MEMORANDUM AGORIA ICT VERKIEZINGEN 2014 VOOR EEN AMBITIEUS DIGITAAL PLAN EN CONSEQUENT ICT-BELEID. Verantwoordelijke Agoria: Baudouin CORLUY

MEMORANDUM AGORIA ICT VERKIEZINGEN 2014

VOOR EEN AMBITIEUS DIGITAAL PLAN EN CONSEQUENT ICTICT-BELEID Verantwoordelijke Agoria: Baudouin CORLUY

VERKIEZINGEN 2014 KIES TECHNOLOGIE

Inhoudstafel

1.

Benutten van ICT om een slimme, duurzame en innovatieve overheid te bevorderen ................. 2

2.

Investeren in performante telecommunicatie-infrastructuren ........................................................ 5

3.

Voorzie een ambitieus plan voor het aantrekken van “digital experts” .......................................... 9

4.

Toekomstgerichte geo-sector een voldoende draagvlak geven .................................................. 11

5.

Toegang verlenen tot publieke overheidsinformatie ................................................................... 13

6.

Bevorderen van eHealth en telegeneeskunde............................................................................ 15

7.

Significante stappen zetten naar Cloud Computing & Big Data toepassingen ............................ 17

8.

Voor een positief beleid rond mobiele applicaties ...................................................................... 20

9.

Stimuleren van ICT beveiligingsmaatregelen en investeringen .................................................. 21

10. Opstellen van een masterplan rond intelligente transport systemen (ITS) .................................. 23 11. Herzien van het systeem van heffingen voor auteursrechten ..................................................... 24 12. Vermijden van restrictieve net neutraliteitsregels ....................................................................... 26

Verantwoordelijke AGORIA

AGORIA ICT www.agoria.be - 01/2014 - 1

Baudouin Corlùy


1. Benutten van ICT om een slimme, duurzame en innovatieve overheid te bevorderen MEMO Gebruik van ICT bij de overheid bevorderen waarbij de ICT sector wordt gerespecteerd

VASTSTELLINGEN We merken weinig concrete realisaties op vlak van e-gov projecten. Het betreft vooral verbeteringen en aanpassingen aan reeds langlopende informatiserings-projecten. Voor de rest heeft men vooral oog voor besparingen via bijvoorbeeld “costing out” en ICT-groepsaankopen. Daar is op zich niets mis mee indien de informaticanoden van de verschillende administraties hiermee niet in het gedrang komen. Slotsom is wel dat de besparingsdrang ruim de bovenhand neemt op de uitwerking van nieuwe slimme, duurzame en innovatieve projecten. De tegenhanger van de Informatisering van de staat, is de administratieve vereenvoudiging. Een project dat wel zou kunnen bijdragen tot het stimuleren van de economische groei in ons land is het aanmoedigen van ondernemingen om over te stappen naar elektronische facturatie. Het is gangbare praktijk dat overheidsbedrijven (“verenigingen”) worden opgezet om voor rekening van bepaalde overheidsdiensten (die lid werden van deze vereniging) informaticadiensten te leveren. Sinds enkele jaren stellen deze ICT-vzw’s zich ook steeds meer en nadrukkelijker op als leverancier van IT-personeel aan hun leden. In dat opzicht werd recent ook bijvoorbeeld de Vlaamse Vereniging voor ICT-personeel vzw opgezet. De ICT-sector is om meerdere redenen ontevreden over deze “nationalisering” van de informaticadiensten. De argumenten die worden aangehaald om de creatie van ICT-vzw’s te verantwoorden overtuigen niet. Hieronder overlopen we de 4 meest gehoorde argumenten. 1° De overheidsdienst die een beroep doet op ICT-v zw’s moet geen BTW betalen op haar diensten De ICT-vzw’s rekenen geen BTW aan wanneer ze een ICT-dienst factureren aan hun leden. Dat maakt hen ogenschijnlijk “goedkoper” dan privé-ICT-ondernemingen. Voor de overheid in haar geheel is de factuur in het beste geval budgettair neutraal, aangezien de FOD Financiën de BTWinkomsten derft die zouden kunnen worden geïnd indien de ICT-dienst zou worden geleverd door een privé-onderneming. 2° De overheidsdienst die een beroep doet op ICT-v zw’s moet niet werken via een openbare aanbesteding. Het is aan te bevelen dat de overheid lastenboeken, het analyseren en vergelijken van de verschillende antwoorden en de uiteindelijke gunning en opvolging ervan, administratief minder complex maakt, zodat het gebruik van ICT-vzw’s, om deze complexiteit te omzeilen, overbodig wordt. 3° De overheidsdienst die een beroep doet op ICT-v zw’s moet geen beroep doen op de overheidsdiensten verantwoordelijk voor recrutering. 4° De cijfers die circuleren over de verschillen tu ssen de kost van een medewerker uit de privésector en een ambtenaar zijn onjuist en niet transparant. Bovendien houden deze berekeningen sowieso geen rekening met de productiviteits-, de kennis- en de netwerkeffecten. Tot slot is er ook geen enkele tijds- of kwaliteitsgarantie voor de klant van de ICT-vzw, daar waar dit quasi steeds opgelegd wordt aan de privé-bedrijven die voor de overheid werken.



