met bijlagen orthomoleculaire waarschuwingen

U W LEEF- EN EET WIJ(S)ZER

® voor u gelezen

met bijlagen orthomoleculaire waarschuwingen

MUNT SLAAN UIT MUNT IS KOFFIE GEZOND? VITAMINE D HELPT KANKER VOORKOMEN ADVIEZEN BIJ ALLERGIE VOORKOM SINUSITIS MET UBIQUINOL MINDER SPIERBLESSURES DOSSIER BIOLOGISCHE LANDBOUW WAARSCHUWINGEN BIJ BROMELAÏNE

BELGISCH VOEDINGSMAGAZINE FACHÉ INSTITUUT België € 7,8 • Nederland € 8,5 • JAARGANG 5 • MEI/JUNI 2008 TWEEMAANDELIJKS P602654 • Afgiftekantoor Lochristi Verantwoordelijke uitgever: Walter, O. M. Faché • Kerkstraat 101 9270 Laarne

39

��

®

Inhoud MEDISCH JOURNALIST WALTER FACHÉ De artikels worden onderbouwd met

��

bruikbare orthoceutische producten, die onderzocht en goedgekeurd werden door de

� ��

orthoceuticaraad

�

��

��

Leef Nu

Bijlage: voor u gelezen

■ REDACTIONEEL

■ ACTUEEL

• Orthomoleculaire wetenschap ............... 4 is vandaag de geneeskunde van morgen! ■ UIT DE FYTO-APOTHEEK

• Munt slaan uit... munt................................ 6 ■ VOEDINGSDOSSIER

��

• Is koffie gezond? ......................................... 8 • Laat de zon toe in je hart! ....................... 10 • Vitamine D helpt kanker voorkomen! .... 11

��

��

��

Erkenning LeefNu Leefnu is sinds juni 2007, als enig neutraal Orthomoleculair Wetenschappelijk Tijdschrift erkend door de ‘European Union of Science Journalists’ Associations’ en de ‘European Research Advisory Board (EURAB)’. Wenst u nog meer info? Bezoek onze gesloten website www.viow.be en vraag uw paswoord aan.

■ MEDISCH DOSSIER

• Waarom krijgt iemand ............................. 12 plots een allergie? • Advieshoekje Walter Faché..................... 14 • Luchtvervuiling leidt tot meer sinusitis 15 ■ SPORT & LIFESTYLE

• Ubiquinol kan levens van atleten........... 17 redden tijdens de Olympische Spelen! ■ MILIEU

• Gebiologeerd door landbouw.................. 19 • Biologische landbouw heeft ................... 22 toekomst als niche markt • Europa laat vanaf 2009 .......................... 23 genetische manipulatie toe in biologische voeding ■ Wetenschappelijke visies • De kleinmenselijke kant ......................... 25 van wetenschap ■ NIEUWS LINUS PAULING INSTITUUT

• Zinktekort kan dramatische ................... 28 gevolgen hebben ■ ORTHOMOLECULAIRE WAARSCHUWINGEN

• De voor- en nadelen van bromelaïne ..... 29 bij artritispijn

• Simpele bloedtest voor zeer ................... 30 vroege longkankerdiagnose • Groene thee extracten ............................. 30 beschermen uw huid • Omega-3 en omega-6 .............................. 31 voor de behandeling van droge ogen • Vitamine D3 beschermt tegen ................ 31 prostaatkanker • Vijftig procent meer astma ...................... 31 door overgewicht • Tuberculosebacterie................................. 32 steeds resistenter tegen antibiotica • Actieve vijftigers leven langer gezond . 32 • Slaapgebrek bepaalt je ............................ 33 slechte voedingskeuze • Rood vlees verhoogt het ......................... 33 kankerrisico ■ ORTHOTRENDS

• Arginine en hartinsufficiëntie ................ 34 ■ LEZERSVRAGEN

• Oogproblemen voorkomen ...................... 36 met luteïne en zeaxanthine!

Publiciteit • • • • • • •

Ojibwa/De Roeck ........................................ 2 Pharma Nord ............................................. 18 Urmale ........................................................ 37 Pharma Nord ............................................. 37 Energetica Natura..................................... 37 Energetica Natura..................................... 38 Springfield.................................................. 40

Nieuws Faché Instituut • Seminaries Faché Instituut ..................... 35 • Orthomoleculair ...................................... 39 voedingsconsulent aan het Faché Instituut: najaarsprogramma

Abonneer u nu op Orthofyto en Leefnu en ontvang een gratis ontbijtboekje !

Redactioneel

Orthomoleculaire wetenschap is vandaag de geneeskunde van morgen! Europese en Amerikaanse financiële analisten voorspellen dat heel wat farmaceutische bedrijven in de komende jaren met rode verliescijfers zullen af te rekenen krijgen. Alles heeft te maken met het feit dat de patenten voor de meeste medicijnen komen te vervallen en dat iedereen die dat wil generische producten zal mogen verkopen. Een andere vaststelling is dat de farmaceutische multinationals weinig of geen nieuwe geneesmiddelen meer lanceren. Een nieuw geneesmiddel is immers pas rendabel indien er meer dan 1 miljard dosissen kunnen van verkocht worden. De moeilijkheid hier bestaat er

Walter OM Faché

Word digitaal abonnee iek Nieuw en unlux in de bene

in dat steeds meer mensen liever geen toxische geneesmiddelen meer gebruiken en opteren voor de orthomoleculaire niet toxische weg. David Morgenstein, een financieel analist die verbonden is aan de Wall Street Journal (de voornaamste Amerikaanse beurskrant), schrijft dat 46 procent van de Amerikanen dagelijks minstens één medicijn innemen en dat 64 procent zich gezond probeert te houden met voedingssupplementen, degelijke voeding en voldoende beweging. Volgens Morgenstein staan we voor een ‘trendbreuk’. “Ik krijg sterk de indruk dat mensen vandaag verkiezen minder lang te leven als ze medicijnen moeten innemen die hen nog een slechtere levenskwaliteit bezorgen. Het is immers bewezen dat in terminale stadia de medicijnen het leven – in de meeste gevallen – slechts enkele maanden kan verlengen. De levenskwaliteit is echter slecht door de nevenwerkingen. Finaal is er nog de vaststelling dat steeds minder patiënten in staat zijn de peperdure geneesmiddelen te betalen. Hetzelfde geldt voor de ziekenfondsen die hun financiële draagkracht ook ieder jaar zien verkleinen.

Zelfzorg via orthomoleculaire kennis!

De vernieuwde website

WWW.VIOW.BE

Vergroot uw orthomoleculaire kennis met meer dan 4000 artikels De meest dynamische orthomoleculaire website: www.viow.be Geavanceerde zoekmachine met een volledige zoekstrategie: d.m.v. trefwoorden kan u zoeken in ons volledig Faché Instituut archief vanaf 1994 tot 2008.

-

Dit zijn 68 orthofyto’s, 37 leefnu’s of meer dan 2300 artikels. Meer dan 400 orthotrends met wekelijkse updates. Seizoens adviezen Meer dan 200 artikels uit de nieuwslijn met wekelijkse updates. Nieuwe rubrieken voor 2008: • Waarschuwingen • Nieuwste orthoceuticals • De achterkant van de waarheid • Ziekteadviezen

Dit alles voor slechts 0,5 euro/dag of 180 euro/jaar.

4

v ijf d e ja a r g a n g 20 0 8 - w w w.v i o w. b e

Betekent dit nu het einde van de medische verzorgingsmaatschappij die er – ondanks alles – voor gezorgd heeft dat mensen tijdens de afgelopen vijftig jaar steeds langer in leven bleven? Hier is het wel belangrijk een onderscheid te maken tussen de kwaliteitvolle levensjaren en de periode dat mensen nog wel in leven zijn maar verplicht werden zware nevenwerkingen te tolereren. Volgens de beschikbare cijfers is het aantal kwaliteitsvolle jaren gedurende de laatste twee decennia gedaald van gemiddeld 73 tot 64 jaar. De prestatiemaatschappij, de mindere kwaliteit van de voeding, de luchtvervuiling, de egocentrisch gerichte samenleving en het gebruik van steeds meer toxische geneesmiddelen liggen aan de basis van de vermindering van de kwaliteitsvolle levensjaren. Velen stellen zich de vraag of de klassieke geneeskunde – straks binnen enkele jaren – niet terug ijzersterk op de voorgrond zal treden via doorbraken in de stamceltechnologie en de genetica. Niemand twijfelt aan deze theorie. Het was echter wel opmerkelijk om te lezen dat het gerenommeerde wetenschappelijk tijdschrift ‘Proceedings of the National Academy of

Redactioneel

Sciences (PNAS)’ begin juni een artikel publiceerde (1) waarin stond dat iedereen binnen de vijf jaar in staat zal zijn om zijn eigen DNAstructuur te laten bepalen voor een prijs die lager zal liggen dan 75 €. De auteurs schrijven er bij dat iedere man of vrouw enkel de moed zal moeten hebben om de eigen zwakke punten in zijn of haar DNA-structuur te willen zien en deze weg te werken met vitaminen, mineralen en fytopreparaten. Op die manier belandt de nabije toekomstvisie van de moderne geneeskunde teug bij de orthomoleculaire wetenschappen. Raar maar waar. Dit betekent dat kennis van de orthomoleculaire voedingsleer en geneeskunde in de komende jaren steeds belangrijker zal worden voor patiënten, artsen en therapeuten die een lang en gezond leven nastreven. Het Faché Instituut biedt iedereen die dat wenst al twintig jaar de mogelijkheid die kennis te verwerven via de tijdschriften Orthofyto en LeefNu, de website van het Faché Instituut en voor hen, die echt tot de kern van de orthomoleculaire wetenschap willen doordringen, zijn er de Bistro’s die niet alleen een enorm orthomoleculair kennis-

potentieel opleveren, maar tevens recht geven op het diploma van Orthomoleculair voedingsconsulent. Voor artsen en therapeuten is er de professionele cursus die op het vlak van kennis overeenkomt met een masterdiploma in de orthomoleculaire geneeskunde. Net zoals de klassieke geneeskunde schenkt de orthomoleculaire wetenschap niet het eeuwige leven. Het heeft wel de ambitie om een aantal gouden kwaliteitsvolle jaren aan het leven van de mens toe te voegen. Het is daarom bijzonder aangenaam om vast te stellen dat de kennis van de genetica en het menselijk DNA-materiaal er toe leidt dat iedere DNA-structuur, van om het even welke man of vrouw, kan geoptimaliseerd worden door gebruik te maken van niet toxische orthomoleculaire stoffen. Zo is ieder lid van het Faché Instituut nu al ‘geabonneerd’ op de geneeskunde van morgen. Ik wens u alvast een prettige verlofperiode toe. Uw redacteur Walter O.M. Faché Algemeen hoofdredacteur van de Publimediabladen

Referenties 1. Rine, Marini et al. The good news in our DNA: Defects you can fix with vitamins and minerals. Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), June 2nd, 208

w w w.v i o w. b e - v ijf d e ja a r g a n g 20 0 8

5

Uit de fyto-apotheek Munt

Munt slaan uit... munt

Joost Meeusen

P

epermunt is een van de meest gebruikte kruidentreksels in de wereld. De verfrissende smaak wordt commercieel gebruikt als ademverfrisser in tandpasta en keelpastilles. Het medische gebruik is waarschijnlijk een erfenis van de oude Grieken, maar pas in de 17de eeuw ontstond een opflakkering van het gebruik van pepermunt. Als belangrijkste eigenschappen onthouden we digestief, pijnverlichtend en galstimulerend.

Fig. 1: Mentha x piperata is eigenlijk een kruising tussen twee Europese muntsoorten: M. aquaticus en M. spicata. Ze brengt daarom geen zaden voort, maar kan zich wel via wortelstokken verspreiden.

Rijk aan voedingsstoffen De smaak van kruiden staat meestal garant voor een rijkdom aan nutriënten en unieke stoffen. In pepermunt (Mentha piperata) vinden we de vitamines A, C en E en mineralen in hoge concentraties. Een vijfde van de blaadjes bestaan uit polyfenolen, waarvan driekwart getrokken wordt in de thee. Munt is ook erg rijk aan krachtige antioxidanten.

Aromatherapie Aromatherapie is weinig onderzocht geweest door wetenschappelijke studies, maar het beetje dat er over verschijnt, is wel ondersteunend. Aromatherapie kent aan elke essentiële olie unieke medicinale eigenschappen toe, wat het een complexe aangelegenheid maakt en waarbij de therapeutische verwachtingen hoog gespannen worden. Men is er nog niet aan toe om een dergelijke complexiteit volgens de huidige wetenschappelijke normen te beoordelen. Onderzoek brengt wel verschillen in eigen-

6


schappen van essentiële oliën aan het licht, soms ook in samenspraak met wat ooit gedocumenteerd is geweest in lang vervlogen tijden. Voor pepermuntolie vond men verbetering van geheugen en aandacht, hoewel dat laatste niet overtuigend naar voren kwam in de studie. Pepermuntessence dempt ook stemmingswisselingen en verhoogt de motivatie, ook voor lichamelijke taken.

Pijnverdovend Analgetica zijn stoffen die de pijn verlichten. De meeste die in ziekenhuizen toegepast worden bevatten bijwerkingen, vandaar dat nog altijd naar alternatieve analgetica gezocht moet worden. Een stof uit de muntsoort Mentha spicata, carvon, blijkt sterk pijnverzachtend te werken bij muizen. Carvon blijkt verdovend te werken via hersenen/ruggenmerg en verhindert de vorming van pijnprikkels via pijnreceptoren. Men vond er werkingen die vergelijkbaar waren met morfine.

Uit de fyto-apotheek Munt

Hoofdpijn

Allergie

Het kalmerende effect zorgt voor een verlaagde hartslag en lagere bloeddruk. Hoofdpijn is meestal het gevolg van stress ('spanningshoofdpijn') en vooral in deze gevallen heeft pepermuntolie zin. Twee kleine studies toonden de effectiviteit van pepermuntolie aan door reeds na 15 minuten de symptomen te verlichten. Men kon geen verschil vinden met acetaminophen.

Bij allergie ontstaat een overmatige immuunreactie tegen een zo goed als onschadelijke stof. De reactie zorgt voor een lopende neus, niezen, huiduitslag, vernauwing van de luchtwegen, enzovoort. Deze ongemakken kunnen vermeden worden indien de aanmaak van bepaalde immuunsignalen (o.a. histamine) geblokkeerd kunnen worden. Pepermunt heeft dergelijke blokkerende eigenschappen, in het bijzonder menthol en luteoline-7-O-ruthoside. Bij ratten konden niessymptomen onderdrukt worden.

Misselijkheid Misselijkheid wordt dikwijls opgewekt wanneer de maag en de darmen in de knoop liggen. Muntthee is een zeer goed digestief: het ontspant de doorgangen van slokdarm naar maag en van maag naar darm. Hierdoor wordt de drukverschillen tussen slokdarm en maag opgeheven, wat het gevoel van misselijkheid al doet verlichten. Ook de vermindering van oprispingen helpt hierbij.

Wat verderop in de darmen Pepermunt wordt vanouds gebruikt tegen allerlei darmongemakken, vooral daar waar de darmperistaltiek verkeerd zit. Dankzij de relaxerende werking van munt op de darmspieren, kunnen darmspasmen onderdrukt worden. Darmspoelingen met muntolie blijken hier een effectieve behandeling te zijn. Het prikkelbare darmsyndroom is een algemenere benaming voor darmklachten, waaronder darmspasmen, winderigheid, opgeblazen gevoel, onregelmatige stoelgang en andere verteringsstoornissen. Heel wat studies bevestigen een gunstige invloed van muntextracten op het prikkelbare darmsyndroom. Pepermunt heeft ook een opmerkelijke invloed op de galdoorstroom. Let wel op dat muntolie afgeraden wordt bij opkomend maagzuur.

Tepelkloven Munt is er effectief in het voorkomen van tepelkloven bij de borstvoeding. Tepelkloven vormen een ernstige belemmering tijdens het zogen en is de belangrijkste reden waarom moeders overschakelen naar flessenvoeding. Het gebruik van pepermunt(water) is gekend in Iran, waar er ook een studie over verscheen. Volgens deze studie is pepermuntgel (ook oliën) effectief in het voorkomen van tepelkloven, beter dan een waterig pepermuntextract en lanolinezalf (wolvet).

Menstruatie Pepermunt wordt ook gebruikt om de menstruatie te bevorderen. Het is om een gelijkaardige reden dan men pepermuntolie afraadt voor zwangere vrouwen.

Antibacterieel De antibacteriële werking van muntolie wordt als uitstekend beschreven. Candida albicans blijkt het meest gevoelig te zijn.

Antikanker Bij muizen kon men huidtumoren met 64% terugdringen door dagelijks 800 mg/kg muntextract toe te dienen. Bij de mens zou dit al gauw neerkomen op een dagelijkse hoeveelheid van 50 gram muntextract.

