Merve Ergin. Fijn om te kunnen helpen. Een afwisselend en interessant vak. Vraag en antwoord over de bekkenbodem. verpleegkundige

2014 • 2

ve rpl e e gk un d i g e

M e r v e E r g i n Fijn om te kunnen helpen L on g a rt s S er g e va n Wo lfe r e n

Een afwisselend en ­interessant vak

Ve e l voork o m en d

Vraag en antwoord over de bekkenbodem

[advertentie]

Thuiszorg nodig? Bel Evean! Het thuiszorgteam van Evean zorgt voor u, zodra u weer naar huis mag. Ook als u complexe verpleegtechnische zorg nodig heeft, bijvoorbeeld omdat u afhankelijk bent van een infuus, een voedingssonde of een morfinepomp. U kunt dan eerder naar huis vanuit het ziekenhuis.

Evean helpt u met:

Evean. Midden in het leven.

• Thuiszorg

• Prikservice

• Specialistische zorg

• Verzorgd wonen

• Thuiszorgtechnologie

• Respijtzorg

• Revalidatie en herstel

• Palliatieve zorg

Met dit complete aanbod aan zorg zijn we u graag van dienst, op alle momenten in uw leven.

Meer weten? Bel 0900 98 97 of kijk op www.evean.nl

www.evean.nl

Lavita Koningin Julianaplein 58 1502 DV Zaandam T 075 650 21 74 F 075 650 28 09 M 06 466 139 82 [email protected] www.lavita-verloskundigen.nl

Wij heten hetenjejevan vanharte hartewelkom welkomininonze onzepraktijk. praktijk.Wij zijn We We heten je vanYadegari, harte welkom inFissers onze praktijk. Wij zijn Wij zijn Nasim Katleen en Janneke Gitsels. Janneke Gitsels en Nasim Yadegari. Samen vormen we Janneke Gitsels, Nasim Yadegari, Kris Velink en Katleen Fissers. Samen vormen we Verloskundigenpraktijk Lavita. Verloskundigenpraktijk Lavita. Samen vormen we Verloskundigenpraktijk Lavita. Wij zwangerschap Wij vinden vindendat datiedere iederevrouw, vrouw,enendus dusiedere iedere zwangerWij vinden dat iedere en de dusruimte iederejezwangerschap uniek is. Daarom krijg vrouw, je bij ons zwangerschap schap,is.uniek is. Bij onsjekrijgt iedere vrouwjedaarom de uniek Daarom bij ons ruimte zwangerschap op je eigen manierkrijg te beleven endebegeleiden we je op de ruimte om haar zwangerschap op haar eigen manier op je eigen manier te beleven en begeleiden we je op de manier die bij jou past. te beleven.Wij houden manier die bij jou past. rekening met geloof, cultuur en achtergrond van de vrouw enwehaar gezin. bieden Zoals gebruikelijk begeleiden zowel thuisOok als in het we begeleiding aan vrouwen met angst vooralsindeindebevalZoals gebruikelijk begeleiden we zowel thuis het ziekenhuis bevallingen. Een badbevalling hoort ziekenhuis bevallingen. Eeneerder badbevalling hoortbeleefde in de ling, bijvoorbeeld een traumatisch thuissituatie tot denamogelijkheden. thuissituatie bevalling. tot de mogelijkheden. Je kunt ons bereiken op 075 – 6502174, Lavita staat kwalitatief zorg en je indien geen voor gehoor, bel thuis gerusthoogwaardige opin06het – 46613982. We begeleiden zowel als ziekenhuis laagdrempelige informatie. Dankzij onze praktijklocatie bevalling. die in het Zaans is gevestigd, zijn we in Lavita staat voor Medisch kwalitatiefCentrum hoogwaardige zorg en staat om onze zwangeren alles onder éénpraktijklocatie dak te bieden laagdrempelige informatie. Dankzij onze Dankzij onze praktijklocatie die in het Zaans Medischdie zoals en isindien nodigzijn eenwe in staat in hetecho’s, Zaansbloedonderzoek Medisch Centrum gevestigd, Centrum is gevestigd, zijn wedeingynaecologen. staat om onze zwandoorverwijzing naar één Overigens om onze zwangeren allesvan onder één dak te bieden zoals geren alles onder één dak aan te bieden zoals, echo’s, worden al uw echo’s door zorgverzekeraar vergoed. echo’s, bloedonderzoek en uw indien nodig een doorverwijzing bloedonderzoek e.d. naar één van de gynaecologen. Iedere zwangere wonend inLavita zaandam en omgeving is Sinds 1 januari 2014 werkt 2 teams waardoor Overigens worden al uw echo’s doorinuw bij ons van harte welkom. een zwangere in vergoed. principe bij 3 vaste verloskundigen onder zorgverzekeraar zorg komt.

[

uw zorg

]

inhoud 5

4

uitgelicht Pijnbestrijding bij littekens. Patiënten kunnen terecht op het Pijncentrum

5

in vertrouwen Nel en haar collega Thea Kloek zijn vijf dagen per week aanwezig om patiënten te begeleiden

6

Goed om te weten Nieuws, weetjes en tips van het Zaans Medisch Centrum

8

De toekomst Het ZMC bouwt aan zijn toekomst

Beste lezers, Ik beken: ik ben Amsterdammer. Na bijna een half jaar als interimbestuurder in het Zaans Medisch Centrum te hebben gewerkt, begin ik iets te begrijpen van het verschil tussen Amsterdammers en Zaankanters. De Zaankanter verhoudt zich tot de Amsterdammer als de Amsterdammer tot, pakweg, een inwoner van Haarlem of Hilversum. Hij is iets meer rechttoe rechtaan, iets minder gepolijst, ik zou bijna zeggen: iets ‘kantiger’. Eigenschappen die ik herken bij medewerkers én patiënten van het Zaanse ziekenhuis. Maar er is nog een verschil tussen de Zaanstreek en de hoofdstad. Toen ik geboren werd, telde Amsterdam zeker wel tien ziekenhuizen. Met geen daarvan voelde ik me speciaal verbonden. Je kunt nu eenmaal geen tien ‘beste vrienden’ hebben. Dat gold voor mij, dat gold denk ik, voor de meeste Amsterdammers.

8

Hoe anders ligt dat in de Zaanstreek! Daar hebben de inwoners hun ‘eigen’ ziekenhuis. Met dat ziekenhuis onderhouden zij vaak een levenslange band. En net als bij familiebanden brengt dat een enorme betrokkenheid met zich mee. Zo’n band is goud waard. Maar dat goud ligt niet altijd aan de oppervlakte. Het moet keer op keer gedolven worden. Het vertrouwen van patiënten moet telkens opnieuw worden verdiend. Door hun optimale zorg te bieden, door hen te benaderen als een partner met wie je samen naar een oplossing zoekt, door tijdig mee te gaan met nieuwe medische ontwikkelingen. Wat dat in de praktijk betekent, leest u in dit blad. Mijn tijd bij het Zaans Medisch Centrum zit er bijna op. Ik zal niet beweren dat ik in een half jaar een Zaankanter ben geworden. Maar een beetje ‘besmet’ door het virus van de Zaanstreek ben ik wel. Dat virus draag ik voortaan met plezier bij me.

