Module 3: ENERGIETECHNIEK 3.0 Inleiding. Opleiding tot EPB-adviseur

Module 3: ENERGIETECHNIEK 3.0 Inleiding

Opleiding tot EPB-adviseur

3.0 Inleiding Werkwijze

In de technische ondersteuningsmodules komen zes verschillende aspecten aan bod: 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Energieverbruik Warmte-isolatie Ventilatie Bescherming tegen oververhitting Thermische installaties Verlichting

Elke afzonderlijke technische ondersteuningsmodule is daarbij als volgt opgebouwd: 1. 2. 3. 4. 5.

Link met de EPB Technische basis Toepassingen Synthese Link met de EPB-software voor Brussel

Opleiding tot EPB-adviseur Module 3 Technische ondersteuning

2

Module 3 3.0 Inleiding

Inhoud

De technische ondersteuningsmodules in EPB-context Herhaling van de technische basis Toepassingen Synthese


3

3.0 Inleiding De technische ondersteuningsmodules in EPB-context

Soorten van werken 1. 2. 3.

Nieuwbouw Zware renovaties Enkelvoudige renovaties

Bestemmingen

Gemeenschappelijk residentieel Cultuur en ontspanning Restaurants en cafés Handelszaken Gemeenschappelijk deel Andere bestemming Aangrenzende onverwarmde ruimte

lucht

5. Thermische installaties 6. Verlichting

1

3 2

rgie

Sport

oververhitting

ene

Gezondheidszorg

Onderwijs

4. Bescherming tegen

a re wb ieu

5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

Kantoren en diensten

3. Ventilatie

n her

Wooneenheid

2. Thermische isolatie

an ik v b ru Ge

1. 2. 3. 4.

1. Energieverbruik

ene rgie

3.

1. E-niveau 2. K-niveau 3. U/R-waarde 4. Ventilatie 5. Koudebruggen 6. Oververhitting 7. Brander 8. Isolatie 9. Partitionering 10. Reguleringsprogramma 11. Energiemeting 12. Toevoer van verse

de vra ag naa r

Vastgoedtransacties Openbare gebouwen Technische installaties

Technische ondersteuningsmodules

ind erin gv an

2.

EPB-eisen

Ve rm

De 3 luiken Travaux soumis à permis 1.1.Vergunningsplichtige werken

Krachtige energiesystemen


4

EPB Trias Energetica

are wb eu rni he an rgie ik v ene b ru Ge

Ve rm in d eri na ng v ar en an de erg ie vraa g


1

3

2

Krachtige energiesystemen


5

Module 3 3.0 Inleiding Technische modules 1. Energieverbruik 2. Warmte-isolatie 3. Ventilatie 4. Bescherming tegen oververhitting

5. 6.

Thermische installatie Verlichting

EPB EPB-eisen EPB-eisen

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

E-niveau K-niveau U/R-waarde Ventilatie Koudebruggen Oververhitting Brander Isolatie Partitionering Reguleringsprogramma Energiemeting Toevoer van verse lucht Opleiding tot EPB-adviseur Module 3 Technische ondersteuning

6


1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

PEB Gebouwbestemmingen

Wooneenheid Kantoren en diensten Onderwijs Gemeenschappelijk residentieel

Type van werken

Gezondheidszorg

1. 2. 3.

Cultuur en ontspanning Restaurants en cafés Handelszaken

Nieuwbouw Zware renovaties Eenvoudige renovaties

Sport Gemeenschappelijk deel Andere bestemming Aangrenzende onverwarmde ruimte


7


Inhoud

De technische ondersteuningsmodules in EPB-context Herhaling van de technische basis

Energie Vermogen Zonnestraling Energieketen en CO2

Toepassingen Synthese


8

Technische basis Energie

Een kWh is de hoeveelheid energie die door een emissiebron geleverd wordt die een vermogen heeft van gedurende een periode van

1000 Watt 1 uur

Zonder acht te slaan op bestaande kleine verliezen wordt een kWh direct door het netwerk opgenomen en door de energiemeter gemeten

