Mobiele Pediatrische Raadpleging Elias Piña

Mobiele Pediatrische Raadpleging Elias Piña Jaarverslag 2008 - Pilootplan organisatie Guali

Waar een wil is, is een weg Inhoud • Inleiding • Probleemstelling en beschrijving van onze doelgroep • Financiële gegevens • Korte samenvatting van het verloop van het project met analyse van sterke en zwakke punten • Wat hebben we geleerd? • Ons actieplan voor het volgende werkingsjaar

Inleiding De organisatie Guali is een initiatief van enkele mensen in België die zich met de Dominicaanse Republiek verbonden voelen en de kennis van deze twee zo verschillende werelden niet alleen als een privilege beschouwen maar ook als een verantwoordelijkheid. In de Dominicaanse Republiek zijn er kinderen die gezondheidszorgen nodig hebben maar deze niet ontvangen. In België zijn er mensen met voldoende solidariteitsgevoel die bereid zijn om te helpen. Wij namen het op ons om deze beide groepen te verbinden. Guali wordt dus niet via de traditionele kanalen van de ngo’s gefinancierd maar hangt af van de directe giften van een netwerk van sympathisanten. Na een jaar heeft wat enkel een idee was, vorm gekregen en daar kijken we in dit verslag op terug. Daarbij willen we ook iedereen die dit mogelijk maakte van harte danken. De bedoeling van een pilootplan is om ideeën te contrasteren met de realiteit. In die zin kijken we terug op een succesvol jaar: ons idee realiseren blijkt mogelijk én noodzakelijk. In deze nieuwsbrief vindt u: een beschrijvende samenvatting van het probleem waaraan ons project wil tegemoet komen, enkele budgettaire gegevens en de activiteiten van het voorbije jaar, en onze werkplanning op korte en middellange termijn waarbij we de geleerde lessen van dit pilootplan proberen te integreren. Dit alles illustreren we met kleine anekdotes en foto’s die een sfeerbeeld geven van ons werk. U vindt ook in de vorm van een bijlage een technische fiche met de meest relevante data van het pilootplan.

Individueel onderzoek. Kinderen stromen toe voor de raadpleging

Verantwoordelijke verslaggever Lien Meyns coördinator organisatie Guali Molenstraat 2, 3110 Rotselaar Tel. 0494 319343 e-mail: [email protected]

Rekeningnummer Vrienden van Hispaniola 001-5325502-84 Solidariteit om Leven 132-9490449-10 Dit tweede nummer te gebruiken als u een fiscaal attest wenst, met als mededeling Mobiele Pediatrische Raadpleging Elias Piña Fiscale attesten vanaf 30 euro

Probleemstelling en beschrijving van onze doelgroep 1. De dorpsgemeenschappen en hun omgeving De provincie Elias Piña bevindt zich aan de grens van de Dominicaanse Republiek met Haïti. Op dit moment werken we vanuit twee standplaatsen: Río Limpio en Rincón. Een van de belangrijkste problemen voor de socio-economische ontwikkeling van deze bergdorpen, is de afwezigheid van een goed berijdbare weg. Vele dorpen zijn enkel bereikbaar te voet of per lastdier. Rincón (Spaans voor ‘hoek’) is letterlijk een uithoek: dorpen als dit liggen zo afgelegen en zijn zo schaars bevolkt, dat de overheid het de moeite niet vindt om hier te investeren in de aanleg van wegen of het oprichten van scholen en gezondheidscentra. De mensen leven in deze bergstreek voornamelijk van kleinschalige landbouw: stukken bos worden gekapt en afgebrand en de grond bewerkt met eenvoudige werktuigen. Door droogte of hevige regens gaat de oogst van deze mensen vaak verloren. Sommige moeders trekken naar de hoofdstad of het buitenland, op zoek naar werk. Hun kinderen laten ze achter bij familieleden waar ze – ondanks hun jonge leeftijd – moeten helpen in het huishouden en op het land, in plaats van naar school te gaan. Een bergdorp

Een ander probleem van deze gezinnen is dat ze vaak niet beschikken over legale documenten. Bijna de helft van de kinderen waarmee we werken werden nooit aangegeven, hebben dus geen geboorteakte en verschijnen niet in de officiële registers. Het niet beschikken over identiteitspapieren is in het bijzonder een probleem voor de Haïtiaanse gezinnen die zich hierdoor niet kunnen verplaatsen in het land, bijvoorbeeld om naar een ziekenhuis te gaan.