Contra-indicaties: Essentiële oliën kunnen toxisch zijn vanaf bepaalde doseringen. Belangrijke aandachtspunten bij therapeutisch gebruik van pepermunt zijn: • Lever- en nierschade, zoals dat waargenomen werd bij ratten. • Galblaasontstekingen en verstopping van de galleiders • Zuurbrand omdat de slokdarm te ontspannen kan worden • Hartbrand • Pepermuntolie kan zelf misselijkheid veroorzaken • Zelden geeft het allergische reacties • Ook astmatische patiënten moeten opletten omdat essentiële oliën op de longen kan inwerken

Dosering • • •

Volwassenen: 0,2 à 0,4 mL essentiële olie, driemaal daags Kinderen ouder dan 8 jaar: 0,1 à 0,2 mL driemaal daags Maagresistente capsules (enteric coated) zijn aan te bevelen bij dergelijke hoge doseringen

Referenties: 1. Melli MS, Rashidi M-R et al. A randomized trial of peppermint gel, lanolin ointment and placebo gel to prevent nipple crack in primiparous breastfeeding women. Med Sci Monit. 2007; 13(9):CR406-411 2. Inoue T, Sugimoto Y et al. Antiallergic Effect of Flavonoid Glycosides Obtained from Mentha piperita L. Biol Pharm Bull. 2002; 25(2) 256— 259 3. Kumara A, Samartha RM et al. Anticancer and radioprotective potentials of Mentha piperita. Biofactors. 2004; 22:87-91 4. Oliveira FdS, De Sousa DP et al. Antinociceptive Effect of Hydroxydihydrocarvone. Biol Pharm Bull. 2008; 31(4):588-59 5. Gonçalves JCR, Oliviera FdS et al. Antinociceptive activity of (-)-carvone: evidence of association with decreased peripheral nerve excitability. Biol Pharm Bull. 2008; 31(5):1017-1020 6. Yadegarinia D, Gachkar L et al. Biochemical activities of Iranian Mentha piperita L. and Myrtus communis L. essential oils. Phytochemistry. 2006; 67:1249-1255 7. Akdogan M, Kilinç I et al. Investigation of biochemical and histopathological effects of Mentha piperita L. and Mentha spicata L. on kidney tissue in rats. Hum Exp Toxicol. 2003; 22:213-219 8. Akdogan M, Ozguner M et al. Investigation of biochemical and histopathological effects of Mentha piperita Labiatae and Mentha spicata Labiatae on liver tissue in rats. Hum Exp Toxicol. 2004; 23:21-28 9. Moss M, Hewitt S et al. Modulation of cognitive performance and mood by aromas of peppermint and ylang-ylang. Intern. J. Neuroscience, 118:5977, 2008 10. Kligler B, Chaudhary S. Peppermint oil. Am Fam Phys. 2007; 75:1027-30


7

Voeding Koffie

Is koffie gezond? Enkele verrassende feiten D

Dirk Bogaert

e meeste mensen, jong en oud, drinken dagelijks koffie. Koffie zou gevoelige mensen zenuwachtig maken, hartkloppingen veroorzaken tot zelfs ziekten veroorzaken. Kortom de vraag bestaat of koffie gevaarlijk is voor de gezondheid. Uit honderden wetenschappelijke studies blijkt dat het drinken van drie tot vier kopjes koffie per dag niet schadelijk is. De meeste mensen, jong en oud, drinken dagelijks koffie. Meer nog, koffie met mate is gezond. Voorwaarde is wel dat er samen met het 'bakje troost' ook regelmatig een glas water wordt geconsumeerd. In landen zoals Italië en Griekenland krijgt iedereen die een kop koffie bestelt er automatisch een glas water bij. De volgende lijntjes tekst tonen wetenschappelijk aan hoe goed koffie voor u kan zijn.

Fig. 1: Koffie bevat een groot aantal antioxidanten die een beschermende werking hebben tegen een aantal belangrijke ziektebeelden

8


Koffie vermindert dementierisico Senioren, die drie kopjes koffie per dag drinken, hebben volgens een studie die verscheen in het wetenschappelijk vakblad 'Neurology' 33 procent minder kans om ernstige geheugenproblemen te krijgen door het ontstaan van de ziekte van Alzheimer, dit in vergelijking met mensen die minder dan één portie koffie per etmaal drinken. De onderzoekers volgden gedurende een periode van vier jaar 4197 vrouwen en 2820 mannen die ouder waren dan 65 jaar. De voordelen die koffie biedt verhogen nog met de leef-

tijd. In het vakblad Neurology kon men enkel de feiten vaststellen en wist men niet precies welk mechanisme koffie toeliet om over deze eigenschappen te beschikken. Een studie, die op 3 april 2008 werd gepubliceerd in de 'Journal of Neuroinflammation', toont echter aan dat koffie het dementierisico verkleint omdat het de hersenen helpt beschermen tegen cholesterol (1). Koffie assisteert de 'bloed-hersenbarrière'. Dit is een filter die voorkomt dat de hersenen en het centrale zenuwstelsel bedreigd kunnen worden door potentieel gevaarlijke chemische stoffen die in het bloed circuleren. Koffie helpt de

Voeding Koffie

bloed-hersenbarrière om cholesterol, die seniele plaques veroorzaken in de hersenen, tegen te houden.

Koffie kan hoofdpijn verlichten Heel veel mensen hebben regelmatig af te rekenen met hoofdpijn. Het goede 'koffienieuws' is dat één portie koffie in staat is de symptomen te verzachten. Uit een studie waar 301 mensen aan deelnamen (2) die regelmatig geconfronteerd werden met hoofdpijn bleek dat koffie de hoofdpijn wegneemt. Het is wel belangrijk koffie te drinken bij het begin van de symptomen. Het werkingsmechanisme van koffie is eenvoudig. Men weet dat vaatverwijdende stoffen zoals alcohol hoofdpijn kunnen veroorzaken. Vaatvernauwende stoffen, zoals koffie verhinderen de pijnveroorzakende vaatverwijding.

Koffie helpt bij astma Het aantal astmapatiënten stijgt ieder jaar spectaculair. Geen enkele arts zal iemand met een beginnende astma aanval het advies geven om een kop koffie te drinken. Een grote Italiaanse studie, waar 72284 proefpersonen met beginnende astma aan deelnamen (3) toonde nochtans aan dat matige koffiedrinkers (drie tot vier kopjes per dag) 28 procent minder ademhalingsklachten hadden dan risicopatiënten die geen koffie wilden drinken. Koffie is goed bij astmatische klachten. Cafeïne stimuleert de ademhaling, waardoor de capaciteit van het longvolume beter benut wordt. Daardoor verlicht koffie astma-aanvallen.

Referenties: 1. Xuesong Chen, Jeremy W. Gawryluk, John F. Wagener, Othman Ghribi, Jonathan D. Geiger. Caffeine blocks disruption of blood brain barrier in a rabbit model of Alzheimer's disease. Journal of Neuroinflammation 2008, 5:12 (3 April 2008) 2. Sandrini G, Cerbo R, Del Bene E, Ferrari A, Genco S, Grazioli I, Martelletti P, Nappi G, Pinessi L, Sarchielli P, Tamburro P, Uslenghi C, Zanchin G. Efficacy of dosing and re-dosing of two oral fixed combinations of indomethacin, prochlorperazine and caffeine compared with oral sumatriptan in the acute treatment of multiple migraine attacks: a double-blind, doubledummy, randomised, parallel group, multicentre study. Int J Clin Pract. 2007 Aug;61(8):1256-69 3. Schwartz J, Weiss ST. Caffeine intake and asthma symptoms. Ann Epidemiol. 1992 Sep;2(5):627-35

Fig. 2: Koffie als hersenfilter? Er is geen rechtstreeks contact tussen het bloed en de hersenen. De hersenen zijn zeer gevoelig en vele normale stoffen uit het bloed kunnen de hersenen beschadigen. In andere weefsels kunnen de meeste stoffen uit de bloedvaten vrij naar de weefselcellen doorsijpelen. In de hersenen is dat dus niet mogelijk en moeten alle hersennutriënten selectief via transporteurs naar het hersenvloeistof gebracht worden (noot: vetoplosbare stoffen worden niet tegengehouden)


9

Voeding Vitamine D

Laat de zon toe in je hart! Walter OM Faché

N

ee, dit is geen titel van een nieuwe Vlaamse muzikale zomerhit. Het is wel een gezonde uitnodiging om voortaan iets meer zon, in de meest letterlijke betekenis van het woord, in je hart toe te laten. Talloze studies hebben de afgelopen jaren bewezen dat ieder mens wekelijks drie maal twintig minuten gratis zon nodig heeft om zijn hart gezond te houden. Spijtig genoeg schijnt de lichtbron van de aarde onvoldoende helder over België en Nederland om dat wekelijks uurtje zon het hele jaar door mogelijk te maken. Een kwaliteitsvolle zonnebank of een vitamine D3-supplement in combinatie met calcium zijn echter betaalbare alternatieven.

Fig.: De zon is essentieel voor de aanmaak van vitamine D.

Interessant weetje: Zou je heel de dag naakt in de volle zon rondlopen, dan zou het lichaam 250 µg per dag vitamine D aanmaken. Dit komt neer op 10000 IE. Uiteraard schijnt de zon niet alle dagen en lopen wij bovendien zelden naakt rond – al was het maar blootlijfs. Het toont wel dat de voormalige 5 µg of 200 IE een gevaarlijk lage norm is! In de winter wordt nagenoeg geen vitamine D uit zonlicht aangemaakt. Referenties

1. Weber KT et al. Heart. 2008; 94(5):540-1 2. Mathew S et al. J Am Soc Nephrol. 2008 Apr 30 Mitka M. JAMA. 2008; 20;299(7):753-4 3. Lind L et al. Am J Hypertens. 1995; 8(9):894901 4. Zittermann A. Prog Biophys Mol Biol.2006; 92(1):39-48 5. Zittermann A et al. J Am Coll Cardiol. 2003; 41(1):105–12 6. Zittermann A et al. Curr Opin Lipidol. 2007; 18(1):41-6 7. Wu-Wong JR et al. J Thromb Haemost. 2007;5(2):415-6

10


De laatste jaren stapelen de wetenschappelijke bewijzen zich op dat een gebrek aan vitamine D mee verantwoordelijk is voor een groot gamma klachten en gezondheidsproblemen die kunnen leiden tot ernstige cardiovasculaire ziektebeelden. Mensen met te weinig vitamine D krijgen sneller een te hoge bloeddruk, lijden vlugger aan insulineresistentie en hebben meer af te rekenen met ontstekingsreacties. Dit zijn slechts drie factoren die op termijn hart- en vaatproblemen kunnen veroorzaken. Uit statistieken van de Wereldgezondheidsorganisatie blijkt dat meer dan de helft van de volwassenen een tekort heeft aan vitamine D. Bij de senioren ligt dat percentage om en bij de 85 procent. In handboeken van klassieke geneeskunde zal je niets vinden over de relatie tussen een vitamine D-tekort en hartziekten. Dit heeft te maken met het feit dat het vitamine D-gebrek bijna onopgemerkt blijft. Toch is een vitamine D-deficiëntie een rechtstreeks gevolg van de meer bekende risicofactoren die tot cardiovasculaire klachten leiden. Slechte eetgewoonten, een sedentaire levensstijl, een werkagenda die vol staat met stressrijke taken en opdrachten, waardoor er geen tijd meer overblijft om rustig buiten te wandelen als de zon schijnt. Drie kleine middagwandelingen van telkens twintig minuten in de zon zetten de previtamine D, die in de huidcellen aanwezig zijn immers om tot geactiveerde vitamine D. Het probleem is echter dat er op jaarbasis te weinig zon in Vlaanderen en Nederland schijnt. Verder is het ook een feit dat mensen tot 95 procent van hun leven binnen leven. Ofwel zitten ze in hun kantoor, werken ze in een fabriek,

rijden ze met de auto of trein van en naar het werk. Lichaamsbeweging wordt meer en meer in fitnesscentra beoefend om minder afhankelijk te zijn van de weersomstandigheden, en als de mensen buiten wandelen is het huidoppervlak tot 95 procent bedekt. De gevolgen zijn eenvoudig. Enkel een dagelijks gebruik van vitamine D3 in combinatie met calcium kan de tekorten aan vitamine D opvangen en er op deze wijze voor zorgen dat veel minder mensen lijden aan een te hoge bloeddruk, of af te rekenen hebben met ontstekingsreacties (~ CRP-waarde in het bloed) aan de bloedvaten. Op dit laatste vlak is het merkwaardig vast te stellen dat statines (cholesterolverlagende medicijnen) de CRP-waarden minder laten dalen dan vitamine D3 dat wordt aangemaakt uit cholesterol.

Dosis vitamine D moet drastisch verhoogd worden Op een dag zonder zon zijn er volgens wetenschappers gemiddeld 2500 internationale eenheden vitamine D nodig om de goede kwaliteiten van de zon te vervangen. Dat is vijfmaal meer dan de huidige aanbevolen dagdosis. Volgens gespecialiseerde artsen ontstaat er slechts een vitamine toxiciteit boven een dagelijkse toediening van 10000 internationale eenheden (IE) per etmaal of een bloedconcentratie die hoger ligt dan 80 nanogram per milliliter bloed. Orthomoleculaire artsen blijven echter voorzichtig en adviseren 2000 tot 4000 IE vitamine D3 tijdens dagen zonder zon en de helft van deze dosis gedurende zomers zonnige perioden.

Voeding

Vitamine D helpt kanker voorkomen!

Vitamine D

Walter OM Faché

W

etenschappers en oncologen wisten al veertig jaar dat er een verband bestond tussen de ontwikkeling van borstkanker en de vitamine D-status in het lichaam van de mens. Men negeerde die kennis in de massamedia. Enkel orthomoleculaire artsen en onderzoekers, die verbonden zijn aan de universiteit van Californië in San Diego, maakten een meta-analyse van 63 gepubliceerde studies. Daaruit bleek dat het risico op het ontstaan van de meeste soorten kanker met 30 tot 50 procent kan beperkt worden door gebruik te maken van een vitamine D-supplement dat amper 3 eurocent kost!

Geen enkele krant, televisiestation of glossy magazine nam dit nieuws over. Zelfs het Amerikaans ‘National Cancer Institute’ negeerde het vitamine D-verhaal. In Europa gebeurde precies hetzelfde. Volgens de onderzoekers in San Diego sterven er jaarlijks in de Westerse wereld 150000 mensen aan de gevolgen van kanker, doodeenvoudig omdat ze een gebrek hebben aan vitamine D die we zelfs gratis van de zon kunnen krijgen. Meer dan de helft van de volwassenen en 85 procent van de senioren lijden – zonder het zelf te weten – aan een vitamine D-tekort. De media hadden het wel uitvoerig over Gleevec, een ontgoochelend kankermedicijn dat wel 1700 � per maand kost. Het vitamine D-dossier werd wel – bijna anoniem – gepubliceerd in ‘The American Journal of Public Health’. Vijftien jaar eerder hadden dezelfde wetenschappers een andere studie geschreven. Ook die bleef in totale anonimiteit achter. Ze stelden in de vroege jaren negentig vast dat de mortaliteit voor borstkanker 17 per 100000 vrouwen bedroeg in de zonnige zuiderse staten van de VS, tegenover 33 per 100000 in de meer Noordelijke staten, waar het gratis vitamine D-aanbod van de zon veel lager was. De resultaten van deze studie verschenen in Preventive Medicine 19: 614-22, 1990. Niemand reageerde op de waarschuwingen van de onderzoekers die er op aandrongen dat mensen meer vitamine D zouden innemen. Professor Cedric F. Garland doet dit nu opnieuw omdat de wetenschappelijke bewijskracht vandaag nog veel sterker is dan in 1990. Tot hier toe reageert er opnieuw niemand. Wie heeft er

nu interesse in een spotgoedkoop antikankermiddel dat bijna gratis is als er peperdure, bijna niet werkende medicijnen bestaan? De verbazing was dan ook groot toen onderzoekers, die verbonden zijn aan de universiteit van Rochester op 15 juni 2008 een studie publiceerden in ‘The International Journal of Cancer’ die het werkingsmechanisme van vitamine D tegenover kanker duidelijk maakte.

Fig.: Het wonder van vitamine D, dat in een zeer lage concentraties en op spectaculaire wijze het ontstaan van vele kankertypes kan voorkomen.

Hoe beschermt vitamine D mensen tegen kanker? Vitamine D induceert een specifiek gen die de expressie van een sleutelenzym activeert waardoor cellen beschermd worden tegen DNAschade die tot kanker kan leiden. Vitamine D beschermt lichaamcellen tegen oxidatieve stress. Zelfs bij een normaal celmetabolisme worden er vrije radicalen geproduceerd. Indien het aantal vrije radicalen te hoog wordt door aanvoer van chemische, giftige stoffen via voeding, drank of ingeademende lucht, kan er DNAschade optreden die vroegtijdige veroudering of kanker tot gevolg heeft. Professor Lee ontdekte dat vitamine D zich koppelt aan het G6PD-gen waardoor de activiteit van het glucose-6-fosfaat-dehydronase-enzym sterk toeneemt. Door een verhoogde aanwezigheid van dit enzym worden de vrije radicalen opgeruimd en kan er geen schade toegebracht worden aan het DNA en vermindert de kans op kanker of vervroegde celveroudering. Zonder voldoende vitamine D in het lichaam (2000 tot 10000 internationale eenheden per etmaal) werkt dit enzym onvoldoende. Vitamine D is dus een belangrijke vitamine die mensen beschermt!

Referenties: 1. Bo-Ying Bao, Yi-Fen Lee et al., Protective role of 1 , 25-dihydroxyvitamin D3 against oxidative stress in nonmalignant human prostate epithelial cells International Journal of Cancer, June 15th , Volume 122 Issue 12 (p 26992706), 2008 2. Cedric F. Garland et al., The Role of Vitamin D in Cancer Prevention, Am J Public Health 2006 96: 252-261, International Journal of Cancer,


11

Medisch Allergieën

Waarom krijgt iemand plots een allergie?

Dirk Bogaert

A

llergieën worden steeds algemener. In de afgelopen 20 jaar is in geïndustrialiseerde landen, zoals West-Europese landen, de Verenigde Staten en Australië, het aantal mensen met een allergie drie of zelfs vier keer zo groot geworden. Men schat dat een op de drie mensen jonger dan 18 jaar een of andere vorm van allergie heeft.

Fig. 1: Bomen, planten en gewassen kunnen mooi ogen, maar voor vervelende hooikoorts of andere allergieën zorgen indien het immuunsysteem van de mens niet optimaal werkt.

Wat is allergie?

Hoe werkt de neus?

Allergie is een overgevoeligheidsreactie van het afweersysteem van het lichaam op onschadelijke stoffen zoals stuifmeel, huidschilfers van dieren, huisstofmijt en schimmels. Deze stoffen, die altijd een soort eiwit bevatten, worden allergenen genoemd. Allergie voor deze stoffen geeft klachten van neusverstopping, niezen, snotteren, tranende ogen en jeuk aan ogen, neus en keel.

