MM World Equity Index Fund

MM World Equity Index Fund

JAARVERSLAG 2014

2

MM World Equity Index Fund • Jaarverslag 2014

INHOUDSOPGAVE 1

Algemene informatie

3

2

Profiel

5

3

Kerncijfers

8

4

Verslag van de beheerder

11

4.1

Verslag 2014

12

4.2

Gebruik financiële instrumenten

16

4.3

Risicobeheer

17

5

Jaarrekening

18

5.1

Balans (na verwerking resultaatbestemming)

19

5.2

Winst-en-verliesrekening

20

5.3

Kasstroomoverzicht

21

5.4

Toelichting

22

5.4.1. 5.4.2. 5.4.3. 5.4.4. 5.4.5. 5.4.6. 6

Grondslagen voor de jaarrekening Grondslagen voor de balans Grondslagen voor de winst-en-verliesrekening Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Toelichting op de balans en winst-en-verliesrekening Overige toelichtingen

22 23 24 25 25 34

Overige gegevens

35

6.1

Resultaatsbestemming

36

6.2

Gebeurtenissen na balansdatum

36

6.3

Belangen van de beheerder

36

6.4

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

37

MM World Equity Index Fund• Jaarverslag 2014

1

Algemene informatie

3

4


Beheerder en Bewaarder TKP Investments B.V., gevestigd te Groningen, is de Beheerder. TKP Investments B.V. beheert alle fondsgoederen (art. 4 Terms & Conditions TKPI MM Fund Series). Vanaf 22 juli 2014 vervult Citibank International Ltd. Netherlands Branch, gevestigd te Schiphol, de taak van bewaarder. De toezichthoudende taken heeft Citibank International Ltd. uitbesteed aan Citibank N.A. Tot 22 juli 2014 was de bewaarder Aegon Custody B.V., gevestigd te Den Haag. Aegon Custody B.V. vervult vanaf 22 juli 2014 alleen nog de taak van juridisch eigenaar. Directie TKP Investments B.V. De directie van TKP Investments B.V. wordt gevoerd door R. van Wijk-Russchen RBA, drs. C. Luning RBA, drs. A. Laning RA RC en drs. R.E. Leenes RBA. Adres Europaweg 31-33 9723 AS Groningen Correspondentieadres Postbus 5142 9700 GC Groningen Telefoon: Fax:

(050) 317 53 17 (050) 317 53 49

Internetadres www.tkpinvestments.com Onafhankelijke accountant PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Beheer en administratie TKP Investments B.V. (hierna ook genoemd ‘TKPI’) voert het beheer en de administratie van het MM World Equity Index Fund. TKPI maakt gebruik van de diensten van de Stichting TKP Pensioen Treasury alwaar voor rekening van het fonds posities in rekening courant en deposito’s kunnen worden aangehouden.


2

Profiel

5

6


Het MM World Equity Index Fund (hierna ook genoemd World Equity Index Fund of het fonds) is opgericht op 27 januari 2012. Het fonds heeft vanaf 30 januari 2012 beleggingen onder haar beheer. Het fonds is een Multi Manager fonds. Het fonds is een Fonds voor Gemene Rekening en is een beleggingsinstelling in de zin van artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht. Multi Manager Fonds Het beleggingsfonds wordt beheerd door TKP Investments. TKP Investments hanteert het ‘Multi Manager’-concept waarbij binnen het fonds van een of meerdere gespecialiseerde externe managers gebruik kan worden gemaakt. Aan externe managers worden nauw omschreven mandaten verleend. Deze mandaten kunnen zowel actief als passief van aard zijn. Per mandaat zijn met de externe managers een maximale tracking error en/of verschillende lineaire restricties overeengekomen. De omvang van een mandaat ten opzichte van de omvang van de totale portefeuille is afhankelijk van het risicoprofiel van het desbetreffende mandaat. In het geval van dit fonds gaat het om een passief mandaat dat verstrekt is aan 1 manager. Beleggingsbeleid Het fonds heeft als doelstelling wereldwijd in beursgenoteerde ondernemingen te beleggen. Het fonds kan direct dan wel indirect beleggen in al dan niet met de beheerder gelieerde beleggingsfondsen. De benchmark is de MSCI World Index Total Net Return. Het fonds keert geen dividend uit. Alle ontvangen inkomsten worden herbelegd. Ter verkrijging van marktexposure kan het fonds gebruik maken van aan aandelen gerelateerde instrumenten, zoals index futures en valuta futures. Bovendien draagt de beheerder er zorg voor dat de totale exposure van de portefeuille niet groter is dan de exposure die bereikt kan worden zonder gebruik te maken van derivaten. Doelstelling Het behalen van een rendement dat het rendement van de benchmark zo nauwkeurig mogelijk benadert. Benchmark MSCI World Index Total Net Return (in Euro). Beleggingen in met de beheerder gelieerde beleggingsfondsen Het fonds heeft geen beleggingen in gelieerde beleggingsfondsen. Structuur Het fonds is een Fonds voor Gemene Rekening van het semi-open-end type. De verplichting tot inname van units door het fonds is beperkt qua frequentie. Rechtspersoon en voorwaarden Het fonds heeft geen rechtspersoonlijkheid. De Terms & Conditions en hetgeen ter uitvoering daarvan geschiedt, vormen geen maatschap, vennootschap onder firma of commanditaire vennootschap. Het fonds heeft als doelstelling het collectief en voor rekening en risico van de participanten beleggen in effecten. De werking van het fonds is neergelegd in de Terms & Conditions. In de productnota is het beleggingsbeleid van het fonds omschreven. Participanten In het fonds kunnen uitsluitend entiteiten participeren die aangemerkt kunnen worden als gekwalificeerde belegger volgens de Wet op het financieel toezicht. Units De door de participanten te verwerven units luiden op naam en zijn, behoudens inlossing door de beheerder, niet overdraagbaar en mogen niet worden verpand of bezwaard met enig ander beperkt recht van welke aard dan ook. De beheerder geeft geen participatiebewijzen uit. De beheerder zal krachtens en in overeenstemming met het bepaalde in de Toetredingsovereenkomst of het Bijschrijvingsbericht, respectievelijk het Bericht van Uittreding, op elke Waardebepalingsdatum units uitgeven respectievelijk inlossen. Elke laatste werkdag van de maand geldt als Waardebepalingsdatum alsmede door de beheerder op verzoek van de participant vastgestelde werkdagen. De vergoeding bij toe- en uittreding is forfaitair vastgesteld op 0,10% van de ingelegde gelden respectievelijk 0,05% van het bedrag van de inlossing. De beheerder is te allen tijde bevoegd om, in afwijking van het voorgaande, de werkelijke transactiekosten in rekening te brengen. De beheerder is bevoegd om de transactiekosten te laten vervallen indien en voor zover toe- en uittredingen gesaldeerd kunnen worden. De vergoeding bij toe- en uittreding komt volledig


7

ten gunste van het fonds en dient ter dekking van de transactiekosten die door toe- en uittreding veroorzaakt worden. De door het fonds ontvangen vergoedingen voor toe- en uittredingen zijn als een separate inkomstencategorie opgenomen in de winst-en-verliesrekening. De grondslag voor toe- en uittreding en de berekening van de marktwaarde per unit is de netto fondsvermogenswaarde, zoals bepaald in de Terms & Conditions. Securities lending Het fonds kan, conform de voorwaarden van het fonds deelnemen aan een securities lending programma. Een derde partij (lending agent) leent tegen vergoeding aandelen van het fonds uit. De aandelen kunnen uitgeleend worden aan geselecteerde kredietwaardige tegenpartijen en tegen afgesproken acceptabel onderpand. Contractueel is bepaald dat het onderpand, afhankelijk van het soort uitgeleend financieel instrument, minimaal 105% dient te zijn van de waarde van de uitgeleende stukken. Een eventuele onderschrijding wordt dagelijks door de tegenpartijen aangevuld.. De opbrengst van het securities lending programma komt, na vergoeding aan de lending agent, geheel ten goede aan het fonds. Fiscaal Er is sprake van fiscale transparantie, dat wil zeggen dat het fonds niet is onderworpen aan vennootschapsbelasting en dat de resultaten op beleggingen rechtstreeks worden toegerekend aan de participanten zelf. Oprichting Het fonds is per 27 januari 2012 opgericht. Inceptie Vanaf 30 januari 2012 heeft het fonds beleggingen onder beheer.

