Evaluatieformulier Mogen wij u vragen om voor de verdere beoordeling van Pentalfa uw evaluatie -formulier in te vullen. Namens de stuurgroep van Pentalfa, Prof. Dr. P. Herijgers,
25.03.2010
Reizigersgeneeskunde Centrale moderator: prof. dr. W. Peetermans ALGEMENE INTERNE GENEESKUNDE EN HUISARTSGENEESKUNDE
Reizigersvaccinatie: een actualisatie
Prof. Dr. W. Peetermans Algemene Inwendige Geneeskunde
Internationale reizigers
(UN-WTO)
Internationale reizigers
(UN-WTO)
Doel van de reis: Vakantie 50% Beroep en zaken 16% Bezoek aan vrienden en verwanten (VFR) 26% Snelst groeiende groep Moeilijkst te bereiken (rol huisarts!) Meeste en meest ernstige gezondheidsproblemen
Bron: UN-WTO
Epidemiologie van reizigersziekten bij VRF in Afrika Immigrant VRF
Reiziger VRF
Toerisme
52%
29%
18%
- malaria
45%
24%
9%
Acute diarree
5%
9%
13%
Hospitalisatieno od
42%
18%
8%
Pretravel advies
21%
58%
71%
Koortssyndroom
Leder K, et al. Geosentinel (1997-2004). Clin Infect Dis 2006; 43:1185-1193.
Reizigersconsultatie (“pretravel”) Algemene informatie over gezondheidsrisico’s Advies i.v.m. vaccinaties Advies i.v.m. medicamenteuze profylaxe Advies i.v.m. nood- en zelfbehandeling Advies i.v.m. reisapotheek Advies i.v.m. post-travel screening
Incidentie van reizigersziekten (Steffen R. J Travel Med 2008;15:145)
Reizigersconsultatie (“pretravel”) Geïndividualiseerd advies Risico – reductie (≠eliminatie) Gedeelde verantwoordelijkheid bij arts en reiziger Tijdig (4-6 weken) Bij huisarts of in erkend centrum voor Gele -Koortsvaccinatie Op basis van nationale consensusrichtlijnen: Wetenschappelijke Studiegroep Reisgeneeskunde en Hoge Gezondheidsraad
Instituut voor Tropische Geneeskunde Nationalestraat 155 2000 Antwerpen
Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid Rue J. Wytsman 14 1050 Brussel
Prof. A. Van Gompel (ITG), Dr. S. Quoilin (WIV),Prof. F. Jacobs (Hôp. Erasme, ULB), Prof. W. Peetermans (UZ Leuven), Dr. Y. Van Laethem (Hôp. St. Pierre, ULB), Prof. B. Vandercam (Hôp. St. Luc, UCL), Dr. S. Callens (UZ Gent), Dr. P. Lacor (UZ Brussel), Dr. Ph. Leonard (CHU-U. Liège), Dr. P. Soentjens (defensie)
Bronnen van informatie: www.itg.be
www.cdc.gov/travel www.who.int/ith
Reizigersvaccinaties Verplichte vaccinaties Gele Koorts Meningokokken Vaccinaties voor Hajj/Umra
Aanbevolen vaccinaties
Herhaling basisvaccinaties (Td; MBR) Poliomyelitis Hepatitis A of Hepatitis A/B Buiktyfus Andere: Cholera; BCG
Gele Koorts vaccinatie
Kaart WHO of CDC: Afrika en Zuid–Amerika “countries or areas with risk of Yellow Fever transmission” Country requirement (wetgeving van het land) Recommendation (medische indicatie)
1 toediening; geldig vanaf 10 dagen na injectie en gedurende 10 jaar
Yellow Fever
(WHO-CDC 2010)
Gele Koorts vaccinatie: nevenwerkingen Mild griepaal beeld: 10-30% (werkverlet < 1%) Ernstige (immunologische) nevenwerkingen Neurotroop of viscerotroop syndroom Enkel na primo – vaccinatie Vooral bij ouderen: 1 op 1.000.000 bij < 60 jaar 1 op 100.000 bij 60 – 69 jaar 1 op 30.000 bij > 70 jaar
Gele Koorts vaccinatie: contraindicaties Leeftijdsgrens: 9 maand (6 maand) Zwangeren (relatieve contraindicatie) Patiënten met verminderde immuniteit Patiënten met thymectomie HIV-patiënten met CD4 < 200/mm3 “Waiver” met tijdsvenster
Gele Koorts vaccinatie: Immuungecompromitteerde patiënt Stop immunosuppressieve therapie
Corticosteroïden Azathioprine, methotrexaat Anti-TNF Rituximab Leflunomide
1 maand 3 maanden 3-6 maanden ≥ 12 maanden ≥ 24 maanden
Herstart immunosuppressieve therapie 3-4 weken na toediening GK-vaccin Werkgroep HGR: Vaccinatie bij immuungecompromitteerde patiënt (rapport verwacht 2010)
