kunstenaars zoals Gertrude Stein, Cole Porter, Ernest Hemingway en Pablo Picasso als in een droom. Voor Gil is dit de aanleiding om zijn huidige situatie nog eens onder de loep te nemen: is het leven daar nu echt zoveel mooier, of lijkt dat maar zo? Woody Allen’s film ‘Midnight in Paris’ (openingsfilm Cannes 2011) is vooral een romantisch feestje met ontmoetingen als geestige intermezzo’s.
Script en regie Gil Inez John, Inez’ vader Helen, Inez’ moeder
: Woody Allen : Owen Wilson : Rachel McAdams : Kurt Fuller : Mimi Kennedy
Speelduur: 94 minuten
Gewag
15
Documentaire
Muziek
The Dark Ages An age of light
Opera op dvd: Jesus Christ
De kunstgeschiedenis van de Middeleeuwen, verteld en toegankelijk gemaakt door de Britse historicus en filmmaker Waldemar Januszczak.
Rockopera; verfilming van de rockopera van Andrew Lloyd Webber (1948), met liedteksten van Tim Rice (1944). Première Verenigde Staten 1973.
Vrijdag 11 maart, 20.00 uur, Balkonkamer The Wonder of Islam - De kunst van de Islam The Men of the North - De kunst van Karolingen, Vikingen, Ieren en Angelsaksen De kunstgeschiedenis van de Middeleeuwen, verteld en toegankelijk gemaakt door de Britse historicus en filmmaker Waldemar Januszczak. Deze in 2012 gepubliceerde filmdocumentaire bestaat uit vier afleveringen van een uur, Engels gesproken en Nederlands ondertiteld. Dit is de tweede serie van twee afleveringen. De films worden ingeleid en vertoond door Sikko Argelo en Roland Huijgen. Het onderwerp van deze BBC-serie is de Europese kunstgeschiedenis van de vierde tot de twaalfde eeuw. Maar het is meer dan dat, het is ook een analyse van de religieuze en culturele ontwikkeling in die periode. Het verhaal wordt verteld door de kunsthistoricus Waldemar Januszczak (1954). Hij is een van de meest gewaardeerde Britse kunstcritici. Zie ook Gewag nr.52 en de website.
Vrijdag 18 maart, 20.00 uur, Balkonkamer Jesus Christ Superstar is een Amerikaanse film van Norman Jewison en een verfilming van de gelijknamige rockopera over de laatste weken van het leven van Jezus. Opgenomen in 1973 in Israël, in de Negev-woestijn, bij de ruïnes van Avdat en de Rode Zee. In de film spelen voornamelijk acteurs uit de Broadwayshow. Er rijdt een bus met jongelui de woestijn in, ze slaan hun kamp op en bouwen een decor. Vervolgens ontvouwt zich voor ons het lijdensverhaal van Jezus, dat op zeer boeiende wijze gestalte wordt gegeven. Na afloop wordt alles weer afgebroken en ingepakt, rijdt de bus de zon tegemoet, de woestijn uit.
Speelduur ca. 108 minuten
Column
Waarschuwing Op negen juni van het vorig jaar viel ik, met 120 kilometer per uur over de A50 rijdend, ter hoogte van Veghel achter het stuur in slaap.
Het was rond het middaguur en rustig op de weg. Een waterig zonnetje scheen. Ik was bijna thuis en reed langs akkers, grazige weiden en wuivende rietkragen. Nee, ik was niet fit toen ik een uur daarvoor uit Apeldoorn was vertrokken, maar ik had de hardnekkige slaap tot dat moment goed kunnen weerstaan. De laatste tien minuten tot Son zouden ook wel lukken. Dacht ik. Enkele dagen eerder was ik gebeld door tante Marianne uit Zutphen. Mijn lievelingstante. Laatst overgeblevene van de generatie voor mij. Ondanks haar leeftijd (88) geestelijk goed bij, vol subtiele humor en met een onverwoestbare levenslust. Ongetrouwd. Voormalig lerares Engels. Al veertig jaar woonde ze met veel genoegen op haar flatje met prachtig uitzicht over de IJssel. Ik zou na mijn bezoek aan Apeldoorn bij haar langsgaan, maar nee, meldde ze telefonisch, dat kon niet doorgaan: ze was op verjaardagsvisite uitgenodigd bij de buurvrouw en moest daar echt heen. Een volgende keer misschien. Zo kwam het dat ik op de negende juni Zutphen links liet liggen en niet alleen mijn noodlot tegemoet reed maar ook de laatste kans miste om mijn geliefde tante in goede gezondheid in haar eigen flatje te treffen. Ik schrok wakker toen de auto tegen de linker vangrail aanklapte en naar de rechterkant van de weg stuiterde. Gedurende de pakweg tien seconden die de wagen nodig had om zijn bewegingsenergie kwijt te raken zat ik in een achtbaan. De auto reed een meter of dertig op volle snelheid door de berm, tolde
om zijn as en gleed achterstevoren een brede sloot in. Met zijn achterste in het water, onder 45 graden, kwam hij tot stilstand. Afgezien van een kapotte bril en enkele schrammen op mijn linkerschouder was ik ongedeerd. Ik slaagde erin het portier te openen en op de kant te klauteren. Enkele auto’s waren gestopt. Mensen liepen me met angstige gezichten tegemoet. Ze waren verbaasd iemand levend uit het wrak te zien komen. Precies een maand na dit ongeval overleed mijn schoonvader op hoge leeftijd. Een krachtige, eigenzinnige man. Zijn overlijden was niet onverwacht maar dreunde door in de familie: de afsluiting van een tijdperk. Wij kregen het druk met de uitvaart en de afhandeling van de nalatenschap. Nog geen drie weken later, en dat was wèl onverwacht, werd tante Marianne plotseling ernstig ziek. Wij konden ons niet herinneren haar ooit ziek te hebben meegemaakt. Ze werd in het ziekenhuis opgenomen. Toen we haar bezochten was ze aanspreekbaar en had ze haar humor nog niet verloren. Bij vertrek drukte ze me op het hart niet in de sloot te rijden. De volgende ochtend overleed ze. Het is altijd een komen en gaan in het theater dat leven heet en waarin we soms acteurs, soms toeschouwers zijn. Ik moest het afgelopen jaar van twee vertrekkenden afscheid nemen, maar mocht zelf blijven zitten. Met een ernstige waarschuwing. Jan Kees van der Veen