8

3


Kerncijfers


9

Waardeontwikkeling (bedragen x € 1.000)

Fondsvermogen

2014

2013

27-01-2012 tot en met 31-12-2012

699.260

427.196

244.979

Aantal units

4.368.835

3.202.178

2.227.858

Unitwaarde (in €)

160,05650

133,40807

109,96168

Netto rendement

20,0%

21,3%

10,0%

Rendement benchmark

19,5%

21,2%

9,4%

Outperformance

0,4%

0,1%

Outperformance sinds inceptie

1,0%

0,6%

0,5%

Annualized outperformance sinds inceptie

0,3%

0,3%

N.v.t.1

Rendement

0,5%

Waardeontwikkeling per unit (bedragen x € 1) Inkomsten Waardeveranderingen Overig resultaat (2012: Toe- en uittredingsvergoedingen) Kosten Totaal resultaat

3,43

3,01

2,57

24,01

21,96

8,71

0,13

0,05

0,15

(0,08)

(0,06)

(0,12)

27,49

24,96

11,31

Waardeontwikkeling2 (bedragen x € 1.000) Inkomsten

12.511

7.076

3.688

Waardeveranderingen

87.703

51.598

12.514

Overig resultaat (2012: Toe- en uittredingsvergoedingen) Kosten Totaal resultaat

475

129

219

(274)

(148)

(170)

100.415

58.655

16.251

0,05%

0,05%

0,10%

11

12

2

Kosten ratio’s Ongoing Charges Figure (OCF) Omloopsnelheid

Bepaling beleggingsrendement Het beleggingsrendement is de time weighted return berekend op dagbasis na kosten.

1 Te korte referentieperiode 2

De indeling van de winst- en verliesrekening is aangepast naar aanleiding van de invoering van de AIFMD. De kerncijfers inzake waardeontwikkeling over 2014 en 2013 zijn overeenkomstig aangepast. De kerncijfers inzake waardeontwikkeling over eerdere jaren zijn niet aangepast.

10


Ontwikkeling van de unitwaarde vanaf inceptiedatum (inceptie =100) 180

160

140

120

100

80 Fonds Benchmark

dec-14

sep-14

jun-14

mrt-14

dec-13

sep-13

jun-13

mrt-13

dec-12

sep-12

jun-12

mrt-12

jan-12

60


4

Verslag van de beheerder

11

12


4.1

Verslag 2014

Marktontwikkelingen 2014 was een jaar waarin, door lage inflatie, geopolitieke onrust en het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB), de rente scherp daalde. Nadat de ECB in de eerste maanden van het jaar nog een afwachtende houding aannam, veranderde dit in mei. De ECB gaf aan bezorgd te zijn over de dure euro en de lage inflatie. Zowel in juni als in september nam de ECB dan ook verschillende maatregelen in een poging om deflatie te voorkomen. Ondertussen was de markt vrij onzeker over de wisselende economische groeicijfers wereldwijd. In de Verenigde Staten viel de economische groei in het begin van het jaar nog tegen. De arbeidsmarkt trok daarentegen aan. Economische cijfers verbeterden dan ook verder in de tweede helft van het jaar. De Amerikaanse centrale bank schroefde tegelijkertijd de kwantitatieve verruiming steeds verder terug. In Europa was het beeld tegengesteld. Het economische nieuws vanuit met name Duitsland bleef in de eerste helft van het jaar redelijk positief, maar gedurende het jaar bleek toch dat Europa moeite had de crisis achter zich te laten. In veel Europese landen bleef de werkloosheid hoog. Het economische nieuws uit China bleef ondertussen duiden op een verdere vertraging van de economie. De volgende grafiek geeft de rendementsontwikkeling weer van de MSCI World Index Total Net Return in 2014. 125 120 115 110 105 100 95 90 dec-13

feb-14

apr-14

jun-14

aug-14

okt-14

dec-14

Macro-economische factoren hadden dit jaar grote invloed op de aandelenrendementen. De dalende rentes en de toegenomen kwantitatieve verruiming in o.a. Japan en Europa zorgden voor stijgende koersen. De oplopende geopolitieke spanningen in Rusland en Midden-Oosten zorgden daarentegen een aantal keer voor een correctie. Omdat de markt al uit ging van een afbouw van de stimuleringsmaatregelen van de Amerikaanse centrale bank, had de werkelijke afbouw geen grote effecten op de markt. Vanaf september corrigeerden de aandelenmarkten relatief sterk, met name als gevolg van tegenvallende economische cijfers en de angst voor deflatie in Europa. Dit had een relatief grote impact op de euro. De euro daalde in waarde ten opzichte van vrijwel alle andere valuta en vooral ten opzichte van de Amerikaanse dollar. In het laatste kwartaal van het jaar stegen ondanks de volatiliteit de aandelenkoersen, mede veroorzaakt door politieke spanningen en een daling van de olieprijs weer. Aandelen eindigden het jaar 2014 dan ook ruim positief.


13

Beleggingsbeleid Portefeuille Het MM World Equity Index Fund belegt wereldwijd in aandelen van ontwikkelde markten. Het fonds belegt passief en volgt dus de benchmark. Vanuit kostenoverwegingen, wordt anders dan bij actieve fondsen, het mandaat bij één externe manager ondergebracht. Rendement Het MM World Equity Index Fund behaalde in 2014 een rendement van 20,0% en dit was 0,4% hoger dan het rendement van de benchmark. De benchmark is de MSCI World Index Total Net Return. Het rendement van een passief beheerd fonds ligt doorgaans in lijn met dat van de benchmark. Afwijkingen kunnen ontstaan door bijvoorbeeld de timing van stortingen, terug ontvangen dividendbelastingen of valuta- en kaseffecten. Daarnaast kan het verantwoord beleggingsbeleid leiden tot afwijkingen ten opzichte van het benchmarkrendement en kan het uitlenen van aandelen (securities lending) extra rendement opleveren. Voornamelijk het terugvorderen van dividendbelasting resulteerde in 2014 in een positief relatief rendement. Bij het berekenen van het benchmarkrendement wordt de mogelijkheid om dividendbelasting terug te vragen niet meegenomen, terwijl dit door de fiscale status van het fonds deels wel mogelijk is. Daarnaast droegen het uitlenen van aandelen en de uitsluitingslijst behorend bij het verantwoord beleggingsbeleid licht positief bij aan het relatieve rendement. Risico Het risico van het fonds wordt aangegeven door de tracking error. Dit getal geeft een indicatie van de mate waarin het rendement van de portefeuille afwijkt van het rendement van de benchmark. Omdat het fonds de benchmark volgt, is de beoogde tracking error van het fonds laag. Per eind 2014 bedroeg de ex post tracking error (op basis van gerealiseerde rendementen in de afgelopen 36 maanden) 0,35%. Vooruitzichten De wereldwijde economische groei zal naar verwachting aantrekken, maar wel relatief laag blijven. Met name de Verenigde Staten zal deze groei aanjagen, gevolgd door Europa. Het economische herstel steunt voor een groot deel op de monetaire acties in de afgelopen jaren van de centrale banken. Door steunmaatregelen van de ECB en hervormingen van de landen in kwestie is het vertrouwen enigszins teruggekeerd. De effecten van de eurocrisis hebben ervoor gezorgd dat bedrijven aantrekkelijk gewaardeerd zijn. Daarnaast zal de economische groei in Europa positief beïnvloed worden door de zwakkere euro en de sterk gedaalde olieprijs. Bedrijven zijn goed gepositioneerd om mee te groeien en dit zal positief uitpakken voor de bedrijfswinsten. Mede door de verwachting dat de ECB de rente de komende tijd laag houdt, zal de risicobereidheid van beleggers toenemen. Dit is positief voor aandelen. Het herstel van de Amerikaanse economie is al goed op gang gekomen. De waarderingen van de Amerikaanse aandelen zijn redelijk hoog in vergelijking met de onderliggende bedrijfswinsten. Naar verwachting zullen Europese aandelen daarom meer potentieel hebben dan Amerikaanse aandelen. Maatschappelijk verantwoord beleggen Inleiding Wij hebben de overtuiging dat aandacht voor Environmental, Social en Governance (ESG)-aspecten in het beleggingsproces bijdraagt aan een beter risico/rendementsprofiel van de door ons aangeboden beleggingsfondsen. Het Verantwoord Beleggen beleid bestaat uit de periodieke screening op duurzaamheid van de ondernemingen waarin wordt belegd, het voeren van een dialoog met bedrijven, uitsluiting van bepaalde bedrijven en landen en een actief stembeleid. Ook is de integratie van ESG-criteria in het beleggingsproces een vast onderdeel van het multi manager selectieproces. TKPI voert dit beleid al langere tijd maar het was nog niet voor alle beleggingsfondsen formeel vastgelegd. Het beleid is met ingang van 2014 geformaliseerd via de fondsvoorwaarden van de TKPI beleggingsfondsen. TKPI is voor de onroerend goed beleggingen aangesloten bij GRESB (Global Real Estate Sustainability Benchmark). Dit is een wereldwijd initiatief voor het meten van de duurzaamheid van vastgoedportefeuilles en het verbeteren van deze duurzaamheid.