Baudouin Corlùy


DOELSTELLINGEN Zinvol besparen en een meerwaarde creëren voor een (e-)samenleving via efficiënt ICT gebruik. Het “Nationaal Forum e-invoicing” zijn werkzaamheden onverminderd voort moet zetten. Een betere communicatie vanuit de overheid betreffende de concrete toepassing van de drie voorwaarden die een factuur rechtsgeldig maken zal de penetratie van de elektronische facturatie sterk bevorderen. Overheid en ICT-bedrijven moeten samen op zoek gaan naar ondersteunende ICT-oplossingen die op een innovatieve en efficiënte manier de overheid haar verschillende maatschappelijke functies laten uitvoeren. De overheid moet dan bekijken of ze gaat voor een “make” of een “buy”- beslissing. Dit moet echter gebeuren op basis van transparante en correcte berekeningen waarbij zowel de privé ICT-bedrijven als de ICT-vzw’s op een eerlijke manier met elkaar kunnen concurreren.

WAT AGORIA VRAAGT AGORIA pleit voor: • de inzet van voldoende investeringsmiddelen (tijd en geld). Vaak kent een aanbestedende overheid wel de kost van een project, maar is te weinig berekend wat de (mogelijke) opbrengsten zijn van een e-gov-project. Zowel op het vlak van meer efficiëntie, minder tijdsverlies, betere dienstverlening aan de burger en ondernemingen en collega’s van andere overheidsdiensten, hogere kwaliteit van het resultaat. Als de opbrengsten van in den beginne beter worden geëxpliciteerd zal dit niet alleen de uitvoering van het project meer kans op slagen geven, maar het zal ook de draagkracht van het project bij de beslissingsnemers (voorzitters FODs, inspectie financiën, enz…) en bij de belastingbetaler sterk verhogen. Een e-gov-project moet worden aanzien als een investeringsproject met een bepaalde ‘return on investment’. • een grotere transparantie in de e-gov projecten. We hebben nog al te vaak de indruk dat projecten herhaald worden of niet altijd op het juiste niveau worden uitgevoerd. Het zou interessant zijn om naar Nederlands voorbeeld een exhaustief overzicht te maken van alle e-govprojecten met hun doelstellingen en functionaliteiten, hun kosten-batenanalyse en hun status eens ze in uitvoering zijn. Nederland toont het ons: met het Rijks-ICT-Dashboard1 ontwikkelden zij een website die alle eGovprojecten opsomt met het waarom, het hoe, het budget en de uitvoering. Zo kan de burger en natuurlijk de overheid zelf, perfect opvolgen waar het belastinggeld aan wordt besteed en wat het opbrengt. Bovendien kunnen administraties zich via de site inspireren op de projecten van hun collega’s. Gezien de steeds complexer wordende staatsstructuren bij ons, is dit laatste overigens meer dan welkom. AGORIA vraagt aan de overheid om het gebruik van elektronische facturen door de ondernemingen te stimuleren. Hierbij moet de overheid ook een leidende rol nemen (“Lead by example”) door haar leveranciers te verplichten via elektronische weg te factureren. De door de overheid gekozen oplossing om dit te realiseren mag in geen geval een niet gewenste meerkost meebrengen voor de Belgische bedrijven en meer specifiek voor de KMO’s. We moedigen de overheid aan om hiervoor de nodige budgetten vrij te maken om het standaardiseren, integreren en onderhouden van een transportprotocol, die de interoperabiliteit tussen de verschillende stakeholders sterk zal bevorderen, te ondersteunen. In de nieuwe wetgeving dient de ontvanger zich niet langer formeel akkoord te verklaren met de vorm waarin hij of zij de factuur ontvangt. We moedigen de overheid dan ook aan om de markt te sensibiliseren dit concreet te vertalen door van een opt-in systeem over te stappen naar een opt-out mechanisme.

1

http://www.rijksictdashboard.nl/



Baudouin Corlùy


AGORIA vraagt ook met aandrang om verder werk te blijven maken van het overleg met de privésector over de uitvoeringsvoorwaarden van projecten die werden gegund. De tendens om steeds meer verantwoordelijkheden door te schuiven naar de toeleverancier neemt verder toe. Hierdoor wordt het voor privé-bedrijven steeds minder interessant (en steeds meer risicovol) om deel te nemen aan openbare aanbestedingen en haken steeds meer kandidaten af. AGORIA pleit daarom voor een overleg tussen private en publieke sector om de uitvoeringsvoorwaarden (verantwoordelijkheden, boeteclausules, enz…) van gegunde aanbestedingen meer in verhouding te brengen met de economische realiteit. AGORIA vraagt de verschillen tussen privésector en ICT VZW’s op vlak van BTW regeling en overheidsopdrachten weg te werken, zodat een “level playing field” ontstaat tussen publieke en private ICT leveranciers. Daarenboven zou er met type-bestekken, conform de herziening van de algemene aannemingsvoorwaarden voor overheidsopdrachten, dienen gewerkt te worden.



Baudouin Corlùy


2. Investeren in performante telecommunicatieelecommunicatie-infrastructuren MEMO Investeringen in telecommunicatie-infrastructuren en de uitrol van nieuwe netwerken met zeer hoge bandbreedte bevorderen.

VASTSTELLINGEN Connectiviteit achterop, snelwegen herdenken: Het volume gegevens dat op de mobiele netwerken wordt uitgewisseld groeit exponentieel; maar België loopt achterop wat de connectiviteit van de gezinnen en de bedrijven betreft. In Europa heeft enkel Hongarije een lagere penetratiegraad voor mobiel hoog debiet dan België.

