Verslag bijeenkomst professionals Geitenkamp Arnhem t.b.v. de pilot leefbaarheid en sociale cohesie (Geitenkamp voor Elkaar!). Datum: 6 september 2007, Locatie: Stay Okay Dit verslag betreft alleen de opbrengst van de dag: de plenair gepresenteerde activiteiten met de meeste voorkeursstemmen en de onderbouwing ervan (met de eindscores erachter). De uitwerkingen van de discussie in de vier werkgroepen en een lijst van aanwezigen zijn opgenomen in de bijlage. Doel van de dag Samen met professionals van de wijk en vertegenwoordigers uit het wijkplatform keuzes maken voor activiteiten en maatregelen gericht op het verbeteren van de leefbaarheid en de sociale cohesie in de wijk de Geitenkamp. Werkwijze De deelnemers gaan in 4 werkgroepen uiteen en discussiëren aan de hand van de gegevens uit de wijkanalyse en een aantal concrete vragen. Elke groep neemt één van de vier gekozen hoofddoelstellingen als uitgangspunt (zie uitnodiging en 4 notities voor de werkgroepen) en kiest na een korte inventarisatie gezamenlijk drie activiteiten (gekoppeld aan subdoelen en doelgroepen) en werkt die verder uit. Uitgangspunten voor de keuze voor activiteiten die aan de 4 werkgroepen zijn meegegeven zijn: • Voorzien in een behoefte (primair bij burgers maar ook bij professionals) en hebben draagvlak. • Zijn uitvoerbaar en betaalbaar: dat wil zeggen dat de projecten in één jaar tijd zijn uit te voeren, dat er voldoende geld en andere middelen die zijn ingezet.kunnen worden (de gemeente zal hier op 6 september meer over zeggen). • Worden samen met burgers ontwikkeld en uitgevoerd • Hebben een ‘trekker’, d.w.z. een professionele verantwoordelijke organisatie die zorg draagt voor de noodzakelijke ondersteuning en begeleiding. • Sluiten aan bij bestaand beleid en al gemaakte afspraken of staan hier in ieder geval niet haaks op. Vervolg Gemeente geeft aan dat de plannen die vandaag gekozen worden serieus onder de loep genomen gaan worden. Keiharde garanties kunnen niet gegeven worden. Alle plannen moeten worden uitgewerkt en beoordeeld worden op haalbaarheid en draagvlak. De gemeente zal, in samenspraak met de overlegtafel Geitenkamp, ervoor zorgen dat spoedig duidelijk wordt welke plannen op korte termijn worden opgepakt of eventueel op langere termijn levensvatbaar zijn. Uiteraard zal ook naar samenhang gezocht worden met de plannen die vanuit de buurtaanpak op tafel komen te liggen vanuit de bewoners. Het zou mooi zijn als plannen elkaar kunnen versterken en/of in samenhang uitgewerkt kunnen worden. Buurtaanpak Hans Oosterbaan en Lucas Lambers presenteren hun plannen voor het betrekken van de bewoners van de Geitenkamp en het organiseren van activiteiten door en voor bewoners gericht op het verbeteren van de leefbaarheid en sociale samenhang. Voor verslag zie bijlage 3.
Resultaten van de ‘ stemming’ in de plenaire sessie (in volgorde van hoogste score): NB: zie in de bijlage voor uitwerking per groep. De ‘trekkers’ worden momenteel benaderd. Dit zijn opties – wijzigingen kunnen nog plaatsvinden. Omschrijving activiteit Gerichte aanpak jonge kinderen die emotioneel verwaarloosd worden. Randvoorwaarden: nummer openen waar je dit kunt melden. Groep 3: contact bevorderen (sociale cohesie) 2. Samen met peuters, kinderen en tieners een eenduidige aanpak realiseren en gedragscode opstellen voor omgang met elkaar in de wijk. (bottom-up ontwikkelen). Randvoorwaarden: continueren Kids in de wijk en Tieners in de wijk sportactiviteiten Groep 1. Veiligheid 3. Realiseren Wmo loket (liefs in Brede school locatie) Randvoorwaarden: burgers betrekken bij inrichten en organiseren. geld vrijmaken Groep 2: voorzieningen
Onderbouwing/motivatie Veel jonge kinderen (ruim 30) zwerven s’avonds laat zonder toezicht door de wijk. Hebben vaak alleen een ouder broertje of zusjes die op hen past. Ouders zijn nergens te bekennen.
