Memorandum voor de regering
BELTUG Standpunt
Memorandum voor de nieuwe regering Het stimuleren van ICT voor onze economie
februari 2012• 1 Februari 2012
Memorandum voor de regering
Korte inhoud: 8 knelpunten SNEL GROEIENDE AFHANKELIJKHEID VAN TELECOMNETWERKEN 3 1. TE WEINIG KEUZE QUA TELECOMAANBIEDERS VOOR DE BEDRIJFSMARKT .............................................................................................. 3 2. EEN STERKE EN ONAFHANKELIJKE REGULATOR BIPT .................... 6 3. VERKOOP VAN HET MEERDERHEIDSBELANG IN BELGACOM ...... 6 4. VEREENVOUDIGING WETTELIJK KADER PRIVÉ EN PROFESSIONEEL GEBRUIK VAN COMMUNICATIEMIDDELEN...... 6 5. TOEKOMSTIGE WETGEVING OVER NUMMERING M.B.T. DE CORRECTE VERWITTIGING VAN DE NOODNUMMERS ................... 7 6. BEZORGDHEID OVER DE PERFORMANTIE VAN DE MOBIELE NETWERKEN. ..................................................................................................... 8 7. NOOD AAN COÖRDINATIE EN INFORMATIE ROND BEVEILIGING VAN DE BEDRIJFSNETWERKEN VIA DE CERT.BE ... 8 8. DE INTERNATIONALE DIMENSIE WORDT STEEDS BELANGRIJKER ................................................................................................. 9
februari 2012• 2
Memorandum voor de regering
SNEL GROEIENDE AFHANKELIJKHEID VAN TELECOMNETWERKEN Bedrijven en overheidsinstellingen rusten hun medewerkers uit met moderne telecommunicatiemiddelen. Men kan werknemers laten werken van overal., met toegang tot alle informatie alsof ze op kantoor zijn. En bij de klant of leverancier kunnen de medewerkers beschikken over de meest recente info. Steeds meer toepassingen, of het nu gaat over loonadministratie, boekhouding, mailbeheer,… maken gebruik van het internet en verschuiven naar de ‚cloud‛. Het ligt voor de hand dat performante en altijd beschikbare telecomnetwerken cruciaal zijn geworden. Een recente studie van McKinsey1 becijferde dat alle internetactiviteiten van bedrijven in ontwikkelde landen instaan voor 21% van de groei van het BBP. Maar heel wat ondernemingen en overheidsinstellingen kunnen het potentieel van internettechnologie niet optimaal benutten. Gemiste kansen in ICT betekenen minder economische groei. BELTUG vraagt aan de overheid om een stimulerende rol te spelen in ICT, omdat dit elke onderneming en overheidsinstelling in België ten goede komt. Binnen BELTUG wisselen bedrijven en overheidsinstellingen ervaringen uit rond het inzetten van communicatietechnologie. Door de snelle evolutie van de technologie en de markt, is hieraan een grote behoefte. Vanuit de dagelijkse praktijk van honderden bedrijven, groepeerde BELTUG de belangrijkste knelpunten voor de nieuwe regering. TE WEINIG KEUZE QUA TELECOMAANBIEDERS VOOR DE BEDRIJFSMARKT Het is essentieel dat ondernemingen en overheidsinstellingen voor hun telecommunicatiebeleid de mogelijkheden en prijzen van verschillende spelers met elkaar kunnen vergelijken. 1.
Maar, er is een gebrek aan concurrentie in de zakelijke markt. Dit werd duidelijk aangetoond door de BELTUG studie van april 2011. Vooral bedrijven met verschillende locaties, ervaren te weinig concurrentie. En voor bedrijven zijn er maar 2 mobiele aanbieders, omdat Base nauwelijks meespeelt in de zakelijke markt. Bijna 15 jaar na de liberalisering heeft 1
The great transformer: The impact of the Internet on economic growth and prosperity – oktober 2011 - Internet matters: The Net's sweeping impact on growth, jobs, and prosperity – mei 2011
februari 2012• 3
Memorandum voor de regering
Belgacom een ijzersterke positie op de Belgische bedrijfsmarkt. De integratie van Proximus en Telindus bezorgt Belgacom bovendien alle troeven om ook op de nieuwe markt van de geconvergeerde vaste, mobiele en ICT-diensten sterk te staan.