De binnenzijde van de neus is bekleed met slijmvlies. Dit slijmvlies zit vol met klieren die slijm kunnen produceren en met bloedvaten. Normaal wordt er precies genoeg slijm gemaakt om de neus prettig nat te houden. Het slijm in de neus werkt als een beschermende laag tegen bacteriën en virussen. Te veel slijm in de neus veroorzaakt snotteren. Naast te veel slijm in de neus veroorzaakt met name verdikking van het neusslijmvlies neusverstopping. Deze slijmvliesverdikking ontstaat als de bloedvaten in het neusslijmvlies tijdelijk bloed vasthouden en hierdoor toenemen in dikte, zoals bij een aanval van allergie.

Wat is hooikoorts? Aan het eind van de vorige eeuw werd ontdekt dat de klachten van allergie voornamelijk voorkwamen aan het einde van de zomer, tijdens het hooien. De ziekte werd daarom "hooikoorts" genoemd. Maar hooikoorts wordt niet veroorzaakt door hooi maar door stuifmeel van bloeiend gras. Omdat allergie ook veroorzaakt kan worden door allerlei andere stoffen kan beter gesproken worden over ‘allergische rhinitis’, dat allergische reactie van de neus betekent.

12


Wat gebeurt er bij een allergie aanval? Als een allergeen in de neus terechtkomt, ontstaat een reactie van het neusslijmvlies. Het afweersysteem van de neus reageert abnormaal op het allergeen en wil er zo snel mogelijk van af geraken. Het allergeen bindt aan antistoffen die aan cellen in het neusslijmvlies gebonden zijn. De binding van allergeen aan deze antistoffen stimuleert de cel waardoor

Medisch Allergieën

Fig. 2: Bij een koemelkallergie reageert men op eiwit in de melk.

bepaalde stoffen vrijkomen, zoals histamine. Deze stoffen verwijden kleine bloedvaatjes en dit heeft de verschijnselen van allergie zoals een jeukende neus, niezen en neusverstopping tot gevolg. Men noemt dit allergische rhinitis.

Waarom krijgt iemand plots een allergie? Vermoeidheid, een verzwakt immuunsysteem en het eten van teveel eiwitten kunnen er voor zorgen dat iemand vorig jaar nog geen hinder ondervond van een allergie en dit jaar wel. Volgens sommige wetenschappers en artsen is iemand die last heeft van een allergie of hooikoorts gedoemd om er zijn verdere leven mee te worden geconfronteerd. De orthomoleculaire geneeskunde en voedingsleer toont echter aan dat allergieën – mits wat veranderingen aan de levensstijl – wel terug kunnen verdwijnen. Meestal zal een arts er alles aan doen om zijn patiënt met een allergie te helpen door de symptomen te bestrijden en het advies te geven om het allergeencontact te vermijden. Op deze wijze neemt men de oorzaak van de allergie niet weg. Dat moet gebeuren door het immuunsysteem te verbeteren.

Opletten met eiwitrijke voeding! Veel allergenen zijn opgebouwd uit eiwitten. Heeft men een allergie voor huisstofmijt dan vindt de reactie plaats op de eiwitbestanddelen die in de uitwerpselen van de huisstofmijt zitten in het huisstof. Bij een koemelkallergie reageert men op eiwit in de melk. Eiwitten zijn grote moleculen die worden afgebroken tot kleinere bouwstenen die we de aminozuren noemen. Bij een onvolledige afbraak kunnen grote stukken eiwit het lichaam binnen dringen. Ze worden dan als lichaamsvreemd beschouwd waardoor er een allergische reactie plaatsvindt. Een andere oorzaak voor het ontstaan van een allergie is een verminderde kwaliteit van de slijmvliezen. Niet optimaal functionerende slijmvliezen laten immers ook toe dat er eiwitten het organisme binnendringen. Indien men de kwaliteit van de slijmvliezen verbetert – bijvoorbeeld met een omega 7-supplement (duindoornbes) – dan kan men de allergie voorkomen nog voordat het immuunsysteem hoeft te reageren. Ook vitamine C, multivitaminen, zink, bioflavonoïden uit groenten en fruit en het vetzuur GLA zijn voedingsfactoren die de kwaliteit van de slijmvliezen kunnen verbeteren.

1. Minder eiwitrijk eten zal een positieve bijdrage leveren aan het verminderen van een allergieontwikkeling. 2. Een goede vertering zorgt er voor dat de meeste allergenen afgebroken worden. 3. Mensen die allergieën willen voorkomen moeten ook zoveel mogelijk factoren elimineren die het immuunsysteem belasten. Denk dan vooral aan slaaptekort, overbelasting, synthetische toevoegingen aan voedingsmiddelen, stress, luchtverontreiniging, medicijnen, straling, inentingen en vaccinaties. 4. Het immuunsysteem moet men versterken door voldoende inname van voedingsfactoren waar het afweerstelsel van afhankelijk is zoals antioxidanten, vitamine C en vitamine E, selenium, carotenoïden en plantaardige voedingsstoffen die van nature voorkomen in groente en fruit. 5. Een evenwichtige darmflora is ook van cruciaal belang voor een optimaal functionerend immuunsysteem. Gebruik daarom voldoende pre- en probiotica. Ook chlorofyl uit chlorella, ginseng en echinacea en vlierbes zijn immuunverhogende preparaten.


13

Advieshoekje van Walter Faché

Welke orthomoleculaire stoffen helpen tijdens een allergische aanval en bij hooikoorts in het bijzonder? Quercetine

De plantaardige stof (bioflavonoïde) quercetine wordt vaak toegepast bij hooikoortsklachten. Het is een stof die van nature voorkomt in bijvoorbeeld uien, broccoli en knoflook. Quercetine heeft vele eigenschappen, waaronder het verminderen van symptomen van allergieën, doordat het de productie van histamine kan verhinderen. Het wordt aangeraden om quercetine in complexvorm met andere bioflavonoïden (zoals rutine en hesperidine) en vitamine C te gebruiken. Dit is de vorm waarin quercetine in de natuur aangetroffen wordt.

Bromelaïne

Bromelaïne heeft een zeer actieve enzymatische werking bij het verteren van vele soorten eiwitten, mede dankzij het grote pHbereik. De kracht en biologische activiteit van bromelaïne hangt af van de aanwezigheid en hoeveelheid van de diverse actieve bestanddelen. De werkzaamheid als eiwitverteerder wordt gemeten in zogenaamde GDU ofwel ‘gelatin digesting units’ (gelatine verteerbare eenheden), welke de hoeveelheid eiwit weergeeft, die door een bepaalde hoeveelheid bromelaïne kan worden verteerd. Bromelaïne is als voedingsaanvulling verkrijgbaar in twee sterkten: 600 GDU/gr en 2.000 GDU/gr. Deze laatste, hogere sterkte wordt vanwege de werkzaamheid veelal geprefereerd bij de behandeling van hooikoorts. Bromelaïne voorkomt ook ontstekingsreacties die dikwijls samengaan met een allergische reactie. Aangezien bromelaïne ook tussenkomt in het verteringsproces van eiwitten, verminderen de symptomen bij hooikoortspatiënten.

Vitamine A

Vitamine A is een krachtig afweerversterkend middel. Gebruik 25000 internationale eenheden (IU) onder de vorm van een emulsie voor een betere assimilatie en verhoogde veiligheid bij grote dosissen. Zwangere vrouwen mogen niet meer dan 10000 internationale eenheden vitamine A innemen per dag.

Vitamine B-complex

Alle B vitaminen zijn noodzakelijk voor een degelijke werking van het immuunsysteem. Veel mensen weten niet eens dat ze een gebrek hebben aan een aantal B-vitaminen. Kies dagelijks voor een kwaliteitsvol vitamine B-complex en voeg daarbij ook iedere dag driemaal 100 milligram vitamine B5 en tweemaal per dag 50 milligram vitamine B6.

Vitamine C

Bio-Ester C wordt beschouwd als de derde generatie vitamine C na ascorbinezuur en de mineraalascorbaten. Zodra vitamine C in het lichaam is opgenomen, wordt het omgezet in metabolieten, waarvan de belangrijkste threonzuur is. Deze metabolieten bevorderen de opname en benutting van vitamine C in het lichaam. Bovendien blijkt threonzuur in staat om reeds in het lichaam opgeslagen vitamine C te mobiliseren en beschikbaar te maken voor stofwisselingsprocessen. Bio-Ester C belast de maag niet en heeft geen nadelige invloed op tandglazuur. Het is een zeer krachtige antioxidant die het afweersysteem versterkt en ontstekingswerend werkt. Gebruik driemaal per dag 3000 tot 10000 milligram; dit in functie van de darmtolerantie. Verminder de hoeveelheid tot er een dagelijkse vlotte stoelgang ontstaat. De darmen moeten immers in staat zijn alle overtollige eiwitten zo snel mogelijk te verwijderen om te verhinderen dat ze in het bloed terechtkomen.

Zink

Mensen met allergieën en hooikoorts hebben meestal ook extra zink nodig. Zink versterkt het immuunsysteem. Gebruik dagelijks 50 tot 80 milligram zinkmonomethionine. Neem nooit meer dan 100 milligram zink per dag in.

Bijkomende voeding- en andere hygiënetips 1. Eet meer biologisch fruit, groenten, volle granen en noten. Zorg voor een vezelrijk voedingspatroon teneinde voldoende vitaminen en mineralen te consumeren en de darmtransit te bevorderen. 2. Radijsjes eten is goed voor een loopneus en neusverstoppingen. 3. Vermijd de volgende producten: snoep, gebak, chocolade, koffie, alle melkproducten behalve biologische natuuryoghurt, voeding verpakt in blik, frisdrank, suikers, geraffineerde granen. 4. Neem een stortbad telkens je enkele uren buiten hebt gewerkt. Pollen komen op je huid en haren terecht. Het is belangrijk om ze af te spoelen. Verwissel ook regelmatig van kledij om precies dezelfde reden. 5. Gebruik indien mogelijk een degelijk luchtzuiveringsapparaat in je woon- en werkomgeving.

Besluit Hooikoorts en veel andere allergieën kunnen perfect onder controle gehouden worden of zelfs volledig verdwijnen indien men bereid is gezonde veranderingen in de levensstijl aan te brengen. Probeer in de mate van het mogelijke chirurgie en cortisonepreparaten te vermijden voor de behandeling van een allergie. Ook de meeste antihistaminemedicijnen hebben soms vervelende nevenwerkingen. Vertrouw eerst op de natuur, de orthomoleculaire geneeskunde en op je eigen discipline.

14


Voorkom sinusitis

Medisch dossier Luchtvervuiling

Luchtvervuiling leidt tot meer sinusitis

V

orige maand verscheen er een bericht in een aantal Belgische media waaruit bleek dat er iedere dag 18 mensen in ons land sterven aan de gevolgen van luchtvervuiling. Op jaarbasis betekent dit 6570 sterfgevallen door een gebrek aan zuivere lucht. Geen enkele officiële instantie reageerde op dit trieste nieuwsfeit. Luchtvervuiling is dan ook een wereldwijd probleem dat om een globale aanpak vraagt. Het ziet er trouwens niet naar uit dat multinationals en regeringsleiders wereldwijd bereid zijn te werken aan een betere luchtkwaliteit. Het tegendeel is – mondiaal bekeken – eerder de realiteit.

Wat kun je doen om sinusitis in een vervuilde en overbevolkte wereld te voorkomen? Zorg voor voldoende vochtige lucht in je leef- en werkomgeving. De luchtvochtigheid zou om en bij de 60 procent moeten liggen. Vergeet niet dat verwarmingsapparatuur en koude lucht de sinussen uitdroogt. Een goede ventilatie kan al wonderen verrichten om de ideale luchtvochtigheid te bereiken en sinusitis te vermijden. Een andere tip is een zeer fijne waterverstuiver in zakformaat bij de hand te houden. Zo zorg je zelf voor de nodige luchtvochtigheid in een kurkdroge omgeving.

Drink iedere dag ook voldoende water. Vermijd een overmatige koffie- en alcoholconsumptie. Koffie en alcohol drogen de sinussen uit. Opteer voor zuiver water. Drink minstens anderhalve liter per dag. De sinusmembranen moeten immers goed gehydrateerd worden teneinde problemen te voorkomen. Probeer zware fysieke inspanningen te vermijden gedurende de meest vervuilde uren van de dag. Concreet betekent dit dat recreatieve sporters enkel nog tijdens de ochtenduren aan beweging kunnen doen. Na acht uur ’s avonds is een andere mogelijkheid, maar avondsport kan resulteren in een te hoge rusthartslag en bloeddruk waardoor er slaapproblemen kunnen optreden.

Dirk Bogaert

Fig. 1: Bij sinusitis komt het er op aan om de uitdroging van de sinusmembranen te voorkomen.

w w w.v i o w. b e - v ij f d e ja a r g a n g 20 0 8

15

Medisch dossier Luchtvervuiling

Fig. 2: De lichte ‘mist’ boven de stad is luchtvervuiling. Luchtvervuiling doodt in België 18 mensen per dag en is verder verantwoordelijk voor heel van pulmonaire en cardiovasculaire aandoeningen en chronische sinusitis.

Referentie: Jaakkola MS, Yang L et al. Office work exposures [corrected] and respiratory and sick building syndrome symptoms. Occup Environ Med. 2007 Mar;64(3):178-84.

16


Zorg voor een optimale hygiëne in de woon, werk- , en slaapomgeving. Stof veroorzaakt allergische reacties en geblokkeerde pijnlijke sinussen. Beperk het gebruik van gordijnen, tapijten of met chemische stoffen gemaakte vloerbekledingen die stofdeeltjes afgeven.

-

Welke eenvoudige middeltjes bestaan er om sinusitissymptomen te verlichten?

-

Geblokkeerde sinussen zijn pijnlijk en geven een griepgevoel. Probeer deze tips om je snel beter te voelen: - Neem een handdoek, maak die nat met heet water en leg de handdoek op je voorhoofd. Vochtige warmte ontzwelt de sinussen waardoor er minder hinder ontstaat. - Neem een warm stortbad. Ook dat is een probaat middel om ontstoken of geïrriteerde sinussen te openen. - Neem een fijne zoutwaterverstuiver en spuit het zachte zoute vocht in je neus, of breng een dagje aan zee door. Zeelucht is goed voor sinusitislijders zolang ze beschut blijven tegen een eventuele koude wind. - Neem een dampbad met eucalyptus. Voeg

-

vijf druppels eucalyptusolie toe aan heet water, leg een handdoek over je hoofd en buig over het dampend bad. Haal diep adem en voel hoe de klachten duidelijk verminderen. Gebruik pittige kruiden bij de maaltijden. Curry staat er bijvoorbeeld om bekend dat het de ademhaling van sinusitislijders duidelijk verbetert. Eet zelfgemaakte, volwaardige kippensoep. Hete kippensoep helpt om de dikke slijmen in de mond, de keel, de sinussen en de longen te verdunnen. Pas ook de hierboven beschreven preventieve maatregelen toe. Opgelet! Mensen die een vliegreis plannen met een sinusinfectie zullen een pijnlijke vlucht meemaken. Het is beter om geen vliegreis te plannen of een middel aan boord mee te nemen dat de dikke slijmen sterk kan verdunnen. Vliegen op tienduizend meter hoogte in droge, vervuilde lucht is eigenlijk geen optie voor een sinusitislijder. Indien het toch absoluut moet kan een zoutwaterverstuiver of een of meerdere van de hoger vermelde tips toch enig soelaas brengen.

Sport en Leefstijl Ubiquinol

Ubiquinol kan levens van atleten redden tijdens de Olympische Spelen! Walter OM Faché

D

e klimatologische omstandigheden voor topatleten in Peking zijn verre van optimaal. Extreme luchtvervuiling heeft verschillende deelnemers al doen besluiten slechts aan een beperkt aantal disciplines deel te nemen. Vanuit diverse trainingskampen wordt vernomen dat de atleten dagelijks hoge dosissen voedingssupplementen zullen gebruiken in de hoop minder vermoeid en uitgeput te zijn en het aantal spierblessures te beperken.

Fig. 1: Olympisch stadium Peking

Voor iedereen die straks in Peking actief is, maar ook voor de sportief ingestelde mensen in Vlaanderen en Nederland bestaat er sinds kort een nieuwe en verbeterde vorm van het coënzym Q10, de ubiquinolvorm.

Spierblessures bij sportmensen verminderen Japans onderzoek toont aan dat de inname van coënzym Q10 (CoQ10) spierproblemen kan voorkomen. Het risiconiveau van slijtage en scheuring van de spieren (zoals een verhoogde aanwezigheid van creatinekinase en lipidperoxide-markers) was gedurende studies duidelijk lager in de groep van sporters die dagelijks 300 milligram

coënzym Q10 gebruikten, vergeleken met een placebogroep. Dit duidt op een positieve werking van CoQ10 op het voorkomen van spierschade als gevolg van inspanning. De volledige studie werd online gepubliceerd in the British Journal of Nutrition (1).

Coënzym Q10 verbetert prestaties en vermindert vermoeidheid bij recreatieve sporters! Bij gezonde vrijwilligers (gemiddelde leeftijd 37,5 jaar) verminderde een acht dagen lange inname van 300 mg CoQ10 per dag de vermoeidheid na een inspanningstest. De inspanningstest werd uitgevoerd met een fiets ergometer gedurende twee maal twee

Referenties: 1. Littarru GP, Tiano L. Bioenergetic and antioxidant properties of coenzyme Q10: recent developments. Mol Biotechnol. 2007 Sep;37(1):31-7. 2. Kaikkonen J, Kosonen L et al., Effect of combined coenzyme Q10 and dalpha-tocopheryl acetate supplementation on exercise-induced lipid peroxidation and muscular damage: a placebocontrolled double-blind study in marathon runners. Free Radic Res. 1998 Jul;29(1):85-92.


17

Sport en Leefstijl

SELENIUM+ZINC

Ubiquinol

��

��

� � � � � � � � �

De veilige keuze om gezond en actief te blijven

��

��

��

��

��

�

��

��

��

��

• �� Volledige ��antioxidantenformule ��

��

• Voor een optimale bescherming bij élke inname • Om opnieuw fit te worden!