10 12

10

De week van... Merve Ergin, verpleegkundige op de afdeling Gynaecologie / Verloskunde

11

In de koffiecorner In gesprek met Dick van der Hoeven, Gerda Heerema en Isabelly dos Santos

12

Het klokje rond In therapie bij de dagkliniek Psychiatrie

14

Vraag en antwoord Vragen en antwoorden over spataderen en moedervlekken

15

Aangenaam Kennismaken met Serge van Wolferen

16

veel voorkomend Zes vragen over de bekkenbodem

18

kruiswoordraadsel Doe mee en stuur ons de oplossing

Fred Plukker, voorzitter Raad van Bestuur a.i.

C olof on

Uw Zorg is een uitgave van het Zaans Medisch Centrum, Afdeling communicatie, postbus 210, 1500 EE Zaandam, [email protected], Koningin Julianaplein 58, 1502 DV Zaandam Eindredactie Anja Geldermans Productie­begeleiding Kim Kooke en Rosanne Heijne Vormgeving Jan Mak en Josta Bischoff Tulleken Fotografie Jolanda Hoogendoorn, Juliette Stroosnijder, Marcel Berkelaar en afdeling communicatie Tekstbijdrage Pauline van Brederode, Marcel Butterhoff, Rosanne Heijne, Kim Kooke, Hanne van der Waa, Pauline Wijngaards Advertenties Afdeling communicatie. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Niets uit deze uitgave mag worden gepubliceerd zonder toestemming van het Zaans Medisch Centrum. ­ Acquisitie naar aanleiding van deze uitgave wordt niet op prijs gesteld.

15

2014 • 2

uwzorg

3

[

uitgelicht

]

P i j n b e s t r i j d i n g b i j l i tte k e n s Zo’n 10 tot 40% van de patiënten heeft na een operatie, vooral bij een liesbreuk, keizersnede, mammachirurgie of longchirurgie, last van littekenpijn. Een vorm van zenuwpijn die ontstaat door een beschadiging van een zenuwtakje of doordat een zenuwtje bekneld zit in het littekenweefsel. Vaak denken patiënten dat het erbij hoort. Maar in veel gevallen is er iets aan te doen. Tijdens een controle bij de chirurg of via de huisarts is een verwijzing naar het Pijncentrum een logische stap.

Ilse Bannink, anesthesist en pijnbestrijder: “Die zenuwen zitten er nu eenmaal en tijdens een operatie kunnen deze beschadigd raken, daar kan een operateur niets aan doen. Bij de meeste mensen herstelt dat, maar een deel houdt pijn aan het litteken. Deze patiënten kunnen terecht bij ons op het Pijncentrum. Samen met de patiënten bekijken we welke behandeling passend is. Bijna altijd is de behandeling lichamelijk, maar aan de hand van een vragenlijst komen we er achter of er ook psychische gevolgen zijn door de vele pijn aan het litteken. Dit is heel goed mogelijk, dan schakelen we ook daarvoor hulp in.”

Stroomstootjes “Er is veel mogelijk op het gebied van pijnbestrijding. We beginnen vaak met prikken. Bij de zenuw wordt dan bepaalde medicatie ingebracht om deze tot rust te brengen. Dit werkt zo’n twee tot drie maanden. Als de pijn nog niet weg is, herhalen we dit. Het verdoven van de zenuw kan door stroomstootjes te geven via een naald, zodat de zenuw beïnvloed wordt en minder pijn geeft. Of via een speciale pleister met een kastje – de zogenaamde TENS-behandeling. De TENS-behandeling kan men een paar keer per dag – afhankelijk van de pijn – zelf thuis uitvoeren en langere tijd volhouden. We behalen hiermee goede resultaten.”

Rodepeperpleister Het spreekt tot de verbeelding: de rode­ peperpleister. Toch kan die heel goed werken tegen littekenpijn. “Doordat deze pleister 8% aan capsaïcine bevat – een stofje dat in rode pepers zit - activeert deze de zenuw in de huid. Die kan zich dan terugtrekken. Tijdens deze behandeling blijven patiënten op het Pijncentrum. De pleister kan dan gedurende een uur zijn werk doen en wij kunnen de patiënt nauwlettend in de gaten houden.”

Jenny Hondema, verpleegkundige pijnbestrijding en Ilse Bannink.

4

2014 • 2

uwzorg

[

In vertrouwen

]

Patiënten houvast bieden

Een opname in het ziekenhuis kan overweldigend zijn. Zeker als het plotseling gebeurt. Mensen zijn geschokt, beseffen nauwelijks wat er gebeurd is en zitten vol emoties. Bovendien komt er dan heel veel op ze af: de ziekenhuisomgeving met piepende apparaten, vreemde gezichten en informatie over de behandeling, hun wereld staat op z’n kop. “Verpleegkundigen of zaalartsen zien regelmatig patiënten die hevig geëmotioneerd of juist heel stoïcijns zijn. Ze stellen dan vaak voor om begeleiding in te schakelen. Soms vraagt een patiënt er zelf om wanneer hij of zij al eerder ervaring had met onze begeleiding”, legt Nel Bartlema, geestelijk begeleider, uit. “Ik wil patiënten houvast bieden door met hen te praten en samen alle gedachten op een rijtje te krijgen. Ik probeer de golven van emoties te breken, zodat iemand letterlijk in rustiger vaarwater belandt. Ik noem dat zelf breaking the waves.” Soms hebben patiënten behoefte aan levensbeschouwende begeleiding vanuit hun eigen kerk of moskee. “Meestal gaat

het om mensen die actief betrokken zijn bij hun gemeenschap. Als wij die aandacht niet kunnen bieden wordt, liefst in samenwerking met de familie, contact gezocht met de pastoor of imam.” “De meeste patiënten zie ik door de korte opnameduur vaak maar één keer”, zegt Nel. “Maar sommige patiënten ­hebben behoefte aan meer gesprekken. Met patiënten die wat langer opgenomen zijn, kan ik wat dieper ingaan op onderwerpen, zoals hun innerlijke kracht. Deze gesprekken helpen patiënten om vertrouwen te krijgen in zichzelf en daarmee in hun herstel. Ook kan het ze kracht geven om beter met de situatie om te gaan.”

