Module 4 Inzicht in cijfers

13-7-2015

Geleerd in vorige presentaties

Module 4 Inzicht in cijfers

1. Balans in detail 2. Kengetallen

Les 4. Vergelijk je resultaten op 4 manieren + maak goede investeringsbeslissingen

Les 4 • Vergelijk je resultaten op 4 manieren • Maak goede investeringsbeslissingen

4 manieren 1. Ratioanalyse: analyse m.b.v. kengetallen 2. Trendanalyse: vergelijken met ander perioden en indices 3. Benchmarking: vergelijken met andere bedrijven 4. Normering: vergelijken met normen (budget)

Jaarrekening beoordelen • Niet alleen kengetallen • Andere manieren om resultaten te vergelijken en beoordelen

Trendanalyse • Resultaten vergelijken in de tijd • Ontdekken van trends • Niet alleen in € maar ook %

1

13-7-2015

Common size-analyse • Regels uitdrukken in totaal • W&V: % van omzet • Balans: % van balanstotaal • Voordeel: betere (grafische) vergelijking

Trend + Common size-analyse Activa Goodwill Terreinen en gebouwen Machines en installaties Auto's Inventaris Vaste activa Voorraden Onderhanden werk Debiteuren Liquide middelen Overige vorderingen Vlottende activa Totaal activa

Jaar 1 0 0 9.000 10.000 5.000 24.000 9.000 0 8.500 13.500 0 31.000 55.000

Jaar 2 0 0 8.000 9.000 4.500 21.500 10.000 0 9.000 23.100 1.500 43.600 65.100

Jaar3 0 0 17.000 8.000 4.000 29.000 8.000 0 10.000 28.800 3.000 49.800 78.800

in % van totaal 0% 0% 0% 0% 0% 0% 16% 12% 22% 18% 14% 10% 9% 7% 5% 44% 33% 37% 16% 15% 10% 0% 0% 0% 15% 14% 13% 25% 35% 37% 0% 2% 4% 56% 67% 63% 100% 100% 100%

Wat valt op? • Solvabiliteit stijgt van 45% naar 53% • Brutomarge stijgt van 44% naar 47% • Steeds meer liquide (25%  37%)

Trend + Common size-analyse Winst- en verliesrekening Omzet Kostprijs van de omzet Brutowinst Personeelskosten Afschrijvingen Huisvestingskosten Autokosten Verkoopkosten Distributiekosten Algemene kosten Operationele kosten Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Resultaat voor belasting Belasting Nettoresultaat

Jaar 1 90.000 50.000 40.000 2.500 2.500 5.000 2.000 4.000 1.400 7.700 25.100 14.900 -500 14.400 2.200 12.200

Jaar 2 98.500 54.000 44.500 3.000 2.500 3.000 2.200 4.500 1.700 6.000 22.900 21.600 -400 21.200 3.000 18.200

Jaar3 106.000 56.000 50.000 3.500 3.500 3.000 2.400 5.000 2.000 5.000 24.400 25.600 -400 25.200 4.000 21.200

in % van omzet 100% 100% 100% 56% 55% 53% 44% 45% 47% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 6% 3% 3% 2% 2% 2% 4% 5% 5% 2% 2% 2% 9% 6% 5% 28% 23% 23% 17% 22% 24% -1% 0% 0% 16% 22% 24% 2% 3% 4% 14% 18% 20%

Trend + Common size-analyse Passiva Kapitaal Resultaat boekjaar Reserves Eigen vermogen Hypotheek Leningen > 1 jaar Lang vreemd vermogen Crediteuren Leningen < 1 jaar Voorzieningen Overige schulden Kort vreemd vermogen Totaal passiva

Jaar 1 12.800 12.200 0 25.000 0 14.000 14.000 9.000 0 1.000 6.000 16.000 55.000

Jaar 2 13.000 18.600 0 31.600 0 13.000 13.000 12.000 0 1.500 7.000 20.500 65.100

Jaar3 19.600 22.200 0 41.800 0 12.000 12.000 15.000 0 2.000 8.000 25.000 78.800

in % van totaal 23% 20% 25% 22% 29% 28% 0% 0% 0% 45% 49% 53% 0% 0% 0% 25% 20% 15% 25% 20% 15% 16% 18% 19% 0% 0% 0% 2% 2% 3% 11% 11% 10% 29% 31% 32% 100% 100% 100%

Visualiseren met grafieken • Debiteuren lopen op in euro’s • Maar dalen in % van balanstotaal

Ontwikkeling debiteuren jaar 1 - 3

2

13-7-2015

Indexcijfers • • • • •

Indexcijfers

Debiteuren uitgedrukt in indexcijfers Verhoudingsgetallen t.o.v. beginwaarde Jaar 1: €90.000 Index: 100 Jaar 2: €98.500 Index: 109 Jaar 3: €106.000 Index: 118

Winst- en verliesrekening Omzet Kostprijs van de omzet Brutowinst Personeelskosten Afschrijvingen Huisvestingskosten Autokosten Verkoopkosten Distributiekosten Algemene kosten Operationele kosten Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Resultaat voor belasting Belasting Nettoresultaat