Sikko Argelo
16 Gewag
Gewag
17
Toneel&Cabaret elke maandag, Meerlezaal, 20.00 uur AG-koor elke woensdag, Meerlezaal, 20.00 uur Bridgeclub 1 2e dinsdag in de maand, 19.30 uur Bridgeclub 2 elke woensdag, 19.30 uur, (Vrij Bridge) aanmelden voor dinsdag 12.00 uur Opinie&Debat 1 2e donderdag in de maand, 12.00 uur Opinie&Debat 2 4e donderdag in de maand, 12.00 uur Politiek Hist. Kring 2e woensdag van de maand, 11.00 uur HMO 3e dinsdag van de maand, 20.00 uur EU-Tafel 1e dinsdag van de maand, 15.00 uur Data onder voorbehoud. Kijk voor de actuele agenda op: www.ag-eindhoven.nl
Ma 7 mrt Filosofie Groep Vergeer: Schopenhauer Balkonkamer, 20.00 uur Di 8 mrt Wandelen 5 km Parkeerplaats AG, 10.00 uur
Do 10 mrt AGora-cyclus Zorg Prof. dr. Bon Verweij: De bionische mens Meerlezaal, 20.00 uur
Vr 11 mrt Filmhuis documentaire De Middeleeuwen, aflevering 3 en 4 Balkonkamer, 20.00 uur
Ma 14 mrt Filosofie
Agenda mrt - apr
Groep van Zilfhout: Filosofie en de kunsten Balkonkamer, 20.00 uur
18 Gewag
Za 27 febr Literaire Lezing KKM
Vr 1 apr Excursie Langen Foundation en Museum Insel Hombroich bij Neuss in Duitsland AG, 9.00 uur
Za 2 apr Kom kennismaken met... Ewout Kieft: Oorlogsenthousiasme Meerlezaal, 17.00 uur
Zo 3 apr Wandelen 10 km Parkeerplaats AG, 10.00 uur
Ma 4 apr Filosofie Groep Van Reijen: De Zeven Hoofdzonden Balkonkamer, 10.00 uur Ma 4 apr Filosofie Groep Van Reijen: Spinoza Balkonkamer, 13.30 uur
Griet op de Beeck Meerlezaal, 17.00 uur
Di 15 mrt Literaire Kring Siegfried Lenz Balkonkamer, 19.30 uur
Di 1 mrt Filosofie
Do 17 mrt
Groep Lodewijks: Islamitisch denken Balkonkamer, 20.00 uur
AGora-cyclus MBB Dr. ir. J.P. Jongerden: Turkije en het Midden Oosten Meerlezaal, AG Sociëteit, 20.00 uur
Di 5 apr Filosofie Groep Lodewijks:
Di 1 mrt
Ma 4 apr Filosofie Groep Vergeer: Schopenhauer Balkonkamer, 20.00 uur
Islamitisch denken Balkonkamer, 20.00 uur
Do 7 apr Sociëteit Ledenborrel
NKV & EOL Dr. L.J. van der Spek: Godsdienst en oorlog in de oudheid en nu Haardkamer, 20.00 uur
Vr 18 mrt Filmhuis muziek
Sociëteitszaal, 17.30 uur
Jesus Christ Superstar Balkonkamer, 20.00 uur
Vr 8 apr Filmhuis speelfilm
Do 3 mrt Sociëteit
Vr 18 mrt Workshop muziek
Cría Cuervos Balkonkamer, 20.00 uur
Ledenborrel en opening expositie Willem Stolwijk: Lost places? Sociëteitszaal, 17.30 uur
Meerlezaal, 19.30 uur
Ma 7 mrt Filosofie Groep Van Reijen: De Zeven Hoofdzonden Balkonkamer, 10.00 uur Ma 7 mrt Filosofie Groep Van Reijen: Spinoza Balkonkamer, 13.30 uur
Di 22 mrt Muziekcaleidoscoop Balkonkamer, 20.00 uur
Di 22 mrt
Do 14 apr Filosofielezing Johan van de Gronden: Wijsgeer in het wild Meerlezaal, 20.00 uur
Vrijdag 15 apr Filmhuis muziek of speelfilm A Midsummer Night’s Dream Balkonkamer, 20.00 uur
Do 21 apr AGora-cyclus: 2015 BNW Prof. dr. Peter-Paul Verbeek: Mens waarheen? Meerlezaal, 20.00 uur
Zo 24 apr Wandelen 10 km Parkeerplaats AG, 10.00 uur Vr 29 apr Filmhuis speelfilm Midnight in Paris, gezamenlijk met Literaire Kring Haardkamer, 20.00 uur Za 30 apr Literaire Lezing KKM… Alexander Münninghoff Meerlezaal, 17.00 uur
Do 5 mei Sociëteit Ledenborrel
Ma 11 apr Filosofie Groep van Zilfhout: Filosofie en de kunsten Balkonkamer, 20.00 uur
Volksuniversiteit Peter Blokland: Inleiding in estate planning Meerlezaal, 20.00 uur
Dinsdag 12 apr Wandelen 5 km Parkeerplaats AG, 10.00 uur
Do 24 mrt
NKV & EOL Drs. Th. J. Krispijn: Van hiëroglief tot drukletter Balkonkamer, 20.00 uur
AGora-cyclus: 2050 BNW Dr. ir. R van Est: Automatisering van de liefde tot de dood Meerlezaal, 20.00 uur
Dinsdag 12 apr Culinaire Tafel Vijfgangen diner: Een culinair hoogstandje Haardkamer, 20.00 uur
Deze lezingen zijn mede mogelijk gemaakt door:
Dinsdag 12 apr Niet-leden zijn welkom, aanmelden via website: www.ag-eindhoven.nl
Gewag Gewag
19
Van het communicatieteam
AG Eindhoven, bijzondere activiteiten in goed gezelschap Nu we gaan beginnen met de tweede communicatiecampagne, gebaseerd op deze slogan, is het goed even terug te kijken op wat er het afgelopen half jaar in dit opzicht is gedaan. Midden vorig jaar is besloten de presentatie van het AG en de communicatie naar buiten en binnen aan te passen aan de eisen van deze tijd. Doel is om met een aantal stevige ledenwervingscampagnes het ledenbestand te vergroten en te verjongen. De belangrijkste elementen daarin zijn: Het AG te presenteren op basis van zijn grote hoeveelheid activiteiten met als thema: ’Bijzondere activiteiten in goed gezelschap’. De presentatie is in belangrijke mate visueel, en dat sluit aan bij de huidige visueel ingestelde wereld. Dit betekent dat vooral beelden worden gebruikt die uitnodigen om meer informatie op te vragen. Daarnaast is het aanbod sterk mensgericht. Er zijn ambassadeurs aangesteld die wij bij de communicatie onze potentiële leden