SI-eenheden Energie: Joule 1 kWh is het equivalent van 1 calorie (oude eenheid) is het equivalent van Vermogen: Watt P = E/t ofwel

3,60 MJ 4,18 J 1 W = 1 J/sec

Een lamp van 40 W verbruikt 40 J per sec

Tijd: seconde Bij formules moet de seconde gebruikt worden


9

Technische basis Energie – Verbrandingswaarde

1 liter huisbrandolie ≅ 1 liter propaan ≅ 1 kubieke meter arm aardgas ≅ 1 kubieke meter rijk aardgas ≅

10,0 kWh 7,0 kWh 9,5 kWh 12,0 kWh


10


We kopen brandstof om deze te verbranden. Het verbrandingsvermogen van brandstof wordt daarbij de ‘verbrandingswaarde’ genoemd. Goedkope brandstof kopen, is nutteloos, als deze maar een erg kleine hoeveelheid energie oplevert …

Concreet De bovenste verbrandingswaarde of PCS is degene die we kopen. De onderste verbrandingswaarde of PCI is de hoeveelheid energie die we eruit kunnen halen door de tijdens het verbrandingsproces geproduceerde waterdamp te laten ontsnappen.


11



12

Technische basis Energie – Verbruik

Het gemiddelde jaarlijkse verbruik van een gezin Elektriciteit ≅ Brandstof ≅ Uitgedrukt in huisbrandolie Uitgedrukt in arm aardgas

3.500 kWh 35.000 kWh 3.500 liter 3.500 m³


13

Technische basis Energie – Verbruik

Een aanvullende verwarming van een badkamer (zonder thermostaat)

met een vermogen van verbruikt elk uur

2 kW 2 kWh

Op 1 jaar tijd, d.w.z. Na 250 dagen, waarbij de verwarmingsinstallatie 2 uur/dag werkt, zal diezelfde installatie verbruikt hebben 1.000 kWh Deze 1.000 kWh stemt overeen met de jaarlijkse zonnestraling op 1 m² van het Belgisch grondgebied Deze 1.000 kWh kunnen geleverd worden door - 8 m² goed naar het zuiden gerichte fotovoltaïsche panelen - of 2 m² vlakke glazen zonnecollectoren Opleiding tot EPB-adviseur Module 3 Technische ondersteuning

14

Technische basis Energie – Zonnestraling

op g n i l a r st Zonne

1 me²1 jaar

nd e r u d e g

L 0L 0L 0L 0L 0 2 2 2 2 2

1.000 kWh 100 liter stookolie 100 m³ aardgas L Opleiding tot EPB-adviseur Module 3 Technische ondersteuning

15

Technische basis Energie - Verbruik - Kostprijs

Gas Electricitei t Stookolie

Jaar Opleiding tot EPB-adviseur Module 3 Technische ondersteuning

16

Technische basis Vermogen – Zonnestraling

Voor iedereen schijnt dezelfde zon! Bewolke hemel

Voornamelijk diffuse zonnestraling

Verstrooide wolken, Zon

Voornamelijk directe zonnestraling


17

Keten van energiestromen CO2 Energiestromen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 2004 Eindverbruik Industriële sector

Bevoorrading

Omzetting

Steenkool

Woningsector

Elektriciteit Damp Terugwinning

Elektriciteitscentrale Verbrandingsoven

Hout, brandstofcel Commercieel Tertiaire sector Niet Commercieel

Aardgas

Transportsector Olieproducten


18

Keten van energiestromen CO2

De zeven elektriciteitscentrales van ons land zijn verantwoordelijk voor +/- 10% van onze totale CO2uitstoot. Een aantal van deze centrales werkt daarbij op steenkool. Zij leveren 11% van onze elektriciteit, maar zijn niettemin goed voor 50% van onze CO2-uitstoot bij de productie van elektriciteit. België heeft m.a.w. een groot CO2uitstootverminderingspotentieel. Met hun rendement van 795 g CO2 per geproduceerde kWh doen de Belgische steenkoolcentrales het bovendien ronduit slecht …


19


Over het algemeen kunnen we zelfs stellen dat we elektriciteit in feite niet zouden mogen gebruiken voor verwarmingsdoeleinden, gelet op haar negatieve ecologische balans. In Denemarken zijn elektrische verwarmingsinstallaties sinds 1985 verboden. In het beste geval haalt een STEG-elektriciteitscentrale (stoom- en gasturbine) een rendement van 55% bij de productie van elektriciteit. Het productierendement van kerncentrales bedraagt maar 30%.