Wie Zorg- en adviesteam samen met Kids in de wijk en WIG.
Trekker (optie) Petri van Mulekom (Rijnstad/kids in de wijk)
Score 21
Jongeren kunnen nog veel leren als het gaat om het met elkaar omgaan in de wijk. Veel mensen hebben last van onbehoorlijk gedrag jeugd maar durven ze niet aan te spreken. Door jongeren te betrekken bij opstellen ‘gedragsregels’ en bevestigen normen en waarden en respect kunnen ze ook beter op hun gedrag worden aangesproken. De bereikbaarheid en toegankelijkheid van voorzieningen moet worden verbeterd. Bewoners worden ter veel van het kastje naar de muur gestuurd. Lokale professionals moeten meer van elkaars bezigheden op de hoogte zijn en samenwerken. Moet tevens leiden tot betere coördinatie en communicatie (zowel tussen beroepskrachten/instellingen
Jongerenwerk samen met sportbuurtwerk
Petri van Mulekom
14
Gemeente samen met alle lokale partijen in de wijk.
Wim Bilo (Rijnstad)
12
4. Klussendienst/ tuinonderhoud door en voor bewoners Randvoorwaarden: geld vinden (ongeveer 60.000). organisatie opzetten vrijwilligers werven Groep 4: bevorderen Meedoen bewoners
5. Aanstellen wijkmakelaar Randvoorwaarden: hiervoor voldoende capaciteit realiseren. Groep 2: voorzieningen
6. Het creëren van een centrale regiefunctie in de wijk.
Groep 3: contact en ontmoeting bevorderen. 7. Vaste hangplek jongeren faciliteren Randvoorwaarden: - plek samen met bewoners kiezen (anders verzet) - gemeente moet toestaan borden te plaatsen Groep 1: veiligheid 8. Haltaanpak/ ‘bootcamp’ voor jongeren die crimineel
onderling als met bewoners). Het is nodig dat bewoners zelf actief worden in het onderhoud van de tuinen en het opknappen van huizen. Hiervoor moet nu initiatief genomen worden dat wordt ondersteund met geld en coördinatie. Plan staat in kinderschoenen, nu moeten nog middelen gevonden worden
Hilbert de Goede (2switsch)
11
Lucas Lambers (rijnstad)
11
Gemeente
Charly/Anneke
7
Tegengaan van overlast van jongeren is nodig. deze jongeren moeten ook beter in beeld komen en het moet makkelijker worden ze aan te spreken
Rijnstad samen met politie. Ook: woningcorporatie s, sportbedrijf
Ilse Lensen
6
Jongeren die uit de rails lopen moeten strenger en sneller
Samenwerking tussen
Ilse lensen en Theo vermeer
4
Het is nodig dat vragen en ideeën van bewoners actief worden opgepikt en gematched met relevante partijen. Nu worden er kansen gemist. Dit tast vertrouwen bewoners aan en zet geloofwaardigheid van de gemeente op spel. De activiteiten in de Geitenkamp buitelen over elkaar heen. Veel loopt langs elkaar heen zonder dat onderlinge afstemming wordt gezocht of mogelijk is.
Gemeente, woningcorporaties, 2switch en ROC ontwikkelen een plan en koppelen terug. Opm. Vrijwilligerscentrale betrekken Gemeente samen met alle andere lokale partijen. Ook betrekken corporaties (“Kan wel”)
gedrag vertonen. Randvoorwaarden: menskracht, geld en ruimte goede coaches, deskundigheid bewoners stimuleren criminaliteit te melden bewoners werven voor vrijwillige inzet Groep 1: veiligheid 9. Alleenstaande moeders niet verplichten te werken en meer opvang en mogelijkheid voor ontmoeting creëren voor deze groep Randvoorwaarde: vrijstelling regelen (ev. als proef) Beer op de weg: er is een wet Groep 3: contact
10. Werkmakelaars (uit de wijk) opleiden om bewoners te coachen bij het zoeken van werk, scholing, hobby’s. Eventueel koppelen aan maatjesproject. Randvoorwaarden: vrijwilligers moeten getraind worden door professionals van bv. VWC en Rijnstad. Groep 4: Meedoen 11. Faciliteren van initiatieven (is meer een randvoorwaarde, sluit aan bij punt 5 en 10)
worden aangepakt. Via kampervaring kunnen ze tijdig aangesproken en gecorrigeerd worden.
jongerenwerk, scholen, politie en gemeente.