persoonlijk laten begeleiden. We spreken mensen aan op hun specifieke interessewerelden en minder in het algemeen. Dat betekent bijvoorbeeld dat, afhankelijk van het gebruikte medium, mensen die in filosofie geïnteresseerd zijn in de eerste plaats iets aangeboden krijgen uit onze filosofie-activiteiten. Tenslotte is het van groot belang om de consistentie in de communicatie strak door te voeren om zo de herkenbaarheid van het AG te maximaliseren. Wij rekenen op u De eerste campagne is in oktober vorig jaar gestart. Om te beginnen is het externe deel van de website geheel aangepast aan de nieuwe stijl. Er is veel werk verzet, het ledendeel volgt nog. Bovendien is, zoals u hebt gemerkt, het Gewag vernieuwd in dezelfde stijl, evenals flyers en posters, en is tevens onze huisstijl aangepast. Ook zijn sociale media zoals Facebook ingezet om de naamsbekendheid van het AG te
20 Gewag
vergroten. Daarnaast is de nieuwsbrief vernieuwd en zodanig gestructureerd dat de leden regelmatig, maar niet overmatig, geconfronteerd worden met een nieuwsbrief van het AG. Tenslotte is er een uitgebreid meetsysteem opgezet om te kunnen meten welke media en delen daarvan succesvol zijn in het genereren van belangstelling en welke niet. De campagne is gestart met redactionele artikelen in gedrukte en online media, met een verspreiding van meer dan 10.000 exemplaren in de regio Eindhoven, verspreiding van flyers in eenzelfde oplage en een selectieve inzet van het Gewag op voor onze doelgroep interessante plaatsen. Daarnaast is een online bannercampagne gestart op de website van het Eindhovens Dagblad die zes weken heeft gelopen. Zowel de campagne via de gedrukte media als de online campagne hebben een grote toename van het verkeer op onze website opgeleverd, maar ook een toename van het aantal belangstellenden, kennismakers (aspirant-leden) en leden. We zijn net gestart en op basis van de ervaringen die we opdoen moet er uiteraard nog heel wat aangepast worden, maar we hebben het gevoel dat we op de goede weg zijn. Dat is ook te zien aan het enthousiasme van de nieuwe leden en kennismakers die mee doen aan onze Nieuwe Leden Tafels. Tenslotte voelt het gehele projectteam dat aan de communicatie werkt zich bovendien erg gesterkt door het enthousiasme dat onze ambassadeurs en de redactie van het Gewag en het web- team uitstralen.
P SC HA WETEN P P IJ SC HA T A A M T E IT S O C IË UR C U LT U
AG Eindhoven bijzondere activiteiten in goed gezelschap
“Niet alleen de activiteiten zijn top, maar de leden ook.”
Sociëteit AG Eindhoven Het Academisch Genootschap Eindhoven (AG) is een bruisende sociëteit met inspirerende leden. Er worden veel activiteiten georganiseerd op maatschappelijk, cultureel en wetenschappelijk gebied. De leden ervaren het onderlinge contact op de sociëteit als zeer waardevol. Kom nu vrijblijvend kennismaken met het AG. Meld u aan via de website. Eén van onze ambassadeurs introduceert u persoonlijk op het AG. www.ag-eindhoven.nl/kennismaken
Kom kennismaken Dries Schellekens, AG-lid sinds 1998
Allemaal ambassadeurs Wat gaan we doen in de nieuwe campagne? In de eerste plaats zullen we de online campagne opvoeren via Google Adwords, waarbij we nog meer kunnen focussen op interessegebieden van potentiële leden en onze activiteiten. Ook zullen we via campagnes in gedrukte media onze naamsbekendheid vergroten en onze bezoekers van website en gebouw nadrukkelijk uitnodigen om te proeven wat het AG nog meer te bieden heeft. Daarbij willen we uitstralen
Advertentie AG in tijdschrift Excellent
dat het AG een bruisende vereniging is die een groot aantal bijzondere activiteiten te bieden heeft, waarvan de (potentiële) leden in goed gezelschap kunnen genieten In deze nieuwe campagne doen wij er alles aan om het AG optimaal aan onze potentiële leden te
presenteren door middel van de communicatieacties, onze website en Facebook. Mogen we op uw steun rekenen om datzelfde te doen in uw kennissenkring? Anke Nollen en Sjaak de Blauwe
Gewag
21
AGora-lezingen, in maart en april
Do 10 mrt. 20.00 uur, Meerlezaal
Do 17 mrt. 20.00 uur, Meerlezaal
De bionische mens
Do 24 mrt. 20.00 uur, Meerlezaal
door prof. dr. Bon Verweij, neurochirurg UMC Utrecht Het zal mijn zorg zijn De cyclus over zorg wordt met deze lezing afgesloten door een vooraanstaand en algemeen bekend neurochirurg, prof. dr. Bon Verweij. Hij was op 26 maart 2014 bij Paul Witteman te gast in het tv-programma over gezondheid. Voor het eerst in de wereld werd bij een patiënt een totale schedel vervangen. De 23 uur durende operatie werd succesvol uitgevoerd. Met behulp van 3D-printtechnologie werd een op maat gemaakte schedel van kunststof succesvol geïmplanteerd bij een 22-jarige patiënt. Prof. Verweij zei onlangs over 3D-printing: “De toekomst zal zijn dat we delen van patiënten uitprinten en dat we tegen de assistent zeggen: “Ga maar opereren! Gaat het niet goed? Jammer, print het nog een keer. De volgende dag kan de echte operatie uitgevoerd worden. Op deze manier kun je je veel beter voorbereiden.” Dit wordt een presentatie die niemand mag missen! Maar vanwege de verwachte drukte is tijdig aanmelden noodzakelijk.