Bron: EU, Communications Committee, toestand in juli 2012 De bestaande vaste netwerken maken op dit ogenblik wel de uitrol mogelijk van breedbandtoepassingen die gemeengoed zijn geworden, maar zullen niet volstaan om de toepassingen van morgen en overmorgen te ondersteunen. Om het potentieel van alle mogelijke verschillende en vaak parallel lopende ICT/internettoepassingen maximaal te benutten, moeten het vaste en mobiele netwerk performant zijn. In de barometer van de Belgische Attractiviteit 2012 van Ernst & Young geldt de aanwezige telecommunicatie-infrastructuur als tweede belangrijkste troef voor het aantrekken van potentiële investeerders in ons land. Dit werd bevestigd in de studie die WIK in 2012 uitvoerde. De capaciteit van communicatie- en datanetwerken zal in het komende decennium sterk moeten worden opgevoerd. Studies wijzen uit dat het gebruik van internetbandbreedte elk jaar met 50% toeneemt. HD-televisie, netwerkgaming, zelfproductie van videobeelden, cloud computing, het geconnecteerde huis & thuiswerken, social networking en e-health toepassingen worden meer en meer gebruikt, vaak parallel. De nieuwe toepassingen die op ons afkomen, vergen gaandeweg meer bandbreedte en maken infrastructuurinvesteringen noodzakelijk. De gebruikers worden daarenboven aldoor veeleisender op het vlak van kwaliteit en gebruiksvriendelijkheid. AGORIA heeft in de context van het NGA-forum, samengesteld uit aanbieders van telecommunicatieoplossingen, netwerkoperatoren, equipment & solutions providers en content providers, gesteld dat verder moet worden geïnvesteerd in nieuwe technologieën in het aansluitnet naar de eindklant om ook in de toekomst te kunnen blijven voldoen aan de hoge eisen op het vlak van snelheid, kwaliteit en gebruiksvriendelijkheid. Daarom zullen “next generation aansluitnetten” (“Next Generation Access” of NGA) moeten worden aangelegd. De installatie van dergelijke netten zal het mogelijk maken zeer hoge snelheden in de orde van 1 Gbps te bereiken, maar dat vergt Verantwoordelijke AGORIA


Baudouin Corlùy


kapitaal- en tijdsintensieve investeringen. De beschikbaarheid van performante telecommunicatie-infrastructuren biedt de ondernemingen in ons land de mogelijkheid om zich te onderscheiden en is een troef in de concurrentiestrijd. De kwartaalresultaten van de rapporten die door het Amerikaanse Akamai over de stand van zaken van het Internet (“The State of the Internet”) worden gepubliceerd, tonen echter aan dat België geleidelijk aan zijn voorsprong verliest op het vlak van gebruikte bandbreedte (“Average Connection Speeds”). Terwijl België in het rapport van het eerste trimester van 2012 nog in de top-10 stond (9de plaats) is het sindsdien uit de wereldtop verdwenen.2 Andere Europese landen zoals Zwitserland, Letland, Nederland, Tsjechië, Zweden en Verenigd Koninkrijk hebben ons ondertussen ingehaald. Het is dus hoog tijd om de investeringen in NGA-infrastructuur aan te moedigen om de voorsprong die België had genomen niet te verliezen. Toenemende lasten hebben impact op investeringen: De gemeentelijke belastingen op telecommunicatie-infrastructuur zouden ook een zeer nefaste maatregel voor investeringen in supersnel breedband zijn. Sinds de uitspraak van het Grondwettelijk Hof van 15 december 2011 hebben de gemeenten meer mogelijkheden om te beslissen belastingen te heffen op antennes en masten. Het principe van het gratis doorgangsrecht beperkt niet langer de gemeentelijke autonomie. Er bestaat dus een reëel gevaar voor buitensporige lokale belastingen die bij opbod worden bepaald, en zelfs voor een drievoudige belasting op gemeentelijk, provinciaal en gewestelijk vlak. Wetende dat dit een directe financiële impact heeft op potentiële investeringsbeslissingen en op een modern en gediversifieerd telecomaanbod voor consument en bedrijven, mag de overheid dit niet zondermeer negeren. Op mobiel vlak hebben deze lasten meteen tot gevolg dat de investeringsbudgetten van de telecommunicatie-operatoren verminderen. Men kan ervan uitgaan dat er per miljoen euro belastingen de dekking met 120 km² vermindert. De omvang van de belastingen die vandaag op sommige plaatsen worden geheven, leiden tot een verdubbeling van de exploitatiekosten. Dergelijke taxatie is bijzonder ongelegen, vooral nu er met de komst van 4G een oplossing is om in gebieden met de laagste bevolkingsdichtheid een dekking met zeer hoog debiet te garanderen. De investeringen voor de uitrol van 4G in deze gebieden dreigen echter te worden vertraagd. De impact op de prijs die de consument betaalt, zou de index bovendien met 0,12% doen stijgen (studie in 2012 uitgevoerd in opdracht van de operatoren). In de huidige situatie, waarin volgens o.a. het IMF, de OESO en de Europese Commissie de indexstijgingen in België het concurrentievermogen van onze ondernemingen aantasten, zou een bijkomende indexstijging niet zonder gevaar zijn. Bovendien zouden de ondernemingen nog een tweede keer worden getroffen, dit keer door een stijging van de tarieven voor mobiele communicatie.

DOELSTELLINGEN Opnieuw zorgen voor een investeringsvriendelijk klimaat: de overheid moet streven naar een investeringsvriendelijk klimaat en heeft een belangrijke rol te vervullen in de ontwikkeling naar het net van de toekomst. Ze moet investeringen aanmoedigen, niet afremmen. De voornaamste telecommunicatie-actoren in België vragen een positiever klimaat. De lasten en belastingen die sector opgelegd krijgt, blokkeren de investeringen die vandaag noodzakelijk zijn. De telecomoperatoren hebben in België bijna 23 000 mensen in dienst en leveren een nettobijdrage aan de vennootschapsbelasting (bijna 600 miljoen euro/jaar). Demarches vereenvoudigen: Vandaag duurt in het Brussels gewest gemiddeld 400 dagen om de vergunningen te verkrijgen voor de installatie van een antennesite voor mobiele telecommunicatie. Er bestaat in het Waals (en Brussels) gewest geen regeling van stedenbouwkundige vrijstellingen voor kleinere werken aan vaste en/of mobiele infrastructuur. Een algemene vereenvoudiging is noodzakelijk.

