Milieubeleidsovereenkomst afgedankte voertuigen -

Milieubeleidsovereenkomst afgedankte voertuigen Evaluatierapport 2012-2013 OVAM:

Afdeling Afval- en Materialenbeheer (AMB)

Dienst/cel:

Ketenbeheer en Bedrijven (KBB), Team Transport

Dossierbeheerder:

Lies Verlinden (015 284 274, [email protected])

Documentdatum:

30 augustus 2014

Situatieschets Criterium

-

Situatie

Inschatting

Toelichting

Looptijd MBO

01.08.2011 31.07.2016

MBO is van kracht.

- Brussel

- MBO geldig tot

Geen intergewestelijke afstemming in timing.

- Wallonië

02.02.2017 - MBO geldig tot

10.07.2019 Inzameling

134.506 afgedankte voertuigen ingezameld, een daling van 16% t.a.v. 2012

Er blijft nog een aanzienlijk groeipotentieel.

Verwerking

- Hergebruik

Europese doelstellingen worden zeer goed gehaald.

onderdelen: 15% - Recyclage: 73% - Energetische

valorisatie: 6% - Verbranden / storten:

6% Financiën

- Balanstotaal: €

1.002.522 - Totale kosten: €

983.617

Gezonde financiële situatie zonder overmatige reserves.

1

Achtergrondinformatie

1.1

Afkortingen ─ EMS: End-of-life Vehicles Monitoring System ─ MBO: milieubeleidsovereenkomst

1.2

Europese regelgeving De Vlaamse wetgeving is een omzetting van de Europese richtlijn 2000/53/EG van het Europees Parlement en de Raad van 18 september 2000 betreffende autowrakken. Europese inzameldoelstellingen: ─ Artikel 5.1. De lidstaten nemen de nodige maatregelen om ervoor te zorgen: ─ dat de ondernemingen systemen opzetten voor het inzamelen van alle autowrakken en, voor zover dat technisch haalbaar is, van afval van gebruikte onderdelen die bij reparaties van passagiersvoertuigen werden weggenomen; ─ dat op hun grondgebied voldoende inzamelterreinen beschikbaar zijn. ─ Artikel 5.2. De lidstaten nemen de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat alle autowrakken aan door het bevoegd gezag erkende verwerkers worden overgedragen. ─ Artikel 5.3. De lidstaten zetten een systeem op waarbij het voorleggen van een certificaat van vernietiging een voorwaarde voor de uitschrijving van het afgedankte voertuig is. Europese verwerkingsdoelstellingen: ─ Artikel 6.1. De lidstaten nemen de nodige maatregelen opdat alle autowrakken worden opgeslagen en verwerkt overeenkomstig de algemene eisen (artikel 4 van Richtlijn 75/442/EEG) en de technische minimumeisen van bijlage I bij deze richtlijn, onverminderd nationale gezondheids- en milieuvoorschriften. ─ Artikel 6.2. De inrichtingen waar verwerkingshandelingen worden verricht moeten over een vergunning beschikken. ─ Artikel 6.3. De vergunde inrichtingen moeten autowrakken voor verdere verwerking, selectief depollueren en demonteren, gevaarlijke materialen en onderdelen wegnemen en selectief scheiden opdat het shredderafval van autowrakken niet wordt verontreinigd. ─ Artikel 7. ─ Op 01.01.2006 moeten hergebruik en nuttige toepassing voor alle autowrakken ten minste 85% bedragen van het gemiddelde voertuiggewicht op jaarbasis. ─ Op 01.01.2006 moeten hergebruik en recyclage ten minste 80% bedragen van het gemiddelde voertuiggewicht op jaarbasis. ─ Op 01.01.2015 moeten hergebruik en nuttige toepassing voor alle autowrakken ten minste 95% bedragen van het gemiddelde voertuiggewicht op jaarbasis. ─ Op 01.01.2015 moeten hergebruik en recyclage ten minste 85% bedragen van het gemiddelde voertuiggewicht op jaarbasis.

