Milieutrefdag 4 juni 2009 Het gebruik van bio-ecologische bouwmaterialen aanmoedigen
Bio-ecologische bouwmaterialen Algemeen GEÏNTEGREERDE VISIE! - ruimtegebruik - materialen - energie - water
Duurzame ontwikkeling!!!
- milieu - gezondheid
Bio-ecologische bouwmaterialen Algemeen
In 2040 wordt de milieubelasting van gebouwen vrijwel volledig bepaald door de bouwmaterialen
Bio-ecologische bouwmaterialen Algemeen
Bio-ecologische bouwmaterialen Algemeen
Bio-ecologische bouwmaterialen Algemeen
Bio-ecologische bouwmaterialen Algemeen
Driestappenstrategie (Trias Energetica) 1)
Voorkom onnodig gebruik
2)
Gebruik eerst onuitputtelijke bronnen
3)
Gebruik uitputtelijke bronnen optimaal
Bio-ecologische bouwmaterialen Algemeen Traditionele bouwmaterialen: • soms schadelijk voor gezondheid • soms schadelijk voor milieu Bio-ecologische materialen maken een verschil! • gesloten kringlopen • natuurlijke materialen (nagroeibaar of mineraal) • chemische stoffen weren • gezond Natureplus Label
Bio-ecologische bouwmaterialen Algemeen
Subsidiereglement bio-ecologische bouwmaterialen Riemst 12/12/05
goedkeuring subsidiereglement Natuurverven Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen FSC-gelabeld hout zonder preventieve chemische verduurzaming
Natuurverven Verven algemeen:
- Bindmiddel:
hechting
- Oplosmiddel: Verwerking / vloeibaar maken – verdampt - Pigmenten:
Kleuren
+ hulpstoffen: Eigenschappen verbeteren sneller drogen beter bewaren
Natuurverven Klassieke (synthetische) verf :
- Bindmiddel:
Kunstharsen (basis = aardolie)
- Oplosmiddel: Solventen (VOS!), alcoholen, water … - Pigmenten:
Petrochemische of minerale oorsprong
+ hulpstoffen: Vaak schadelijke stoffen om roest, schimmel, enz tegen te gaan. Indien op waterbasis (oplosmiddel): meer schadelijke bewaarmiddelen toegevoegd (bv. Formaldehyde)
Natuurverven Natuurverven:
- Bindmiddel:
Natuurlijke harsen, oliën, minerale bindmiddelen…
- Oplosmiddel: Water, gomterpentijn, citrusolie… - Pigmenten:
Plantaardige, dierlijke of minerale oorsprong
+ hulpstoffen: Zoveel mogelijk afkomstig van hernieuwbare of minerale grondstoffen Geen toevoeging antiroest of antischimmel
Natuurverven Natuurverven definitie: 1.
Alle verven met Natureplus label
2.
Alle verven die voldoen aan de criteria van natureplus
3.
Alle verven die minimaal voldoen aan de door natureplus vereist % voor basisgronstoffen, toeslagstoffen en hulpstoffen - Wandverf : min. 90% binnenwandverf op plantaardige basis: min. 99% binnenwandverf op minerale basis: min. 95% Caseïneverf: min. 99% - Oppervlaktebehandeling (lak, beits, olie, was) : min. 95% Lakken en beitsen voor hout: min. 95% Olie en was: min. 99%
Natuurverven Bijkomende voordelen : - vochtregulerend - ademend - antistatisch
Scoort véél beter op het vlak van - Milieu ! - Gezondheid !
Natuurverven Wanneer? - door VIBE erkend geregistreerde aannemer - door VIBE erkend handelaar
Subsidie? - 25% totale kostprijs verven - 35% totale kostprijs verven natureplus - premie indien cursus + VIBE-erkenning
Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen Vlas Hennep Cellulose (gerecycleerd papier) Houtvezel Schapenwol Kurk Stro Combinatie
Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen NIBE-klasse milieu
Natureplus
NIBE-klasse gezondheid
Emissies
1a
x
0
/
?
x
?
