Milieutrefdag 4 juni 2009 Gemeenten in de bres voor een dier- of plantensoort
Biodiversiteit in jouw gemeente Grote resultaten met kleine (?) acties
Inhoud • Voormiddag: charters • In charters aandacht voor algemene omkadering, gebiedsgericht beleid, soorten, doelgroepenbeleid. • In deze workshop gaan we dieper in op het luik soortbescherming
Soortbescherming • Soms is soortspecifieke aandacht vereist. Bijvoorbeeld voor soorten die grotendeels buiten de beschermde natuurgebieden voorkomen. Of voor soorten die zo zeldzaam zijn geworden dat bij het beheer van hun leefgebieden tijdelijk noodmaatregelen nodig zijn. • Meestal ook goed voor andere soorten + voor draagvlak!
Lokale soortbescherming • Al jaren ervaring met lokale acties voor soorten: paddenoverzet, nestkasten, bermbeheer, poelen graven... • Natuurbeschermers, gemeenten, maar ook individuen
Biodiversiteit in jouw gemeente • 15 modules
Biodiversiteit in jouw gemeente • Laagdrempelig (maar wel verschillende gradaties mogelijk; kan ook ambitieus) • Aaibare of tot de verbeelding sprekende soorten; communicatie mogelijk; samenwerking met verenigingen of inwoners • Voor gans Vlaanderen • Ervaringsuitwisseling is mogelijk • Soms ook positieve gevolgen voor andere soorten
Vleermuizen • Spreken tot de verbeelding • Nuttige dieren, maar veel misverstanden • Bedreigd, kleine ingrepen maken wel degelijk een verschil. • Gekoppeld aan pesticiden-arme tuin
www.natuurpunt.be/lokalebiodiversiteit •
Amfibieën • Overzetacties en inventarisatie poelen • Onderhoud + aanleg poelen • Problemen opsporen en sensibiliseren (verwaarloosde poelen, locaties met veel verkeersslachtoffers) • Acties met groot ‘mediagehalte’ • Mogelijkheid tot het betrekken van nieuwe mensen
Huis- en boerenzwaluw • Inventarisatie kolonies • Sensibilisering eigenaars (belang van behoud van nesten). • Tips bij bouwen en verbouwen. • Plaatsen kunstnesten (zeker bij renovaties) en nesthulp • Belang van insecten.
Andere…
Bermbeheer • Belangrijk areaal (meer dan natuurgebieden) • Verbindingsgebieden • Melden van waardevolle soorten aan bermbeheerder (gemeente of andere overheid) + adviezen naar beheer + bermbeheerplannen • Opvolgen van interessante soorten
Algemene beoordeling • Zeer veel verschillende vormen (echt mogelijkheden tot ‘eigen accent’). Ofwel meer studie, ofwel meer beleid, ofwel meer educatie…
Tel-projecten •
Natuur in de tuin • Tel-acties aangrijpen om te communiceren over soorten in de tuin • Belang van pesticidenvrije tuinen
Andere soorten • Limburgse soorten • Antwerpse soorten • Prioritaire provinciale soorten Vlaams-Brabant
• ook in de andere provincies: ideeën genoeg
Adopties en acties • Limburg:
• Antwerpen: beekvalleien • Vlaams-Brabant: Countdown 2010
Soortbeschermingsplannen •
Communicatie •
Happenings
Link met de SO • Subsidiereglement > onderscheidingsniveau (titel 8.3, art. 1 ) in het thema ‘natuur’. • Gemeenten kunnen ook projecten indienen in het kader ‘soortbescherming’ • Bermbeheerplannen • mina-werkers of groenjobs. Voor bepaalde werken kan men beroep doen op deze gesubsidieerde werknemers.
Buitengewone vogels buitengewone buren
4 juni 2009
Situering ≈ De provincie West-Vlaanderen startte in 2000 in de Westhoek het project “Buitengewone Vogels” op. ≈ Deze campagne is een samenwerkingsverband tussen de provincie, de lokale besturen en vrijwilligersorganisaties met als belangrijkste partner de natuurwerkgroep De Kerkuil.