Gele Koorts vaccinatie: corticosteroïden Contraindicatie in geval van > 20 mg prednisolone/dag gedurende 2 weken Geen contraindicatie in geval van < 10 mg prednisolone/dag Expert advies in geval van prednisolone 10–20 mg/dag
Meningokokken A/C/W135/Y Afrikaanse meningitisgordel (eerste 6 maanden van het jaar) Hajj/Umra In geval van lokale epidemie 4-ledig polysaccharide vaccin (conjugaat vaccin in USA) Geldigheidsduur: 3 jaar
Meningokokken gordel in Afrika
Vaccinaties voor Hajj/Umra (2009) Gele Koorts verplicht indien reiziger komt uit endemisch gebied Meningokokken A/C/W135/Y verplicht en 3 jaar geldig Poliomyelitis verplicht indien reiziger komt uit gebied waar wild-type poliovirus nog voorkomt Influenza A (pandemisch) verplicht indien vaccin beschikbaar is in land van herkomst Influenza A/B (seizoen) verplicht Hepatitis A (indien niet immuun)
Poliomyelitis “once-only” herhalingsdosis voor adolescenten/volwassenen na volledige basisvaccinatie op kinderleeftijd
Choleravaccin (Dukoral®) Oraal vaccin met geïnactiveerd Vibrio cholerae serogroep 01 en recombinant choleratoxine subunit B 2 innames (nuchter) met 2 weken interval Bescherming tegen V. cholerae serogroep 01 (niet serogroep 0139) gedurende 6 maanden Indicatie voor hulpverleners indien risico voor cholera-epidemie Prijs: 39,4 Euro
Choleravaccin voor Reizigersdiarree Kruisprotectie choleratoxine subunit B en thermolabiele enterotoxine (LT) van ETEC ETEC veroorzaakt 10-35% (mediaan 21%) van de gevallen van reizigersdiarree LT-positieve ETEC veroorzaakt 5-20% (mediaan 11%) van de gevallen van reizigersdiarree Protectieve werkzaamheid van het vaccin bedraagt 50-60% Consensusvergadering 2009: Slechts klein % van de reizigersdiarree kan worden voorkomen Geen indicatie voor preventie van reizigersdiarree
Hill DR et al. Lancet Infect Dis 2006; 6: 361-373.
Hepatitis A Indicaties: niet–immune reizigers naar landen met een hoog / intermediair risico kinderen van allochtonen die reizen naar familie in land van herkomst: puntbron epidemies na terugkeer (KCE rapport, 98A, 2009)
Serologie-bepaling detecteert immune personen na infectie of vaccinatie Toedieningschema: 1e dosis voor reis (ook voor last minute reizigers) 2e dosis na 6 maanden (of later…)
Hepatitis A
Hepatitis B Klassieke indicaties:
Frequente of langdurige (> 3-6 m) reizen Allochtone kinderen VFR Seksuele contacten / injecties of ingrepen / avontuur Gezondheidswerkers / opvoeders
In kader van “universele” vaccinatie WHO Aanbeveling voor eenmalige serologie-bepaling na boosterdosis (levenslange immuniteit) Toedieningsschema Hepatitis B:
0-1-12 maanden (vertrek na 2e dosis) 0-7-21 dagen-12 maanden (vertrek na 3e dosis) 0-1-4 maanden (vroegste boosterweek = 16) Vervolledig onderbroken schema
Hepatitis A+B Aanbeveling bij niet-immune reizigers indien voldoende tijd (2 dosissen = 4 weken)
Buiktyfus Vaccin op basis van Vi-polysaccharide antigen Levend – afgezwakt Salmonella typhi (Ty21a) oraal vaccin (Vivotif®) terug beschikbaar: Intacte capsule, 1 uur voor maaltijd om de andere dag (3 doses) Koel bewaren Niet gelijktijdig met antibiotica of antimalariamiddel Contraindicaties: jonger dan 5 jaar; zwangerschap; immunosuppressie; intestinale infectie of inflammatie
Buiktyfus
BCG-vaccin voor Tuberculose Tuberculine omslag tijdens verblijf van 3-12 maanden in hoog-endemisch gebied bedraagt 4% op jaarbasis Beleid met Tuberculine huidtest na terugkeer geniet de voorkeur (ook bij gezondheidswerkers) behandeling LTBI BCG-vaccinatie te overwegen bij jonge kinderen (jonger dan 5 jaar) van migranten die jaarlijks naar familie reizen (enkele maanden verblijf in hoog of intermediair endemisch gebied)
BCG-vaccin niet verkrijgbaar bij VRGT
Tuberculose
Dengue Vaccin research is prioriteit (“medical need”) Immunogeniciteit tegen de 4 serotypes Morrison D et al. J Infect Dis 2010;201:370-377.