/
1a
-
0
Stof en boorzouten
?
x
?
/
Kurk
1b
-
+
/
Schapenwol
1a
-
+
/
Vlas Hennep Papiervlokken Houtvezel-zacht
Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen NIBE-klasse milieu
Natureplus
NIBE-klasse gezondheid
Emissies
Perliet
?
-
?
/
Vermiculiet
?
-
?
/
Cellenglas
2c
-
?
/
Silicaatschuim
?
-
?
/
Rotswol
2c
-
-
Losse min. vezels, ureumformaldehyd e
EPS
2b
onmogelijk
0
PUR
5a
onmogelijk
+
MDI/TDI
Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen lambda-waarde λR (W/mK)
soortelijke warmte c (J/kgK)
volumemassa van een materiaal ρ (kg/m³)
diffusieweersta ndsgetal µ
Vlas
0,040 à 0,044
1550 à 1660
23 à 35
1à2
Hennep
0,040 à 0,042
1600 à 1700
24 à 45
1à2
Papiervlokken
0,040
1600 à 2150
25 à 60
1à2
Houtvezelzacht
0,038 à 0,050
2100
45 à 140
1à5
Kurk
0,040 à 0,043
1670
96 à 120
5 à 30
Schapenwol
0,041
1720
25
4,1 à 4,7
Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen lambda-waarde λR (W/mK)
soortelijke warmte c (J/kgK)
volumemassa van een materiaal ρ (kg/m³)
diffusieweersta ndsgetal µ
Perliet
0,051
900
135 à 165
5
Vermiculiet
0,053
900
380
5
Cellenglas
0,042
840
165
oneindig
Silicaatsch
0,040
800
25
3
Rotswol
0,037
1030
48
1,3
EPS
0,033 à 0,042
15
20 à 120
PUR
0,023 à 0,032
33
60 à 80
1200
Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen Technische goedkeuring
Brandklasse (Europees)
Vlas
ETA
E/C-s2,d0
Hennep
ETA
E/D-s3,d0
Papiervlokken
ETA, MPA
E/C-s2,d0
Houtvezelzacht
ETA, MPA
E
Kurk
/
E
Schapenwol
/
E
ETA: European Technical Approval ATG: Agrément Technique/Technische goedkeuring
Brandklasse: F> E > D > C > B> A2>A1
Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen Technische goedkeuring
Brandklasse (Europees)
Perliet
ATG
B2 (DIN) of C
Vermiculiet
?
A1
Cellenglas
ATG
A1
Silicaatsch
?
A1
Rotswol
ATG
A1
EPS
ATG
E/F
PUR
ATG
E/F/D
ETA: European Technical Approval ATG: Agrément Technique/Technische goedkeuring
Brandklasse: F> E > D > C > B> A2>A1
Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen Wanneer?
Materialen:
Isolatiewaarden:
- Cellulose-isolatie
- Dak: ong. 18 cm
- Houtvezelisolatie
- Muur: ong. 12 cm
- Vlasisolatie
- Vloer: ong. 12 cm
- Hennepisolatie - Kurkisolatie - Schapenwolisolatie - Pluimenisolatie - Combinaties
Subsidie? - 30 €/m² - 40 €/m² natureplus
FSC-gelabeld hout zonder PCV Duurzaam of verantwoord houtgebruik:
– afkomstig uit verantwoord bosbeheer – zonder preventieve chemische verduurzaming
Verantwoord bosbeheer
WWF / Fair Timber
Preventieve chemische verduurzaming Impregnering van het hout met pesticiden om de levensduur te verlengen
- Een duurzame oplossing? - Een noodzaak?
FSC-gelabeld hout zonder PCV Wanneer?
Subsidie?