��

��

��

Dé sleutel-elementen voor de gezondheid. SELENIUM+ZINC is een basiscomplex van primaire antioxidanten, bevattende de vitaminen A, B6, C en E en de spoorelementen zink en selenium. Pharma Nord ontwikkelde en produceert als eerste een organisch gistpreparaat, gestandaardiseerd op 70% selenomethionine dat als seleniumbron gebruikt wordt in SELENIUM+ZINC. Deze organische vorm kent een maximale biologische activiteit.

Bewezen doeltreffendheid

��

De doeltreffendheid van SELENIUM+ZINC werd bewezen in een placebogecontroleerde dubbelblindstudie met goed getrainde personen tijdens een trektocht in de Himalaya.

�

��

uur. Bovendien verbeterde de prestatie (maximale fietssnelheid) en trad er sneller herstel op na de inspanning. Coënzym Q10 is nodig bij de vorming van ATP in de mitochondriën, de opslagvorm van cellulaire energie. Bij lichamelijke inspanning is de energiebehoefte verhoogd en ontstaan er meer zuurstofradicalen door de versnelde stofwisseling. NADH regenereert coënzym Q10 nadat het zijn werk heeft gedaan, zodat het steeds opnieuw beschikbaar is bij de energievorming. Coënzym Q10 en NADH vullen elkaar aan om bij lichamelijke inspanning de energiehuishouding efficiënter te laten verlopen en het uithoudingsvermogen en de prestatie te verbeteren. (2)

Evolutie van de antioxidante capaciteit Vitamine C

Placebo SELENIUM+ZINC

Vitamine E Selenium Voor

28 dagen

Na

J. Pincemail, J. Lecomte en coll., "Oxidatieve stress, antioxidantia en lichaamsbeweging". Medi-Sfeer 09/2001; 323-326.

Het antioxidantenprofiel van de groep die SELENIUM+ZINC had ingenomen bleef ongewijzigd daar waar bij de placebogroep een daling tot 30% waargenomen werd.

BE_SelenZink_Ad_Orthofyto_LeefNu_1006

��

Concentratie aan antioxidante nutrïenten

��

Coënzym Q10 beschermt hart tegen luchtvervuiling! Sportmensen die in vervuilde lucht topprestaties moeten afleveren hebben meestal verlaagde hoeveelheden coënzym Q10 en superoxide dismutase (SOD). Dit kan tot plots hartfalen leiden. Beide genoemde antioxidanten zijn belangrijk voor het wegvangen van vrije radicalen om beschadigingen van de vaatwand te voorkomen.(3)

18


SELENIUM+ZINC bestaat in verpakkingen van 30, 90 en 150 tabletten. Verkrijgbaar in apotheken, 1 tablet per dag

Innoverend voor de gezondheid Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel. 02/720.51.20 – Fax 02/720.51.60 E-mail:[email protected]

Milieu Biologische landbouw

Gebiologeerd door landbouw

Waarom biologische landbouw een verrijking zal blijven voor onze maatschappij Joost Meeusen

B

iologisch is niet meteen de meest verduidelijkende term voor een vorm van landbouw die zich tracht te distantiëren van de reguliere landbouw. Biologisch landbouw wordt door de consument doorgaans verengd tot landbouw-zonder- bestrijdingsmiddelen. Maar het biologische slaat eigenlijk niet zozeer op pesticiden en insecticiden, maar wel op de relatie tussen landbouw en haar (levende) omgeving. In dat opzicht vinden we zelfs vele parallellen met orthomoleculaire geneeskunde.

Ontstaan van biologische landbouw In de jaren '20 van vorige eeuw ontstond bij een groep landbouwers de bezorgdheid omtrent de toenemende industrialisering van de landbouw. Zo vonden dat door de toenmalige landbouwtechnieken de toestand van de bodem er niet op verbeterde. De antroposoof Rudolf Steiner hield over deze bekommernis een reeks lezingen over de landbouw, die de inspiratie vormde voor een biodynamische beweging in de landbouw. In eerste instantie is biologische landbouw ontstaan door een slechte ervaring van de landbouwer met de moderne technologieën. De bodem was uitgeput, de kwaliteit van de gewassen ging erop achteruit en DDT had een zichtbaar vernietigende invloed op de omgeving. De belangrijkste drijfveer bleef echter het behoud van onafhankelijkheid. Landbouw moest zoveel mogelijk op zelfvoorziening berusten: het zelf instaan voor de productie van meststoffen, zaden en bestrijdingsmiddelen. De biologisch landbouw kreeg een nieuwe elan in de jaren '70 dankzij de groene beweging. Nieuwe concepten van landbouw werden geïn-

troduceerd die meer de nadruk legden op milieu en natuurlijkheid. De biologische landbouw kende vele nieuwkomers, maar ook velen kregen tevens het deksel op hun neus. Biologische landbouw vraagt om creativiteit, opleiding en een bijzondere expertise, meer dan reguliere landbouw. Congressen werden gehouden die steeds naar een preciezere definitie van biologische landbouw leidden. In de jaren '90 werd alles meer en meer gereguleerd, tot erkenning vanuit overheidswege toe.

Het concept biologische landbouw Vroeger werd biologische landbouw ingevuld volgens de ideeën van de beoefenaar. Dankzij de preciezere definitie van tegenwoordig weten we dat biologische landbouw inhoudelijk zeer ruim blijft, veel ruimer dan het landbouw-zonder-'ciden-concept.

Holistisch

Orthomoleculaire geneeskunde en biologische landbouw liggen hier duidelijk op dezelfde lijn. Verantwoorde geneeskunde betrekt zoveel mogelijk aspecten in het genezingsproces en richt niet louter op het wegwerken van symp-

Ortho en bio Biologische landbouw vormt een veel grotere uitdaging dan reguliere landbouw, juist omdat het gebruik van synthetische stoffen de gemakkelijkste weg is. Door de natuurlijke cycli niet te overschrijden en door zoveel mogelijk beroep te doen op het eigen afweersysteem van de plant staat biologische landbouw sterker in harmonie met haar omgeving. Orthomoleculaire geneeskunde vertrekt ook vanuit het zelfregenerend vermogen van het lichaam en grijpt enkel in met lichaamseigen stoffen.


19

Milieu Biologische landbouw tomen. Reguliere landbouw focust zich teveel op productiviteit en verliest daardoor de gehele context van landbouw uit het oog: het milieu, duurzaamheid, gezondheid, landbouwerssociologie en arbeidsethiek. Landbouw is meer dan productie van voedsel; het vormt tevens een belangrijk aandeel van de maatschappij.

Productie

Om maar te zeggen dat het voornaamste doeleinde van biologische landbouw nog steeds de productie van voedsel is: van hoge kwaliteit in voldoende kwantiteit. Biologische landbouw bewerkt de bodem zoals wij onze darm moeten verzorgen. Men vindt het principe van organische bemesting gedeeltelijk ook terug in onze lichaamsverzorging, waar de goede zorg voor de darmflora leidt tot een verhoogd immuunsysteem en een verhoogde opname van voedingsstoffen

Bodem

Bijzondere aandacht gaat naar de bodembiologie. Het is zeer duidelijk aangetoond dat organische meststoffen hier superieur zijn. Organische meststoffen voeden niet de plant, wel de bodemorganismen (bacteriën, microscopische wormen en regenwormen). Deze bodemorganismen zorgen voor een humusrijke grond die het water en mineralen goed kunnen bijhouden. Bodems die enkel snelle synthetische meststoffen krijgen, bevatten minder structuur. Een groot deel van de nutriënten zal wegspoelen, samen met een deel van de mineralen die de bodempartikels zelf leveren.

Bodemwater

Fig. 2: Een gewone akkerrand is een al een enorm milieuvriendelijke maatregel dat als een netwerk doorheen de landbouwarealen verweven kan worden. Voor vele zeldzame akkerplanten, insecten en vogels kan dit een laatste toevluchtsoord betekenen.

20


De overtollige nutriënten (nitraten, sulfaten en fosfaten) en de chemicaliën spoelen via het bodemwater weg naar de rivieren. Deze nutrienten vetmesten de algen in het water, die door hun expansie al het zuurstof gaan verbruiken; een evolutie die ten koste gaat van het visbestand. Men noemt dit fenomeen eutrofiëring. Met chemicaliën is het soms erger gesteld: deze worden nauwelijks afgebroken en komen uiteindelijk terecht in ons drinkwater.

Genetische diversiteit

Ook van genetische diversiteit hebben biologische landbouwers een punt gemaakt. Vele gewassen zijn het werk van eeuwenlang kruisen

en selecteren, waardoor ze op maat zijn geteeld van de lokale omstandigheden. Elke regio verwierf hierdoor eigen genetische varianten van eenzelfde gewas. Zaden wordt thans meer en meer geleverd door multinationals, waardoor een deel van de diversiteit verloren zal gaan. Bepaalde instanties zijn nu druk bezig om zaadbanken aan te leggen om deze genetische variatie voor het nageslacht te bewaren.

Milieu

Hoewel geen absolute voorwaarde is biologische landbouw meer geneigd de kleinschaligheid op te zoeken. Dit betekent kleinere percelen, meer variatie en het veelvuldig gebruik van landschapselementen, zoals hagen, bomenrijen, akkerranden en graslanden. Dit komt niet alleen het landschap ten goede, maar ook de biodiversiteit. Traditionele akkerranden hebben veelal een eigen flora die door de toenemende industrialisering is verdwenen. Akkerranden zijn belangrijke landschapselementen die ondanks de monocultuur van de akkers toch de aanwezigheid van vogels en insecten kunnen bevorderen.

Duurzaam

Door de impact op het milieu te verminderen en toekomstige bodemvruchtbaarheid te garanderen, hoopt men ook de komende generaties in alle welzijn te kunnen laten genieten van wat de aarde voortbrengt. Ook de productie van enkel bio-afbreekbare stoffen en het gebruik van hernieuwbare bronnen zijn hier vereisten.

Sociologie en arbeidsethiek

In de meest geïndustrialiseerde vorm van landbouw zijn landbouwers slechts loonarbeiders van hun afnemers. Ze produceren één product, krijgen daar de middelen voor en zijn verzekerd van hun afzet en/of inkomen (bijvoorbeeld bij een mindere oogst). In feite is dergelijke landbouw vervreemd van de essentie van landbouw: een zelfstandig en zelfvoorzienend ondernemen dat voldoening oplevert. Op sociologisch vlak is biologische landbouw nauwelijks te vergelijken met gewone landbouw. Gewone landbouw is vervreemd geraakt met het publiek, getuige televisieprogramma's zoals 'boer zkt vrouw' en de problemen op vlak van voedselveiligheid. Het anoniem produceren van voedsel houdt fraude in de hand, vooral wanneer het voedsel nog tal van andere industriële bewerkingen moet ondergaan. Biologische landbouw zoekt daarentegen naar meer betrokkenheid met de gemeenschap, wat te merken is aan vakantieboerderijen en de groenteabonnementen. Bij deze laatste kan de consument wekelijks seizoensgebonden groenten bestellen dat via centrale afhaalpunten aangeleverd wordt. Biologische landbouw is een stap in de richting van een sociaal en ecologisch verantwoord 'totaalproductieproces'. De landbouwer staat er voor in om te waken over bodem-, water- en landschapsgebruik, evenals om een voor zichzelf veilige werkomgeving te garanderen.

Milieu Biologische landbouw

Betere kwaliteit

Haalbaarheid

Organisch geteelde groenten en fruit zijn rijker aan nutriënten, doch niet spectaculair. In een studie zag men hogere concentraties aan polyfenolen, maar niet aan vitamine E en vitamine C. Biologische landbouwers voelen hun producten tevens aan als van betere kwaliteit.

Men moet natuurlijk de vraag stellen of biologische landbouw de wereldbevolking kan voeden. Men mag de discussie niet laten overschaduwen door 'natuurlijkheidskwesties' wanneer mensen overal van honger omkomen, hoewel dit voor een kwestie van ongelijke verdeling is.

De betere kwaliteit kan verklaard worden door de tragere groei, waardoor de planten meer nutriënten kunnen opnemen. Omdat biologische planten zoveel mogelijk zelf instaan voor de verdediging tegen ziekten en parasieten, moeten ze hiervoor ook meer stoffen produceren. Meestal gaat het om polyfenolen en terpenen die sterk in de belangstelling staan voor hun gezondheidsbevorderende eigenschappen.

Alle landbouw zal ooit moeten omschakelen naar duurzamere praktijken, en voorlopig slaagt de biologische landbouw daar in. Op vlak van productiviteit en energiezuinigheid blijft nog veel ruimte over voor innovatie. Tot slot zal biologische landbouw steeds de enige optie zijn in de randgebieden van natuurgebieden, in gebieden waar aan waterwinning wordt gedaan en in dichtbevolkte zones.

Chemische bestrijdingsmiddelen De bekommernis over pesticiden zijn terecht. Vele zijn biologisch niet afbreekbaar en komen terug in het drinkwater. Aangezien biologische landbouw van hetzelfde water afhankelijk is, vindt men de chemische residuen ook terug in biologische groenten en fruit. Ook via de lucht komen biologische gewassen in contact met zulke pesticiden. Pesticiden die wij via de voeding binnenkrijgen niet de grootste bekommernis. Vaak zijn het zeer lage, bijna verwaarloosbare concentraties. Maar van andere groenten en fruit is geweten dat ze meermaals behandeld worden op een onverantwoorde manier. Tot slot legt men ook de bewijslast in het verkeerde kamp: pas als potentiële schade aangetoond wordt, worden normen strenger gemaakt, en niet pas wanneer de veiligheid van een stof gewaarborgd is. Niet de consument is het grootste slachtoffer, wel de landbouwer. Tijdens het manipuleren en sproeien dringen de chemicaliën het lichaam via de longen binnen. De belangrijkste effect liggen op vlak van vaste tumoren, bloedkankers, neurodegeneratieve ziekten en geboorteafwijkingen. Kinderen zijn extra gevoelig met hun onderontwikkeld detoxificatiesysteem.

Longkanker

Parkinson

“Bijna dertig procent van de landbouwers gebruiken pesticiden die een potentieel risico voor longkanker in houden.” Een overzicht uit 1999 gaf aan dat 12 van de twintig studies een positieve associatie tussen het gebruik van pesticiden en de ziekte van Parkinson aan het licht bracht. In extreme gevallen vond men een zevenvoudig verhoogd risico, maar andere studies besluiten een mildere verdubbeling van het risico.

Prostaat Borstkanker

Aan sommige insecticiden kent men een hormonale (oestrogene) werking toe, maar meestal is die niet zo sterk. Dergelijke werking kan het ontstaan van borstkanker bevorderen. Er bestaan sterkere xeno-oestrogenen (bijv. parabenen in cosmetica).

Natuur- en lichaamsvreemde stoffen Zowel de biologische als de orthomoleculaire geneeskunde staan onder druk van multinationals: de chemische en de farmaceutische industrie. Verkoop is hier belangrijker dan milieu en gezondheid, waardoor het onduidelijk is geworden in welke mate pesticiden of geneesmiddelen nog nodig zijn.

Metolachlor, Pendimethaline, Chlorpyrifos, Diazinon, organofosfaatinsecticiden (Dieldrin), carbamaatinsecticiden, Dicamba, Carbofuran Paraquat, Rotenon, Maneb, Dieldrin

Referenties chemische bestrijdingsmiddelen: 1. Alavanja MCR, Dosemeci M et al. Pesticides and Lung Cancer Risk in the Agricultural Health Study Cohort. Am J Epidemiol. 160:876-885, 2004 2. Kamel F, Tanner CM et al. Pesticide exposure and self-reported Parkinson's disease in the agricultural health study. Am J Epidemiol. 165:364-374, 2007 3. Engel LS, Hill DA et al. Pesticide use and breast cancer risk among farmers’ wives in the agricultural health study. Am J Epidemiol. 161:121-135, 2005 4. Cohen M. Environmental toxins and health. The health impact of pesticides. Australian Family Physician 2007; Vol. 36, No. 12 5. Lee WJ, Hoppin JA et al. Cancer incidence among pesticide applicators exposed to alachlor in the agricultural health study. Am J Epidemiol. 2004; 159:373-380

Aldrin, Chlordane, Dieldrin, DDT, Heptachlor, and methylbromide (bodemsterilisatie) 2,4,5-TP Dieldrin Captan 2,4,5-T

Tabel: gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen wordt vaak in verband gebracht met kankers en hersenziekten bij de landbouwer. Een aantal van de vernoemde bestrijdingsmiddelen worden wel niet meer gebruikt.


21

Milieu Biohaalbaarheid

Biologische landbouw heeft toekomst als niche markt Interview met Professor David Pimentel, verbonden aan de Amerikaanse Cornell Universiteit

O

ndanks de inspanningen die gedaan worden, blijft de biologische landbouw in Vlaanderen en België geconfronteerd met zeer veel moeilijkheden. De biogroei stagneert en de vooropgestelde doelstellingen om 10 procent van het landbouwareaal tegen 2010 biologisch te maken, blijken totaal onrealistisch. Men kan zich dan ook afvragen of biologische landbouw in België en vooral Vlaanderen wel mogelijkheden heeft. De evolutie van de biolandbouw verraadt een spanningsveld dat complexer is dan het inmiddels wereldberoemd geworden dossier Brussel-Halle-Vilvoorde. Enerzijds is er een sterke wil om biologische landbouw te promoten, anderzijds komt de ontwikkeling niet van en uit de grond. Deze evolutie geldt niet enkel voor Vlaanderen. Het is een fenomeen dat zich wereldwijd voordoet.

Zelfs buurland Nederland moet haar biologische landbouwplannen bijsturen. Ook daar wilde men tegen 2010 tien procent van alle landbouwproducten door de bioboer laten produceren, maar men slaagt er niet in.