1.3

Historiek De eerste MBO voor afgedankte voertuigen werd afgesloten op 19 januari 1999 en in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd op 19 mei 1999. De overeenkomst werd gesloten voor een termijn van 5 jaar. Febelauto vzw, het beheersorganisme dat is opgericht ter uitvoering van de MBO, is van start gegaan op 15 juni 1999. 2/10

Op 19 april 2005 werd de tweede MBO afgesloten. Deze werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 1 juli 2005. De overeenkomst werd gesloten voor een termijn van 5 jaar en trad in werking op 1 juli 2004. De huidige MBO werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 22 juli 2011. De overeenkomst werd gesloten voor een termijn van 5 jaar en trad in werking op 1 augustus 2011. 1.4

Belangrijkste ontwikkelingen in 2012 en 2013 Terugvallende inzamelcijfers Na de piek in 2010 daalt de inzameling van afgedankte voertuigen sinds 2011 steeds meer. Vooral in 2013 is er een sterke daling van 16% ten aanzien van 2012. Dit is te verklaren door de dalende autoverkoop. Het ontbreken van een traceerbaarheid zorgt ervoor dat de inzameling niet kan gestimuleerd worden. De traceerbaarheid van voertuigen realiseren is sinds 1999 een doelstelling van de federale overheid die weinig vooruitgang kent. Ook in 2012-2013 is er helaas zeer weinig gerealiseerd in het zogenaamde Mobivis-project om de traceerbaarheid verder te realiseren. Recyclageresultaten Er werden belangrijke stappen voorwaarts gezet in de recyclageresultaten: in 2013 werd 94% van de ingezamelde afgedankte voertuigen nuttig toegepast waarvan 88% gerecycleerd of hergebruikt. Er werd voornamelijk meer ingezet op technologische ontwikkeling van post shredder technologie. België en Vlaanderen zijn koploper in Europa en de wereld wat betreft de recyclage van afgedankte voertuigen. Depollutie stimuleren De depollutie of het ontdoen van afgedankte voertuigen van hun gevaarlijke onderdelen en vloeistoffen is de kern van de MBO. In 2013 werkte de OVAM een systeem uit om de depollutie verder te stimuleren. Erkende centra die een bepaalde graad van depollutie halen, worden beloond met een verminderd aantal verplichte onafhankelijke keuringen. In 2013 werden meteen 14 van de 89 erkende centra hiermee beloond. Inzameling banden Sinds 2009 geldt een bijkomende aanvaardingsplicht voor eerste montage banden. De voertuigproducenten financieren en zorgen voor een operationeel systeem van inzameling en verwerking. De erkende centra voor het depollueren, ontmantelen en vernietigen van afgedankte voertuigen kunnen gratis hun banden laten ophalen. Na een moeizame opstartfase werd in 2013 de inzameldoelstelling voor het eerst behaald. Handhaving Handhaving van slopers die niet erkend zijn als centrum voor het depollueren, ontmantelen en vernietigen van afgedankte voertuigen, maar ook van export blijkt nog steeds broodnodig. De OVAM voerde in 2013 veel controles voor afgedankte voertuigen uit. Bij de 158 controles, werden 110 aanmaningen en 6 processenverbaal opgesteld. In 2013 werd ook gestart met opleidingsmomenten voor lokale toezichthouders. Om de exportproblematiek breder aan te pakken organiseerde Agoria in samenwerking met de OVAM en de haven van Antwerpen in 2013 een internationale conferentie hierover. Dit vormde de start van een bredere samenwerking en aanpak van de problematiek. Materialenbeleid Afgedankte voertuigen zijn mobiele stadsmijnen van grondstoffen en materialen. Om dit potentieel verder te ontwikkelen en te benutten, organiseerde de OVAM in 2013 3/10

