met goed speelgoed op de ontwikkeling van een kind

De invloed van spelen met goed speelgoed op de ontwikkeling van een kind

Hogeschool van Utrecht

Dr. Lisette van der iuli 1996

Poel

/

Centrum Spelmethodiek

Inleiding Ieder kind speelt. En dat is maar goed ook, want door te spelen kun je je als kind goed ontwikkelen. Uit een onderzoek van de Rijks Universiteit Groningent blijkt dat de gemiddelde Nederlandse ouders er van overtuigd zijn dat spelen belangrijk is voor een gezonde ontwikkeling van hun kind en dat zij het belangrijk vinden hun kinderen te srimuleren in hun spelontwikkeling. De meeste psychologen en pedagogen delen deze overtuigïng. Maar hoe doe je dat, de spelontwikkeling stimuleren? Hoe kun je als ouder, of andersoortige opvoeder, bijdragen aan een goede spelontwikkeling? Eén manier is door ze van het juiste gereedschap voor hun spelen te voorzien oftewel door ze het juiste speelgoed te verschaffen. Uit verschillende Amerikaanse onderzoeken is gebiekeh dat speelgoed zeer bepalend kan zijn voor hoe kinderen spelen (zie Rubin, Fein

& Vandenbergz, 1983, voor

een overzicht).

Rubin, Fein en Vandenberg (1983), alle drie belangrijke deskundigen op het gebied van spel, zljnzelfsvan mening dat de context waarbinnen kinderen spelen zo bepalend is voor hun spel dat een beschrijving van de context niet mag ontbreken wanneer men het kinderspel wil definiëren. Als één van de belangrijkste aspecten van de context noemen zehet speelmateriaal, het speelgoed waÍIrmee de kinderen kunnen spelen. Om kinderen zo goed mogelijk'te laten profitsren van de positieve invloed die spel kan hebben op de algehele ontwikkeling, is het derhalve noodzakelljk ze van speelgoed te voorzien dat aansluit bij hun ontwikkelingsniveau en een appèl doet op verschillende ontwikkelingsgebieden. Alvorens specifieker op deze aspecten van goed speelgoed in te gaan, zal uiteen worden gezet waarom het eigenlijk zo belangrijk is dat kinderen goed en gevarieerd spelen.

2

Wat is spelen?

Waarom is het zo belangrijk dat kinderen goed spelen, op welke manieren kan spelen bijdragen aan een gezonde kinderlijke ontwikkeling? Om deze wzag goed te kunnen beanrwoorden, is het belangrijk te weten wat spelen onderscheidt van andere gedragingen. Wat is spel nu precies? Op het eeiste gezicht lijkt dat een simpele vraag. We weten toch allemaal wat spelen is; we zien kinderen dagelijks spelen en hebben allemaal zelf gespeeld. Wanneer we echter proberen te omschrijven wat spel tot spel maakt, blijkt deze vraag echter zeer complex te zijn. De vraag is zo compiex dat de verschillende theoretici en onderzoekers op het gebied van spel er tot op de dag van vandaag niet in geslaagd zijn een siuitende definitie van spei te formuleren. Wel is er een aantal kenmerken van soel die we in biina iedere theorie tegenkomen.


Zo zljn vrijwelalle speldeskundigen het er over eens dat spelen spontaan en vrijwilligis, of in wetenschappelijke termen, voort komt vanuit een intrinsieke motivatie. Concreet betekent dit dat je speelt om het plezier in het bezig zijn zelf; het eventuele resultaat van de bezigheid is van ondergeschikt belang. De voetballer die na een v"erloren partij dagen lang chagrijnig is, heeft niet echt gespeeld; de tennisser die na verlies aangeeft desondanks heerlijk re hebben "gespeeld" daarentegen wel. In het kinderspel zie je mêestal ook dat er geen duidelijk resultaat wordt nagestreefd. Er kan *orden begonnen met het bouwen van een kasteel maar al gauw kan blijken dat een boerderij veel leuker is en'waar het verhaal over de veedieven zal eindigen is vooraf niet bekend. De ondergeschiktheid van een doei, maakt ook dat je je soms helemaal kunt verliezen in het spel. Je bent je dan even niet meer bewust van de wereld om je heen, waardoor je je even los maakr van het gebeuren van alledag. Sommige speltheoretici zeggen dat je als

