Veilig Werken aan E-/Hybride Voertuigen Chris Akse
Agenda Belang van de norm Deelnemers werkgroep Werkgebieden van de werkgroep Werkzaamheden van de werkgroep Scoop van de norm ARBO-Wet- en regelgeving Normen Risicodomeinen Personen-personeel Opleiden-Investeringen-Kosten Implementatie autobranche Ontwerppublicatie NEN9140 EINDE
Belang van de norm Werkbare norm Generieke norm voor een universeel georiënteerde branche. Voldoen aan de nationale wetgeving.
Los van merkpolitiek
DEELNEMERS WERKGROEP NORMONTWERP Dit normontwerp is opgesteld door een werkgroep bestaande uit een brede groep belanghebbenden met inbegrip van de nodige technische en juridische kennis uit de mobiliteitssector en de elektrotechniek. Het werk heeft plaatsgevonden onder de eindverantwoordelijkheid van normcommissie 363 623 “Werkvoorschriften (NEC 623)”. Op het ogenblik van publicatie van het normontwerp was de werkgroep als volgt samengesteld: J. Horak (voorzitter) FOCWA, Sassenheim C. Akse AKSE Automotive Advies BV, Barendrecht R. de Bruijn ANWB, Schiedam P. Coppes C+B Advies en Realisatie, Helmond I. Huffener Nederlandse Vereniging van Bergingsspecialisten (VBS), Hengelo P. Jongbloed ROVC technische opleidingen, Ede D. Jonk ABned, Autobergers Nederland, Zoeterwoude C. Pors NVBR Brandweer / LFR, ‘s Hertogenbosch W. Sprockel FOCWA, Sassenheim S. Tromp The Alwaysbemobile Company, Veenendaal A. Woudsma Robert Bosch BV, Barneveld H. Zonneveld AD Benelux, Oosterhout J. van Velthoven (secretaris) Nederlands Normalisatie-instituut (NEN), Delft
Werkgebieden van de werkgroep Gericht op de veiligheid bij: 1. Onderhoudswerkzaamheden voor de instandhouding en het gebruik van het voertuig in werkplaats en pechhulp en noodreparaties langs de weg. 2. Directe omgang met een calamiteit ter plaatse zoals bereddering en bluswerkzaamheden 3. Herstelwerkzaamheden aan het voertuig na calamiteiten zoals aanrijdingen en brand. 4. Bergingswerkzaamheden zoals op- en afladen, transporteren en stalling van het voertuig. 5. Redactie
Werkzaamheden van de werkgroep Bepaling van de scoop van de norm Inventarisatie knelpunten en risico’s Uitwerking knelpunten en risico’s, m.a.w. de NEN 9140 wordt gevormd. Correcte vaktermen eenvoudige vaktermen en/of correcte elektrotechnische termen Redactionele opzet Op basis van consensus van de inhoud
Scoop van de Norm Toepassingsgebied: Leidend is de Arbo-wet, NEN 9140, (NEN 3140), enz. Voertuigen; e-voertuig motorvoertuig uitgerust met een electrische tractieinstallatie,zowel volledige electrische of met een hybride aandrijving. 1. Personenvoertuigen en kleine bestelauto’s 2. Bromfietsen en scooters 3. Vrachtauto’s en bussen Bepaling Kennis en Vaardigheden Het eindproduct (norm) is niet in strijd met, en complementair aan de bestaande normen voor elektrische veiligheid.
Arbo-wet-en regelgeving • De uitwerking die in NEN 3140 gegeven wordt aan de ARBO-wetgeving is echter vooral toegespitst op de elektrotechnische installatiewereld, en zeer algemeen van aard. Hierdoor kenmerkt deze norm zich door: • 1. Brede toepasbaarheid, bij toepassing moeten echter nog vele detailkeuzes gemaakt en onderbouwd worden • 2. Gericht op de elektrotechnische vakdiscipline, hetgeen in de gebruikte terminologie tot uiting komt • Een eigen, branche-gerichte norm voor het werken aan elektrische voertuigen kan op beide punten oplossingen bieden.
wet-en regelgeving Arbeidsinspectie: Werken aan E-/Hybride voertuigen = werken aan en met elektrische arbeidsmiddelen = Arbo-wet- en regelgeving
ARBOBELEID Art. 3 De werkgever zorgt voor de veiligheid en de gezondheid van de wernemers inzake alle met de arbeid verbonden aspecten en voert daartoe een beleid dat is gericht op zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden, waarbij hij, gelet op de stand van de wetenschap en professionele dienstverlening de wetsregels hieromtrent in acht neemt. (Normen geven dit weer)
NORMEN EEN NORM IS EEN MANIER OM AAN DE WET TE VOLDOEN Kennis en Vaardigheden V.w.b. de elektrische installaties: Antwoord op vraagstukken: Technisch gebied Veiligheidsgebied Europese norm EN 50110-1 Nationale invulling: NEN 3140 “Hoe als goed vakman om te gaan met elektriciteit” Nationale Automotive invulling: NEN 9140
Risicodomeinen Brandgevaar, Ontploffingsgevaar, Mechanische kortsluitkrachten, EMC Spontaan (startende)in beweging komende voertuigen Aanrakingsgevaar elektrocutie
PERSONEN Niet-ev-opgeleid persoon: Monteur, hulpverlener, pechhulpverlener, berger, een persoon die niet is aangewezen als evwerkverantwoordelijke, ev-vakbekwaam persoon of ev-voldoende opnderricht persoon en die mogelijk geen relevante opleidingsinstructie of werkervaring heeft genoten om de electrische gevaren bij het werken aan een e-voertuig te kunnen onderkennen.