Bron: l'Echo 31.03.11 (François Bailly)
februari 2012• 4
Memorandum voor de regering
Bron: DataNews 02.12.11 (Frans Godden)
februari 2012• 5
Memorandum voor de regering
EEN STERKE EN ONAFHANKELIJKE REGULATOR BIPT Het omzetten van de Europese richtlijnen geeft een aantal mogelijkheden om de concurrentie aan te scherpen. Een wetsontwerp werd voorbereid. 2.
Het was een lang proces om tot een onafhankelijk BIPT te komen. BELTUG vreest dat de onafhankelijkheid van het BIPT terug wordt ingeperkt omdat een aantal bepalingen in het wetsontwerp teveel ruimte voor interpretatie en onzekerheid laten. Zo wordt de bv. de mogelijkheid voorzien voor de Ministerraad om bepaalde beslissingen van het BIPT te schorsen. Uitbreiding personeelskader BIPT Het BIPT kampt met een gebrek aan hoog gekwalificeerde mensen om de grote uitdagingen waarvoor het BIPT staat aan te gaan. BELTUG meent dat het BIPT niet is uitgerust om alle uitdagingen op te vangen. VERKOOP VAN HET MEERDERHEIDSBELANG IN BELGACOM BELTUG is van mening dat de regering haar meerderheidsaandeel in Belgacom best van de hand doet om belangenconflicten te vermijden. Al zijn de bevoegdheden verspreid tussen de Ministers van Economie (concurrentie in de sector) en Overheidsbedrijven (Belgacom), beslissingen worden genomen in de Ministerraad. 3.
VEREENVOUDIGING WETTELIJK KADER PRIVÉ EN PROFESSIONEEL GEBRUIK VAN COMMUNICATIEMIDDELEN Het privé en professioneel gebruik van communicatiemiddelen loopt steeds meer door elkaar. De privé- werk-verwevenheid is eigen geworden aan onze economie. Steeds meer werknemers hebben een smartphone en/of tablet. 4.
Waar het voor telefonie nog mogelijk was om privé en werk van elkaar te scheiden, is dat met mobiele data, de veel sneller groeiende uitgavepost, niet mogelijk. De fiscale en RSZ-bepalingen rond het privégebruik van de toestellen van het werk zijn erg complex, en werken remmend. Elk bedrijf en elke overheidsinstelling worstelt hiermee. En in elke organisatie is er onduidelijkheid voor de grote en groeiende groep werknemers die een smartphone of tablet professioneel en privé gebruiken.
februari 2012• 6
Memorandum voor de regering
Het is jammer dat bedrijven veel energie moeten stoppen in het uitzoeken en opzetten van ingewikkelde systemen om privé en professioneel gebruik te scheiden, die niet houdbaar zijn. Het zou veel interessanter zijn als ze deze tijd kunnen besteden aan innovatieve toepassingen om hun organisatie te verbeteren. BELTUG pleit voor een eenvoudige, werkbare en redelijke forfaitaire oplossing, zoals voor de PC. Daarmee zou iedereen winnen: bedrijven en overheidsinstellingen van klein tot groot hebben baat bij een vereenvoudiging werknemers ervaren de bestaande systemen vaak als complex en onredelijk de overheid omdat een eenvoudig systeem op grote schaal zou worden gebruikt. Een vereenvoudiging zou ook tegemoet komen aan de vraag van ondernemingen en overheidsbedrijven en een groeiende groep werknemers om regelmatig van thuis te werken, wat met de huidige technologie perfect voor steeds meer jobs mogelijk is. Als de overheid thuiswerken ten volle aanmoedigt, dan komt dit ook het verkeer en de CO2-uitstoot ten goede. De bestaande regeling werkt de invoering van nieuwe technologie niet in de hand. TOEKOMSTIGE WETGEVING OVER NUMMERING M.B.T. DE CORRECTE VERWITTIGING VAN DE NOODNUMMERS Niemand wil dat bij een noodgeval de nooddiensten niet correct – de juiste noodcentrale, en met de juiste plaatsbepaling van het noodgeval - worden verwittigd. De bedrijven en overheidsinstellingen hebben in deze terecht een grote verantwoordelijkheid. 5.
