Mogelijkheden voor eiwithoudende gewassen met focus op mengteelten granen-peulvruchten. Latré J., Dewitte K., Haesaert G. Wambacq E., Derycke V

‘Mogelijkheden voor eiwithoudende gewassen met focus op mengteelten granen-peulvruchten

Latré J., Dewitte K., Haesaert G. Wambacq E., Derycke V. Hogeschool Gent – PROEFHOEVE BOTTELARE Departement BIOT Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur

Indeling Eiwitgewassen - Vlinderbloemigen Voordelen van vlinderbloemigen Situering onderzoek op de Proefhoeve Bottelare Waarom mengteelten ? Resultaten Praktijkgericht onderzoek Proefhoeve Bottelare en Alt-Demo 2005-2006 Rendabiliteit Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008

Mogelijkheden voor eiwithoudende gewassen met focus op mengteelten

1

Vlinderbloemigen hebben ook in Vlaanderen een plaats ! Klavers : witte klaver , rode klaver , mengteelt gras-klaver : zie verschillende Demonstratieprojecten (via LCV) en onderzoek o.l.v. Dr. Ir. A. De Vliegher (ILVO) Focus onderzoek Hogeschool Gent op Eiwithoudende zaden* en mengteelten

Erwt (Pisum sativum) Veldbonen (Vicia faba) Lupinen (Lupinus spp.)

…

* Grain legumes/ pulses Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


Voordelen van vlinderbloemigen Geen N-kunstmest nodig Opbrengst van het volggewas is hoger Grotere vruchtwisseling – lagere ziektedruk Betere bodemstructuur Energiebalans wordt beter op bedrijfsniveau (minder fossiele energie) en lagere emissie Naast eiwitbron vaak ook interessante functionele eigenschappen Kansen voor een meer duurzame productie ECONOMISCHE ASPECTEN

SOCIALE ASPECTEN

100

80

60

40

20

ONDERNEMERSCHAP

Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008

ECOLOGISCHE ASPECTEN


2

Effect introductie van 20% vlinderbloemigen in de vruchtwisseling (Hauggaard-Nielsen, 2008) 13 % minder energieverbruik per ha 18 % minder verzuring 14 % lagere CO2 -emissie Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


1kg N produceren onder de vorm van ammoniak of ammoniumnitraat kost 0.6kg aardgas (=0.8kg stookolie)



3

Nood aan eigen “biologisch geproduceerde” eiwitbron voor de Biologische veehouderij Sinds 1/01/2008 geen “gangbaar” geproduceerde grondstoffen toegelaten in krachtvoeder voor runderen, voor varkens en pluimvee vanaf 1/01/2012 Import houdt tevens insleep van GGO in wat voor de Biologische Landbouw onaanvaardbaar is Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


Uitgevoerd onderzoek op de Proefhoeve Bottelare Hogeschool Gent 2002-2003 : ALT-demoproject ‘Gebruik van plantaardige eiwitbronnen en eigen voederwinning’*door Vereniging voor Zelfmengers vzw i.s.m. Hogeschool Gent 2002-2004 : projecten i.v.m. mengteelten erwtengerst en eiwitgewassen in opdracht van Landbouwcentrum voor Voedergewassen vzw 2005-2006 :Demonstratieproject Vlaamse overheid : ‘Eiwitgewassen telen voor eigen voederwinning’* 2007-2008 : eigen onderzoek 2005-heden : vruchtwisselingsproef •Met medefinanciering van de Europese Unie en de Vlaamse overheid, Departement Landbouw en Visserij, Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


4

Vruchtwisselingsproef (1) Proefhoeve Bottelare i.s.m. Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen UGent

200 N 150 N

100 N

0N

Monocultuur maïs : dé N-respons Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


Vruchtwisselingsproef(2) 0N

100 N

150 N 200 N

Maïsteelt na 2 jaar grasklaver : zelfs bij 0 eenheden N een volwaardig gewas Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


5

Doelstellingen Demonstratieproject* Teelt courante en nieuwe eiwitgewassen (mengteelten) demonstreren : 3 proefvelden (Bottelare, Bocholt, Koksijde) x 2 jaar

Droge erwt, veldboon, mengteelten,…

Haalbaarheid van erwten, erwten-gerst en veldbonen bij vleesvarkens nagaan Meer informatie bekomen ivm oogsten, bewaren en voederwaardering van de geoogste producten Meer info bekomen ivm rendabiliteit •Met medefinanciering van de Europese Unie en de Vlaamse overheid, Departement Landbouw en Visserij, Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling



Locaties proefvelden Demonstratieproject Vlaamse overheid : 2005-2006 Experimental Farm – University College Ghent– 9820 Bottelare FLANDERS - BELGIUM