Turkije en het Midden-Oosten NGIZ-lezing door dr. Joost Jongerden
Mondiale bruggen en brandhaarden Turkije speelt een centrale rol in het oostelijk bekken van de Middellandse Zee. Het grote land met ruim 75 miljoen inwoners grenst onder meer aan Irak en Syrië en is dus direct betrokken bij de bloedige conflicten die daar gaande zijn. Miljoenen Syriërs en honderdduizenden Irakezen zijn naar Turkije gevlucht en hebben vandaar een vluchtroute naar Europa gekozen. Het is afwachten hoe een verdrag met de EU om het aantal vluchtelingen te verminderen uitpakt.Turkije heeft verder te maken met voortdurende conflicten met zijn Koerdische inwoners. Van de belofte van de door president Erdogan geleide AK-partij om een eind aan dit probleem te maken is zo goed als niets terecht gekomen. Hierbij spelen ook de strijd in Syrië en Irak tegen IS een rol. Die wordt voor een deel uitgevochten door Koerden. Dezelfde Koerden die Turkije bestrijdt. Genoeg materiaal dus voor een interessante lezing en discussie met Turkijespecialist dr. Joost Jongerden. Hij is socioloog en gespecialiseerd in de Koerdische kwestie. Hij woonde lange tijd in Turkije en spreekt zowel Turks als Koerdisch. Hij is medewerker van de Universiteit Wageningen, waar hij onderzoek doet naar ontwikkelingen op het Turkse platteland. Hij is echter ook uitstekend op de hoogte van de recente politieke gebeurtenissen in Turkije.
Do 21 apr. 20.00 uur, Meerlezaal
Overal robots
Automatisering van de liefde tot de dood, door dr. ir. Rinie van Est. Pittige ethische en politieke vragen rond de komst van robots. 2050: Brave New World In deze lezing verkent Rinie van Est de kansen en risico’s van de nieuwste roboticaontwikkelingen: thuis, in de zorg, in het verkeer en de stad en bij de krijgsmacht. Deze ontwikkeling leidt tot vele pittige ethische en politieke vragen. Wat komt er op ons af? Hoe verandert ons werk en ons leven? Pikken robots al ons werk in? Willen we dat robots bejaarden gaan wassen? Wat vinden we van soldatenrobots die zelf besluiten om te doden? Zullen we ons ooit verplicht voelen een seksrobot te maken als technisch alternatief voor de menselijke prostitutie? Waar moeten we ons op voorbereiden? Dr. ir. Rinie van Est is onderzoekscoördinator en trendcatcher bij de afdeling Technology Assessment van het Rathenau Instituut. Hij is natuurkundige en politicoloog en houdt zich bezig met de politiek van nieuwe technologieën: van nanotechnologie, robotica en persuasieve technologie tot klimaatengineering en energie. Hij heeft meer dan achttien jaar ervaring met het opsporen van wetenschappelijke en technische trends en het ontwerpen, uitvoeren en leiden van studies en debatten over de maatschappelijke betekenis daarvan. Tevens doceert hij aan de subfaculteit Technische Innovatie Wetenschappen van de TU Eindhoven.
De toekomstige mens
Prof. dr. Peter-Paul Verbeek, hoogleraar Mens en Techniek aan de Universiteit van Twente. Prof. dr. Peter-Paul Verbeek zal spreken over ‘Mens waarheen?’. Een filosofische benadering van het perspectief van de toekomstige mens, die omgeven door technologie, ook zelf door technologie lichamelijk en geestelijk geperfectioneerd zal zijn. 2050: Brave New World Zijn onderzoek richt zich op de relaties tussen mens en technologie, in het bijzonder de ethische en antropologische aspecten daarvan. Hij houdt regelmatig lezingen over de maatschappelijke rol van technologie en de relaties tussen mens en techniek en neemt actief deel aan publieke discussies over wetenschap, technologie en samenleving. Daarnaast is hij redacteur van verscheidene vaktijdschriften. Van 2010 tot en met 2012 bezette hij de Socratesleerstoel aan de Technische Universiteit Delft. In het najaar 2006 was hij gasthoogleraar aan de Universiteit van Aarhus. Peter-Paul Verbeek ontving vele premies en prijzen voor zijn werk en schreef en redigeerde met anderen een groot aantal boeken, die mens, ethiek en techniek met elkaar verbinden. Zijn naam en faam zijn een garantie voor een boeiende en informatieve lezing voor de velen die geïnteresseerd zijn in de ethische en morele aspecten van ‘Brave New World’.
Alle lezingen beginnen om 20.00 uur en vinden plaats in de Meerlezaal. Voor niet leden bedraagt de toegang € 12 voor leden van AG/VVAO/NGIZ, alsmede voor studenten € 5. Voor de NGIZ-lezingen is de toegangsprijs € 5 voor iedereen, dankzij een donatie van de NGIZ.
22 Gewag
Gewag Gewag
23
Culinaire Tafel
Wat jullie gemist hebben! Noteer alvast in uw agenda: 19 april - 21 juni - 20 september - 15 november.
Onze creative kok Jörg
Het zou wel erg ver gaan om van iedere culinaire maaltijd een verslag te schrijven. Maar de reden dat ik er toch even aandacht voor wil vragen, is om de niet aanwezige AG-leden te laten weten wat zij gemist hebben. Want, en dat zult u zeker niet kunnen ontkennen, niets is prettiger dan je eens heerlijk te laten verwennen met een optimale en uitgebalanceerde maaltijd, voorafgegaan door een aperitief en begeleid door bijpassende wijnen. Hulde aan onze Jörg.
Om de volgende culinaire bijeenkomsten niet te hoeven missen, want iedereen kan zich bij deze culinaire tafel aansluiten, laten wij u weten dat de komende diners zijn gepland elke twee maanden op de derde dinsdag. Noteer alvast in uw agenda: 19 april, 21 juni, 20 september en 15 november. Ook u bent van harte welkom.