een congres voor het Vlaams Materialen Programma met afgedankte voertuigen als één van de hoofdpunten. Samenwerking met de hele keten is duidelijk de sleutel tot succes. Ook in de toekomst zal op deze manier verder gewerkt worden en zullen wellicht nog meer successen geboekt worden. Glasstudies Begin 2013 werden de OVAM-studies over de technische, economische en ecologische analyse van vlakglas uit afgedankte voertuigen afgerond. De OVAM concludeert dat er een milieuvoordeel kan worden geboekt ten aanzien van de huidige situatie, mits belangrijke randvoorwaarden:  dat wijzigingen in logistiek zeer zorgvuldig moeten worden bepaald, want dat deze het milieuvoordeel kunnen teniet doen of zelfs ombuigen naar een milieunadeel;  dat het kostenaspect moet worden meegenomen, want dat wijzigingen ten aanzien van de huidige situatie tot aanzienlijke kostenverhogingen kunnen leiden. De OVAM is van mening dat de milieuwinst moet gerealiseerd worden en dit met inspanningen van alle betrokken partijen. De manier waarop dit wordt gerealiseerd bespreekt de OVAM momenteel met alle betrokkenen. Communicatie Febelauto bracht op originele wijze de recyclage van afgedankte voertuigen in beeld op het autosalon in januari 2014. De interactieve stand lokte heel wat (prominente) nieuwsgierigen en kreeg opvallend veel aandacht in de pers. 1.5

Intergewestelijke afstemming De intergewestelijke afstemming verloopt voor deze MBO relatief goed. De huidige MBO werd samen met de drie gewesten onderhandeld. De termijn voor het van kracht worden alsook de einddatum verschilt wel steeds meer door het verschil in procedures. Er bestaan kleine verschillen in de wettelijke bepalingen over afgedankte voertuigen zoals in termijnen wanneer de houder zich van een voertuig moet ontdoen en wanneer het afgedankte voertuig moet ingeleverd worden bij een erkend centrum. Deze kleine verschillen vormen voor een aantal nationaal georganiseerde sectoren zoals bijvoorbeeld de autoverzekeringsinstellingen een hindernis om te voldoen aan de wettelijke bepalingen. In 2013 werd een akkoord bereikt tussen de 3 gewesten tot uniformisering van de termijnen wanneer de houder zich moet ontdoen van een voertuig en wanneer het afgedankte voertuig moet ingeleverd worden bij een erkend centrum. In 2014 zal dit akkoord geformaliseerd worden in regionale wetswijzigingen.

1.6

Toekomstige veranderingen Inzameling stimuleren Eens een traceerbaarheid van de voertuigen is gerealiseerd door de bevoegde federale overheid, kan Vlaanderen maatregelen nemen om de geïdentificeerde afgedankte voertuigen meer te sturen naar de erkende centra. De OVAM zal vanaf 2014 reeds starten met de voorbereidingen hiervoor zodat hiermee zo snel mogelijk na een gerealiseerde traceerbaarheid mee kan worden gestart. Wellicht zal hiervoor een vorm van heffing voorbereid worden. Depollutie stimuleren Eén van de meest milieubelastende componenten van afgedankte voertuigen is het aircokoelmiddel. Het aftappen van het aircokoelmiddel is ook onderdeel van het Vlaams Klimaatbeleidplan. De afgelopen jaren werden reeds een aantal maatregelen genomen om de erkende centra meer aircokoelmiddel te doen aftappen, maar uit de 4/10

resultaten blijkt dat er nog meer maatregelen moeten worden ingezet. Vanaf 2014 zal de OVAM meer detailanalyses uitvoeren en de erkende centra individueel aanspreken en verdergaande maatregelen opleggen. Glas De OVAM zal de besprekingen met de betrokkenen verder zetten met als doel te komen tot maatregelen die een milieuvoordeel ten aanzien van de huidige situatie bereiken. Kritieke metalen Het Vlaams Materialen Programma voorziet in een inzet op kritieke metalen voor onder andere de stroom van afgedankte voertuigen. Zowel inventarisatie als hoe afscheiden zit in het programma. Europese richtlijn De Europese richtlijn 2000/53/EG van het Europees Parlement en de Raad van 18 september 2000 betreffende autowrakken zal een review krijgen. Hiervoor voerde de Europese Commissie reeds een evaluatie uit. De OVAM wil wegen op de review met als doel dat de richtlijn meer gaat naar meetsystemen in plaats van aannames voor het berekenen van de recyclageresultaten en dat er ook aandacht besteed wordt aan kritieke metalen.