Reizigersvaccinaties Bij de huisarts met interesse/expertise in reizigersgeneeskunde In een erkend centrum voor Gele -Koortsvaccinatie Op basis van jaarlijks geactualiseerde nationale consensusrichtlijnen Expert advies (miv overleg met behandelend specialist) vereist voor “bijzondere” reizen en “bijzondere” reizigers
Reizigersvaccinaties De afdeling Algemene Interne Geneeskunde wenst u een goede en gezonde reis. Infomatiebrochure op www.uzleuven.be
Nuttige websites: www.itg.be www.health.fgov.be www.who.int/ith www.cdc.gov/travel www.promedmail.org Reizen en Ziekte (nieuwe editie, 2010)
Discussie Gelieve voor uw vragen of opmerkingen de draadloze microfoon te gebruiken zodat men u ook op de andere locaties kan horen.
Specifieke indicaties voor reizigersvaccinaties: rabiës, Japanse encefalitis en tekenencefalitis.
prof. dr. E. Van Wijngaerden afdeling algemene interne geneeskunde
Rabiës
Eurosurveillance 2005, 10, 11
Rabiës Lyssavirus Dodelijke encefalitis > 55 000 doden/j (WHO) 44% Afrika, 56% Azië Geen behandeling eens kliniek
Zoönose Vooral hond in Azië en Afrika 99% rabiesdoden door hondenbeten http://www.who.int/rabies/epidemiology/Rabiessurveillance.pdf
Rabiës Lyssavirus Dodelijke encefalitis: > 55 000 doden/j (WHO)
Zoönose Vooral hond in Azië en Afrika (+ doden) Vooral vleermuizen en wilde carnivoren in Nieuwe wereld
Transmissie Speeksel: meest beet Niet-intacte huid Slijmvlies
(Expositie vleermuizen in grotten) (Transplantatie)
Rabiës preventie Preventie in populatie Vaccinatie huisdieren en wilde carnivoren Populatiecontrole carnivoren
Preventie blootstelling aan (verdachte) dieren, dood of levend Preventieve (pre-exposure) vaccinatie risicogroepen Post-exposure vaccinatie Pre-exposure vaccinatie reiziger naar (meer) endemisch gebied
Rabiës preventie: post exposure Wonde grondig wassen met water en zeep, nadien ontsmetten (Isobetadine) Rabies immunoglobuline (RIG) in en rond wonde Rabiesvaccin IM deltoid. op dag 0, 3, 7, 14 en 28 (of 2 op d 0, 1 op d 7 en 21)
In België enkel via WIV (vroeger Instituut Pasteur Brussel) www.pasteur.be
Rabiës preventie: post exposure In vele landen geen RIG beschikbaar en inferieure of geen vaccins Repatriëren RIG en vaccin opsturen (verzekering, ambassade)
Rabiës preventie: pre-exposure voor reiziger
Vaccins bereid op humane cellijnen België: 3 IM injecties: dag 0, 7 en 21 of 28 Rappels na 1 jaar en nadien 5 jaarlijks Beschikbare vaccins Via Pasteur (www.pasteur.be) Terugbetaald (+/- 65 euro voor 3) Bestelprocedure
Via vaccinatiecentra: Rabipur Niet terugbetaald (+/- 190 euro voor 3)
Nadien nog steeds post-exposure vaccinatie nodig op d0 en d3 (geen RIG)
Rabiës preventie: pre-exposure voor reiziger: voor wie? Klassieke (professionele) risicogroepen Archeologen, speleologen Fietsers, joggers… Langer verblijf in ontwikkelingsgebieden (=niet binnen 24-48 u RIG en vaccin) Kinderen
RIG hoe langer hoe minder beschikbaar, vaccins veilig: drempel eerder verlagend