In het Publicatieblad van de Europese Unie verscheen op 18 december 2009 de richtlijn 2009/136/EG van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2009, om te zetten naar Belgisch recht. Door dit Europese kader moet de toegang tot de nooddiensten verzekerd worden voor alle spraakoproepen onafhankelijk van de gebruikte technologie.
februari 2012• 7
Memorandum voor de regering
De impact van de toekomstige regels zal groot zijn. Er dient over gewaakt te worden dat de toekomstige wettelijke bepalingen niet haaks staan op wat technisch kan. Vergaand overleg met de aanbieders (ook internationaal) en de nooddiensten is belangrijk. Naar de markt toe is er een belangrijke informatieopdracht. BEZORGDHEID OVER DE PERFORMANTIE VAN DE MOBIELE NETWERKEN. De trafiek op de mobiele netwerken groeit exponentieel, vooral met de explosieve toename van mobiele data. BELTUG ondervindt dat bedrijven ongerust zijn over de performantie van de mobiele netwerken. N.a.v. de ramp op Pukkelpop werd beslist om aandacht te besteden aan de mobiele netwerken bij calamiteiten, en een aantal maatregelen voor te bereiden. BELTUG wil erop wijzen dat deze problematiek veel ruimer is. De goede werking van de mobiele netwerken is cruciaal geworden. Het zijn de mobiele operatoren die de grootste verantwoordelijkheid dragen om voldoende te investeren in hun netwerken, maar ook de overheid kan een belangrijke rol spelen. De problematiek van de bouwvergunningen voor GSM-masten in Brussel is een belangrijk element in deze problematiek. Voor 4G zijn er immers meer antennes nodig. Ook is een herverdeling van het spectrum noodzakelijk. Het is cruciaal dat het ‘digitaal dividend’, de vrijgekomen frequenties door de overstap van analoge naar digitale televisieuitzendingen, beschikbaar wordt voor mobiele breedbandtoepassingen. 6.
NOOD AAN COÖRDINATIE EN INFORMATIE ROND BEVEILIGING VAN DE BEDRIJFSNETWERKEN VIA DE CERT.BE BELTUG is verontrust door het stijgend aantal incidenten bij onze leden, versterkt door de berichten in de pers van : hacking en misbruik van private telefooncentrales (in bijzonder VOIP) hacking en defacement (van uitzicht veranderen) van bedrijfwebsites infectie van interne netwerken met malware voor spionagedoeleinden diefstal van bedrijfsgeheimen, klantenbestanden, prijslijsten 7.
Bovendien zijn er de nieuwe ontwikkelingen die het voor tal van bedrijven nog moeilijker maken om hun eigen deeltje van cyberspace veilig te houden: de explosie van sociale netwerken, de persoonlijke mobiele toestellen van werknemers die voor het werk worden gebruikt, het verschuiven van data naar een cloud-omgeving.