2

De rapportage

2.1

Preventie en sensibilisering De preventiemaatregelen zijn opgenomen in het beheersplan van Febelauto. Het preventieplan bevat onder meer de organisatie van een forum voor design for recycling, een aparte webpagina op de website van Febelauto met de genomen acties door de voertuigproducenten en het stimuleren van hergebruik van componenten door oplijsting van vormingen, specifieke toestellen en hun leveranciers Febelauto heeft een aantal acties ondernomen om verschillende actoren te sensibiliseren. Het gaat zowel om specifieke sensibilisering zoals affiches over de bandeninzameling bij de erkende centra als om grootschalige communicatie zoals op het autosalon.

2.2

Inzameling De erkende centra registreren het aantal en gewicht van de ingezamelde afgedankte voertuigen en de hoeveelheid van de verschillende afvalstoffen die vrijkomen bij de depollutie, in het EMS, ontwikkeld door Febelauto. Zo kunnen er globale cijfers bekomen worden alsook gemiddelde waarden van de afvalstoffen per afgedankt voertuig. Deze on-line toepassing wordt door Febelauto beheerd. Het beheersorganisme rapporteert op basis van de gegevens van dit monitoringsysteem.

5/10

170.562

180.000 160.000

141.547 140.993

134.506

131.050 127.959

140.000 120.000 100.000

165.016 160.615

103.347 92.186

80.000 60.000 40.000 20.000 0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Figuur 1: Evolutie van het aantal in erkende centra verwerkte afgedankte voertuigen Figuur 1 toont de lange termijn evolutie van het aantal ingezamelde voertuigen. Hieruit blijkt dat de trendbreuk van 2011 helaas werd doorgezet. Tabel 1 toont de opdeling per gewest. Hieruit blijkt dat het aandeel van Vlaanderen vrij stabiel rond de 51% bedraagt. In 2013 werden in België 134.506 afgedankte voertuigen ingezameld en verwerkt door de erkende centra. Dit is een daling van 16% ten aanzien van 2012. Dit is te verklaren enerzijds door de dalende autoverkoop, anderzijds door het ontbreken van een traceerbaarheid. De traceerbaarheid van voertuigen realiseren is sinds 1999 een doelstelling van de federale overheid die weinig vooruitgang kent. Ook in 2012-2013 is er helaas zeer weinig gerealiseerd in het zogenaamde Mobivis-project om de traceerbaarheid verder te realiseren. De laatste houder van een afgedankt voertuig kan pas voldoende aangespoord worden om het afgedankte voertuig in te leveren bij een erkend centrum na de realisatie van een traceerbaarheid van voertuigen waarbij het uitschrijven van voertuigen enkel op basis van een certificaat van vernietiging kan. Daarna kan het certificaat van vernietiging de nodige waarde krijgen door bijvoorbeeld een heffing in te voeren zodat er wel een stimulans is om een afgedankt voertuig in te leveren bij een erkend centrum. Om dit te realiseren moet allereerst het federale project Mobivis verder uitgewerkt en uitgevoerd worden waarna op Vlaams niveau de nodige maatregelen kunnen doorgevoerd worden. Gewesten

2011 2012 2013 Massa Aantal Massa Aantal Massa (ton) (ton) (ton) 85.596 83.520 81.221 82434 69.624 70.466 62.454 60.048 60.871 61.132 47.154 48.598 16.966 14.225 18.523 15.215 17.728 14.443 165.016 157.793 160.615 158.780 134.506 133.507

