met DuRf EN HART VOOR HET BEOOGDE RESuLTAAT APS-AANBOD VO & BO SCHOOLjAAR

mET DuRf EN HART VOOR HET BEOOGDE RESuLTAAT APS-AANBOD VO & BO SCHOOLjAAR 2012 - 2013

www.aps.nl

Hoe zorgen bestuurders, schoolleiders, leraren en ondersteuners ervoor dat leerlingen hun talenten in de volle breedte kunnen ontwikkelen? En hoe zetten zij hen aan tot duurzaam leren? Ze inspireren, hebben visie en verstaan de kunst dromen met resultaten te verbinden.

STOER LEIDERSCHAP Stoer leiderschap heeft alles te maken met accepteren dat leidinggeven een complexe taak is, dat persoonlijkheden niet zomaar veranderbaar zijn en dat er keuzes gemaakt moeten worden omdat we te maken hebben met praktische beperkingen. Alleen al de financiële beperkingen dwingen tot oprechte keuzes, tot leiders die, alles overziend, niet aarzelen. De ene schoolleider lijkt meer een ‘Word’-schoolleider: bevlogen, met beelden hoe het beter kan, sterk in de contacten intern en ook extern, zichtbaar en voortdurend aanwezig. De ander lijkt meer een ‘Excel’schoolleider: de zaken goed op orde, heldere overzichtelijke structuren, financieel klopt het, iedere docent en oop’er krijgt professioneel de ruimte. En een derde groep weet beide stijlen wonderlijk mooi te combineren. In dat speelveld is de driedimensionale leider nodig: • de leider die in de verte kan kijken, niet alleen naar de stip op de horizon, maar naar een stukje horizon; • de leider die in de breedte kan kijken naar het hele speelveld en de actuele context; • de leider die de diepte ziet, de onderstroom waarin iedere medewerker, iedere leerling, iedere ouder uiteindelijk besluit mee of tegen te werken, op of af te denken, af te haken of door te zetten. Ons aanbod kenmerkt zich door aandacht voor deze drie aspecten van leidinggeven. Twaalf APS’ers vormen het team Leiderschap en leidinggeven en hebben voor u een aanbod geformuleerd. U vindt in deze brochure zowel maatwerk op uw eigen school als een bovenschools aanbod met trainingen en leergangen. Ons aanbod valt uiteen in twee delen: A. Management Development: een integrale training of leergang gericht op het ontwikkelen van Stoer leiderschap. Alle aspecten van het leiderschap komen aan bod: persoonlijke kwaliteit, vaardigheden en kennis. B. Inhoudsgerichte trainingen die de focus hebben op een enkel aspect van het taakgebied van leidinggevenden. We helpen u graag een keuze te maken. Namens het team Leiderschap en leidinggeven, Maurice van Werkhooven Senior trainer/consultant

4

AANBOD LEIDERSCHAP EN LEIDINGGEVEN 2012-2013

Inhoudsopgave Stoer leiderschap, onze visie

Hoe te kiezen: maatwerk of inschrijven op het aanbod?

Bovenschools aanbod: open inschrijving 1. Training ‘Teamleider/afdelingsleider, een vak dat je kunt leren!’ 2. Verdiepingstraining ‘Teamleider/afdelingsleider, een vak dat je kunt leren!’ 3. Leergang ‘Stoer leiderschap’ 4. Training ‘Financieel beheersmatig management op onderwijskundige basis’ 5. Personeelsmanagement: inspireren van mensen 6. Training voor sectieleiders ‘Van regelneef naar leiderschap’ 7. Persoonlijke effectiviteit in leidinggeven

Aanbod maatwerk

1. Coaching leidinggevenden: toezichthouders, bestuurders, schoolleiders, team- of afdelingsleiders, coördinatoren 2. Kweekvijver in de eigen schoolorganisatie 3. Het onderwijsconcept voor uw school ontwerpen 4. Ontwikkeling en versterking van de professionele cultuur 5. Leidinggeven aan teamleren en teamontwikkeling: it takes two to tango 6. Resultaatgericht werken in het MT 7. In overleg met de school samen te stellen intern programma op specifieke taakgebieden van leidinggevenden

5 6

7 9 10 11 12 14 15 16

17 19 20 21 22 23 24

25

Medewerkers Leiderschap en leidinggeven

26

Aanmelden

27

'Stoer leiderschap, onze visie'

Stoer Leiderschap, Onze Visie Hieronder beschrijven we onze aanpak in twaalf standaarden: 1. Ons professionaliseringsaanbod is deel van het geheel: • het past in een duurzame en door gaande ontwikkeling van de professional (docent, leidinggevende); • het ondersteunt het proces van schoolontwikkeling: ontwikkeling van het team (onderwijsteam, MT); • het is congruent met de visie, de koers en het beleid van de school.

Het uiteindelijke doel is dat de leerlingen er baat bij hebben.

2. We houden rekening met de context van de school, de landelijke innovaties en we sluiten aan bij de specifieke problemen die professionals hebben.

8. We werken in de zone van naaste ontwikkeling. Daarvoor is het soms nodig buiten de comfortzone, over de grenzen van aangeleerde routines, te gaan. We zien leerkansen in diverse situaties en benutten ze. En we zeggen waar het op staat.

3. We pendelen tussen theorie (wetenschap/ evidence informed), beleid en praktijk. We hebben aandacht voor zinvolheid, betekenisvolheid en waardenoriëntatie (welke waarden liggen onder het handelen, de visie, de overtuiging?). 4. We werken volgens sociaal-constructivistische principes: op een onderzoekende manier verwerven/construeren en verdiepen van kennis, vaardigheden en persoonlijke kwaliteit. Professionalisering leidt tot gedragsverandering en competentieontwikkeling. We zorgen voor actief samenspel: actieve participatie van alle betrokkenen. 5. Onze professionalisering sluit aan bij de eigen praktijk, de kwaliteiten en leer vragen, en de ontwikkelbehoefte en -ambitie van de betrokken professionals. 6. In onze professionalisering staat zowel leren als onderwijzen centraal. We stimuleren congruentie in het leren van de verschillende lagen in de schoolorganisatie: leerling, docent, team, sectie, leiding gevende, MT. We benutten expertise in het team in het proces van teamleren.