je speelt een eigen wereld binnen stapt waar eigen regels gelden en er eigen

beiekenissen aan gedragingen en voorwerpen worden gegeven. De blokken zijn geen bouwstenen meer mazr broodjes die je in de bakkerszazk kunt kopen. Ook de rollen

die mensen aannemen en de daarbij behorende omgangsvormen kunnen naÍIr eigen believen worden ingevuld. Nu speelt de moeder eens dat ze kind is en kan het kind eens de lakens uitdelen. Met name bovengenoemde kenmerken van spel maken dat spelen zo belangrijk is voor een gezonde ontwikkeling van het kind. Dat geschiedt op verschillende manieren.

3

Waarom speelt iemand?

3.1

Spelen om te ontspannen en je beter te mncentreren

Allereerst biedt spelen de mogelijkheid om je regelmatig goed te ontspannen en vervolgens beter te concentreren. Door de spelwereld binnen te stappen, de "echte" wereld even opzij te schuiven en doordat je niet naar een specifiek resultaat hoeft te werken, kun je spelenderwijs weer even "bijtanken". Na lekker gespeeld te hebben kun je weer beter omgaan met de eisen uit de niet-speelwereld. Op school wordt er dan ook niet voor niets een speelkwartier gehàuden. Daarna kunnen de kinderen zich weer beter concentreren. Dit geldt overigens niet alleen voor kinderen.

Ook volwassenen zijn regelmatig aan het spelen in de zin dat we bezig zijn om het plezier in een bezigheid op zich. Spelen klinkt alleen zo kinderachtig, we spreken liever van vrijetijdsbesteding. Uit ervaring weten we dat het leven een stuk minder gemakkelijk en aantrekkelijk zou zijn zonder onze geliefde vrijetijdsbestedingen.


I


+À

Een onderzoek van de Amerikaanse psycholoog Czikszentmihayli3 toonde aan dat op zijn

tijd even spelend bezig zijn (dat wil zeggen zonder een specifiek resultaat na te streven) zelfs onontbeerlijk is voor een gezond functioneren. In dit onderzoek werden studenten gevraagd om 48 uur lang alle activiteiten die niet nuttig, niet resultaat-gericht waren achterwege te laten. Na 24 uur werd het onderzoek afgebroken, omdat de mensen zich extreem geprikkeld, chagrijnig en vermoeid voelden, zich absoluut niet meer konden concentreren en niet flexibel meer konden handelen of denken. Wanneer mensen overwerkt zijn gerazkt, d.w.z. te lange tijd te vaak resultaatgericht

oftewel extrinsiek gemotiveerd bezig zijn geweest, krijgen ze van de dokter veelal het advies om vakantie te nemen en eens te doen watzezelf graag willen. Ze krijgen het advies om te spelen. Regelmatig spelen is schijnbaar noodzakelijk om effectief en gezond

te kunnen functioneren. Dit seldt zowel voor kinderen als voor volwassenen.

3.2

Spelenderwijs leren met emoties om te gaan

Spel levert ook een belangrijke bijdrage aan de emotionele ontwikkeling van het kind.

Door gebeurtenissen na te spelen, kunnen kinderen ze beter verwerken. Dat kunnen gebeurtenissen zijn die ze zelf hebben meegemaakt of die ze anderen z,agen overkomen (bijvoorbeeld op televisie). Omdat met name jonge kinderen nog geen volgroeide persoonlijkheden hebben, hebben ze meer moeite dan volwassenen om allerlei gebeurtenissen goed te begrijpen en veelal meer moeite om met de emoties om te gaan die deze gebeurtenissen bij ze opwekken. In de spelwereld kun je echter laten gebeuren wat je zelf wilt en kun je zijn wie je wilt. Daardoor kun je de gebeurtenis nog eens "overdoen" en nu bijvoorbeeld een rol in het geheel innemen die je wat meer invloed op het verloop van de gebeurtenis geeft. Een voorbeeld is een jongetje dat bij de dokter een enge prik heeft gekregen. Na het bezoek aan de dokter speelde het kind voortdurend "doktertje" maar nu was