2

http://www.akamai.com/dl/documents/akamai_soti_q213.pdf?WT.mc_id=soti_Q213 , p.13



Baudouin Corlùy


Anticiperen op de evolutie van connectiviteitsbehoeften: Als België en zijn gewesten aantrekkelijk willen blijven voor de burgers en de ondernemingen, dan moeten ze ambitieuze, maar realistische doelen stellen voor de ontwikkeling van nieuwe performante diensten. Er moet vanaf nu ook gewerkt worden aan een investeringsvriendelijk klimaat met het oog op de aanleg van de ultrasnelle toegangsnetten van de toekomst. Met de Europese digitale agenda worden tegen het jaar 2020 ambitieuze doelstellingen beoogd: de lidstaten moet 100% snelle breedbandlijnen halen en 50% ultrasnelle. België moet nog een lange weg afleggen om dit te realiseren. Maar verder dan deze doelstellingen moet worden gestreefd naar de uitrol van Next Generation Networks (glasvezel en fiber to the home, Long Term Evolution (LTE) voor mobiel enz.) en naar een connectiviteit tegen 1GBit/sec. De gewestelijke overheden moeten met een proactieve reglementering en een denkoefening over de openstelling van de infrastructuur bijdragen tot het halen van deze doelstellingen. Het voorstel voor een verordening, dat de Europese Commissie op 26 maart 2013 publiceerde om de kosten voor de installatie van breedband te beperken, kan een goede basis voor discussie vormen. De regulatoren (BIPT en mediaregulatoren) moeten overigens verder zorgen voor een concurrentieklimaat dat investeringen in infrastructuur mogelijk maakt en stimuleert. De uitrol van een NGA-netwerk vergt een gecoördineerd, duidelijk, rechtszeker en stabiel investeringskader.3

WAT AGORIA VRAAGT AGORIA vraagt aan de overheid de uitrol van NGA te vergemakkelijken. Om te voldoen aan de Europese verplichtingen zal samenwerking tussen de verschillende bevoegdheidsniveaus nodig zijn. De noodzakelijke regelgevende en politieke initiatieven moeten worden genomen om ervoor te zorgen dat de wegenwerken en de bouwprojecten en vastgoedrenovaties ‘high speed ready’ zouden zijn. Voorts zou een evolutieve inventaris van alle passieve infrastructuren (wegen, tunnels, rioleringsnetten enz.) moeten worden opgemaakt om ze ter beschikking te kunnen stellen voor de netwerken van de nieuwe generatie. Waar noodzakelijk dient de overheid financiële steun aan te wenden om de uitrol van NGA netwerken te bewerkstelligen in gebieden waar er voor commerciële exploitanten geen prikkel is om te investeren. AGORIA vraagt de overheid om gebruik te maken van het potentieel van mobiele communicatie en apps als hefboom om haar beleid te realiseren: sociale integratie en verkleining van de digitale kloof, beheer van het energieverbruik, volksgezondheid, verbetering van de logistieke stromen en uiteraard mobiliteit. AGORIA vraagt een technologieneutrale opstelling (bijv. : WiFi eerder dan mobiele netwerken) bij de besluitvorming over het aanbod van openbare internetverbindingen. AGORIA vraagt toe te zien op een ‘level playing field’ dat een evenwichtige concurrentie garandeert tussen alle actoren van de sector: fiscaliteit, regulering. AGORIA vraagt de emissienormen (golven) aan te passen om tegelijk de gezondheid en het milieu te vrijwaren (volgens de internationaal aanvaarde normen) en op lange termijn een efficiënte uitrol van mobiele technologieën mogelijk te maken.

3

Het volledige standpunt zoals door het NGA forum uitgewerkt, is terug te vinden op http://www.agoria.be/upload/agoriav2/NGAforum%20NL.pdf.



Baudouin Corlùy


AGORIA vraagt dat dergelijke gemeentelijke en provinciale belastingen niet zouden toegepast worden om een investeringsvriendelijk klimaat te behouden. AGORIA vraagt om, wat de verdeling van bevoegdheden betreft, niet naar een verregaande regionalisering te gaan. Dat zou een negatieve impact op het investeringsklimaat hebben in de veronderstelling dat dit het besluitvormingsproces trager en complexer zou maken. AGORIA vraagt het bestaande wetgevend kader te stabiliseren en te focussen op de uitwerking daarvan en een gestructureerd overleg met de sector op te zetten.