Aantal Vlaanderen Wallonië Brussel Totaal

Tabel 1: Overzicht van het aantal en gewicht van de afgedankte voertuigen dat jaarlijks per gewest en in totaal voor België werd verwerkt in de erkende centra van 2011 tot en met 2013. Gekoppeld aan voorgaand aspect stelt men ook vast dat bij inzameling steeds minder de boorddocumenten vergezeld zijn waardoor de kwaliteit van de gegevens bij definitieve uitschrijving vermindert. In 2013 was er opnieuw een daling van de 6/10

afgedankte voertuigen met boorddocumenten. De tendens is dalend sinds 2007. Een gesloten traceerbaarheid van het voertuigenpark zal ook voor een toename in de boorddocumenten zorgen. De gemiddelde leeftijd van een voertuig sinds 2001 is toegenomen van minder dan 13 jaar tot 14,5 jaar in 2013. Verder stellen we uit de inzamelgegevens nog steeds vast dat de verzekeringssector, de leasingsector en de openbare besturen zoals de diensten der domeinen en gemeenten onvoldoende transparant werken aangaande de reglementaire afvoer van afgedankte voertuigen. De leasingsector heeft intussen een engagement genomen en zal in 2014 ook een protocol met Febelauto hiervoor ondertekenen. De verzekeringssector heeft de onderhandelingen stop gezet. De OVAM zal dan ook overgaan tot handhaving van de wettelijke bepalingen bij de verzekeringsmaatschappijen. In 2014 zullen opnieuw besprekingen starten met een aantal openbare besturen. 2.3

Verwerking De erkende centra hebben als taak de afgedankte voertuigen te ontdoen van alle vloeistoffen en gevaarlijke onderdelen. Daarna kunnen ook herbruikbare onderdelen gedemonteerd worden en moet men het afgedankte voertuig vernietigen. Dat kan via het indrukken van het voertuig of eender welke techniek die garandeert dat het voertuig niet terug in het verkeer kan komen. De volgende stap in de verwerkingsketen zijn de shredders die de gedepollueerde voertuigen vermalen. Via magneten en eddy currents, zeef- en flotatietechnieken kan men een scheiding bekomen in fracties: ferrometalen, een mix van non-ferrometalen en shredderresidu bestaande uit kunststoffen, glas, rubbers, textielvezels, schuim, zand en steentjes. De bekomen fracties worden geheel of gedeeltelijk nuttig toegepast of verwijderd. In het monitoringsysteem EMS vullen de erkende centra de gegevens van depollutie en demontage van afgedankte voertuigen in. Febelauto vult deze aan met de nuttige toepassing van het shredderresidu. Nationaal

2011

Hergebruik Recyclage Hergebruik en recyclage Energetische valorisatie Nuttige Toepassing Verbranding/Storten Totaal

2012

2013

14% 74% 88%

13% 76% 89%

15% 73% 88%

3% 91% 9% 100%

4% 93% 7% 100%

6% 94% 6% 100%

Tabel 2: Graad van nuttige toepassing bij de verwerking van afgedankte voertuigen in België van 2011 tot 2013 Vlaams Gewest Hergebruik Recyclage Hergebruik en recyclage Energetische Valorisatie Nuttige Toepassing Verbranding/Storten Totaal

2011

2012

2013

13% 76% 89%

12% 76% 88%

15% 74% 89%

2% 91% 9% 100%

5% 93% 7% 100%

6% 95% 5% 100%

7/10

Tabel 3: Graad van nuttige toepassing bij de verwerking van afgedankte voertuigen voor Vlaanderen van 2011 tot 2013 Vlaanderen en België behalen ruimschoots de huidige doelstellingen van de EGrichtlijn 2000/53 van minimaal 85% nuttige toepassing en 80% hergebruik en recyclage van het gewicht van alle afgedankte voertuigen die de lidstaten tegen 1 januari 2006 moesten behalen. Vlaanderen behaalt in 2013 zelfs al de doelstelling van 95% nuttige toepassing en 85% hergebruik en recyclage die alle lidstaten moeten behalen vanaf 2015. Uit de resultaten van 2012 en 2013 blijkt dat de nodige stappen ondernomen werden om de 95% doelstelling te bereiken. Er werd voornamelijk meer ingezet op technologische ontwikkeling van post shredder technologie. Maar ook energetische valorisatie wordt meer toegepast. België en Vlaanderen zijn koploper in Europa en de wereld wat betreft de recyclage van afgedankte voertuigen. Financiën

BALANS

De jaarrekening van het boekjaar 2013 (zie tabel) werd afgesloten met een balanstotaal van € 1.002.522. Dit is een stijging met 18% ten opzicht van 2011. De actiefzijde is ook solider geworden door de stijging van de geldbeleggingen en de daling van de vorderingen. Aan de passiefzijde krijgen we hetzelfde beeld door de toename van eigen vermogen met de gerealiseerde winsten. Het eigen vermogen is hiermee voldoende om een dekking van 6 maand - zoals wettelijk vastgelegd - te garanderen.

