Nummer 40 | 8 november 2007 | Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie
Pagina 3 Erediploma voor Tactische helikoptergroep KLu
Pagina 4-5 Voormalig Orionpersoneel: “Wij zijn spekkopers”
Pagina 6 Militaire inzet bij civiele rampen kent haken en ogen
MINISTER ‘OVERVALLEN’ DOOR PVDA-PLAN DEN HAAG - De toekomstvisie van de PvdA op Defensie heeft minister Van Middelkoop en staatssecretaris Van der Knaap ‘overvallen’. “Na alle reorganisaties van de laatste jaren achten wij het niet verantwoord nog meer materieel
te verkopen”, laten de bewindslieden weten “Er is genoeg gereorganiseerd en afgestoten.” Plan-
nen voor verder snijden zijn niet alleen ontmoedigend voor de krijgsmacht, maar passen ook niet binnen de ontwikkeling naar een moderne en betaalbare krijgsmacht, betogen de bewindslieden. In de beleidsnotitie “In dienst
AFSCHEID VAN GESNEUVELDE KORPORAAL 1 RONALD GROEN TARIN KOWT - In Zuid-Afghanistan is afscheid genomen van korporaal der eerste klasse Ronald Groen, die 3 november om het leven kwam toen de Fennek waarin hij zat op een explosief reed. Een indrukwekkende erehaag van Nederlandse, Australische, Engelse en Afghaanse militairen stond afgelopen maandag op Kamp Holland in Tarin Kowt langs de weg naar de vliegstrip. De militairen brachten een laatste eregroet bij het passeren van de kist met het stoffelijk overschot. Het eerste peloton van het Deltateam, waar korporaal Groen deel van uitmaakte, liep voor de kist. Twee Fennek verkenningsvoertuigen sloten de stoet af. Vanaf Tarin Kowt werd het stoffelijk overschot, met zes collega’s om hem naar huis te begeleiden, eerst naar Kandahar Airfield gebracht. Voor vertrek naar Nederland werd ook hier een afscheidsceremonie gehouden. De commandant Air Task Force, kolonel Theo ten Haaf hield op zondag 4 november al een bijzonder appèl waarbij een mi-
nuut stilte in acht werd genomen. Dezelfde dag stonden op Camp Hadrian in Deh Rawod eveneens militairen stil bij het overlijden van hun collega. Ook hier werd een bijzonder appèl gehouden met in achtneming van een minuut stilte. Zowel op Kamp Holland als op Camp Hadrian en Kandahar Airfield zijn condoleance registers geopend. Het stoffelijk over-
schot van Ronald Groen arriveerde deze week op vliegbasis Eindhoven. Korporaal 1 Ronald Groen behoorde tot 43 Brigade Verkenningseskadron Regiment Huzaren Huzaren van Boreel. Groen was tot zijn uitzending gelegerd op de Johannes Post Kazerne in Havelte. In memoriam op pagina 3
van Nederland, in dienst van de wereld” pleit de PvdA-werkgroep onder leiding van Kamerlid Angelien Eijsink voor het verlagen van de investeringsquote. Ook wil ze ondermeer één van de vier LC-fregatten afstoten. Ook de twee resterende M-fregatten mogen van de sociaal-democraten in de verkoop. “Dit soort capaciteit wordt slechts zo nu en dan ingezet”, staat in de nota ‘In dienst van Nederland, in dienst van de wereld’. “ De luchtmacht kan drie squadrons F-16’s opheffen en een vliegveld sluiten. De PvdA acht 54 toestellen voldoende voor inzet in crisisoperaties en voor de bewaking en bescherming van het Nederlandse luchtruim. Het aantal tanks moet worden gehalveerd en teruggebracht tot 44. Van de 36 houwitsers (PZH2000NL) blijven er in de visie van de PvdA twaalf over. Lees verder op pagina 3
Storm van kritiek DEN HAAG - De PvdA lijkt op Defensiegebied de grootste oppositiepartij. Dat oordeel velde SGP’er Kees van der Staaij als reactie op de nota ‘In dienst van Nederland, in dienst van de wereld’ die maandag door het Kamerlid Angelien Eijsink werd gepresenteerd. Het kwam Eijsink tijdens het Wetgevings Overleg (WGO) personeel in de Vaste Commissie voor Defensie op een storm aan kritiek te staan. Alleen de SP steunt de plannen van de sociaal-democraten. “Eerst wilt u de tent in de uitverkoop doen, vangen bijna niets meer voor onze tanks en als ze
dan weer nodig zijn, kopen we ze weer. Dat valt niet uit te leggen.” Ook coalitiegenoot CDA verwerpt de nota. “Nog meer snijden is onverantwoord”, betoogde woordvoerder Raymond Knops. VVD’er Arend-Jan Boekestijn sprak van “weerzinwekkende plannen.” Hij denkt dat de ideeën van de PvdA kunnen leiden tot demotivatie van het personeel. “Partijen die zo willen snijden, hoeven er niet op te rekenen serieus te worden genomen door onze militairen.”●
WEDERZIJDS VERTROUWEN BIJ LEIDERSCHAP CRUCIAAL BREDA - Het winnen en bieden van vertrouwen vormen cruciale onderdelen voor beter leiderschap. Dat zegt commandeur Michiel Tegelberg, voorzitter van de Projectgroep Leidinggeven, die is opgericht naar aanleiding van het rapport Staal. “Er moet een juiste balans komen tussen de rol als leidinggevende en tevens groepslid”, zegt Tegelberg. “De maatschappij is door omstandigheden verzakelijkt en dat zien we terug binnen Defensie. Het mogen open deuren lijken, maar
luisteren naar elkaar, de tijd nemen voor een ander, moeten weer gemeengoed worden.” Leiderschap neemt binnen Defensie een voorname plaats in. Het vormt dan ook een belangrijk aspect van de initiële opleidingen voor officieren en onderofficieren. Als één van de aandachtspunten van het rapport Staal werd het beter toepassen van sociaal leiderschap genoemd.● Lees verder op pagina 2
8 november | Pagina 2
Mogelijk terugkeer van militaire tehuizen DEN HAAG - Er komen mogelijk militaire tehuizen terug op de kazernes. Staatssecretaris Cees van der Knaap ziet ‘mobiele huiskamers’ als oplossing om verveling op militaire terreinen tegen te gaan. “In sommige kazernes is het na zessen echt ongezellig”, oordeelt hij. “Ik denk aan net zulke faciliteiten als op Kamp Holland in Tarin Kowt. Dat is een warm hok.” De bewindsman ziet de militaire tehuizen als een goede aanvulling op de maatregelen die voortkomen uit het Rapport Staal. Het plan kon maandagmorgen op enthousiaste reacties rekenen. De woordvoerders in de Vaste Kamercommissie voor Defensie plaatsten echter wel vraagtekens bij het bedrag dat hiervoor is gereserveerd: zo’n 200 miljoen euro tot 2017. Volgens Raymond Knops (CDA)
is het redelijk eenvoudig om in opleidingen goed en sociaal leiderschap bij te brengen. Met Arend-Jan Boekestijn (VVD) denkt hij dat er bij ‘Staal‘ best wat geld afkan, wat meer ruimte biedt voor materieelinvesteringen. Dat schoot Van der Knaap in het verkeerde keelgat. “U heeft de heftigheid over dit onderwerp niet meegemaakt zoals wij bij Defensie.” De staatssecretaris was het wel eens met een opmerking van de VVD’er dat Defensie zich terughoudend moet opstellen bij incidenten. “Vaak blijkt de zaak minder ernstig dan eerst werd voorgesteld.” Angelien Eijsink PvdA ziet net als de bewindsman in ‘Staal’ meer dan een instrument alleen: “Het gaat om een cultuuromslag; het is een van de middelen tot een doel.”●
Plan van aanpak werving en behoud DEN HAAG - Staatssecretaris Van der Knaap wil ‘zo snel mogelijk’ een plan van aanpak naar de Tweede Kamer sturen om de problemen bij de werving en behoud van personeel het hoofd te bieden. “Ik wil er nu niet teveel druk opzetten. De plaatsvervangend directeur Personeel, generaal-majoor der mariniers Ton van Ede, is juist vandaag gevraagd een inventarisatie te maken en met voorstellen te komen.” Alle fracties spraken maandag in de Vaste Commissie voor Defensie hun zorgen uit over het tekort aan personeel bij Defensie. De uitstroom is groter dan de instroom. Er zijn jaarlijks vijfduizend vacatures te vullen en dat valt in economische voorspoed nauwelijks te realiseren. Joel Voordewind (Christen Unie) acht het noodzakelijk de Sociaal Economische Raad (SER)