Het gebrek aan landbouwgronden, gekoppeld aan een stijgende overbevolking (in 2050 zouden er negen miljard mensen op aarde leven) zet de grote multinationale distributieketens er toe aan niet voor de biologische landbouw te kiezen. Er dreigen op termijn immers immense bevoorradingsproblemen. Ik zie wel in iedere supermarkt van de geïndustrialiseerde wereld een 'biologisch hoekje' ontstaan, meer niet. Kortom de biologische landbouwer heeft een toekomst als 'artisanale' leverancier van kwaliteitsvolle voedingsproducten, maar bioboeren zullen nooit in staat zijn de wereld te voorzien van voldoende voedsel."

Ondertussen zijn er zowel in Vlaanderen als in Nederland dikke rapporten geschreven over de haalbaarheid en de toekomst van de biologische landbouw. Iedereen is het er over eens dat de LeefNu: Hoe ziet u de toekomst van bioboeren zullen blijven bestaan, maar dat ze de wereldvoedselproductie? altijd maar een 'niche markt' zullen vertegenwoordigen. Bioproducten worden straks het Professor Pimentel: "Een kleine fractie mensen voorrecht van de financieel sterkere burger. zal kunnen genieten van biologische landbouw. In onze zoektocht naar klare en duidelijke uitHet merendeel, zo'n 95 %, zal zich tevreden spraken met betrekking tot de biolandbouw moeten stellen met goedkopere producten die vonden we enkel professor emeafkomstig zijn uit de intensieve landritus David Pimentel, die ver“Voedseltekort bouw, waar chemische pesticiden en bonden is aan de Amerikaanse dito bodemverbeteraars een absozet rem op Cornell Universiteit, bereid om lute 'must' zijn teneinde voldoende groei biologische te kunnen produceren. Er komt echecht tot de kern van de zaak landbouw” door te dringen. ter nog meer op ons af. De genetisch "Het ziet er niet naar uit dat gemanipuleerde gewassen zijn de biologische landbouw ooit meer dan 10 proechte garantie om de wereldbevolking straks cent van de wereldvoedselproductie op zich kan van voldoende voeding te kunnen voorzien. nemen", zegt Professor Pimentel. Veel mensen hebben schrik van genetische manipulatie, daarom denk ik dat het minimaal LeefNu: Veel mensen zijn toch op nog een tiental jaar zal duren vooraleer de zoek naar producten die minder genetische bijgestuurde gewassen zullen doorchemische componenten bevatten? breken. De massale hongersnood, die nu al in verschillende delen van de wereld bestaat, zal Professor Pimentel: "Dat is best mogelijk, de noodkreet naar goedkoop en snel geprodumaar het aanbod die de biologische landbouw ceerde voeding luider dan ooit laten horen. De kan leveren is slechts goed om 30 procent van genetica is de enige wetenschap die hier een de mensen voldoende voeding te geven. Het oplossing kan bieden – ondanks de mogelijke probleem is gewoon dat het nu bestaande risico's. De andere ondenkbare optie is miljarlandbouwareaal maar in staat is drie miljard den mensen een hongersdood te laten sterven mensen op de kwaliteitsvolle wijze voeding of de wereldbevolking te beperken tot drie milte geven. Er zijn nu om en bij de zeven miljard jard mensen en vier miljard mannen en vroumensen op onze blauwe planeet. wen te liquideren."

22


Milieu Genetische manipulatie

“Europa laat vanaf 2009 genetische manipulatie toe in biologische voeding” Interview met Alexander Gerber, voorzitter van de Duitse vereniging voor biologische voeding

A

lexander Gerber is woedend op de Europese Unie. “Vanaf 1 januari 2009 mogen, volgens een nieuwe Europese richtlijn, biologisch geteelde producten ook genetisch gemanipuleerd worden. Voorlopig wordt de genetische manipulatie beperkt tot 0.9 procent van het product. Iedereen verwacht echter dat dit pas een eerste stap is. Het lijkt er sterk op dat men de biologische voeding gebruikt als testcase voor de intensieve landbouw en straks grotere percentages genetische manipulatie zal toelaten. Voor mij is dit het einde van de echte biologische landbouw, tenminste wat de massaproductie betreft.”

LeefNu: Wat bedoelt u daarmee? Alexander Gerber: “Ik vrees dat we teruggaan naar de lokale landbouwer of de eigenaar van een tuin die echte bioproducten kweekt op de eigen grond. Meer zal echt niet meer mogelijk zijn nu de multinationals zich gaan mengen in het dossier van de biologische landbouw. Let op, het spel wordt zeer subtiel gespeeld. Europa laat nu genetische manipulatie toe omdat het – volgens de Europese technocraten – onvermijdbaar is. Men gebruikt het goedkope excuus dat men niet kan verlangen dat vrachtwagens die biologische producten vervoeren telkens zeer grondig zouden schoongemaakt en gezuiverd worden. Hetzelfde geldt voor oogstmachines die zowel moeten ingezet worden voor biologische landbouw, als voor de intensie-

ve. Tot slot is deze Europese richtlijn een vrijgeleide voor het aanleggen van meer genetische bewerkte akkers. Tot nu toe moesten akkers met genetisch bewerkte planten volledig afgeschermd worden van zuiver biologische. Ook die bescherming valt nu weg. Europa geeft met de nieuwe richtlijn aan dat het onvermijdbaar is dat biologische oogsten ‘besmet’ worden met stofdeeltjes die afkomstig zijn van genetische bewerkte akkers.” Biologische landbouwers doen al het mogelijke om 100 procent zuivere producten te blijven aanbieden. De toenemende vraag zou de nu bestaande ethiek kunnen ondermijnen als teveel bioboeren toegeven aan de nieuwe Europese richtlijn.

Fig. 1: Europa wil bioboeren helpen met versoepelde maatregelen en een hoger rendement. Tegen welke (gezondheids)prijs voor de consument?


23

Milieu Genetische manipulatie

LeefNu: Volgens onze informatie mogen biologische boeren vanaf volgend jaar ook synthetische pesticiden op hun akkers gebruiken. Wat blijft er nog over van de oorspronkelijke gedachte die de bioboer had ?

Fig. 2: Biologische landbouwers doen al het mogelijke om 100 procent zuivere producten te blijven aanbieden. De toenemende vraag zou de nu bestaande ethiek kunnen ondermijnen als teveel bioboeren toegeven aan de nieuwe Europese richtlijn.

24


Alexander Gerber: “Het is juist dat de nieuwe Europese richtlijn, die op 1 januari 2009 van kracht wordt, toelaat om een aantal chemisch synthetische pesticiden te gebruiken in de biologische landbouw. Het lijkt er op dat men de chemische multinationals wil uitnodigen om hun omzetcijfer, dank zij de verkoop van synthetische pesticiden, nog te verhogen. Vooral de fruittelers zouden hun voordeel kunnen doen met dit soort pesticiden. Volgens de beschikbare productgegevens vangen deze synthetische pesticiden ongedierte zonder dat het in contact komt met de bomen of planten. De Duitse bioboeren hechten weinig geloof aan deze theorie. Daarom zullen we in Duitsland verder gaan met de huidige planten oogstbeschermingsmethoden voor de biologische landbouw om aan de consument de hoogst mogelijke kwaliteitproducten te kunnen blijven aanbieden. Het is echter duidelijk dat de Europese richtlijn sommige landbouwers er zal toe aanzetten om te stoppen met de zuivere biologische teeltwijze. De chemisch synthetische pesticiden zorgen immers voor een hoger rendement tegen een lagere productieprijs.”

LeefNu: Biologische producten worden nu ook meer en meer verkocht in supermarkten. Is de toenemende vraag het excuus om de biologische landbouwbeweging te laten verwateren? Alexander Gerber: “Ik geef toe dat dit een probleem kan worden. We moeten de biologische producten echter naar de plaatsen brengen waar het grootst aantal consumenten komen. Het kan niet dat we verlangen dat mensen eerst naar de klassieke supermarkt gaan en vervolgens nog tijd en brandstof moeten spenderen voor een rit naar een biologische boerderij. Dat zou zelfs milieuonvriendelijk zijn. De contracten die we momenteel met de warenhuizen hebben zijn goed. Het is aan de landbouwer om er voor te zorgen dat de kwaliteit van de producten prima blijft. Het is echter juist dat, naarmate de vraag stijgt, er problemen kunnen ontstaan. Als landbouwers hun contracten met de grootafnemers bedreigd zien door een tekort aan producten zou het kunnen dat een aantal van hen de nieuwe Europese regelgeving zal gebruiken om de productie op te voeren en de bedrijfswinsten te verzekeren.”

Wetenschappelijke visies Kleinmenselijke wetenschap

De kleinmenselijke kant van wetenschap Joost Meeusen

N

eemt men voldoende abstractie dan kan men de wetenschappelijke geschiedenis als een rationele ontwikkeling beschrijven. Men heeft dan de indruk dat wetenschap een logische en continue groei doormaakt. Maar indien we het wetenschappelijk onderzoek meer in detail bekijken, valt het op hoe onwetenschappelijk het er soms aan toe kan gaan. Emotie, politiek en vele andere kleinmenselijkheden spelen zoniet een grotere rol. Overal zwaait het irrationele de plak zodat men zelfs de vraag kan stellen hoe we zover zijn kunnen geraken.

Fig. 1: Schetsen van experimenten van Leonardo da Vinci om het fenomeen wrijving te onderzoeken. Zijn bevindingen werden pas eeuwen later toegepast. Bron: www.nature.com

Creativiteit is niet logisch Een goede wetenschappelijke uitleg zit logisch in elkaar, maar er bestaat geen logische weg om tot een goede uiteg te komen. Wetenschap vergt creativiteit, iets dat niet per se rationeel hoeft te zijn. Een soort detectivewerk dus: uit het beschikbare feitenmateriaal moeten de wetenschapper het onzichtbare gaan reconstrueren: een wetmatigheid (wetten van de zwaartekracht), iets dat in het verre verleden is gebeurd (evolutietheorie) of gewoon iets heel klein (atomaire gebeurtenissen).

De bedenker van deze structuur, August Kekulé, had dit als het beste model kunnen distilleren uit allerei chemische experimenten. Hij vond dat deze chemische structuur de puzzelstukjes (de resultaten van experimenten) het best in elkaar deden passen.

De ontdekking van benzeen

Maar hoe was hij hierop gekomen? Naar eigen zeggen kwam het tot stand dankzij een visioen! De idee voor de ringstructuur ontstond tijdens dagdromerij over een slang die in zijn eigen staart bijt. Zulke slangen komen geregeld terug in oude mythes en het beeld fascineerde hem zodanig dat het de inspiratie vormde voor de benzeenring.

De moleculaire structuur van benzeen illustreert dit. Benzeen is een zeshoek van zes koolstofatomen en drie dubbele bindingen (zie figuur). Deze drie dubbele bindingen liggen niet vast, maar verspringen voortdurend naar de naburige koolstof-koolstofverbinding.

Ook voor de 'verspringende' dubbele bindingen had hij een visioen nodig. Voor een buitenstaander is het misschien niet mogelijk om het voor te stellen, maar hiervoor vond hij genoeg inspiratie in de dansende vlammen van zijn haardvuur.

Fig. 2: De chemische structuur van benzeen. Strict gezien is benzeen een zesring met drie dubbele bindingen. Deze drie dubbele bindingen blijven echter niet op hun plaats en verspreiden zich maximaal over de zes koolstofatomen. Vandaar dat men benzeen ook noteert als een zesring met een cirkel erin.


25


Niemand die volgt? Niemand die begrijpt? Max Planck, een der belangrijkste fysici des vorige eeuw, kwam even terecht in een wetenschappelijk isolement toen hij het begrip 'kwantumenergie' introduceerde. Iedereen stelt zich een thermometer voor als een continuüm: het kwik stijgt vloeiend en geleidelijk van 0 naar 1 °C. Planck kwam in 1901 met de bewering af dat dit slechts in een beperkt aantal stapjes ('quanta') kan gebeuren. Al moet voor één graad Celsius daarvoor een kleine (miljard x miljard) stapjes afgelegd worden – we spreken hier nog steeds over kernfysica! Zoiets is natuurlijk niet zomaar meetbaar. Planck heeft deze hypothese aangedurfd omwille van zuiver wiskundige redenen. Dankzij zijn kwantumidee kon hij een wiskundige formule bedenken die zijn experimenten goed kon beschrijven en zelfs voorspellen.

Fig. 3: De giraf van Lamarck. Lamarck is één van de eerste die het concept evolutie goed beschreven heeft, maar had het werkingsmechanisme niet goed begrepen. Volgens hem werd de nek langer van generatie op generatie, omdat de nood hiertoe steeg. De wil van de giraf om een langere nek te krijgen is dus volgens hem de drijfveer.

26


Voor zijn collega-wetenschappers was de kwantumenergie zoiets als het horen donderen in Keulen. In de toenmalige wetenschappelijke wereld bestond ook maar niets dat met dit kwantumprincipe te vergelijken was. Bij wie moet je dan aankloppen? Zelfs de hoogst aangeschreven wetenschappers wisten er een tijdlang geen raad mee. Een wetenschappelijke theorie wordt dus niet altijd afgerekend op haar waarheidsgehalte. Als niemand ze kan begrijpen, zal ze nooit ingang vinden. Einstein heeft ook jarenlang moeten wachten vooraleer zijn relativiteitstheorie erkend werd. Hoewel zijn theorie perfect logisch

in elkaar stak, durfde niemand zijn hand ervoor in het vuur te stekken. Men heeft voorzichtigheidshalve een tiental jaren afgewacht, totdat men de technische middelen had om de relativiteitstheorie aan de realiteit te toetsen.

Vastgeroest in structuren Lynn Margulis maakte iets gelijkaardigs mee met haar endosymbiosetheorie. Zij stelde dat ongeveer twee miljard geleden een bacterie en een primitieve ééncellige samen een verbond aangingen om de 'moderne' celstructuur te worden, waaruit wij allemaal (dieren, planten, schimmels) bestaan. Twéé miljard geleden: probeer dat maar eens te traceren! In de jaren '70 was het overvloedige feitenmateriaal (DNA enz.) nog niet eens ter beschikking zoals nu, wat haar argumenten er niet overtuigender op maakten. Even checken bij de onderzoeksgroep die een verdieping hoger van het gebouw bezig is. Weinig weerklank vond ze daar: “wij zijn daar eigenlijk niet mee bezig.” In feite klopte dat ook: een buitenstaander kan daar niet op antwoorden, tenzij zij of hij de moeite doet om het volledige onderzoek van Lynn Margulis eigenhandig te controleren. Dat is niet mogelijk wanneer je vastzit aan een project of wanneer je enkel betaald wordt om je met iets anders bezig te houden. Lynn Margulis had het in haar tijd nog dubbel zo moeilijk omdat ze in een mannenwereld leefde. Ze heeft een massa lezingen gehouden, boeken geschreven en een heuse campagne gevoerd om voet bij stuk te houden, totdat na enkele jaren haar theorie schoorvoetend en met de nodige scepsis onthaald werd.


Propageer uw theorie Hoe goed uw wetenschappelijk theorie ook mag zijn, als niemand ze kent, zal het een dood geboren kindje blijven. Tenzij u een beroemde allroundkunstenaar bent. Wist u dat Leonarde da Vinci ook de wrijvingswetten heeft opgesteld? Helaas heeft niemand daar nog naar gekeken, en heeft men ze tweehonderd jaar later terug moeten herontdekken. Had hij wat meer tamtam gemaakt rond zijn wrijvingstheorie, dan was er zeker een fysische wet naar hem genoemd (en werd hij niet herinnerd omwille van een portret van ocharme 78 x 53 cm).

Let wel op uw politieke strekking Frappant hoe dat niet alleen religie, maar ook een heersende politieke overtuiging het wetenschappelijke denken bepaalt. Zo beschouwden de communistische denkers het marxisme als wetenschappelijk bewezen. Het marxisme is geen exacte wetenschap, maar een verzameling van filosofische theorieën. Desondanks werd het marxisme wel als wetenschappelijk verklaard – alsof onze ministers de juistheid van de zwaartekrachtwetten in een grondwet zouden vastleggen. Het communisme werd gedreven door de wil. De wil van het volk om een betere Rusland te scheppen, de wil om alles hier en nu te veranderen, de wil tot revolutie. Diegene die niet mee wilden, werden massaal door de wil van Stalin naar Siberische strafkampen verbannen. Stalin verkoos het evolutiemodel van Lysenko boven de evolutietheorie van Darwin. Bij Darwin was het lang wachten vooraleer een nieuwe diersoort tot stand kwam en dat geduld kon Stalin niet opbrengen. Het lamarckisme van Lysenko paste beter in zijn kraam: die baseerde zich op de wil van bijvoorbeeld een giraf om een langere nek te krijgen. Volgens Lysenko werd de lange nek via de wil van generatie tot generatie overgeleverd. De Russische genetici werden destijds gedwongen het Lysenko-model te aanvaarden en moesten zich bovendien verontschuldigen voor hun genetische vergissing indien ze niet geliquideerd wilden worden – wat in de meeste gevallen niettemin gebeurde.