7. We maken leren én onderwijzen zicht baar. Daarbij kunt u denken aan leer- en ontwikkelingslijnen, portfolio’s, presentaties, assessments. We beoordelen ontwikkeling, het resultaat van leren, altijd in relatie tot de wettelijke bekwaamheids eisen die aan docenten worden gesteld en de specifieke professionele standaarden van de school.

9. We werken met een variëteit aan werk vormen. We hanteren inzichten van netwerkleren en samenwerkend leren. We benutten moderne media in onze training en zijn daarin rolmodel. 10. Met u werken we aan de kernvraag Wat is goed onderwijs? en hoe krijgt de relatie tussen leren en onderwijzen vorm. In samenspraak met u ontwerpen we tijd en ruimte voor professionalisering in het hoofd, het gebouw en de agenda van de docent. 11. We werken aan borging en duurzaamheid. We stimuleren daartoe overdracht aan anderen, verbreding en zelfsturing. 12. We geven onze professionalisering een duidelijk start- en eindpunt. Onderdelen daarvan zijn reflectie en transfer, beoor deling. We kunnen daarnaast een vorm van nazorg aanbieden, waardoor het ge leerde verankerd wordt in de organisatie. Bijvoorbeeld door coaching on the job, een train-de-coachestraject of in de vorm van terugkomdagen met video-interactie.

5

6


Hoe te kiezen: maatwerk of inschrijven op het aanbod?

Hieronder volgen enkele zaken om bij stil te staan als u een keuze gaat maken. Ons aanbod valt in twee delen uiteen: A. Management Development voor potentials, starters en meer ervaren schoolleiders: • kweekvijver ‘aanstormend talent’; • startende schoolleiders, directieleden, rectoren (0-3 jaar ervaring); • startende teamleiders of afdelings leiders (0-3 jaar ervaring); • ervaren schoolleiders, directieleden, rectoren (5 jaar of meer ervaring); • ervaren teamleiders of afdelingsleiders (5 jaar of meer ervaring). In deze MD-trajecten komen de volgende onderdelen aan bod: • kennis van zaken op de gebieden leren, onderwijzen en leidinggeven aan leren en onderwijzen (persoonlijk en onderwijskundig leiderschap); • kennis van zaken rond piofah: personeel, informatie, organisatie, financiën, administratie en huisvesting (beheersmatig management en administratie); • kennis van zaken rond de wettelijke kaders, overheidsbeleid, invloeden van VO-raad, onderwijsraad, SBO et cetera; • ambachtelijke leiderschapsvaardigheden; • het ontwikkelen en bijschaven van persoonlijke kwaliteiten. B. Trainingen op het gebied van een enkel inhoudsaspect behorend bij het taakgebied van leidinggevenden. Hiervoor kunt u kiezen uit een scala van onderwerpen: • delen van leiderschap, gedeeld leiderschap; • vormgeven aan professionele ruimte van medewerkers binnen de visie van de school; • goed organiseren: planning & control; • strategie en beleid; • personeelsbeleid; • rekenschap afleggen als het gaat om richting en resultaten;

• ontwikkelen van een professionele cultuur; • ontwikkelen van een onderzoekende cultuur in de school; • leidinggeven aan teamleren; • leidinggeven aan (duurzame) verandering; • persoonlijke effectiviteit; • resultaatgericht werken in het MT; • ambachtelijke vaardigheden van leidinggeven. Een aantal van deze onderwerpen zijn al concreet uitgewerkt in deze aanbodbrochure, zodat u een beeld krijgt van de inhoud. Mocht het onderwerp van uw keuze er niet bij staan, dan adviseren wij u contact met ons op te nemen voor een oriënterend gesprek. Bedenkt u vervolgens om hoeveel collega’s het gaat. Tot zes personen: kijkt u dan naar ons aanbod aan trainingen op inschrijving. Gaat het om meer dan zes personen: overweeg een incompanytraining, een training bij u op school of op een nader te kiezen locatie. We komen graag – vrijblijvend – praten voor een eerste schets op maat!

Meer weten? Maurice van Werkhooven projectleider Leiderschap en leidinggeven [email protected] 06 2505 1962 Anders Vink directeur voortgezet onderwijs [email protected] 06 2505 1629 Rob Mioch directeur beroepsonderwijs [email protected] 06 2505 1936

BOVENSCHOOLS AANBOD: open inschrijving Bij bovenschools aanbod ontmoet u, veelal op een aantrekkelijke locatie in het centrum van het land, collega's van andere scholen die geïnteresseerd zijn en willen groeien in het thema van de training. Zowel de inhoud als de vormgeving van iedere training zijn daarop afgestemd. Niet zelden ontstaan er blijvende contacten en kunt u profiteren van de kennis en ervaring van collega-schoolleiders.

8


‘EEN ABSOLuuT PLuSPuNT VOND Ik DAT wE SAmEN ALS TEAm IETS NEERGEZET HEBBEN, EEN PRACHTIG PROGRAmmA DAT LEERLINGEN mOTIVEERT.’