Met een Haïtiaans kind naar het ziekenhuis

Jany is ziek: hij braakt overvloedig en heeft diarree. Ik stel een maagdarminfectie vast en bespreek de behandeling met de moeder. Een week later zie ik Jany opnieuw op de raadpleging. Het braken en de diarree houden aan. Moeder heeft trouw de orale rehydratatieoplossing toegediend maar iets anders heeft Jany gedurende de hele week niet gegeten noch gedronken! Het kind heeft opgezwollen handen en voeten, een dikke buik, en is suf. Dit chronisch ondervoede kind is door de maagdarminfectie nu ook acuut ondervoed en stapelt onderhuids vocht op door eiwittekort. Jany moet dringend naar een ziekenhuis worden gebracht voor de nodige zorgen. Maar het kind en zijn moeder zijn Haïtianen en hebben geen legale verblijfsdocumenten noch identiteitspapieren. Zelfs wanneer ze het nodige geld zouden hebben om naar de stad te reizen, zouden ze waarschijnlijk niet ver geraken: er zijn wel vier militaire checkposten op de weg van Río Limpio naar Dajabón en als je deze militairen niet omkoopt, kom je er zonder papieren niet door. Maar een westerse ‘look’ helpt ook: deze mannen halen zich liever geen problemen op de hals met een westerling… Dus besluit ik zelf moeder en kind naar het ziekenhuis te brengen. Moeder is niet gewoon om in een auto te rijden en algauw heb ik twee in plaats van één brakende passagier… We geraken probleemloos langs de militaire check-posten en na anderhalf uur rijden komen we bij het ziekenhuis aan. Hier dient de volgende hindernis te worden genomen: ervoor zorgen dat deze mensen zonder papieren en met beperkte kennis van de Spaanse taal geholpen worden. Maar ook hier impressioneert het feit dat ik ‘la doctora extranjera’ (de buitenlandse arts) ben. Pas als ik er mij van verzekerd heb dat de arts op spoedgevallen het kind zal opnemen en de nodige zorgen zal toedienen, laat ik Jany en zijn moeder achter met de belofte de volgende dag terug naar het ziekenhuis te komen.

2. De gezondheidsproblemen De vier belangrijkste oorzaken van kindersterfte in deze regio zijn: ondervoeding, acute respiratoire infecties, infectieuze diarree, en andere infecties. De kinderen van moeders (vaak nog erg jong of alleenstaand) met een slechte voedingstoestand, worden geboren met een laag geboortegewicht. Ten gevolge van diezelfde slechte voedingstoestand van de moeders of door onwetendheid, krijgen deze kinderen onvoldoende lang borstvoeding. Het geven van voeding bereid onder ontoereikende hygiënische omstandigheden leidt tot frequente episodes van braken en diarree. Veel kinderen zijn niet of slechts gedeeltelijk gevaccineerd. Er zijn onvoldoende gezondheidszorgen in de onmiddellijke nabijheid en de financiële situatie van de gezinnen laat niet toe om naar de stad te reizen. Enkel in extreme gevallen wordt deze reis ondernomen en dan is het vaak al te laat. Per duizend levend geboren kinderen sterven er eenenveertig vóór de leeftijd van vijf jaar. Veel kinderen hebben na het doormaken van een ziekte blijvende letsels of hebben een vertraagde psychomotorische ontwikkeling ten gevolge van ondervoeding. Kinderen zijn vaak verplicht om hun ouders te helpen in het huishouden of op het land in plaats van naar school te gaan. Op de leeftijd van 14 jaar worden deze kinderen seksueel actief zonder gebruik van anticonceptie en dan begint de cyclus opnieuw. Ons project probeert deze cirkel te doorbreken door middel van een mobiele eenheid die gezondheidszorgen verleent aan kinderen tussen nul en veertien jaar. Er zijn raadplegingen voor kinderen, er wordt preventieve gezondheidsopvoeding gegeven, zo nodig aanvullende diagnostische onderzoeken uitgevoerd, en medische behandeling gegeven. Borstvoeding