De heer Van Klaveren, patiënt “Zes weken geleden werd ik opgenomen in het ziekenhuis. Nel en ik hebben net afscheid van elkaar genomen, omdat ik over een paar dagen naar huis mag. Sinds mijn opname heb ik wekelijks contact met haar gehad. Niet over religieuze zaken, hoor. We praatten vooral over wat er in de wereld gebeurt en wat dat voor mij persoonlijk betekent, ondanks het feit dat ik behoorlijk ziek ben. Het is fijn om daarover met iemand te kunnen praten. Vorige week is mijn vrouw ook opgenomen, omdat ze was gevallen en haar voet had gebroken. Dat was wel even schrikken. Nel is toen ook gekomen om erover te praten. Ik heb het contact met haar elke keer als erg plezierig ervaren.”

Nel en haar collega Thea Kloek zijn vijf dagen per week aanwezig om patiënten te begeleiden.

2014 • 2

uwzorg

5

[

goed om te weten

]

S t o ppen M et R o k en p o l i k l inie k Wilt u graag stoppen met roken, maar vindt u het lastig om dit zelfstandig te doen? Dan kunt u terecht op de Stoppen Met Roken poli. Op deze poli werken ’rookstopcoaches‘, José de Roo (links) en Laura Storm (rechts) in nauwe samenwerking met de longarts. Zij werken volgens ­STIMEDIC. Dit is een effectieve, s­ tapsgewijze methode, ontwikkeld voor de begeleiding van rokende patiënten. U hebt hiervoor een verwijzing van de longarts nodig. Als u al patiënt bent bij de longarts, kunt u aangeven dat u wilt stoppen met roken. Bent u nog geen patiënt, dan gaat de verwijzing naar de longarts via uw huisarts. Ook in 2014 worden stoppenmet-roken-programma’s vanuit de basis­ verzekering vergoed.

Achmea Plus­certificaten Van zorgverzekeraar Achmea heeft het Zaans Medisch Centrum Pluscertificaten gekregen. De certificaten laten zien dat het ziekenhuis aan hoge medische standaarden voldoet en dat patiënten de

zorg van het Zaans Medisch Centrum zeer waarderen. De Pluscertificaten werden gegeven voor de zorg voor volwassenen met diabetes mellitus en de vervanging van knie of heup.

Social media @IkbenNH: Zitten heerlijk in ‘t zaans medisch centrum, de kleine man wordt geopereerd aan z’n voet. @futtytail2310: Het is vervelend als je naar het ziekenhuis moet, maar dat is niet het geval met @zaansmc. Bedankt voor uw persoonlijke aandacht. Patricia Kruijt-Verhaal: Ben er als begeleider van een patiënte geweest. Prima parkeergarage, handig die even en oneven liften. 1 vraag of tip: een parkeerplek op de verdiepingen voor de rolstoelen. Gerrit Meijer: Ik zou graag willen weten wat de term “LEAN” in deze inhoudt.

6

2014 • 2

uwzorg

Roze lintje borstkankerzorg Borstkankervereniging Nederland heeft het roze lintje toegekend aan het Zaans Medisch Centrum. Dit keurmerk betekent dat het ziekenhuis borstkankerzorg biedt op het hoogste niveau. De ervaringen van patiënten zijn mee­ gewogen bij de toekenning van het lintje. Uit onderzoek blijkt dat patiënten vooral heel tevreden zijn over de manier waarop zij bejegend worden en informatie krijgen.

Oogheelkunde nu ook in Saendelft Oogziekenhuis Zonnestraal verzorgt iedere dinsdagochtend spreekuren op de poli­kliniek Saendelft, Kaaikhof 69 in Assendelft. Zonnestraal biedt oogzorg dichtbij, ook voor patiënten uit Zaanstreek Noord.

Informatie­bijeenkomst over gewrichtsvervanging heup en knie

Informatieavonden over borstkanker Oktober is de borstkankermaand. Daarom organiseert Esperanz in samenwerking met het Waterland Ziekenhuis, het Westfriesgasthuis en het Zaans Medisch Centrum drie interessante lezingen voor borstkankerpatiënten en hun naasten. 8 oktober: Borstkanker & Erfelijkheid in het Waterland Ziekenhuis 23 oktober: Borstkanker & Plastische chirurgie in het Zaans Medisch Centrum 28 oktober: Borstkanker & De gevolgen voor uw naasten in het Westfriesgasthuis. Kijk voor meer informatie over het programma en aanmelden op www.zaansmedischcentrum.nl.

Heeft u klachten aan heup of knie? Of wilt u meer weten het zorgpad over gewrichtsvervanging van heup en knie? Kom dan naar de speciale informatiebijeenkomst die

de afdeling Orthopedie samen met Evean organiseert op woensdag 22 oktober in Evean Oostergouw. Kijk voor meer informatie op www.zaansmedischcentrum.nl.

ZorgVeiligPrijs 2014

Nieuwe huiselijke familiekamers

Het Zaans Medisch Centrum heeft samen met andere ziekenhuizen en het bedrijf NewCompliance een systeem ontwikkeld, waarmee het opererende team tijdens het opereren direct kan zien hoe veilig men werkt. Veilig werken is belangrijk om infecties te voorkomen, patiënten zijn daar na een operatie extra gevoelig voor. Deze innovatie is door de Inspectie voor de Gezondheidszorg genomineerd voor de ZorgVeiligPrijs 2014. Bekijk het filmpje via de QR code.

De Stichting Vrienden van het Zaans ­Medisch Centrum zorgt opnieuw voor de realisatie van een mooi initiatief. Op de afdeling 3 Noord worden twee kamers opgeknapt en ingericht tot gezellige en huiselijke familiekamers. Patiënten en hun familie kunnen zich hier terugtrekken en in een prettige sfeer een gesprek voeren. Als men bij een familielid wil waken, is het ook mogelijk om hier te verblijven en/of te slapen.

A an a l l es g edacht ? Gaat u binnenkort naar het ziekenhuis of bent u al patiënt? Check de zes belangrijke vragen om te zorgen dat uw ziekenhuiszorg vergoed wordt. Voor meer informatie over de zorgnota en de kosten van de ziekenhuiszorg kunt u kijken op: www.dezorgnota.nl.

2014 • 2

uwzorg

7

[

de toekomst

]

Het ZMC bouwt aan Het ZMC is druk bezig met de nieuwbouw. Misschien heeft u de nieuwe parkeergarage al gezien? Maar op de achtergrond gebeurt nog veel meer. Hierbij een overzicht van wat er al klaar is en wat er nog komen gaat.

Wat i s e r a l k l a a r ?

Testen met kamers van karton Een ontwerp op papier is mooi, maar gaat dat straks in het echt ook werken? Om dat uit te zoeken, zijn enkele kamers op ware grootte in karton nagebouwd. Medewerkers hebben op basis van deze mock-ups gekeken hoe de ruimtes het beste ingedeeld kunnen worden. Waar komen de stopcontacten? Naar welke kant moeten de deuren draaien? En hoe moet de badkamer worden ingericht? Momenteel werken we samen met de afdelingen aan het definitieve ontwerp dat in oktober klaar moet zijn.