Trots en vooroordeel Wetenschappers verdedigen naast hun theorieën ook hun trots. Voor Lynn Margulis vormde symbiose het basisprincipe om evolutie te beschrijven. Zij was radicaal tegen de theorie van Richard Dawkins; die had de evolutie vol-

ledig herleid tot een verhaal van genen. Volgens haar was die theorie een kostenbaten- en kapitalistische interpretatie van Charles Darwin, volledig mis begrepen en een ware verschrikking. Deze uitspraak mag dan wel uit haar context getrokken zijn, zij getuigt dan toch van weinig wetenschappelijkheid. Zulke citaten worden jammer genoeg des te meer hernomen in het verdere verloop van het debat. Richard Dawkins had een gelijkaardig dispuut met Stephen J. Gould, een andere wereldberoemde evolutie-auteur. Richard Dawkins is steeds een strijdvaardige atheïst geweest: de laatste jaren heeft hij zich vooral toegelegd op het schrijven van atheïstische boeken, het houden van atheïstische lezingen en zelfs de oprichting van een atheïstisch fonds. Volgens Dawkins volgde Gould een meer religieuze lijn om de gematigde gelovigen aan zijn kant te krijgen, gewoon omdat dat meer aansloeg bij het publiek. Stephen Gould had het dan weer moeilijk met sociobiologie. Deze kleine tak van de biologie concentreert zich op evolutionaire mechanismen van onze samenleving. Zij ontwaren dat sommige gedragingen van mensen niet zozeer cultureel bepaald zijn, dan wel zuiver biologisch, instinctief bijna. Denk maar aan het boek “De naakte aap” van Desmond Morris, waar vele aspecten van menselijk gedrag een biologische nuance krijgen. Sociobiologie verdedigt de stelling dat de maatschappij voor een groot deel biologisch is bepaald. Mensen zijn echter te trots om zoiets te erkennen en onderscheiden zich liever zo ver mogelijk van de dierenwereld. Welke emoties bracht de evolutietheorie wel niet teweeg, toen zij beweerde dat de mens van de aap afstamde! Nu nog steeds houden veel mensen vast aan een unieke 'mens-factor' die los staat van alle biologische context. Stephen Gould was tegen een dergelijke sociobiologie zeer sterk gekant.

Theorie en getheoriseer De juistheid van een wetenschappelijke theorie is steeds relatief. Er kunnen altijd nieuwe ontdekkingen opduiken die de theorie ontkrachten. Nooit is een theorie hiervoor honderd procent in te dekken. Jammer genoeg is dat dus niet het enige probleem en geraakt een theorie met andere belangen verwikkeld. De huidige geneeskunde is vooral op consensus gebaseerd, omdat door een groepje artsen een eensgezindheid is ontstaan over hoe een goede behandeling eruit moet zien. Maar consensus staat nog verder af van juistheid, vooral wanneer alternatieven geen eerlijke kans krijgen om zich te verdedigen.

Referenties: 1. Planck M. “Ueber das Gesetz der Energie¬verteilung im Normalspectrum”, Annalen der Physik (4) 4, 553-563 (1901) 2. Margulis L. De symbiotische planeet. 3. Mann, C. (1991) “Lynn Margulis: Science’s Unruly Earth Mother,” Science. 4. Morris D. De naakte aap. AW Bruna, 2007 5. Allen, Elizabeth, et al. “Against ‘Sociobiology’” New York Review of Books. 1975; n°20 6. Dawkins R. De zelfzuchtige genen. Olympus, 2007


27

Nieuws van het Linus Pauling Instituut Oregon State University U.S.A.

“Zinktekort kan dramatische gevolgen hebben”

Dr. Balz Frei

Z

ink is een van de meest vergeten spore-elementen in onze moderne beschaving. Zink is nochtans essentieel voor alle vormen van leven op aarde. Voor de mens speelt zink een sleutelrol in de lichamelijke groei, de degelijke ontwikkeling van de hersenen en de voortplanting. Het Linus Pauling Instituut stelt dat – voor gezonde mannen en vrouwen – 15 milligram zink per etmaal voldoende is om geen tekorten op te bouwen.

Prof Dr. Baltz Frei

Te veel zink Gezonde mensen die teveel zink per dag consumeren, we praten dan over 50 milligram of meer per 24 uur, kunnen af te rekenen krijgen met een kopertekort. Personen die dagelijks oesters eten kunnen geconfronteerd worden met tekenen van acute zinktoxiciteit. Zes oesters van gemiddelde grootte bevatten 76,3 milligram zink! De kenmerken van een acute zinktoxiciteit zijn buikpijn, diaree, misselijkheid en braken. Een zinkconcentratie in het bloed van 225 tot 450 milligram leidt meestal tot braken. Bij kleinere hoeveelheden zink – 50 tot 150 milligram – beperken de klachten zich tot maagdarmklachten Het gecombineerd gebruik van zink en sommige antibiotica zoals tetracyclines en quinolonen vermindert de werking van de werking van de genoemde antibiotica. Het is belangrijk om tussen de inname van een antibioticum en het gebruik van een multivitamine waarin zink zit, een tijdverschil van twee uur te respecteren. Dit is de enige manier om de interactie tussen het antibioticum en zink te neutraliseren.

Meer zink voor 65 plussers Meer info: Zie Orthofyto n°69 ,,Metallothioneïne, een zinkrover” van Walter O.M. Faché, p9.

28


Senioren hebben door hun leeftijd een verminderde opname van zink. Ook het feit dat minder jonge mannen en vrouwen meestal meer gebruik maken van medicijnen heeft voor gevolg dat er meer beschikbaar zink samen

met de urine uit het lichaam verdwijnt. Bij deze mensen kan er een mild zinktekort ontstaan. Dat klinkt onschuldig maar bij een gebrek aan zink ontstaan er veel vlugger verkoudheden en longontstekingen omdat het afweersysteem, door het zinkgebrek veel meer vatbaar is voor ontstekingen.

De gevolgen van een ernstig zinktekort De symptomen van ernstig zinktekort zijn chronische diaree, een sterk verminderde immuniteit, een slechte wondgenezing die doet denken aan diabetes mellitus, verminderde eetlust, nachtblindheid, gedragsproblemen (depressiviteit of agressie), het vroeg ontstaan van maculaire degeneratie, onverklaarbare jeuk en het verlies van de smaakfunctie. Een milde vorm van zinktekort heeft ernstige gevolgen voor zwangere vrouwen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie heeft 82 procent van de Westerse vrouwen een zinktekort tijdens hun zwangerschap. Dit kan leiden tot verwikkelingen gedurende de zwangerschap zoals een baby die veel te vroeg geboren wordt met een zeer laag lichaamsgewicht na een zeer lastige bevalling voor de jonge moeder. Er zijn ook complicaties voor het pas geboren kind dat zal lijden aan een vertraagde motoriek en een verminderde aandacht voor zijn directe omgeving. Zinksuppletie kan deze toestand echter relatief snel normaliseren.

Orthomoleculaire waarschuwingen Bromelaïne

De voor- en nadelen van bromelaïne bij artritispijn

Dirk Bogaert

V

ers ananassap kan, door de aanwezigheid van bromelaïne, een probleemloze en natuurlijke bijdrage leveren in het bestrijden van artritispijn. Het smakelijke bromelaïne-enzym is trouwens niet alleen een uitstekend middel tegen artritis. Het helpt sportmensen ook sneller herstellen na een operatie aan de spierweefsels. Andere verrassende eigenschappen van bromelaïne uit ananas zijn de toepassingen bij vaatziekten, verstuikingen, reumatoïde artritis en jicht. Bromelaïne werkt als een sterke antioxidant en is vooral ontstekingswerend waardoor pijn minder kans krijgt. Toch zijn er een paar waarschuwingen bij het gebruik van bromelaïne.

Mensen met een gevoelige maag of snel geïrriteerde darmen kunnen bij een overdreven gebruik van bromelaïne (dagelijks meer dan twee glazen zuiver ananassap drinken bijvoorbeeld) maagdarmklachten krijgen en diaree. Vrouwen lopen het risico om gedurende de maandstonden en bij gebruik van teveel bromelaïne abnormaal veel bloed verliezen. Mensen met een niet optimale hartfunctie zullen bij veelvuldig gebruik van bromelaïne een versnelde hartslag waarnemen. Mensen met een voedingsallergie voor ananas moeten bromelaïne onder al zijn vormen – dus ook de beschikbare voedingssupplementen – vermijden omdat ze een ademhalingsproblemen kunnen krijgen die lijkt op een astma aanval. Ook personen die een allergie hebben voor rubber, wortelen, selder, gras- of boompollen moeten opletten met het gebruik van bromelaïne. Het is logisch dat mannen en vrouwen met een maagzweer ook geen bromelaïne kunnen gebruiken.

Patiënten die van hun arts bloedverdunners moet innemen mogen ook geen bromelaïne innemen omdat het op zich ook een bloedverdunner is. Tandartsen raden aan geen bromelaïne of ananas te eten twee weken voor of na een tandextractie. Dezelfde regel geldt voor personen die een chirurgische ingreep moeten ondergaan. Er bestaan tevens interacties tussen bromelaïne en bepaalde medicijnen en plantaardige middelen. Bromelaïne wordt best niet in combinatie genomen met look en/of ginkgo biloba. Mannen en vrouwen die regelmatig aspirine gebruiken kunnen ook maagdarmklachten of bloedingen krijgen indien de pijnstillers in combinatie met bromelaïne genomen worden. Tot slot is het belangrijk om aan te geven dat bromelaïne de werking van antibiotica, bloeddrukverlagende middelen, chemotherapie en kalmeerpillen verhoogt zodat er bij sommige personen duizeligheid kan ontstaan.

Fig.: Ananas is de rijkste natuurlijke bron van bromelaïne. Vooral het hartje is rijk aan bromelaïne. De “vliegananas” is de beste.

Referenties : 1. Fitzhugh DJ, Shan S et al, Bromelain treatment decreases neutrophil migration to sites of inflammation. Clin Immunol. 2008 May 13 2. Brien S, Lewith G et al., Bromelain as an adjunctive treatment for moderateto-severe osteoarthritis of the knee: a randomized placebo-controlled pilot study. QJM. (2006) 99.12: 841-850


29

Voor u gelezen ACTUEEL ACTUEEL ACTUEEL ACTUEEL ACTUEEL Voor u gelezen Deze rubriek wordt samengesteld door de orthomoleculaire voedingsdeskundige medisch jounalist Walter O.M. Faché, Ir. Joost Meeusen, wetenschapsjournalist Dirk Bogaert en Pieter Van Melckebeke. Wij gaan op zoek naar de meest actuele en praktische informatie over gezonde voeding. Hierbij kan de lezer vragen stellen, die de voedingsraad van het VIOW kan onderzoeken en in deze rubriek beantwoorden.

Simpele bloedtest voor zeer vroege longkankerdiagnose Een aantal Amerikaanse onderzoekers hebben een eenvoudig bloedonderzoek ontwikkeld dat longkanker veel vroeger en duidelijk nauwkeuriger detecteert dan alle tot nu toe beschikbare vormen van diagnosevorming. Tot op heden wordt longkanker in een veel later stadium ontdekt door gebruik te maken van een scanner. Dit soort immuunbelastend onderzoek zou binnenkort kunnen vervangen worden door het nieuwe bloedonderzoek. De wetenschappers die de longkankerbloedtest hebben op punt gezet beweren dat ze via dit eenvoudige onderzoek longkanker al zeer vroeg kunnen detecteren en dit met een nooit geëvenaarde diagnosezekerheid. Dokter Anil Vachani stelde de nieuwe test deze maand voor gedurende de jaarlijkse conferentie van de 'American Thoracic Society in het Canadese Toronto. Volgens Dokter Vachani is deze bloedtest gebaseerd op genetische 'handtekeningen' van dit soort kanker in de witte

bloedcellen van de patiënt in plaats van op chemische 'markers' van de tumor in het bloed. Om de betrouwbaarheid van de diagnosetest na te gaan hebben de wetenschappers 44 patiënten die aan een beginnende longkanker leden gevraagd of ze de bloedtest mochten uitvoeren. "Het resultaat was verbluffend", zegt Dokter Vachani, "deze snelle, goedkope en eenvoudige test liet toe een longkankerdiagnose te doen in een zeer vroeg stadium. De juistheid van de diagnose bedroeg 87 procent. Een onderzoek via de scanner ontdekte de longkanker in een later stadium met een diagnosezekerheid die slechts 20 tot 60 procent bedroeg", besluit Dokter Anil Vachani. (DB) Referentie: 1. Dr. Anil Vachani, Bloodtest for early lungcancer diagnosis, Conference of the American Thoracic Society, May 2008, Toronto

Groene thee extracten beschermen uw huid Groene thee is rijk aan polyfenolen. Dit stimuleert de natuurlijke bescherming van uw huid tegen milieuvervuiling en de ultraviolette stralen die afkomstig zijn van het zonlicht. De oxidatieve stress (luchtvervuiling, psychische en lichamelijke stress) en de UV-straling zorgen voor een vervroegde veroudering van de huid. De werkzame bestanddelen van groene thee – de antioxidanten – vangen vrije radicalen en dragen er op deze wijze toe bij dat onze huid minder snel veroudert. Een artikel dat in april 2008 verscheen in 'Photochemistry and Photobiology' toont het belang van het groene thee extract aan. Het extract van groene thee bevat epicatechines, stukjes van de zeer waardevolle polyfenolen. Talrijke laboratoria hebben aange-

30

toond dat het rechtstreeks aanbrengen van groene thee extract op de huid, of het dagelijks drinken van groene thee, al of niet in combinatie met groene thee supplementen, de vorming van huidkankercellen afremt. Eerdere studies hadden al duidelijk gemaakt dat groenethee-extracten over ontstekingswerende eigenschappen beschikt op cellulair niveau. Ultraviolette stralen van de naderende vakantiezon veroorzaken ontstekingsreacties. (PVM) Referentie: 1. Schwarz A, Maeda A et al, Green tea phenol extracts reduce UVB-induced DNA damage in human cells via interleukin-12. Photochem Photobiol. 2008 Mar-Apr;84(2):350-5.

ACTUEEL ACTUEEL ACTUEEL ACTUEEL ACTUEEL

Omega-3 en omega-6 voor de behandeling van droge ogen Voor u gelezen Volgens de resultaten een studie Deze rubriek wordt van samengesteld waar 32470 verpleegsters aan door de orthomoleculaire meewerkten, wordt het dagelijks medisch gebruik van voedingsdeskundige omega 3-vetzuren geassocieerd met een jounalist Walter O.M. Faché, Ir. aanzienlijke vermindering van het droge Joost Meeusen, Apr. Fernand ogen syndroom. Droge ogen is een veel Haesbrouck, wetenschapsjournalist voorkomend ongemak dat sterk toeneemt Dirk Bogaert en ouder Pieterworden. Van naarmate mensen De Melckebeke. Wij gaan zoek6-naar inname van omega 3- en op omega werd actuele en praktische bijdedemeest verpleegsters nagegaan aan de informatie gezonde voeding. hand van eenover vragenlijst. 1546 vrouwen (4,7 procent) hinder door Hierbij kanondervonden de lezer vragen stellen, een droge-ogensyndroom. De oorzaak die de voedingsraad van het VIOW van droge-ogensyndroom is dikwijls kanhet onderzoeken en in deze een wanverhouding tussen omega-6 en rubriek beantwoorden. omega-3 vetzuren. Een (wan)verhouding van omega 6 (vlees) en omega 3 (vis) van

15 over 1 wordt in verband zijn gebracht met een sterk verhoogd risico (+ 300%) van het droge-ogensyndroom. Uit de studieresultaten blijkt dat 1 tot 2 gram omega 3 per dag wordt geassocieerd met een lagere incidentie van het droge-ogensyndroom bij vrouwen. Een andere klinische studie bevestigt deze veelbelovende resultaten. De lokale behandeling met de alfalinolzuur (ALA) resulteert in een aanzienlijke vermindering van het drogeogensyndroom. De auteurs besluiten dat ook de plaatselijke externe toepassing van omega 3 een nieuwe therapie is voor de behandeling van klinische symptomen en inflammatoire veranderingen bij het droge-ogensyndroom." (PVM)

Referentie: Rashid S, Jin Y, et al, Topical omega-3 and omega-6 fatty acids for treatment of dry eye Arch Ophthalmol, 2008; 126(2): 219-25

Vitamine D3 beschermt tegen prostaatkanker The International Journal of Cancer pakt uit met een voorpublicatie van een nieuwe studie die aantoont hoe vitamine D3, door de actie van een specifiek gen, mannen beschermt tegen de vorming van prostaatkanker. Het gen dat door genetici beter bekend staat onder de naam G6PD produceert enzymen met antioxiderende eigenschappen waardoor het DNA wordt beschermd tegen oxidatieve stress en andere toxische schade. Vitamine D kan volgens de onderzoekers niet alleen gebruikt worden als een therapie in de behandeling van prostaatkanker. Vitamine D3 helpt ook voorkomen dat mannen dit soort kanker krijgen.

Het verband tussen een gebrek aan vitamine D en het ontstaan van kanker dateert reeds uit de jaren veertig toen onderzoekers voor het eerst vaststelden dat mensen in West-Europa meer kanker kregen dan personen die in equatoriaal Afrika woonden. Toen wist men al dat de zon een zekere bescherming bood tegen het ontstaan van kanker. De wetenschappers voegen er aan toe dat vooral veertigplussers gebaat zijn om zich preventief te beschermen tegen kanker door o.a. dagelijks een vitamine D3 supplement in te nemen. De opname van vitamine D via de zon vermindert immers ook naarmate de levensjaren vorderen.

Dit nieuw onderzoek heeft de verdienste dat het aantoont hoe vitamine D een rechtstreekse werking heeft op de bescherming van de prostaatcellen via de actie van een specifiek gen. In het verleden waren er al honderden studies die aantoonden dat vitamine D kon helpen om ernstige prostaatproblemen te voorkomen. (WF) Referentie: B.-Y. Bao, H.-J. Ting e al., Protective role of 1a, 25-dihydroxyvitamin D3 against oxidative stress in nonmalignant human prostate epithelial cells, The International Journal of Cancer, Volume 122, Issue 12, Date: 15 June 2008, Pages: 2699-2706

Vijftig procent meer astma door overgewicht! Overgewicht verhoogt aanzienlijk het risico op astma. Dat is de conclusie van een nieuwe analyse over het verband tussen obesitas en astma. Het onderzoek werd uitgevoerd door wetenschappers van het National Jewish Medical and Research Center. Bij deze grote studie werden meer dan driehonderdduizend mensen betrokken. De resultaten van deze grootschalige studie werden gepubliceerd in de American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine. De incidentie van astma lag gemiddeld 50 procent hoger bij

mensen met overgewicht of obesitas. Hoe groter het overgewicht, hoe hoger ook het astmarisico was. Overtollige kilootjes resulteren immers in een overbelasting van de ademhalingswegen. Zware mensen ademen doorgaans sneller dan personen met een optimaal gewicht. Daardoor worden de luchtwegen meer blootgesteld aan de fijne, toxische stofdeeltjes in de lucht. Die kleine partikels zorgen voor ontstekingsreacties die tot astma kunnen leiden. Hoe trager de ademhaling, hoe minder toxische stoffen in de luchtwegen

terechtkomen. De wetenschappers wijzen erop dat zelfs een kleine gewichtsvermindering kan leiden tot een sterke verlaging van het astmarisico, zowel bij volwassenen als bij kinderen. (JM) Referentie: Corbo GM, Forastiere F et al, Wheeze and Asthma in Children: Associations With Body Mass Index, Sports, Television Viewing, and Diet. Epidemiology. 2008 May 20.