Materialen:
25% totale kostprijs hout
- FSC-label - niet preventief chemisch verduurzaamd Toepassingen: - tuinhout, tuinhuis, terras, speeltuig,… - gevelbeplanking,… - buiten- en binnenschrijnwerk - andere soorten volhout
Kant-en-klare documenten (logo gemeente)
MILIEUDIENST Reglement premie bio-ecologische bouwmaterialen De gemeenteraad, vergaderd in openbare zitting, Gelet op de samenwerkingsovereenkomst ‘milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’tussen het Vlaams Gewest en de Gemeente …; Overwegende dat er, in het kader van duurzame ontwikkeling en de realisatie van eenlokale agenda 21, gestreefd moet worden naar een optimaal gebruik van onuitputtelijke grondstoffen en het sluiten van stofkringlopen; Overwegende dat zowel actoren in de bouwsector, in de milieubeweging en bij de overheden op alle niveaus streven naar een vérgaande vermindering van de milieubelasting door de bouwsector; Overwegende dat men steeds meer chemische stoffen in woningen, kantoren en andere binnenmilieus aantreft en dat verscheidene wetenschappelijke studies ook de aanwezigheid van lichaamsvreemde chemische stoffen in het bloed van mensen aangetoond hebben;
Kant-en-klare documenten
- Sjabloon van het subsidiereglement - Aanvraagformulier subsidie - Enquêteformulier - Aanbod van VIBE-diensten - Infoblad materialen - Aankondigingstekst VIBE-infosessie
Belangrijk - Premiezoeker.be / Energiesparen.be - Duidelijke link op website - Bekend maken (lokale pers, infosessies, acties…) - Sensibilisatie
- Hou VIBE vzw op de hoogte - Ideëen voor andere subsidies rond bio-ecologische materialen?
Gemeenten - Natuurverven : 15% met max 250 euro (6) of 750 (1) 10% met max 150 euro (1) Natureplus: 20% met max 300 (4) Natureplus: 15 % met max 200 (1) Cursus voo professionelen: 50% met max 100 euro (5)
Gemeenten - Bio-ecologische isolatiematerialen : 15% met max 250 euro (1), 500 euro (1) of 800 euro (4) Natureplus: 20% met max 1000 (3) Strobalenbouw (3) 2 euro/m² (1)
- FSC gelabeld hout 15% met max. 250 (1), 500 (1), 650 (6) en 750 euro (1) Forfaitair bedrag 250 euro (1)
Gemeenten Gemeente / Stad Natuurverven Bio-ecologische isolatie FSC-gelabeld hout Website? Premiezoeker? Wuustwezel (A) Beringen (L)
☺
Gent (O-Vl) Halle (Vl-Br) Opwijk (Vl-Br) Sint-Niklaas (O-Vl) Opglabbeek (L) De Pinte (O-Vl) Leopoldsburg (L) Riemst (L) Antwerpen (A)
☺ ☺ ☺ ☺ ☺ ☺ ☺
☺ ☺ ☺
☺ ☺
☺ ☺ ☺ ☺ ☺
☺ ☺
OK
1/2
Moeilijk
Niet
Moeilijk
OK
Moeilijk
Niet
OK
Niet
OK
OK
OK
OK
OK
Niet
Moeilijk
OK
Moeilijk
OK
OK
Niet afzonderlijk
Aanbod van VIBE Begeleidingen - Subsidiereglement op maat - Bekendmaking subsidiereglement Toelichting gemeentebestuur Controles Vormingspaketten professionelen/gemeentebestuur/particulieren Infosessies particulieren
Meer info
Katrien Biesbroeck VIBE vzw Grote Steenweg 91 2600 Antwerpen-Berchem Tel.: 03/281 44 47 Email:
[email protected]
Aanleiding reglement • Bouwteams Infrax • Bio-ecologische bouwmaterialen – duurder dan traditionele – weinig gekend en weinig promotie