20


Bij de Belgische elektriciteitscentrales bepaalde CO2uitstootgehaltes

(volgens het PROMIX-programma) in het kader van het ‘Kennis vna CO2-emissies’-project - Electrabel SPE

Winter, normale uren: 0,335 kg CO2/kWh geprod. elek. Winter, daluren: 0,269 kg CO2/kWh geprod. elek. Tussenseizoen, normale uren: 0,342 kg CO2/kWh geprod. elek. Tussenseizoen, daluren: 0,273 kg CO2/kWh geprod. elek. Zomer, normale uren: 0,328 kg CO2/kWh geprod. elek. Zomer, daluren: 0,264 kg CO2/kWh geprod. elek.

Deze uitstootgehaltes moeten we bovendien met factor 1,109 vermenigvuldigen voor laagspanningsklanten om ook rekening te houden met leiding- en omzettingsverliezen


21


Stookolie Aardgas Elektriciteit normale uren Elektriciteit daluren Elektriciteit voor brandstofcel

306 gr/kWh 251 gr/kWh 374 gr/kWh 300 gr/kWh 347 gr/kWh

(Gewogen waarde in functie van het aantal normale uren, het aantal daluren, het aantal winter- en tussenseizoensdagen in het verwarmingsseizoen / RW)


22


Inhoud

De technische ondersteuningsmodules in EPB-context Herhaling van de technische basis Toepassingen Vermindering van de vraag naar energie Krachtige energiesystemen

Synthese


23

Toepassingen Vermindering van de vraag naar energie

De gebouwschil De levensduur ervan is aanzienlijk te noemen in vergelijking met die van de installaties De kostprijs van verbeteringswerken nadien ligt hoog

Hoe kunnen we energieverliezen door de schil beperken? Door goed te isoleren

Vereist een goede luchtdichtheid Beperking van de warmteverliezen via in-/exfiltratie Vermijding van interstitiële condensatieproblemen Vereist een ventilatiesysteem

Goed compactheid De beschermde volumes zoveel mogelijk beperken indirecte verwarming van niet-bewoonde zones vermijden


24


De beschermde volumes zoveel mogelijk beperken indirecte verwarming van niet-bewoonde zones vermijden

BESCHERMD VOLUME INDEXEN

ISOLATIE

VERWARMING

BEWOOND


25


Beperking van nefaste elementen

Goede isolatie

ALU frame zonder thermische onderbreking

ALU frame met thermische onderbreking


26


Beperking van nefaste elementen

Thermische aberraties zoveel mogelijk vermijden


27

Toepassingen Krachtige energiesystemen

Beperking van het energieverbruik door gebruik te maken van installaties met een hoog rendement Vertrekpunt: een goed geïsoleerde schil (+ luchtdicht + ventilatiesysteem) Installatie met een hoog rendement Regelingssysteem

Beperking van het energieverbruik dankzij een goed onderhoud van de installaties


28


Het gebruik van een eenvoudige programmeerbare thermostaat kan het verbruik al met 15% doen dalen(PAE)


29


Een kleine mm roet vermindert het rendement van de ketel

Verhoging van de temperatuur van de rookgassen

Daling van het rendement

al met meer dan 3,5%

Dikte van het roet


30


Inhoud

De technische ondersteuningsmodules in EPB-context Herhaling van de technische basis Toepassingen Synthese


31

Synthese

E-niveau K-niveau

VENTILATIE

U-waarde

zomercomfort installatie

EPB-regelgeving


32

Module 3: ENERGIETECHNIEK 3.0 Inleiding. Opleiding tot EPB-adviseur

Recommend Documents