Baudouin Corlùy


3. Voorzie een ambitieus plan voor het aantrekken van “digital experts” MEMO Een ambitieus plan uitwerken voor meer ‘Digital Experts’

VASTSTELLINGEN Eind 2012 werkten in België 160.000 mensen in de ICT en alle indicatoren wijzen erop dat dit aantal de komende jaren zal blijven stijgen. Tegelijk is er een structurele kloof tussen het aanbod van en de vraag naar ICT-gekwalificeerd personeel. Zo telde AGORIA eind 2012 11.700 vacatures (waarvan 8.000 à 9.000 in Vlaanderen en 3.000 à 4.000 in Brussel en Wallonië). Met 11.700 Digital Experts erbij zou een extra 1,3 miljard euro bbp kunnen worden gerealiseerd. De redenen voor het verschil tussen vraag en aanbod zijn duidelijk in kaart gebracht, met aan de basis een gebrek aan interesse voor ICT-beroepen bij jongeren. Daarom heeft de Federatie van de technologische industrie de afgelopen jaren een aantal initiatieven genomen om jongeren te sensibiliseren en warm te maken voor de ICT-sector. Alleen al in academiejaar 2012-2013 hebben CEO’s van Belgische ICT-bedrijven bijna 3.000 leerlingen van het laatste jaar secundair verteld over hun werk en over de sector. Onlangs heeft AGORIA de aftrap gegeven van de ‘Digital Expert’-promotiecampagne, die veel succes oogst bij jongeren. Het doel van deze campagne, die wordt ondersteund door MNM en NRJ, is om een duidelijk beeld te schetsen van de verschillende informaticaberoepen. Inmiddels hebben verschillende hogescholen, de VDAB enz. de benaming ‘Digital Expert’ al overgenomen. Naast de noodzakelijke technologische bagage moeten die digitale experts naargelang van hun specialisme inzicht hebben in de manier waarop een onderneming werkt, commerciële relaties onderhouden, projecten managen, makkelijk contact kunnen leggen, een groep kunnen leiden enz. In april 2013 organiseerde AGORIA het evenement DigitaLive, waaraan enkele honderden leerlingen van het secundair (voornamelijk uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) hebben deelgenomen.

DOELSTELLINGEN Het tekort aan ‘Digital Experts’ terugdringen.

WAT AGORIA VRAAGT In het kader van de Digital Agenda en de Grote Coalitie vraagt AGORIA om een ambitieus sensibiliseringsplan voor ICT-beroepen uit te werken. Momenteel hebben de gemeenschappen, gewesten enz. al een aantal initiatieven lopen om ICT-beroepen bij jongeren te promoten, maar die hebben meer weg van proefprojecten dan van een groot initiatief. AGORIA wil dat een sterk initiatief wordt genomen naar het voorbeeld van wat in Nederland is gedaan in het kader van het ‘Platform Bèta Techniek’. Dit overheidsinitiatief, dat in 2003 van start ging en door de industrie wordt gesteund, heeft onmiskenbare resultaten opgeleverd: het aantal leerlingen en studenten is aanzienlijk toegenomen in alle betrokken onderwijsrichtingen. AGORIA en zijn leden willen actief meewerken aan een dergelijk project, dat op gemeenschapsniveau moet worden uitgevoerd. In dit kader zou het ook goed zijn om de studies m.b.t. de redenen voor het gebrek aan interesse vanwege jongeren (en in het bijzonder wat meisjes betreft) voor informaticawetenschappen te actualiseren.



Baudouin Corlùy


Informaticacompetenties zijn essentieel geworden voor alle jongeren die de arbeidsmarkt zullen betreden. Zowel wat het basisonderwijs als wat het secundair en het hoger onderwijs betreft, is er behoefte aan een referentiekader inzake informaticacompetenties (en niet alleen wat kantoortoepassingen betreft). Afhankelijk van de onderwijsrichting moeten daarbij specifieke beheersingsniveaus worden gedefinieerd. Informatica (met inbegrip van programmeren) moet in het volledige lessenpakket worden toegepast, ook in de algemene vakken. Hiervoor moeten alle leerkrachten en docenten grondig worden (her)opgeleid. Er moet dringend werk worden gemaakt van een strategische denkoefening m.b.t. de klas van de toekomst in de basisschool en het secundair onderwijs. Het is ondenkbaar dat in de toekomst de leerkracht voor een (zelfs elektronisch) bord staat voor een groep leerlingen op de banken. Een voorbeeld van nieuwe organisatie van het onderwijs zoals het ‘Future Classroom Lab’, ontwikkeld door het European SchoolNet en gedemonstreerd in Brussel, moet dienen als model voor deze denkoefening.4 Dit project werd begin 2012 gedemonstreerd aan het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming en aan minister J.-C. Marcourt 6.

5

ICT-professionals van buiten de EU ondervinden soms moeilijkheden om hun diploma’s te laten erkennen terwijl ze vaak wel beschikken over de nodige competenties. Door een proces voor de erkenning van de gelijkwaardigheid van diploma’s (competenties) voor alle ICT-beroepen te veralgemenen zal het huidige tekort in de ICT-sector kunnen worden teruggedrongen.

4

http://fcl.eun.org/about

5

http://tinyurl.com/mwav3br

6

http://cyberclasse.wallonie.be/content/future-classroom-lab



Baudouin Corlùy


4. Toekomstgerichte geogeo-sector een voldoende draagvlak geven MEMO Stimuleren en ondersteunen van de Geo-ICT sector

VASTSTELLINGEN Volgens een studie van het bedrijf OXERA is het investeren in geo-infrastructuur met publieke financiering aangewezen daar de economische externaliteiten voor bedrijf en privé heel belangrijk zijn.7

AGORIA GEO-ICT heeft recent gepeild naar de prioriteiten van geo-bedrijven ten opzichte van het Vlaamse geo-beleid, Uit de voorlopige resultaten blijkt dat het toepassingsveld van geografische data en applicaties enorm toeneemt en een sleutel vormt in heel wat horizontale en verticale beleidsdomeinen zoals huisvesting, ruimtelijke ordening, mobiliteit.