- Merelbeke –

Zandleem

Bocholt (zand) –PVL (L. Martens)

Koksijde (klei)-POVLT (S. Bulcke)

Met dank aan Clovis Matton, Innoseeds en Barenbrug Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


6

Teelttechniek : gemeenschappelijke punten(1) Zaai februari – begin april Normaal geen inoculatie met Rhizobium (uitzondering : lupinen en luzerne) nodig Droge erwt : 90 kiemkrachtige korrels/m² met 1000korrelgewicht van 250 tot 350g kg/ha zaaizaad betekent 225-315kg/ha Veldbonen : 45 zaden/m² met 1000korrelgewicht van 350g tot 600g betekent 157 – 270kg/ha (- ca. 15 cm tussen rij ) Mengteelten : zie verder Vogelafweer : zeker nodig (zie presentatie K. Dewitte)



Teelttechniek : gemeenschappelijke punten(2) Start-N : bij koude start (max. 20N) Onkruidbestrijding : bodemherbicide voor opkomst (bv. linuron), na opkomst correctie (bv. bentazon ) Insectenbestrijding : bladrandkever (Sitona lineatus) , 1 of 2 behandelingen bladluizen indien nodig Bij veldboon : veldboonkever (Bruchus Rufimanus), behandeling bij de bloei Een fungicidenbehandeling tijdens de bloei is vooral bij erwten en erwten-gerst opportuun



7

Belangrijke vraag : oogst als GPS of als droog graan? GPS oogst : afhankelijk van het gewas bruikbaar bij ruwvoedertekort , zie verder Met het oog op eiwitproductie is droge of deegrijpe oogst aangewezen Probleem droge oogst : vaak problematisch bij onstabiel weer Mogelijke oplossing : oogst als deegrijp graan gevolgd door crimpen en inkuilen



8

MENGTEELTEN (Intercrops)



Waarom mengteelten? Maximale biomassaproductie Snellere bodembedekking Hierdoor een betere onkruidonderdrukking en een reductie van herbicidengebruik Hogere LER of Land Equivalent ratio: “ de relatieve oppervlakte die enkelvoudige teelten nodig hebben om dezelfde opbrengst te realiseren als een mengteelt” (Willey, 1979)

bv. tarwe-veldboon : 1.4

Betere beworteling waardoor voordelen inzake erosie Interessant onderzoek : Hauggaard-Nielsen Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


9

Onderzochte mengteelten Erwten-gerst : GPS en deegrijp graan Erwten-gras-klaver : GPS Veldbonen-tarwe : GPS en (deegrijp) graan Erwten-luzerne : GPS



ERWTEN-GERST



10

Gerst is de steunplant : Minimale veldverliezen bij correct maaien /oprapen van erwten gerst Ideale tussenteelt : veld vrij begin juli

Proefhoeve Bottelare Hogeschool Gent – Departement BIOT



Veldverliezen bij maaien /oprapen van enkel erwten




11

OOGSTEN ERWTEN-GERST als GPS Hakselaar met maaibord en zijdelings mes is aangewezen Hakselaar met aangepast voorzetstuk (Direct disc) : oogstdemo 14.07.05 Eventueel nadien persen in balen



Het

oogstmoment is streek –en veldafhankelijk , moet goed opgevolgd worden (!snelle afrijping). voor GPS : 35% DS (begin vergelen peulen)

Oogstdemo 14.07.2005 : maaien, samenharken en hakselen Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


12

Beelden GPS oogst ERWTEN-GERST of ERWTEN-GRAS Bunkerhakselaar en in balen (KOKSIJDE – Proef POVLT 2005)



Oogst erwten-gerst : deegrijp graan De oogst (hard)deegrijp gebeurt met een conventionele maaidorser (koolzaadmaaibord is een pluspunt)



13

Opbrengstgegevens erwten-gerst GPS locatie

Bottelare Koksijde

bodem periode type zand - leem klei

2003 -2006 2005 2006

opbrengst (kg DS/ha) min. max.

RE

6.8

12.6

Droge stof (g/kg VS) 267-445

16.6 9.3

18.2 11.4

330-346 422-457

VEM DVE

OEB

(g/kg DS) (/kg DS) (g/kg DS)(g/kg DS) gem. : 120 min. 93 750-850 47-76 -15 - +38 max. 142

RE : ruw eiwit 2003 : 1 proef : 7 objecten, 3 blokken 2004 : 1 proef : 4 objecten, 3 blokken 2005 : 3 proeven : 3 objecten, 3 blokken 2006 :3 proeven, 3 objecten, 3 blokken

Eiwitgehalte is vrij laag : eiwitgewas? Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


Eiwitgehalte GPS erwtengerst is variabel

2002 2003 2004

zaadmengsel (%erwt/gerst) 80-20 70-30 85-15

opbrengst (ton/ha) 6.1-9.6 9.7-12.6 7.8-8.4

% erwt 58.6 54.38

RE (g/kg DS) 154 127 114

Eiwitgehalte is vrij laag : eiwitgewas? Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


14

Voederwaarde erwten-gerst kuil voor rundvee Onderzoek ILVO-Dier i.o.v. LCV/Demonstratieproject De Boever J., Vanacker J. en De Brabander D.