Japanse encefalitis
Burchard JTM 2009; 16: 204
Japanse encefalitis Flavivirus Frequentste oorzaak van encefalitis in endemisch gebied 40 000 klinische gevallen/j (infectie x 250) 30% fataal 50% overlevenden sign. neurologisch deficit
Burchard JTM 2009; 16: 204
Japanse encefalitis Zoönose
Culex Water Actief Schemering en nacht - Buiten - Ruraal
Seizoen
Japanse encefalitis Risico reizigers: 1/5000 tot 1 000 000/m Tijd Duur verblijf Seizoen Timing buitenactiviteiten
Japanse encefalitis Risico reizigers: 1/5000 tot 1 000 000/m Tijd Duur verblijf Seizoen Timing buitenactiviteiten
Plaats Geografisch risico niet goed omschreven Platteland, maar ook stad Buiten
Japanse encefalitis Risico reizigers: 1/5000 tot 1 000 000/m Tijd Duur verblijf Seizoen Timing buitenactiviteiten
Plaats Geografisch risico niet goed omschreven Platteland, maar ook stad Buiten
Persoon Activiteiten Leeftijd Immuunstatus Burchard JTM 2009; 16: 204
Japanse encefalitis vaccinatie Vroeger: JE-VAX: NEVENWERKINGEN Muizenhersenen: zz ADEM Angio-oedeem 1/1000
Japanse encefalitis vaccinatie Vroeger: JE-VAX Muizenhersenen: zz ADEM Angio-oedeem 1/1000
Nu: IXIARO (160 euro voor 2)
Vero celcultuur Geen allergische reacties Geregistreerd voor volwassenen Meer immunogeen, na slechts 2 injecties 0.5 ml IM met interval van 4 weken Booster na 1 jaar, dan om de 3 jaar?? (kind: halve dosis: testfaze)??
JE vaccinatie: indicaties Niet alle reizigers! Nevenwerkingen (maar niet meer met Ixiaro?) Kostprijs
Ruraal verblijf van > 4 weken in endemisch gebied (seizoen) Expats in endemisch gebied (ook stad)
Muggenmaatregelen schemering en nacht! Belgische consensus reisgeneeskunde 2009
Tekenencefalitis: verspreiding
Tekenencefalitis Flavivirus Europees TBEV-Eu Siberisch TBEV-Sib Verre Oosten TBEV-FE
Febriel syndroom, in 2e faze encefalitis >10 000 klinische gevallen/j Mort <2% voor TBEV-Eu (>20% voor andere) Neurologische seq. 50%
Tekenencefalitis
Lancet 2008; 371: 1862
Tekenencefalitis Zoönose: Tekenbeet Onmiddellijke overdracht Seizoen Toename in EU
Eurosurveillance 2008; 13 : 1
Tekenencefalitis: preventie tekenbeet Fysieke bescherming Periodieke inspectie en verwijderen Goed voor Lyme Minder efficiënt voor TBE
Vermijden outdoorexpositie/vegetatie DEET: beperkt effect Impregneren overkledij met permethrine of permethrine spray op kledij (niet op huid)
Tekenencefalitis: preventieve vaccinatie FSME Immun (35 euro/dosis) (FSME Immun junior van 1 tot 16 j))
(Encepur) Geen ernstige nevenwerkingen D0, w4-12, na 1 j, rappel na 3j, dan 5 j Bescherming vanaf 2 weken na 2e injectie
D0 en D14 Bescherming 90% vanaf D28
Schema rappels nog niet helemaal op punt Bescherming levenslang voor jongeren na 5e injectie? Systematisch om de 3 j zo >60 j?
Tekenencefalitis: wie vaccineren? Kaart
http://www.itg.be/ITG/Uploads/MedServ/FSME.jpg
Seizoen Activiteiten
Discussie Gelieve voor uw vragen of opmerkingen de draadloze microfoon te gebruiken zodat men u ook op de andere locaties kan horen.