Ev-vakbekwaam persoon (ev-VP) Persoon die als zodanig is aangewezen en die door opleiding en ervaring in staat is de electrische gevaren van e-voertuigen te onderkennen en te voorkomen.
Ev-voldoende onderricht persoon (ev-VOP) Persoon die als zodanig is aangewezen en die voldoende instructies heeft ontvangen voor het uitvoeren van werkzaamheden met bekende,beperkte, electrische gevaren aan e-voertuigen . Hij is in staat deze electrische gevaren te onderkennen en door het nemen van maatregelen deze gevaren te voorkomen. (Een ev-VOP mag niet zijn eigen veiligheidssituatie beoordelen)
Ev-werkverantwoordelijke (ev-WV) Persoon die als zodanig is aangewezen en die direct verantwoordelijk is voor de veiligheid ten aanzien van werkzaamheden die electrische gevaren kunnen opleveren bij het werken aan e-voertuigen. (Een ev-WV moet tenminste het kennisniveau van een ev-VP hebben.)
Personen - Personeel Alle personen die werken aan of bij e-voertuigen moeten bekend zijn met de voor de werkzaamheden relevante: — veiligheidsrisico's; — veiligheidseisen; — veiligheidsregels; — bedrijfsvoorschriften; — door de fabrikant beschikbaar gestelde informatie; — te gebruiken persoonlijke beschermingsmiddelen. Personen die werken aan of met e-voertuigen moeten: — zich houden aan de eisen, regels en instructies; — kleding dragen die geschikt is voor de uit te voeren werkzaamheden; — benodigde persoonlijke beschermingsmiddelen dragen. Bij de beoordeling van de ev-vakbekwaamheid van personen moet worden gekeken naar: — basiskennis op het gebied van elektriciteit; — kennis op het gebied van e-voertuigen; — ervaring met e-voertuigen; — inzicht in de staat waarin het e-voertuig verkeert; — inzicht in de gevaren die kunnen optreden tijdens de werkzaamheden; — inzicht in de veiligheidsmaatregelen die moeten worden getroffen; — de vaardigheid om steeds te beoordelen of de werkzaamheden kunnen worden voortgezet. Personen jonger dan 18 jaar mogen: — niet de toestand van een e-voertuig vaststellen; — alleen onder voldoende toezicht aan e-voertuigen werken; — alleen werken aan e-voertuigen waarvan wordt vermoed dat deze geen schade hebben die tot elektrische gevaren kan leiden
Opleiden Kennis en Vaardigheden: Opleiden nieuwe instroom vanuit ROC’s Opleiden van bestaande vakmensen AST- Modulair Opleiding BHV’ers
Investeringen / kosten De opkomst van E-/Hybride voertuigen en het (veilig) werken hieraan brengt kosten met zich mee! Met name door: Arbo wet- en regelgeving, NEN 9140 (NEN 3140) Werkinstructies en procedures Technische kennis opleiding vaardigheden Aanschaf PBM’s en equipment
Investeringen auto / schade herstelbedrijf Kosten implementatie v.d. norm, generiek: Opleiden personeel Aanpassen werkprocedures, procesgang, administratieve processen Specifieke equipement Kosten implementatie v.d. norm, specifiek: Bestede tijd aan het object: ± 0,5 uur Administratieve last ten laste van het object
Implementatie in auto-branche Traject: Normontwikkeling gereed (4e kwartaal) 2013) Implementatie v. norm branche-RIE, Arbo-ctalogus, werkbeschrijvingen Ontwikkelen opleidingscurriculum, branche-examinering en certificering
Ontwerp publicatie NEN9140 De norm NEN 9140 wordt op dit moment gepubliceerd als ontwerp. Tot 15 september 2013 kan via www.normontwerpen.nen.nl commentaar gegeven worden wat gebruikt zal worden om tot de definitieve uitgave van de norm te komen.
Informatie en commentaar Voor inzage in, en het geven van commentaar op deze ontwerpnorm: surf naar www.normontwerpen.nen.nl (kosteloos, wel registratie vereist) Voor overige informatie over deze norm of over het normalisatieproces: Johan van Velthoven, tel: 015 2690 337, email:
[email protected]
Veilig werken aan E / Hybride voertuigen
EINDE BEDANKT VOOR UW AANDACHT