Bepaling in vivo verteerbaarheid (2005) Onderzoek 6-tal partijen in 2006 Voornaamste resultaten :

RE : 120g/kg DS gem. Ruwe as kan sterk variëren (contaminatie grond) In vivo verteerbaarheid : 68-69% VEM-waarde : 100 eenheden lager dan van een gemiddelde maïskuil Schattingsformules op basis van cellulaseverteerbaarheid afgeleid voor maïskuilvoeder zijn bruikbaar DVE-waarde vergelijkbaar met maïs,OEB licht positief Zetmeel zeer onbestendig



Ervaringen met erwtengerst bij landbouwers (1) Luc Becue (Veurne) : teelt van erwten-gerst deegrijp graan

Duivenproblematiek wat onderschat maar toch hoge opbrengstcompenserend karakter mengteelt Geoogst met maaidorser met koolzaadbord Evenwichtiger dan CCM ! 14.5-18.2%RE

Jan Maes (Kerkhove) : erwten-gerst ingezaaid in ondermaats italiaans

Problemen bij de oogst als GPS : werken met een hakselaar met maaidorscoupe verliep niet vlot, uiteindelijk oogst in 2 werkgangen Interessant om bestaand Italiaans te behouden en EG- in te zaaien Opbrengst van 13.6 ton DS



15

Ervaringen met erwtengerst bij landbouwers (2) Melkveehouders wisselen GPS-ervaring uit (Norbert Weyne, Lieven Van Assche, Patrick Pattyn, Chris Breemersch, o.l.v. J. Halewyck en J. Hyndrickx)

Vroeg zaaien, duiven voor zijn! Duivenschade Niet te korte stoppel (Ruwe celstof) Oppassen bij herinkuilen 10-13.5% RE is te laag ! Goed voor jongvee maar is dit nodig ? Geschikt voor droogstaand vee?



Ervaringen met erwtengerst bij landbouwersDemo PVL Bocholt (3) Pletten/malen en inkuilen deegrijp graan verliep positief



16

Opbrengst erwten-gerst als droog graan aantal Opbrengst RE (%) VEM jaar proeven* kg DS/ha (% op DS) (/kg DS) 2004 1 2.9 2005 3 4.9-7.0 16.4-17.8 1129-1160 2006 3 3.7-7.7 14.9-22.9 959-1142 * telkens met 3 parallellen

DVE OEB (g/kg DS) (g/kg DS) 107-123 99-111

2-15 -9 - 71

Opbrengstpotentieel maar wisselend ! Hoge voederwaarde Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


jaar

mengteelt

kuiladditief

pH

NH 3 fractie (% of N)

boterzuur (% VG)

Inzet kuiladditieven GPS erwten-gerst loont !

2003

erwten-gerst

-

5.4a

11.9a

1.4a

erwten-gerst

Pioneer 1188 Ecosyl -

411b 413b 343a

4.1b 4.1b 4.68a

6.6b 6.2b 7.5a

0b 0.1b 0.6a

Pioneer 1188

390b

4.17b

6b

0.1b

2005

DS (g/kg VG)


(1)

387a

Significant lagere pH, ammoniacfractie en boterzuur Inzet kuiladditieven bij DEEGRIJP GEOOGST GRAAN van Erwten-gerst-gaf geen significant betere bewaring verschillen (proef E04.01) Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


17

Interessant om weten : Via de teelt van droog te oogsten erwten, Tuin –en veldbonen , niet bittere lupinen :extra steunbedrag van 55.57 euro/ha voor ‘Eiwithoudende gewassen’, cumuleerbaar bovenop de gewone toeslagrechten. In 2009 voor laatste maal. Vanaf 2010 wordt premie ontkoppeld en gevoegd bij de bedrijfstoeslag. Met de teelt van erwten-gerst hanteert men de term mengkoren waarmee gewone toeslagrechten kunnen worden geactiveerd.