14


Om beter in staat te zijn de aspecten van maatschappelijk verantwoord beleggen te betrekken bij de beslissingen die de portefeuille managers nemen, volgden alle portefeuille managers een uitgebreide e-learning module bij de PRI Academy. PRI Academy is gespecialiseerd in het geven van trainingen op het gebied van verantwoord beleggen. Screening en engagement Wij streven ernaar dat alle ondernemingen waarin wij voor onze klanten direct beleggen, zich gedragen volgens de Global Compact Principles (GCP), zoals opgesteld door de Verenigde Naties (VN). Jaarlijks laten wij de door ons beheerde portefeuilles screenen op het naleven van deze principes. Voor het screenen maken wij gebruik van een gespecialiseerde externe partij, Sustainalytics. Bij de screening van de aandelen en vastrentende waarden beleggingen per ultimo 2013 voldeden binnen het universum van alle TKPI beleggingsfondsen 27 bedrijven niet aan de UN Global Compact principes (op het gebied van mensenrechten, arbeidsrechten, milieu en corruptie). Met elf van deze bedrijven is in 2014 een dialoog gevoerd op verschillende thema’s. Van deze bedrijven toonden drie verbetering aan waardoor ze niet langer als non-compliant werden beoordeeld. Deze bedrijven zullen overigens nog wel nauwlettend gevolgd worden en zijn op de ‘watchlist’ geplaatst. De volgende toelichting geeft deze succesvolle engagement trajecten weer:  BP: Dit bedrijf was betrokken bij verschillende incidenten met omvangrijke milieuschade. Een belangrijk incident betrof de explosie op het Deepwater Horizon platform. BP heeft zich bewust getoond van de milieurisico’s door maatregelen te treffen en wijzigingen in het management door te voeren. Het bedrijf heeft een intern onderzoek gedaan en 26 aanbevelingen geformuleerd (het Bly rapport). Met het implementeren van15 van deze aanbevelingen heeft BP laten zien goede vooruitgang te boeken in het adresseren van veiligheidsrisico’s. BP verwacht de resterende 11 aanbevelingen (meer reactief dan preventief) eind 2015 te hebben geïmplementeerd. Daarmee wordt BP niet langer als non-compliant beoordeeld.  Transocean had een slechte historie op het gebied van veiligheid en was eveneens betrokken bij de ramp met het Deepwater horizon platform. Daarnaast was het de eigenaar en tevens de werkgever van de bemanning op het platform. Het bedrijf heeft zich inmiddels gecommitteerd om zogenaamde ‘best practices’ te hanteren voor haar offshore operaties en haar ‘safety record’ is verbeterd. Daarmee wordt Transocean niet langer als non-compliant beoordeeld.  HSBC werd in verband gebracht met betrokkenheid bij witwaspraktijken (corruptie). Uit het engagement onderzoek bleek dat HSBC substantieel vooruitgang heeft geboekt in haar antimoney-laundering programma en tevens zeer bereid is om haar gedrag te verbeteren. Zo zijn o.a. management wisselingen doorgevoerd, interne richtlijnen aangepast en het toezicht verscherpt. Hierdoor is HSBC niet langer als non-compliant beoordeeld. Drie andere bedrijven zijn aan de uitsluitingenlijst toegevoegd omdat er onvoldoende voortgang in de dialoog werd geboekt. Dit zijn Barrick Gold (milieu), PetroChina (mensenrechten) en Wal-Mart Stores Inc (anti corruptie). Naast de reguliere dialoog met 10 bedrijven is in 2014 met tien bedrijven een dialoog gevoerd rond het thema mensenrechten (waaronder vrijheid van vakbeweging) in combinatie met zakendoen. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij het ‘Protect, Respect and Remedy’ raamwerk van VN afgezant John Ruggie. Dit raamwerk spoort het bedrijfsleven aan verantwoordelijkheid op het gebied van mensenrechten te nemen en het bedrijf op de reputatie-, operationele en juridische risico’s aan te spreken. Zes van de bedrijven die niet overeenkomstig de UN Global Compact principes handelden zijn staats(gerelateerde) bedrijven. Bij deze bedrijven zal naar verwachting niet worden meegewerkt aan een dialoog. De soevereine staten die eigenaar zijn van deze bedrijven kwalificeren op dit moment niet voor uitsluiting. Uitsluitingen Wij passen een uitsluitingsbeleid toe op alle bedrijven die betrokken zijn bij controversiële wapens. Dit zijn de volgende soorten wapens, munitie en mijnen: biologische wapens, nucleaire wapens, chemische wapens, anti-persoonsmijnen, clusterbommen en munitie met verarmd uranium. Met dit uitsluitingenbeleid voldoet TKPI ook aan het wettelijke verbod op investeren in bedrijven die betrokken zijn bij de productie van clustermunitie zoals dat sinds 1 januari 2013 van kracht is.


15

Naast deze bedrijven kunnen ook bedrijven die non-compliant zijn met de UN Global Compact en onvoldoende voortgang in de dialoog tonen, worden opgenomen op de uitsluitingenlijst. In 2014 betrof dit twee bedrijven: Vedanta Resources Plc en Freeport-Mcmoran Copper and Gold Inc. Op de uitsluitingslijst van 2014 stonden in totaal 36 bedrijven. Deze bedrijven maken in totaal 1,22% uit van de aandelenbenchmark MSCI AC World Index. Stembeleid In 2014 is gestemd op 540 (2013: 456) vergaderingen op ruim 8.400 (2013: 6.600) onderwerpen. In ongeveer 10% van de onderwerpen is tegen het voorstel gestemd. Dit betrof dan met name voorstellen voor benoeming van bestuurders of toezichthouders en beloningsvoorstellen. De grafieken tonen enkele dwarsdoorsnedes van de uitgebrachte stemmen in 2014:

Vergaderingen 2014 per land Zwitserland; 36 Nederland; 39 Zweden; 39

België; 31 Italië; 28 Spanje; 24 Finland; 17 Oostenrijk; 14 Denemarken; 12 Overig; 24

Duitsland; 60 Verenigd Koninkrijk; 140

Frankrijk; 76 Verenigd Koninkrijk Nederland Spanje

Frankrijk Zwitserland Finland

Duitsland België Oostenrijk

Zweden Italië Denemarken

Overzicht uitgebrachte stemmen in 2014

10,0%

0,6%

89,5%

Stemmen "Voor"

Stemmen "Tegen"

Stemmen "Onthouden"

Overige activiteiten in 2014  CIO dialoog: TKPI participeert met andere vermogensbeheerders in de CIO dialoog een dialoog met een groep van Nederlandse Chief Investment Officers die met elkaar spreekt over een duurzaam financieel stelsel. Als onderdeel hiervan organiseerde TKPI samen met SPF Beheer, MN en Univest een persbijeenkomst. Door een aantal praktijkvoorbeelden te bespreken, gaven de vermogensbeheerders een indruk van de manier waarop maatschappelijk verantwoord wordt belegd door hun organisatie. Zo kwam duidelijk naar voren dat het voor institutionele beleggers niet ophoudt bij de vraag of er wel of niet moet worden geïnvesteerd in een bedrijf. Een belangrijker doel is juist het uitoefenen van invloed door middel van het voeren van een dialoog met het bedrijf in kwestie. Uitsluiting is een laatste redmiddel. De toekomst van maatschappelijk verantwoord beleggen ligt in positieve keuzes in plaats van in kritiek op ondernemingen. TKPI bracht daarbij de initiatieven die ontplooid worden om met Shell een dialoog aan te gaan over de aardbevingenproblematiek in Groningen naar voren.  Qatar: De FNV bracht een rapport uit waarin vijf bedrijven in verband worden gebracht met slechte arbeidsomstandigheden in Qatar. Dit betreft met name de bouw van stadions voor het WK Voetbal in 2022. Deze bedrijven zijn Vinci, Hyundai Engineering & Construction, Hochtief, Boskalis en Arcadis. Het screenen op arbeidsomstandigheden bij bedrijven maakt integraal onderdeel uit van het TKPI beleggingsproces. De vijf genoemde bedrijven kwamen niet naar voren als non compliant met de UN Global Compact thema’s. Wel heeft research aanbieder

16




Sustainalytics, waar TKPI gebruik van maakt, mede naar aanleiding van het FNV rapport en een eerder rapport van Amnesty aangegeven hier nader onderzoek naar te doen. Uiteraard zijn de vermeende controverses rond deze vijf bedrijven ook aan de orde gesteld in de gesprekken met de externe managers. ESG database en screening: Om het inzicht in het duurzaamheidsprofiel van de verschillende portefeuilles te vergroten, maakt TKPI gebruik van een ESG screening met de database van aanbieder MSCI. De namen van bedrijven die slecht scoren op ESG criteria worden gerapporteerd aan de externe manager. Deze scores worden vervolgens besproken in de periodieke overleggen tussen TKPI en de externe managers.