Opm> bootcamps blijken alleen onder bepaalde voorwaarden effectief te zijn. Hier goed naar kijken. Veel vrouwen willen wel maar kunnen niet werken. Kinderen worden emotioneel verwaarloosd als moeder wel gaat werken. Aan de ene kant is betere opvang nodig voor kinderen, aan de andere kant zouden moeders die niet willen werken ontheven moeten worden van de plicht. Verder is inspanning nodig zodat moeders niet in isolement terecht komen. Het gaat ook hier om het snel kunnen matchen van vraag en aanbod. Als het om ideeën en wensen van kinderen of jongeren is het bieden van goede ondersteuning (dichtbij, vertrouwd) en coaching belangrijk. Er moet sneller ingespeeld kunnen worden op vragen van burgers. Bij alle instellingen moet vrije ruimte aanwezig zijn (en wat budget) om spontaan in te kunnen springen op interessante initiatieven. Uren zijn nu te zeer
Gemeente, scholen en ….?
Jaap Mes (IZ, gemeente)
3
Vrijwilligerscentrale kan en wil dit oppakken samen met wijkplatform.
Anita van Leeuwen (vrijwilligerscentrale)
2
Gemeente samen met lokale partijen waar prestatieafspraken mee worden gemaakt.
Charly
1
Groep 4: meedoen
13. Laagdrempeliger maken Grenspost door verbouwing en eventueel verplaatsing. Groep 3: Contact
dichtgetimmerd waardoor er weinig extra’s kan gebeuren en ondersteuning altijd lang op zich laat wachten. Dat is fnuikend voor gouden kansen die zich voor doen. Grenspost moet makkelijker zijn binnen te lopen. Is nu niet het geval. Hiertoe moet nieuwe ontmoetingsruimte gerealiseerd worden.
Gemeente
Lucas Lambers
0
Randvoorwaarden Zowel punt 6 als punt 11 zijn eigenlijk randvoorwaarden zo is de algemene mening. Ook groep 4 benadrukt dit van te voren expliciet. M.a.w. om zaken in de Geitenkamp over de gehele linie beter te laten verlopen is het noodzakelijk dat: • de centrale regiefunctie beter wordt ingevuld zodat allerlei initiatieven in de wijk beter op elkaar worden afgestemd en mensen en organisaties beter van elkaars wel en wee op de hoogte zijn. (regie betekent bijeen brengen spelers, afstemmen rollen en activiteiten, afspraken maken, afspraken bewaken, monitoren resultaten). • meer faciliteiten en ondersteuning geboden wordt aan initiatieven van burgers en het werk van vrijwilligers. Dit betekent ook dat er voldoende waardering is voor mensen die hun handen uit de mouwen steken, dat beter geluisterd wordt naar wensen van burgers en dat er sneller op vragen en wensen van burgers wordt gereageerd. Het is nodig om in de randvoorwaardelijke sfeer hier capaciteit en kwaliteit voor te regelen. Zie ook punt 5. De aanwezigen vinden dat deze randvoorwaarden beter door de gemeente vervuld moeten worden. Maak gebruik van de aanwezige energie De gespreksleider benadrukt dat er met veel enthousiasme wordt gewerkt. Er wordt al veel gepresteerd door bewoners en professionals op allerlei terreinen. Die energie moet je zien vast te houden. Blijf elkaar inspireren en blijf verbinding zoeken. Slotwoord wethouder Er zijn ideeën en initiatieven genoeg om de Geitenkamp leefbaar te maken en te houden. Goed dat er vandaag keuzes gemaakt worden en prioriteiten worden gesteld. Van belang dat professionals samenwerken maar ook goed om de burger zelf aan te spreken. Wat de burger zelf kan doen hoeft niet door professionals gedaan te worden. Zelfredzaamheid van burgers moet gestimuleerd worden. De positieve sfeer van samenwerking die van deze middag uitgaat is hoopgevend. Tot slot: De gemeente heeft recentelijk, in samenspraak met partners in de stad het beleidsplan WMO (208-2010) opgesteld. We zullen dit bij de uitwerking en uitvoering van deze aanpak in de Geitenkamp betrekken.