Erwten-GrasKlaver Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


18

ERWTEN-GRAS-KLAVER Dubbele zaaimachine het best met zaai op respectievelijk 1.5cm en 3-4cm (iets dieper bij verwachten vogelschade) - anders zaaien in twee werkgangen? Ligging zaaibed is zeer belangrijk omdat het grasgewas na de oogst nog een tijd mee moet. (Insporing?) Zaaidichtheid : bv. Erwt 160kg/ha + Engels raaigras 35kg/ha + 5-8kg witte/rode klaver Bemestingsbehoefte 40N , 80 P2O5 en 120K2O . Dit kan via 20 ton rundermengmest (legergevaar!) Onkruidbestrijding : minder mogelijkheden Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


Erwten-gras-klaver na 1 dag veldperiode



19



Opbrengstgegevens erwten-gras-klaver GPS locatie bodem jaar type Bottelare zand 2006 - leem Koksijde klei 2006 Bocholt zand 2006

opbrengst (kg DS/ha) min. max. Droge stof (g/kg VS) 8.2 10.9 304 7.8 6.7

9.7 7.2

350 450

RE

VEM DVE

OEB

(g/kg DS) (/kg DS) (g/kg DS)

(g/kg DS)

min. 135 850-950 72-108 max. 164

-7 - 10

Opbrengstpotentieel !



20

Twee extra sneden zijn mogelijk ! + goede stand klavers en gras Konto+Matra600 Protaplus Bar Protin tijdelijk Bar Protin permanent

Droge opbrengst (kg/ha) 17.10.06 30.10.06 2824 ab 1885 a 2326 bc 2183 a 3233 a 2022 a 1882 c 1645 a


Aanwezigheid (%) som Rode Kl. Witte Kl. 4709 97.8 93.3 4510 0.0 100.0 5255 96.7 80.0 3527 0.0 100.0


jaar

mengteelt

kuiladditief

DS (g/kg VG)

pH

NH3 fractie (% of N)

boterzuur (% VG)

Inzet kuiladditieven GPS erwten-grasklaver loont !

2005

erwten-gras

-

550a

4.7a

3.6a

0.4a

2006

erwt-gras-klaver erwt-gras-klaver

Pioneer 1188 Pioneer 1188

545b 292a 302a

4.0b 5.3a 4.6b

2.5b 12.8a 7.1b

0.01b 1.3a 0.7a


Significant lagere pH, ammoniacfractie en boterzuur Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


21

Interessante premie ! Erwten-gras-klaver Met de teelt van erwten-gras-klaver kunnen gewone toeslagrechten worden geactiveerd en de premie voor bedrijfseigen teelt van plantaardige eiwitbronnen (275 euro/ha) worden aangevraagd 275 euro/ha kan ook los van toeslagrechten aangevraagd worden Min. engagement voor 5 jaar voor minimaal 0.5ha Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


Veldbonenzomertarwe Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


22

Voornaamste teelttechnische aspecten Voorbeeld zaadmengsel : 87kg/ha zomertarwe + 104kg of veldboon (50% van de zaaidichtheid als reinteelt) : zaai in twee werkgangen ?? Risico op ontwikkeling van bonekever (Bruchus Rufimanus), : behandeling bij de bloei



Legering ? Vooral een probleem bij te late

oogst of te hoge N-bemesting vandaar interessante mogelijkheden met oogst deegrijp Door mengteelt veldbonen-tarwe ook korter gewas en minder legering



23

Opbrengsten veldboontarwe GPS locatie

bodem type Bottelare zand - leem Koksijde klei Bocholt

zand

jaar 2006

opbrengst DS (ton DM/ha) (g/kg VS) 9 426

2005 2006 2005

18.6 15.6 3.4

361 513 371

RE (g/kg DS)

VEM DVE OEB (/kg DM) (g/kg DS) (g/kg DS)

min. 120 max. 154

785-845

63-81

-4 - 24

Opbrengstpotentieel maar voederwaarde ? Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


Opbrengsten veldboontarwe droog graan locatie

bodem type Bottelare zand - leem Koksijde

klei

Bocholt

zand

jaar 2005 2006 2007 2005 2006 2005

opbrengst RE (ton DM/ha) (g/kg DS) 2.2 2.7 28.5 4.2 27.4 6.1 28.9 7 25.5 3.9 -

VEM (/kg DM) 1082 1080 1091 1102 -

DVE OEB (g/kg DS) (g/kg DS) 116 113 109 110 120 109 118 83 -

Opbrengstpotentieel maar wisselend ! Hoge voederwaarde! Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


24

Deegrijp graan veldboon/

DS (g/kg VS)

pH

NH3 (g/kg)

RE (g/kg DS)

Azijnzuur (g/kg VS)

Boterzuur (g/kg VS)

melkzuur (g/kg VS)

mengteelt inkuilproef

643 643 646 NS

4.30 4.20 4.08 **

0.007 0.013 0.005 **

270 285 273 **

0.050 0.058 0.038 NS

ND ND ND

0.128 0.268 0.213 *


Jaar 2006

soort veldboon/ zomertarwe veldboon veldboon

kuil -additief Crimpstore

Goed inkuilbaar, hoog eiwitgehalte, minimale ammoniakfractie Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