Een vrouw komt met haar dochter Frederica en kleindochter Maria naar de raadpleging met de vraag of we haar geen poedermelk voor de baby kunnen schenken: zijzelf kunnen deze niet betalen. Ze vertelt dat haar (zwakbegaafde) dochter zwanger werd nadat ze door een man misbruikt werd. Baby Maria werd onverwacht thuis geboren: Frederica was op dat moment alleen thuis om op haar jongere broertjes en zusjes te passen. Het kind weegt slechts 1,360 kg bij de geboorte. Moeder Frederica weet niet hoe ver haar zwangerschap gevorderd was, ze werd ook niet door een vroedvrouw of arts gevolgd. Het kind werd naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis gebracht waar ze een paar dagen werd opgenomen. Bij ontslag uit het ziekenhuis krijgt ze een

Een Haïtiaans meisje

Nog even in bad voor het bezoek aan de dokter

staal speciale poedermelk voor prematuren mee met de boodschap dat dit naast de borstvoeding dient te worden toegediend. Als het blik prematurenmelk op is, slaagt het gezin er echter niet in aan deze melk te geraken, laat staan deze te bekostigen. En daarom komen ze nu bij mij, op zoek naar hulp. Maria is inmiddels twee maanden oud. Ze is te mager en te klein maar toch goed bijgekomen ten opzichte van haar geboortegewicht. Het gezin woont in een houten huisje met een vloer van aangestampte aarde, zonder watervoorziening. Het lijkt me onmogelijk dat in deze omstandigheden op voldoende hygiënische wijze flesvoeding kan bereid worden. Dit kind wordt op die manier blootgesteld aan het gevaar van een infectie die levensbedreigend kan zijn. En dit kind vaart totnogtoe wel bij de borstvoeding. Ik bespreek met de moeder dat we haar graag willen helpen, maar dat haar kind nu geen flesvoeding nodig heeft maar enkel borstvoeding.

Financiële gegevens Beschikbaar budget Voor het uitvoeren van het pilootplan zoals het initieel werd opgesteld, bleken we over een som van 97.572 euro te moeten beschikken. Een dergelijk bedrag was echter hoger dan onze mogelijkheden. Toch vonden we het de moeite waard om het plan uit te voeren, zij het met veel minder middelen en dus beperktere omvang. Onze manier om fondsen te werven heeft als hoofdkenmerk de solidariteit van individuele personen met het project. In beperktere mate worden we ook financieel gedragen door enkele organisaties. De totaalsom die we verzamelden bedroeg 17.915 euro. Daarbij komt onze eigen bijdrage onder de vorm van vrijwillige arbeid ter waarde van 14.715 euro** wat overeenkomt met 44,3 % van het totaal bestede bedrag. Wondzorg

Om haar te motiveren leg ik haar uit dat het veel zinvoller is dat we haar als moeder extra vitaminen- en voedingssupplementen geven zodat ze voldoende moedermelk heeft. Moeder en grootmoeder lijken de boodschap te begrijpen en we spreken af dat ik Maria wekelijks op de raadpleging zie. Gedurende de volgende twee weken blijft Maria goed bijkomen in gewicht en gaat het haar goed. De volgende twee weken verschijnt ze niet op de raadpleging en onze gezondheidswerkster Freddy weet me te vertellen dat moeder een borstontsteking heeft. Ik besluit bij haar langs te gaan. Frederica zit op een houten stoeltje voor haar huisje met haar kind in de armen en rond haar scharrelen de kippen en kinderen in het rond. Ze zegt dat het borstabces inmiddels open is gegaan en toont mij de zweer in haar borst: een gapend gat zo groot als een kippenei. Borstvoeden loopt nu moeilijk en Maria is onvoldoende bijgekomen. Ik geef moeder antibiotica en besluit nu wél de borstvoeding tijdelijk aan te vullen met flesvoeding. Aan Freddy vraag ik enkele keren bij het gezin langs te gaan om moeder Frederica te helpen bij de hygiënische bereiding van de melk. Op hoop van zegen…

De frequentste ziektebeelden die wij zien, zijn: ondervoeding en gerelateerde aandoeningen zoals ten gevolge van vitaminetekorten; parasitaire (darm)infecties; huidaandoeningen zoals geïnfecteerde wonden, abcessen, schurft, huidschimmels; luchtweginfecties; maagdarminfecties. Daarnaast zijn er ook een aantal veel minder frequente ziektebeelden zoals bv astma of epilepsie; door het chronisch karakter van deze aandoeningen vereisen deze kinderen echter continue zorgen.