Datum Onderwerp Client
10 December 2015 Vormgeving ledenpas AG Eindhoven
Gratis kaarten beurs Excellent Wonen & Leven Voor AG-leden die de nieuwe ledenpas al in hun bezit hebben liggen er tijdens de ledenborrel ook nog twee toegangskaarten klaar. Voor de gratis toegangskaarten geldt: op = op
Nieuwe ledenpas
Voorzijde
Kom naar de ledenborrel op 3 maart, haal uw nieuwe ledenpas op en ontvang twee toegangskaarten ter waarde van € 30 voor de beurs Excellent Wonen & Leven.
Excellent Wonen & Leven beurs van 3 t/m 6 maart in het beursgebouw in Eindhoven.
Ledenpas
AG Eindhoven, bijzondere activiteiten in goed gezelschap
Liesbeth Rodrigues de Miranda - van Leeuwen
Nel van der Vliet-Vierveijzer Achterzijde
Wie de jeugd heeft ...
(Advertentie)
Caroline Shimakawa (36), sinds kort lid lidcode : rodrimi van het AG, heeft meteen voor nieuw bloed binnen onze gelederen gezorgd. Op 28 Deze kaart is strikt persoonlijk en niet overdraagbaar. januari heeft zij het leven geschonken aan
[email protected] een zoontje, Levi. Moeder zoon 040-2434808 maken AG Eindhoven, Parklaan 93, 5613 BCen Eindhoven, het uitstekend. En vader Makkie trouwens ook, al heeft die het er maar druk mee. Op haar kraambed kreeg Caroline bezoek van AG-bestuurslid Anke Nollen en twee leden van de Nieuwe Leden Tafel 15-1, Jos Timmermans en Bas Bierkens, die haar namens haar Tafelgenoten de gelukwensen en een cadeau aanboden. Levi lijkt niet geboeid door de aandacht
24 Gewag
Concept Storm Scott
Gewag
25
Jaap Bloem: A tale of smart cities Een verslag van de lezing op 21 januari uit de AGora-cyclus ‘2050: Brave New World’
Onder bovenstaande titel sprak Jaap Bloem van het Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie (ViNT) van Sogeti, op een cruciaal moment bijgevallen door echtgenote Fenny, voor een matig gevulde Meerlezaal in de derde lezing van de AGora-cyclus: ‘2050: Brave New World’. Voor vele van de mensen die gekomen waren om te ervaren wat een ‘smart city’ nu eigenlijk precies is, is het een ‘tale’ gebleven. De spreker zou overigens de laatste zijn om te ontkennen dat de titel van zijn lezing, zelfs met behoud van de associatie met de titel van het boek van Dickens, met evenveel recht ‘a fairy tale of smart cities’ had kunnen zijn geweest. Dat komt niet alleen doordat deze term gebukt gaat onder het langzamerhand nietszeggende epitheton ‘smart’. Een belangrijkere reden is dat er ‘slimme’ oplossingen voor problemen, die soms
problemen komen al snel de technologie, en met name de informatie- en communicatietechnologie (ICT), en haar aanbieders om de hoek kijken met de belofte van oplossingen voor en antwoorden op alle grote vragen van bewoonbaarheid en bestuurbaarheid. Dan blijkt ook dat die binding van ‘smart’ met technologie eigenlijk nogal voorbarig is. De antwoorden worden al gegeven voordat de problemen duidelijk gedefinieerd zijn. Daarom legde de spreker er meermaals de nadruk op dat technologie maar een deel van het verhaal is. Hoe we de problemen waarvoor we komen te staan (naast deze massieve urbanisatie onder andere werkgelegenheids-, milieu-, voedselvoorzienings- en energieproblematiek) duurzaam moeten oplossen is in de eerste plaats een vraag van wat mensen willen, verwachten en wat wel kan en niet. Dat vereist met name een intense communicatie tussen stadsbesturen en burgers. Daarmee is een smart city in feite niets nieuws: Het ommuren van
steden was een ‘smart’, architectonische oplossing voor een verhoogde veiligheid in de stad. Het van elkaar leren, dezelfde regels en wetten hanteren en het standaardiseren van bedrijfsgebouwen en schepen, was een stelsel van ‘smart’ economische, juridische, sociale en (scheeps-)bouwkundige maatregelen, dat de Europese Hanzesteden als ‘smart cities’ eeuwenlang een voorsprong op andere - zich ontwikkelende - steden gaf,
als een ‘EU avant la lettre’. Verdere zaken als het gevecht tussen het centrale, regionale en stedelijke bestuur, de samenwerking tussen overheid, industrie en wetenschap, alle verkiezingen wie de meest slimme city is, zijn randverschijnselen, zij het vaak belangrijke. Dat geldt zeker voor de brede maatschappelijke discussies die door regio’s en gemeentes (ook in Eindhoven!) georganiseerd worden. Hans Eerdmans
Voor vele van de mensen die gekomen waren om te ervaren wat een ‘smart city’ nu eigenlijk precies is, is het een ‘tale’ gebleven. nogal ‘kleinsteeds’ zijn (milieu-, parkeer-, verkeer- en veiligheidsproblemen) mee aangeduid worden, maar ook voor problemen die onvoorstelbaar groot zijn, namelijk hoe om te gaan met de verwachte geweldige groei van het aandeel van de wereldbevolking dat in de stad woont en dat nu 50% is (drie miljard mensen), en naar verwachting in 2050 70% (zes miljard mensen) zal zijn. Bij het oplossen van dergelijke
26 Gewag Gewag
Voor geïnteresseerden is de integrale tekst met afbeeldingen van de lezing van Jaap Bloem te vinden op de AG-website, onder www.ag-eindhoven.nl/jaapbloem
Rob van Gijzel, propagandist voor een smart city
Gewag
27
George Gershwin bij Muziektheater AG:
Literair-historische Lezing Kom kennismaken met…
‘An American in Lighttown’ (maart 2017)
Ewoud Kieft
‘Dat bevalt mij eigenlijk aan deze fantastische oorlog, dat die he
Onder supervisie van de Muziekcommisie van het AG worden voorbereidingen getroffen voor een muzikale hommage aan de legendarische Amerikaanse componist George Gershwin. De voorstelling is gepland voor maart 2017, dus over een jaar.