Erwt-luzerne



25

In 2007 : testen erwtenluzerne tov erwten-grasklaver

41.98 a 40.47 b 36.59 b 14.5

48.67 a 58.00 a 50.12 a 7.6

g r a s - k la v e r /lu z e r n e

peul

10257.1 a 7655.0 b 7578.6 b 6.89

aar

s tro e rw t

26.65 a 36000.0 a 24.06 b 31888.9 a 22.94 b 31555.6 a 2.7 7.62

s tro g e rs t

D ro o g

aandeel (%)

V e rs

erwten/gerst Clovis-Matton erwten/grasklaver Barenbrug erwten/luzerne Barenbrug

D S (% )

Nr. Ras 8 Jutta/Flandria 9 Speleo/Milkway-Quartet 10 Speleo/Sanditi V.C.

M a n d a t a r is

Opbrengst (kg/ha)

5.31 4.04 0.00 0 0 1.53 0 0 13.29

Opmerking : in de proef werd de luzerne niet geïnoculeerd, mogelijk negatieve invloed op opbrengst!



Twee extra sneden zijn mogelijk ! Ook in 2007

erwten-gras-klaver (Speleo+Milkway+Quartet) erwten-luzerne (Speleo+Sanditi) variatiecoëff. (%)


Eerste snede kg DM/ha

Tweede snede kg DM/ha

2532.0

3187

1140.0

1149

4.5

5.25


26

EIWITGEWASSEN Alles staat of valt met de kostprijs !



Basis KP-berekeningen Kostprijsberekening op basis van kostprijsraming ruwvoedergewassen 2007-2008 (+eigen berekening) Kostprijsraming “oogst als volledige plant GPS” Kostprijsraming “ graanoogst (droog) of (deegrijp)” Voederwaarde - Animal Sciences Group Wageningen (Melkveebedrijf) in eurocent kVEM kDVE ratio gemiddeld jan.2008-sep.2008 18.6 41.2 2.2 september 2008 16.8 68.3 4.1



27

Kostprijsberekening Oogst als GPS



KOSTPRIJSBEREKENING eiwitgewassen op basis van ALTDEMO 2005-2006 – oogst als GPS actualisatie 2008 Grasland

1kDVE toeslag = 2kVEM

Pacht + algemene kosten Aanleg Grondbewerking Zaad Zaaien Totaal aanleg/jaar Bemestingskosten Mengmest Minerale meststoffen Totaal bemestingskosten Instandhouding bodemvruchtbaarheid Insectenbestrijding Ziektebestrijding Bodeminsecticiden Onkruidbestrijding afweer duiven Afsluiting, drinkwatervoorziening Maaien of verzorging Schudden en zwaden Oogst - hakselen - oprapen - persen - transport Bewaring : silo (investering - onderhoud - vastrijden Compensatie negatieve OEB Premie plantaardige eiwitbronnen/vlinderbloemigen KOSTPRIJS per ha (EURO) Opbrengst kg DS bruto/ha kg DS netto/ha VEM/kg DS g DVE/kg DS Totaal kVEM-equivalent opbrengst/ha (1kg DVE-toeslag=2kVEM) Kostprijs excl. uitkuilen en vervoederen per 1000 kg DS netto per 1000 kVEM equivalent Kostprijs uitkuilen en vervoederen per 1000 kg DS netto per 1000 kVEM equivalent Kostprijs incl. uitkuilen en vervoederen per 1000 kg DS netto per 1000 kVEM equivalent


Grasklaver

Graasweide eerste snede maaien (6 jaar)

Graasweide begrazen

eerste eerste snede snede voordroogvoordroogkuil+ rest kuil begrazen

continu begrazen (8jaar)

Meerjarige gras/klaver

Alternatieve eiwitgewassen

Italiaans Raaigras erwt-gerst

90.00

300.00

6 jaar eerste 3 jaar1 jaar snede 1 snede enkel voordroogvoordroogvoorteelt maaien kuil kuil+ rest begrazen 300.00 300.00 300.00 300.00 90.00