AANBOD mAATwERk

1. Training ‘Teamleider/afdelingsleider, een vak dat je kunt leren!’ Met plezier leidinggeven aan collega's, wat vraagt dat van mij? Wat kan ik al en wat wil ik nog ontwikkelen? Wil ik coördineren of wil ik persoonlijk leiderschap tonen? Waar hebben collega's het meeste aan en hoe verhoudt zich dat tot mijn onderwijskundig denken? Wordt de leerling uiteindelijk beter van mijn werk en de manier waarop ik mijn werk aanpak? Waar heeft in dit soort zaken iedere school mee te maken en waarin is mijn school bijzonder? Teamleiders en afdelingsleiders geven leiding aan collega’s waar zij dichtbij, niet zelden direct naast, staan. Middenleiders geven naast leiding soms ook een aantal uren les en zeggen dat te willen om het contact met leerlingen niet te verliezen en te blijven ervaren wat collega’s ervaren. Het is een mooie positie, waar veel werkplezier aan te ontlenen valt. Het is soms ook een sandwichpositie, een tosti, en dat kan erg warm zijn. De verschillende onderdelen van deze tweedaagse training – vijf dagdelen met overnachting in een bosrijke omgeving – richten zich op de vergroting van kennis/deskundigheid, inzicht in wat helpt en wat niet, vaardigheden in het ontwikkelen van een dialoog (in plaats van discussieattitude) en in het doorontwikkelen en leren waarderen van reeds eerder ontwikkelde persoonlijke kwaliteiten: • Wat doe ik al? • Hoe helpt dat mijn collega’s en de school als organisatie? • Hoe bevorder ik de ontwikkeling van een professionele cultuur? • Hoe ervaar ik mijn eigen positie in de lopende veranderingsprocessen? • Hoe kan ik effectief leidinggeven aan duurzame ontwikkeling in mijn school? • Wat zijn mijn sterke en zwakke kanten op het terrein van leidinggevende kwaliteiten? • Eigen scholingsvragen ontdekken. • Resultaatgerichte gesprekken oefenen met behulp van trainingsacteurs. Uw resultaat U heeft de mogelijkheden en activiteiten ervaren om naast regelen en goed organiseren ook onderwijskundig en persoonlijk collega’s te stimuleren.

Voor wie? Teamleiders, afdelingsleiders, coördinatoren die zich willen ontwikkelen en docenten die overwegen een leidinggevende functie te gaan vervullen Datum Donderdag 8 en vrijdag 9 november 2012 Tijd Van donderdag 9.30 uur tot vrijdag 16.30 uur Locatie Conferentiecentrum Woudschoten, Zeist Kosten € 1.249,- per persoon, inclusief materiaal, koffie & thee, lunches, diner en hotelovernachting Meer weten? Maurice van Werkhooven [email protected] 06 2505 1962 Deze tweedaagse kan ook als maatwerk worden aangeboden.

9

10


2. Verdiepingstraining ‘Teamleider/afdelingsleider, een vak dat je kunt leren!’ De ingrediënten van de tweedaagse zijn: Onderwijskundig leiderschap • u maakt kennis met actuele leertheorieën en met didactische aanpakken waarvoor wetenschappelijke onderbouwing bestaat; • u gaat aan het werk met manieren waarop u in uw team draagvlak creëert voor een schoolbreed gedragen onderwijskundige visie. Persoonlijk leiderschap • u oefent sturen op processen en sturen op gedrag van uw medewerkers; • u onderzoekt uw eigen leiderschapsstijl en de mate waarin u deze weet aan te passen naarmate de situatie van de medewerker verandert; • u oefent met het voeren van lastige gesprekken met teamleden; u maakt kennis met nieuwe gesprekstechnieken. Beheersmatig management • u ontwikkelt een jaarritme voor uw team, zodat u en uw teamleden opbrengstgericht kunnen werken; • u leert hoe u op een effectieve manier kunt vergaderen en overleggen; • u maakt kennis met praktijkvoorbeelden waarbij leer lingen systematisch een bijdrage aan het teamoverleg leveren; deze vorm van overleg is gericht op het ontwikkelen van een gedeeld belang. Uw resultaat De manier waarop u uw collega-docenten stimuleert werkplezier bij zichzelf en leerplezier bij de leerlingen te vergroten is verdiept.

Voor wie? Teamleiders en afdelingsleiders die de basistweedaagse ‘Middenmanager, een vak dat je kunt leren!’ of de opvolger ‘Teamleider/afdelingsleider, een vak dat je kunt leren!’ reeds gevolgd hebben Datum Donderdag 1 en vrijdag 2 november 2012 Tijd Van donderdag 9.30 uur tot vrijdag 16.30 uur Locatie Conferentiecentrum Zonheuvel, Doorn Kosten € 1.249,- per persoon, inclusief materiaal, koffie & thee, lunches, diner en hotelovernachting Meer weten? Maurice van Werkhooven [email protected] 06 2505 1962 Deze tweedaagse kan ook als maatwerk worden aangeboden.

Aanbod maatwerk

3. Leergang ‘Stoer leiderschap’ Leiderschap vraagt lef om keuzes te maken en beslis singen te nemen, maar ook lef om los te laten. Leiders met lef geven richting aan, maken ruimte voor creativiteit, beoordelen resultaten en vragen om rekenschap. Kracht en verbinding gaan hand in hand in deze leergang. Is leiderschap te leren? Het is zeker te ontwikkelen! Ieder mens heeft persoonlijke kwaliteiten die verder te ontwikkelen zijn, vaardigheden zijn aan te leren en kennis kan vergroot worden. Het uitgangspunt is dat leren op drie niveaus plaatsvindt: persoonlijke kwaliteiten, ambachtelijke vaardigheden en kennis. Aan het einde van de leergang hebben deelnemers het volgende bereikt: • zij hebben zicht op essentiële elementen en concepten van onderwijskundig, persoonlijk en organisatorisch leiderschap, en hebben geoefend met gedrag dat aansluit bij hun feitelijke leerdoelen; • zij zijn zich bewust van hun kennis, ambachtelijke vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten; • ze weten hoe ze zich op deze punten verder kunnen ontwikkelen; • ze zijn zich bewust geworden van hun eigen drive en identiteit als leider en weten welke ambitie zij willen realiseren; • ze hebben een leer/werktraject uitgevoerd waarin ze het geleerde in de praktijk hebben gebracht en waarmee in de praktijk een verbeterslag is gemaakt. Uw resultaat U heeft uw authentieke leiderschap ontdekt en zichtbaar gemaakt en weet met de verworven kennis en vaardig heden uw persoonlijke kwaliteit effectief in te zetten.