DOELSTELLINGEN Op federaal vlak bemoedigt de privé sector het werk van het INSPIRE forum dat een informele coördinatie nastreeft tussen federale en regionale overheden bij de realisatie van de INSPIRE verplichtingen. Het Nationaal Geografische Instituut speelt een cruciale rol als kenniscentrum rond geo-informatie voor de Federale overheid. In het kader van administratieve vereenvoudiging is haar rol als geo-broker (centralisatie en optimalisatie van bestekken rond geo-data) voor de andere federale administraties aan te moedigen. 7

http://www.oxera.com/Oxera/media/Oxera/downloads/reports/What-is-the-economic-impact-of-Geo-services_1.pdf?ext=.pdf



Baudouin Corlùy


Op vlak van de Vlaamse overheid werkt AGORIA actief mee in de GDI-raad, een adviesorgaan van de Vlaamse overheid om sturing te geven aan het GDI Vlaanderen-project. AGORIA heeft actief deelgenomen aan verschillende adviezen, o.a. rond het hergebruik van geo-data. Prioriteit voor het Vlaamse geo-beleid is te maken dat die verschillende niet geo-administraties zonder belemmering geografische datasets kunnen gebruiken. Dit gaat bijvoorbeeld via het inzetten op een gedocumenteerd geo-portaal met volledige technische specificaties. Dit geldt ook voor interactie met de privésector die effectief geo-data op een commerciële manier wil hergebruiken. De lokale expertise van privé geo-bedrijven kan verder uitgebreid worden met het uitschrijven van innovatieve opdrachten in samenspraak met de geo-sector. Op vlak van de Brusselse overheid wenst de privé-sector de bestaande uitwisselingen op niveau van strategie (comité GEObru) alsook op niveau van de praktische uitwerkingen van de geoinfrastructuur in het Brussels gewest verder te ontwikkelen.

WAT AGORIA VRAAGT Geo-bedrijven actief bij AGORIA (www.agoria.be/geoict) wensen dat de verschillende overheden ook alles in het werk stellen om deze toekomstgerichte sector een voldoende draagvlak te geven. Dit kan door: - voldoende projecten uit te besteden - innovatie en onderzoek te stimuleren - juiste profielen te vinden - export te bevorderen



Baudouin Corlùy


5. Toegang verlenen tot publieke overheidsinformatie MEMO Toegang tot en hergebruik van publieke overheidsinformatie

VASTSTELLINGEN AGORIA schat de economische waarde van het hergebruik van overheidsinformatie op ongeveer 875 tot 900 miljoen euro. Richtlijn 2003/98/EG van het Europees Parlement en de Raad inzake het hergebruik van overheidsinformatie (‘richtlijn Overheidsinformatie’) is op 17 november 2003 vastgesteld. In artikel 13 van de richtlijn werd bepaald dat de richtlijn voor 1 juli 2008 moest worden geëvalueerd. De evaluatie is uitgevoerd door de Commissie en heeft geleid tot de publicatie van mededeling COM(2009) 2121. De Commissie concludeerde dat zij de richtlijn opnieuw zou evalueren in 2012, wanneer er meer duidelijkheid bestaat over de uitwerking, effecten en toepassing van de richtlijn. Op 12 december 2011 heeft de Europese Commissie een voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Richtlijn 2003/98/EG inzake het hergebruik van overheidsinformatie, COM(2011) 877, gecommuniceerd. Ondertussen werd dit op 4 april 2013 goedgekeurd door het Europese Parlement.

DOELSTELLINGEN In de discussie rond hergebruik zijn er verschillende stakeholders met diverse invalshoeken. AGORIA behandelt enkel de privé bedrijven die voor hergebruik en integratie in hun dienstenpakket gebruik wensen te maken van bestaande informatie die de overheid bij de uitvoering van overheidstaken heeft verzameld over de buitenwereld. Overheidsinformatie vormt een belangrijke grondstof voor digitale informatieproducten en -diensten met een groot potentieel dat tot dusver nog niet is gebruikt. AGORIA beschouwt dat de modernisering van de Europese richtlijn een goed teken is; het zorgt voor een modernisering van dataformaten en een duidelijk kader rond licenties en kosten. AGORIA zal de implementatie in België op verschillende beleidsniveaus van nabij volgen zodat hergebruik daadwerkelijk mogelijk wordt. Vanaf 2013 is er een periode van drie jaar om de richtlijn om te zetten in de Belgische wetgeving. De stappen die tot nu toe genomen werden (licentie, opening van bepaalde datasets) zijn traag opgestart. Op vlak van de Vlaamse overheid nam AGORIA actief deel aan de discussie en adviezen in het kader van de Vlaamse GDI-raad (adviesorgaan) rond het openzetten van geografische datasets. AGORIA werkte concreet mee aan de uitwerking van de Vlaamse conceptnota (23/9/2011) rond ‘open data’, met als doelstelling een kwalitatief hergebruik van overheidsdata van de Vlaamse overheid mogelijk te maken. AGORIA werkte mee aan initiatieven zoals opendataforum.be en kwam tussen in de Vlaamse Open Data Dag. Naar de toekomst toe pleit AGORIA voor een effectieve beschikbaarheid van de verschillende datasets in een on-line catalogus. In 2013 werkte de Vlaamse overheid haar Open Data strategie volledig uit, en maakte het een aantal standaardlicenties. Er is een aparte regeling voor hergebruik van geografische data t.o.v. andere data. Bij de omzetting van de nieuwe Europese richtlijn rond hergebruik van overheidsinformatie moet dit verschil verdwijnen. De Brusselse overheid ondersteunt reeds ‘open data’ en open standaarden. Data van Brussel mobiliteit en geo-data van de Urbis cataloog van CIRB zijn effectief beschikbaar. Andere Verantwoordelijke AGORIA


Baudouin Corlùy


administraties moeten ook worden aangezet tot het openstellen van hun datasets. AGORIA pleit er ook voor dat de Brusselse overheid in haar enthousiasme niet de stap zet om in haar bestekken open source software te gaan verplichten.