74.18 41.18 17.74 22.18

247.25 137.28 59.13 73.94

247.25 137.28 59.13 55.46

247.25 140.40 59.13 74.46

172.00 140.40 59.13 123.84

118.25 52.00 59.13 229.38

74.18 101.80 175.98

74.18 400.88 475.06

64.50 324.93 389.43

74.18 454.23 528.41

112.88 415.24 528.12

0.00 0.00 0.00 21.50 0.00 52.00 53.75 80.63 112.88 64.50

0.00 0.00 0.00 21.50 0.00 52.00 53.75 80.63 112.88 64.50

0.00 0.00 0.00 21.50 0.00 52.00 123.63 0.00 0.00 0.00

0.00 0.00 0.00 16.13 0.00 52.00 53.75 80.63 112.88 64.50

673.41

1 234.25

942.01

1 282.74

3 500.00 3 000.00 10 500.00 900 930 80 90

GPS

erwtgerst+italiaans nasnedes

erwt-graserwt-grasklaver klaver GPS GPS +na-snedes

GPS

300.00

300.00

300.00

300.00

118.25 52.00 59.13 229.38

182.75 109.20 64.50 356.45

14.19 150.73 6.50 171.42

14.19 150.73 6.50 171.42

112.88 508.80 621.68

0.00 291.31 291.31

0.00 0.00 0.00 16.13

0.00 0.00 0.00 0.00

0.00 0.00 0.00 0.00

0.00 263.45 263.45 -25.00 69.66 89.34 0.00 92.20 53.75

301.00 161.20 123.63 585.83 0.00 0.00 554.76 554.76 69.66 89.34 0.00 92.20 53.75

63.96 123.81 187.77 -25.00 69.66 89.34 0.00 92.20 53.75

63.96 123.81 187.77 -25.00 69.66 89.34 0.00 92.20 53.75

215.00 322.50 403.13 193.50

215.00 322.50 403.13 193.50

53.75 80.63 112.88 64.50

0.00 0.00 215.00 107.50

53.75 80.63 327.88 172.00

53.75 26.88 112.88 107.50

161.25 188.13 338.63 107.50

-275.00 1 827.21

2 285.18

922.44

1 522.35

2 379.79

-275.00 965.14

-275.00 1 459.64

9 500.00 12 500.00 11 500.00 9 500.00 11 000.00 11 000.00 10 000.00 950 910 850 820 95 95 80 60

3 500.00 3 000.00 850 65

8 000.00 7 000.00 810 66

11 500.00 10 000.00 810 65

7 000.00 6 125.00 898 64

10 500.00 9 187.50 898 70

3 180

11 655

10 830

12 100

11 110

9 400

2 940

6 594

9 400

6 284

9 537

224.47 211.76

117.55 105.90

99.16 86.98

116.61 106.01

166.11 164.47

228.52 243.10

307.48 313.75

217.48 230.87

237.98 253.17

157.57 153.58

158.87 153.06

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

247.47 233.46

140.55 126.62

122.16 107.16

139.61 126.92

189.11 187.24

251.52 267.57

330.48 337.22

240.48 255.29

260.98 277.64

180.57 176.00

181.87 175.21


28

KOSTPRIJSBEREKENING eiwitgewassen op basis van ALTDEMO 2005-2006 – OOGST als GPSactualisatie 2008 Grasland

Grasklaver

Graasweide eerste snede maaien Graasweide (6 jaar) begrazen




Italiaans Raaigras erwt-gerst

erwt-gerst+italiaans nasnedes erwt-graserwt-grasklaver GPS +naklaver GPS snedes

eerste snede eerste snede voordroog-kuil+ rest voordroog-kuil begrazen

continu begrazen (8jaar)

6 jaar - eerste 1 jaar - voordroogsnede voordroog- 3 jaar-enkel maaien kuil kuil+ rest begrazen

Premie plantaardige eiwitbronnen/vlinderbloemigen KOSTPRIJS per ha (EURO)

1 snede voorteelt

GPS

GPS

-275.00

673.41

-275.00

1 234.25 942.01

1 282.74

1 827.21

2 285.18

922.44 1 522.35 2 379.79

-275.00

965.14 1 459.64

Opbrengst kg DS bruto/ha kg DS netto/ha VEM/kg DS g DVE/kg DS Totaal kVEM-equivalent opbrengst/ha (1kg DVE-toeslag=2kVEM) Kostprijs excl. uitkuilen en vervoederen per 1000 kg DS netto per 1000 kVEM equivalent Kostprijs uitkuilen en vervoederen per 1000 kg DS netto per 1000 kVEM equivalent Kostprijs incl. uitkuilen en vervoederen per 1000 kg DS netto per 1000 kVEM equivalent