De partners ≈ Regionaal Landschap IJzer & Polder : coördinatie en samenbrengen alle partners ≈ Natuurvereniging : vrijwilligers
≈ Natuurwerkgroep de Kerkuil ≈ Provincie/Regionaal Landschap : financiële ondersteuning ≈ Gemeenten : logistieke ondersteuning ≈ ANB, INBO : advies ≈ Iedere gemeente : plaatselijke coördinator
De rol van de partners ≈ Evaluatiemoment in het najaar ≈ Planningsmoment in het vroege voorjaar waaraan een vorming is gekoppeld ≈ Materiaal depot ≈ Ieder zijn inbreng (logistiek, financieel, …) ≈ Jaaroverzicht
Welke soorten
Kerkuil ≈ Inventarisatie ≈ Plaatsen van nestkasten ≈ Controle
Steenuil ≈ ≈ ≈ ≈
Inventarisatie Zoeken van geschikte locatie Ophangen van steenuilkasten Bij tellen van steenuilen wordt ook de link gelegd naar het aantal aanwezige knotwilgen
Zwaluwen (huis-, boeren-, gier- en oeverzwaluw) ≈ Inventarisatie per regio/deelgemeente ≈ Nieuwe broedgelegenheid creëren (kunstnesten) waar aangewezen ≈ Zwoalmlatjes ophangen ≈ Subsidiereglement huiszwaluwen : Veurne, Houthulst, Langemark – Poelkapelle, LoReninge ≈ Top 10 : landbouwers
Top 10 : 2008 Boerenzwaluwen
Huiszwaluwen
1. Ten Boogaerde – Koksijde
50 (+8)
1. Vanassche Lieven – Woumen
62 (+4)
2. Huyghe Freddy – De Moeren
35 (+5)
2. Vanhee Wim – Ramskapelle
50 (+5)
3. Monballiu Ivan – Ramskapelle
28 (+1)
3. Depuydt Marc – Kaaskerke
48 (+13)
4. Maeckelberghe R. – Steenkerke
25 (+15)
4. Pruvost Julien – Leke
46 (+33)
5. Mattelin Luc – Ramskapelle
24 (-6)
5. Hubrecht Frédéric – Oostduinkerke
44 (+5)
6. Slembrouck Pierre – Sint-Joris
24 (-3)
6. Vancoppenolle Joel – Kaaskerke
39 (+8)
7. Markey Eric – Bulskamp
24 (-1)
7. Rau-Bulcke – Pervijze
38 (+1)
8. Vandaele Luc – Veurne
24 (-1)
8. Vandewalle Peter – Beauvoorde
36 (+10)
9. Vanhee Winny – Ramskapelle
22 (-11)
9. Nys Geert – Klerken
36 (+6)
10. Dewicke Joost - Ramskapelle
22
10. Degrauwe Danny – Merkem
36 (+13)
Overzicht aantallen
Huiszwaluwen IJzer en Polder + Westkust 1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Weidevogels (grutto, kievit, …) ≈ ≈ ≈ ≈
Inventarisatie Nestbescherming aanbrengen Samenwerking VLM beheerovereenkomsten Momenteel 260 ha in BHO
Bruine Kiekendief ≈ Zoeken nesten ≈ Beschermen (afpalen) en eventueel verplaatsen (landbouwers bellen ons op), kleine vergoeding ≈ Tellingen
Geelgors (en andere akkervogels) ≈ Project ‘Vogels op de rand’ ≈ Acties: ≈ Aanplanten van houtkanten op openbaar domeinen (bermen) en bij particulieren (landschapsbedrijfsplannen) ≈ Inzaaien graanakkers als wintervoedsel ≈ Monitoring ≈ Inventarisatie ≈ Momenteel 20 kilometer haag/houtkant aangeplant in de zone waar geelgors voorkomt.
Vleermuis (sedert 2008, Buitengewone soorten buitengewone buren) ≈ Aanbrengen van nestkasten ≈ Advies bij verbouwingen historische gebouwen ≈ Inrichten van winterverblijven ≈ Sensibilisatie (nacht van de vleermuis eind augustus) ≈ Advies
Ook torenvalk … ≈ Inventariseren ≈ Tellingen – nestkasten ≈ Controle
En de vrijwilligers doen verder … ≈ Poelenproject ≈ Eikelmuizen
Dank aan alle vrijwilligers