Persisterende darmklachten na de reis Guy Boeckxstaens KULeuven
Travelers’ diarrhea •
Acute infectious gastroenteritis: – At least 2 of the following: fever, vomiting, diarrhea or a positive stool culture
•
Travelers’ diarrhea (TD): – > 3 loose stools + 1 symptom of infection (nausea, vomiting and abdominal pain/cramps, fever, blood in stools) within a 24h period beginning at least 48 hr after arrival at the destination country
Travellers’ diarrhea risk
• TD risk areas
Steffen R, Epidemiology of Traveler’s Diarrhea, Clinical Infectious Diseases.2005;41:S536-40
Travelers’ diarrhea • •
Contaminated foods > drinking water “Boil it, cook it, peel it or forget it”, but … cooking foods does not always kill pathogens!
•
80 % of cases of TD = bacterial origin – 50% due to diarrheagenic E. coli – Campylobacter, Salmonella and Shigella – Less common: Aeromonas, Plesiomonas, Vibrio spp
•
12% due to parasites – – – –
•
Most common organisms detected in travelers with persistent diarrhea Cryptosporidium and Giardia Asia: E. histolytica Others: cyclospora, isospora, microsporidia
Viruses – Norovirus – Rotavirus, adenovirus, astrovirus
Travelers’ diarrhea •
TD: - mostly self-limiting, < 1% requires hospitalization
• Persistent abdominal complaints after TD: – Chronic diarrhea (>4 weeks) • Persistent infection – parasites (cryptosporidium, Giardia, Entamoeba, isospora, microsporidia) – bacteria (E. coli, Campylobacter, Salmonella)
– PI-IBS: 4 to 13% • Recurrent abdominal pain or discomfort at least 3 days a month in the past 3 months, associated with 2 or more of the following: – Improvement with defecation – Onset associated with change in stool frequency – Onset associated with change in form of stool
• Criteria fulfilled for the past 3 months with symptom onset at least 6 months before diagnosis
Functional bowel disorders: symptom based diagnoses
•
IBS: Rome criteria (I – III): changes in stool consistency or frequency, discomfort and/or pain
•
Vocabulary of the intestine available to express distress is extremely limited (organic vs functional)
•
IBS is a collection of different disorders yet to be identified
•
Post-infectious IBS is a well-defined subgroup and represents a perfect disease model allowing us to study the pathophysiology of IBS in detail
IBS: bothersome symptoms
Prevalence of IBS following an infectious episode • Website http//www.pi-ibs.eu • Did your IBS begin with an infectious illness? – Yes=199 – No / uncertain= 969
17%
Onset while travelling
Odds Ratio
p for difference
Yes
No
66 (31%)
147 (69%)
+Stool culture
31%
17%
2.3
0.01
Fever
51%
57%
0.67
0.18
Vomiting
33%
60%
0.3
0.0003
Bloody diarrhoea
15%
29%
0.44
0.04
N
Infectious diarrhea and the risk to develop persistent abdominal symptoms (post-infectious IBS)
Spiller & Garsed, Gastroenterol 2009
•
June 23rd 2002: Saint John´s eve in Torroella de Mongri
•
Traditional cream cakes of the local bakery
•
1243 persons infected with Salmonella enteritidis
•
40% Torroella residents, 40% of villages of same county, 20% visitors
•
677 infected adults were contacted
Prevalence of IBS and FD after Salmonella infection in Torroella de Mongri
IBS
%
FD
21 36 43 20
20
71 % diarrhea predominant 13.4% 10% 0
Pre
3 6 12 Months after infection
control case
0
Pre
3 6 12 Months after infection Mearin et al., 2005
Risk factors to develop post-infectious IBS
Acute diarrhea > 3 weeks Spiller & Garsed, Gastroenterology 2009
How does an episode of infectious gastroenteritis eventually lead to bowel dysfunction and symptoms?