Wat gaan we nog doen?

8

Slimmer omgaan met afval

Altijd de nieuwste techniek

Een ziekenhuis produceert veel afval. In het nieuwe ZMC kunnen we dat afval en vuilwater straks zelf zuiveren, filteren en hergebruiken dankzij één compleet systeem voor afvalverwerking en waterzuivering. We kunnen straks bijvoorbeeld alle medicijnresten uit het water afbreken en het vaste afval vergisten en ontsmetten, waarbij ook nog eens biogas wordt geproduceerd.

Een ziekenhuisgebouw moet tientallen jaren mee kunnen. Maar de techniek van het ziekenhuis ontwikkelt zich veel sneller. Om ervoor te zorgen dat de nieuwe operatiekamers functioneel blijven, bouwen we zogenaamde Flex OK’s. De medische techniek zit hier verborgen in losse wanddelen. Is de techniek aan vervanging toe? Dan hoeven we alleen de wanddelen om te wisselen. Omdat vernieuwing nauwelijks tijd kost, blijft de OK gewoon beschikbaar.

2014 • 2

uwzorg

zijn toekomst Hoe blijf ik op de hoogte?

Rita Koemeester, floormanager poli en functieafdeling cardiologie: “Door de mock-ups hebben we meer inzicht gekregen in hoe de spreekkamers en onderzoekkamers er straks uit komen te zien. Ik vond het erg prettig dat de persoon die de test begeleidde, zelf ook meedacht.”

Volg @ZMCnieuwbouw Volg Zaans Medisch Centrum Bekijk filmpjes op zmczaandam Abonneer u op de [email protected] www.zaansmedischcentrum.nl/nieuwbouw

Bouw en onderhoud in één hand

Bouw van start

Parkeergarage geopend

Wie nu goed bouwt, is later minder kwijt aan onderhoud. Vanuit die gedachte hebben het ZMC en vastgoedontwikkelaar Vitaal ZorgVast een DBMO-overeenkomst (Design, Build, Maintain and Operate) met bouwer BAM gesloten. Hierin staat dat BAM het ziekenhuis niet alleen meeontwerpt en bouwt, maar het gebouw ook 25 jaar onderhoudt. Met de overeenkomst heeft het ZMC zekerheid over de kosten en de kwaliteit van de bouw en is meteen het nodige onderhoud goed geregeld.

Er is twee maanden hard gewerkt aan het bouwrijp maken van het terrein voor het nieuwe ziekenhuisgebouw. Op woensdag 20 augustus ging de eerste paal voor het zieken­ huis de grond in. Het nieuwe complex moet eind 2016 gereed zijn.

Met de opening van de parkeer­garage is het nieuwe ziekenhuis weer een stap dichterbij. In totaal 7 verdie­pingen bieden ruimte aan 700 auto’s en 20 motoren. De parkeergarage wordt beheerd door parkeerexploitant Parking + Protection.

Groen, groener, groenst

Zorg met een gezicht

Het ZMC gaat graag duurzaam om met zijn omgeving. Dat komt ook terug in het ontwerp van het ziekenhuis. Externe experts kijken continu met ons mee of bijvoorbeeld de gekozen materialen en installaties duurzaam genoeg zijn. Het ZMC zet hoog in. Als het goed is, krijgen we straks het BREEAM-certificaat Very Good. Zo’n BREEAM-certificaat maakt in één keer duidelijk hoe groen het gebouw is.

Een nieuw gebouw is mooi, maar wat heeft een patiënt eraan als hij zich er niet prettig voelt? Met het project ‘Zorg met een gezicht’ willen we er nu alvast voor zorgen dat iedereen zich straks welkom voelt in het ziekenhuis. We kijken bijvoorbeeld naar hoe kamers, gangen en straten prettig kunnen worden ingericht en hoe medewerkers u zo gastvrij mogelijk kunnen ontvangen.

2014 • 2

uwzorg

9

[

de week van...

]

Verpl e e gk un d i g e o p d e a f d e ling Gy na e co lo g ie / Ve r lo sk u nde

Merve Ergin Zaterdag Het is razend druk in de nachtdienst. De afdeling ligt bijna vol. Dat betekent bijna twintig moeders en baby’s. Ouders kunnen onzeker zijn bij hun eerste kindje. We geven hen begeleiding en informatie. We helpen de moeders bij het geven van borstvoeding. Als patiënten een paar dagen op de afdeling liggen, zie je ze groeien in hun rol en steeds zekerder worden. Zondag Vanavond de laatste nachtdienst van deze maand. Het is een stuk rustiger dan gisteren. Dat kun je bijna niet voorspellen. Alle baby’s zijn gevoed, iedereen slaapt. Straks ga ik de afdeling langs om controles uit te voeren, maar nu heb ik tijd om mijn administratie bij te werken. Tijdens elke dienst werk je de dossiers van je patiënten bij. Mijn collega’s uit de volgende dienst bekijken voordat ze starten alle dossiers. Maandag Vandaag is mijn uitslaapdag. Omdat ik uit de nachtdienst ben gekomen, probeer ik zo snel mogelijk weer in mijn dagritme te komen. Dinsdag Vandaag heb ik lekker nog een dagje vrij. Woensdag Ik ben de dossiers van de patiënten aan het lezen. Mijn collega’s van de nachtdienst zijn er nog een kwartier. Als ik 10

2014 • 2

uwzorg

vragen heb, kan ik die met hen bespreken. Het is vrij rustig op de afdeling. De meeste moeders die er afgelopen weekend waren, zijn lekker met hun kleintjes naar huis. Vandaag ben ik ingedeeld bij de gynaecologische patiënten. Dit zijn over het algemeen wat oudere dames die een gynaecologische ingreep hebben gehad. Soms vraagt een patiënt mij of ze bij de baby’s mag kijken. Maar wij hebben geen ruimte waar alle baby’s gezamenlijk slapen. Alle vrouwen die bevallen zijn, liggen met hun baby op een een­ persoonskamer.

Donderdag Vandaag werd er helaas een zwangerschap vroegtijdig afgebroken. De foetus is niet levensvatbaar. Heel verdrietig voor de vader en moeder. Ik probeer hen zo goed mogelijk te begeleiden en hun vragen te beantwoorden. Patiënten bedanken mij na afloop vaak voor alle goede zorgen. Ik vind het fijn als wij ervoor kunnen zorgen dat mensen met een goed gevoel naar huis gaan, ook als er iets verdrietigs is gebeurd. Vrijdag Met de gynaecoloog ga ik op Bevalcentrum Parteanz langs bij een Turkse patiënte met pijnklachten. Omdat gevoel vaak makkelijker te omschrijven is in de moedertaal, kan ik haar, door mijn Turkse achtergrond, goed helpen. Ik vind het fijn om daarbij te kunnen helpen.