Bijlage 1. Aanwezigen Naam
Organisatie
E-mail
Anneke Nijman
gemeente Arnhem (wijkwinkel)
[email protected]
Charly Tomassen
gemeente Arnhem (wijkzaken)
[email protected]
Wim Bilo
Rijnstad (welzijn)
[email protected]
Ilse Lensen
Jongerenwerkster De Sperwer/Rijnstad
[email protected]
Petri van Mulekom
Grenspost/Rijnstad
[email protected]
Natasja Thuis
Vernieuwingsproject Arnhem
[email protected]
H. Nieuwhof
Rijnstad
[email protected]
Annie Baudain
Rijnstad
[email protected]
Monica Beek
Kinder/tienerwerk Grenspost
[email protected]
Hetty Driessen
Kinderwerkster Grenspost
[email protected]
Theo Vermaas
Gebiedsagent Geitenkamp
[email protected]
Lucas Lambers
Rijnstad
[email protected]
Hilbert de Goede
Volkshuisvesting
[email protected]
Arno Lippmann
De Vlindertuin
[email protected]
John Weerden
De Witte School
[email protected]
Miriam Rijs
S.T.M.G.
[email protected]
Hans Oosterbaan
Adviseur Buurtaanpak
[email protected]
D. Leenders
Sportbedrijf gemeente Arnhem
[email protected]
Lian Oomen
St. welzijn Ouderen
[email protected]
Henk Verbeek
St. welzijn Ouderen
[email protected]
Grada Kwint
Wijkplatform
[email protected]
Anita van Leeuwen
Vrijwilligerscentrale Arnhem
[email protected]
Bram Kluen
Kunstscout
[email protected]
Yvonne Bierings
Volkshuisvesting
[email protected]
Gülnar Yuldas
Volkshuisvesting (‘kan wel’)
[email protected]
Eline Janssen
Meldpunt Vrijwillige thuishulp
[email protected]
Wilda Driesse
Maatschappelijk werk Rijnstad
Barth van Eeten
Gemeente Arnhem (wethouder)
[email protected] [email protected]
Hans Hoogvorst
DSP-groep/HKwadraat
[email protected]
Carla Kolner
DSP-groep
[email protected]
Bijlage 2.
1. Uitwerking aantekeningen groep 1 - Veiligheid Hoofddoel: Het verbeteren van de veiligheid door het verminderen van de sociale overlast en kleine criminaliteit. Problemen • veel inbraak in woningen •
er is veel overlast van hangjongeren
•
er is te weinig sociale controle
Oplossingen/activiteiten 1. Politie Keurmerk Veilig wonen (woningbouw, renovatie) – gaat Volkshuisvesting uitvoeren. 2. ‘Halt’/bootcamp-achtige aanpak (politie samen met Rijnstad) 3. Realiseren jongeren hangplekken (politie samen met Rijnstad). 4. Uitdragen waarden en normen voor alle jongeren: wijkbreed, gedragsregels opstellen (en overal in de wijk hanteren) en consequenties zichtbaar maken (bottom-up aanpak samen met buurtwerk en scholen) zodat een open aanspreekcultuur ontstaat. 5. Overlegvorm overlast wijkbreder en integraal oppakken. 6. ‘Kijk om de hoek’ moet blijven (Swoa).