3 500.00 3 000.00 900 80

10 500.00 930 90

9 500.00 9 500.00 950 95

11 000.00 910 95

12 500.00 11 000.00 850 80

11 500.00 10 000.00 820 60

3 500.00 3 000.00 850 65

8 000.00 7 000.00 810 66

11 500.00 10 000.00 810 65

7 000.00 6 125.00 898 64

10 500.00 9 187.50 898 70

3 180

11 655

10 830

12 100

11 110

9 400

2 940

6 594

9 400

6 284

9 537

224.47 211.76

117.55 105.90

99.16 86.98

116.61 106.01

166.11 164.47

228.52 243.10

307.48 313.75

217.48 230.87

237.98 253.17

157.57 153.58

158.87 153.06

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

23.00

247 233

141 127

122 107

140 127

189 187

252 268

330 337

240 255

261 278

181 176

182 175



KOSTPRIJSBEREKENING eiwitgewassen op basis van ALTDEMO 2005-2006 – OOGST als GPS-actualisatie 2008 1kDVE toeslag = 2kVEM

Grasklaver


6 jaar eerste 3 jaarsnede enkel voordroogmaaien kuil+ rest begrazen

Kostprijs incl. uitkuilen en per 1000 kg DS netto per 1000 kVEM equivalent

140 127

189 187


Italiaans Raaigras

1 jaar 1 snede voordroogvoorteelt kuil

252 268

330 337

erwtgerst+italerwt-gerst iaans nasnedes erwt-graserwt-grasklaver klaver GPS +naGPS snedes GPS

240 255

GPS

261 278

181 176

182 175

kVEMequivalent = kVEM+ (kDVExDVEtoeslagfactor) DVEtoeslag =2 (begin 2008) Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


29

KOSTPRIJSBEREKENING eiwitgewassen op basis van ALTDEMO 2005-2006 – OOGST als GPS – actualisatie 2008 Grasklaver


Alternatieve eiwitgewassen erwtgerst+italerwt-gerst iaans nasnedes erwt-graserwt-grasklaver klaver GPS +naGPS snedes 1 jaar 1 snede GPS GPS voordroogvoorteelt kuil Italiaans Raaigras

Meerjarige gras/klaver 6 jaar eerste 3 jaarsnede enkel voordroogmaaien kuil+ rest begrazen

Kostprijs incl. uitkuilen en per 1000 kg DS netto per 1000 kVEM equivalent

140 108

189 162

252 237

330 298

240 224

261 244

181 156

182 154

kVEMequivalent = kVEM+ (kDVExDVEtoeslagfactor) DVEtoeslag =4 (september 2008) Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


Kostprijs/kVEMeq i.f.v. kDVEtoeslag 400 euro/1000 kVEMequivalent

350 300 250 200 150 100 50

s as

er +n av

er w

te n

-g ra s

kl

te er w

ne

la v -k

ee at

ngr as

+n rs t

de

er

I t. lt

rs t -g e te n te n

-g e

an

1kDVEtoeslag=4kVEM Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008

er w

lja It a

lia

an

s1 s

s1 j

n ie It a

av kl gr as

1kDVEtoeslag=2kVEM

er w

gr as

kl

av

er 6

j(1

m

er m

a.

aa

,g

ra .)

0


30

Kostprijsberekening Oogst als deegrijp graan



KOSTPRIJSBEREKENING eiwitgewassen op basis van ALTDEMO 2005-2006 – GRAANOOGST – actualisatie 2008 Pacht + algemene kosten Aanleg Grondbewerking Zaad Zaaien Totaal aanleg/jaar Bemestingskosten Mengmest Minerale meststoffen Totaal bemestingskosten Instandhouding bodemvruchtbaarheid Insectenbestrijding Ziektebestrijding Bodeminsecticiden Onkruidbestrijding afweer duiven Afsluiting, drinkwatervoorziening Maaien of verzorging Schudden en zwaden Oogst - hakselen - oprapen - persen Bewaring : silo (investering - onderhoud Compensatie negatieve OEB Premie eiwithoudende gewassen KOSTPRIJS per ha (EURO) Opbrengst kg DS bruto/ha kg DS netto/ha VEM/kg DS g DVE/kg DS KDVEopbrengst/ha KVEMopbrengst/ha KRACHTVOEDERWAARDE/ha (euro) (gemiddeld 2008) KRACHTVOEDERWAARDE/ha (euro) (september 2008)