[

In de koffiecorner

]

In iedere editie van UW Zorg schuift de redactie bij een bezoeker of patiënt aan tafel om te praten over hun bezoek aan het Zaans Medisch Centrum.

De koffiecorner Dick van der Hoeven uit Wormer “Over een paar dagen mag ik naar huis, dan heb ik zo’n vier weken in het ziekenhuis gebivakkeerd. Ik was voorheen erg kortademig, honderd meter lopen ging me al moeilijk af. En dat terwijl ik zo graag tennis! Tijdens een bezoek aan de cardioloog bleek dat ik heel veel vocht achter mijn longen had. Mijn nieren werkten niet goed. Ik heb de afgelopen tijd aan twee infusen gelegen om het vocht af te voeren. Een maand geleden woog ik nog 90 kilo, dat is nu 73. Ik voel me heel happy, want ik ben weer helemaal in orde. Ze hebben me goed opgelapt.”

Gerda Heerema uit Zaandam

Dick van der Hoeven

“Ik moest vandaag even langs komen bij het ziekenhuis om mijn bloed te laten prikken. Morgen krijg ik namelijk mijn tweede chemokuur. Je wordt daarbij helemaal in de watten gelegd. De eerste keer dat ik behandeld werd, mocht ik kiezen of ik op een eenpersoonskamer of in de gemeenschappelijke ruimte wilde liggen. Ook vragen ze de hele tijd of je iets wilt drinken: koffie, thee of bouillon en komen ze langs met lekkere broodjes. Ik woon alleen en moet normaal gesproken alles zelf doen, dus ik voelde me echt verwend. Ik begon me bijna te verheugen op de volgende keer, zo leuk en lief zijn de mensen hier.”

Gerda Heerema

Isabelly dos Santos uit Zaandam “Wij zijn in het ziekenhuis om mijn moeder en mijn broertje Milow op te halen. Mijn broertje is op 9 augustus via een keizersnede geboren. Alles is goed gegaan, hoor. Mijn moeder en broertje moesten voor de zekerheid nog wel even in het ziekenhuis blijven. Maar nu gaan we met z’n vieren naar huis. Het is echt een feestdag. Om dat te vieren heb ik van mijn vader een grote ballon gekregen.”

“Wij zijn in het ziekenhuis om mijn moeder en mijn broertje Milow op te halen” Isabelly dos Santos

2014 • 2

uwzorg

11

[

Het klokje rond

]

J e he r k e n t e l k a a r s

In t he rapi e b i j d e da g k l i n i e k Psy ch iat r ie Mensen kunnen zomaar vastlopen in hun leven. In hun opleiding, werk, relatie en de omgang met familie en vrienden lijkt alles steeds moeizamer te gaan. Soms hebben ze daarbij last van depressies, angsten, verslavings- en dwangproblemen. Hoe moet je dan verder? De 23-jarige Mariska * bezocht de dagkliniek Psychiatrie: overdag intensieve therapie in het ZMC, ’s avonds en ’s nachts thuis.

Mariska was eerder onder behandeling bij de psychotherapeuten van PsyQ, maar een uur therapie per week was te weinig om haar problemen aan te pakken. “Ze begrepen mij goed, maar het schoot niet op. Alsof ze met een te dunne hamer op een te dikke spijker wilden slaan, zeiden ze daar. Daarom hebben ze me doorverwezen naar de dagkliniek Psychiatrie van het ZMC. Ik dacht wel: hele dagen in therapie, hoe ga ik dit ooit vertellen aan mijn familie en vrienden? Ik leef best in een prestatiecultuurtje. Voor mijn gevoel was het eerst een grote stap naar de afgrond. Maar uiteindelijk liep ik het ziekenhuis uit en dacht ik: wauw, wat goed dat ik dit heb gedaan!”

In gesprek Binnen de dagkliniek staat iedere dag een andere therapie of ­ander thema centraal. De maandag staat bijvoorbeeld in het teken van gesprekken voeren en sociale opdrachten maken. Mariska: ”Bij de dagopening bespreek je altijd hoe je week was. En bij de gesprekstherapie ga je met elkaar in gesprek. Je hoeft daar niet aan mee te doen, maar je moet wel uitleggen waarom je dat niet wilt.” Elke week krijgt een van de deelnemers een voortgangs­ gesprek: “Hoe vindt de groep dat het met je gaat? In het begin is dat eng, maar eigenlijk waren die gesprekken heel fijn.”

12

2014 • 2

uwzorg

verhalen “Ik leef nu veel bewuster”

In beweging Naast de verbale dag is er ook een dag waarbij de deelnemers meer met hun lichaam aan de slag gaan – bijvoorbeeld bij psychomotorische therapie. Mariska: “Ik heb hoogtevrees. Bij één oefening moest ik over een hoge balk lopen en mijn lichaam zei: nee! Maar ik wilde het toch doen. Ik dacht dat het iets was waar ik niks aan kon veranderen. Nu heb ik geleerd dit soort signalen niet te negeren, maar er iets mee te doen. Wat voel ik? Waar komt het vandaan? Ik leerde naar mijn lichaam te luisteren in plaats van altijd mijn verstand te volgen.” Ook volgen de deelnemers creatieve therapie. “Voor mij zijn die creatieve opdrachten een springplank geweest naar woorden.”

V erwijzin g naar de da g k l inie k Voor de dagkliniek heeft u een verwijzing nodig. Naast uw huisarts kan bijvoorbeeld ook GGZ Dijk en Duin, SPEL, AMW en PsyQ u doorverwijzen. Meer hierover leest u in de folder Psychiatrische dagkliniek die u kunt inzien via www.zaansmedischcentrum.nl/uwzorg.

Steun aan elkaar Mariska volgde de therapie in een groep van maximaal tien mensen. “Soms is iemand klaar en dan komt daar een nieuwe persoon voor in de plaats. Dat werkt heel goed. Want je ziet meteen hoe het proces van de therapie verloopt. Je kunt aan een nieuw iemand bijvoorbeeld goed zien, hoe ver je zelf al bent. Je herkent veel van elkaars verhalen. Daar heb je steun aan.” Of er ook een moment is geweest waarop ze wilde stoppen met de therapie? “Verschillende keren, want het is ook vaak niet leuk en moeilijk. Maar ik ben altijd gegaan.”

Zin om te leven Mariska heeft de therapie inmiddels afgerond en haar studie weer opgepakt. “Ik heb vooral geleerd te praten en om keuzes te maken. Natuurlijk doe ik nog wel eens iets waar ik niet zo’n zin in heb. Dan is het een bewuste keuze om het toch te doen. Als ik de therapie niet had gedaan, had ik nu nog steeds op hetzelfde punt gestaan. Ik leef nu veel bewuster. Ik lééf nu! Daarvoor deed ik veel dingen op de automatische piloot. Ik heb nu echt weer zin om te leven, af te spreken, te werken.”