hij degene die

prikken uitdeelde, aan de beer, de pop, zijn zusje en ouders. Op deze manier kreeg de jongen letterlijk greep op de gebeurtenis en kon hij de gebeurtenis verwerken Ook leren kinderen beter om te gaan met frustrerende omstandigheden. Een blokkentoren die telkens omvalt, een puzzel-stukje dat maar niet passend gelegd kan worden of een spelletje ganzenbord verliezen, het zijn allemaal minder leuke gebeurtenissen. Gelukkig is het maar een spellede en heeft het gebeuren geen consequenties buiten de spelwereld. Toch is het vaak even slikken, moet je even leren met die teleurstelling om te gaan. Juist omdat spelen niet "echt" is, leen een kind spelenderwijs met emoties om te gazn en ze te reguleren.


U

3.3

Spel om te oefenen en uit te proberen

Dat speien niet tot een bepaald resultaat hoeft te leiden en geen coïrsequenties heeft in de niet-spelwereld maalt dat je spelenderwijs van alles en nog wat veilig kunt uitproberen. Lukt iets niet. dan geeft het niet, het is immers maar een spellede. Binnen de veilige grenzen van het spel kan een kind derhalve allerlei belangrijke vaardigheden oefenen. De nntoriek wordt bijvoorbeeld geoefend. Door te fietsen, rennen, schommelen, van de glijbaan te glijden etc. leert een kind zich steeds vaardiger te bewegen. Kleuren. knutselen, blokken op elkaar stapelen maakt dat je letterlijk steeds handiger wordt.

Door spelen wordt niet alleen de lichamelijke ontwikkeling gestimuleerd maar ook de verstandelíjke ontwikkeling. Yan het stapelen van blokken leer je dat de toren alleen maar blijft suan ais je de grote blokken onderaan de toren piaatst en de kleinere bovenop. Door te bouwen en te puzzelen ontdek je vaak letterlijk hoe de wereld in elkaar steekt. De vorige pangraaf gaf al aan hoe spel de emotionele ontwikkeling kan ondersteunen. Ook doen veel gezelschapsspelletjes een appèl op inzicht en geheugen (denk aan schaken of memory). Tenslotte worden ook sociale vaardigheden spelenderwijs geoefend. Spelen is nog leuker je ais je samen bezig bent, maar dan moet je wel rekening met elkaar houden. Je moet wel aan de regels houden, niet valsspelen, anders mag je niet meer meedoen. En degene

die zich niet met de regels wil verenigen is een spelbreker. Spelenderwijs worden kinderen dus steeds vaardiger en dat geldt voor de verschillende getieden van de ontwikkelins.

4 -4.1

Welke eisen worden aan goed speelgoed gesteld? De

juiste moeilijkheidsgraad

Als ouder of opvoeder, kun je kinderen nog meer laten profiteren van de positieve invloed van je lvan spel op de kinderlijke ontwikkeiing, wanneer je goed inspeelt op de behoeften kind. Dat betekent vooral dat je de juiste vborwaarden voor een kind moet creëren om de spelontwikkeling goed tot onrplooiing te kunnen laten komen. Eén van de belangrijkste voorwaarden is dat er geschikt materiaal is om mee te spelen. De Wijs' sprak van speelgoed als het gereedschap voor het spel. Wat is nu goed speelgoed? Deze vraag moet eigpnlijk voor ieder kind afzonderlijk beantwoord worden. Goed speelgoed is speelgoed dat aansluit bij het ontwikkelingsniveau van het kind.


I


h

Wanneer sluit speelgoed goed aan bij het ontwikkelingsniveau? Op de verpakking van het meeste speelgoed staat aangegeven voor welke leeftijdsgroep het bedoeld is. De stichting Speel Goed Nederlands heeft een aantal folders uitgebracht waarin voor iedere leeftijdsgroep wordt beschreven welk speelgoed goed aansluit bij het ontwikkelingsniveau van het kind.