WAT AGORIA VRAAGT AGORIA vraagt de toegang tot zoveel mogelijk ruwe datasets. Er is nood aan toegang binnen een redelijke termijn tot zoveel mogelijk ruwe datasets. Een verspreidingssysteem dat technologische beperkingen inhoudt, is niet wenselijk, e.g. enkel toegang via webservices. De privé sector wenst een veelheid van klanten te bedienen met een veelheid van diensten, elk met specifieke behoeften waarvoor data in diverse vormen beschikbaar dienen te zijn. AGORIA spoort aan tot het maken van vordering in catalogen van beschikbare overheidsdata. Het is noodzakelijk om vordering te maken in catalogen van beschikbare overheidsdata met haar technische karakteristieken door middel van een uniek loket concept en gedistribueerde datainfrastructuren. AGORIA ondersteunt actief het oprichten van federale portalen zoals http://data.gov.be en http://psi.belgium.be. AGORIA vraagt een coherent en transparant kader tussen overheidsactoren. Er is nood aan het uitwerken van hoge transparante en coherente afspraken tussen de diverse overheidsactoren, met betrekking tot toegang tot en hergebruik van overheidsinformatie. AGORIA vraagt dat data-uitwisseling tussen overheden wordt gecultiveerd. Het bevorderen van een cultuur bij overheden voor het openstellen van data en data-uitwisseling inclusief met een duidelijke beschrijving van de metagegevens zou het hergebruik alleen maar ten goede komen. AGORIA zet open data hackatons op zoals www.appsforgeo.be, om die drempels bij de overheid te verminderen. Bij de overheid is er een algemene sensibilisering nodig dat commercieel hergebruik van overheidsdata welvaart brengt voor de economie en uiteindelijk ook het algemeen welzijn. AGORIA vraagt dat er duidelijke afspraken tussen de overheid en de privé sector worden gemaakt. - Afspraken zijn wenselijk betreffende fysieke toegang, actualiteit van de gegevens, uitwisselingsformaten, etc. - Het voeren van een ingewikkelde licentiepolitiek moet worden vermeden. Standaard licenties zijn eenvoudig en in een digitaal formaat ter beschikking. Licenties zijn leesbaar door machines (clickuse) zoals door de nieuwe Europese regeling voorgesteld.



Baudouin Corlùy


6. Bevorderen van eHealth en telegeneeskunde MEMO Voor reëel overleg tussen alle actoren die eHealth willen bevorderen en het opzetten van een masterplan voor de ontwikkeling en het bevorderen van telegeneeskunde.

VASTSTELLINGEN AGORIA is een groot voorstander en is overtuigd van het nut van het eHealth-initiatief, dat eerst en vooral steunt op communicatie en op de uitwisseling van medische gegevens tussen burgers, zorgverleners en overheidsinstellingen. Dankzij eHealth kan de kwaliteit van de zorgverlening worden verbeterd en kunnen de kosten aanzienlijk worden verlaagd. Die argumenten zijn onlosmakelijk verbonden met ieder project voor administratieve vereenvoudiging. Met het oog op efficiëntie en goed beheer moet echter een nauwkeurig businessmodel worden opgesteld m.b.t. de ontwikkeling van eHealth en moet worden bepaald welke return on investment wordt verwacht en wat daardoor bespaard kan worden. Er kan gesteld worden dat men in België niet meer om de doorbraak van telegeneeskunde heen kan. De invoering moet geleidelijk verlopen en moet in de eerste plaats gericht zijn op duidelijke geïdentificeerde behoeften. In december 2010 heeft AGORIA zijn position paper over telegeneeskunde gepubliceerd.8 De aanbieders van telegeneeskundige oplossingen zijn er nog niet voldoende in geslaagd om businessmodellen op te stellen die het hun mogelijk maken om telegeneeskundige projecten ook na de proeffase voort te zetten (ook al waren de resultaten overtuigend). De reden daarvoor is dat telegeneeskunde nog niet in het derdebetalerssysteem is ingeschreven. De Sociale Zekerheid, een belangrijke begunstigde, draagt nog niet bij tot de financiering waardoor het businessmodel onevenwichtig is. De industrie moet ‘end-to-end’ telegeneeskundige oplossingen ontwikkelen in samenwerking met de medische gemeenschap om op doeltreffende wijze alle behoeften aan thuisverzorgingsdiensten te dekken. Met het oog op een ononderbroken zorgverlening is het belangrijk dat de oplossingen op een eenvormige manier worden geïntegreerd en beheerd door de verschillende zorginstellingen die telegeneeskundige oplossingen aanbieden. Er moet worden voorkomen dat een patiënt die afhangt van verschillende zorgverstrekkers opdraait voor de gevolgen van verschillende visies op het beheer van de workflow.