Voor wie? Schoolleiders uit alle onderwijssectoren die zich (verder) willen ontwikkelen in Stoer leiderschap Data Woensdagavond 12 december, donderdag 13 en vrijdag 14 december 2012 Woensdagavond 10 april, donderdag 11 en vrijdag 12 april 2013 Woensdagavond 25 september, donderdag 26 en vrijdag 27 september 2013 Woensdagavond 11 december en donderdag + avond 12 december 2013 Data voor de laatste bijeenkomst worden nader bepaald, mogelijk wordt dit medio maart 2014. Tijden Starttijd van de conferenties is 17.30 uur, de werktijden op de conferentiedagen zijn van 9.00 tot 12.30 uur, van 13.30 tot 17.00 uur en van 17.30 tot 20.00 uur, met aansluitend een diner. Locatie Ernst Sillem Hoeve, Den Dolder Kosten € 5.750,- per persoon, inclusief materiaal, koffie/thee, ontbijt, lunch, diner en overnachtingen Meer weten? Hanna de Koning [email protected] 06 2505 1628

11

12


4. Training ‘Financieel beheersmatig management op onderwijskundige basis’ Een simulatie Financieel beheersmatig management is vaak een spannender terrein dan gedacht. Het vraagt om een meerjarige visie, onderwijskundig leiderschap en om het vermogen om op basis hiervan financieel beleid te voeren. Lopende een schooljaar gebeurt er van alles wat van invloed is op dat beleid. Verantwoorde keuzes maken en de keuzes verantwoorden horen daarbij. In deze tweedaagse runt u, in een klein team, een virtuele school. In die school moeten allerlei strategische keuzes gemaakt worden, die allemaal financiële consequenties hebben. Omgaan met schaarste en het maken van afgewogen keuzes staat centraal. Daarnaast regeert ‘de waan van de dag’. Er zijn allerlei incidenten die zowel vragen om onderwijskundig leiderschap als om persoonlijk leiderschap. U leert in een praktijksimulatie om de onderwijskundige en strategische koers te koppelen aan meerjarig financieel beleid. Daarover houdt u presentaties en legt u verantwoording af. U krijgt feedback op uw inhoudelijke keuzes en op uw presentatie en leiderschap. Uw resultaat • u krijgt inzicht in de hoofdlijn van de begroting, het meerjarig financieel beleid en de mogelijkheden om te bezuinigen; • u krijgt inzicht in de samenhang tussen strategische keuzes en financieel beleid; • u leert als leider te communiceren over financiële feiten en keuzes; • u leert onder tijdsdruk samen te werken en keuzes te maken.

Voor wie? Directeuren, rectoren en afdelingsleiders/teamleiders met financiële verantwoordelijkheid Datum Donderdag 31 januari en vrijdag 1 februari 2013 Tijd Van donderdag 9.30 uur tot vrijdag 16.30 uur Locatie Nader te bepalen locatie in het midden van het land Kosten € 1.249,- per persoon, inclusief materiaal, koffie & thee, lunches, diner en hotelovernachting Meer weten? Gelbrich Feenstra [email protected] 06 2505 1918 Deze training kan ook als maatwerk worden aangeboden.

Aanbod maatwerk

‘Een sterk punt in de aanpak van APS is dat zij verantwoordelijkheid zo breed mogelijk beleggen. Gedeeld eigenaarschap werkt.’

13

14


5. Personeelsmanagement: inspireren van mensen De schoolleider zei: “Het werkplezier van mijn docenten bevorderen, dát is m’n werk.” Tijdens deze studiedag leert u zeven manieren van aanpak waarmee u het werkplezier van uw docenten kunt verhogen. Ook leert u de filosofie achter deze aanpak te doorgronden, want niets is zo praktisch als een goede, aansprekende theorie. Arbeidssatisfactie maakt op een school het verschil. Het belang van werkplezier? Leerlingen leren meer, beter en dieper, en zijn meer betrokken als hun docent het op school naar haar/zijn zin heeft, als zij/hij zich gewaardeerd en gezien weet en als inspanningen waargenomen worden. Erkenning, waardering en geborgenheid geven docenten stevigheid. Angstige, boze dan wel verdrietige medewerkers maken geen inspirerend onderwijs, waar leren en genieten van leren de norm is. En het scheelt de leidinggevende veel energievretend werk en gedoe. Hoe verbind je als leidinggevende het ‘kleine verhaal’ van de docent als individu aan het ‘grote verhaal’ van de school als organisatie? De dromen en ambities van de docent en de dromen en ambities van de school. Uit ons onderzoek blijkt dat de rol van de schoolleider van belang is. Iedere dag, ieder moment. Maar dat wist u al, ook zonder onderzoek. Al werkend zult u ook zicht krijgen op factoren, actoren en interventies die een rol spelen bij uw eigen werkplezier en wat u te doen staat om dat plezier op niveau te houden. Uw resultaat U heeft, naast het inzicht dat werkplezier noodzakelijk is, praktische mogelijkheden ervaren om de oneliner ‘mensen lopen op waardering’ vorm te geven.

Voor wie? Schoolleiders Datum Vrijdag 1 februari 2013 Tijd Van 9.30 tot 16.30 uur Locatie Conferentiecentrum Woudschoten, Zeist Kosten € 390,- per persoon, inclusief materiaal en lunch Meer weten? Maurice van Werkhooven, [email protected], 06 2505 1962 Deze studiedag kan ook als maatwerk worden aangeboden.