Het is belangrijk om speelgoed te kopen dat niet te gemakkelijk is. Het speelgoed moet wel voldoende uitdagen, wil het kind de kans krijgen zich spelenderwijs te onfwikkelen. Nog belangrijker is het echter om speelgoed te kopen dat niet te moeilijk is. Iedere trotse ouder is nogal eens geneigd zljnlhaar kind een beede te overschatten. Op zich is deze trots alleen maar gezond, maar juist in het spel is het van belang dat een kind niet op zijn tenen hoeft te'lopen. Je ziet ook vaak dat kinderen die door omstandigheden met moeite hun hoofd boven water houden, "kinderachtiger" spelen dan je, gezien hun leeftijd, van ze mag verwachten. Geef kinderen ook de ruimte om lekker kind te zijn, écht te laten spelen in de zin dat ze niet zonodig hoeven maar zelf mogen bepalen wat ze willen doen. Als ze in hun spel ook op hun tenen moeten lopen is er geen sprake van echt spelen en zullen ze het (misschien duur aangeschafte) speelgoed opzij leggen.

Het is ook belangrijk dat ouders kinderen voordoen of uitleggen hoe het speelgoed werkt. Anderzijds zijn (vooral jonge) kinderen nogal eens geneigd om het speelgoed op een eigen alternatieve, manier te gebruiken. Geef kinderen die ruimte (tenzrj het speelgoed ervan stuk gaat, uiteraard); spelen betekent immers dat je niet een specifiek doel hoeft na te streven. Wanneer ouders te hoge eisen te stellen aan hun kind, ondermeer door te moeilijk speelgoed te kopen, ontnemen ze hun kind de kans zich lekker te ontspannen.

4.2

De belevingswereld

Het stellen van te hoge eisen aan het spel van kind komt de verwerkende functie van spel niet ten goede. Voor kinderen is de volwassen wereld veelal spannend en complex. Ze willen er aan deelnemen, maÍr kunnen dat vaak nog niet omdat ze er verstandelijk en emotioneel nog niet rijp voor zijn. Kinderen lossen dit op door te doen alsof, door hun eigen wereid te creëren. Te veel bemoeienil van volwassenen staat ze daarbij in de weg. Volwassenen kunnen wel de verwerkende functie van spel stimuleren door de kinderen

van speelgoed te voorzien dat aansluit bij de behoefte om te doen alsof . Zo is speelgoed dat een sterke gelijkenis vertoont met objecten en personen uit de alledaagse leefomgeving bijzonder aantrekkelijk voor kinderen van de peuterleeftijd. Net zo'n gasfornuis als waar papa en mama op koken, een auto die op de auto van papa en mama lijkt, daarmee krijg je als kind enigszins greep op die ingewikkelde volwassen wereid.


Wanneer kinderen wat ouder worden en ze meer van de wereld ontdekken, ondermeer door televisie te kijken, vormen zich allerlei fantasieën over hoe je ook kunt zijn en leven. Speelgoed dat het mogelijk maakt deze fantasieen tot uiting laten komen door te kunnen doen alsof, is geliefd, vooral op de kleuterleeftijd en tijdens de eerste jaren van de basisschoolperiode. Ridders, cowboys, soldaten zijn vooral bij jongens favoriet. Een zwaard, pistool of pijl en boog is veelal een cadeau dat enorm door kinderen gewaardeerd wordt..

Ouders hebben vaak hun twijfels over dit speelgoed. In hoeverre zet dit speelgoed aan tot agressief gedrag en is het niet beter om dit speelgoed bij hun kinderen uit de buurt te houden? Ook hier geldt weer dat deze vraag eigenlijk voor ieder kind afzonderlijk dient te

worden'beantwoord. In het algemeen kan echter worden gesteld dat vechtspeelgoed en het daarbij behorende spel geen kwaad kan. Eeuwen geleden speelden de kinderen ook al met tinnen soldaatjes. Het spelen met vechtspeelgoed lijkt een beetje "kind eigen" te zijn. Het kan zelfs een waardevolle functie hebben in de emotionele ontwikkeling van een kind. Zo

kan "oorlogje spelen" een manier zijn om enigszins greep te krijgen op de nare beelden die er op het journaal te zien zijn. Het kan ook een manier zijn om agressieve impulsen die ieder mens heeft, kind of volwassene, te ontladen. Spelen is immers niet echt. Angsten (bijvoorbeeld voor inbrekers of kidnappers) kunnen het hoofd geboden worden door die boef in het spel toch weer te overmeesteren of je te identificeren met die slechte crimineel.