in te schakelen om adviezen voor de toekomst te geven. “Dat is daarvoor de aangewezen organisatie.” Een voorstel van VVD’er ArendJan Boekestijn om de koppeling tussen rang en salaris los te laten, valt moeilijk te realiseren, denkt Van der Knaap. “Daarmee creëer je twee soorten soldaten.” De bewindsman beloofde alle voorstellen vanuit de VCD ‘in een mandje’ te doen en indien bruikbaar mee te nemen in het plan van aanpak. De maatregelen staan overigens al op stapel. Zo gaat er een brief uit naar oud-militairen die de afgelopen jaren de dienst hebben verlaten, met de vraag of zij niet willen terugkeren bij Defensie.●
Leren over leidinggeven rode draad door loopbaan Vervolg van pagina 1
BREDA - “Binnen Defensie spreken we van de sociale aspecten van leiderschap”, vertelt commandeur Michiel Tegelberg, tevens plaatsvervangend commandant van de Nederlandse Defensie Academie (NLDA). Tegelberg geeft aan dat momenteel de sociale aspecten van leidinggeven in alle initiële en loopbaanopleidingen van leidinggevenden worden verwerkt. Voor het leidinggevende burgerpersoneel worden specifieke trainingen ontwikkeld. Verder worden coachings- en begeleidingstrajecten voor leidinggevenden opgezet en worden (groeps)trainingen, specifiek gericht op de gedragscode, aangeboden. De projectgroep van Tegelberg is gevraagd met een plan van aanpak te komen, waarbij naar leiderschap in het algemeen en de sociale aspecten daarvan in het bijzonder wordt gekeken. Dat heeft onder andere geleid tot de ontwikkeling van een defensiebrede visie op leidinggeven, die binnenkort ruimer bekend wordt gesteld. “Dat leidt niet tot één format”, meldt Tegelberg meteen, “want de stijl van leidinggeven is grotendeels persoonsgebonden. En leidinggeven in Den Haag is toch ook heel wat anders dan in een operationele omgeving.” Bij de aandacht voor de sociale aspecten is allereerst naar de opleidingen gekeken. “Waar nodig worden die aangepast, verlengd of worden accenten verschoven. Het borgen van gewenst gedrag en de sociale aspecten van leiderschap, die onlosmakelijk met el-
kaar zijn verbonden, omvat echter meer dan de (initiële) opleidingen alleen. Het onderwerp dient regelmatig terug te keren in de loopbaan van een militair, zoals bij het regelmatig terugkerende werkoverleg of functionerings- en loopbaangesprekken.” Tegelberg realiseert zich dat er een grote groep militairen en burgers bestaat die de sociale aspecten van leidinggeven niet of in mindere mate in opleidingen heeft meegekregen. “Daarvoor gaan we een inhaaltraject in het leven roepen. We moeten er echter wel voor waken dat er van de weeromstuit allerhande trajecten in gang worden gezet, waardoor een onoverzichtelijk woud van opleidingen ontstaat die allemaal hard nodig worden geacht.” Commandanten zijn in de toekomst niet klaar na hun opleiding. Het is de bedoeling dat het aspect leidinggeven regelmatig terugkeert. “Zij dienen een begeleidingstraject en coaching te krijgen. Dat helpt onder andere bij het ontwikkelen van zelfreflectie en het openstaan voor signalen van de omgeving, belangrijk aspecten voor commandanten binnen het team waaraan ze leiding geven, maar waarvan ze ook deel uitmaken. Verder is het onderkennen van dynamische groepsprocessen van groot belang, want je zal ze waar nodig moeten kunnen beïnvloeden, onder andere om ongewenst gedrag de kop in te drukken. Ook aandacht voor het goed kunnen ontvangen van leiding is van belang. Om de juiste aandacht voor leiderschap ook voor de toekomst te borgen wordt een aantal maatre-
gelen ontwikkeld, waaronder het inrichten van een ‘loket voor leiderschap’. Eén punt in de organisatie waar de kwaliteit van leiderschap bij Defensie wordt bewaakt, en de regie over de vele activiteiten op dit gebied wordt gevoerd, waardoor onder andere de in ruime mate aanwezige expertise binnen Defensie beter wordt benut. Hierbij zal leiderschap bij
Tegelberg: “Leiding geven in Den Haag is heel wat anders dan in een operationele omgeving.” Foto: Gerben van Es-AVDD
Defensie worden gevolgd door, net zoals dat gebeurt om de incidentie van ongewenst gedrag te meten, regelmatig de thermometer in de organisatie te steken”, zegt Tegelberg beeldend.●
Vernieuwd Besluit Medezeggenschap Defensie DEN HAAG - Het Besluit Medezeggenschap Defensie (BMD) wordt vernieuwd. Defensie en de centrales voor overheidspersoneel hebben daar overeenstemming over bereikt. Er komt medezeggenschap op onderdeelsniveau (DMC) en op dat van de volledige defensieorganisatie
(CMC). Het vernieuwde bmd gaat medio 2008 in werking. Medezeggenschap bij Defensie wordt aangepakt ter verhoging van de betrokkenheid, representativiteit en continuïteit. Voorzieningen voor de medezeggenschapsondersteuning verbeteren. Zo komt er een ruimere fa-
ciliteitenregeling, de mogelijkheid tot een eigen budget, meer aanspraak op scholing en waar nodig de invoering van een ambtelijk secretariaat. Het BMD regelt verder versnelde en vereenvoudigde procedures bij geschillen. Te denken valt aan een rechtstreekse toegang
voor alle partijen en de invoering van een spoedprocedure bij het college voor geschillen. Een toelichting op het nieuwe BMD wordt defensiebreed bekend gesteld door middel van een uitgebreide voorlichtingscampagne. Meer info: Startpagina Personeel.●
Drie ministeries slaan handen ineen voor scholing en werk DEN HAAG - Deelname aan het arbeidsproces, voortijdig schoolverlaten terugdringen en de personeelsvoorziening bij Defensie versterken. Dat willen de staatssecretarissen Van der Knaap van Defensie, Van Bijsterveldt van Onderwijs en Aboutaleb van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zien te bereiken. Het trio tekende daartoe vorige week vrijdag een overeenkomst bij de Mondriaan onderwijsgroep in Den Haag. Met de samenwerking leveren de drie departementen een bijdrage aan het beleidsprogramma van het kabinet. Onderdeel is het bevorderen van de sociale samenhang waarvoor de projecten ‘iedereen doet mee’ en ‘voortijdig schoolverlaten’ zijn opgezet. Onder de noemer ‘iedereen
doet mee’ steunt Aboutaleb initiatieven om de instroom en het behoud van vrouwen en allochtonen bij Defensie te bevorderen. Met Sociale Zaken en Werkgelegenheid organiseert Defensie een bijeenkomst met vertegenwoordigers van allochtone netwerkorganisaties en bewinds-
lieden. Ook plaatst Defensie nog in 2007 informatiezuilen bij alle vestigingen van het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI). Dit streeft ernaar het aandeel van vrouwen in de verwijzingen naar de defensieorganisatie te vergroten. Voorlichting over de mogelijkheden is hierbij het belangrijkste instrument.
aantal voortijdig schoolverlaters. Jongeren moeten sinds 1 augustus de zogenoemde kwalificatieplicht halen, ofwel minimaal een diploma op MBO 2 niveau. Van der Knaap: “Ik wil er voor zorgen dat zoveel mogelijk werknemers van Defensie, in samenwerking met ROC’s, zo’n
startkwalificatie halen.” Tevens wil de bewindsman militaire instructeurs als docent inzetten bij ROC’s in de instroomopleidingen. Van Bijsterveldt noemde het fantastisch dat Defensie deze afspraken maakt. “Defensie toont zich hiermee een werkgever die zijn verant-
MELDPUNT ONGEWENST GEDRAG
Staatssecretaris Cees van der Knaap onderzoekt op zijn beurt of het volgen van een opleiding en 24-uurs-opvang bij Defensie valt te combineren. Deze opzet moet leiden tot een verhoogde instroom van jongeren in de krijgsmacht. Defensie zorgt verder bij de reguliere uitstroom van militairen voor bemiddeling van baan naar baan.
