Mr. J. Oosterbaan Martinius Algemeen directeur Bureau D & O
1
Inhoud Aanleiding voor nieuwe eisen Geconstateerde gebreken Leidraden tweedepijler pensioenproducten Inhoud regeling deskundigheid Examen versus klassiek examen Keuzen in de markt
2
Rapport april 2010
3
Insteek AFM Veel consumenten zijn voor oudedagsvoorziening afhankelijk van inkomen uit werkgeverspensioen Werknemers en werkgevers weinig kritisch op pensioen Groot maatschappelijk belang bij goede advisering Hoe vindt advisering in praktijk eigenlijk plaats
4
Onderzoek 16 financieel dienstverleners 42 adviesdossiers Per adviesdossier gemiddeld 34 werknemers
5
Resultaten onderzoek 80 % onvoldoende informatie over kennis en ervaring werkgever met pensioen 75 % onvoldoende controle op van toepassing zijn CAO en/of BPF 60 % onvoldoende doelstelling werkgever met pensioen 95 % onvoldoende informatie over financiële positie werkgever 83 % onvoldoende onderzoek naar risicobereidheid 52 % onvoldoende vastlegging 6
Resultaten onderzoek Ruim 75 % van de gegeven adviezen zijn (ver) onder de maat 31 % zeer slecht 44 % slecht 19 % matig 6 % redelijk
Geen enkele relatie tussen kwaliteit advies en opleidingsniveau van feitelijk leidinggevende
7
Adviezen AFM 1. Verhoog de algemene pensioenkennis bij voorkeur door aparte PDC 2. Publicatie leidraad tweedepijler pensioen 3. Aanbieders moeten er beter op letten met welke adviseurs zij samenwerken 4. Werkgevers en werknemers moeten meer eigen verantwoordelijkheid nemen
8
Voorbeelden informatie uit de AFM leidraden pensioen 1. De adviseur geeft een advies dat past bij de werkgever 2. De adviseur heeft een oordeel over de vraag of voorzienbaar is dat de werkgever op langere termijn de pensioenlasten kan betalen 3. Het advies van de adviseur past bij andere wet- en regelgeving die voor werkgever geldt 4. Alle analyses en afwegingen zijn reproduceerbaar in het klantdossier 5. De adviseur controleert de consistentie van aangevraagde offertes bij aanbieders 9
Maatregelen Er komt een nieuwe product diensten combinatie pensioen Aanbieder mag bij tweedepijler pensioen alleen samenwerken met een financieel dienstverlener die beschikt over Wft vergunning Pensioen Alleen met nieuwe Wft vergunning Pensioen mag financieel dienstverlener: Adviseren Bemiddelen Onder bemiddelen wordt ook beheer van pensioenportefeuille verstaan
10
Tijdsbalk Wft vergunning pensioen Splitsing tussen: 1. Nieuwkomers (= geen Wft leven) 2. Gevestigden (=wel Wft leven) Nieuwkomers mogen na 1 januari 2012 pas starten nadat deskundigheid is aangetoond. Deskundigheid kan naar verwachting niet tijdig worden aangetoond. Er zal dan een tijdelijke blokkade op instromers komen. 11
Tijdsbalk Wft vergunning pensioen gevestigden Voor 1 febr. 2012: Melding voornemen aanvragen Wft Pensioen aan AFM: Wachten op berichtgeving AFM Voor 1 juli 2012: Aan AFM aangeven hoe deskundigheid tijdig zal worden verworven. Zal onderbouwd moeten zijn Indien voor 1 juli 2012 geen onderbouwing dan per die datum geen beheer portefeuille meer Aanbieder mag portefeuille niet langer beheren 12
AFM brief aan aanbieders 1. Ga nu na wat intermediairs met beperkt aantal contracten in 2012 gaan doen 2. Overweeg geen contractsverlengingen bij bemiddelaars waarvan vermoeden bestaat dat ze geen Wft-pensioen gaan aanvragen 3. Ontwikkel beleid t.a.v. lopende contracten van bemiddelaars die geen Wft-pensioen gaan behalen 4. Indien portefeuilles worden ingenomen dan wordt actief beheer door aanbieder verwacht 13
Problematiek 1 Overgang contracten Bestaand adviseur die geen vergunning aanvraagt mag niet langer beheren Aanbieder die post overneemt moet actief beheren en heeft daarvoor niet de mensen en niet de informatie over de klant Collega s willen post niet gratis overnemen. Geen of beperkt inkomsten en wel kans op veel reparatiewerkzaamheden Klant niet blij bij forse fee voor nieuwe adviseur 14
Problematiek 1 Overgang contracten Onduidelijk hoeveel adviseurs Wft pensioen gaan aanvragen In 2008: 63.952 verzekerde regelingen Nu: 2.600 adviseurs actief in verzekerde pensioenregelingen 45 % van de 2.600 financieel dienstverleners hebben 1 of 2 posten in beheer, of adviseren 1 of 2 posten per jaar Probleem: waar blijven de posten van de adviseurs die geen vergunning aanvragen? 15
Problematiek 2 Toegang tot betaalbaar advies Aantal adviseurs mogelijk fors minder Contracten blijven gelijk Adviestijd per contract belangrijk gestegen Te voorspellen dat kosten advies belangrijk gaan stijgen Pensioen valt onder verbod provisie Vraag of klein MKB dit wil betalen: Risico van toename witte vlekken? Komst eenvoudigere producten die beperkte advisering vragen? Hogere kosten en bijdrage werknemer?