lupinen deegrijp 300.00

erwten droog 300.00

erwt-gerst deegrijp 300.00

veldbonen deegrijp 300.00

veldbonen+tarwe deegrijp 300.00

182.75 312.00 59.13 553.88

182.75 149.26 59.13 391.14

182.75 109.20 59.13 391.14

129.00 188.01 64.50 307.78

129.00 114.28 129.00 372.28

0.00 301.27 301.27 -25.00 0.00 150.00 0.00 92.20 53.75

0.00 301.27 301.27 -25.00 69.66 89.34 0.00 92.20 53.75

0.00 301.27 301.27 -25.00 69.66 89.34 0.00 92.20 53.75

0.00 301.27 301.27 -25.00 69.66 89.34 0.00 92.20 53.75

0.00 301.27 301.27 -25.00 69.66 89.34 0.00 92.20 53.75

0.00 0.00 268.75 107.50

0.00 0.00 268.75 53.75

0.00 0.00 268.75 107.50

0.00 0.00 268.75 107.50

0.00 0.00 268.75 107.50

-55.57 1 746.78

-55.57 1 539.29

-55.57 1 593.04

-55.57 1 509.68

-55.57 1 574.18

2 700 2 430 1376 130 315.90 3343.68 1436

4 500 4 275 1181 120 513.00 5048.78 2176

5 440 4 896 1130 110 538.56 5532.48 2380

4 250 3 825 1125 110 420.75 4303.13 1851

5 000 4 500 1125 110 495.00 5062.50 2178

2337

3534

3869

3010

3541


31

Krachtvoederwaardeprijs = kVEM-opbrengst/ha x waarde/kVEM + kDVE-opbrengst/ha x waarde/kVEM WAARDE OP BASIS VAN : Voederwaarde - Animal Sciences Group Wageningen (Melkveebedrijf) in eurocent kVEM kDVE ratio gemiddeld jan.2008-sep.2008 18.6 41.2 2.2 september 2008 16.8 68.3 4.1



KOSTPRIJSBEREKENING eiwitgewassen op basis van ALTDEMO 2005-2006 – Graanoogst – actualisatie 2008

KOSTPRIJS per ha (EURO) Opbrengst kg DS bruto/ha kg DS netto/ha bewaarverliezen (%) VEM/kg DS g DVE/kg DS KDVEopbrengst/ha KVEMopbrengst/ha KRACHTVOEDERWAARDE/ha (euro) (gemiddeld 2008) KRACHTVOEDERWAARDE/ha (euro) (september 2008)

lupinen deegrijp 1 746.78

erwten droog 1 539.29

erwt-gerst deegrijp 1 593.04

veldbonen deegrijp 1 509.68

veldbonen+tarwe deegrijp 1 574.18

2 700.00 2 430.00 10.00 1376 130 315.90 3343.68 1436.35

4 500.00 4 275.00 5.00 1181 120 513.00 5048.78 2175.51

5 440.00 4 896.00 10.00 1130 110 538.56 5532.48 2379.55

4 250.00 3 825.00 10.00 1125 110 420.75 4303.13 1851.15

5 000.00 4 500.00 10.00 1125 110 495.00 5062.50 2177.82

2336.80

3534.50

3869.16

3009.72

3540.85

Als de kachtvoederwaardeprijs hoger wordt dan de kostprijs/ha dan wordt het interessant om zelf het krachtvoedergewas te telen ! Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


32

gr ijp we

en

+t ar

on

en on ld b ve


de e

de

ee ve ld b

er w

t- g er

st d

te n er w

eg

gr ijp

oo g dr

eg rij de n ne lu pi

rij p

4 500 4 000 3 500 3 000 2 500 2 000 1 500 1 000 500 0 p

euro/ha

Krachtvoederwaardeprijs versus teeltkost 2008

KOSTPRIJS per ha (EURO) KVWP (euro/ha) - gem. 2008 KVWP (euro/ha) - sept. 2008


BESLUIT (1) Vlinderbloemigen inzetten opent talrijke troeven op bedrijfsniveau Opbrengstniveau is wisselvalliger : kunnen we dit plaatsen ? Mengteelten kunnen het risico inperken Voederwaardegegevens geteste gewassen zijn beloftevol alhoewel GPS vaak te laag zit in eiwitgehalte (erwtengerst) Bij keuze steeds kostprijs overwegen, bij huidig hoog niveau sojaprijzen interessante mogelijkheden Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


33

BESLUIT (2) : suggesties aan het beleid Het integreren van 10-20% vlinderbloemigen in het globale teelplan (grasland + akkerbouw)= GAP (Goede Agrarische Praktijken) = een must op elk bedrijf ? (kan bijvoorbeeld deel uitmaken van de randvoorwaarden of andere algemene uitbatingsvoorwaarden) Nadeel? : geen derogatie Vandaar andere denkpiste : meer stimuli voor grasklaver in combinatie met begrazing ! Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


BESLUIT (3) : suggesties aan het beleid

Meer aanmoedigen veredeling en bijkomend onderzoek = DE BASIS Vlinderbloemigen : duurzaamheid op lange termijn Alternatieve eiwtibronnen 9 oktober 2008


34

DANK VOOR UW AANDACHT !



35

Mogelijkheden voor eiwithoudende gewassen met focus op mengteelten granen-peulvruchten. Latré J., Dewitte K., Haesaert G. Wambacq E., Derycke V

Recommend Documents