BEREIKBAAR OP WERKDAGEN VAN 08.00 UUR TOT 20.00 UUR (OOK VANUIT HET BUITENLAND BEREIKBAAR) 0800-3333673 (GRATIS) +31 (0)71-8807118
Het ministerie van Onderwijs streeft naar een afname van het
WWW.RNG.NL/MELDPUNT
Rutgers Nisso Groep
woordelijkheid neemt als het gaat om de begeleiding en opleiding van scholieren. Wij zijn ook met andere werkgevers in gesprek om soortgelijke afspraken te maken. Minder uitval van scholieren, daar is het ons om te doen.” Uiterlijk 1 januari 2008 informeren de drie bewindslieden gezamenlijk de gemeenten om de opties van een baan en (voor-) opleiding bij Defensie onder de aandacht te brengen. De Mondriaan onderwijsgroep leidt jaarlijks circa 150 jonge mensen op in een rechtstreekse vooropleiding voor een (leerwerk) baan bij Defensie. Dit zijn de éénjarige niveau 2 opleidingen Medewerker vrede en veiligheid, het brugjaar Koninklijke Marechaussee en het oriëntatiejaar Koninklijke Landmacht.●
8 november | Pagina 3
IN MEMORIAM
Ronald Groen, korporaal der eerste klasse In Afghanistan is tijdens de operatie ‘Spin Ghar’ (Witte Bergen) de 21-jarige korporaal der eerste klasse Ronald Groen omgekomen. Ronald was de chauffeur van het Fennek verkenningsvoertuig, dat ongeveer 5 kilometer ten noordwesten van de Nederlandse basis Poentjak op een Improvised Explosive Device reed. Ronald was afkomstig van 43 Brigade Verkenningseskadron, tweede peloton, uit Havelte. Ronald was een zeer gemotiveerde militair en stond daarbij als mens positief in het leven. Hij liet dat blijken door nooit echt boos te kunnen worden op iemand. Hij was trots op zijn werk als chauffeur en wilde doorgroeien naar schutter en daarna als commandant van een Fennekpeloton. “Deze rit nog even doen en dan naar huis”, ook al hoefde hij niet per sé naar huis. Gedreven als hij was, zou hij volgend jaar zo weer gaan. Op 26 oktober stond de test gepland om definitief bevorderd te worden naar korporaal der eerste klasse, een test die hij
Ronald, een geboren verkenner.
op wilskracht en karakter zou halen. Hij had al zin om ritjes te gaan maken in zijn pas gekochte Seat Leon. “Lekker rondjes rijden met de muziek keihard aan. Dat is green stuff”, zoals hij dat noemde. Ronald werd door zijn eenheid
Oud-minister Vredeling overleden DEN HAAG - Een houwdegen, een non-conformist en iemand die een grondige hekel had aan uniformen. Zo gaat de eerste sociaal-democratische minister van Defensie, Henk Vredeling, de geschiedenis in. De oudbewindsman overleed vorige week in zijn woonplaats Amersfoort op 82jarige leeftijd.
Zoon van een timmerman, van gereformeerde huize en afgestudeerd aan de Landbouw Hogeschool in Wageningen. De keuze van de PvdA om Henk Vredeling op Defensie te benoemen was bij de vorming van het eerste kabinet Den Uyl in 1973 een verrassende. Vooral voor
hemzelf. “Ik heb gebeden en gesmeekt om een andere post in het kabinet te krijgen. Ik kon nog geen luitenant van een generaal onderscheiden”, zei hij terugblikkend. Tegen het leger was hij echter zeker niet; Vredeling was tot gruwel van de linkerzijde van de PvdA zelfs een groot voorstander van een sterke NAVO. In de Tweede Wereldoorlog was hij betrokken bij het verzet. Dat had grote invloed op zijn latere leven. Tijdens de Yom Kippoeroorlog zorgde hij er met staatssecretaris Bram Stemerdink voor dat er een luchtbrug naar Israël werd opgezet. Hij ging daarmee volledig in tegen het kabinetsbeleid, wat hem de woede van zijn collega van Buitenlandse Zaken, Max van der Stoel, opleverde. “Ik had de Joden een keer zien afdrijven, toen ik het niet kon voorkomen. Dat wilde ik niet nog eens laten gebeuren”, zei hij ooit. De keuze voor de F-16 is mede ingegeven door het advies van een Israëlische vlieger die bij een bezoek aan de bewindsman de Fighting Falcon als beste toestel omschreef. Ondanks alle incidenten werd hij bij zijn vertrek in 1977 gewaardeerd als een van de beste Defensieministers ooit. Nog voor het einde van de kabinetsperiode verliet hij zijn ministerschap voor een Europees Commissariaat. In totaal was Henk Vredeling zestien jaar Kamerlid. De crematieplechtigheid heeft vorige week donderdag in besloten kring plaats gevonden. Foto: Archief Defensiekrant●
ook Greenie genoemd, als vertaling van zijn achternaam. Muziek was een echte hobby van Ronald, hij zat dan op zijn bed in de slaapfab naar zijn favoriete nummers te luisteren van Jack Johnson, Acda & DeMunnik of Guus Meeuwis via zijn surround system. Ronald had het altijd goed voor elkaar; hij zorgde goed voor zijn Fennek en zijn collega’s konden gebruik maken van zijn meegebrachte laptop. Ook tijdens oefeningen had hij zijn materialen al dagen van tevoren klaar liggen. Naast muziek en autoracen, was vissen één van zijn grote hobby’s; hij viste graag op karpers, maar wilde zelf nooit vis eten. Dat vond hij maar niets. Dol was hij op toetjes, maar die werden dan wel gegeten met een schone lepel. Dat was een speciaal trekje van hem, zoals zijn collega’s vertellen. Ronald had al zin om te gaan skiën met zijn ouders. Daar had hij het al over gehad met zijn maatjes. Dagelijks had hij contact met zijn moeder Wilma via de msn, want hij was trots op zijn ouders en zus. Dat vertelde hij regelmatig en vond het mooi dat zijn moeder een verzoek had gedaan bij de radio. Van zijn zus kreeg hij een mooi shirt met een foto van haar hond. Die hing boven zijn bed met alle post die hij kreeg. Ronald had goede ideeën en wilde zijn werk laten zien; “Voor onze ouders gaan we samen een videoclip maken met muziek, blinded by the light”, dat zou het nummer moeten zijn waarmee hij aangaf door de felle zon af en toe geblindeerd te worden. Als hij post kreeg, was dat alsof hij jarig was en nam de tijd om te genieten van alles dat er naar hem werd verstuurd. Op 8 september werd Ronald 21, zijn collega’s maakten hem wakker met de harmonica en er werd uit volle borst gezongen. Ronald had er plezier in en kreeg als cadeau een pakje sigaretten met strik. Cadeautjes vond hij niet zo belangrijk, maar hij hechtte wel veel waarde aan zijn verjaardag.●
PvdA: Meer afstoten voor nieuwe investeringen Vervolg van pagina 1
Foto: Henk van Dijk - Fotovlucht Soesterberg
DEN HAAG - De keuzes van de commissie Eijsink in de nota “In dienst van Nederland, in dienst van de wereld” kosten ongeveer 3,6 miljard euro. In de maandag gepresenteerde nota wordt er- “ huidige, starre systematiek van het doorlopen van kend dat al veel overtollige wapensystemen zijn verkocht en dat al veel locaties zijn gesloten. “Maar”, aldus Kamerlid Eijsink, “ondanks zulke forse en pijnlijke ingrepen is het nog steeds kwakkelen met Defensie.” Daarom wordt een groot aantal ombuigingen voorgesteld, zoals het schrappen van F-16’s, artillerie en fregatten Minister en staatssecretaris hebben er geen goed woord voor over. “Bij alles wat door onze krijgsmacht elke dag wordt gepresteerd is er geen ruimte meer voor experimenten. Dat zou onze weerbaarheid ondermijnen”, zeggen zij. PERSONEEL
De PvdA-commissie, met daarin ook fractieleden als Luuk Blom, Diederik Samson en Ton Heerts, zet vooral in op personeel. “Een betere uitrusting, een stevige opleiding en de waardering bieden die deze mannen en vrouwen verdienen”, staat in de nota. Daarom pleit de PvdA voor een collectieve arbeidsvoorwaardenovereenkomst in de veiligheidssector. De Mariniers, Luchtmobiele Brigade en commandotroepen staan nog steeds op zichzelf en bewaren uit vrees voor verlies van hun status veel te veel afstand tot elkaar, constateert de PvdA. Dat ze nog niet zijn samengevoegd, is de partij een doorn in het oog. Voor de hele krijgsmacht komt er één gezamenlijk personeelscommando. “De