16
Vaststelling deskundigheid Er komen nieuwe deskundigheidseisen Geen vrijstelling op basis van bestaande diploma s of ervaring Iedereen moet dus deskundigheid aantonen Twee methoden: Klassiek examen Erkenning Verworven Competentie
17
Opleidingen Opleidingen worden niet gecertificeerd Waar iemand opleidingen volgt mag iedereen zelf weten Gaat er om dát je deskundigheid kunt aantonen, niet hóe je deskundigheid hebt verworven
18
Klassiek examen Kandidaat leert totale stof en kan dit toepassen (vaardigheid) Kandidaat meldt zich voor examen Examen betreft totaal kennisgebied Kandidaat moet op dat moment aantonen totale kennisgebied te beheersen Indien aantoont kennis aanwezig te zijn ontvangt kandidaat diploma Mag dan optreden als feitelijk leidinggevende Moet PE Pensioen volgen om bevoegdheid te houden 19
Erkenning Verworven Competentie Kandidaat moet aantonen dat hij vereiste kennis beschikt Maar aantonen kennis kan in gedeelten Intake gesprek met erkend exameninstituut Er wordt vastgesteld welke kennis iemand kan aantonen al te bezitten: Eerdere examens waarop onderdelen nieuwe eisen zijn getoetst Werkzaamheden in de praktijk Geschreven artikelen in tijdschriften Etc. 20
Erkenning Verworven Competentie Met kandidaat wordt vastgesteld welke kennis nog ontbreekt Met kandidaat wordt termijn en route afgesproken hoe hij ontbrekende kennis gaat verwerven Indien kandidaat kennis heeft verworven bij erkend exameninstituut mondelinge toets: Twee assessoren Toetsing in beginsel zaken die nog ontbraken Kennis en vaardigheden Wordt op band opgenomen 21
Erkenning Verworven Competentie Bewijst kandidaat ontbrekende kennis zich eigen te hebben gemaakt dan krijgt hij diploma Zelfde diploma als via klassiek examen Kandidaat moet PE blijven volgen Is dan bevoegd als feitelijk leidinggevende voor Wft pensioen Kosten procedure rond de 1.600
22
Examen versus EVC Is EVC makkelijker dan klassiek examen? Is niet de bedoeling Wordt door intermediair wel verwacht Bureau D & O verwacht dat grote aantallen opteren voor EVC Indien wel makkelijker dan klassiek examen dan zal er reactie van toezichthouder komen Gemak waarmee EVC kan worden gevolgd zal mogelijk grote invloed hebben op aantal adviseurs Wft pensioen na 1 juli 2012 Op dit moment twee exameninstellingen: Stichting Examens Financiële Dienstverlening De Stichting Exameninstituut Beroepsonderwijs Financiële Sector
23
Inhoud Aanleiding voor nieuwe eisen Geconstateerde gebreken Leidraden tweedepijler pensioenproducten Inhoud regeling deskundigheid Examen versus klassiek examen Keuzen in de markt
24
Initiatieven in de markt Bureau D & O ziet natuurlijk niet alles Toch zien we meerdere initiatieven ontstaan gericht op het intermediair die actief wil blijven op het gebied van pensioen maar zelf kennis mist
25
Voorbeelden van initiatieven 1. Aantrekken feitelijk leidinggevende op parttime arbeidsovereenkomst
26
Feitelijk leidinggevende Zeer ervaren inspecteur levenmaatschappij Is boventallig Treedt in dienst bij meerdere intermediairs met beperkt aantal posten voor beperkt aantal uren per intermediair Arbeidsovereenkomst voor 2 jaar 1 uur per week Onderhoud van lopende posten Nieuwe posten zelf advies op basis van eigen vergunning en tegen fee in rekening te brengen bij klant Voordeel kantoor: Bescherming bestaande portefeuille ook voor schade Volledig eigen vergunning
27
Voorbeelden van initiatieven 1. Aantrekken feitelijk leidinggevende op parttime arbeidsovereenkomst 2. Aantrekken externe feitelijk leidinggevende