4.2

Gebruik financiële instrumenten

Het fonds maakt gebruik van diverse financiële instrumenten. Het fonds belegt in aandelen, aandelenfondsen, afgeleide financiële instrumenten en deposito’s. Afgeleide financiële instrumenten bevatten rechten en verplichtingen, waardoor één of meer van de financiële risico’s waaraan de onderliggende primaire financiële instrumenten onderhevig zijn, tussen partijen worden overgedragen. Zij leiden niet tot overdracht van het onderliggende primaire financiële instrument bij het aangaan van de overeenkomst en overdracht behoeft ook niet altijd plaats te vinden bij expiratie van de overeenkomst. Voorbeelden van afgeleide financiële instrumenten zijn termijncontracten, swaps en futures. Het onderliggende primaire financiële product kan onder meer een valutaproduct of een aandelenproduct zijn. De overgedragen financiële risico’s zijn de prijsrisico’s van de onderliggende markten. Indien van toepassing worden valutarisico’s conform het beleggingsbeleid van het fonds afgedekt door middel van valutatermijncontracten en valuta futures. De valutatermijncontracten betreffen over-the-counter contracten. De futures zijn ter beurze genoteerd. In het algemeen zijn de volgende risico’s verbonden aan het gebruik van financiële instrumenten: (1) Het risico dat schommelingen in wisselkoersen de waarde van beleggingen beïnvloeden; (2) Het risico dat een te grote concentratie van beleggingen een navenante invloed kan hebben op de waarde van beleggingen; (3) Het risico dat een positie in effecten niet tijdig tegen een redelijke prijs geliquideerd kan worden; (4) Het risico dat betrokken partijen in faillissement of surseance van betaling geraken, nalatig zijn of frauduleus handelen; (5) Het risico dat een uitgevende instelling of een tegenpartij in gebreke blijft; (6) Het risico dat er in bepaalde markten geen gelijktijdige levering en betaling is waardoor geleverd of betaald kan zijn met uitblijven van de tegenprestatie; (7) Het risico dat de hele markt of een categorie van beleggingen daalt, waardoor de prijs en de waarde van de beleggingen worden beïnvloed. De waardering van de financiële instrumenten is gebaseerd op de actuele waarde zijnde de marktwaarde van deze instrumenten per balansdatum. Op basis van marktontwikkelingen en/of nieuwe informatie kan de waarde van de financiële instrumenten en daarmede de waardering van het fonds nadien stijgen of dalen. Het na balansdatum stijgen of dalen van de waardering van financiële instrumenten en daarmede stijgen of dalen van de waardering van het fonds is een inherent beleggingsrisico.


4.3

17

Risicobeheer

Het beheersen van risico's is integraal onderdeel van de bedrijfsvoering van TKPI. Centraal hierbij is de risico-inschatting van TKPI zelf, de Risk Self Assessment (RSA), van de operationele processen van TKPI, inclusief de uitbestede processen. De RSA wordt enerzijds gevoed uit de permanente bewaking van de procesuitvoering en anderzijds uit de planning- en controlcyclus binnen TKPI. In de analyse wordt meegenomen de kwaliteit van de beheersmaatregelen bij uitbestedingspartners op basis van de ISAE3402 Type II rapportages van deze partijen. De RSA leidt tot de identificatie van risico's en de mate waarin deze risico's zijn afgedekt. De onderkende risico's worden bewaakt door middel van risicomeetsystemen en door interne beheersmaatregelen. De opzet, het bestaan en de werking van de interne beheersmaatregelen zijn beschreven in het ISAE3402 Type II rapport van TKP Investments. Deze beheersmaatregelen hebben betrekking op de diverse onderdelen van de bedrijfsvoering van TKPI zoals het aanstellen en monitoren van externe managers, het opstellen van strategische beleggingsplannen, het rapporteren over beleggingsresultaten en diverse andere aandachtsgebieden binnen TKPI. Dit ISAE 3402 rapport is voorzien van een Assurance rapport van de externe accountant met een oordeel over de effectiviteit van de beheersmaatregelen en de mate waarin de beschreven controle doelstellingen worden behaald. Groningen, 20 maart 2015 TKP Investments B.V.

R. van Wijk-Russchen RBA

drs. C. Luning RBA

18

5


Jaarrekening


5.1

19

Balans (na verwerking resultaatbestemming)

(bedragen x € 1.000)

31-12-2014

31-12-2013

ACTIVA Beleggingen Aandelen en aandelenfondsen

{1}

Beleggingen

696.902

425.643

696.902

425.643

Liquide middelen

{3}

1.005

487

Vorderingen

{4}

17.027

5.041

714.934

431.171

{5}

699.260

427.196

{1}

1

-

1

-

15.673

3.975

15.673

3.975

714.934

431.171

TOTAAL ACTIVA

PASSIVA Fondsvermogen participanten Beleggingen Valutatermijncontracten Beleggingen Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van beleggingsactiviteiten Kortlopende schulden TOTAAL PASSIVA

{6}

{.} De bij de posten vermelde nummers verwijzen naar de toelichting op de balans en winst-enverliesrekeningen

20

5.2


Winst-en-verliesrekening

(bedragen x € 1.000)

2014

Dividenden Interest Direct beleggingsresultaat Waardeveranderingen van beleggingen

{8}

Indirect beleggingsresultaat Totaal beleggingsresultaat

2013

12.505

7.075

6

1

12.511

7.076

87.703

51.598

87.703

51.598

100.214

58.674

Toe- en uittredingsvergoedingen

148

49

Securities lending

204

147

Koersresultaten op valutaomrekening

121

(69)

Overige inkomsten Totaal overig resultaat Beheervergoeding

{9}

2

2

475

129

(157)

(80)

Bewaarvergoeding

(79)

(49)

Accountantskosten

(3)

(3)

Juridische kosten

(3)

(1)

Administratie- en bankkosten

(16)

(2)

Overige kosten

(16)

(13)

(274)

(148)

Som van de kosten Totaal resultaat

{10}

100.415

58.655

{.} De bij de posten vermelde nummers verwijzen naar de toelichting op de balans en winst-enverliesrekeningen


5.3

21

Kasstroomoverzicht

(bedragen x € 1.000) Dividenden Interest

2014

2013

12.070

6.804

4

6

Securities lending

204

147

Overige inkomsten

(23)

Ontvangsten uit hoofde van beleggingen Aankopen van beleggingen Verkopen van beleggingen Saldo aan- en verkopen van beleggingen Afwikkeling valutatermijncontracten Uitgaven en verrekeningen inzake kosten Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Stortingen Toe- en uittredingsvergoedingen Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten

2

12.255

6.959

(133.754)

(34.440)

24.273 (109.481)

15.192 (19.248)

(88)

6

(254)

(160)

(97.568)

(12.443)

98.025

12.258

148

49

98.173

12.307

Koersverschillen

121

(69)

Netto kasstroom

726

(205)

Liquide middelen begin boekjaar

646

851

Liquide middelen einde boekjaar

1.372

646

Mutatie liquide middelen

726

De liquide middelen bestaan uit de banktegoeden, de schulden aan kredietinstellingen en de rekening-courant verhoudingen met Stichting TKP Pensioen Treasury.

(205)

22


5.4

Toelichting

5.4.1.

Grondslagen voor de jaarrekening

Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven zijn door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Bedragen luiden in euro, tenzij anders vermeld. Een actief wordt in de balans verwerkt als het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar het Fonds zullen toevloeien en het actief een waarde heeft waarvan de omvang op betrouwbare wijze kan worden vastgesteld. Een post van het vreemd vermogen wordt in de balans verwerkt, wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling van een bestaande verplichting gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economisch voordeel in zich bergen en de omvang van het bedrag waartegen afwikkeling zal plaatsvinden op betrouwbare wijze kan worden vastgesteld. Bij de waardering van activa en passiva en bij de bepaling van het resultaat over het boekjaar, zijn baten en lasten toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben. Financiële instrumenten worden verwerkt op transactiedatum en niet op afwikkelingsdatum. Als gevolg hiervan kan sprake zijn van een post “nog af te wikkelen transacties” welke als kortlopende vordering hetzij als kortlopende schuld wordt opgenomen. Stelselwijziging Tot en met 2013 werd de jaarrekening van het fonds opgesteld in overeenstemming met grondslagen gebaseerd op de voorwaarden van beheer en bewaring. Met ingang van 2014 wordt de jaarrekening opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven zijn door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Dit betekent een wijziging van het stelsel van grondslagen, maar heeft geen effect op de wijze van waardering van de beleggingen en de overige posten in de jaarrekening. Als gevolg van deze stelselwijziging is het niet nodig de gepresenteerde vergelijkende cijfers aan te passen. Waardering Activa en verplichtingen worden op het moment van verkrijging gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs inclusief kosten, zijnde de actuele waarde van het actief of de verplichting. Vervolgens worden de beleggingen en afgeleide financiële instrumenten, gewaardeerd tegen actuele waarde. De actuele waarde is gebaseerd op marktwaarde, tenzij anders is vermeld. De waardering op marktwaarde wordt gebaseerd op de waarde waarvoor de betreffende beleggingen aan een effectenbeurs zijn genoteerd. Eventuele incourante en/of niet aan een effectenbeurs genoteerde beleggingen worden gewaardeerd op basis van de voor deze beleggingen meest recente beschikbare informatie waarover de Beheerder beschikt. De Beheerder zal zich inspannen om te beschikken over de meest recente informatie. Dit impliceert dat in tegenstelling tot beursgenoteerde beleggingen voor incourante en/of niet aan een effectenbeurs genoteerde beleggingen een mate van datering kan gelden. Indien na vaststelling van de intrinsieke waarde maar voorafgaand aan publicatie van het jaarverslag informatie beschikbaar komt, die leidt tot een materieel ander inzicht ten aanzien van de te publiceren intrinsieke waarde in het jaarverslag, dan zal dit in het verslag worden gemeld. De nadere informatie zal verwerkt worden bij de eerstvolgende vaststelling van de intrinsieke waarde. Beleggingen waarvan in zijn geheel geen informatie over de waardering beschikbaar is, zal de marktwaarde, door middel van waarderingsmodellen, door de Beheerder worden vastgesteld. De overige posten worden gewaardeerd op basis van nominale waarde, tenzij anders is vermeld. Aan- en verkoopkosten van beleggingen De aan- en verkoopkosten van beleggingen worden direct in het aankoopbedrag respectievelijk verkoopbedrag van de beleggingen opgenomen.