Grafiek: Herkomst inkomsten 2008

Het totaal bestede bedrag in het jaar 2008 bedroeg hierdoor 33.230 euro, wat 34% betekent van de initieel berekende kost van het pilootplan. Desalniettemin besloten we ons pilootplan uit te voeren, met reductie van onze activiteiten en verwachte resultaten met eenzelfde percentage. Gezien we 66% minder middelen hadden dan vooropgesteld, werd de doelgroep van 1000 kinderen gereduceerd tot 370 kinderen. Ook de verschillende componenten en de reikwijdte van het pilootproject werden gereduceerd waarbij we ervoor kozen om de raadplegingen met het aanbieden van medicatie als prioriteit te stellen en onze standplaatsen te beperken tot Rincón en Río Limpio.

Tabel 1: Inkomsten 2008 Inkomsten (in euro)* Contant: Arbeid: Medisch materiaal en geneesmiddelen: Uitrusting: Totaal %

Eigen bijdragen Schenkingen 0 13.697 14.715** 0

Totaal 13.697 14.715

0 600 15.315 46,1

1.938 2.880 33.230 100

1.938 2.280 17.915 53,9

*De schenkingen op het einde van het jaar 2008 zullen pas in 2009 besteed worden. Dit betekent dat er voor 8.018 euro fondsen verworven zijn voor het volgende werkingsjaar. **Berekend volgens de voorwaarden van het statuut van coöperant bij de Belgische overheid. Totaalkost van het project De totaalkost van de uitvoering van het project in 2008 – na herziening in functie van onze financiële mogelijkheden en de beschikbaarheid van vrijwillige arbeid – bedroeg 33.230 euro.

Tabel 2: Uitgaven 2008 Beschrijving uitgaven Uitrusting Medische apparatuur Wagen Andere Medicatie en farmaceutische producten Medisch materiaal Geneesmiddelen Technische onderzoeken Personeelskosten Logistiek Transport Administratie Totaal

Kost (in euro) 6.173 2691 3129 353

% 18,6 8,1 9,4 1,1

5178 962 4089 127 19.218 911 1414 336 33.230

15,6 2,9 12,3 0,4 57,8 2,7 4,3 1,0 100

Voor meer gedetailleerde financiële gegevens kan u ons steeds contacteren.

Het altaar alias de onderzoekstafel in de kerk van Rincón.

Infrastructuur

De eettafel van Freddy doet dienst als onderzoekstafel in Río Limpio

Voor de constructie van gebouwen krijgt men gemakkelijk geld bij elkaar: het resultaat van het geschonken geld is dan ook heel duidelijk zichtbaar. Een foto van een nieuw schoolgebouw toont duidelijk aan waaraan het geld werd besteed. Het probleem komt echter nadien: wie gaat in dat mooie gebouw lesgeven? Welke leerkracht wil in dit afgelegen dorp komen wonen? Op die manier heeft ook een ngo een gezondheidscentrum (“clinica”) gebouwd in het dorp Las Rosas maar de consultatieruimte staat sinds de bouw ervan, inmiddels twee jaar geleden, nog steeds leeg. Er is nog geen arts gevonden die er wil werken. Het lijkt ons een geschikte plek om in het kader van ons project wekelijks pediatrische raadplegingen te houden. Op ons voorstel wordt echter niet ingegaan… In Rincón houden we raadpleging in de kerk en dezelfde tafel die als altaar dienst doet, gebruiken we dan als onderzoekstafel. In Río Limpio heeft Freddy haar ruime woonkamer ter beschikking gesteld en worden de kinderen op de eettafel onderzocht. In Las Rosas staat de ‘clinica’ leeg…

Korte samenvatting van het verloop van het project met analyse van sterke en zwakke punten

Dominicaanse avond Anderhalf jaar geleden ontstond het idee van dit project. Een benefietdiner onder de vorm van een Dominicaanse avond werd georganiseerd en op die manier werden de mensen van onze onmiddellijke omgeving betrokken bij het project. Er werd een sociaal netwerk gecreëerd van familie, vrienden, collega’s en kennissen die bereid waren het project te steunen. Deze groep van sympathisanten is inmiddels flink uitgebreid en blijft groeien. Bij het van start gaan op het terrein, hebben we heel wat hindernissen moeten nemen.