De muzikale en artistieke leiding ligt bij de Eindhovense dirigent Jan Snel. Hij tekende eerder al voor de producties rond Irving Berlin, Harold Arlen en de Cotton Club. De basisbezetting van AG-leden wordt bijgestaan door enkele zangers en musici van buiten het AG. De repetities beginnen in september en vinden in de regel op donderdagavond plaats. De Muziekcommissie wil heel graag geïnteresseerde AG-leden uitnodigen om in dit avontuur mee te gaan. We zoeken vooral versterking voor de zang en voor de organisatie, ook met het oog op de toekomstige projecten. Het doel is om iedere twee jaar gedurende zes
‘Ewoud Kieft is de belangrijkste jonge Nederlan historicus van dit moment.’ – HistoriscH Nieuwsblad
maanden projectmatig een voorstelling voor te bereiden. Er wordt gezorgd voor goede opvang en begeleiding wanneer u wilt en kunt deelnemen. George Gershwin (1898-1937) was behalve musicus ook golfer, fotograaf, schilder en (tap-)danser. Hij is nooit getrouwd, maar was wel een ‘ladies’ man. Hij had veel vrouwen in zijn leven, maar was alleen, binnen in zichzelf. Volgens intimi had hij een onbewuste angst om zich in een persoonlijke relatie te verliezen. Zijn muzikale erfenis is rijk, kleurrijk en omvangrijk. Zij biedt tal van songs en stukken als basis voor een spetterende voorstelling. Thea Schellekens
Belangstellenden kunnen informatie krijgen, respectievelijk zich opgeven bij Thea Schellekens-van Haren (
[email protected]), Othmar Schob (
[email protected]), en Joop Jaspers (
[email protected])
geen “zin” lijkt te hebben,’ schreef Hermann Hesse op 26 decem over zijn boek Oorlogsenthousiasme, Europa 1900-1918
1914, vijf maanden nadat de Eerste Wereldoorlog was uitgebrok En hij stond uur niet alleen in zijn geestdrift: duizenden van Europa Zaterdag 2 april, 17.00-19.00 Meerlezaal meest vooraanstaande kunstenaars, schrijvers en wetenschappers euforisch toen de oorlog uitbrak. Hun uitspraken zijn vaak geno Ewoud Kieft (1977) studeerde geschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam, aangehaald, maar niet eerder verscheen er een boek dat het oorlo publiceerde in 2006 zijn eerste boek Het Plagiaat. Hij deed bij het NIOD en enthousiasme van 1914 tot in de diepste wortels probeert te beg de Universiteit Utrecht promotieonderzoek naar religieuze radicalisering en het ontstaan van oorlogsenthousiasme in en West-Europa 1870-1918, waarinhijdeinlevens 2011 van een t Schrijver historicus Ewoud Kieft duikt Ewoud Kieft (1977) is schrijver, historicus op promoveerde. intrigerende oorlogsenthousiastelingen uit de vroege twintigste e en muzikant. Zijn debuut Het plagiaat In 2012 publiceerde hij eenonder essaybundel over W.F. Hermans en Majakovski de Tweede en H.G. Wells, wie Sigmund Freud, Vladimir werd door NRC Handelsblad en Trouw Wereldoorlog, ‘Oorlogsmythen’. In 2015 verscheen ‘Oorlogsenthousiasme’. antwoord te vinden op de vraag hoe zoveel intelligente, vooruits verkozen tot een van de beste boeken van Dit boek kwam op de shortlist de Libris Geschiedenis Prijs 2015. Deze werd de van en sociaal geëngageerde mannen en vrouwen konden verande 2006. Zijn tweede boek Oorlogsmythen militante, oorlogsverheerlijkende radicalen. gewonnen door Alexander Münninghoff, die op 30 april onze gast is. stond in 2012 op de longlist van de AKO Tussen 2006 en 2012 was Ewoud Kieft vaste medewerker van NRC Boeken, Literatuurprijs. In 2011 promoveerde Oorlogsenthousiasme legt motievenmuzikale in Europa’s moderne cultuur b actief in verschillende projecten. Kieft op een proefschrift over het oorlogs- en hij is als zanger en liedjesschrijver die lang zijn doodgezwegen, want wie het oorlogsenthousiasme enthousiasme van 1914. De Eerste Wereldoorlog wordt vaak voorgesteld als een1914 begrijpt, begrijpt ook het ontstaan en de aantrekkingskrach het fascisme en nationaalsocialisme. Bovenal toont Kieft de vero conflict waar de Europese landen al slaapwandelend in tende, aanzuigende kracht die oorlog heeft op mensen, telkens w zijn terechtgekomen. Niemand had kunnen voorspellen dat opnieuw. de moord op de Oostenrijkse aartshertog Franz-Ferdinand Ewoud Kieft (1977) studeerde (Sarajewo, juni 1914) een maand later zou leiden tot de geschiedenis aan de Vrije Universiteit grootste geweldsexplosie die de wereld tot dan toe had gezien. Amsterdam, publiceerde in 2006 Toch bleek er in de eerste jaren van de twintigste eeuw heel zijn eerste boek Het Plagiaat. wat animo te bestaan onder kunstenaars en intellectuelen voor een conflict, dat voor een wedergeboorte van het in verval zijnde Europa zou kunnen zorgen. Ewoud Kieft heeft daar met ‘Oorlogsenthousiasme’ een verhelderend boek over geschreven. De hoofdvraag van het boek luidt als volgt: hoe konden zoveel intelligente, vooruitstrevende en sociaal geëngageerde mannen en vrouwen veranderen in militante, oorlogsverheerlijkende radicalen? Aan de hand van figuren als Herman Hesse, Sigmund Freud en H.G. Wells neemt Kieft ons mee naar 9 789023 48 de beginjaren van de twintigste eeuw en probeert hij de diepste wortels van het oorlogsenthousiasme te vinden. Het gemeenschappelijke punt is dat deze kunstenaars en intellectuelen oorlog noodzakelijk vonden om het oude continent te laten ontwaken uit een lange lethargische slaap. De precieze invulling verschilde echter wel per land. Henk de Graaf
28 Gewag
Gewag
29
Van de Excursiecommissie:
Bezoek aan de Langen Foundation en Museum Insel Hombroich Vrijdag 1 april, vertrek AG, 9.00 uur We hebben onze eerste excursie van 2016 gepland en wel naar de Langen Foundation en Museum Insel Hombroich bij Neuss in Duitsland. De heer Albert Vissers is bereid gevonden om als gids mee te gaan. Hij kan ons veel vertellen over de kunst die we daar zullen zien. Hij was leraar Latijn, Geschiedenis en Moraal in Vlaanderen.