• Eigen ervaring • Strobalenbouw in Riemst en omgeving
Subsidiereglement • Opmaak i.s.m. Vibe – bio-ecologische bouwmaterialen – natuurverven en aanverwante producten – FSC-gelabeld hout
Bio-ecologische bouwmaterialen Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen: • cellulose, houtvezel, vlas, hennep, kurk, schapenwol, pluimen, stro • min. isolatiedikte • 15% van de totale kostprijs (incl. BTW) met een maximum van 800 euro • NaturePlus: 20% totale kostprijs, max. 1000 euro
Bio-ecologische bouwmaterialen Natuurverven en aanverwante producten • verven, lakken, vernissen, beitsen, oliën, wassen, leempleisters • 15% van de totale kostprijs (incl. BTW) met een maximum van 250 euro • NaturePlus: 20% totale kostprijs, max. 300 euro
Bio-ecologische bouwmaterialen FSC-gelabeld hout • niet preventief chemisch verduurzaamd • bouwmateriaal: terrassen, gevelbeplanking, buiten- en binnenschrijnwerk, volhout • factuurbedrag meer dan 500 euro • 15% van de totale kostprijs (incl. BTW), maximum 650 euro
Promoten Duurzaam Bouwen Algemeen: • • • • • • •
infoavonden planadvies duurzaam bouwen folders/map duurzaam bouwen promoten bouwteams samenwerking Stebo infoblad website
Promoten Duurzaam Bouwen 2002 - 2007 • 2002 - 2004: openhuizendag, workshop natuurverf • 2005: strobalenroute • 2006: infoavond duurzaam bouwen Dialoog, strobalenroute • 2007: infoavond gezond binnenklimaat, strobalenroute
Promoten Duurzaam Bouwen 2008 • Artikelreeks infoblad (interviews) • Week duurzaam bouwen i.s.m. stad Bilzen, stad Tongeren en Vibe (Tandemproject)
– 20 april: strobalenroute – 21 t.e.m. 25 april: infoavonden • • • • •
Water in de tuin (Velt) Elke dag ZONdag (Provincie Limburg) Goed isoleren (Vibe) Hout zonder chemische verduurzaming (Vibe) Passiefhuis (Passiefplatform)
Promoten Duurzaam Bouwen 2008 Week duurzaam bouwen
26 april: bouwadviesdag – infostanden organisaties, verenigingen, gemeenten,… – advies duurzaam bouwen Dubolimburg – demonstratie strobalenbouw – advies (ver)bouwen, leningen, … Stebo – workshops: tadelakt en milieuvriendelijke tuinschermen – bezoek passiefhuis Bilzen
Promoten Duurzaam Bouwen 2009 • infoavond Stebo en gemeente • educatief project scholen rond strobalenbouw • duurzaamheidskrant Riemst/Bilzen/Tongeren: subsidies, energiescan, energietips, Stebo, beurs en congres, FSC, links
Promoten Duurzaam Bouwen 2009 • Beurs ECO&ZO (info- en verkoopstanden) – ECO&Bouwen: passiefbouw, ecologisch bouwen, materialen, zonne-energie, subsidies, strobalenbouwdemo, planadvies, … – ECO&Wonen: natuurverven, waterzuivering, FSC, tuin, … – ECO&Leven: composteren, korte keten, Fairtrade, workshops (Low Impact Man, …), …
Promoten Duurzaam Bouwen 2009 • • • • • •
Europees Strobalenbouwcongres Cursus strobalenbouw Infoavond isoleren (Tongeren) Workshop ecologisch inrichten (Bilzen) Workshop isoleren (Riemst) Ecologische theatervoorstelling ‘Tegen de Lamp’ (cc Bilzen en Tongeren)
Duurzaam Bouwen Meer info: Hilde Palmans Gemeentebestuur Riemst Dienst Duurzaamheid
[email protected] Tel. 012 440 342