Psychiater Uli Ziegler over psychomotorische therapie: “Het mooie van ons lichaam is dat het in bewegen en doen vaak precies laat zien hoe je in elkaar zit en hoe je je voelt. Bij psychomotorische therapie doen we allerlei bewegingsen lichaamsgerichte oefeningen met de deelnemers. Heeft iemand bijvoorbeeld moeite met het aangeven van zijn grenzen, dan kan hij door speloefeningen de lichamelijke signalen leren herkennen. Denk bijvoorbeeld aan een versnelde ademhaling of sterkere spierspanning. Dankzij de oefeningen worden deelnemers zich bewuster van hun gedrag, gevoelens en gedachten. Van hieruit kunnen ze oefenen met nieuw gedrag: hoe kun je anders omgaan met een situatie? Kortom, door psychomotorische therapie komen mensen dus beter in contact met hun gedachten en gevoelens.”

* Vanwege privacy een verzonnen naam. Op de foto linksboven staat Tamara van Kalleveen, beeldend therapeut, tijdens creatieve therapie. 2014 • 2

uwzorg

13

[

vraag en antwoord

]

Ik heb spataderen,

maar weet niet of de behandeling vergoed wordt. Wat kan ik doen?

Tip: bescherm uzelf altijd goed tegen zonlicht met zonnebrand­ crème, kleding, hoed of parasol.

Tip: weet u dat we een speciale spataderpoli hebben? Binnen één dag onderzoek én behandeling. Hoe dat in z’n werk gaat kunt u zien in een filmpje op de website.

Ik heb een moedervlek

en maak me zorgen. Zou deze kwaadaardig kunnen zijn? De verzekeraars maken onderscheid tussen ernstige en minder ernstige vormen van spataderen. Als de behandeling volgens de regels van de verzekering medisch noodzakelijk is, krijgt u de kosten vanuit de basisverzekering vergoed. Behandeling van lichtere vormen van spataderen worden niet vergoed vanuit de ­basisverzekering. Denk aan kleine rode en blauwe takkenbos­ adertjes en zichtbare spataderen zonder pijnklachten en vochtophoping. Sommige verzekeraars hebben deze behandelingen opgenomen in een aanvullend pakket. Kijk uw polisvoorwaarden na om te zien of u daarvoor aanvullend verzekerd bent.

Vooronderzoek Het kan zijn dat uw huisarts u voor spataderen naar de specialist doorverwijst. De dermatoloog en chirurg bepalen dan aan de hand van een vooronderzoek de ernst van de spataderen. De kosten van dit vooronderzoek worden vergoed vanuit uw basispakket. Op basis van het vooronderzoek krijgt u een behandeladvies. Gaat het bij u om de lichtere vorm van spataderen, dan worden de kosten van de behandeling bij u in rekening gebracht. Het Zaans Medisch Centrum biedt deze behandeling aan tegen een aantrekkelijk tarief van E 200 per behandeling. Bespreek de behandeling met uw specialist en vraag om het gehele kostenplaatje. Check vervolgens altijd uw polisvoorwaarden en vraag eventueel bij uw zorgverzekeraar na of u voor de behandeling aanvullend verzekerd bent. Houd rekening met het wettelijk eigen risico.

14

2014 • 2

uwzorg

De meeste moedervlekken zijn goedaardig. Heel soms kunnen moedervlekken zich kwaadaardig ontwikkelen. U weet pas of ze kwaadaardig zijn, als een arts onderzoek heeft gedaan en een diagnose heeft gesteld.

Wanneer kunt u beter even naar de huisarts gaan? Als de moedervlek: • donkerder wordt of meer kleuren krijgt • groeit • van vorm verandert • rode randjes krijgt • spontaan bloedt • een zweertje of korstje (roofje) ontwikkelt • als de huid rond de moedervlek rood wordt, zonder dat daarvoor een duidelijke verklaring is. U hoeft zich niet meteen zorgen te maken als de moedervlek verandert. Voor uw geruststelling kunt u ’t beste even langs uw huisarts gaan. Soms kan de huisarts meteen zien of de moedervlek goedaardig is. Hij of zij kan u ook doorverwijzen naar een van de dermatologen in het Zaans Medisch Centrum, ook als er geen duidelijke aanwijzingen zijn dat de moedervlek kwaadaardig is. Het is beter om alert te zijn, dan met zorgen rond te lopen.

Heeft u ook een vraag voor deze rubriek? Mail dan naar [email protected]

[

gedreven

]

“Prettig als mensen duidelijk zeggen waar het op staat” Lo n gart s

S er g e van W o l feren Geen specialist zonder passie, zonder gedrevenheid. Dat geldt ook voor Serge van Wolferen. Als longarts doet hij veel voor mensen met COPD en astma. Wat drijft hem op zijn werk en thuis? Gevarieerd “Er gebeurt van alles in de longen: infecties, auto-immuunziekten, kanker. Dat maakt het vak zo afwisselend en interessant. Eigenlijk doe ik alles en ben toch heel specialistisch op mijn vakgebied.” Gezamenlijk “COPD en astma zijn mijn aandachtsgebieden. Dat zijn chronische aandoeningen, dus mensen gaan regelmatig naar de huisarts en naar het ziekenhuis. Hoe kun je die zorg zo goed mogelijk organiseren? Wat kunnen de huisarts en praktijkondersteuners doen? Wat moet er in het ziekenhuis gebeuren?” Gesprek “Ik probeer zo goed mogelijk te luisteren naar wat een patiënt vertelt en verwacht. Ik hoop dat patiënten bij mij

kwijt kunnen wat voor hen belangrijk is. De relatie tussen patiënt en arts is gelukkig anders dan vroeger. Besluiten tot een behandeling doe je in overleg. Dat vind ik zelf veel prettiger.”

Gevolgen “Jaarlijks organiseren we - samen met het Longfonds en patiënten - een patiëntendag. Vorig jaar waren er bijna 100 mensen. Niet alleen patiënten maar ook familieleden. Ook voor hen heeft COPD immers veel consequenties. Na afloop zijn we met z’n allen gaan eten, patiënten, familie en zorgverleners.” Gestopt “Stoppen met roken - als je dat al 30 of 40 jaar doet - is niet eenvoudig. Dat begrijpen we heel goed. Onze Stoppen Met Roken poli begeleidt mensen

bij dat proces. Het helpt wel als mensen eerlijk zijn over hun rookgedrag Of ik wel eens boos ben op een rokende patiënt? Nee hoor, absoluut niet. Natuurlijk vind ik het wel erg als een zwangere vrouw blijft roken. Voor het kindje is dat zó slecht.”