Aanbod maatwerk

6. Training voor sectieleiders ‘Van regelneef naar leiderschap’ Het leidinggeven aan een sectie vraagt specifieke kwaliteiten: visie en koers kunnen uitzetten, kunnen organiseren, leiderschap kunnen tonen. In deze training gaan we in op twee aspecten: • een koers en een visie ontwikkelen op het vak en het vakonderwijs; • leidinggeven aan de sectie(s). De verschillende onderdelen van deze training richten zich op het vergroten van kennis, inzicht en vaardigheden op het gebied van: • samen uitzetten van de koers van het vakonderwijs, hoe doe je dat?; • een doorlopende leerlijn m.b.t. vakinhoud, didactiek en toetsing: hoe zet je die op en hoe zorg je ervoor dat die leidt tot samenhang tussen de docenten van een vak?; • de sectiebijeenkomst: vergadering of werkbespreking?; • omgaan met problemen in de sectie; • contacten met de schoolleiding; • onderwijskundig en persoonlijk leiderschap; • werken in een professionele cultuur. In de training verbinden we praktisch-theoretische modellen aan de bestaande schoolwerkelijkheid van de deelnemers. Van daaruit wordt gezocht naar een manier waarop effectieve interventies kunnen worden gepleegd. We gaan na welke kwaliteiten van belang zijn bij het leidinggeven aan ontwikkelprocessen en hoe je die als sectieleider kunt inzetten. Uw resultaat U weet hoe u met uw sectiegenoten kunt werken aan de ontwikkeling van uw vak. Daarnaast hebt u inzicht in uw kwaliteiten als sectieleider en weet u hoe u deze kunt gebruiken.

Voor wie? Sectieleiders en sectievoorzitters Data Maandag 5 november en maandag 10 december 2012 Tijd Van 9.30 tot 16.00 uur Locatie Aristo-zalencentrum, Utrecht (naast station Lunetten) Kosten € 595,- per persoon, inclusief materiaal en lunch. Elke tweede en volgende deelnemer van dezelfde school betaalt € 545,-. Meer weten? Geppie Bootsma [email protected] 06 2505 1905 Deze training kan ook als maatwerk worden aangeboden.

15

16


7. Persoonlijke effectiviteit in leidinggeven “Ik merkte dat ik als leidinggevende op een gegeven moment niet echt meer zag wie ik voor me had. Ik keek eigenlijk enkel naar iemands gedrag of iemands kwaliteiten zonder aanzien des persoons. Ik werd veel te zakelijk voor mijn gevoel en dat droeg niet bij aan contact. Laat staan dat ik de echte problemen zag waar mensen mee worstelden. Ik merk nu dat ik in een gesprek met iemand niet alleen inhoudelijk focus, maar ook zie wat iemand aan signalen afgeeft, ik neem gevoelens serieus. Dat draagt bij aan effectiviteit.”

Voor wie? Teamleiders, afdelingsleiders, directies/besturen en managementteams

In deze training verkennen we met hoeveel gezag u leidinggeeft. Persoonlijk leiderschap is er niet zomaar. In het werken met professionals komt u als leidinggevende in situaties die naast sturing op inhoud, visie en koers, vragen om sturing op processen en op gedrag. In deze training gaan we in op positioneren, engageren, waar nemen, contact maken, patronen doorzien, omgaan met ‘weerstand’, creativiteit en daadkracht, mobiliseren en doelmatig zijn.

Locatie Conferentiecentrum Woudschoten, Zeist

U verkent uw eigen leiderschapsstijl en hoe u daarbij de ander tegenkomt, mét de kwaliteiten en de persoonlijke valkuilen van die ander en met die van uzelf. De dynamiek van de ontmoeting met de ander en uzelf vraagt om aandacht en precisie. Uw resultaat U leert: • uw stijl van leidingeven aan te passen aan de situatie (situationeel leiddinggeven); • uw werking te optimaliseren (integer leidinggeven); • patronen herkennen bij uzelf en de ander; ‘wat speelt er, wat gebeurt er in het contact met die ander’; • dit inzicht benutten om bewuster te handelen en effectiever te sturen op gedrag; • uitdragen wat voor u echt belangrijk en zinvol is. Omvang Een dag met de mogelijkheid van een vervolg op maat. Het vervolg kan twee soorten trajecten zijn: • een individueel coachingstraject: dat kan gaan om individuele gesprekken en/of coaching on the job; • een gezamenlijk traject: hierbij gaat het om intervisieen trainingsbijeenkomsten.

Datum Vrijdag 8 maart 2013 Tijd Van 9.00 tot 20.00 uur

Kosten 8 maart 2013: € 490,- per persoon, inclusief materiaal, lunch en een snack om 17.00 uur De kosten voor een vervolg traject op maat zijn afhankelijk van de omvang van de onder steuning. Een dagdeel kost € 750,- inclusief reisen materiaalkosten. Meer weten? Otto de Loor [email protected] 06 2505 1974

aanbod maatwerk In samenspraak met u ontwerpen we het uiteindelijke traject – zowel de inhoud als de vormgeving van de training –, kiezen we een optimale locatie en verstandige data. Het oogmerk is dat de school zelf de vervolgstappen kan maken.

18


‘Nu weet ik hoe ik effectief kan bijdragen aan schoolontwikkeling.’