RESULTATENREKENING

2.4

2011 379.055 459.153 16.032 854.240

2012 260.702 789.561 13.753 1.064.016

2013 200.913 762.244 39.365 1.002.522

410.776 442.134 854.240

498.614 565.402 1064.016

521.486 481.036 1.002.522

Lidgelden en bijdragen Facturatie banden Andere opbrengsten Opbrengsten

358.706 830.230 10.827 1.199.763

442.968 781.600 7.129 1.231.697

466.286 531.659 8.544 1.006.489

Diensten en diverse goederen Inzameling banden Bezoldigingen en sociale lasten Andere kosten Totaal kosten

146.125 832.180 172.176 5.175 1.155.656

200.351 768.420 170.926 4.162 1.143.859

248.093 530.550 198.733 6.241 983.617

44.107

87.838

22.872

Vorderingen Liquide middelen en geldbeleggingen Andere activa Totaal activa Eigen vermogen Vreemd vermogen Totaal passiva

Winst/verlies

Tabel 4: Overzicht van de financiële situatie van Febelauto voor de periode 2011-2013 De resultatenrekening van het boekjaar 2013 sluit af met een winst van € 22.872. Net als vorige jaren zijn de inkomsten en de kosten ongeveer in evenwicht. Dit is zoals voorzien in het financieel plan 2011-2016 waarin ook voor de komende jaren telkens een budget in evenwicht is opgesteld.

8/10

De totale kosten kennen een dalende trend door de gevoelige daling van de kost voor de inzameling van de banden. De daling komt voort uit het feit dat er minder afvalbanden zijn ingezameld (want minder afgedankte voertuigen) en een daling van de kost per band. Deze kosten voor de banden worden rechtstreeks doorgefactureerd aan de leden van Febelauto. Naast de regeling voor de inzameling van banden, vergoedt Febelauto geen operationele activiteiten voor de inzameling of verwerking van afgedankte voertuigen. De operatoren financieren hun activiteiten rechtstreeks door de opbrengst van de schrootwaarde en de wisselstukken van de afgedankte voertuigen. De voornaamste taak van het beheersorganisme op dit vlak bestraat uit het monitoren van de stroom afgedankte voertuigen met het oog op het optimaliseren van het beheer en de rapportering aan de overheid. De kosten bestaan naast de personeelskosten uit diverse goederen en diensten zoals huurgelden, externe expertise, communicatie, afschrijvingen, onderhoudskosten van het EMS, enz. Door enkele specifieke projecten en acties in 2012 en 2013 (o.a. website, autosalon, audits, consulting) liggen deze kosten hoger dan vorige jaren. Er wordt door Febelauto geen aparte milieubijdrage aangerekend aan de consument. Naast de doorfacturatie van de kosten voor de afvalbanden worden de andere kosten op basis van een verdeelsleutel doorgerekend aan de leden onder de vorm van lidgelden en bijdragen. Als we de totale kost vergelijken met het aantal afgedankte voertuigen dat door Febelauto wordt beheerd, geeft dit een kost van ongeveer € 7 per afgedankt voertuig. Een vergelijking van de totale kosten met het eigen vermogen leert dat Febelauto over een financiële reserve beschikt die volstaat om de werking meer dan zes maand te dekken. De gerealiseerde resultaten sluiten dicht aan bij het budget zoals vooropgesteld in het financieel plan voor de periode 2011-2016. Voor de komende jaren verwachten we een gelijkaardige financiële situatie. 3

Handhaving

3.1

Doelstellingen Handhaving op de regelgeving voor afgedankte voertuigen gebeurt over heel Vlaanderen zowel door de OVAM als door de afdeling milieu-inspectie. Daarnaast zijn ook de gemeentebesturen en de politiediensten bevoegd voor handhaving. De OVAM voert regelmatig controles in de transportsector uit in het kader van de aanvaardingsplicht voor voertuigen, olie, banden, batterijen en accu’s. In 2013 werd hoofdzakelijk gecontroleerd op de regelgeving afgedankte voertuigen wegens het meest prioritair.