Indexcijfers Activa Goodwill Terreinen en gebouwen Machines en installaties Auto's Inventaris Vaste activa Voorraden Onderhanden werk Debiteuren Liquide middelen Overige vorderingen Vlottende activa Totaal activa

Jaar 1 0 0 9.000 10.000 5.000 24.000 9.000 0 8.500 13.500 0 31.000 55.000

Jaar 2 0 0 8.000 9.000 4.500 21.500 10.000 0 9.000 23.100 1.500 43.600 65.100

Jaar3 0 0 17.000 8.000 4.000 29.000 8.000 0 10.000 28.800 3.000 49.800 78.800

Jaar 1 90.000 50.000 40.000 2.500 2.500 5.000 2.000 4.000 1.400 7.700 25.100 14.900 -500 14.400 2.200 12.200

Jaar 2 98.500 54.000 44.500 3.000 2.500 3.000 2.200 4.500 1.700 6.000 22.900 21.600 -400 21.200 3.000 18.200

Jaar3 106.000 56.000 50.000 3.500 3.500 3.000 2.400 5.000 2.000 5.000 24.400 25.600 -400 25.200 4.000 21.200

index jaar 1 = 100 100 109 118 100 108 112 100 111 125 100 120 140 100 100 140 100 60 60 100 110 120 100 113 125 100 121 143 100 78 65 100 91 97 100 145 172 100 80 80 100 147 175 100 136 182 100 149 174

Indexcijfers index jaar 1 = 100 100 100 100 100 100 100 100 89 189 100 90 80 100 90 80 100 90 121 100 111 89 100 100 100 100 106 118 100 171 213 100 100 200 100 141 161 100 118 143

Analyse liquide middelen • Saldo in 2 jaar verdubbeld • Maar stijgt minder snel in % balanstotaal • ???

Ontwikkeling liquide middelen jaar 1 - 3

Passiva Kapitaal Resultaat boekjaar Reserves Eigen vermogen Hypotheek Leningen > 1 jaar Lang vreemd vermogen Crediteuren Leningen < 1 jaar Voorzieningen Overige schulden Kort vreemd vermogen Totaal passiva

Jaar 1 12.800 12.200 0 25.000 0 14.000 14.000 9.000 0 1.000 6.000 16.000 55.000

Jaar 2 13.000 18.600 0 31.600 0 13.000 13.000 12.000 0 1.500 7.000 20.500 65.100

Jaar3 19.600 22.200 0 41.800 0 12.000 12.000 15.000 0 2.000 8.000 25.000 78.800

index jaar 1 = 100 100 102 153 100 152 182 100 100 100 100 126 167 100 100 100 100 93 86 100 93 86 100 133 167 100 100 100 100 150 200 100 117 133 100 128 156 100 118 143

Variabelen met elkaar vergelijken • Ontwikkeling t.o.v. elkaar

Ontwikkeling brutowinst en resultaat voor belasting jaar 1 - 3

3

13-7-2015

Andere mogelijkheden • Wat is logisch om te vergelijken? • Hoe zichtbaar maken?

Andere mogelijkheden • Trend voor groei • % van totaal voor verhoudingen

Verdeling vermogen in % totaal en opbouw van de omzet

Ontwikkeling vlottende activa en verdeling operationele kosten in % totaal

Demonstratie

Benchmarking

• Voorbeeld template jaarrekening analyseren

• Vergelijken met andere bedrijven, concurrenten, branche • Referentie: beste uit de branche • Info bij brancheorganisatie • CBS • Rabobank

Benchmarking helpt om • beeld te krijgen van concurrentiepositie • processen te verbeteren door te kijken naar concurrentie • realistische doelen te stellen • minder naar jezelf te kijken • beter inzicht in sterke en zwakke punten

Vergelijken met normen • • • •

Vergelijk realisatie met budget Verschil uitdrukken in % Balans moeilijk te budgetteren Ook niet-financiële kengetallen

4

13-7-2015

Vergelijken met normen Winst- en verliesrekening

Realis.

Budget

Omzet Kostprijs van de omzet Brutowinst Personeelskosten Afschrijvingen Huisvestingskosten Autokosten Verkoopkosten Distributiekosten Algemene kosten Operationele kosten Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Resultaat voor belasting Belasting Nettoresultaat

90.000 50.000 40.000 2.500 2.500 5.000 2.000 4.000 1.400 7.700 25.100 14.900 -500 14.400 2.200 12.200

85.000 51.000 34.000 2.700 2.500 4.000 2.300 3.200 1.600 6.000 22.300 11.700 -600 11.100 1.900 9.200

Verschi % l 5.000 6% -1.000 -2% 6.000 18% -200 -7% 0 0% 1.000 25% -300 -13% 800 25% -200 -13% 1.700 28% 2.800 13% 3.200 27% 100 -17% 3.300 30% 300 16% 3.000 33%

in % van omzet 100% 100% 0% 56% 60% -4% 44% 40% 4% 3% 3% 0% 3% 3% 0% 6% 5% 1% 2% 3% 0% 4% 4% 1% 2% 2% 0% 9% 7% 1% 28% 26% 2% 17% 14% 3% -1% -1% 0% 16% 13% 3% 2% 2% 0% 14% 11% 3%

Demonstratie • Voorbeeld template realisatie versus budget • Voorbeeld Boekhouden in Excel

4 stappen 1. 2. 3. 4.