23

Saldering Een financieel actief en een financiële verplichting worden gesaldeerd en als nettobedrag in de balans opgenomen als er sprake is van een wettelijke of contractuele bevoegdheid om het actief en de verplichting gesaldeerd en gelijktijdig af te wikkelen en bovendien de intentie bestaat om de posten op deze wijze af te wikkelen. Karakter beleggingen Alle participaties, investeringen in beleggingsfondsen, trusts en andere Fondsen voor Gemene Rekening hebben een beleggingskarakter en vormen geen groepsmaatschappij en/of deelneming in de zin van de wet. Vreemde valuta Activa en verplichtingen in vreemde valuta worden omgerekend naar euro tegen de valutakoers per balansdatum. Deze waardering is onderdeel van de waardering tegen actuele waarde. In de winsten-verliesrekening worden koersverschillen verwerkt onder overig resultaat. Baten en lasten voortvloeiend uit transacties in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers per transactiedatum.

5.4.2.

Grondslagen voor de balans

Beleggingen Beleggingen genoteerd aan een effectenbeurs worden gewaardeerd tegen de meest recente openings- of slotkoers, of, bij gebreke daarvan, op de door de Beheerder getaxeerde waarde. Bij deze waardering wordt de mid-prijs aangehouden. Indien financiële instrumenten op verschillende effectenbeurzen zijn genoteerd, bepaalt de Beheerder van welke effectenbeurs de koers in aanmerking wordt genomen. In geval van bijzondere omstandigheden (zoals bijvoorbeeld grote volatiliteit op financiële markten) waardoor naar de mening van de Beheerder de waardering op de hierboven beschreven wijze leidt tot een waardering die niet de werkelijke waarde weerspiegelt, kan de Beheerder bij de vaststelling van de waarde van beursgenoteerde financiële instrumenten rekening houden met verwachte noteringen aan de hand van relevante indices op financiële markten. Eventuele incourante en/of niet aan een effectenbeurs genoteerde beleggingen worden gewaardeerd op basis van de voor deze beleggingen meest recente beschikbare informatie waarover de Beheerder beschikt. De Beheerder zal zich inspannen om te beschikken over de meest recente informatie. Dit impliceert dat in tegenstelling tot beursgenoteerde beleggingen voor incourante en/of niet aan een effectenbeurs genoteerde beleggingen een mate van datering kan gelden. Indien na vaststelling van de intrinsieke waarde maar voorafgaand aan publicatie van het jaarverslag informatie beschikbaar komt, die leidt tot een materieel ander inzicht ten aanzien van de te publiceren intrinsieke waarde in het jaarverslag, dan zal dit in het verslag worden gemeld. De nadere informatie zal verwerkt worden bij de eerstvolgende vaststelling van de intrinsieke waarde. Beleggingen waarvan in zijn geheel geen informatie over de waardering beschikbaar is, zal de marktwaarde, door middel van waarderingsmodellen, door de Beheerder worden vastgesteld. Alle beleggingen worden geacht deel uit te maken van de handelsportefeuille van het Fonds. Liquide middelen Dit betreft direct opeisbare tegoeden in rekening-courant bij banken. Vorderingen De vorderingen betreffen zaken zoals te vorderen belastingen, vastgestelde dividenden, lopende rente, vorderingen uit nog niet afgewikkelde transacties en overige vorderingen alsmede uitgezette deposito’s en vorderingen in rekening-courant bij de Stichting TKP Pensioen Treasury. Deposito’s worden gewaardeerd tegen nominale waarde inclusief de lopende interest per balansdatum. Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Na eerste verwerking worden vorderingen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, verminderd met, indien van toepassing, de noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid. Indien er geen sprake is van agio of disagio of transactiekosten is de geamortiseerde kostprijs gelijk aan de nominale waarde van de vordering.

24


Fondsvermogen participanten Het fondsvermogen participanten geeft de netto fondsvermogenswaarde weer van units die door de participanten in het fonds worden gehouden. De mutatie in het fondsvermogen wordt bepaald door het resultaat en toe- en uittredingen. Kortlopende schulden De kortlopende schulden betreffen zaken zoals nog te betalen beheervergoedingen aan externe managers inzake base- en performance fees, schulden in rekening-courant aan banken, schulden uit hoofde van nog niet afgewikkelde transacties alsmede opgenomen deposito’s en schulden in rekening-courant aan de Stichting TKP Pensioen Treasury. Deposito’s worden gewaardeerd tegen nominale waarde inclusief de lopende interest per balansdatum. De kortlopende schulden worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Na eerste verwerking worden kortlopende schulden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. . Indien er geen sprake is van agio of disagio of transactiekosten is de geamortiseerde kostprijs gelijk aan de nominale waarde van de kortlopende schulden.

5.4.3.

Grondslagen voor de winst-en-verliesrekening

Presentatiewijziging In het kader van de implementatie van de AIFMD is de indeling van de winst- en verliesrekening aangepast. Resultaten uit hoofde van valutaomrekening activa en passiva anders dan de beleggingen van het fonds werden voorheen als onderdeel van de waardeveranderingen gepresenteerd. Met ingang van boekjaar 2014 worden resultaten uit hoofde van valutaomrekening op andere activa en passiva dan de beleggingen van het fonds als aparte post ‘koersverschillen op valutaomrekening’ in de winst- en verliesrekening opgenomen onder Overig resultaat. Resultaten uit hoofde van securities lending werden voorheen als onderdeel van het direct resultaat gepresenteerd. Met ingang van boekjaar 2014 worden resultaten uit hoofde van securities lending als onderdeel van het Overig resultaat gepresenteerd. De post ‘Toe- en uittredingsvergoedingen’, voorheen een afzonderlijke post in de winst- en verliesrekening, wordt met ingang van boekjaar als onderdeel van het Overig resultaat gepresenteerd. Directe beleggingsopbrengsten Dit betreft directe beleggingsopbrengsten uit hoofde van inkomsten uit dividend, rente en securities lending. Dividenden worden verantwoord op ex-dividenddatum, rekening houdend met de niet terugvorderbare dividendbelasting. Rente wordt verantwoord in de periode waarop zij betrekking heeft. Inkomsten uit securities lending worden verantwoord in de periode van ontvangst. Indirecte beleggingsopbrengsten Dit betreft de indirecte beleggingsopbrengsten uit hoofde van gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen en valutakoersverschillen. Deze opbrengsten worden verwerkt in de periode waarin zij optreden of worden herkend. De gerealiseerde waardeveranderingen en valutakoersverschillen worden bepaald als het verschil tussen de verkoopwaarde en de gemiddelde historische aankoopwaarde. De ongerealiseerde waardeveranderingen en valutakoersverschillen worden bepaald als de mutatie in de ongerealiseerde waardeveranderingen en valutakoersverschillen gedurende het boekjaar. De terugboeking van in voorgaande jaren verwerkte ongerealiseerde waardeveranderingen en valutakoersverschillen is opgenomen in de ongerealiseerde waardeveranderingen en valutakoersverschillen bij realisatie van deze resultaten. Toe- en uittredingsvergoedingen De participanten betalen bij toe- en uittreding een vergoeding aan het fonds. Deze vergoeding wordt verwerkt in de periode waarop zij betrekking heeft. De door het fonds ontvangen vergoedingen voor toe- en uittredingen zijn als onderdeel van het Overig resultaat opgenomen in de winst-en-verliesrekening.