Het is echter wel spel dat kinderen erg druk maakt en waarin kinderen zieh, gemakkelijker dan in ander spel, volledig kunnen verliezen. Sommige kinderen worden tijdens en na vechtspelledes extreem druk en soms is het niet meer helemaal duidelijk of er sprake is van speels stoeien of echt vechten. Kinderen die zich gemakkelijk verliezen in dit soort spel, in de zin dat niet duidelijk is of het een spelletje is of realiteit, en kinderen die vrijwel uitsluitend vechtspel willen spelen, kunnen beter worden afgeremd in dit spel.

Voor deze kinderen is vechtspeelgoed niet geschikt.

in dit soort gevallen is het vaak raadzaam om te achterhalen waar de extreme behoefte aan vechtspel uit voortkomt. Ziet het kind misschien te veel agressieve programma's op de televisie? Is het bang geworden doordat heÊ verhalen heeft opgevangen over dieven of kidnappers? Voelt het zich angstig of niet op zijn gemak in de klas of bij andere kinderen? Heeft het kind misschien wat meer moeite dan andere kinderen om impulsen te onderdrukken (niet ieder kind is hetzelfde)? In feite geldt voor vechtsspeelgoed hetzelfde ais voor ieder ander speelgoed; het is geschikt speelgoed zolang het spel niet te eenzijdig wordt.


I

Hogeschool van Unecht

ó

4.3

Variatie

Dit brengt ons bij

een volgend punt betreffende het belang van goed speelgoed voor de

ontwikkeling van het kind. Het is waardevol om er op te letten of er voldoende variatie is in het speelgoedaanbod aan het kind. Is er speelgoed dat bijvoorbeeld alleen maar stimulerend is voor de versundelijke ontwikkeling, dan ontbeert een kind de mogelijkheden om op de andere onrwikkelingsgebieden te oefenen. In de "Speelwijzer" van de stichting Opvoedingsinformatie6 wordt heider uiteen gezet welk speelgoed welke ontwikkelingsgebieden stimuleert. Er wordt in dit boekje een onderscheid gemaakt tussen speelmateriaal dat een kind in en om het huis kan vinden en speelgoed dat ouders kunnen aanschaffen in de speelgoedwinkel. Beide zijn belangrijk gereedschap voor het spel.

In grove lijnen stelt de stichting dat bouwen constructiespeelgoed, puzzels, lotto, taai en denkspelen vooral de verstandelijke ontwikkeling stimuleren. Gezelschapsspellen, fantasiematerialen (poppen, auto's etc.) en creativiteits- dan wel expressiematerialen (teken- en knutselmaterialen) zijn vooral stimulerend voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. Bewegingsmateriaal (schommel, fiets, glijbaan, etc.) en zintuiglijke materialen (rammelaar, bellenblaas etc.) stimuleren vooral de lichamelijke ontwikkeling. Veel speelgoed kan ook op verschillende vaardigheden een appèl doen. Constructiespeelgoed kan bijvoorbeeld ook goed worden gebruikt als expressiemateriaal of om er uiteindelijk fantasiespel mee te spelen. De fiets (bewegingsspeelgoed) kan een prachtig paard (fantasiemateriaal) worden in het cowboyspel. Speelgoed dat veel gebruiksmogelijkheden in zich draagt, in de zin dat er op veel verschillende manieren kan worden gespeeld, is derhalve aan te bevelen. Dit zijn veelal materialen die kinderen de kans geven vaardigheden op verschillende ontwikkelingsgebieden te oefenen. Speelgoed kan vooral bijdragen aan een goede ontwikkeling van een kind wanneer het aanbod zodanig is samengesteld dat de verschillende ontwikkelingsgebieden er allemaal mee gestimuleerd kunnen worden.