Aanbod maatwerk

1. Coaching leidinggevenden: toezichthouders, bestuurders, schoolleiders, team- of afdelingsleiders, coördinatoren U heeft werkgerelateerde coachvragen waarop u zelf geen antwoord heeft. Vragen die gaan over gedragspatronen, ingewikkelde situaties met collega’s, onzekerheden of ervaren werkdruk. Of u wilt bijvoorbeeld uw inspiratie voor het werk terugvinden. Een aantal coachgesprekken met iemand die een luisterend oor heeft en tegelijkertijd kritisch doorvraagt. Iemand die u een spiegel voorhoudt op een manier waardoor uzelf en uw omgeving er beter van worden. In overleg kan beslo ten worden een ervaringsdeskundige bij het proces te betrekken, met name als het gaat om een toezichthouder of bestuurder dan wel rector-bestuurder. Tussendoor neemt u tijd voor reflectie op de gesprekken en waar nodig of gewenst krijgt u opdrachten (lezen, interviewen, iets doen of maken) passend bij uw voorkeurs leerstijl. In een intakegesprek verkennen we uw vraag en uw stijl van werken en leren. Vervolgens zorgen we voor een goede match tussen u en de coach. Uw resultaat De coachgesprekken leveren u helderheid. U kunt weer verder met de ingebrachte kwesties, heeft uw inspiratie terug en u heeft inzicht in ontstane gedragspatronen. Omvang Nagenoeg altijd volstaat een traject van vijf coach gesprekken van anderhalf uur, verspreid over tien tot vijftien weken.

Voor wie? Teamleiders, afdelingsleiders en directies/besturen Data en tijden Data en tijden worden in overleg vastgesteld. Locatie APS-gebouw, Utrecht (naast station Lunetten) Kosten € 1.150,- per persoon per traject Meer weten? Jacqueline Schoones [email protected] 06 5202 8412

19

20


2. Kweekvijver in de eigen schoolorganisatie Leidinggeven aan collega’s, wat komt daar allemaal bij kijken? En is dat iets voor mij? Een kweekvijver wordt op maat gemaakt voor een bestuur of enkele grote scholen samen. De werving en selectie van deelnemers gaat in samenwerking met de school. Na een uitgebreide intake doorlopen deelnemers een programma van dertien maanden, waarin ze kennismaken met de verschillende aspecten van leiderschap: onderwijskundig leiderschap, persoonlijk leiderschap, beheersmatig management. Het programma bestaat uit: • een tweedaags ontwikkelingsgericht groepsassessment; • twee trainingsblokken (onderwijskundig en persoonlijk leiderschap); • drie workshops over beheersmatig management (personeelsbeleid, formatie en financieel beleid); • een daaraan gekoppelde stage; • een afsluitende beoordeling door middel van een portfoliogesprek en meesterproeven. Deelnemers doen leidinggevende ervaring op in de dagelijkse praktijk, doordat ze praktijkopdrachten uitvoeren (en daarover feedback krijgen) en om beurten een intervisiegroep leiden. Feedback en leren is de rode draad in het programma. Literatuurstudie, met boekverslagen, is een belangrijke pijler. Deelnemers maken een portfolio en tonen daarmee de groei aan die ze maken op de verschillende leer- en ontwikkelingslijnen. De kweekvijver wordt afgesloten met meesterproeven, waarin de deelnemers laten zien dat ze in staat zijn als leidinggevende aan de slag te gaan. Uw resultaat Na afloop van de kweekvijver: • is er in de organisatie helderheid over de verwachtingen van beginnend leidinggevenden; • zijn er leer- en ontwikkelingslijnen en beoordelingscriteria; • hebben deelnemers inzicht in hun eigen leidinggevende kwaliteiten en ambities; • is duidelijk of de deelnemers geschikt zijn voor komende vacatures; • is er een lerende cultuur ontstaan bij deelnemers en bij de projectgroep. Omvang 110 uur contacttijd, 36 uur opdrachten/stagetijd en 30 uur studietijd in dertien maanden

Voor wie? ‘Aanstormend leidinggevend talent’ Data, tijden en locatie Data, tijden en locatie worden in overleg vastgesteld. Kosten Tussen € 2.795,- en € 3.500,per deelnemer (afhankelijk van het aantal deelnemers en de mogelijkheid tot inzet van trainers uit uw eigen organisatie in het programma), incl. reisen materiaalkosten Meer weten? Gelbrich Feenstra [email protected] 06 2505 1918

Aanbod maatwerk

3. Het onderwijsconcept voor uw school ontwerpen Een inspirerend traject gericht op verdieping, frisse perspectieven en daadwerkelijk realiseren. Samen met de spilfiguren in de school ontwerpt u een aantrekkelijk en effectief onderwijsconcept. In vijf stappen. Elke cursusdag vindt bij voorkeur plaats op een andere, inspirerende locatie, passend bij de focus van de dag. Tijdens dit traject kijken we vanuit wisselende perspectieven naar de school. Stap 1 - visiedag: Uw persoonlijke kernwaarden en missie verbinden met het bestaansrecht van uw school Stap 2 - het perspectief van de omgeving: Met en voor wie maken we onderwijs, aan welke eisen moeten we voldoen? Welke vragen komen op de school af en waar zeggen we ‘ja’ tegen? Stap 3 - van visie naar ontwerp: ontwerpprincipes, eerste schets, plan van aanpak* Stap 4 - het persoonlijke perspectief: Hoe benut ik mijn kwaliteiten optimaal, hoe ben ik aanstekelijk? De moed om authentiek te zijn en mensen te verbinden aan het nieuwe onderwijs Stap 5 - de stap maken naar doen: Handen en voeten geven aan het onderwijsontwerp Uw resultaat Na afloop bent u in staat om een eigentijdse visie op onderwijs te formuleren, de visie helder en aantrekkelijk te communiceren en de visie samen met uw team en de leerlingen waar te maken. Omvang Vijf dagen * Desgewenst kan dit traject uitgebreid worden met ondersteuning bij de uitwerking van het onderwijsontwerp en coaching bij de invoering ervan.