25

Kosten Kosten worden verwerkt in de periode waarop zij betrekking hebben. Aankoopkosten worden verwerkt in de verkrijgingprijs. Kosten die worden gemaakt bij de verkoop van beleggingen worden in mindering gebracht op de verkoopopbrengsten van deze beleggingen. Kosten inzake fondsen waarin direct of indirect wordt deelgenomen Kosten inzake fondsen waarin direct of indirect wordt deelgenomen worden, ongeacht de wijze waarop deze kosten uiteindelijk voor rekening van het fonds komen, niet opgenomen als kosten in de winst-en-verliesrekening van het fonds maar verantwoord door opname van deze kosten in een synthetische kostenratio in de toelichting.

5.4.4.

Grondslagen voor het kasstroomoverzicht

Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de directe methode waarbij de operationele ontvangsten en uitgaven als zodanig worden gepresenteerd. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van beleggingen zijn verantwoord onder de kasstroom uit beleggingsactiviteiten. Ontvangsten en uitgaven inzake toe- en uittredingen door participanten zijn als kasstroom uit financieringsactiviteiten opgenomen. De liquide middelen in het kasstroomoverzicht omvatten de direct opeisbare tegoeden en schulden bij banken en de rekening-courant verhoudingen met de Stichting TKP Pensioen Treasury. Deze definitie wijkt af van de definitie van de balans. Op de balans worden de gesaldeerde uitgezette en opgenomen deposito’s en vorderingen in rekeningcourant aan de actiefzijde gepresenteerd en de schulden in rekening-courant aan de passief zijde. Aankopen en verkopen van obligaties zijn inclusief lopende rente en transactiekosten. De verkopen worden getoond op basis van marktwaarde. Het kasstroomoverzicht is op basis van afgewikkelde transacties opgesteld. Voor beleggingen wordt op de balans de economische positie gehanteerd. De mutaties in de verloopoverzichten kunnen hierdoor afwijken van de stromen in het kasstroomoverzicht. De in- en uitgaande geldstromen van futurecontracten inzake te ontvangen en te stellen zekerheden op marginaccounts en het afwikkelen en/of sluiten van futurecontracten worden gesaldeerd opgenomen. Kasstromen in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers van de transactie. Koersverschillen worden afzonderlijk getoond.

5.4.5.

Toelichting op de balans en winst-en-verliesrekening

1. Mutatieoverzicht aandelen en aandelenfondsen (bedragen x € 1.000)

2014

Marktwaarde begin boekjaar Aankopen

425.643

244.166

207.768

144.754

(24.301)

(14.869)

87.792

51.592

696.902

425.643

Verkopen Waardeveranderingen Marktwaarde einde boekjaar

2013

Van het bedrag Aankopen betreft een bedrag van € 62.335.521 een overdracht van stukken bij toetreding door een participant. Waarde in- en uitgeleende stukken (bedragen x € 1.000) Waarde uitgeleende financiële instrumenten

31-12-2014 14.432

31-12-2013 13.533

Verkregen zekerheden Contractueel is bepaald dat het onderpand, afhankelijk van het soort uitgeleend financieel instrument, minimaal 105% dient te zijn van de waarde van de uitgeleende stukken. Een eventuele

26


overschrijding wordt dagelijks door de tegenpartijen aangevuld, rekening houdend met minimaal overeengekomen bedragen van uitwisseling van zekerheden. De aan de uitgeleende financiële instrumenten gerelateerde opbrengsten voor het fonds van € 204.000 (2013: € 147.000) zijn opgenomen in de winst- en verliesrekening. De securities lending opbrengsten worden in een vaste verhouding gedeeld met de custodian. Van alle opbrengsten komt 18% (tot 31 maart 2014: 20%) toe aan de custodian en 82% (tot 31 maart 2014: 80%) komt toe aan het fonds. De opbrengsten die naar de custodian zijn gegaan, bedragen € 49.000 (2013: € 37.000). Mutatieoverzicht valutatermijncontracten (bedragen x € 1.000)

2014

Marktwaarde begin boekjaar Verkopen en expiraties

2013 -

Waardeveranderingen Marktwaarde einde boekjaar

-

88

(6)

(89)

6

(1)

-

Overzicht valutatermijncontracten naar categorie (bedragen x € 1.000)

Amerikaanse Dollar

31-12-2014 Exposure Waarde

31-12-2013 Exposure Waarde

8.600

(1)

2.450

-

-

-

275

-

Britse Pond

1.320

-

380

-

Canadese Dollar

1.000

-

105

-

Australische Dollar

Deense Kroon Japanse Yen Noorse Kroon Totaal

-

-

75

-

1.420

-

275

-

-

-

125

-

12.340

(1)

3.685

-

De per balansdatum resterende looptijd van de valutatermijncontracten bedraagt maximaal 6 dagen. 2. Relevante risico’s ten aanzien van de financiële instrumenten Marktrisico Marktrisico is te omschrijven als het risico dat de waarde van een financieel instrument zal fluctueren als gevolg van veranderde economische, politieke of marktomstandigheden. Het risico dat wordt gelopen als gevolg van deze veranderingen wordt beperkt door de beleggingen in de portefeuille zoveel mogelijk te spreiden naar land en bedrijfstakken.


27

Portefeuillesamenstelling naar land Het overzicht van de portefeuillesamenstelling naar land is opgesteld gebruik makend van data waarbij het land waar economisch risico wordt gelopen als basis wordt genomen. (bedragen x € 1.000) Australië België Canada Denemarken Duitsland Finland Frankrijk Hongkong Ierland Israel Italië

31-12-2014

in %

31-12-2013

in %

20.500

2,9

13.350

3,1

3.304

0,5

2.205

0,5

27.043

3,9

17.859

4,2

3.930

0,6

2.239

0,5

24.569

3,5

17.382

4,1

2.420

0,3

1.659

0,4

24.121

3,5

16.445

3,9

8.856

1,3

4.585

1,1

537

0,1

508

0,1

1.255

0,2

810

0,2

5.822

0,8

3.838

0,9

56.548

8,0

37.542

8,8

7.500

1,1

5.231

1,2

498

0,1

92

0,0

1.754

0,3

1.378

0,3

Oostenrijk

324

0,0

284

0,1

Portugal

343

0,0

271

0,1

Singapore

4.748

0,7

2.558

0,6

Spanje

9.669

1,4

6.347

1,5

55.472

8,0

38.246

9,0

404.808

58,0

230.732

54,2

Japan Nederland Nieuw Zeeland Noorwegen

Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten Zweden Zwitserland Totaal

8.046

1,2

5.844

1,4

24.835

3,6

16.238

3,8

696.902

100,0

425.643

100,0

Portefeuillesamenstelling naar land ultimo boekjaar in % Verenigde Staten 58,0% Japan 8,0% Verenigd Koninkrijk 8,0% Canada 3,9% Zwitserland 3,6% Duitsland 3,5% Frankrijk 3,5% Australië 2,9% Spanje 1,4% Hongkong 1,3% Zweden 1,2% Nederland 1,1% Italië 0,8% Singapore 0,7% Denemarken 0,6% Overige 1,5%

28


Portefeuillesamenstelling naar bedrijfstakken Het overzicht van de portefeuillesamenstelling naar bedrijfstak is bepaald aan de hand van de Global Industry Classification Standardbedrijfstakverdeling. (bedragen x € 1.000)

31-12-2014

in %

31-12-2013

in %

Duurzame consumentengoederen

66.347

9,5

43.077

10,1

Niet-duurzame consumenten goederen Energie

88.035

12,6

53.522

12,6

56.355

8,1

41.659

9,8

148.791

21,3

90.459

21,2

Gezondheidszorg

90.348

13,0

48.760

11,5

Industrie

68.451

9,8

43.510

10,2

Informatie technologie

95.250

13,7

52.335

12,3

Basismaterialen

35.876

5,1

23.020

5,4

Telecommunicatie

23.386

3,4

16.148

3,8

Nutsbedrijven

24.063

3,5

13.153

3,1

696.902

100,0

425.643

100,0

Financiële instellingen

Totaal

Portefeuillesamenstelling naar bedrijfstakken ultimo boekjaar in % Duurzame consumentengoederen 9,5% Niet-duurzame consumentengoederen 12,6% Energie 8,1% Financiële instellingen 21,3% Gezondheidszorg 13,0% Industrie 9,8% Informatie technologie 13,7%

Basismaterialen 5,1% Telecommunicatie 3,4% Nutsbedrijven 3,5%

Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument zal fluctueren als gevolg van veranderingen van de marktrente. Het fonds belegt zeer beperkt in rentedragende financiële instrumenten en is als gevolg hiervan niet blootgesteld aan een significant renterisico. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument zal fluctueren als gevolg van valutawisselkoersen. Het fonds belegt een groot deel in financiële instrumenten welke anders noteren dan Euro en is als gevolg hiervan blootgesteld aan een significant valutarisico.