28
Externe feitelijk leidinggevende Intermediair die eigen portefeuille heeft verkocht Hoeft voor het geld niet meer te werken maar heeft geen zin in geraniums Gaat optreden bij twee bevriende collega s als feitelijk leidinggevende pensioen Beheer en adviezen uit naam van het kantoor Beperkt aantal uren per maand Wordt betaald per uur Werkzaamheden worden waar mogelijk doorbelast aan klant Afspraak dat kantoor bij groei vaste kracht gaat aantrekken 29
Externe feitelijk leidinggevende Is binnen Wft toegestaan Hoeft niet aan AFM te worden gemeld Vergunninghouder moet kunnen aantonen dat kwaliteit van dienstverlening is gewaarborgd Taken en bevoegdheden moeten op schrift staan Verstandig om vast te leggen met baverzekeraars BA-verzekeraars huiverig voor risico s uit tweedepijler pensioen 30
Voorbeelden van initiatieven 1. Aantrekken feitelijk leidinggevende op parttime arbeidsovereenkomst 2. Aantrekken externe feitelijk leidinggevende 3. Pensioen vof
31
Pensioen vof Pensioendeskundige gaat vof aan. Vennoten: Pensioendeskundige BV Assurantiekantoor BV
Vergunning op pensioen vof Overdracht portefeuille van assurantiekantoor naar pensioen vof Aanbieders moeten meewerken tenzij gegronde bezwaren tegen de persoon van verkrijgende partij Nieuwe zaken in pensioen vof Pensioendeskundige is feitelijk leidinggevende Deel niet advieswerkzaamheden uitbesteed aan assurantiekantoor 32
Pensioen vof Pensioendeskundige is vennoot en feitelijk leidinggevende in meerder vof s Voordeel assurantiekantoor: Bescherming portefeuille Uitbreiding op gebied van pensioen mogelijk door deskundigheid pensioendeskundige Blijft zakelijk betrokken bij groei pensioenactiviteiten Eventueel stukje inkomsten uit uitbestede werkzaamheden
33
Voorbeelden van initiatieven 1. Aantrekken feitelijk leidinggevende op parttime arbeidsovereenkomst 2. Aantrekken externe feitelijk leidinggevende 3. Pensioen vof 4. Gemeenschappelijke onderneming
34
Gemeenschappelijke onderneming Groep assurantiekantoren besluit één gemeenschappelijk nieuw kantoor op te richten Elk kantoor mede eigenaar Iedereen concentreert pensioenzaken bij nieuwe onderneming Bestaande portefeuilles worden overgedragen Daardoor direct volume voor professionele bezetting Voordeel: Kwaliteitsverbetering naar klanten Zakelijk betrokken Bescherming portefeuille Goed uit te leggen aan klanten
35
Voorbeelden van initiatieven 1. Aantrekken feitelijk leidinggevende op parttime arbeidsovereenkomst 2. Aantrekken externe feitelijk leidinggevende 3. Pensioen vof 4. Gemeenschappelijke onderneming 5. Overdracht met afspraken
36
Overdracht met afspraken Overdracht portefeuille aan pensioenspecialist Afspraken: Bescherming portefeuille Wederzijdse verwijzingen
37
Leadvergoeding Pensioen valt onder 149a Bgfo AFM heeft uitspraak gedaan over leadvergoeding 100 (?) Leadvergoeding moet gecommuniceerd worden aan klant Hogere vergoeding zal worden uitgelegd dat provisie hoger is dan noodzakelijk Vanaf 1 januari 2012 inducement ook op directe beloning Ook bij directe beloning zal leadvergoeding moeilijk blijven liggen 38
Tot slot Klant en medewerkers van klant hebben recht op deskundig advies Maatregelen zijn gericht op ontwikkelen deskundig advies Markt is dynamisch Mogelijk dat maatregelen leiden tot ander landschap dan AFM / Minfin / CDFD nu voor ogen staat
39
Mr. J. Oosterbaan Martinius Algemeen directeur Bureau D & O
40