We gebruiken een eenvoudige, biologische lunch in de cafetaria midden op het terrein van Insel Hombroich, maar moeten daarvoor wel stukken door het museumlandschap lopen. Een reservering voor groepen is hier niet mogelijk. Deze lunch is bij de entreeprijs inbegrepen. De combinatie van kunst en natuur maakt een bezoek aan het Museum Insel Hombroich tot een unieke ervaring. Het is aan te bevelen op stevige wandelschoenen te lopen. Wij rekenen op uw enthousiasme en zien u graag op 1 april. We verwachten rond 18.30 uur terug te zijn op het AG, waar dan eventueel gedineerd kan worden.
We vertrekken om 9.00 uur met de bus vanaf het AG. Om 10.30 uur gebruiken we Kaffee und Kuchen in Kloster Langwaden in Grevenbroich. De bus rijdt ons dan naar het gebouw met de collecties van de Langen Foundation dat vlakbij Museum Insel Hombroich ligt. n de middag bezoeken we het aangrenzende Museum Insel Hombroich, een nieuw soort museum in de openlucht (Open Air Museum) met als motto ‘kunst parallel aan de natuur’ (‘Kunst parallel zur Natur‘).
30 Gewag
Kosten en aanmelden: De kosten voor deze dag zijn € 42,50. Opgave tot uiterlijk 25 maart. Graag per e-mail aan:
[email protected] Online-betaling is mogelijk via IDeal tot vrijdag 25 maart, 12.00 uur. Als het niet lukt via IDeal te betalen kunt u ook contact opnemen met Carien Treep en het bedrag rechtstreeks overmaken op rekening van de excursiecommissie: NL70 ABNA 0512 653 127 met vermelding: AG-excursie Insel Hombroich
De Excursiecommissie, Ine van de Rijke-Schellens, Els van der Zwet-Wolff, Carien Treep-Schamhardt
Literaire Lezing Kom Kennismaken met...
Griet op de Beeck Zaterdag 27 februari 2016, 17-19 uur, Meerlezaal (zaal open 16.30 uur) Gezien de belangstelling voor haar lezing, die blijkt uit de aanmeldingen, ver vooruit gedaan, op de website van het AG, behoeft deze Vlaamse schrijfster misschien weinig introductie. Ze wordt veel gelezen en geniet veel populariteit. Bovendien is zojuist bekend geworden dat op 19 februari een derde boek van haar hand het licht zal zien! ‘Kom hier dat ik u kus’ (2014) vertelt in drie episoden het leven van Mona. Autobiografisch? Ik acht dat waarschijnlijk. Kun je de verhalen uit haar vroege jeugd wellicht ook in een boeketreeksboekje tegenkomen, de wijze waarop ze het verwoordt vanuit het perspectief van de lagere schoolleerlinge, bewijst echter het tegendeel. De dramatische wending in haar gezin komt meteen heftig binnen. ‘Hardop zeggen wat je mooi vindt en er dan keihard voor gaan’, luidt niet voor niets haar devies. Onverbloemd beschrijft zij latere episoden uit haar leven. Griet leert ons dat moedig zijn ook een beetje pijn doet. Haar taal is opmerkelijk en soms voor Noord-Nederlanders enigermate amusant, bijvoorbeeld doordat men elkaar bij onze zuiderburen met gij tutoyeert. Het is haar tweede roman. Eerder verscheen in 2013 van haar ‘Vele hemels boven de zevende’. Dit boek gaat ook verfilmd worden. Griet op de Beeck was eerder dramaturg en journalist. Nog steeds schrijft ze diverse columns. Ze zal drie optredens in de regio gaan verzorgen, niet lang na elkaar. De AG-lezing is de eerste van de drie. Ik kan me voorstellen dat veel leden van leesclubs graag van haar willen horen wat haar beweegt. Wel, daartoe bieden wij u volop de gelegenheid. Jos Huijnen
Griet op de Beeck was eerder dramaturg en journalist. Nog steeds schrijft ze diverse columns.
Gewag
31
Van de Literaire Kring
Siegfried Lenz: Duitse Les Dinsdag 15 maart, 19.30 uur, Balkonkamer
De patient centraal Verslag van de AGora-lezing van Leo Vollebregt uit de Agora-cyclus Het zal mijn zorg zijn.
Tijdens de discussie over het boek ‘Herzog’ van Saul Bellow in januari rees een aantal malen de vraag naar het autobiografisch gehalte van de hoofdfiguur. Maar de conclusie was, dat ondanks alle overeenkomsten Bellows leven niet een tragikomedie als dat van Herzog is geweest.