Voor wie? Managementteams van een school of schoolorganisatie Data, tijden en locatie Data, tijden en locatie worden in overleg vastgesteld. Kosten € 3.500,- per groep of managementteam, incl. reisen materiaalkosten Meer weten? Caroline Kieboom [email protected] 06 5493 2546

21

22


4. Ontwikkeling en versterking van de professionele cultuur Uit onderzoek blijkt dat driekwart van de veranderingen die worden ingezet, niet werkt. Emoties, gevoelens, sentimenten, persoonlijke betrokkenheid en het gedrag van mensen dat hieruit voortkomt, laten zich niet gemakkelijk beheersen. Culturen in organisaties als scholen, ontstaan vaak onbewust. De professionele cultuur wordt inzet van uw schoolont wikkeling! U krijgt zicht op de wijze waarop professionals met hun vak bezig zijn en met elkaar samenwerken. Dit is een belangrijke stap om veranderingen waar te maken in uw school. Verder wordt ingegaan op hoe u als leidinggevende de ontwikkeling van een professionele cultuur kunt beïnvloeden en hoe u kunt interveniëren in de manier waarop de professionals in de school van elkaar leren en kwaliteiten van mensen worden gemobiliseerd. U onderzoekt daarbij de manieren waarop u kunt werken vanuit erkende ongelijkheid en hoe u de verschillen in kwaliteiten bij de professionals kunt benutten. Leidinggevenden maken een cultuuranalyse van de eigen school. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen een politieke, ambtelijke en professionele cultuur. Tevens wordt duidelijk wat het verschil is tussen klimaat en cultuur. Vanuit de eigen schoolpraktijk worden beelden uitgewisseld en getoetst. Er worden interventies geformuleerd die passend zijn voor het bereiken van een professionele cultuur. Er wordt geoefend en gereflecteerd op professioneel gedrag. Dit gebeurt onder andere op basis van eigen casussen. De uitkomst is een aantal professionele standaarden die als referentie gaan dienen voor professioneel handelen. Als vervolg wordt geoefend met professioneel gedrag. De professionele standaarden vormen hiervoor de basis. Aan de hand van casussen wordt onderzocht en geoefend hoe deze standaarden concreet worden gemaakt. Uw resultaat • u krijgt inzicht in de werkcultuur van uw team en handvatten om deze positief te beïnvloeden; • u beschikt over een aantal professionele standaarden. Omvang Een dag met een vervolg op maat. Het vervolg kan twee soorten trajecten zijn: • een individueel coachingstraject: dat kan gaan om individuele gesprekken en/of coaching on the job: het voor bereiden van teambijeenkomsten en het bijwonen ervan; • een gezamenlijk traject: hierbij gaat het om intervisieen trainingsbijeenkomsten.

Voor wie? Teamleiders, afdelingsleiders, directies/besturen en managementteams Datum, tijd en locatie Datum, tijd en locatie worden in overleg vastgesteld. Kosten Kosten zijn afhankelijk van de omvang van de ondersteuning. Een dagdeel kost € 750,- incl. reisen materiaalkosten. Meer weten? Otto de Loor [email protected] 06 2505 1974

Aanbod maatwerk

5. Leidinggeven aan teamleren en teamontwikkeling: it takes two to tango! Docententeams krijgen een toenemende verantwoordelijkheid voor de opbrengst, het resultaat van het onderwijs. Daar hoort bij dat zij beschikken over professionele ruimte om (mede) de koers en het onderwijsconcept te bepalen, de onderwijspraktijk te ontwerpen en rekenschap af te leggen over het resultaat. De kwaliteit van samenwerken en leren binnen het team is van cruciaal belang voor een hoger rendement in het onderwijs. Leidinggeven om dit samen met het team te bereiken is een kunst! Deze training is bedoeld voor teamleiders die met hun team aan de slag willen om samen de kwaliteit van het onderwijs te verhogen. Het leiderschap is hierbij gericht op het laten leren van en met elkaar, de kwaliteiten binnen het team optimaal te gebruiken en opbrengstgericht te gaan werken. Inhoud Welke aspecten pakken we op en aan: 1. Diagnose en analyse van de huidige manier van werken van het team: gesprekken met teamleider en team, observatie teamoverleg. 2. Reflectie op de kracht van het team, kwaliteiten, informeel leiderschap en collectieve ambitie. Ook de mogelijke belemmeringen in de huidige manier van werken met de teamleider en het team. Belemmeringen kunnen liggen op het niveau van: • de communicatiepatronen; • de manier van vergaderen/overleg; • het leren en ontwikkelen in een team; • het onderwijsconcept. 3. De ambitie van teamleider en team vaststellen. 4. De gewenste manier van werken en leren vormgeven en ervaren. 5. De teambijeenkomsten ‘nieuwe stijl’ voorbereiden met de teamleider. Samen uitvoeren, waarbij de teamleider in toenemende mate de leidende rol overneemt. 6. Coachen van de teamleider in zijn nieuwe rol: samen met het team de werkprocessen inrichten en begeleiden. Uw resultaat Een meer opbrengstgericht team waarin van en met elkaar wordt geleerd en waarin kwaliteiten optimaal worden benut. Als teamleider krijgt u inzichten en praktische tools om dit vorm te geven. Omvang Vier dagdelen gedurende een schooljaar, waarbij een deel van de tijd on the job wordt uitgevoerd in de setting van het teamoverleg

Voor wie? Teamleiders Data, tijden en locatie Data, tijden en locatie worden in overleg vastgesteld. Kosten € 4.200,- per persoon, incl. reisen materiaalkosten Meer weten? Hendrik de Vries [email protected] 06 2505 1910