Persistent microscopic inflammation in the intestinal mucosa after Campylobacter gastroenteritis and PI-IBS
Post-infectious IBS
At entry
6 wk
12 wk
At entry
6 wk
12 wk
Control
Spiller et al., Gut 2000
Mucosal immune dysfunction in IBS? •
Microscopic inflammation in biopsies
•
Altered gene expression
Cremon et al., AmJGastro 2009
Dunlop et al., Gastroenterol 2003
Altered expression profile of genes in colonic mucosa of IBS patients - Twenty genes differentially expressed in mucosa of IBS patients - Functional importance of these genes 1. Antigen processing and presentation by MHC I complex 2. Immune response 3. Host defense response to pathogens
Aerssens et al., Clin Gastroenterol Hepatol 2008
Mucosal immune dysfunction in IBS? •
Microscopic inflammation in biopsies
•
Altered gene expression
•
Increased cytokine production (PBMCs, biopsies)
Mechanisms of peripheral sensitisation of afferent nerves
Activation Sensitisation Recruitment
TRP
TRPV1 TRPV4 Mast cell Enterochromaffin cell
Histamine Serotonin PGs Proteases (PAR2) Cytokines
5-HT
EC
Inflammation
“Sensitising soup”
Increased expression of TRPV1 and microscopic inflammation in patients with IBS TRPV1
CD3
Controls
IBS
Akbar, Gut 2008
Risk factors to develop post-infectious IBS
Spiller & Garsed, Gastroenterology 2009
Prognosis and treatment of PI-IBS •
Prognosis – Viral gastroenteritis: short lived PI-IBS (3-6 months) – Similar prognosis for bacterial gastroenteritisinduced PI-IBS as “standard” IBS? – Risk of PI-IBS decreases with time after infection
•
Treatment – Positive stool culture: start AB – PI-IBS: similar to IBS ~ symptomatic (diarrhea, constipation, pain)
• Prevention? – Immediate start of AB in case of suspicion of travelers’ diarrhea (~ effective prevention by AB) – Prophylaxis of traveliers’ diarrhea using AB
resistance!!
– Ongoing trial evaluating early treatment with azithromycin
Persisterende darmklachten na de reis of postinfectieuze IBS (PI-IBS) •
Persistent abdominal complaints: persistent infection (chronic diarrhea) vs PI-IBS
•
On average 10% of patients undergoing travelers’ diarrhea will develop PIIBS
•
Psychological factors, female gender and the duration of initial illness are the main risk factors to develop PI-IBS
•
Persistent microscopic inflammation is the main underlying mechanism of increased pain perception
•
Treatment is limited to symptomatic control in case of PI-IBS (diarrhea, constipation, pain)
•
Prevention of PI-IBS by early treatment of travelers’ diarrhea?
Discussie Gelieve voor uw vragen of opmerkingen de draadloze microfoon te gebruiken zodat men u ook op de andere locaties kan horen.
Preventie en behandeling van malaria: wat is nieuw
dr. Paul De Munter, afdeling Algemene Interne Geneeskunde
Overzicht
Inleiding Epidemiologie van malaria Preventie van malaria Behandeling van malaria
Inleiding Ziekte veroorzaakt door protozoon en overgedragen door mug Anopheles 5 relevante Plasmodium species: Plasmodium falciparum: ernstige en dodelijke vormen Plasmodium vivax en ovale: meestal niet zeer ernstig, wel risico laattijdige ziekte en recidief Plasmodium malariae: chronische laaggradige vorm Plasmodium knowlesi: initieel beschreven in Maleisië (maar casussen uit meerdere ZO -Aziatische landen); morfologisch zoals malariae, maar gedraagt zich klinisch als falciparum
Inleiding
CDC
Epidemiologie van malaria Wereldwijd, in 2008: 243 miljoen gevallen van malaria (93% falciparum) 863000 doden door malaria (85% kinderen <5y) Indruk afname laatste jaren (sommige landen >50%)
Bij reizigers, jaarlijks: 80-90 miljoen naar landen waar malaria endemisch 10000-30000 malaria-gevallen 150 doden, meestal tengevolge van falciparum
Risico varieert met bestemming
West-Afrika: 2.4% per maand verblijf Oost-Afrika: 1.2% per maand verblijf Azië en Zuid-Amerika: tot 100x lager Lokale variatie (risico tot 10% per dag verblijf)
World Malaria Report 2009, WHO Keystone JS et al. Travel Medicine. Mosby 2008 Medasso. Gezondheidsadviezen voor reizigers. 2008-2009
Epidemiologie van malaria
Epidemiologie van malaria
Epidemiologie van malaria falciparum - vivax
falciparum
vivax Trends Parasitol. 2006;22(8):353-8.