Maar het project wordt goed ontvangen door de dorpelingen: er komen veel kinderen naar de raadpleging en de ouders zijn erg betrokken en bereid bij te dragen daar waar mogelijk. Ook onze lokale vrijwilligers zijn enthousiast en erg geëngageerd. Ons team bestaat op dit moment uit vijf vrijwilligers: Lien als kinderarts, Alberto in zijn vrije tijd als sociaal werker, Freddy als gezondheidswerkster in Río Limpio, Manolín als medewerker in Rincón, en Maria-Luiza als contact in de hoofdstad voor de aankoop van medicatie. We zijn erin geslaagd om efficiënt om te springen met onze gelden: we proberen veel te doen met weinig geld. De operationele kosten van het project zijn erg laag: de administratieve kosten zijn insignificant in vergelijking met de effectieve kosten; met andere woorden de kosten van medicatie en transport. Door de beperkte financiële middelen lopen bepaalde zaken echter ook stroef. Zo is de wagen een oude wagen met veel defecten en onvoldoende aangepast aan de moeilijke wegen. Hierdoor geraken we vaak niet ter plekke en zitten de kinderen en hun ouders vruchteloos te wachten. We hebben ook geen kantoor, geen administratieve werkplaats waar telecommunicatie mogelijk is, noch een plek voor opslag van medicatie en dergelijke.

Autopech

Het is woensdagochtend, midden november. Ik ben alleen onderweg naar Río Limpio en rij langs de omhoogkronkelende bergweg. In gedachten ben ik al bij de tweede helft van de rit: zou er weer een stuk weg zijn weggespoeld door de hevige regen? Zouden ze de brug al hersteld hebben waar een stuk was afgebrokkeld of wordt het weer spannend om erover te geraken? En vooral: zal ik niet weer te veel harde buiken krijgen op het traject waar de weg vol stenen en putten zit? Want ik ben inmiddels bijna zeven maanden zwanger en wel eens bezorgd over een mogelijke vroegtijdige bevalling. Ineens zie ik rook uit de motorkap komen. Verschrikt kijk ik op het dashboard: het wijzertje toont aan dat de motor oververhit is. Ik stop onmiddellijk en durf niet verder te rijden, ook al sta ik erg onveilig, net achter een bocht. Ik stap uit. Moederziel alleen op de weg sta ik te staren naar een rokende auto met eronder een steeds groter wordende olievlek… Maar algauw passeert een pick-up met enkele hulpvaardige jongemannen. Ze raden me af de auto opnieuw te starten en zeggen dat ik beter hulp kan gaan zoeken. Ze slepen de auto van ‘la gringa’ (‘de Amerikaanse’ waarvoor ze me houden) naar een veilige plek wat verderop en rijden daarna verder. Voor mij zit er niets anders op dan te wachten op een voertuig dat in de tegenovergestelde richting rijdt om een lift te vragen. Iemand bellen om hulp te vragen, is geen optie: hier is geen telefoonverbinding noch gsm-ontvangst. Er passeren enkele vrachtwagens met vee maar ik aarzel om aan deze chauffeurs een lift te vragen, ook al vertragen ze bij de aanblik van een zwangere buitenlandse vrouw, alleen langs de kant van de weg… Als een kleine camionette met melkbussen in de laadbak passeert, durf ik toch mijn hand op te steken naar de vriendelijk uitziende chauffeur die mij veilig en wel thuisbrengt… De automechanicien zal later op de dag de auto gaan ophalen. En de ouders van de wachtende kinderen zullen tegen de middag wel beseffen dat la doctora niet ter plekke geraakt… Er zijn onvoldoende fondsen om zo nodig meer geavanceerde technische onderzoeken te laten uitvoeren. Deze moeten in verafgelegen centra gebeuren wat verplaatsing van de kinderen vereist en heel wat kosten meebrengt. We hebben nog geen georganiseerde structuur om kinderen met een ernstige pathologie naar een ziekenhuis in de stad te brengen, voor opname en meer gespecialiseerde zorgen. Toch zijn we erin geslaagd de medische praktijk te implementeren in precaire omstandigheden. Basislaboratoriumonderzoeken kunnen we laten uitvoeren in een relatief dichtbij gelegen laboratorium aan gunstige prijzen.

Onderweg met de auto.