29

Samenstelling fondsvermogen naar valuta Het overzicht van de samenstelling van het fondsvermogen naar valuta is gebaseerd op data waarbij niet de valuta van notering, maar het land waarover economisch risico wordt gelopen als basis wordt genomen. (bedragen x € 1.000) Amerikaanse Dollar

31-12-2014

in %

31-12-2013

in %

414.099

59,2

233.827

54,7

Australische Dollar

20.885

3,0

13.784

3,2

Britse Pond

56.587

8,1

38.912

9,1

Canadese Dollar

28.790

4,1

18.078

4,2

3.844

0,5

2.082

0,5

66.776

9,5

50.703

11,9

Hongkong Dollar

9.103

1,3

4.637

1,1

Israëlische Shekel

1.297

0,2

819

0,2

57.823

8,3

38.024

8,9

534

0,1

-

0,0

Noorse Kroon

1.828

0,3

1.390

0,3

Singaporese Dollar

4.742

0,7

2.529

0,6

Zweedse Kroon

7.861

1,1

5.912

1,4

Zwitserse Frank

25.091

3,6

16.499

3,9

699.260

100,0

427.196

100,0

Deense Kroon Euro

Japanse Yen Nieuw Zeelandse Dollar

Totaal

Kredietrisico Kredietrisico is het risico dat een contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichtingen zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. Het fonds belegt, afgezien van korte termijn deposito’s, niet in vastrentende financiële instrumenten en is hierdoor niet blootgesteld aan een significant kredietrisico. Liquiditeitsrisico Liquiditeitsrisico is het risico dat het fonds niet de mogelijkheid heeft de financiële middelen te verkrijgen die nodig zijn om aan de verplichtingen uit hoofde van de financiële instrumenten te voldoen. In de Terms & Conditions zijn door het fonds waarborgen opgenomen die het risico van een tekort aan liquiditeiten sterk beperken. Kasstroomrisico Kasstroomrisico is het risico dat toekomstige kasstromen verbonden aan een monetair financieel instrument zullen fluctueren in omvang. Het fonds belegt niet in financiële instrumenten waarvan de aan het fonds toekomende kasstromen afhankelijk zijn van een variabele rente. Het fonds is als gevolg hiervan niet blootgesteld aan een significant kasstroomrisico. Securities lending De beheerder kan, ter verhoging van het fondsrendement, voor rekening en risico van het fonds effecten i uitlenen (securities lending). De securities lending transacties worden vrijwel uitsluitend aangegaan met partijen op basis van standaardcontracten die zijn ontwikkeld door belangenorganisaties. De aan securities lending verbonden risico’s (zoals het kredietrisico dat de wederpartij de ingeleende effecten niet of niet tijdig teruglevert om welke reden dan ook, bijvoorbeeld omdat de wederpartij faillissement heeft aangevraagd), zullen zoveel mogelijk worden beperkt door het vragen van toereikende zekerheden van de partijen aan wie effecten worden uitgeleend. Zekerheid kan worden verstrekt in de vorm van kredietwaardige OECD staatsobligaties. Maximaal 100 % van de effectenportefeuille van het fonds kan worden uitgeleend. 3. Liquide middelen De liquide middelen bestaan uit aangehouden tegoeden bij Citibank en staan ter vrije beschikking van het fonds

30


4. Vorderingen (bedragen x € 1.000)

31-12-2014

Rekening-courant met Stichting TKP Pensioen Treasury

31-12-2013

367

Inzake niet afgewikkelde transacties

159

29

1

15.584

4.296

Belastingen

204

159

Dividenden

809

417

34

9

17.027

5.041

Inzake niet afgewikkelde toetredingen

Overige Totaal vorderingen

Rekening-courant met Stichting TKP Pensioen Treasury De vorderingen in rekening-courant met de Stichting TKP Pensioen Treasury staan niet volledig ter vrije beschikking. De per balansdatum resterende looptijd van de hierin opgenomen deposito’s van € 266.125 bedraagt maximaal 9 dagen. Ter beperking van het kredietrisico worden alleen deposito’s aangegaan door de Stichting TKP Pensioen Treasury met tegenpartijen die voldoen aan de kredietwaardigheidscriteria op basis van een limitatieve lijst. 5. Fondsvermogen participanten (bedragen x € 1.000)

2014

Stand begin boekjaar

2013

427.196

244.979

Stortingen

171.649

123.562

Resultaat

100.415

58.655

699.260

427.196

Stand einde boekjaar

Van het bedrag Stortingen betreft een bedrag van € 62.335.521 een overdracht van stukken bij toetreding door een participant. Meerjarenoverzicht fondsvermogen participanten (bedragen x € 1.000)

2014

2013

2012

Fondsvermogen (x €1.000)

699.260

427.196

244.979

Aantal units

4.368.835

3.202.178

2.227.858

Unitwaarde (in €)

160,05650

133,40807

109,96168

Specificatie unithouders (in aantallen units) MM World Equity Index Fund (EUR) Totaal

31-12-2014

31-12-2013

4.368.835

3.202.178

4.368.835

3.202.178


31

6. Schulden uit hoofde van beleggingsactiviteiten (bedragen x € 1.000) Inzake niet afgewikkelde transacties

31-12-2014 15.628

3.950

45

25

15.673

3.975

Te betalen beheervergoeding Totaal schulden uit hoofde van beleggingsactiviteiten

31-12-2013

7. Verbonden partijen TKP Investments B.V. Op grond van de Terms & Conditions wordt het beheer van het fonds gevoerd door TKP Investments B.V. (de ‘beheerder’). De beheerder maakt tevens gebruik van de diensten van de Stichting TKP Pensioen Treasury alwaar voor rekening van het fonds posities in rekening courant en deposito’s kunnen worden aangehouden. Bewaarder Vanaf 22 juli 2014 vervult Citibank International Ltd. Netherlands Branch, gevestigd te Schiphol, de taak van bewaarder. De toezichthoudende taken heeft Citibank International Ltd. uitbesteed aan Citibank N.A. Tot 22 juli 2014 was de bewaarder Aegon Custody B.V., gevestigd te Den Haag. Aegon Custody B.V. vervult vanaf 22 juli 2014 alleen nog de taak van juridisch eigenaar. De bewaarder is jegens het fonds en de participanten aansprakelijk voor het verlies van een in bewaarneming genomen financieel instrument door de bewaarder of door een derde aan wie de bewaarneming is overgedragen. De bewaarder is niet aansprakelijk indien hij kan aantonen dat het verlies het gevolg is van externe gebeurtenis waarover hij redelijkerwijs geen controle heeft en waarvan de gevolgen onvermijdelijk waren, ondanks alle inspanningen om ze te verhinderen. De bewaarder is jegens het fonds en de participanten eveneens aansprakelijk voor alle andere verliezen die hij ondervinden doordat de bewaarder zijn verplichtingen uit hoofde van deze bewaarovereenkomst met opzet of door nalatigheid niet naar behoren nakomt. Participanten kunnen de aansprakelijkheid van de bewaarder indirect inroepen door middel van de beheerder. Indien de beheerder niet aan een dergelijk verzoek wil mee werken zijn de participanten bevoegd om de schadeclaim rechtstreeks bij de bewaarder in te dienen. 8. Waardeveranderingen van beleggingen (bedragen x € 1.000) Gerealiseerde winsten aandelen en aandelenfondsen Gerealiseerde verliezen aandelen en aandelenfondsen Ongerealiseerde waardeveranderingen aandelen en aandelenfondsen Gerealiseerde winsten valutatermijncontracten Gerealiseerde verliezen valutatermijncontracten Ongerealiseerde waardeveranderingen valutatermijncontracten Totaal waardeveranderingen van beleggingen

2014

2013

2.172 (820) 86.440

1.667 (262) 50.187

173

31

(261)

(25)

(1) 87.703

51.598

9. Beheervergoeding (bedragen x € 1.000)

2014

2013

Beheervergoeding externe managers (base fee)

157

80

Totaal beheervergoeding

157

80

32


De beheervergoeding (base fee) is een vergoeding per tijdsperiode die onafhankelijk is van de prestatie. De beheervergoeding (performance fee) is een prestatieafhankelijke vergoeding voor het verslaan van een benchmark. 10. Kosten Onder bewaarvergoeding wordt verstaan de vergoeding aan de bewaarbank (custodian). Deze vergoeding is opgebouwd uit een vergoeding per transactie en een vergoeding over de marktwaarde van het vermogen dat in bewaring is. Transactiekosten die samenhangen met de aan- en verkoop van beleggingen worden niet afzonderlijk getoond, maar zijn begrepen in de aan- en verkoopprijzen. In onderstaande tabel zijn de transactiekosten weergegeven die geïdentificeerd en gekwantificeerd kunnen worden. Geïdentificeerde transactiekosten 2014