Geboren “Mijn moeder is Libanees en kwam voor mijn vader naar Nederland. Alleen voor de bevalling van mij is ze nog even teruggegaan. Ik ben in Nederland opgegroeid. Op familiebezoek gaan in Libanon is niet mogelijk. Niemand woont er nog. Vanwege de oorlog is de hele familie van mijn moeder geëmigreerd naar de VS.” Lees het hele interview op: www.zaansmedischcentrum.nl/uwzorg

2014 • 2

uwzorg

15

[

veel voorkomend

]

Z e s vragen over de bekke nb odem

Hoe zit dat precies? Over incontinentie, verzakking, overactieve blaas Wat doet de bekkenbodem ­precies?

Kun je bekkenbodemklachten zelf voorkomen?

Maar weinig mensen hebben van de bekkenbodem gehoord. Toch is hij belangrijk. De bekkenbodem is namelijk een groep spieren die als een soort van hangmat de buikorganen ondersteunt en het bekken afsluit. Door de bekkenbodem heen lopen de plasbuis en de anus. De vrouw heeft nog een derde doorgang: de vagina. De bekkenbodem moet aanspannen om urine en/of ontlasting op te houden, maar moet ook ontspannen om te kunnen plassen en ontlasten en om pijnloos te kunnen vrijen.

Soms zijn bekkenbodemklachten als incontinentie en verzakking niet te voorkomen – bijvoorbeeld door een bevalling – maar met wat eenvoudige leefregels kun je de lichtere klachten wel voor­ komen of beperken.

Wat zijn bekkenbodem­ klachten? Wanneer de bekkenbodemspieren minder goed (samen)werken of overactief zijn, kunnen er klachten ontstaan, zoals blaas- en plasproblemen, verzakkingsklachten, ontlastingsproblemen, ­prostaatklachten en seksuele problemen. De klachten komen soms afzonderlijk voor, vaak gaat het om een combinatie van klachten.

Zo’n 250.000 Nederlandse vrouwen hebben last van ongewild urineverlies ofwel incontinentie. Bij 40% gaat het om inspanningsincontinentie (bijvoorbeeld bij lachen, hoesten, sporten of tillen), bij 25% om aandrangincontinentie (plotseling een sterke aandrang). Bij nog eens 25% gaat het om een combinatie ervan. Veel vrouwen krijgen op hogere leeftijd met incontinentie te maken: volgens cijfers 23,5% van alle vrouwen boven de 60. Nog geen 10% zoekt hulp.

• Span je bekkenbodemspieren regelmatig aan en – heel ­belangrijk – ontspan ze ook weer goed. Op www.zaansmedischcentrum.nl/uwzorg staan enkele ­oefeningen. • Probeer zwaar tillen te voorkomen. • Eet voldoende vezels, drink voldoende (ongeveer 2 liter per dag) en beweeg voldoende. Zo zorg je voor een soepele ­ontlasting en goede stoelgang. • Beperk het gebruik van cafeïne: niet meer dan twee koppen koffie per dag. • Rook niet. Roken zorgt ervoor dat je meer hoest wat de druk in je buik verhoogt.

Hoort ’t er gewoon niet bij als je ouder wordt? Uroloog Afina Glas: “Ook op hogere leeftijd hoef je klachten als incontinentie, verzakking of een overactieve blaas niet voor lief te nemen. Het is toch jammer als je niet meer aan het sociale leven deelneemt en niet meer buitenshuis komt, omdat je last hebt van bijvoorbeeld urineverlies. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de onnodige uitgaven aan incontinentiemateriaal. Vaak zijn bekkenbodemklachten goed te verhelpen. Praat er dus gerust eens over met de huisarts.”

Waar kan ik terecht met ­bekkenbodemklachten? Gynaecoloog Jos Brouns: “Met een verwijzing van de huisarts kan iedere vrouw terecht bij de Verzakking en Incontinentie Poli van het ZMC. Op de poli zitten alle specialismen bij elkaar. ­Afhankelijk van de klachten houdt óf de uroloog óf de gynaecoloog het eerste gesprek met de patiënt. Bij dit gesprek is ook de bekkenfysiotherapeut aanwezig. In sommige ziekenhuizen zit een patiënt tegenover alle specialisten tegelijk. Wij doen dat bewust

16

2014 • 2

uwzorg

De Verzakking en Incontinentie Poli van het ZMC ziet jaarlijks 1700 vrouwen met bekkenbodemklachten. 1 uroloog, 2 gynaecologen, 3 bekkenfysiotherapeuten verzorgen spreekuren op donderdag van 8.45 tot 12.00 uur en van 13.30 tot 16.00 uur. Eens per maand is er spreekuur op donderdagavond van 17.30 tot 21.00 uur. De poli werkt onder meer nauw samen met de MDLartsen (maag, darm, lever).

niet: niet iedereen praat even gemakkelijk over persoonlijke klachten als urineverlies. Behandelen doen we ook nooit direct: bekken­bodemproblemen vragen om uitleg en begrip. Dat wil je als patiënt eerst laten bezinken en thuis bespreken.”

Kampt u met problemen rond de bekkenbodem? Op 19 november 2014 is er een bekkenbodemmarkt in het Zaans Medisch Centrum waar u terecht kunt met uw vragen. Binnenkort vindt u meer informatie op onze website en social media kanalen.

Welke behandelingen zijn er voor bekkenbodemklachten? Geen klacht is gelijk. Daarom onderzoekt de uroloog of gynaecoloog elke patiënt en elke klacht. De specialist geeft aan wat de behandelmogelijkheden zijn, maar het is uiteindelijk de patiënt die kiest. Binnen het ZMC zijn alle moderne behandeltechnieken beschikbaar. Vaak worden verschillende technieken geadviseerd. • Bij inspanningsincontinentie kunnen bekkenfysiotherapie, blaastraining, medicijnen en/of een pessarium (ring) helpen, regelmatig is een operatie nodig. • Bij verzakking kan soms een pessarium (ring) worden ­geplaatst, dan weer is een operatie beter. • Bij een overactieve blaas kunnen – behalve blaastraining, medicijnen en soms opereren – ook nieuwe technieken zoals behandeling met botox en neuromodulatie (zenuwbeïnvloeding met lichte stroomstootjes) worden toegepast. 2014 • 2

uwzorg

17

andschap 34 bergplaats 35 blaasinstrument 36 geur 37 militair 39 koker 40 zwachtel HORIZONTAAL [ puzzelen44 aan ] 42 graansoort de voorzijde 45 frisheid 47 Europeaan 49 onstoffelijk wezen 51 vloei1 persoonlijkheid 7 weg met bomen 11 guitig 12 gelofte 14 schoollokaal 16 a bare spijs 52 vetpuistje 57 dicht. germate 19 spoedig 20 zuigdop 22 plaats in Zeeland 23 hoofd van een mosk zitje 27 sportvaartuigje 28 denkbeeldig 32 middag 33 slot 34 slimmerd 37 dee 38 verdieping 39 wild zwijn 41 genoegen 43 lekkernij 46 netjes 48 bijgevolg 5 open haard 53 sierheester 54 boerenbezit 55 gekruid worstje 56 zitplaats 58  grond 59 voorzetsel 60 windrichting 61 zeggenschap 62 duisternis. Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de

Kruiswoordraadsel ­gelijkgenummerde vakjes VERTICAAL van de oplossingsbalk.