Preventie van malaria Preventie blootstelling aan muggenbeten primordiaal: Muskietennet (geimpregneerd met muggendodend middel) Aangepaste kleding, zo mogelijk geimpregneerd Muggen repellents op blootgestelde huid
Aanvullend medicamenteuze profylaxe GEEN ENKELE PREVENTIEVE MAATREGEL BIEDT 100% BESCHERMING: KOORTS NA TROPENREIS => MALARIA UITSLUITEN
Preventie van malaria Medicamenteuze profylaxe Regio’s: WHO I
(vroegere WHO A)
Minimaal risico enkel muggenprotectie
WHO II
(vroeger WHO A)
Geen chloroquine-R Profylaxe met Nivaquine (of Malarone)
WHO III
(vroeger WHO B)
Profylaxe met Nivaquine+Paludrine Paludrine in België niet meer gecommercialiseerd Vervangen door schema’s WHO IV (C)
WHO IV
(vroeger WHO C)
Profylaxe met: Malarone of Lariam of Doxycycline
Preventie van malaria Nieuw Lariam-resistentie: • Breidt zich verder uit in grensgebieden Thailand met Birma en Cambodja • Nu ook: • grensgebied Birma en China • in belangrijke delen Cambodja en Vietnam • Alternatieven: Malarone, doxycycline
Preventie van malaria NEVENWERKINGEN*
RR Adverse effect
RR Gastrointestinal AE
RR Dermatological AE
RR Neuropsychiatric AE
Malarone
Lariam
0.72
0.54
ns
0.49
Doxycycline
Lariam
ns
ns
ns
0.68
Malarone of Lariam of Doxycycline
NivaquinePaludrine
0.84
0.71
ns
Ns
Malarone
Doxycycline
ns
PRIJS BELGIË
Reis 4d €/d
Reis 14d €/d
Reis 90d €/d
Atovaquoneproguanil
Malarone
10.8€
6.2€
4.3€
Doxycycline
…
2.9€
1.2€
0.4€
Mefloquine
Lariam
8.6€
2.4€
1.1€
8.6€
4.9€
1.1€
(+ tolerantietest)
*Jacquerioz FA et al. Cochrane Database of Systematic Reviews 2009, Issue 4.
Preventie van malaria Intermezzo
PLoS One. 2010; 5(3): e9546.
Behandeling van malaria Diagnose essentieel om adequate behandeling te kunnen instellen Symptomen aspecifiek Denk eraan blootstelling na te vragen
Behandeling gecompliceerd door resistentie Niet elke malaria kan op de zelfde manier behandeld worden
Behandeling van malaria
Boggild AK et al. CMAJ. 2009;180(11):1129-31.
Behandeling van malaria 3 dagen na verblijf in Congo zonder profylaxe: koorts, misselijkheid en braken Op raadpleging zelfde dag: naar huis gestuurd zonder specifieke therapie Spoedopname zelfde dag: naar huis gestuurd 4 dagen later: spoedopname met lethargie, verwardheid,koorts en incontinentie: parasitemie 35% opname op intensieve: quinine IV + wisseltransfusie, later PO + doxycycline 4 dagen later ontslag naar huis
Boggild AK et al. CMAJ. 2009;180(11):1129-31.
Behandeling van malaria
Boggild AK et al. CMAJ. 2009;180(11):1129-31.
Behandeling van malaria Artemisinines Producten geproduceerd door de plant Artemisia annua Meer dan 2000 jaar gebruikt in China voor behandeling van koortsen In jaren ‘70 identificatie arteminisine, en synthese afgeleiden
Eigenschappen Zeer veilig Snelle werking Actief tegen vele stadia in de levenscyclus, ook tegen gametocyten (transmissie)
Werkingsmechanisme nog steeds niet volledig bekend
Behandeling van malaria Artemisinines WHO beveelt Artemisinin Combination Therapies (ACT) aan als behandeling tegen falciparum malaria Combinatie met actief, langer werkend preparaat Optimalere werking Wederzijdse bescherming tegen resistentieselectie
Slechts 1 ACT geregistreerd in België: artemether + lumefantrine
In gerandomiseerde studie in Z & ZO Azië: mortaliteitsreductie bij behandeling ernstige malaria met artesunaat ipv quinine Artesunaat niet geregistreerd in België Dondorp A et al. Lancet. 2005;366(9487):717-25.