2013

Aandelen- en aandelenfondsen

141

42

Totaal transactiekosten

141

42

Van de hierboven opgenomen transactiekosten wordt een bedrag van EUR 148.067 gedekt door toe- en uittredingsvergoedingen die bij participanten in rekening wordt gebracht. Ongoing charges figure (OCF) Het OCF is een maatstaf voor doorlopende kosten die aan het fonds in rekening worden gebracht gedurende de verslagperiode. Voor de berekening van de lopende kosten zijn de volgende uitgangspunten van belang:  Het OCF geeft de verhouding weer tussen de doorlopende kosten en de gemiddelde intrinsieke waarde. De doorlopende kosten omvatten alle kosten die gedurende de verslagperiode ten laste van het fondsvermogen zijn gebracht, met uitzondering van de open afslagen van toe- en uittredende participanten, eventuele prestatievergoedingen, transactiekosten van beleggingen en interestkosten op bankrekeningen. Het betreffende fonds kan beleggen in andere TKPI fondsen. In de berekening van de doorlopende kosten van het fonds zijn dan naast de kosten die rechtstreeks verantwoord worden in het fonds, tevens begrepen de doorlopende kosten van andere TKPI fondsen waarin dit fonds belegt.  De gemiddelde intrinsieke waarde is gebaseerd op de intrinsieke waarden op elke dag dat de intrinsieke waarde van het fonds is bepaald gedurende de verslaggevingsperiode.  Kosten van niet aan TKPI gelieerde fondsen worden meegenomen wanneer het fonds daarin gemiddeld over het boekjaar meer dan 10% van het beheerde vermogen direct of indirect belegt. Indien de externe beleggingsinstellingen weer beleggen in andere beleggingsinstellingen (zoals bij fund of funds), zijn vanwege het gebrek aan inzicht in de kosten van deze onderliggende beleggingsinstellingen, deze kosten niet meegenomen in de berekening van de OCF.  Het fonds doet aan securities lending ter verhoging van het fondsrendement. De securities lending opbrengsten worden in een vaste verhouding gedeeld met de custodian. De opbrengsten die aan de custodian ten goede komen, worden niet als kosten beschouwd en maken derhalve geen deel uit van het OCF. Deze worden wel toelicht bij de waarde van de in- en uitgeleende stukken. (bedragen x € 1.000)

2014

2013

Totale kosten binnen het fonds

274

148

Totale kosten

274

148

Gemiddeld intrinsieke waarde

526.215

290.166

Ongoing charges figure (OCF)

0,05%

0,05%


33

Toelichting beloning TKPI heeft een modern beoordelings- en beloningssysteem. Aan het begin van het jaar worden per medewerker de doelstellingen vastgesteld. Bij de beoordeling over een jaar wordt vastgesteld in hoeverre deze doelstellingen zijn bereikt, waarbij dit, als de medewerker zijn maximumsalaris nog niet heeft bereikt, ook van invloed is op het salaris van het volgende jaar. Het beloningsbeleid is erop gericht om, rekening houdend met de beloning bij concurrenten, hoog gekwalificeerde professionals te behouden en, indien nodig, aan te kunnen trekken. TKPI hanteert twee vormen van variabele beloning. In eerste instantie het Short Term Incentive Plan (STIP). Hierbij kunnen de hiervoor in aanmerking komende medewerkers een extra beloning ontvangen van maximaal tussen de 16% en 37% van het bruto jaarsalaris. Deze beloning vindt plaats op basis van vooraf individueel vastgelegde doelstellingen, afgeleid van de organisatiedoelstellingen, zoals bijvoorbeeld klanttevredenheid. De variabele beloningsregeling voor senior portfolio managers kan op basis van performance doelstellingen over een langere periode (drie jaar) oplopen tot een variabele beloning van maximaal 100% van het bruto jaarsalaris (Long Term Incentive Plan). De doelstelling hiervan is de beloning van de portfoliomanagers zo veel mogelijk in lijn te brengen met het belang van de klanten. Mede daarom wordt de beloning van iedere portfoliomanager ook gekoppeld aan de performance van het gehele team, dus aan alle actief beheerde producten van klanten. De voorwaarde bij variabele beloning is dat deze niet conflicteert met het belang van onze klanten. Het beloningsbeleid is zo ingericht dat het interessant is voor medewerkers om voor langere tijd bij TKPI te werken. Dit (variabele) beloningsbeleid voldoet aan de maatschappelijke normen, codes en (inter)nationale regelgeving. De totale beloning die TKPI heeft betaald aan het personeel in het boekjaar 2014 bedraagt € 9,1 miljoen. Van deze beloning bedraagt € 1,0 miljoen een variabele beloning. Het totaal aantal personeelsleden dat een vergoeding ontving is 85. Het personeel houdt geen belangen in het fonds, dus het fonds heeft geen rendementen uitgekeerd aan het personeel. Vanaf prestatiejaar 2015 gaat TKPI de AIFMD beloningsregels toepassen (te betalen vanaf begin 2016). Dit is in lijn met de ESMA-Richtsnoeren voor een goed beloningsbeleid in het kader van de AIFM (ESMA/2013/232) en de hieraan gerelateerde Vraag&Antwoord (ESMA/2014/163). Hierin wordt aangegeven dat de regels omtrent variabele beloning moeten worden toegepast in het eerste prestatiejaar nadat de AIFM in kwestie zich heeft aangemeld voor autorisatie. Aangezien TKPI zich in 2014 heeft aangemeld, is 2015 het eerste prestatiejaar voor de AIFMD regels omtrent variabele beloning. De overige regels omtrent remuneratie zijn van toepassing op het moment dat TKPI haar vergunning in 2014 heeft verkregen. Omdat de regels voor (variabele) beloning onder AIFMD pas vanaf het boekjaar 2015 van toepassing zijn, zal TKPI vanaf volgend boekjaar het betaalde bedrag van de beloning nader onderverdelen naar de hoogste directie en de personeelsleden wier handelen het risicoprofiel van de beleggingsentiteit in belangrijke mate beïnvloeden. De beloningen zijn niet toe te rekenen aan de individuele fondsen, omdat deze informatie niet onmiddellijk beschikbaar is.

34

5.4.6.


Overige toelichtingen

Omloopsnelheid 2014 Omloopsnelheid

2013 11

12

De omloopfactor van de activa geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille van het fonds. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief in de beleggingsportefeuille wordt gemuteerd als gevolg van beleggingsbeslissingen. Met deze indicator wordt een indruk verkregen van de relatieve transactiekosten. De omloopfactor wordt als volgt berekend: [(Totaal 1 – Totaal 2)/ X] * 100 Totaal 1 = het totaal bedrag aan effectentransacties (effectenaankopen + effectenverkopen) van het fonds. Totaal 2 = het totaal bedrag aan transacties (uitgifte + inkopen) van deelnemingsrechten van het fonds. X= gemiddelde intrinsieke waarde van het fonds (volgens grondslag ongoing charges figure). Personeel in dienst In de verslagperiode was er geen personeel in dienst bij het fonds. Fiscaal Het fonds is fiscaal transparant. Groningen, 20 maart 2015 TKP Investments B.V.

R. van Wijk-Russchen RBA

drs. C. Luning RBA


6

Overige gegevens

35

36

6.1


Resultaatsbestemming

Conform de Terms & Conditions zullen alle vruchten van de Fondsgoederen, daaronder mede begrepen de opbrengsten van verkopen gerealiseerd buiten het kader van inlossing (en het nettobedrag van ontvangen dividenden en andere uitkeringen op effecten, alsmede gerestitueerde Nederlandse en buitenlandse bronheffingen), worden herbelegd in overeenstemming met de Terms & Conditions en de Statuten.

6.2

Gebeurtenissen na balansdatum

Na balansdatum hebben zich geen belangrijke gebeurtenissen voorgedaan die van invloed zijn op het inzicht in de jaarrekening.

6.3

Belangen van de beheerder

De directieleden van de beheerder hebben gedurende 2014 geen direct of indirect belang in het fonds dan wel in een door het fonds aangestelde externe manager gehad.


6.4

37

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Aan: de beheerder van MM World Equity Index Fund Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2014 van MM World Equity Index Fund te Groningen gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en de winst-en-verliesrekening over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van de beheerder De beheerder van het fonds is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het verslag van de beheerder, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en met de Wet op het financieel toezicht. De beheerder is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als de beheerder noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van het fonds. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de beheerder van het fonds gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van MM World Equity Index Fund per 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en met de Wet op het financieel toezicht. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het verslag van de beheerder, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het verslag

38


van de beheerder, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Rotterdam, 20 maart 2015 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

D.J.P. van Veen RA

TKP Investments Europaweg 31-33, 9723 AS Groningen Postbus 5142, 9700 GC Groningen

www.tkpinvestments.com verzekerd van aandacht

MM World Equity Index Fund

Recommend Documents