Identificeer alternatieven Bereken cijfermatige selectiecriteria Bepaal beste alternatief o.b.v. cijfers Overweeg kwalitatieve factoren en maak een keuze

Verschil visualeren Omzet Kostprijs van de omzet Brutowinst Personeelskosten Afschrijvingen Huisvestingskosten Autokosten Verkoopkosten Distributiekosten Algemene kosten Operationele kosten Bedrijfsresultaat Fin. baten en lasten Resultaat voor belasting Belasting Nettoresultaat

Realisatie 90.000 50.000 40.000 2.500 2.500 5.000 2.000 4.000 1.400 7.700 25.100 14.900 -500 14.400 2.200 12.200

Budget 85.000 51.000 34.000 2.700 2.500 4.000 2.300 3.200 1.600 6.000 22.300 11.700 -600 11.100 1.900 9.200

Verschil Verschil % Verschil 5.000 6% -1.000 -2% 6.000 18% -200 -7% 0 0% 1.000 25% -300 -13% 800 25% -200 -13% 1.700 28% 2.800 13% 3.200 27% 100 -17% 3.300 30% 300 16% 3.000 33%

% van de omzet Verschil % Verschil 100% 100% 0% 56% 60% -4% 44% 40% 4% 3% 3% 0% 3% 3% 0% 6% 5% 1% 2% 3% 0% 4% 4% 1% 2% 2% 0% 9% 7% 1% 28% 26% 2% 17% 14% 3% -1% -1% 0% 16% 13% 3% 2% 2% 0% 14% 11% 3%

Goede investeringsbeslissingen • Geld kun je maar 1x uitgeven • Baseer keuze tussen alternatieven op goede berekeningen

Stap 1. Alternatieven • Langdurig beslag van middelen • Opties beïnvloeden de kasstromen • Kopen, leasen, huren, moderniseren, vervangen, sale and leaseback • Binnen categorie meerdere alternatieven: machine A of machine B

5

13-7-2015

Stap 2. Cijfermatige selectiecriteria 1. 2. 3. 4.

Terugverdientijd of Pay-back period Rendement op investering (ROI) Interne rekenrente (IRR) Netto contante waarde geldstromen

Terugverdientijd Kasstroom

Jaar 0

Investering

– 5.000

Kosten besparing Omzet toename Totaal Cumulatief

– 5.000

Terugverdientijd • Tijd tussen moment van investeren en moment dat netto geldstroom veroorzaakt door deze investering gelijk is • Wanneer uitgaven terugontvangen? • Norm: < 3 jaar

Rendement op investering

Jaar 1

Jaar 2

Jaar 3

+ 1.000

+ 1.500

+ 1.500

+ 500

+ 1.000

+ 1.500

+ 1.500

+ 2.500

+ 3.000

– 3.500

– 1.000

+ 2.000

Interne rekenrente • Wel rekening houden met tijdstip van ontvangsten en uitgaven • Huidige waarde berekenen van alle toekomstige geldstromen • Dit heet ‘actualiseren’ of ‘contant maken’ • Rekenen naar waarde van vandaag

• Te verwachten gemiddelde rendement op levensduur van project • ROI = winst / investering x 100% • ROI = (7.000 – 5.000) / 5.000 = 40%

Interne rekenrente • Dit doen we met de discontovoet of rentevoet. Bijv. 10% (externe financiers) • Geact. inkomsten > geact. uitgaven? • Dan brengt project meer op dan 10% • Trial and error of computer gebruiken

6

13-7-2015

Netto contante waarde • Geldstromen contant maken • Geen verschil, alleen minimaal gewenst rendement • Haalt project rendement niet? Dan verwerpen

Stap 4. Overweeg kwalitatieve factoren • Ethische, psychologische, marketing, mileu- of image-gerelateerde zaken Alternatief

Kwantitatief

Milieu

Imago

Totaal

A

28

6

7

41

B

24

5

7

36

C

27

8

8

43

Stap 3. Bepaal beste alternatief • Vergelijk de 4 kengetallen per alternatief en geef ze een score Alt

PB

ROI

IRR

NCW

Pnt

A

3,2 jaar

5

20%

8

12%

8

€3.000

7

28

B

2,5 jaar

6

12%

6

10%

6

€2.000

6

24

C

3,1 jaar

5

15%

7

11%

7

€4.000

8

27

Demonstratie • Voorbeeld template investeringsbeslissingen

In de volgende presentatie • Aftrekbaarheiden van kosten en btw • Vergeet niets tijdens de jaarafsluiting

7