een militaire loopbaan binnen één en hetzelfde krijgsmachtdeel wordt verlaten. Officieren moeten minimaal een keer een functie bij een ander krijgsmachtdeel vervullen, om in aanmerking te komen voor opper- en vlagofficiersfuncties. Zo doorbreken we de traditionele schotten tussen de krijgsmachtdelen”. De PvdA waagt het ook om op het door minister en staatssecretaris bevochten investeringspercentage van 21% van het Defensiebudget te beknibbelen. Volgens de partij kan dat best met twee procent omlaag. “Niet de hoogte van het investeringspercentage, maar de keuze voor een bepaalde investering bepaalt immers of de Nederlandse krijgsmacht daarmee iets opschiet.” DEFENSIEBLADEN WEG
Voor outsourcing komen de Defensie Telematica Organisatie (DTO), de defensie-cateringorganisatie Paresto en de vervoersorganisatie DVVO in aanmerking. De Audiovisuele Dienst en de defensiebladen worden afgestoten. Nieuwe media (intranet) krijgen een belangrijker plaats. Er is volgens de PvdA geen plaats voor franje of stokpaardjes van krijgsmachtdelen. De inspecteur-generaal der Krijgsmacht kan dus weg, maar ook zijn de Gulfstream (foto) en het raceteam van de landmacht wat de partij betreft, aan hun laatste tochten bezig.●
Erediploma voor Tactische Helikopter Groep KLu DEN HAAG - De Tactische Helikoptergroep Koninklijke Luchtmacht heeft het Erediploma van de Stichting Generaal Snijders Fonds gekregen vanwege langdurige en voorbeeldige inzet van al haar personeel. Hierdoor kon de krijgsmacht zich de afgelopen vijftien jaar verzekeren van de steun van een uitstekende helikoptercomponent. Minister Camiel Eurlings van Verkeer en Waterstaat reikte het bijzondere document afgelopen maandag uit in de Nieuwe Sociëteit De Witte aan het Plein in Den Haag.
Minister Camiel Eurlings overhandigt het Erediploma aan het sinds 5 november nieuwe hoofd Helikopteroperatiën CLSK, luitenant-kolonel (m.i.v. 12 november kolonel) Bart Hoitink.
Het Erediploma wordt jaarlijks toegekend aan personen of groepen. Dit als erkenning van in het oog springende prestaties of verrichtingen, die getuigen van uitzonderlijke professionaliteit en vakmanschap, zowel operationeel als ter bevordering van de Nederlandse lucht- en ruimtevaart in brede zin. De Stichting Generaal Snijders Fonds kent naast het Erediploma ook de Gouden Medaille. Deze onderscheiding gaat eens in de drie à vier jaar naar een persoon of rechtspersoon die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt op het gebied van de lucht- of ruimtevaart. Dit jaar krijgt voormalig president-directeur van de KLM, nu vice-voorzitter Air France - KLM, drs L.M. van Wijk de Gouden Medaille.●
8 november | Pagina 4
‘Sudore Ac Pulvere’, oftewel ‘Zweet en Stof’ is de spreuk bij het nieuwe embleem van 336 Squadron. Dit moet overigens nog wel goedkeuring krijgen van de Raad van Adel. De stier in het embleem straalt kracht en robuustheid uit. De kleuren geel en blauw duiden aan dat het squadron dag en nacht opereert, onder alle omstandigheden. Die zijn tegenwoordig met uitzendgebieden als Afghanistan niet altijd even veilig. Landen en starten gebeurt regelmatig op onverharde, korte banen.
EINDHOVEN - De P3-C Orion toestellen in de verkoop en Marinevliegkamp Valkenburg dicht. Als er destijds iets insloeg als een bom, was dit het wel. Inmiddels zijn we ruim vier jaar verder. De dertien vliegtuigen zijn in buitenlandse handen en het marinekamp is sinds afgelopen januari officieel gesloten. De verhalen op personeelsgebied klinken misschien niet altijd even lovend, maar in dit geval oogst de personeelstak van de marinetop alom lof omdat die heeft gedaan wat zij kon. Voormalig Orionpersoneel, dat onderdak vond op vliegbasis Eindhoven, geeft het volmondig toe. “Wij zijn spekkopers.”
‘VLIEGBASIS EINDHOVEN G
Ma Links: In de briefingroom informeert de squadroncommandant met enige regelmaat zijn bemanningen over te vliegen missies. Sergeant-majoor Marcel van Ommering (eesrte rij 2e li).
TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS FOTO’S: ROB GIELINGAVDD
8 november | Pagina 5
Links: Adjudant Mike Jochems: “De marine heeft zich enorm voor ons ingezet en de luchtmacht gooide op het juiste moment de deur open.”
Rechts: Luitenant-kolonel Edwin Swenger: “De luchtmacht won het van de KLM. Bij dit krijgsmachtdeel werken leek me leuk en een stuk interessanter.”
OOIDE OP JUISTE MOMENT DE DEUR OPEN’
arinebloed in luchtmachtaderen Luitenant-kolonel Edwin Swenger, sinds een week commandant van het op 23 oktober opgerichte 336 Herculessquadron, heeft geen spijt van zijn beslissing over te stappen naar de luchtmacht. “In eerste instantie was er wel enige twijfel”, bekent hij in ‘De Kajuit’, zoals hij zijn kantoor heeft genoemd. “Er bestond een mogelijkheid te gaan vliegen voor de KLM, maar uiteindelijk won de luchtmacht het. Bij dit krijgsmachtdeel werken leek me leuk en een stuk interessanter.” Achter zijn loopbaan bij de marine, die in 1977 begon, zette Swenger als Orionvlieger 1 juli vorig jaar definitief een punt door in te boeken op vliegbasis Eindhoven. Daar zou hij een conversie doen om C130 Hercules te gaan vliegen bij 334 Squadron. Swenger ging niet alleen over. Ook acht flight engi-
neers, één loadmaster en zo’n vijftien techneuten traden in zijn voetsporen. “Al met al zijn er geen gedwongen ontslagen gevallen met de sluiting van Marinevliegkamp Valkenburg”, zegt de overste. Hij krijgt bijval van sergeant-majoor Marcel van Ommering, één van de flight engineers. “Ik wilde erg graag blijven vliegen. Achteraf gezien, ben ik blij hoe het allemaal is gegaan.” WEINIG VERSCHIL
Voor Swenger is de marinetijd echt over. “Ik ben luchtmacht, denk luchtmacht, doe luchtmacht.” Dat wil overigens niet zeggen dat hij zijn tijd op Marinevliegkamp Valkenburg is vergeten.“Ik mis het soms wel, had er een soort van familieband opgebouwd met de mensen die daar werkten. In sommige gevallen zaten we al twintig jaar bij elkaar. Dat is iets wat ik op Eindhoven natuurlijk niet heb, maar verder is er weinig verschil”, zegt hij doelend op bijvoorbeeld hiërarchische omgangsvormen. Wel anders is het werk. Waar bij de marine vooral het vliegen telde, krijgt bij de luchtmacht het militaire aspect eveneens aandacht. Dus moeten Herculesbemanningen een combat survival cursus volgen voor missies boven land. Tegenwoordig heeft het voormalige marinepersoneel een helm en scherfvest ter beschikking, voor het eerst. “Tijdens missies met de Orion boven water
hadden we die niet nodig. Dat geldt ook voor de operaties op enorme hoogte, bijvoorbeeld boven Afghanistan, waarbij we inlichtingen verzamelden,” verduidelijkt de squadroncommandant. Nu bezitten ze zelfs een woodland pak en moeten onder meer een jaarlijks oefenprogramma afwerken. Adjudant Mike Jochems was er ellendig van toen destijds, als donderslag bij heldere hemel, zijn werkplek bij de marine werd opgedoekt. Ook hij zag een carrière bij de KLM in het verschiet, maar zou er daar financieel bij inschieten. Dus de kans over te stappen naar de luchtmacht, greep hij met beide handen aan. Inmiddels heeft hij er een rang bij en volledig zijn draai gevonden bij het vliegende krijgsmachtdeel. Zelfs aan de afkortingen raakt hij gewend. Oké, als flight engineer en tevens instructeur verbonden aan de P3-C Orion bij de marine, was hij breder inzetbaar. Maar Jochems begrijpt best dat dit voortvloeide uit het feit dat de marine slechts één type toestel had. Maar toch! Als de klok viel terug te draaien, zou de adjudant er echt over na moeten denken of hij de draad weer zou willen oppakken bij dit maritieme krijgsmachtdeel. Sterker nog, een stukje van zijn oude organisatie is, in de vorm van specifieke zeemachttermen, al meeverhuisd naar de luchtmachtbasis. Daar Het is natuurlijk niet alleen vliegen. Manuals bijwerken hoort er ook bij.