31


Tuberculosebacterie steeds resistenter tegen antibiotica De Wereldgezondheidsorganisatie meldt nu negen miljoen nieuwe gevallen per jaar. De tendens is sterk stijgend. Alles heeft te maken met het resistente gedrag van de Koch bacterie (Mycobacterium tuberculosis). De resistentiegraad stijgt ieder jaar met circa 5 procent. Tuberculose is een bacteriële ziekte die meestal de longen sterk aantast. De bacterie kan echter ook alle andere organen van het menselijk lichaam ziek maken. Het aantal nieuwe tuberculosegevallen kan drastisch beperkt worden indien mensen zich beschermen met multivitaminenpreparaten, vitamine C, selenium en vitamine B-complex.

"Het gebruik van vitaminen doet het risico op een tuberculose infectie met 45 tot 63 procent dalen" schrijft Eduardo Villamor in de 'Journal of Infectious Diseases'. Villamor is verbonden aan de Harvard School of Public Health. "Mensen vergeten al te gauw dat een sterk immuunsysteem bescherming biedt tegen tal van ziektebeelden. Dat geldt zeker voor tuberculose". Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie wordt nu één derde van de wereldbevolking door tuberculose bedreigd. Enkel mensen met een verzwakt afweersysteem lopen een besmettingsrisico, ook bij ons door de toenemende luchtvervuiling. (DB)

Referentie: E. Villamor et al., "A Trial of the Effect of Micronutrient Supplementation on Treatment Outcome, T Cell Counts, Morbidity, and Mortality in Adults with Pulmonary Tuberculosis", The Journal of Infectious Diseases , Published online ahead of print, doi: 10.1086/587846

Actieve vijftigers leven langer gezond Mannen en vrouwen, die na hun vijftigste levensjaar regelmatig fysiek actief blijven, hebben volgens de wereldberoemde Mayo Kliniek in de Verenigde Staten een veel kleiner risico om met dementieverschijnselen te worden geconfronteerd. Vijftigers die ook blijven werken, zij het op een iets rustiger tempo, hebben volgens een andere nieuwe Griekse studie duidelijk meer kans om veel langer gezond te blijven. Volgens het Griekse EPIC onderzoek bestaat er een rechtstreeks verband tussen een vervroegd pensioen en het ontstaan van cardiovasculaire klachten. Alles zou te maken hebben met een totaal veranderde levensstijl en het loslaten van een aantal vormen van discipline. De onderzoekers volgden 16 830 mannen en vrouwen gedurende een periode van 5 jaar. De proefpersonen die tijdens deze periode twee tot vijf keer per week (een half uur wandelen of fietsen) een matige fysieke training afwerkten, en die ook nog beroepsmatig actief waren op het ogenblik dat ze zich in de leeftijdscategorie tussen 50 en 65 jaar bevonden, hadden veel meer kans om nog over een scherp geheugen en concentratievermogen te beschikken. Verder hadden actieve mensen ook 51 procent minder kans om plotseling te sterven. (PVM) Referentie: Bamia C et al. Age at retirement and mortality in a general population sample. The Greek EPIC Study. Am J Epidemiol 2008; 167: 561-569.

32


Slaapgebrek bepaalt je slechte voedingskeuze Een nieuwe studie bij duizend personen toont zeer duidelijk aan dat er een verband bestaat tussen te weinig nachtrust en minder goed geïnspireerde eetgewoonten. De juiste hoeveelheid slaap is voor ieder mens verschillend. Wil je weten hoeveel uur slaap je echt nodig hebt? Doe dan de volgende eenvoudige test. Profiteer van een weekje vakantie om eerst twee tot drie nachten bij te slapen. Maak geen gebruik van een wekker. Na drie nachten zal je merken dat het aantal uren slaap vermindert in vergelijking met de eerste slaaprecuperatienachten. Noteer vanaf nacht vier tot nacht zeven de gemiddelde duur van je nachtrust zonder dat er een wekker is die je natuurlijke slaapritme verstoord. Op deze wijze weet je na een week precies hoeveel uren slaap je zeker nodig

hebt. Bij veel mensen is dat zeven tot acht uur rusten per etmaal, langslapers hebben misschien tien uur nodig en kortslapers zijn in staat om met vijf tot zes uur nachtrust perfect uitgerust te zijn. Hou in ieder geval rekening met het type slaper dat je bent. Mensen die dat niet doen en van te weinig nachtrust genieten zullen, door hormonale veranderingen in het lichaam die tot stand komen door een gebrek aan rust automatisch veel grijpen naar calorierijke voeding. Het lichaam probeert op deze wijze het gebrek aan energie te compenseren. Mensen die voldoende slapen, beschikken over voldoende energie en zullen minder de neiging hebben voor calorierijk voedsel te kiezen. Vermageren of op gewicht blijven doe je dus voor een deel tijdens je slaap. Zalig toch! (PVM)

Referentie: Marshall NS, Glozier N et al, Is sleep duration related to obesity? A critical review of the epidemiological evidence. Sleep Med Rev. 2008 May 14.

Rood vlees verhoogt het kankerrisico Uit een grote wetenschappelijke studie, waar 19732 mensen aan deelnamen die leden aan verschillende soorten kanker, blijkt dat het bijna dagelijks eten van 200 gram rood vlees in verband wordt gebracht met een 40 procent verhoogd tumorrisico, dit in vergelijking met 5072 mannen en vrouwen die minder dan tweemaal per week rood vlees consumeren. Het gaat vooral om darm- , blaas- en longkanker. Een te hoge vleesconsumptie kan dus gevaarlijk zijn voor de gezondheid besluiten de onderzoekers die ook nagingen waarom teveel rood vlees de vorming van kankercellen kan bevorderen. Het gaat trouwens niet allen om rood vlees, maar

ook over de meeste soorten bereide vleeswaren zoals charcuterie, worst, leverpastei en cornedbeef. Gevogelte en vis verhogen het kankerrisico niet zeggen de wetenschappers, die hun studieresultaten publiceerden in 'Nutrition & Cancer'. Alles zou te maken hebben met de samenstelling van rood vlees dat ijzer bevat. Gedurende het verwerkingsproces bevordert ijzer het ontstaan van kankerbevorderende nitrieten. Mensen hebben de natuurlijke nitraat en nitrietgehaltes radicaal veranderd, vooral door de toepassing van nitraatbevattende meststoffen. Stikstof wordt intensief door bepaalde industrieën uitgestoten, waardoor de hoeveelheid nitraat en nitriet

in de bodem en het water groter worden als gevolg van de reacties die plaatsvinden in de stikstofcyclus. Nitraat en nitriet kunnen een aantal gezondheidsproblemen veroorzaken zoals de vorming van nitrosaminen, de meest bekende veroorzaker van kanker (nitraat en nitriet). (DB) Referentie: Hu J, La Vecchia C, et al, Meat and fish consumption and cancer in Canada, Nutr Cancer, 2008; 60(3): 313-24.

33

ORTHOTRENDS ORTHOTRENDS ORTHOTRENDS ORTHOTRENDS

Arginine en hartinsufficiëntie! Arginine en taurine zijn twee voedingssupplementen die voor een grotere aanvoer van stikstofoxide zorgen. Stikstofoxide is direct of indirect betrokken bij praktisch iedere cel-actie en gezondheidsconditie die men zich voor kan stellen van het hart- en vaatsysteem . Precies daarom worden arginine, al of niet in combinatie met taurine, door artsen aan patiënten gegeven die aan een vorm van hartinsufficiëntie lijden. Hartinsufficiëntie is geen echte cardiovasculaire ziekte, maar een complex syndroom waarbij de pompfunctie van het

hart tekortschiet om te voldoen aan de energie- en zuurstofbehoeften van het lichaam. De voornaamste oorzaken van hartinsufficiëntie zijn hypertensie en coronaire ziekten. Een belangrijke oorzaak is hypertensie (zeker in Westerse landen waar hypertensie vaak op jonge leeftijd optreedt). Bij een te hoge bloeddruk wordt meer van het hart gevraagd en gaat de hartspier met de jaren verzwakken. Mensen met hartinsufficiëntie raken zeer snel uitgeput, zijn vermoeid, zelfs na een degelijke nachtrust en hebben last van opgezwollen voeten en benen.

Stoppen met roken, lichaamsgewicht verliezen, geen alcohol drinken, voedsel eten dat arm is aan dierlijke vetten en zout, maar ook een actief leven leiden, weliswaar onder de controle van een arts, zijn enkele voorbeelden om hartinsufficiëntie onder controle te houden of de klachten iets te verminderen. (WF) Referentie: Chess DJ, Stanley WC. Role of diet and fuel overabundance in the development and progression of heart failure. Cardiovasc Res. 2008 Apr 10.

Apolipoproteïn B (Apo B) kan hartaanvallen veroorzaken De ‘American Diabetes Association’ en het ‘American College of Cardiology’ hebben een nieuwe schuldige gevonden voor het ontstaan van hart- en herseninfarcten. Tot nu werd aangenomen dat een te hoge concentratie ‘slechte’ LDL cholesterol mee verantwoordelijk was voor een hartinfarct. Amerikaanse wetenschappers zijn er nu echter van overtuigd dat ze meer mensenlevens kunnen redden door de concentratie van de transportmolecule van de LDL (Low Density Lipoproteïnen) onder controle te houden. De apolipoproteïne B (Apo B) is een duidelijke risicofactor voor hart- en vaatziekten omdat het de LDL cholesterol transpor-

34

teert naar de bloedvaten waar het tot plaquevorming kan leiden die uiteindelijk arteriosclerose wordt. De Amerikaanse cardiologen willen hun diagnosevorming nu vooral richten op de eerder genoemde transportmolecule. De therapeutische benadering om te hoge LDL-waarden te bestrijden blijft dezelfde. Men gebruikt daarvoor statines en coënzym Q10 om de nevenwerkingen te beperken. Apolipoproteïne B (Apo B) waarden kunnen verlaagd worden door tocotrienolen, een zeer zeldzame vorm van vitamine E. Deze tocotrienolen zitten in druivenpitolie. Mensen die van hun arts horen dat ze een

te hoge LDL cholesterolspiegel hebben kunnen ook dagelijks een kleine portie druivenpitolie gebruiken om de aanwezigheid van Apolipoproteïn B (Apo B) te beperken. (DB) Referentie: Brunzell JD, et al, Lipoprotein management in patients with cardiometabolic risk: consensus statement from the American Diabetes Association and the American College of Cardiology Foundation, Diabetes Care, 2008, vol. 31, no 4, 811-22. Druivenpitolie biedt een natuurlijke bescherming tegen de meeste hart- en vaatziekten

Een revolutionair niet te missen gezondheidsmagazine voor iedereen die met gezondheid bezig is. €40 voor 6 nummers van elk 40 blz.

��

Abonneer je vandaag nog!

� ��

��

��

Ja, ik wil mij abonneren en stort €40 op rekeningnummer 290-0307607-41. Ik ontvang hierbij gratis het ontbijtboekje “ontbijten met Walter en Karine” (waarde: 19 euro)

Doe mee met de meer dan 5000 abonnees in Vlaanderen en Nederland om elke 2 maand het meest recente en actuele nieuws te lezen over:

� ��

��

naam

.....................................................................................................................

adres

.....................................................................................................................

��

��

��

��

��

��

��

��

& met bijlage “voor u gelezen”

tel.

��

��

- Voeding - Medisch - Sport - Leefstijl - Milieu - Waarschuwingen

Ja, ik wil zelf een gratis ontbijtboekje ontvangen en schenk een abonnement aan

��

��

��

��

e-mail

...................................................................................................................

��

- Orthotrends - Actueel - Lezersbrieven

Mijn gegevens zijn naam adres

- Firmanieuws

tel.

- VIOW nieuws

e-mail ...............................................................................................................................

Seminaries aan het Faché Instituut 14de orthomoleculair seminarie

4 oktober 2008 (9-17u) De nieuwste biochemische ontwikkelingen van vitamine K1 en K2 bij cardiovasculaire en osteomalaciestoornissen. Biochemische interacties met andere vitaminen en hun implicaties voor de praktijk.

15de orthomoleculair seminarie (a)

25 oktober 2008 (10-17u) • Wat is orthomoleculaire voeding? • Nieuwe denkwijzen in de voedingsleer • Wat is supernutritie? • Toxicologie van voedingssupplementen

15de orthomoleculair seminarie (b)

26 oktober 2008 (10-17u) Belang van orthomoleculaire terreinen: • Het inflammatoire terrein • Het oxidatiereductieterrein (vrije radicalen), • Het immuniteitsterrein • Het basisregulatieterrein

16de orthomoleculair seminarie

.............................................................................................................................

5 december 2008 (14-18u) Ubiquinon en ubiquinol: nieuwe inzichten

........

Breedspectrum eigenschappen van vitamine D Een nutritionele monografie met alles in verband met vitamine D! Te bestellen bij het Faché Instituut (€ 30,00) [email protected] of 09 369 06 42

LEZERSVRAGEN LEZERSVRAGEN LEZERSVRAGEN LEZERSVRAGEN

Oogproblemen voorkomen met luteïne en zeaxanthine! Vraag van G. Van Meulebroeck-Gent

“Is het mogelijk om oogziekten zoals cataract, nachtblindheid en maculaire degeneratie te voorkomen? Ik heb veel familieleden die bijna blind zijn. Kan ik mezelf beschermen? Ik ben 53 jaar en draag sinds mijn 11 levensjaar een bril om ver te zien.” Het antwoord van het Faché - Instituut

Het is logisch dat, naarmate mensen ouder worden, ze geconfronteerd worden met een licht verlies van de oogfunctie. Er bestaan echter vitaminen, mineralen en fytopreparaten om die achteruitgang sterk te vertragen. Vooral luteïne en zeaxanthine spelen hier een cruciale rol omdat het antioxidanten zijn die zich specifiek op de oogfunctie richten en er dan ook in aanwezig zijn. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) vormen zonlicht, vervuilde lucht en verkeerde eetgewoonten de hoofdoorzaken dat het menselijke oog nu sneller cellulair oud wordt dan vijftig jaar geleden. Steeds meer mannen en vrouwen krijgen al rond hun 60ste levensjaar de eerste subtiele verschijnselen van maculaire degeneratie (MD). Britse en Amerikaanse wetenschappers hebben ontdekt dat een dagelijkse toediening van zeaxanthine en luteïne de kans op het ontstaan van maculaire degeneratie met 40% vermindert. Een preventief gebruik van zeaxanthine en luteïne, vanaf het 50ste levensjaar, vermindert de kans op cataract met 20%.

Cataract is de meest voorkomende oogaandoening op latere leeftijd. Preventie noodzakelijk vanaf het 50ste levensjaar

Iedere 50-plusser riskeert maculaire degeneratie en cataract te ontwikkelen indien hij zich niet aan bepaalde leefregels houdt. Een te hoge bloeddruk, roken en het te weinig eten van verse groenten en

36

fruit zijn samen met het ouder worden de voornaamste oorzaken van de genoemde oogaandoeningen .

In welke voeding zit luteïne en zeaxanthine?

Iedereen die zijn ogen preventief wil beschermen tegen zonlicht, milieuvervuiling en degeneratieve oogziekten heeft baat bij het dagelijks eten van voldoende biologisch zuivere spinazie, broccoli of pepers. Mensen, die wegens tijdsgebrek niet tot een voldoende groenteconsumptie komen - dat is volgens de Wereldgezon dheidsorganisatie 95% van de Europese bevolking - kunnen ieder etmaal een concentraat van luteïne en zeaxanthine als oogvoeding gebruiken. Mannen en vrouwen die al lichte oogklachten hebben, kunnen luteïne- en zeaxanthine innemen om hun toestand te stabiliseren en op termijn terug iets te verbeteren.

Vroegtijdige opsporing van cataract is noodzakelijk om preventiever te kunnen handelen.

Hoopvol wetenschappelijk onderzoek

Uit talrijke onderzoeken aan het ‘Schepens Eye Institute’ blijkt dat beginnende oogkwalen (ook cataract) altijd gepaard gaan met een te lage concentratie luteïne en zeaxanthine in de ooglens. Door een dagelijkse toediening van deze typische oogantioxidanten wordt de beschikbare hoeveelheid luteine en zeaxanthine drastisch verhoogd. Daardoor kan het degeneratieve oogziekteproces worden gestopt. Op termijn is er zelfs een lichte verbetering van de toestand mogelijk omdat een aantal beschadigde cone-receptorcellen in de fovea zich door de aanwezigheid van beide antioxidanten kunnen herstellen.

Circulacrème

Circulation plus

Circulacrème helpt om de bloedstroming in de aderen te verbeteren, kan gebruikt worden bij behandeling van sportblessures, bij spataderen en bij aambeien.

Circulation plus helpt om de bloedstroming in de aderen te verbeteren, wordt aangeraden bij alle klachten te wijten aan een zwakke of slechte doorbloeding, bij spataderen en bij aambeien en helpt tevens bij de versteviging van de vaatwanden.