2. Uitwerking aantekeningen groep 2 - Voorzieningen Hoofddoel: Het verbeteren van het (gebruik van het) voorzieningenaanbod in de wijk. Problemen Deelname/ instroom basisonderwijs
Ontbreken maatschappelijk werk spreekuur Kwaliteit speelplekken 12 + Ouderenservice /HV/ mobiliteit
Oplossingen/activiteiten Bestaande projecten vanuit basisonderwijs versterken. Maar dan ook backoffice regelen, bv. schoolmij. Mooi nieuw MFC/brede school Verzoek indienen bij gemeente en Rijnstad Kraayennest, bestaande plekken verbeteren Vervoer op maat in de wijk organiseren (tock-tock)
Ideeën/ activiteitenbus voor bewoners Tijdelijkheid succesvolle projecten
Activiteiten(wijk)makelaar Inzetten of vasthouden positieve effecten
Communicatie met bewoners vaak onvoldoende Communicatie met professionals
Wijkwebsite/wijk-tv Wijkfeest nieuw leven inblazen Goede sociale kaart voor professionals (zorgcoördinator); één loket: integraal signaleren en koppelen periodieke netwerk borrel wijkfolder (met info over voorzieningen) Is al voor elkaar Bundel de krachten (zie loket) Versterk vooral de dingen die er al zijn Rol wijkmanager ???, versterken regie en coördinatie Kijk vooral naar wat bewoners al hebben aangegeven (bv. jops) Zie loket
Verlies spreekuur huisarts Versnippering bestaande inzet/ veel bewoners weten niet welke voorzieningen er zijn Vrijwillige thuishulp te onbekend
3. Uitwerking groep 3 - Bevorderen van contact met bewoners Hoofddoel: Het bevorderen van contact tussen wijkbewoners onderling. Probleem Veel overlappende projecten Alleenstaande moeder met kinderen Veel alleenstaande moeders zonder netwerk
Hpge drempel voor bewoners om Grenspost binnen te lopen
Oplossing/activiteit Centrale regiefunctie Moeders in bescherming nemen, niet verplichten tot werken Ontmoetingsmogelijkheden voor moeders versterken (koffieochtenden etc.) Kinderen naar peuterspeelzaal Grenspost verbouwen (eigentijds) en ontmoetingscentrum realiseren
Wie Wijkwethouder --scholen gemeente?
Gebiedsmanager Rijnstad en gebouwenbeheerder (samen met
Verwaarlozing kinderen (± 75) • Lopen alleen op straat (2-3 jarigen) • Verantwoording wordt afgeschoven op oudere broertjes en zusjes
Melden bevorderen door anoniem telefoonnummer Wijkgerichte intervisie en gezinsbehandeling door jeugdhulpverlening en st. Lindenhout (?) Maatjesproject (door Kids in de wijk)
werkgroep grenspost) Voorzitter zorgadviesteam samen met opvoedingsondersteuning (Petri) AMK Wijkagent WIG Kids in de wijk
4. Uitwerking groep 4 - Meedoen Hoofddoel: Bevorderen van ‘meedoen’ en dus actieve inzet van bewoners. Probleem Actieve bewoners haken af
Initiatieven worden niet goed gefaciliteerd en ondersteund Meer coaching is nodig bij begeleiden burgerinitiatieven.
Weinig animo voor vrijwilligersfeest
Oplossing/activiteit Bedanken/waarderen Afronden/informeren Betrekken Netwerken onderhouden Nieuwe uitdagingen maken Er is al veel: buurtaanpak, bronmethodiek, vernieuwing (gesprekken achter de voordeur), Nodig is: • verbinding tussen professionals • Actieve verwijzing • Database • 1 op 1 begeleiding Vraaggericht werken, aansluiten bij de motieven van mensen Actief vragen
Wie Alle organisaties
Bij alle instellingen meer ruimte reserveren voor spontane initiatieven
Vragen van bewoners blijven liggen Continuïteit initiatieven burgers onder druk
Steeds dezelfde mensen actief Geen duidelijkheid over wie welk initiatief oppakt Professioneel aanbod niet goed op elkaar afgestemd Eenzaamheid en werkeloosheid zijn hoog (stijgt) Jongeren: hoe bereik je ze? Hoe begeleid je ze?
Oproep wijkkrant/Vacaturebank Herhalen / Reclame Buurtconciërge, tuinhulp, klussen in huis Afstemming professionals Afstemming activiteiten Investeren in relaties Activiteiten herhalen en doorontwikkelen ‘Die activiteit is van mij’ (bewoners zijn eigenaar en niet alleen consument) Op zoek naar nieuwe bronnen bij bewoners Aandacht en oppakken kansen Laagdrempelige inloop (waar?) Casemanager/werkmakelaar zorgt voor betere afstemming en samenhang (gezonde kruisbestuiving) vb. Almelo Bewoners actief inschakelen Sluitende aanpak Netwerkontwikkeling bewoners Opruimen problemen (schulden) via jongerenwerk Intensieve inzet vereist
Buurtserviceteam (VH/2switch en WOP) Nodig: 60.000 (waarvan kosten coördinatie: 25.000)
Vrijwilligerscentrale samen met ROC en wijkplatform (project de deur uit)