4.4

$emen spelen

Het is belangrijk om er op te ietten of er een goede balans is tussen speelgoed waarmèe alleen kan worden gespeeld en speelgoed dat uitnodigt tot samenspel met andere kinderen. Uit een onderzoek van de stichting Regioplan in opdracht van de Pressiegroep Kinderen Voorrang' bleek dat kinderen vandaag de dag op veel iatere leeftijd zonder toezicht mogen buiten spelen dan zo'n twintig jaar geleden. Dit geldt met name voor kinderen in de grote steden. Buiten kom je echter veel gemakkelijker met andere kinderen in contact. Juist omdat het samen speien veel minder vanzelfsprekend is, is het belangrijk dat ouders er

voor zorgen dat kinderen hun spel regelmatig delen met andere kinderen. Dat kan ondermeer door ze van speelgoed te voorzien waarmee met anderen gespeeld kan (of zelfs moet) worden.

De invloed van spelen met goed speelgoed op de ontwikkeling van een

kind

9

Kinderen van de basisschoolleeftijd vinden het vooral leuk om zich azn elkaar te meten. Gezelschapsspelen zijn bij deze kinderen dan ook populair. Deze spelen zijn uitermate geschikt om de sociaal-emotionele ontwikkeling te stimuleren. Je moet je aan de regels houden, zoals je je ook in de dagelijkse sociale omgang aan gedragscodes moet conformeren. Je leert ook om met frustraties om te gaan,

je kunt immers niet altijd winnen.

Ouders

kunnen kinderen hierin ook een handje helpen. Het is heel belangrijk dat de nadruk niet op het winnen of het verliezen wordt gelegd maaÍ op het gezeliig samen bezig zijn. Volwassenen hoeven kinderen daarom niet altijd te laten winnen, al is het natuurlijk erg frustrerend te ontdekken dat je telkens de mindere partij bent. Wanneer het niveau bij

ligt, kun je dat als volwassene bijvoorbeeld oplossen door de regels zo aan te passen dat de volwassene of het oudere kind een extra "handicap" krUgt. beide spelers ver uit elkaar

Het is vaak heel waardevol om het "mindere" kind dan zelf de regels te laten aanpassen. Het zal dan ervaren dat het toevoegen of weglaten van bepaalde regels.het spel veel minder aantrekkelijk maakt en inzien waarom regels zijn ingesteld. Voor jonge kinderen is het vaak ook moeilijk om op hun beurt te wachten. Spelletjes waarbij ieders beurt lang kan duren, kunnen dan beter nog niet worden gespeeld. Spelletjes waarbij samenwerking tussen verschillende personen nodig is om het uiteinde-

lijke doel te bereiken zijn helemaal waardevol om kinderen de waarde van samenwerken bij te brengen. Dit soort spelletjes zijn vooral geschikt voor kinderen die de basisschoolleeftijd nog niet hebben bereikt. Om jg aan regels te kunnen houden en het winnen en verliezen goed door te hebben, moet

je ver genoeg zijn in je verstandelijke ontwikkeling. Als kinderen een jaar of zes zljn maken zeeen grote stap in hun verstandelijke ontwikkeling. Dit is ondermeer de reden om ze vanaf deze leeftijd te leren rekenen en schrijven. Voor kinderen jonger dan zeven zijn de meeste gezelschapsspelletjes dan ook nog te moeilijk. De kleuter die "vals speelt" bij het knikkeren op het schoolplein, begrijpt vaak niet eens dat hij de spelregels overtreedt. Voor kleuters en oudere peuters vindt samenspel meestal plaats in de vorm van samen iets bouwen of samen doen alsof. Speelgoed dat het samen bouwen en samen fantaseren mogelijk maakt is op deze leeftijd heel gesehikt. Kinderen jonger dan drie jaar spelen hoofdzakelijk nog naast elkaar of vinden het leuk om elkaar na te doen. Speelgoed gericht op samenspel is voor deze jonge kinderen nog niet zo aan de orde.