hadden ze het tot de komst van de marinecollega’s gewoon over links, rechts, binnenslapers en stappen. Zelfs de van orgine luchtmachtmilitair heeft het nu al over bakboord, stuurboord, boordplaatser en naar de wal gaan. SFEER
Majoor vlieger Brian Zoll neemt al die rare kreten voor lief. “Deze collega’s zijn binnengekomen met veel ervaring en waren daardoor gemakkelijk om te scholen. Zij zijn een aanwinst en ik ben er blij mee. Niet dat de sfeer beter is geworden hoor”, kan hij niet nalaten grijnzend op te merken, “die was al erg goed.” De marine heeft niet alleen qua taalgebruik een stempel gedrukt op het opnieuw geïntroduceerde 336 en daarmee jongste luchtmachtsquadron. Inmiddels hebben de voormalige marinemannen als oefening een tactische training in het Deense Aalborg ingevoerd. Verder zijn ze druk met opleiden en syllabi schrijven. De twee onlangs aangeschafte C130 Herculessen arriveren begin 2009 vanuit de Verenigde Staten. De bedoeling is natuurlijk genoeg personeel te paraat te hebben om de toestellen in te zetten. Swenger: “We moeten naar vier bemanningen per vliegtuig. Dat is
met de huidige uitzendingen een uitdaging. Als zoiets er tussendoor komt, zet ik van de twee gemaakte stappen voorwaarts er weer één terug. Mensen reeds in het opleidingstraject, moeten bij een onderbreking bepaalde zaken namelijk weer overdoen. Dat kost tijd. En die heb ik sowieso al keihard nodig om te trainen.” Overigens doen niet alleen militairen in opleiding, maar ook ervaren bemanningen regelmatig een beroep op de machines. Zij moeten zorgen dat ze current blijven en vliegen daarom elke drie maanden minstens een keer écht. Een loadmaster dient bijvoorbeeld als basisvaardigheid juist te handelen bij een transport van zowel munitie en vracht als van mensen. Bovendien zijn er altijd nog andere verplichtingen waaraan de luchtmacht met behulp van een C-130 moet voldoen. De transportvliegtuigen staan al met al maar weinig stil. En dat zijn de momenten voor de sleutelaars. DRIEMAAL SCHEEPSRECHT
De hectiek deert niemand. De sfeer bij het squadron is lekker. Over het personeelsbeleid wil het voormalig marinepersoneel geen kwaad woord horen. Jochems: “De marine heeft zich enorm voor ons ingezet en de luchtmacht gooide op het juiste mo-
ment de deur open. Niemand is er slechter van geworden.” Dat geldt overigens ook voor de luchtmacht, want door ervaren personeel binnen te halen voor het 336 Squadron, is dit veel eerder volledig operationeel inzetbaar dan anders het geval zou zijn. “Dat scheelt al snel twee jaar”, weet Swenger. Misschien is driemaal dit keer scheepsrecht en blijft de jongste luchtmachttelg een lang leven beschoren. Voor beide eerdere 336 Squadrons was dat in elk geval niet het geval. Het eerste, opgericht op 1 september 1961 in het voormalige Nieuw-Guinea en vliegend met Dakota’s, werd na iets meer dan een jaar alweer opgeheven. Het tweede 336, uitgerust met Fokker-27 toestellen zag in 1981 het levenslicht op vliegbasis Soesterberg, maar ging zeven jaar geleden ter ziele in Curaçao. De luchtmacht voldoet op Eindhoven in rap tempo aan de Uitbreiding en Intensivering Luchttransport (UIL), zoals in de Defensiebegroting is afgesproken. Het 336 Squadron telt 130 man personeel. De laatste militairen komen van de voor verkoop beschikbare Fokkers 60. Nog zo’n twintig mensen er bij, dan is 336 opnieuw gevuld. ●
8 november | Pagina 6
MILITAIRE INZET BIJ CIVIELE RAMPEN KENT HAKEN EN OGEN
Jurist: geweten van de commandant
Van links naar rechts: Het bieden van hulp bij een overstroming, zoals in de jaren negentig in Limburg, is een voorbeeld van militaire assistentie bij een civiele ramp. Foto: archief Defensiekrant De beveiligingsklus van marechaussees en personeel van de Nationale Reserve tijden de NAVOtopconferentie onlangs in Noordwijk, vond plaats op basis van de wet Militaire Bijstand op grond van de Politiewet. Foto Peter Wiezoreck Enkele jaren terug viel Nederland ten prooi aan varkenspest. Defensiepersoneel rukte uit om onder meer te helpen bij ruimen van kadavers. Foto: archief Defensiekrant
EDE - Wat hebben de vuurwerkramp in Enschede, de overstromingen destijds in Limburg en de NAVOtopconferentie onlangs in Noordwijk gemeen? In alle gevallen rukten militairen uit om assistentie te verlenen. Met het wetboek als het ware in de hand, want de ondersteuning door militairen van civiele autoriteiten luistert juridisch nauw en kent haken en ogen. TEKST: JACK OOSTHOEK
Het was de voormalige minister van Defensie Henk Kamp die de aanzet gaf tot een structurele samenwerking tussen de krijgsmacht en civiele hulpinstanties. De vaart lijkt er intussen in te zitten met de deelname van militairen aan de grootscheepse rampenoefeningen Bon Fire in Amsterdam en Voyager in Rotterdam. En in juni nog trainde de staf van 1 Logistieke Brigade uit Apeldoorn in de oefening Agile Tail in het ondersteunen van civiele autoriteiten. Door de bank genomen fungeren militairen tijdens een burgerramp als verlengstuk van een burgemeester, de politie, brand-
weer of geneeskundige diensten. Binnen Defensie speelt dan Operatieplan 10 van de commandant der Strijdkrachten een sleutelrol. Daarin staat onder meer welke eenheden bij een burgercrisis aan de bak moeten en voor hoe lang. In totaal houdt de krijgsmacht voor dat doel 3.200 militairen achter de hand, een aantal dat door het in de strijd werpen van specialisten kan oplopen tot 4.600. In die categorie vallen bijvoorbeeld bemanningen van blushelikopters, explosieven opruimers, specifiek geneeskundig personeel. Brigadegeneraal Jan Broeks, commandant van 1 Logistieke Brigade, en de juridisch adviseurs majoor mr. Nils Rienks en kapitein mr. Martin van Nes, leggen uit hoe het in grote lijnen zit. ONVERSNEDEN ADVIES
De verzoeken om assistentie komen van burgerinstanties die vaak informeel, via hun netwerk, aan de bel trekken. Daar is niks mis mee, zolang de actie snel een juridische status krijgt, legt Broeks uit. “Door in eerste instantie informeel zaken te doen win je veel tijd.” Bij zware gevallen als een watersnood of een ontploffing loopt de aanvraag langs formele weg. Meestal een burgemeester meldt zich bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties dat vervolgens Defensie inschakelt. Waarna evenals bij een informele aanvraag één van de drie regionale militaire commando’s de militaire inzet namens de civiele autoriteit in goede banen leidt. Na de ontvangst van een opdracht, gaat een commandant na welke middelen er beschikbaar zijn en welk materieel er wordt verlangd. Tegelijkertijd komt de jurist van de eenheid als het ‘geweten’ van de commandant in actie. Samen met hem brengt hij