3.2

Resultaten Handhaving van slopers die niet erkend zijn als centrum voor het depollueren, ontmantelen en vernietigen van afgedankte voertuigen, maar ook van export blijkt nog steeds broodnodig. De OVAM voerde in 2013 veel controles voor afgedankte voertuigen uit. Bij de 158 controles, werden 110 aanmaningen en 6 processenverbaal opgesteld. In 2013 werd ook gestart met opleidingsmomenten voor lokale toezichthouders.

9/10

Aantal controles Aantal aanmaningen Aantal pv’s

2011 139 87 16

2012 55 25 3

2013 158 110 6

Tabel 5: Aantal controles, aanmaningen en PV’s voor afgedankte voertuigen van controles voor 2011 tot 2013. De 158 controles van 2013 resulteerde in:  110 aanmaningen om zich in regel te stellen;  6 processen verbaal die ofwel onmiddellijk werden opgesteld door de aard van de overtreding ofwel in opvolging van aanmaningen die eerder werden opgesteld;  4 nieuwe erkende centra en 4 bedrijven die de procedure tot erkenning nog doorlopen;  18 stopzettingen voor de activiteiten in verband met afgedankte voertuigen. De voornaamste overtredingen bij de OVAM-controles voor afgedankte voertuigen in 2013 betroffen:  overschrijding van de wettelijke afvoertermijn voor afgedankte voertuigen (16%)  het opslaan van afgedankte voertuigen niet conform de opslagvoorwaarden (15%);  behandelen van afgedankte voertuigen zonder erkenning als centrum (13%). 4

Conclusies In 2012 en 2013 zet de dalende trend van het aantal ingezamelde afgedankte voertuigen zich verder door. Dit is deels te verklaren door de dalende autoverkoop. Daarenboven zorgt het ontbreken van een traceerbaarheid ervoor dat de inzameling niet kan gestimuleerd worden. De traceerbaarheid van voertuigen realiseren is sinds 1999 een doelstelling van de federale overheid die weinig vooruitgang kent. Ook in 2012-2013 is er helaas zeer weinig gerealiseerd in het zogenaamde Mobivis-project om de traceerbaarheid verder te realiseren. Er werden wel belangrijke stappen voorwaarts gezet in de recyclageresultaten: in 2013 werd 94% van de ingezamelde afgedankte voertuigen nuttig toegepast waarvan 88% gerecycleerd of hergebruikt. In Vlaanderen werd de Europese doelstelling van 95% nuttige toepassing in 2015 reeds bereikt. Er werd voornamelijk meer ingezet op technologische ontwikkeling van post shredder technologie. België en Vlaanderen zijn koploper in Europa en de wereld wat betreft de recyclage van afgedankte voertuigen. Sinds 2009 geldt een bijkomende aanvaardingsplicht voor eerste montage banden. De voertuigproducenten financieren en zorgen voor een operationeel systeem van inzameling en verwerking van de afvalbanden. De erkende centra voor het depollueren, ontmantelen en vernietigen van afgedankte voertuigen kunnen gratis hun banden laten ophalen. Na een moeizame opstartfase werd in 2013 de inzameldoelstelling voor het eerst behaald. Door de aanvaardingsplicht op de eerste montage banden zijn de kosten voor Febelauto ongeveer verviervoudigd. Hierdoor beschikte Febelauto de afgelopen jaren slechts over een beperkte financiële buffer om haar werking te garanderen. Door een gestage opbouw van de reserves en een daling van de kost voor de inzameling van de banden de afgelopen jaren beschikt Febelauto nu terug over een financiële reserve die volstaat om de werking meer dan zes maand te dekken.

10/10