Misstanden bij weefseldonatie, allocatie en distributie in internationaal perspectief
Martin Schipperus Directeur TRIP Marjan Happel, projectcoördinator weefselvigilantie TRIP
EATB 2008 17TH ANNUAL CONGRESS OF THE EUROPEAN ASSOCIATION OF TISSUE BANKS
1214 November, 2008, Edinburgh, Scotland In Conjunction with the 17th Annual Meeting of the British Association for Tissue Banking
Posterpresentaties Belgische Ministerie van Defensie
Jean Paul Pirnay Directeur van Laboratorium voor Moleculaire en Cellulaire Technologie, Koningin Astrid Militair Ziekenhuis, België
HUMAN CELL AND TISSUE BANKING: NEED FOR A EUROPEAN ETHICAL FRAMEWORK
Pirnay J.P. 1, Verbeken G. 1 De Vos D. 1 Rose T. 1 Jennes S. 2 Jashari R. 3 Zizi M. 4 Ectors N. 5 Vanderkelen A. 3
1 Laboratorium voor Moleculaire en Cellulaire Technologie, Koningin Astrid Militair Ziekenhuis, België 2 Bandwondencentrum, Koningin Astrid Militair Ziekenhuis, België 3 European Homograft Bank, Koningin Astrid Militair Ziekenhuis, België 4 Departement Psychologie, Vrije Universiteit Brussel, België 5 Weefselbanken, Universitaire Ziekenhuizen Leuven, Katholieke Universiteit Leuven, België
Doel van de poster • Stimuleren van de discussie over ethische onderwerpen rondom donatie, verkrijging, testen, preserveren, bewaren en distribueren van menselijke weefsels en cellen. • Attenderen op negatieve effecten van het commercialiseren van weefselbanken.
Resultaten J.P. Pirnay Brazilië – USA jaren 80. Een professor in de anatomie werd vervolgd omdat hij duizenden gehoorbeentjes, post mortem had uitgenomen en verkocht aan een onderzoeksprogramma in de USA
Resultaten J.P. Pirnay Litouwen – Estland – Rusland – Duitsland – USA 1990. Dura mater werden verscheept van Duitsland naar Florida met medewerking van de overheid. Het weefsel was afkomstig van donors uit Litouwen, Estland en Rusland, zonder toestemming, registratie en screening op infecties. Meer dan 50 ontvangers zijn waarschijnlijk overleden (CreutzfeldtJacob) aan de gevolgen van dit circuit.
Resultaten J.P. Pirnay Brazilië – USA jaren 90. Een politieonderzoek wijst uit dat duizenden hypofysen zonder toestemming post mortem zijn uitgenomen en verkocht aan farmaceutisch bedrijven in de USA waar ze zijn gebruikt voor het produceren van groeihormonen.
Resultaten J.P. Pirnay Rusland – USA – Mexico – Puerto Rico 1992. 5.600 botdelen voorzien vervalste registratie en onvoldoende gescreend op infecties (sommige bleken gecontamineerd met Hepatitis B) werden geïmporteerd vanuit Rusland naar Californië vanwaar ze zijn verspreid (verkocht tot bedragen van 10.000 USD/weefsel).
Resultaten J.P. Pirnay Rusland – Italië 1994. In Italië leidt een handel in cornea, post mortem verkregen in Rusland, tot gevangenisstraffen voor 41 betrokkenen, inclusief artsen en onderhandelaars. Dit voorval heeft vervolgens geleid tot het aanpassen van de Russische Wet, die het handelen in menselijke organen en weefsels verbied.
Resultaten J.P. Pirnay Hongarije –Duitsland 1998. De Hongaarse politie neemt 65 pakketjes met menselijk weefsel in beslag die verzonden zouden worden naar een weefselbank in Duitsland. Onderzoekers ontdekten dat de Duitse weefselbank duizenden menselijke weefsels en lichaamsdelen heeft ontvangen, verkregen van minstens 139 lichamen uit 45 Hongaarse ziekenhuizen, gedurende 2 jaar. De Hongaarse weefselbank die de weefsels verstuurde heeft hier voor ongeveer 2,9 miljoen GBpounds ontvangen.
Resultaten J.P. Pirnay Anaheim (USA) 2000 Een brandwondencentrum belt meer de 15 huidbanken op zoek naar donorhuid voor een patiënt met brandwonden, maar kon niet genoeg vinden. Een huidbank op 15 Km afstand, die huid afneemt in hetzelfde ziekenhuis, verkoopt de huid alleen aan een weefselbank die de huid verwerkt tot producten voor plastische chirurgie
Resultaten J.P. Pirnay China EU USA 2005 Een Chinees cosmetisch bedrijf gebruikt collageen van huid, afkomstig van geexecuteerde gevangenen, om schoonheidsproducten te fabriceren. Deze producten werden te koop aangeboden in de EU en USA.
Resultaten J.P. Pirnay New York (USA) 2006 Meer dan 1600 lichamen in uitvaartcentra zijn gebruikt voor het verkrijgen van huid, hartkleppen, bot, pezen en ligamenten. De directeuren van de uitvaartcentra ontvingen 1.000 USD per lichaam. De Weefsels werden verkocht aan weefselbanken. Donorgegevens werden vervalst en er werd geen screening gedaan op infecties. Er lopen nog meer dan 1.000 rechtszaken van ontvangers tegen de 4 weefselbanken. De tussenpersoon in deze handel is veroordeeld tot 54 jaar gevangenisstraf.
Resultaten J.P. Pirnay Tsjechië – Nederland 2007 Werknemers van een Tsjechische huidbank verkochten menselijke huid aan een Nederlandse huidbank. Een deel van de opbrengst verdween naar hun persoonlijke bankrekeningen (zonder medeweten van de Nederlandse huidbank). Het hoofd van de Tsjechische huidbank en drie medewerkers zijn veroordeeld of bekeurd.
Resultaten J.P. Pirnay Zuid Afrika – Duitsland – Oostenrijk Uitname van menselijke hartkleppen (zonder toestemming) uit de lichamen van arme Zuid Afrikanen in het mortuarium en vervoer naar medische centra in Duitsland en Oostenrijk.
Gruwelsprookje dat werkelijkheid wordt INTERVIEW, Donna Dickenson., Aleid Truijens Gepubliceerd op 29 april 2006 De angst bij veel mensen dat menselijk weefsel sluipenderwijs vrij verhandelbaar wordt is terecht, zegt hoogleraar medische ethiek aan de Birkbeck Universiteit in Londen Donna Dickenson. …...Het gruwelijkste voorbeeld is de diefstal, in 2004, van de botten van Alistair Cooke. In het mortuarium waarin het lichaam van Cooke, een bekende Britse, in Amerika wonende journalist die op 95jarige leeftijd stierf, lag opgebaard, werden zijn ledematen afgesneden. Daders waren criminelen die het 'materiaal' verkochten aan een bedrijf dat tandimplantaten produceert ……Dickenson noemt het voorbeeld van John Moore, een Amerikaan die leed aan leukemie. Toen zijn milt werd verwijderd, bleek hij te beschikken over zeer krachtige Tcellen, een uitzonderlijk immuunsysteem. Zonder zijn toestemming werd meer weefsel weggehaald, en doorverkocht aan een biomedisch bedrijf.
Conclusie De Europese richtlijn staat positief tegenover ontwikkelingen en onderzoek betreffende menselijke weefsels en cellen. Maar er lijkt een dringende behoefte aan een Europees ethisch kader om ernstige risico’s bij handel in weefsels en cellen te voorkomen.