23

24


6. Resultaatgericht werken in het MT U vormt samen met uw leidinggevende collega’s het managementteam en bepaalt gezamenlijk visie, koers en kwaliteitsbeleid van het onderwijs in uw school. U wilt samenwerken aan resultaat. Dat valt soms niet mee in de hectiek van alledag. In de praktijk kunnen velerlei storingen optreden: • er is vaak meer aandacht voor organisatorische zaken en minder voor beleidszaken; • afspraken worden gemaakt, maar de uitvoering komt in het gedrang; • teamleiders gaan soms voor het belang van hun afdeling in plaats van het organisatiebelang; • communicatie verloopt niet altijd effectief en constructief; • er is een ongelijke verhouding tussen schoolleiding en middenmanagement; • gezamenlijke verantwoordelijkheid wordt niet als zodanig beleefd. Als u dit herkent is het misschien tijd om op een diepere manier stil te staan bij resultaatgerichtheid van het MT. In vier dagdelen, verdeeld over het schooljaar, verkennen we met u de huidige manier van communiceren en zetten we een verbetertraject in waarmee we aan de slag gaan. Onderdelen zijn: • rolopvatting en positiebewustzijn van de MT-leden; • mentale modellen over leiderschap; • mentale modellen over resultaten en opbrengsten; • de dynamiek in de groep: leiders en volgers; • andere werkwijzen en aanpakken. Uw resultaat U heeft een manier van werken gevonden die slagvaardig en resultaatgericht is, waarin een balans is tussen organisatie en beleidszaken en waarin de gezamenlijke verantwoordelijkheid zichtbaar is. Omvang Vier dagdelen gedurende een schooljaar, waarbij on the job wordt gewerkt in de setting van het MT-overleg

Voor wie? Managementteams Data, tijden en locatie Data, tijden en locatie worden in overleg vastgesteld. Kosten € 4.200,- per persoon, inclusief reisen materiaalkosten Meer weten? Hanna de Koning [email protected] 06 2505 1628

Aanbod maatwerk

7. In overleg met de school samen te stellen intern programma op specifieke taakgebieden van leidinggevenden U en uw school hebben iets speciaals nodig. Iets dat niet in brochures wordt aangeboden. Neem in dat geval contact met ons op. U vindt het contactadres in deze brochure. Het is ook goed denkbaar dat u in het veld de naam van een van de APS’ers hebt gehoord, en de ervaringen met die betreffende medewerker. Met ieder van de twaalf medewerkers van APS Leiderschap en leidinggeven kunt u contact opnemen voor een vrijblijvend oriënterend gesprek. De ervaring leert dat zo’n gesprek anderhalf tot twee uur in beslag neemt. Vaak is het verstandig om het gesprek te voeren met twee of drie mensen uit de school die bij het betreffende thema betrokken zijn of zullen worden.

25

26


Medewerkers Leiderschap en leidinggeven

Maurice van Werkhooven Geppie Bootsma [email protected] [email protected]

Iko Doeland [email protected]

Gelbrich Feenstra [email protected]

Caroline Kieboom [email protected]

Hanna de Koning [email protected]

Otto de Loor [email protected]

Jacqueline Schoones [email protected]

Peter Velseboer [email protected]

Anders Vink [email protected]

Hendrik de Vries Hans Werkman [email protected] [email protected]

aanmelden

Aanmelden U kunt zich voor studiedagen, conferenties en cursussen aanmelden op onze website: www.aps.nl/leiderschap Aanmelden kan tot uiterlijk twee weken vóór aanvang van de conferentie, studie(mid)dag of cursus. Nadat u zich heeft aangemeld, ontvangt u een bevestiging van uw aanmelding. Uiterlijk één week vóór aanvang van de betreffende activiteit ontvangt u een uitnodiging met concrete gegevens en een routebeschrijving. Minimum- en maximumaantal deelnemers Voor het beschreven aanbod geldt steeds een minimumen een maximumaantal deelnemers. Dat betekent dat een activiteit waarvoor te weinig belangstelling is, niet door zal gaan. Wanneer voor een activiteit het aantal belangstellenden groter is dan wij kunnen plaatsen, kan het gebeuren dat wij u moeten teleurstellen. Het is daarom van belang dat u zich tijdig aanmeldt. Annuleringsvoorwaarden • annulering van een inschrijving dient schriftelijk te gebeuren; • als annuleringsdatum geldt de datum waarop de annulering bij APS binnenkomt; • de kosten verbonden aan de annulering zijn de volgende: - bij annulering tot 4 weken vóór aanvang van de conferentie, studie(mid)dag of cursus wordt € 20, administratiekosten gerekend; - bij annulering vanaf 4 weken tot 10 dagen vóór aanvang van de conferentie, studie(mid)dag of cursus wordt 50% van de deelnemersbijdrage in rekening gebracht; - bij annulering binnen 10 dagen vóór aanvang van de conferentie, studie(mid)dag of cursus wordt 100% van de deelnemersbijdrage in rekening gebracht. U kunt zich in alle gevallen zonder kosten laten vervangen door een collega.

Colofon Om optimaal aan te sluiten op de actualiteit en de behoefte van scholen, is ons aanbod van adviestrajecten, conferenties en trainingen permanent in ontwikkeling. Deze brochure hebben wij met de grootste zorg samengesteld. Door omstandigheden kunnen data en/of inhoudelijke aspecten echter worden aangepast. Kijk voor actuele informatie en details ook op www.aps.nl. Ontwerp Heldergroen www.heldergroen.nl Druk Drukkerij Ten Brink www.euradius.com APS Zwarte Woud 2 3524 SJ Utrecht Postbus 85475 3508 AL Utrecht 030 28 56 600 Volg APS Twitter @APS_NL

APS APS is een toonaangevend onderwijsadviesbureau op het gebied van leren, onderwijsvormgeving, school ontwikkeling en leiderschap. Via advies, training, coaching en projectleiding werken wij met docenten en leidinggevenden aan duurzame vernieuwing. Onze aanpak is geënt op wetenschappelijke inzichten, deelname aan innovatieprojecten en ervaring met de praktijk van alledag. Kijk hier voor ons complete aanbod

27

www.aps.nl

met DuRf EN HART VOOR HET BEOOGDE RESuLTAAT APS-AANBOD VO & BO SCHOOLjAAR

Recommend Documents