Aan het werk, zwanger gaat ook. Ook hebben we de nodige contacten kunnen leggen om enerzijds kleine hoeveelheden gedeeltelijk door de overheid gesubsidieerde medicatie te verkrijgen en anderzijds grote hoeveelheden geneesmiddelen aan te kopen aan inkoopprijs. Dit is van primordiaal belang want de douaneadministratie in de Dominicaanse Republiek is erg gebureaucratiseerd en waarschijnlijk corrupt, waardoor we geen garantie hebben dat giften in species vanuit België hun bestemming bereiken. Bovendien zijn de verzendingskosten hoog. Alleen de zending van enkele specifieke geneesmiddelen is zinvol. De Dominicaanse overheid heeft een programma waarbij gezondheidswerkers worden opgeleid in

dringende of specifieke gevallen wordt ingegaan op de vraag van volwassenen naar medische hulp. Ook kunnen we slechts in zeer beperkte mate iets doen aan het probleem van ondervoeding. In de dorpsgemeenschappen bestaan er wel sociale netwerken en initiatieven die werken rond voedselzekerheid. Het belang van continuïteit

Bij verschillende besmettelijke aandoeningen moet vaak heel het gezin behandeld worden. het toedienen van vaccinaties die gratis ter beschikking worden gesteld. Om die reden hebben wij beslist onze gelden niet aan de aankoop van vaccins te besteden maar zoeken we naar wegen om het bestaande programma beter te implementeren in deze verafgelegen dorpen om zo de vaccinatiegraad van de kinderen die daar wonen te verhogen. De beperkte fondsen maken het nodig dat we andere bronnen van inkomsten voor ons gezin vinden, wat minder tijd voor het project betekent. Zo was Lien als kinderarts gedurende de drie zomermaanden in België aan het werk en was er in die tijd geen vervangend arts voor het project. Overigens zou een arts deze vervanging onbezoldigd moeten doen. Er is geen parallelle verbetering in de gezondheidszorg van volwassenen en kinderen. Enkel in

Valeria werd ongewenst zwanger op de leeftijd van 16 jaar. Ze woonde nog thuis; niet bij haar natuurlijke ouders maar bij een echtpaar dat voor haar zorgde. Uit angst om uit huis gezet te worden, verzweeg ze haar zwangerschap en ze werd steeds magerder in de hoop op die manier haar groeiende buik te verbergen. Haar zoontje werd geboren met een te laag geboortegewicht. Maar moeder is zeer zorgzaam voor het kind en komt regelmatig voor opvolging van het gewicht naar de raadpleging. Als het kind vijf maanden oud is, heeft hij een normaal gewicht voor zijn leeftijd. Ook omdat ik in België aan het werk was gedurende de zomermaanden, zie ik het kind pas een half jaar later terug: het is gedurende die tijd helemaal niets in gewicht bijgekomen! Het is een bleek, mager en ongelukkig kind van een jaar oud. Moeder zegt dat het jongetje sinds hij 7 maanden oud was geen melkvoeding meer krijgt: borstvoeding heeft moeder nauwelijks gegeven en poedermelk kan ze niet meer betalen. De baby leeft van water, fruitsap, aardappelen, pompoen en bruine bonen... Bij onderzoek blijkt het kind ook een darminfectie te hebben met een haakworm: deze zorgt ervoor dat het kind bloedarmoede krijgt en nóg minder eiwitten kan opnemen... Dit kind krijgt de nodige antiparasitaire medicatie, ijzersupplementen en melkvoeding. En zes weken later is het kind reeds anderhalve kilo bijgekomen!

Tabel 3: Activiteiten gedurende het jaar 2008 Geplande en uitgevoerde activiteiten

Geplande en gedeeltelijk uitgevoerde activiteiten

Geplande en niet uitgevoerde activiteiten

Niet geplande en toch uitgevoerde activiteiten

• Opvolging groei en ontwikkeling van het kind • 700 consultaties • Laboratoriumonderzoek • Aankoop van medicatie • Donatie van de nodige geneesmiddelen • Promotieactiviteiten en fondsenwerving

• Samenwerking met de lokale overheid • Gezondheidseducatie

• Radiografische en andere technische onderzoeken • Vaccinatie

• Voorzien van ontbijt voor wachtende kinderen bij de raadpleging • Preventieve tandzorg • Raadpleging voor volwassenen • Raadpleging aan huis, thuis en in dispensarium Dajabón • Donatie van voedingssupplementen • Reparatie auto