Hun inhoudsstoffen en eigenschappen

Hun inhoudsstoffen en eigenschappen Aesculus hippocastanum, wilde Posologie paardekastanje, marron d’inde 3 – 4 x 1 caps per dag

Aesculus hippocastanum, wilde paardekastanje, marron d’inde extr. (5 %) - Bevat aesculssaponinen, flavonoïden, cumarinen en catechollooistoffen. - Venotonifiërende werking - Eigenschappen zoals vitamine P: vermindert de capillaire permeabiliteit en fragiliteit - Bevordert de bloedsomloop en de veneuze reflux - Bevat coronair verwijdende eigenschappen Hamamelis virginiana, toverhazelaar, hamamélis extr. (5 %) - Bevat hamamelitannin, vrij galluszuur, vrij hamamelose, choline, saponinen, kinazuur, harsachtig hamamelin, etherische olie en talrijke flavonverbindingen. - Veneus-vasoconstrictorische eigenschappen - Vitamine p-eigenschappen - Adstringerende eigenschappen

Posologie 3 – 4 keer per dag op de pijnlijke plaatsen aanbrengen en inmasseren

Verpakking Tube van 50 gr = 5,95 euro Pot van 250 gr = 24,50 euro

Contra-indicaties Incidentieel kan een allergische reactie van de huid voorkomen

Opmerkingen Circulacrème is enkel geschikt voor UITWENDIG GEBRUIK, om inwendig te ondersteunen kan dit gecombineerd worden met Circulation plus

extr. (5 %) - Bevat aesculssaponinen, flavonoïden, cumarinen en catechollooistoffen - Eigenschappen zoals vitamine P: vermindert de capillaire permeabiliteit en fragiliteit - Bevordert de bloedsomloop en de veneuze reflux - Bevat coronair verwijdende eigenschappen Hamamelis virginiana, toverhazelaar, hamamélis extr. (5 %) - Bevat hamamelitannin, vrij galluszuur, vrij hamamelose, choline, saponinen, kinazuur, harsachtig hamamelin, etherische olie en talrijke flavonverbindingen. - Veneus-vasoconstrictorische eigenschappen - Vitamine p-eigenschappen - Adstringerende eigenschappen

Verpakking 50 vegecaps = 20,35 euro 120 vegecaps = 41,00 euro Contra-indicaties Geen contra-indicaties bekend Opmerkingen Circulation plus voor INWENDIG GEBRUIK kan gecombineerd worden met Circulacrème voor UITWENDIG GEBRUIK.

�

Voor meer informatie: CVBA Urmale [email protected] De pierpontstraat 2 3540 Herk-de-Stad Tel: 013 55 60 92 Fax: 013 55 21 05

Prelox

®

De tijd die loopt, stress, "het druk bezig zijn", vermoeidheid kunnen allen het lichaam en de geest verzwakken en soms reageren hierdoor de zintuigen minder intensief op prikkels. Prelox® is een nieuw voedingssupplement dat mannen kan helpen hun sexuele vitaliteit te behouden. Prelox® helpt om het sexueel genot en de passie te herwinnen, en dit op een veilige en natuurlijke manier. Een tevredenheidstest bij consumenten heeft aangetoond dat Prelox® het libido aanwakkert en het sexueel genot kracht geeft. Het geeft opnieuw vertrouwen en laat toe een zeker niveau van genot en intensiteit te bereiken.

Wat is Prelox® ? Prelox® is een unieke gebreveteerde samenstelling (Natural Preloxor Tri-Activ®) van 3 natuurlijke substanties: L-Arginine + L-Taurine + Pycnogenol® Prelox® Voor de man, To make love longer/better, is beschikbaar in apotheken in verpakkingen van 60 tabletten aan € 40,00 CNK-Code 2381-192

Bio-D-mulsionTM Emulsie van vitamine D voor een snelle en vrijwel volledige opname. Emulsies van vetoplosbare vitaminen worden 2 à 3 keer beter opgenomen dan standaardpreparaten van vetoplosbare vitaminen. Samenstelling per druppel: 10 µg vitamine D3 (200% ADH), dit zijn 400 IE Dosering: Standaard:

1 druppel per dag met vruchtensap, melk, thee, water... Therapeutisch: 5 à 10 druppels per dag zoals hierboven Verpakking: 29,6 ml, ca. 750 druppels Vrij van: Gluten, gist, lactose, soja, suiker, conserveringsmiddelen, synthetische geur-, kleur-, smaakstoffen

Postbus 148 9100 Sint-Niklaas Telefoon: 03 789 05 59 www.energeticanatura.com

Voorbeelden zijn: PCB’s, Pesticiden, Schimmels Ftalaten (Terug te vinden in plastic flessen) Fijn stof, Dioxines, Asbest Zware metalen, Chloroform Chlorine

BELGISCH VOEDINGSMAGAZINE FACHÉ INSTITUUT Verschijnt 6 maal per jaar met concrete, nuttige dagelijkse voedingsadviezen en leeftips, voor mensen die bezorgd zijn voor hun eigen gezondheid of beroepsmatig met de voedingsproblematiek bezig zijn zoals natuur- en reformwinkels, gezondheidszorgwerkers, schoonheidspecialistes, sportcoaches, horecabedrijfsmensen, sportcentra, onderwijzend personeel, kortom voor iedereen die begaan is met de gezondheid.

Gevolgen: • Vermoeidheid • Allergieën / Astma • Immuniteitsproblemen • Hoofdpijn / Migraine • Depressie • Hormonale problemen • Etc.

Hoofdredactie/Eindredactie Walter OM Faché, HEOS Eric Ost Joost Meeusen Bio-ingenieur

��

��

Resium is een alcoholvrij mengsel van 10 belangrijke ontgiftende kruiden. Eén kuur Resium heeft een onmiddellijk effect. Andere positieve effecten van Resium:

Kernredactie

Walter OM Faché, Orth. Bioch. HEOS Dirk Bogaert, Med. Journalist Philippe Gerard, Apr. Fernand Haesbrouck, Apr. Jozef Poppe, Prof. Dr. Ir. Baltz Frei, Prof. Dr. Joost Meeusen, Bio-ingenieur Pieter Van Melckebeke

Vormgeving, productie en druk Walter OM Faché Joost Meeusen Pieter Van Melckebeke

De Pauw Stijn Drukkerij Coppens bvba Hospitaalstraat 2 - Lochristi 09 353 93 93 www.coppens-druk.be

Uitgever Walter OM Faché,

• Elimineert urinezuren

Directeur Faché Instituut

• Ondersteunt lever en nieren

Kerkstraat 101 9270 Laarne

• Ondersteunt de prostaat • Helpt gewicht te verliezen • Helpt bij opgeblazen gevoel • Verbetert de huid

��

• Helpt de spijsvertering • Geeft meer energie en verhoogt de concentratie.

Succesvol gebruikt door miljoenen mensen sinds 1929!

© Copyright 2008 ISSN 1379-8383

� KORTINGSBON € 2,5 KORTING bij aankoop van 1 fles Resium (

€23,56/fl)

Naam: . Straat:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Postcode:

. . . . . . . . . . .

Gemeente: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stuur deze bon terug naar: Postkantoor St-Niklaas 1 • Postbus 148 • 9100 St-Niklaas Tel. 03 789 09 59 • Gratis Fax 0800 800 11 [email protected] • www.energeticanatura.com

Larenhoeve, Kerkstraat 101 9270 Laarne. Tel +32 (0)9 3690642 Fax +32 (0)9 3661838 E-mail: [email protected] Website: www.viow.be

Hoe abonneren?

Betaling geldt als enige abonnering. Abonnement loopt automatisch verder indien geen schriftelijke opzegging twee maand op voorhand. Jaarabonnementen voor 6 nrs: België: Storting van € 40 op rek nr. Fortis 290-0307607-41 Nederland Storting van € 43 op rek nr. Fortis IBAN BE 88290030760741 BIC code GEBABEBB

Prijs per nummer: € 7,8 (België) € 8,5 (Nederland)

Advertenties Joost Meeusen walter.faché@viow.be

• Lever-en bloedreinigend

Secretariaat/Advertenties

Leefnu blijft het enige orthomoleculair vakblad op de Beneluxmarkt dat zich niet bindt aan een productlijn om voldoende inkomsten te genereren. Wij hebben geopteerd voor een orthoceutische firmaraad die los van de redactie en de artikels in het blad functioneert. Uitgeverij Publimedia Faché Instituut • Gespecialiseerd op het gebied van voeding, voedingsaanvullingen, gezonde levenswijze en adviezen bij ziekten. • Overname van arikelen of gedeelten hiervan is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de hoofdredactie.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotocopie of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toelating. De hoofdredacteur, de redactie, de eindredacteurs en de uitgever van de opgenomen artikelen en advertenties zijn niet aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van vermeende algemene medische adviezen, onjuistheden en/of onvolledigheden. Iedere auteur blijft verantwoordelijk voor de volledige inhoud van zijn artikels.

Prof. Dr. Linus Pauling tweevoudig Nobelprijswinnaar introduceerde in 1968 voor het eerst de term “Orthomoleculair” in Science: alle stoffen, moleculen of handelingen die niet toxisch en niet vreemd aan het lichaam zijn, die het lichaam biochemisch en fysiologisch normaal kan verwerken zonder enige schade en die op de juiste tijd met de juiste dosis biochemisch individueel dient gegeven of geëlimineerd te worden. (verruimde betekenis uit Science 160:265-271, 1968)

NIEUWS FACHÉ INSTITUUT

Orthomoleculair voedingsconsulent aan het Faché Instituut: najaarsprogramma

D

e consulentenopleiding bestaat uit 40 lesavonden, gebundeld in acht reeksen. Bij elke reeks wordt een bepaald thema gevolgd. Na het volgen van de 8 modules kan men deelne¬men aan een schriftelijk examen en kan leiden tot het behalen van het diploma van “Board Certified Orthomolecular Nutrition Consult” of Orthomoleculair Voedingsconsulent. Sinds dit academiejaar kunnen de consulentenbistro’s ook via thuisstudie worden gevolgd. • • •

De consulentenopleiding bestaat uit 40 lesavonden, gebundeld in acht reeksen. Bij elke reeks wordt een bepaald thema gevolgd. Na het volgen van de 8 modules kan men deelnemen aan een schriftelijk examen en kan leiden tot het behalen van het diploma van “Board Certified Orthomolecular Nutrition Consult” of Orthomoleculair Voedingsconsulent. Sinds dit academiejaar kunnen de consulentenbistro’s ook via thuisstudie worden gevolgd.

Gezondheidsbistro Reeks 3

Gezondheidsbistro Reeks 7

Orthomoleculaire lessenreeks van vijf avonden van 19 tot 22u Donderdag 9 oktober 2008 Constipatie voorkomen.

Maandag 17 november 2008 Hoe dementie en alzheimer voorkomen?

Hoe de darm saneren? Darmtraagheid, gisting en constipatie moeten worden vermeden en behandeld om de kans op ernstiger ziekten te verkleinen. Een gezonde darmflora en een regelmatige, goede ontlasting zijn onmisbare factoren voor een lang en gezond leven. Commune bacteriën onderdrukken ziekteverwekkende bacteriën in de darm. Zij stimuleren het eigen afweersysteem van het lichaam. Een nutritieplan Faché voor een goede darmsanering is geen luxe! Zijn hoge darmspoelingen en probiotica hierbij zinvol?

Donderdag 16 oktober 2008 Kanker en diëten (Moerman, Houtsmuller, ...)

Zuren en basen spelen een rol in de voeding en in het lichaam zelf. In een verzuurd lichaam functioneren de enzymen niet optimaal en vertragen de stofwisseling! Het zuur-base evenwicht handhaven, corrigeren en verstoringen opheffen, verzuringsymptomen waarnemen, factoren van zuurvorming onderkennen, basevormende en zuurvormende voeding onderscheiden, zure voeding vervangen, dag-nacht regulatie, bepalen allen de pH-toestand van weefsels en bloed.

Donderdag 23 oktober 2008 Orthomoleculaire psychische ondersteuning

Een verstoord biochemisch evenwicht en vooral hypoglycemie, langdurige ondervoeding, overmaat stress spelen een centrale rol bij vele emotionele problemen. De communicatie in de hersenen gebeurt door een neurotransmittertaal, die bijna volledig geregeld wordt door glutaminezuur, glutamine, GABA en peptiden. Voortdurend moe, uitgeput, eetstoornissen, verslaving, angsten, depressies komen meer en meer voor door vetzuurdeficiënties en tekorten aan vitaminen en mineralen in de voeding.

Donderdag 20 november 2008 Wondgenezing – operatiepreventie

“Het is bekend dat wonden door ondervoeding minder snel genezen.” Chirurgische operaties verrichten medische wonders, maar de bijhorende wondgenezing

De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. De mogelijkheid om de aanvang van de ziekte met enkele jaren uit te stellen zou de gezondsheidzorg in de toekomst een hoop kosten besparen. De ziekte slaat vaak vroeg toe, typisch voor het 65ste levensjaar. De sterke genetische grondslag liet toe de eerste alzheimergenen snel op te sporen. Er bestaat nog geen doeltreffende behandeling voor de ziekte. Omgevingsfactoren kunnen evenmin genegeerd worden.

Maandag 1 december 2008 Waarom hebben wij dringend meer vitamine D nodig?

Het grote gezondheidsbelang van een ruime inname van vitamine D is weer eens onomstotelijk vastgesteld. Meer dan 50% van alle gevallen van darmkanker en borstkanker is te voorkomen als de bevolking dagelijks minstens 80 mcg vitamine D3 zou innemen. Voor 2003 zou dit 52.000 minder darmkanker en 21.500 minder borstkanker hebben betekend voor de Verenigde Staten alleen al.

Gezondheidsbistro Reeks 8 Maandag 29 september 2008 Stimulantia

Moeheid is dé kwaal van onze samenleving! We gaan op zoek naar de oorzaken van deze zwaktetoestanden, ook immunologisch. En je maakt kennis met planten en hun extracten, die er wat aan kunnen doen. Ook het verhogen van de cerebrale tonus is belangrijk! Moeheid tast immers niet alleen het fysieke, maar ook het psychische aan! Met planten als ginseng, damiana, pau d’arco, spirulina en rozemarijn geraak je al heel wat verder!

Donderdag 13 november 2008 Rustgevende fyto

Stress en angst: ook al weer zo’n heet hangijzer! Vele kruiden helpen ons te ontspannen, angst te overwinnen en agressies aan te kunnen. Depressiviteit greep nooit zo veelvuldig om zich heen. Plantaardige middelen werken uitstekend, en hebben geen nevenwerkingen. Je krijgt een overzicht van de mechanismen van het overbelaste zenuwstelsel, met de bijbehorende plantaardige remedies en hun goed gebruik. Nuttige en praktische info!

kunnen voor behoorlijk wat complicaties zorgen. Wondgenezing moet ook van binnenuit ondersteund worden, op vlak van weefselherstel en, niet in het minst, het voorkomen van bacteriële infecties. Deze les biedt tal van tips voor tal van situaties waarbij kwetsuren zich voorvallen.

Donderdag 27 november 2008 Osteoporose voorkomen en behandelen Osteoporose is een typische aftakelingsziekte die zich pas na jaren langzame botontkalking zich manifesteert in broze beenderen. Er op tijd bij zijn, luidt dan de boodschap. Je zult zien dat heel wat voedingsfactoren een invloed hebben op het beendergestel. Voor de vrouwen betekent dit eveneens dat hun hormonenbalans nauwgezet in het oog dient gehouden te worden.

WAAR?

Congreszaal Larenhoeve, Kerkstraat 101-103, B-9270 Laarne

BIJDRAGE Bistro 3

€30 per avond of €130 voor de volledige reeks van vijf avonden.

BIJDRAGE Bistro 7 en 8 €35 per avond.

INFO

Met opleidingscheques Vlaamse Regering kosten deze opleidingen minder! www.vdab.be Gepensioneerden en huisvrouwen kunnen niet genieten van deze opleidingscheques en betalen €25/€30 per avond en €110/€120 voor 5 avonden

RESERVATIE is noodzakelijk Tel. 09 369 06 42 of Fax 09 366 18 38 of E-mail: [email protected]

��

��

�� gereduceerd CoQ10

EEN INNOVATIE VOOR DIRECT BESCHIKBAAR CO-ENZYM Q10 CO-ENZYM Q10 Co-enzym Q10 (CoQ10) is een essentieel component voor het behoud van energie en wordt in elke cel en orgaan gevonden. CoQ10 is als cofactor nodig voor cellulaire energie en is belangrijk voor het behoud van gezonde cellen en weefsels. CoQ10 is een vetoplosbare voedingsstof. De biobeschikbaarheid hiervan speelt een belangrijke rol. De opname van de gangbare vorm van CoQ10 – ubiquinon – verloop niet altijd optimaal, zeker wanneer we ouder worden.

KRISTALVRIJ Door de toevoeging van d-limoneen (een vluchtige olie uit citrusvruchten) kristalliseert CoQ10 niet meer en vindt een snelle afgifte plaats.

UBIQUINOL, GEREDUCEERD COQ10 De prominente vorm van CoQ10 is ubiquinol, de gereduceerde vorm van CoQ10. Ubiquinol beschermt tegen vrije radicalen. De meest recente ontwikkeling is de combinatie van deze gepatenteerde, stabiele vorm van ubiquinol met d-limoneen, waardoor deze olie kristalvrij is. Door toevoeging van alfa liponzuur wordt ubiquinol effectief beschermd tegen oxidatie. Ubiquinol is nu direct beschikbaar voor meer en directe energie. Ubiquinol is een belangrijke voedingsstof die een prominente rol kan vervullen bij een optimale gezondheid en vitaliteit. Te bestellen bij apotheek en gezondheidswinkels als softgels van 50 mg en 100 mg in verpakkingen van 60 stuks. reduquinol - ubiquinol 50 mg reduquinol - ubiquinol 100 mg Aanbevolen gebruik: 1 of 2 caps. per dag Aanbevolen gebruik: 1 caps. per dag CNK-code: 2505-261 CNK-code: 2505-253 Consumentenprijs: € 37,95 Consumentenprijs: € 62,95 Meer informatie: Springfield Nutraceuticals Belgium BVBA, Heist-op-den-Berg Tel. 015 - 349 113 • [email protected]

H E A LT H

THROUGH

NATU RE,

SCIENCE

&

INNOVATION

met bijlagen orthomoleculaire waarschuwingen

Recommend Documents