diens juridische bewegingsvrijheid in kaart en stelt hij vast op basis van welke wet- en regelgeving de ondersteuning kan plaatsvinden. Om de leiding ten slotte, zoals het in jargon heet, ‘onversneden’ te adviseren. Anders ontbeert de operatie een juridisch kader, wat grote consequenties voor het personeel kán hebben. “Bij het optreden in een civiele omgeving is het afbreukrisico groot. Er mag daarom in het advies geen woord Chinees staan”, aldus Broeks. Onlangs nog, tijdens een ziekenhuisbrand in Apeldoorn, werd 1 Logistieke Brigade geconfronteerd met het belang van een juridische onderbouwing. Nadat de directie (informeel) voor hulp had aangeklopt bij de ‘genezerikken’ van de brigade en ambulances de poort uit raceten, haastte brigadejurist kapitein mr. Martin van Nes zich om de aanvraag op juridische leest te schoeien. Want burgerpatiënten in een militaire zieken’bak’? Dat gaat niet zomaar omdat hij met andere spullen is uitgerust dan een civiel exemplaar. “Als de gewonde tijdens de
rit naar het ziekenhuis iets oploopt, kan dat tot juridische aansprakelijkheid leiden”, verduidelijkt Van Nes. De jurist van een eenheid moet bij een burgeroperatie met meer knelpunten rekening houden. Wat te denken van het dragen van wapens? Dat is uit den boze, omdat het geen vredesoperatie betreft, aldus Rienks. “Verder moet het personeel de juridische kaders begrijpen”, zegt Broeks. “Om deze reden moeten commandant en jurist zich onder het personeel mengen om uitleg te geven. Centraal daarbij staan communicatie en verwachtingsmanagement, ofwel wat kunnen en mogen beide partijen van elkaar verlangen.” AANGENAAM VERRAST
En hoe zit het in een civiele steunverleningoperatie met het ‘gevoelige’ onderwerp gezagsverhoudingen? Om mogelijke onduidelijkheden direct uit de weg te ruimen: militaire commandanten vallen dan onder een burgerautoriteit, meestal een burgemeester. Maar blijven tegelijker-
V.l.n.r. Broeks, Rienks en Van Nes. “Doordat Defensie zich bij het ‘betreden’ van de civiele markt voor hulpverlening bescheiden opstelde, worden militairen niet als concurrenten gezien.” Foto H. Yilmaz.
tijd ‘baas’ in eigen huis, lees eenheid. Rienks: “Militaire steunverleningacties vinden plaats onder het motto ‘men vraagt, wij draaien’. Om het personeel zich daarvan bewust te maken, besteden we in oefeningen veel aandacht aan do’s en don’ts.” Van Nes wijst erop dat militairen zich in operaties onder civiele vlag een vreemde eend in de bijt zouden kunnen voelen. Om ze te laten wennen kregen de deelnemers aan een oefening onlangs de opdracht het publiek in het gebied te informeren over de achtergrond van hun werk. “De soldaten pasten zich goed aan en de mensen reageerden aangenaam verrast”, blikt Broeks terug. Alles goed en wel, maar wat weet een burgemeester af van het reilen en zeilen van ‘het leger’? Weinig tot niets, beaamt de generaal. Om dit probleem te ondervangen krijgt de eerste burger alle benodigde (militaire) informatie van een liaisonofficier uit de veiligheidsregio waarin zijn stad of dorp ligt. Overigens telt ons land 25 veiligheidsregio’s. Broeks: “Het is irreëel te verlangen dat een burgemeester álle regels kent, weet hoe een militaire eenheid werkt en wat de verschillen tussen bijvoorbeeld genie en infanterie zijn.” De methode van een veiligheidsofficier als ‘chaperonne’ van een burgemeester werkt echter nog niet helemaal vlekkeloos, zo bleek recent in oefeningen. Broeks en Van Nes: “Dat de automatismen nog ontbreken, komt doordat alle partijen in een ‘groeiproces’ zitten. Vreemd is dit niet, want de nationale inzet van militairen vormt een relatief nieuwe ontwikkeling. Dat geldt ook voor de militair juristen, zoals onlangs bleek tijdens het jaarlijkse Juridisch Seminar van de Militair Juridische Dienst met als thema ‘nationale inzet’.
WELKOME AANVULLING
Volgens Broeks loopt de samenwerking tussen de burgemeesters en het militaire ‘apparaat’ steeds soepeler. Scheve ogen omdat burgers en militairen elkaar in de wielen rijden of elkaars werk doen? Geen sprake van, bezweert de generaal. “We ontvangen regelmatig uitnodigingen voor oefeningen.” Civiele hulpinstanties beschouwen eenheden van de krijgsmacht als een welkome aanvulling op hun arsenaal aan mogelijkheden, vooral als het water hen tot aan de lippen is gestegen, constateert Broeks. “Doordat Defensie zich bij het ‘betreden’ van de civiele markt voor hulpverlening bescheiden opstelde, worden militairen niet als concurrenten gezien.”●
De ondersteuning door Defensie van civiele autoriteiten ligt verankerd in drie soorten wetten- en in regelgeving: bijstand op grond van de Politiewet, bijstand op basis van de Wet Rampen en Zware Ongevallen en Militaire Steunverlening in het Openbaar Belang. Een greep uit de calamiteiten waarvoor militairen kunnen worden ingeschakeld: (voetbal)rellen, watersnood, lekkende kerncentrales, overstromingen, (bos)branden, uitbraak van (dier)ziekten, terroristische acties, aanslagen. Afhankelijk van het type actie, treedt vanzelfsprekend één van de genoemde wetten in werking. Voorbeelden: de beveiligingsklus van marechaussees en soldaten van het Korps Nationale Reserve onlangs bij de NAVO-topconferentie in Noordwijk, viel onder andere onder militaire bijstand op grond van de Politiewet. Worstelt een kerncentrale met problemen, woeden er bosbranden, kortom steekt een ramp de kop op, dan treedt de Wet Rampen en Zware Ongevallen in werking. Moet de openbare orde worden gehandhaafd, dan gebeurt dit op basis van de Politiewet.●
8 november | Pagina 7
KONINKLIJKE MILITAIRE KAPEL ‘JOHAN WILLEM FRISO’ EXCELLEERT BIJ 650 JAAR HOORN
’LAST ENCORE’ VOOR JAN VAN OSSENBRUGGEN Pianist Cor Bakker trad op als solist met de KMK.
HOORN - Het is zeker niet iedereen gegeven dertien jaar na zijn Functioneel Leeftijdsontslag (FLO) een waardig afscheid en een open doekje te krijgen. Luitenant-kolonel b.d. Jan van Ossenbruggen overkwam het vorige week vrijdag bij het slot van de viering van 650 jaar Hoorn. In het plaatselijke theater kreeg een groot
DEKAATJES heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of
[email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer.
deel van de 920 (!) bezoekers tranen in de ogen bij het optreden van de Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’, onder leiding van deze oud-chef dirigent en prominent ‘Horinees’. TEKST: EVERT BROUWER FOTO’S: HENRY WESTENDORP Luitenant-kolonel b.d. Jan van Ossenbruggen voor de KMK ‘Johan Willem Friso’.