/


10

5

Conclusie: Goed gereedschap is nodig Yoor een goede ontwikkeling

Samenvattend zien we dat goed speelgoed een belangrijke bijdrage kan leveren aan een goede spelontwikkeling en daarmee de algehele ontwikkeling op verschillende manieren

kan stimuleren. In principe kan ieder speelgoed goed speelgoed zijn. Het is vooral van belang om er voor te zorgen dat het speelgoed goed aansluit bij het ontwikkelingsniveau en de belevingswereld van kinderen. Het is daarom belangrijk dat de verkopers in de speelgoedspeciaalzaak goed op de hoogte zijn van de spelontwikkeling om zodoende goed te kunnen adviseren. Verder zijn er een aantal kenmerken van speelgoed die de speelwaarde van het speelgoed verhogen.

Zoals reeds werd genoemd heeft speelgoed vooral een hoge speelwaarde als het meerdere gebruiksmogelijkheden in zich draagt (die het veelal ook mogelijk maken dat het speelgoed met de kinderen "meegroeit") en zowel voor solitair als samenspel geschikt is.

Uiteraard is het ook belangrijk dat het speelgoedveilíg is. In Nederland zietde Keuringsdienst van Waren hier nauwlettend op toe. Speelgoed moet ook duurzaam zijn, tegen een stootje kunnen. Tenslotte is het belangrijk dat het speelgoed uitnodigend is. Kleur en vorm spelen in dit opzicht een belangrijke rol. Voor jonge kinderen zijn primaire kleuren heel aantrekkelijk, maar wanneer kinderen wat ouder zijn vinden ze het steeds belangrijker dat het speelmateriaal ook echt lijkt en een realiteitsgetrouwe kleur heeft. Bovendien moeten de kleuren niet

zo "sshreeuwen" dat het de aandacht van de vorm afleidt. Gekleurde blokken zijn leuk en prikkelend, maar wanneer het dak van een blokkenhuis uit te veel verschillende kleuren bestaat, zie je bijna niet meer dat het een dak is. Ook zie je nog wel eens dat speelgoed overdadig wordt gedecoreerd. Op een echte auto staan geen bloemen geschilderd, waarom wel op de speelgoedauto? Een echte telefoon heeft geen ogen of wieldes. Zeker voor jonge kinderen is het van belang dat de vormgeving zo eenvoudig is dat het object ook als zodanig herkenbaar is.

Ook volwassenen werken het liefst en meesï efficiënt met goed gereedschap. Op het gebied van spel is er voldoende goed gereedschap te vinden in de speelgoedwinkel. Het is aan de volwassenen om het juiste gereedschap voor de juiste (ontwikkelings)klussen te vinden. Wanneer dat adequaat gebeurt, speelt het kind niet alleen fijn maar speelt het ook eoed.

De invloed van spelen met goed speelgoed op de ontwikkeling van een

kind 11

6

Bronnen

1. Van der Kooij, R. & Slaats-van den Hurk, W. (1991). Relations between parental opinions and attitudes about chiid rearing and play. Play and Culture, Vol.4. 108-123

2. Rubin, K. H., Fein, G., & Vandenberg, B. (1983). Play. In P. H. Mussen (Ed'), Handbook of Child Psychologlr: Vol. 4 (pp. 693-774). New York: Wiley. 3. Csikizentmihayli, M. (1975). Beyond boredom and anxietv. San Francisco: Jossey-Bass.

4. De Wrjs, H. & de Groot, R. (1993). Speelgoed ontwerpen. In R. de Groot, E.G.M.J. Hakvoort-Koomen, L. van der Poel. H. Rost , M.A. Veldhoven (red.), Speelblokken Alphen aan de Rijn: Samsom HD ljeenk Willink BV. 5. Stichting Speel Goed Nederland. Diverse folders uit de serie: Het kind en zijn

spel.

Amsterdam

6. Stichting JWI/ Opvoedingsvoorlichtine Q99q. Speelwijzer. Amersfoort.

7. Spek, M. van der & Noyon, R. (1993). Uitgeknikkerd. opgehoepeld: Een onderzoek naar de bewegingsvrUheid van kinderen op straat. Amsterdam: Luna Negra BV.

GOEDSPG.NOT /19T196


/


12

met goed speelgoed op de ontwikkeling van een kind

Recommend Documents