Wat hebben we geleerd? Ons project richt zich tot een zeer kwetsbare bevolkingsgroep: de mensen verblijven als Haïtiaan illegaal in het land en/of wonen erg afgelegen in moeilijk bereikbare dorpen. Met deze mensen als doelgroep werken, betekent een heel grote investering om slechts een beperkte groep mensen te bereiken. De kinderen zijn nog eens in het bijzonder kwetsbaar, ook in landen als de Dominicaanse Republiek die niet langer als ontwikkelingsland worden beschouwd. Ons project pakt wel niet de kern van het probleem van deze mensen aan maar ook al veranderen we de socio-economische situatie van deze gezinnen niet, toch doen we zinvol werk als we iets doen ter bevordering van de gezondheid van het kind. Met een beetje vindingrijkheid en goede wil, kan men een weg vinden of maken daar waar er geen lijkt te zijn. We hebben een klein en bescheiden initiatief opgericht dat desalniettemin een grote impact heeft in Río Limpio, Rincón en omliggende bergdorpen. En in België zijn er mensen bereid om te helpen, sommigen zelfs in die mate dat ze meer geven dan ze teveel hebben… ‘Duurzame ontwikkeling’

Daria is zeven jaar oud en altijd kortademig. Onze vrijwilligster Freddy brengt me naar haar huis want ze is erg bezorgd over het kind en tot op heden kwam ze niet naar de raadpleging. Het meisje wordt door haar grootmoeder opgevoed. Haar moeder was nog erg jong toen ze geboren werd en een vader is nooit in beeld verschenen. Het meisje zit buiten voor het huis. Ze is mager, heeft een onfrisse kleur, en haalt moeizaam adem. Volgens grootmoeder ademt ze al heel haar leven zo. Ze speelt niet, rent niet rond zoals andere kinderen. Ook in het huishouden kan ze haar bijdrage niet leveren. Dit meisje heeft astma waardoor ze voortdurend kortademig is. Af en toe heeft ze hevige opstoten van kortademigheid en wordt ze naar de dokter gebracht. Het kind krijgt dan medicatie onder siroopvorm maar grootmoeder ziet geen duidelijk gunstig effect hiervan. Tijdens mijn stage in het kinderziekenhuis in Santo Domingo leerde ik inderdaad dat kinderen met astma hier met medicatie in siroop- of tabletvorm worden behandeld in plaats van met aerosoltherapie of puffers waarbij de medicatie geïnhaleerd wordt. Ik besluit voor dit kind de nodige medicatie te zoeken onder de vorm van inhalatiepompjes. Toch heeft de behandeling niet het verwachte effect. Het is mij onduidelijk waarom: is Daria eigenlijk te kortademig om de medicatie krachtig en diep genoeg in te ademen,

of vergeet grootmoeder veel te vaak de medicatie te geven, of is er onomkeerbare schade opgetreden ter hoogte van de longen? Na een maand verschijnt Daria plots niet meer op haar wekelijkse controle. Pas na drie weken zie ik haar terug: ze straalt, heeft een mooie kleur, en ademt helemaal vrij! Haar borstje pompt niet langer op en neer en moeder en grootmoeder vertellen dat hun kind onherkenbaar is; ze kan nu zelfs rondrennen en het huis dweilen! De reden dat ze nu bij mij langskomen is echter niet om mij dit blijde nieuws te melden maar om nieuwe medicatie te komen halen want de inhalatiepompjes zijn leeg. Ik schrik: nu al leeg, heeftDaria dan zóveel medicatie gekregen?! Bij navraag bekent het meisje dat ze nu weet waar de inhalatiepompjes bewaard worden en dat ze - aangezien ze zich beter voelt na inname van de medicatie - naar hartenlust gepuft heeft…! Als wij in de toekomst niet langer voor de medicatie van dit kind zorgen, zal het gezin dit niet kunnen overnemen: de puffers zijn nauwelijks beschikbaar in het land en erg duur. In die zin is ons werk dus niet van duurzame aard… Maar wat kan er nu duurzamer zijn dan bij te dragen aan de gezondheid, groei en ontwikkeling van een kind?! Les in tandenpoetsen.

Dulce maakt havermoutpap voor de wachtende kinderen.

Ons actieplan voor het volgende werkingsjaar Markt in Tiroli

We willen verder gaan op de ingeslagen weg en ons werk uitbreiden. We hopen als derde standplaats het grensdorp Tirolí te kunnen integreren. We zullen trachten een steungroep te organiseren in de hoofdstad voor de omkadering van patiëntjes die meer gespecialiseerde onderzoeken en/of zorgen nodig hebben en zich daarvoor naar de hoofdstad moeten verplaatsen. Een netwerk van vrijwilligers zou dan kunnen instaan voor de organisatie van alle logistieke aspecten die een dergelijke reis met zich meebrengt.