Het kan raar lopen in een militaire carrière. Van Ossenbruggen miste in 1994 een passend afscheid. De gehele Defensietop was in die dagen bezig met de operatie in Bosnië en mede daardoor, denkt hijzelf, viel een muzikaal slot aan een roemrijke loopbaan in het water. “Mij hoor
Van Ossenbruggen in actie tijdens de Hoornse Rhapsodie.
je daar niet over”, vertelt Van Ossenbruggen, “want ik heb zulke mooie dingen beleefd.” In de selecte club van militaire muzikanten vergaarde hij de bijnamen ‘Soldaat van Oranje’ en ‘Trompetter van de Prins’ en dat was niet voor niets. De trompettist was immers kind aan huis bij de Koningin en bij prins Bernhard. “Ik heb gespeeld bij de doopplechtigheid van prins Willem Alexander”, zegt hij glunderend. “Het stuk, Trumpet Voluntary (beter bekend als de ‘Mars voor de prins van Denemarken’, red.) van Henry Purcell kan ik nog dromen.” Begonnen in 1958 bij de Marinierskapel, kwam hij na een korte onderbreking bij de KMK terecht. De solotrompettist werd later kapelmeester. Via de Johan Willem Frisokapel en een directeurschap bij de muziekschool in Hoorn, keerde hij terug bij Defensie. Nu als chef-dirigent. Vanaf 1986 tot 1990 was Van Ossenbruggen in-
specteur Militaire Muziek bij de landmacht. “In die tijd waren er twaalf ensembles en telde de landmacht alleen al zeshonderd muzikanten. Daar moest flink in worden gesneden.” In de aanloop naar zijn FLO moest hij dat als inspecteur Militaire Muziek van de Krijgsmacht nog een keer doen, nu door de aangekondigde opschorting van de dienstplicht. Hij was dus zowel bij de KMK en de JWF-kapel actief, die nu dus al enkele jaren samen door het leven gaan. “Het was geweldig om er vanavond voor te mogen staan”, zei Van Ossenbruggen, ook nog eens één van de bestuursleden van de Stichting Hoorn 650. HOOGTEPUNT
Onder de belangstellende toehoorders onder meer de administratief commandant van de KMK ‘JWF’, kolonel Bouwdijk Bastiaanse - eerste man van het Operationeel Commando
WONINGEN
Dirigent sergeantmajoor Arnold Span kreeg drie weken om zich in te werken en ook nog eens de kans om met Petra Berger op het podium te staan.
De Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’ onder leiding van dirigent sergeant-majoor Arnold Span.
(Ondersteuningsgroep) - en luitenant-ter-zee 1 Hugo Sinke, commandant van Hr.Ms. Urania. Het schip van het Koninklijk Instituut voor de Marine ligt regelmatig in de Hoornse haven. Zij zagen de bevlogen dirigent sergeant-majoor Arnold Span voor de kapel staan en ook dat mocht opmerkelijk heten. De Twent had door ziekte van de vaste dirigent majoor Josef Suilen slechts drie weken de tijd om orde op zaken te stellen. En dan ook nog samen-
werken met de bekende pianist Cor Bakker en soliste Petra Berger. Het ging van een leien dakje, zeker gezien het enthousiasme van het publiek. Vooral de speciaal gecomponeerde Hoornse Rhapsodie - van de hand van oud-KMK’er Hans van der Heide vormde een hoogtepunt. Niet alleen door de medewerking van het Westfries mannenkoor, maar vooral omdat Van Ossenbruggen het stokje even mocht overnemen voor het thuispubliek.●
Sportinstructeur redt leven collega IN HET KORT IMAMS VOOR DEFENSIE VIA CMO DEN HAAG - Het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) is door Defensie gekozen als instantie om imams voor de krijgsmacht te werven, een aanstelling te geven en op te leiden. Defensie treedt daarmee in de voetsporen van Justitie. Dat ministerie tekende al eerder een overeenkomst met het CMO voor het in dienst nemen van gevangenisimams. De Contact Groep Islam (CGI) was eveneens kandidaat om voor de krijgsmacht imams binnen te halen.●
HOLLANDSE POFFERTJESKRAAM IN NAPELS NAPELS - Een nieuwe bazaar, opgezet ter ondersteuning van goede doelen in Napels, heeft met een oer Hollandse
poffertjeskraam een Nederlands tintje gekregen. De in Napels geplaatste sergeant (marine) Frits Snelleman (2e van rechts) bleek over schildertalent te beschikken en produceerde een landschap
met koeien, een molen en een draaiorgel waarop kroonprins Willem Alexander en zijn vrouw Màxima staan afgebeeld. Met de poffertjeskraam werd al snel 2500 euro bij elkaar ‘gebakken’ voor een goed doel. De bazaar werd onlangs geopend door de plaatsvervangend commandant van het Joint Force Command Napels, luitenant-generaal Peter Pearson. Een van de eerste bezoekers waren de Defensieattaché in Italië, kolonel Fred van Weverwijk (re) en zijn vrouw Kathleen (2e van li.).●
RHENEN - Als er iemand niet meer twijfelt aan het nut van de aanwezigheid van een defibrillator in een sportgelegenheid, dan is het sergeant-majoor Marcel Meij wel. De sportinstructeur bij het verkeersleidingscentrum in Nieuw Milligen (AOCS), zag tijdens een volleybalwedstrijd in Rhenen een luchtmachtcollega ineenzakken. De man was getroffen door een hartstilstand. De beheerder van de hal en Meij ondernamen direct actie en wisten het slachtoffer te reanimeren met behulp van de Automatische Externe Defibrillator (AED). Na een verblijf van enkele dagen in een ziekenhuis, is de man intussen thuis. Door de val die hij tijdens het ineenzakken maakte, kampt hij nog wel met een hersenschudding.● Sergeant-majoor Marcel Meij.
Te koop: Aalst (Gld), Akkerwinde 4, 2/1 kapwoning in rustig dorpje. Bjr 1995, 310 m3 woonopp., 285 m2 perc.opp. Open keuken + div. inb. app. Woonkmr 28 m2, 3 slpkmrs, 2 toiletten, ligbad + douche, ruime beschutte tuin, vrijstaande houten berging, Vr.pr. N 239.500,- k.k. Inf.: 06 462 775 47 of zie www.funda.nl Te koop: Ansen, Kerkdijk 24, vrijstaande woonboerderij met garage. In 2002 compleet gerenoveerd. Nabij Havelte en Meppel. Tuingerichte woonkmr met openslaande tuindeuren, mooie badkamer. Grote, luxe leefkeuken, slpkmr met inloopkast, werkkmr. 1e verd.:2 slpkmrs. Vr.pr. N 439.000,- k.k. Zie www.funda.nl Te koop: Den Haag, Vlaskamp 450, royaal opgezet, geheel gerenoveerd, zeer licht hoekappartement op de 4e etage (95m2, renovatie buitenzijde in 2008) van een appartementencomplex gelegen op 5 fietsmin. van Den Haag Centrum, rustige, groene locatie. Nabij Haagse Bos, winkels, OV en uitvalswegen. Vr.pr. N 189.000,- k.k. Inf: 070 - 365 88 44, 06 - 506 629 45 of zie www.funda.nl Te koop: Rijen, L. Tilanusplein 31, 2/1 kapwoning aan groen plein in kinderrijke buurt. Bjr 1993. Heeft uitbouw en 2 dakkapellen, 5 slpkmrs. Nabij vlb, winkelcentrum en scholen. Vr.pr N 339.000,- k.k. Info: e-mail: jacqart @home.nl www.jaap.nl tel: 0161 - 22 78 43 Te koop: Wezep Boekweitakker 16, zeer ruime 2/1 kapwoning met ruime garage en schuur met tuinhuisje. In zeer goede staat. Rustige, zeer kindvriendelijke buurt nabij winkelcentrum, scholen, subtropisch zwembad, bossen en sportmogelijkheden. Vr.pr. N 335.000,- k.k. Inf.: 038 - 376 56 71 of zie www.funda.nl Te koop: Enschede, Kukslanden 21. In goede en kindvr. wijk Stroinkslanden gelegen fraaie helft van een dubbel woonhuis met aangeb. garage, eigen oprit (2 auto’s) en mogelijkheid voor 5 slpkmrs. Voll. v.v. kunststof kozijnen met isolerende beglazing en rolluiken. Vr.pr. N 255.000,- k.k. www.funda.nl
REÜNIE De Stafgroep Juridische Zaken CLSK viert op 30 november haar 50-jarig jubileum met een symposium en een hapje en drankje in Officierscasino Soesterberg. (Oud) medewerkers en overige relaties van StgJZ worden van harte voor deze dag uitgenodigd. Info: Edmay Ingram: 076 - 544 70 51.