februari 2012• 8
Memorandum voor de regering
In deze complexer wordende wereld slagen de cybercriminelen er blijkbaar in om hun criminele infrastructuren op te zetten en in stand te houden o.a. door gebruik te maken van gehackte bedrijfsservers. Bedrijven willen zich informeren over incidenten. Het is jammer dat het CERT.be dat werd opgericht als aanspreekpunt inzake cyberincidenten onvoldoende gewapend is om op effectieve wijze de bedrijven en overheidsinstellingen te ondersteunen. BELTUG vreest zelfs dat de toekomst van het CERT onzeker is. In vergelijking met de ons omringende landen, ontbreekt het in België aan een duidelijke nationale strategie ter versterking van onze cyberveiligheid. De bevoegdheden over de diverse aspecten van het probleem zijn versnipperd over verschillende overheden. De aanpak moet rekening houden met o.a. bewustmaking, het verbeteren van detectie van incidenten en het grensoverschrijdend karakter. DE INTERNATIONALE DIMENSIE WORDT STEEDS BELANGRIJKER 8.1 Geen aparte regeling voor netneutraliteit in België. In het federaal Parlement ligt een voorontwerp van wet inzake netneutraliteit. BELTUG vindt het geen goed idee dat België een eigen regeling zou treffen. Een Europese harmonisatie dringt zich op. Als er in Europa verschillende regels worden gedefinieerd voor netneutraliteit, voor een domein dat per definitie grensoverschrijdend is, en met internationale betrokken partijen, dan zal dit leiden tot extra complexiteit voor alle betrokkenen, met hogere kosten tot gevolg. De gebruikers, particulieren en zakelijke, zullen hiervan de rekening gepresenteerd krijgen. 8.
Het debat en de beslissingen over netneutraliteit gaan over veel meer dan het mogelijk risico dat een service provider een bepaalde toepassing blokkeert of vertraagt. Het gaat over de verhoudingen tussen belangrijke marktspelers, bv. de tussen de telecomoperatoren en de Over The Top bedrijven (Microsoft, Google, Apple, Facebook,…), en hoe gebruikers, bedrijven en particulieren, van het internet gebruik maken. Net omdat de gevolgen zo verstrekkend zijn, is het geen goed idee dit te snel in een Belgische wet te regelen.
februari 2012• 9
Memorandum voor de regering
8.2 Dure mobiele roaming Vooral voor dataverkeer, houdt het internationaal gebruik van mobiele communicatie tegen, met veel frustratie binnen de bedrijfswereld als gevolg, omdat ze de toepassingen die ze willen uitrollen moeten tegenhouden omdat ze de kosten niet kunnen inschatten. De volgende maanden beslist de EU over een nieuwe roaming regulation, die hieraan wil tegemoetkomen. BELTUG vraagt dat België de voorstellen van de Europese Commissie steunt om tot lagere maximumtarieven te komen. Commissaris Kroes voor de Digitale Agenda steunt om roaming binnen Europa af te schaffen tegen 2015. Veel bedrijven zijn buiten Europa actief. Daarom is het belangrijk ook de nodige druk te zetten op internationale organisaties zoals de WTO en de OESO om beslissingen over mobiele roaming te treffen. 8.3 Privacy en dataretentie. Met het snelle groei van cloud diensten zijn er veel nieuwe vragen voor organisaties. Bedrijven vragen zich af hoe ze gerust kunnen zijn over de privacy van de gegevens over hun werknemers en bedrijf die ze toevertrouwen aan cloud-leveranciers. Ook zijn er veel vragen over de duurtijd tijdens de welke gegevens moeten bijgehouden worden. Europa werkt aan een nieuw kader. Ondertussen zijn er in België verschillende regels inzake dataretentie voor email en spraaktelefonie. Maar met de nieuwe technologie zijn beide verweven, zo komen bv. voice mails ook in de e-mail boxen terecht. Hier vraagt BELTUG duidelijkheid.
Over BELTUG BELTUG is de grootste vereniging van IT managers van bedrijven en overheidsorganisaties die gebruik maken van communicatietechnologie en -diensten. BELTUG telt intussen meer dan 1.200 leden en vormt zo een belangrijke netwerkingorganisatie voor de ICTbeslissingsnemers in ons land. BELTUG brengt bedrijven samen om ervaringen uit te wisselen, publiceert aanbevelingen en informeert via workshops en seminaries. De organisatie verdedigt ook de belangen van de ICT-gebruikers bij nationale en internationale overheden. BELTUG – Knaptandstraat 123 – 9100 Sint-Niklaas www.beltug.be-
[email protected] – 03 778 17 83
februari 2012• 10