Behandeling van malaria
Richtlijnen UZ Leuven – niet ernstige malaria Situatie
Behandeling
Niet-ernstige malaria, definitieve identificatie nog niet bekend of onzeker
Malarone
Niet-ernstige malaria, definitieve identificatie nog niet bekend of onzeker, ontstaan ondanks profylaxe met malarone
Riamet
Niet-ernstige vivax, ovale of malariae malaria van om het even welke oorsprong
Nivaquine
(met uitzondering van indonesië en papua-nieuwguinea)
(atovaquone 250 mg /proguanil 100 mg)
4 tabletten per os per dag met eten, gedurende 3 opeenvolgende dagen (artemether 20 mg /lumefantrine 120 mg)
(steeds na controle van het ECG) 4 tabletten per os, toegediend op het ogenblik van de initiële diagnose, gevolgd door vijf opeenvolgende dosissen van 4 tabletten, toegediend 8, 24, 36, 48 en 60 uur later (in totaal 24 tabletten) (chloroquine, tabletten van 100 mg base) 10 mg base/kg (maximum 600 mg base) per os, gevolgd door 5 mg/kg base (maximum 300 mg base) 6, 24, en 48 uur later
Voor vivax en ovale gevolgd door Primaquine 30mg per dag gedurende 14 dagen
Niet-ernstige falciparum malaria
Malarone
(atovaquone 250 mg /proguanil 100 mg)
4 tabletten per os per dag met eten, gedurende 3 opeenvolgende dagen
Niet-ernstige falciparum malaria uit gebied Nivaquine (chloroquine, tabletten van 100 mg base) 10 mg base/kg (maximum 600 mg base) per zonder chloroquineresistentie
os, gevolgd door 5 mg/kg base (maximum 300 mg base) 6, 24, en 48 uur later
Behandeling van malaria
Richtlijnen UZ Leuven – ernstige malaria Situatie
Behandeling
Ernstige malaria (voorkeur – zeker zo uit Z of ZO-Azië)
Artesunaat (flacons van 60 mg) 2.4 mg/kg IV als eerste dosis gevolgd door 2.4 mg/ kg na 12 en 24 uur gevolgd door 2.4 mg/ kg dagelijks gedurende 6 dagen + zodra mogelijk doxycycline 200mg per dag gedurende 7 dagen.
Ernstige malaria (alternatief)
Quininehydrochloride (amp van 250 mg/ 2ml en 500 mg/2ml) 20mg/kg over 4h IV als oplaaddosis (onder cardiale monitoring), gevolgd door 10 mg/kg over 4h IV om de 8h, gedurende 7 dagen + zodra mogelijk doxycycline 200mg per dag (enkel per os beschikbaar) en mag worden overgeschakeld naar perorale toediening van kininesulfaat (capsules van 325 mg) 10mg/kg zout 3x per dag.
Behandeling van malaria Artemisinines: resistentie
Studie bewijst verminderd effect van artemisinines in grensgebied van Thailand en Cambodja, wereldwijd beschouwd als bakermat van alle resistentie van malaria Relatieve, nog geen absolute, resistentie (= vertraagde parasietenklaring) Mechanisme van resistentie voorlopig niet volledig duidelijk, oorzaken van resistentieselectie wel: gebruik van arteminisine monopreparaten, onbetrouwbare formuleringen, behandelingen van suboptimale duur Verspreiding tegengaan zeer belangrijk
Dondorp et al. N Engl J Med. 2009;361(5):455-67. Dondorp et al. Nat Rev Microbiol. 2010.
Behandeling van malaria Malarone: resistentie
Casus van laattijdig falen van behandeling met atovaquone-proguanil, zonder voorafgaandelijke Malarone profylaxe Mechanisme van resistentie: Tyr268Cys eenpuntsmutatie geassocieerd met atovaquone resistentie Resistentie momenteel beperkt omwille van beperkt gebruik door kostprijs
Perry TL et al. Open Medicine 2009 3(1):10-16.
Besluit: malaria Blijft een belangrijk probleem Voorkomen is beter dan genezen: Muggenpreventie Adequate profylaxe Nooit 100% effectief
Toenemende probleem van resistentie, zowel voor profylaxe als voor behandeling Diagnose: dringend blootstelling navragen essentieel
Behandeling: dringend aan te passen aan species en oorsprong rol voor artemisinine preparaten
Meer info
Voor richtlijnen WHO betreffende reizen: http://www.who.int/ith/en/
Voor Belgische consensus richtlijnen: http://www.itg.be/itg/
Voor Amerikaanse richtlijnen: http://wwwnc.cdc.gov/travel/default.aspx
Discussie Gelieve voor uw vragen of opmerkingen de draadloze microfoon te gebruiken zodat men u ook op de andere locaties kan horen.
Pentalfa Website Vanaf nu kan u zich op de Pentalfa website inschrijven om via email onze nieuwsbrief te ontvangen. http://med.kuleuven.be/pentalfa/ Namens de stuurgroep van Pentalfa, Prof. Dr. P. Herijgers,