DIVERSEN Gezocht: Ter gelegenheid van het huwelijk van mijn dochter ben ik (Aoo) op zoek naar een Avondtenue in de maat 54 (jas, rangonderscheidingstekens, vlinderdas, vest, broek en pet in mt 55) van het regiment Verbindingstroepen.Reacties gaarne via
[email protected]●
8 november | Pagina 8
LEZEN & GAMEN schrijven. Maar als zijn lief na een ziek-te overlijdt, besteedt hij daar slechts anderhalve bladzijde aan. Het is de huiveringwekkendste episode uit dat boek en die beklemmende sfeer blijft hangen in ‘Dolende vaders’. ‘Huizen van Dolende Vaders’ (ISBN 978-90-77490-17-4) en ‘Alleen kinderen huilen’ (ISBN 978-90-77490-198) zijn uitgegeven bij Lemmens. De boeken tellen respectievelijk 188 en 293 pagina. Het dikste boek kost 19,95 euro. ‘Dolende Vaders’ is voor vijf euro minder te koop.●
Dubbelslag Ron de Vos
OUD-BEROEPSMILITAIR JANSSEN VRIJWILLIGER VAN HET JAAR DEN HAAG - Oud-beroepsmilitair Fred Janssen is uitgeroepen tot defensievrijwilliger van het jaar 2007. Tijdens een bijeenkomst vorige week op het ministerie in Den Haag kreeg de Libanonveteraan de aan deze titel verbonden prijs, een kunstwerk en een geldbedrag, uitgereikt door staatssecretaris Cees van der Knaap (foto). De bekendmaking van de defensievrijwilliger van het jaar vond
plaats in het licht van de Make a Difference Day. Die wordt elk jaar gehouden om vrijwilligers of groepen van vrijwilligers lof toe te zwaaien voor hun inspanningen. De keuze van Defensie viel op Janssen vanwege zijn grote betrokkenheid bij het wel en wee van militairen. Zo nam de reservekapitein bij de landmacht het initiatief tot de stickeractie om de Nederlandse militairen in Uruzgan een hart
onder de riem te steken. Hij was de motor achter de ‘witte anjer’ campagne op de Nationale Veteranendag, afgelopen juni. De defensievrijwilliger van het jaar wordt gekozen op grond van een voordracht van een adviescommissie die binnenkort oud-inspecteur-generaal der krijgsmacht luitenant-generaal b.d. Cees de Veer als voorzitter krijgt. Foto: Henry Westendorp●
DEN HAAG - De afgelopen jaren zijn over de uitzending naar Libanon opvallend veel boeken verschenen. Reportages, romans, fictie. Eén van de auteurs, Ron de Vos, heeft in korte tijd een behoorlijke productie geleverd. Uitgeverij Lemmens was bereid het werk van de Sassenheimer op de markt te brengen en deed dat in uitgaven van ‘Alleen de kinderen huilen’ en ‘Huizen van Dolende Vaders’. Het eerste werk is een minutieus verslag (nonfictie) van de gebeurtenissen van een 20-jarige jongeman die als sergeant in Libanon van alles meemaakt. Nederland dacht in die dagen, toen correspondentie met thuis er nog weken over deed, dat de heren onder een palmboom lagen te suffen. Ook De Vos zie je, in het gedrag dat hij beschrijft, door dat onbegrip steeds agressiever worden, net als zijn oude maten overigens. Anders is het met ‘Huizen van Dolende Vaders’, een serie verhalen die beschouwend de psychische en maatschappelijke gevolgen bespreekt van een vredesmissie. De Vos gaat in dat boek verder waar hij in zijn eerste boek stopt. Het kost hem 280 pagina’s om de ellende van en na Libanon te be-
Zeehond Möbius krijgt vrijheid terug LAUWERSOOG - Möbius, de geadopteerde Zeehond van de Defensie Materieel Organisatie (DMO), dobbert weer in de Waddenzee. De DMO adopteerde het beestje enkele maanden geleden bij de beroemde zeehondencrèche in Pieterburen. Dat gebeurde nadat het centrum bij de Defensie Materieel Organisatie aan de bel had getrokken met de vraag of er misschien afgestoten spullen in de aanbieding waren. DMO greep de contacten met het centrum aan door een prijsvraag uit te schrijven om zo een naam voor
het zeehondje te bedenken. De vondst van majoor Alain Castermans en burgerfunctionaris Jeroen Jehee, Möbius dus, sloeg het meest aan. Als beloning voor hun creativiteit mochten de twee er onlangs samen met hun kinderen getuige van zijn hoe het beest met twee andere zeehonden, Edde en Tabby, bij Lauwersoog in de Waddenzee werd uitgezet (foto). Het transport van Möbius gebeurde met een door de Defensie Materieel Organisatie gedoneerde Mercedes Benz transportbus. Foto en tekst: DMO
han Willem Friso, Steenwijk 18 november: Napoleontische tijd, Legermuseum, Delft 18 november: Militair historische fotodag ‘Mijn opa was een… mijn oma ook’, Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 20 november: Concert Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso, Appingedam 21 november: Kinderworkshop ‘Straalmotor’ in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 22 november: Concert Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso, Leens
De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofd Defensiemedia Ellen Eggink (070 - 318 83 35) Redactie: Evert Brouwer (070 - 318 83 30) Jack Oosthoek (070 - 318 83 41) Monique van Rijen-Bos (070 - 318 83 74) André Twigt (070 - 318 83 36) Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail:
[email protected] Bezoekadres: Spui 32, 2511 BS Den Haag
World in Conflict DEN HAAG - De markt voor wargames lijkt onverzadigbaar. Sinds bekend is geworden dat er Internet op de kazernes komt, weten de ‘spelletjespluggers’ de redactie met enige regelmaat te vinden. Dit keer leverde uitgever Sierra Entertainment (Empire Earth) World in Conflict. Niks einde Koude Oorlog. Welnee, het Amerikaanse leger en het Warschaupact staan lijnrecht tegenover elkaar. Heel leuk bedacht en ook met de uitvoering en de graphics is het helemaal oke. Dat verwacht je van ontwikkelaars als het Zweedse Massive Entertainment (‘Ground Controll’) en de Britse Swordfish Studio’s (‘Brian Lara International Cricket’). Zo zitten we opeens midden in een grondgevecht in Seattle, waar de Russen ons volledig verrassen door met koopvaardijschepen tanks aan land te brengen. De bediening van de wapens is kinderspel, maar het bereiken van een volgende missie bepaald niet. ‘World in Conflict’ biedt voldoende uitdaging voor zowel de beginnende - er is een zeer uitvoerige tutorial - als de ervaren gamer. WIC staat niet voor niets op de lijst voor de Cyberathlete Professional League (CPL). ‘World in Conflict’ is er voor de PC - kosten circa vijftig euro - en komt in januari uit voor de XBox360. Voor meer informatie en een proefversie: www.worldinconflict.com Tekst: Evert Brouwer●
DEFENSIE EVENEMENTENKALENDER 9 november: ‘Britpop’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Leerdam 10 november: Vierkleuren concert Drumfanfare van de Koninklijke Luchtmacht, Volkel 10, 11 november: Open werkplaatsdagen, Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg 11 november: Napoleontische tijd, Legermuseum, Delft 12 november: Bep van Klaveren Memorial, Rotterdam 14 november: Concert Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers, Ede 16 november: Concert Koninklijke Militaire Kapel Jo-
Colofon
23 november: Concert Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’, Gouda 24 november: Vierkleuren concert, orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Koudum 25 november: Napoleontische tijd in het Legermuseum, Delft. 25 november: Cultureel programma ‘Decemberfeesten in Nederlands-Indië’, Museum Bronbeek, Arnhem Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●
Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0900 - 226 52 63 of www.aboland.nl, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN: 0167-0808