Als volgende klassieker staat ‘Duitse Les’ van Siegfried Lenz op het programma. Een boek waarvan Amos Oz heeft gezegd, dat het meer dan welk ander boek zijn zwartwit opinie over het naoorlogse Duitsland heeft veranderd. De inleiding wordt verzorgd door Lo Tigchelaar. Het boek speelt in 1954. In een instelling voor moeilijk opvoedbare jongens krijgen ze tijdens de Duitse les de opdracht om een opstel te schrijven. Het onderwerp moet zijn: de vreugde der plichten. De eenentwintigjarige Siggi Jepsen weet zijn gedachten niet onder woorden te brengen. Zijn vader was veldwachter tijdens de oorlog en verantwoordelijk voor het toezien op het Berufsverbot aan de schilder Nansen. Zijn kunst werd als ‘entartete’ Kunst bestempeld. De vader had zijn opdracht zonder vragen uitgevoerd, maar Siggi had zich steeds meer achter de flamboyante schilder gesteld. Een virtuoze roman over vriendschap, autoriteit, het belang van kunst en het conflict tussen plicht en het individuele geweten. Siegfried Lenz (1926-2014) geboren in het Oost-Pruisische Lyck, behoort tot meest gelezen auteurs over de naoorlogse tijd. Lenz heeft gedurende zijn leven verschillende belangrijke literaire prijzen gekregen, waaronder de Goethe-Prijs van de stad Frankfurt en de Vredesprijs van de Duitse boekhandel. Rob Westra
Als u een keer een bijeenkomst van de Literaire Kring wilt bijwonen, dan graag aanmelden via
[email protected]
32 Gewag
Op 10 december hield Leo Vollebregt een krachtig pleidooi om de patiënt mondiger en zelfstandiger te maken, en daarbij geen middel onbeproefd te laten. De ‘patiënt centraal’ is een veelgehoord adagium in de medische wereld. Maar volgens Vollebregt is dit vaak een loze kreet. Hij stelde dat die medische wereld, vooral de medische specialisten en de farmaceuten, vaak met de overheid aan hun zijde, een soort bastion van conservatisme vormen, waardoor structurele verbeteringen worden afgeremd of in ‘t geheel geen kans krijgen. Daardoor zou je kunnen zeggen dat patiënten meer een middel zijn ter instandhouding van een ‘medisch-industrieel complex’ dan een doel waar genezing en welbevinden op de eerste plaats staan. Vollebregt, die al jaren actief is in beleid en bestuur van zorgorganisaties en in ICT, ziet het als noodzakelijk dat het roer volledig om gaat:
-Z org moet geleverd worden vanuit de vraag van de burger/patiënt en niet vanuit het aanbod. - Zorginspanningen moeten worden geleverd om burgers gezond te houden en gericht worden op lifestylebeïnvloeding en minder op ‘beter maken’. (healthcare in plaats van sickcare) Levi lijkt niet geboeid door de aandacht - Burgers/patiënten moeten optimaal worden geïnformeerd. Dan kan medische zorg vrij door de patiënt/ burger gekozen worden op basis van kwaliteit en kosten; daarvoor moet er veel meer transparantie komen in de prestaties van zorgverleners. - Om deze zaken te realiseren moet er veel meer worden geïnvesteerd in de ICT van de medische zorg. De huidige informatiesystemen zijn daar veelal verouderd; moderne ICT-architectuur is noodzakelijk om de gewenste veranderingen te kunnen realiseren. - Slimme eHealth-apps kunnen patiënten met chronische ziekten en ouderen aanzienlijk minder afhankelijk maken en een groter gevoel van vrijheid bezorgen.
In de discussie kwam de vaak onbegrijpelijke houding van ziektekostenverzekeraars ter sprake die door hun beleid ogenschijnlijk de burger/patiënt op achterstand zetten. Toevallig vandaag (12 december) verscheen een bericht in de pers, dat artsen in het Radboudziekenhuis te Nijmegen hun patiënten uitgebreider dan voorheen mogen informeren van de verzekeraar. Die uitgebreidere informatie wordt dan kennelijk in de tarieven verpakt en leidt hopelijk tot minder herhalingsbezoeken en daardoor tot kostenreductie. Het lijkt wel of hierin de stem van Leo Vollebregt doorklinkt! Deze AGora-lezing in de reeks ‘Het zal mijn zorg zijn’, was er weer een over een uiterst actueel onderwerp, en verdiende een groter gehoor dan de 45 personen die nu de zaal slechts voor de helft vulden. Namens de AGora-commissie Dries Schellekens
Gewag
33
Mutaties Ledenbestand
Colofon
Nieuwe leden:
Het Gewag is het sociëteitsmagazine van het AG en verschijnt vijf keer per jaar. Het AG (Academisch Genootschap) is een bruisende sociëteit met inspirerende leden. Er worden veel activiteiten georganiseerd op maatschappelijk, cultureel en wetenschappelijk gebied. De leden ervaren het onderlinge contact op de sociëteit als zeer waardevol.
Mevrouw W.C.J.
De heer T. de Gouw
Drs. A.M.M.J. Kerbusch
Mevrouw H. Maij-
Mevrouw H.F.
Gaillard-van Rens
(Tinus)
(Ton)
Weggen
van der Mast-Kotte
(Ineke)
Eindhoven
Helmond
(Hanja)
(Heyli)
Eindhoven
Knegsel
Son en Breugel
Informatie over (aspirant) lidmaatschap en kennismaken: www.ag-eindhoven.nl E-mail:
[email protected]
Overleden
Bestuur Voorzitter: Richard de Groot 1e secretaris: vacature E-mail:
[email protected]
Ir. M. Droogleever Fortuyn
Sociëteitsgebouw Parklaan 93, 5613 BC Eindhoven Telefoon 040 - 2434808
De heer S.H.M. van de Mast Drs J.A.M. Roijakkers (Han)
Mevrouw
Eindhoven
J.L. Waterman-Jonkers
Redactie Hoofdredacteur: Michiel de Veer Eindredacteur: Jan Koppen Redacteur: Jet Ruigendijk Redacteur: Liesbeth Schreuder
In memoriam
Perscontacten
[email protected]
Mark Droogleever Fortuyn Op 22 december 2015 overleed ons honorair lid de heer Mark Droogleever Fortuyn in de leeftijd van 89 jaar. Hij was tot het laatst zeer betrokken bij het wel en wee van onze vereniging. Voorafgaand aan en tijdens de algemene ledenvergaderingen wist hij met zijn vriendelijke opbouwende kritiek de kwaliteit van de stukken en de discussie te verhogen. Mijn vroegste AG-herinnering dateert uit 1987, het jaar dat ik lid werd en nog niet mijn contributie had betaald. Een vriendelijke doch duidelijke, getypte betalingsherinnering werd mij toegezon-
den door de toenmalige penningmeester Droogleever Fortuyn. Zo ging dat in die tijd. Hij nam actief deel aan de vernieuwingen van AG 2.0 vanaf 2009 en de Roadmap aansluitend. Zijn traditionele dankwoord jegens het bestuur als laatste spreker bij de rondvraag heb ik altijd hogelijk gewaardeerd.
E-mailadres redactie Gewag
[email protected] Website Webmaster: Jos Timmermans E-mail algemeen:
[email protected] E-mail agendapunten:
[email protected] Concept & Design Storm Scott Opmaak Graphic Match Druk Puntscherp
Met Mark verliest het AG wederom een gerespecteerd lid en de herinnering aan hem zullen wij koesteren. Richard de Groot, voorzitter AG h.t.
www.ag-eindhoven.nl 34 Gewag
maart - april 2016 www.ag-eindhoven.nl 36 Gewag