1

2

11 16

1 grappig 2 noodsignaal 3 binnenvaartschip 4 grote bijl 5 dadelijk 6 noodvo 3 4 5 6 7 8 9 10 eel bewijsstuk 9 van alles op de hoogte 10 voeg 13 vreemde munt 15 schrijv Gelderland 21 erbinnen1224 rijschool 26 plaats 29 nachtvlindertje 30 adellijk 3 13 14 15 andschap 34 bergplaats 35 blaasinstrument 36 geur 37 militair 39 koker 40 zw 42 graansoort 44 aan 18 45 frisheid 47 Europeaan 49 onstoffelijk w 17 de voorzijde bare spijs 52 vetpuistje 57 dicht. 20

19 23

21

25

24

26

27

28

31 34

29

32 35

1

36

11

38

2

3

39

4

37

51

20

58

57

uwzorg

A L A R

15

45 22

49 26

29

30

33 37

36

62

39

40

42 21

46

7

12

32

35

43 43

44

23

58

R A K T E R L A IJ K E E E D K N S E R E S I E T A S P E E N E

A L W E

N A S A T D E

57

21

45

10

VERTICAAL 46 2 noodsignaal 3 binnenvaartschip 47 1 grappig 4 grote 48 bijl 5 dadelijk 6 noodvoorraad 8 officieel bewijsstuk 9 van alles 53 54 52 op de hoogte 10 voeg 13 vreemde munt 15 schrijver 17 plaats in Gelderland 21 erbinnen 24 rijschool 26 plaats 29 nacht56 57 vlindertje 30 adellijk 31 durende vijandschap 34 bergplaats 35 blaas­­instrument 36 geur 37 militair 39 koker 40 zwachtel 59 60 42 graansoort 44 aan de voorzijde 45 frisheid 47 Europeaan 49 onstoffelijk wezen 51 vloeibare spijs 52 vetpuistje 62 57 dicht.

adres te vermelden?

K O D D

14

28

35

G

littekenpijn

10

60

HORIZONTAAL 1 persoonlijkheid 7 weg met bomen 11 guitig 12 gelofte 14 schoollokaal 16 artieste 18 enigermate 19 spoedig 20 zuig50 51 dop 22 plaats in Zeeland 23 hoofd van een moskee 25 buitenzitje 27 sportvaartuigje 28 denkbeeldig 32 middag 33 slot 55 34 slimmerd 37 deel van een huis 38 verdieping 39 wild zwijn 41 genoegenK 43 46Enetjes A lekkernij R A K T R 48 bijgevolg L A A N50 deel van een IJ K E54 boerenbezit E E D K55Lgekruid A S58 worstje open haard O 53 Lsierheester D A N S E R E S I E T W A T 56 zitplaats D 58 Romheind stuk grond 59 voorzetsel 60 windrichting A S P E E N E E D E 61 61 zeggenschap 62 duisternis. I M A M T E R R A S T L

K A N O V I R T U E E L V N N O E N E I N D E L E P E R D K E L D E R E T A Gvoor E 30Eoktober V E R2014T sturen L naar: U kunt uw oplossing G E N E U G T E IJcommunicatie S J E K Zaans Medisch Centrum, afdeling K F K E U R I G E R G O Postbus 210, 1500 A S L AEE Zaandam R I B E S V E E S A U C IJ S A R M S T O E L Of mailen naar: [email protected] T U I N T E N S T Vergeet u niet om naast de oplossingAook O uwOnaam en S T E M D O N K E R T E

9

57

41 23

21

48

32

38

7

18

44

8

54

59 34 61

13

25

24

31

2014 • 2

17

27 56

58

7

12

47

55

18

6

43

23 53

52

5

40

19

46

30

33

16 42

41

50

22

46

12

32

35

43

10

49

[advertentie]

Ku n s t

in het Zaans Medisch Centrum Is het u wel eens opgevallen? Op diverse afdelingen van het ziekenhuis hangen kunstwerken uit het Kunstcentrum. De collectie is onlangs nog vernieuwd, zo kunt u momenteel genieten van een olieverfschilderij van Jan van Diemen en een zeefdruk van Hans Dolieslager.

Jan van Diemen ontwikkelde al tijdens zijn studie zijn liefde voor het onderwerp sport. Door zijn abstract-expressionistische manier van werken krijgt niet alleen de prestatie van de sporter volledige aandacht, maar ook de sfeer en de omgeving van de sporter. Al meer dan twintig jaar schildert Hans Dolieslager het landschap van het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee. Iedere dag vertoont het landschap volgens de kunstenaar een ander gezicht, afhankelijk van seizoen, weer, tijdstip en atmosfeer. Deze beelden, die hij graag als

herinnering wil vasthouden, geeft hij weer op een herkenbare manier. Het Zaans Medisch Centrum en het Kunstcentrum proberen uw verblijf in het ziekenhuis zo aangenaam mogelijk te maken door elk jaar een nieuwe collectie uit te kiezen. Kunst brengt kleur in een omgeving. Er valt altijd wel over te praten. Welk verhaal vertelt de kunstenaar met het werk? Waarom kiest hij of zij voor een bepaald medium?

Kom eens langs! U kunt zelf ook kunst lenen! Het Kunstcentrum heeft een uitgebreide en diverse

collectie. Al vanaf € 6 per maand hangt er een echt kunstwerk bij u aan de muur. En dat mag u zo vaak als u wilt ruilen. U zit bij het Kunstcentrum niet vast aan een lang abonnement en opzeggen is altijd mogelijk. Daarnaast spaart u elke maand de helft van uw abonnementsgeld. Dit spaartegoed kunt u gebruiken om een werk aan te kopen of besteden in onze Kunstcadeauwinkel. Kortom, u kunt bij ons zonder risico’s experimenteren met kunst in uw huis! Wij helpen u graag bij het maken van een keuze, maar u kunt ook zelf alvast een kijkje nemen op de website.

Openingstijden

Kunstcentrum

dinsdag tot en met zaterdag: 10.00 - 17.00 uur

Vincent van Goghweg 40 a|b 1506 JC Zaandam

www.kunstcentrum.nl

075 614 12 10 [email protected]

[advertentie]