We willen proberen om het vaccinatieprogramma dat de Dominicaanse overheid gratis aanbiedt, beter te laten uitvoeren in deze ver afgelegen dorpen om zo de vaccinatiegraad van de kinderen te verhogen. We willen verder zoeken hoe we het lokale initiatief van de katholieke kerk om familiegroentetuinen aan te leggen in Rincón, kunnen mee ondersteunen (bv. met technisch advies). Op die manier zouden we samen kunnen werken rond voedselzekerheid. Ook willen we werken met de moeders rond de bereiding van voedingssupplementen met lokale ingrediënten, ter preventie en behandeling van ondervoeding. Op logistiek en administratief gebied hopen we ons beter te kunnen omkaderen. Zo wensen we een klein kantoortje te installeren in Loma de Cabrera, de meest nabij gelegen plaats waar communicatiediensten aanwezig zijn. We hebben ook een beter functionerend voertuig nodig om ter plekke te geraken, zeker tijdens de regenperiodes als de wegen nóg moeilijker berijdbaar zijn. Op dit moment hebben we daarvoor niet de middelen, maar we zijn op zoek naar oplossingen. Er zal gewerkt worden aan de ontwikkeling van een website. Voor het volgende werkingsjaar zal een minimumvergoeding voorzien worden voor de arts, die – zo nodig – ook kan uitgekeerd worden aan haar vervanger. Twee nieuwe vrijwilligers uit België zullen gedurende negen maanden ons team komen vervoegen: Lies als arts en Kobe als logistiek en educatief medewerker. Als deze formule succesvol blijkt, hopen wij dat dit in de toekomst herhaald kan worden: vrijwilligers uit België kunnen zo een interessante werkervaring opdoen in het buitenland. De realisatie van het project blijft echter afhangen van de financiële middelen – die voornamelijk afkomstig zijn van particuliere giften- en de beschikbaarheid van vrijwillige arbeid. Wij hopen ook tijdens het volgende werkingsjaar met ons hulpverleningsproject een brug te mogen zijn tussen de kinderen in Elias Piña en sympathisanten in België en willen u in naam van de kinderen van harte danken voor uw steun.

Technische fiche Pilootplan Gezondheidszorg voor Kinderen door middel van een Mobiele Pediatrische Raadpleging in de dorpen Rincón en Río Limpio in de provincie Elias Piña (grensstreek van de Dominicaanse Republiek met Haiti). 1. Localisatie • Standplaatsen: Rincón en Río Limpio • Provincie: Elias Piña 2. Beschrijving van het project Het oprichten van een mobiele pediatrische raadpleging met kinderarts, sociaal werker, gezondheidswerkers en logistiek helper die – in samenwerking met de ouders of voogd- strategieën ontwerpt en implementeert voor het behoud of het recupereren van een goede gezondheidstoestand van de kinderen tussen nul en veertien jaar in de dorpen behorende tot de doelgroep.

Technische details: Dit houdt in : gezondheidseducatie, raadpleging, aanvullende diagnostische onderzoeken, behandeling met schenking van de nodige medicatie. Op deze manier probeert men bij te dragen aan een daling van de kindersterfte in de provincie Elias Piña, de provincie met het hoogste kindersterfte cijfer (41 per 1000 levend geboren kinderen) van het land. De centrale doelstelling van dit eerste jaar was om onder de vorm van een pilootplan het projectontwerp in al zijn aspecten te testen om op deze wijze onze strategieën te bepalen in functie van hun doeltreffendheid, met de bedoeling te corrigeren en uit te breiden tot een nieuw project van langere duur en met grotere reikwijdte. 3. Totaalbedrag van de investering:

42.894 euro

100%

Eigen bijdrage (geschoolde werkkracht en medische apparatuur ) Bijdrage van de doelgroep (niet-geschoolde werkkracht) Bijdragen van individuele schenkers Bijdragen van organisaties

24.468 euro

57%

511 euro

1%

13.406 euro 4.509 euro

31% 11%

4. Begunstigde groep: 185 gezinnen 5. Betrokken actoren • • • • •

Organisatie Guali Netwerk van sympathisanten in België Schenkende organisaties in België Dorpscomités en gehele dorpsgemeenschappen die deel uitmaken van de doelgroep Dominicaanse vrijwilligers

6. Door het verslag bestreken periode: Januari 2008 tot en met december 2008