DOELSTELLINGEN AGORIA is van mening dat het de rol van de Staat is om te voorzien in het kader waarin de precieze doelstellingen en prioriteiten voor eHealth worden bepaald en dat het de rol van de industrie is om die oplossingen uit te werken. In dit kader moet rekening worden gehouden met de ondernemingen, waarbij hen de garantie wordt geboden dat de investeringen in innoverende oplossingen en producten op lange termijn verantwoord zijn. Op federaal niveau is een eHealth-actieplan 2013-2018 opgesteld. De voornaamste benadering van dat actieplan moet de return on investment zijn. De projecten van de Staat en de industrie moeten namelijk gedeeltelijk worden voorgefinancierd (niet gesubsidieerd) zodat de gemaakte kosten gemakkelijker kunnen worden teruggewonnen bij de uitvoering van het project. Het scheppen van banen en dus van toegevoegde waarde voor de sector mag niet uit het oog worden verloren: gezien de huidige economische behoeften is dit een niet te verwaarlozen neveneffect. Het beleidsmatig en financieel bewerkstelligen van telegeneeskunde ten einde voor de gemeenschap economisch en sociaal gunstige oplossingen te kunnen gebruiken. 8

http://www.agoria.be/upload/agoriav2/A06329_BrochEhealth-NL.pdf



Baudouin Corlùy


WAT AGORIA VRAAGT In het kader van het eHealth-actieplan 2013-2018 vragen wij reëel overleg tussen alle bevoegdheidsniveaus die verantwoordelijk zijn voor eHealth-gerelateerde zaken. Dit overleg, dat wordt verzekerd door de aanwezigheid van de gemeenschappen en de gewesten in het beheerscomité van het eHealth-platform en het gebruikersoverlegcomité, moet het mogelijk maken om de acties, de strategie, de communicatie en de projecten beter te coördineren en meer transparantie te scheppen t.a.v. de industrie. Met dit actieplan wil de eHealth-industrie ook dat de uitvoering van de verschillende actiepunten daadwerkelijk wordt gevolgd en tegen 2015 internationale standaarden worden uitgewerkt en toegepast. De eHealth-industrie staat ook concepten voor die internationaal succesvol zijn gebleken zoals HIMSS (de verschillende logische stappen in de invoering van een elektronisch medisch dossier in ziekenhuizen) en meaningful use (zorginstellingen zouden moeten worden gemeten en stapsgewijs incentives moeten krijgen naargelang van de gehaalde doelstellingen (afgeronde fasen), op basis van hun goede gebruik van informatica). De uitvoering van een studie door het expertisecentrum voor gezondheidszorg waarin de financiële en economische impact van telegeneeskunde op het budget voor gezondheidszorg wordt geanalyseerd. Een kader dat een structuur creëert voor de terugbetaling op verschillende niveaus, met name voor chronische aandoeningen. Concreet vraagt AGORIA dat de ministers van de gewesten/gemeenschappen belast met gezondheidszorg voorzien in een financiële tegemoetkoming voor de investering in uitrusting om chronisch zieken in de thuisomgeving te kunnen houden, naar het voorbeeld van de tegemoetkomingen voor ouderen of personen met een handicap. AGORIA vraagt ook dat het RIZIV voorziet in een nomenclatuur voor prestaties of forfaits voor de follow-up van chronische ziekten met behulp van telegeneeskunde. Deze kan deel uitmaken van de zorgtrajecten waarin het RIZIV al voorziet. Juridische en deontologische duidelijkheid, meer bepaald: de vereenvoudiging en de standaardisering van het verzoek om instemming van de patiënt (informed consent), en een proces voor de erkenning, goedkeuring en labeling van de telegeneeskunde systemen. De oprichting van een stuurgroep bestaande uit de voornaamste actoren op het gebied van telegeneeskunde zowel op federaal, gewestelijk en communautair vlak als in de industrie. Om de aandoeningen waarvoor telegeneeskunde reële toegevoegde waarde biedt (zoals chronische ziekten) beter te kunnen identificeren, pleit AGORIA ervoor om een strategisch plan op te stellen, onafhankelijk van de politieke cycli, waarin de invoering van telegeneeskunde wordt beschreven, met mijlpalen en precieze KPI’s. Het is noodzakelijk dat de gebruikers worden opgeleid voor telegeneeskundige technologieën en oplossingen. Een permanente opleiding van het verzorgende personeel en van de patiënt en zijn omgeving is noodzakelijk. Investeringen in netwerkinfrastructuur van de nieuwe generatie is onontbeerlijk om het volledig potentieel van de mogelijkheden van ICT-oplossingen en ICT-toepassingen in de telegeneeskunde aan te wenden. Het verder ondersteunen van de Ambient Assisted Living (AAL) gemeenschappelijke programmering zou een goede zaak zijn, mits een vereenvoudiging van regelgeving, een aangepast instrumentarium en sensibilisering voor deelname.



Baudouin Corlùy


7. Significante stappen zetten naar Cloud Computing & Big Data toepassingen MEMO Een voorbeeld functie aannemen in Cloud Computing alsook in Big Data en hierdoor deze toepassingen stimuleren.

VASTSTELLINGEN De nieuwe strategie van de Europese Commissie 9 voor "het aanboren van het potentieel van cloud computing in Europa" behelst maatregelen die netto 2,5 miljoen nieuwe banen in Europa kunnen opleveren. Algemeen gezien verwacht men een netto jaarlijkse toename van het BBP van de EU van 160 miljard euro in 2020 (of een totale toename van bijna 600 miljard euro tussen 2015 en 2020) als de volledige cloudstrategie van de EU wordt verwezenlijkt. Zonder de strategie zouden de economische voordelen twee derden lager uitvallen. De strategie zorgt ervoor dat cloud computing in alle sectoren sneller en vaker wordt gebruikt en omvat onder meer de volgende maatregelen: • de wildgroei aan technische normen terugdringen om interoperabiliteit, gegevensportabiliteit en reversibiliteit voor de gebruikers te verbeteren; welke normen hiervoor nodig zijn, dient in 2013 te zijn bepaald; • steun geven aan EU-brede systemen voor het certificeren van betrouwbare clouddienstverleners; • opstellen van veilige en eerlijke voorwaarden voor cloud computing-contracten, met inbegrip van overeenkomsten inzake het dienstverleningsniveau; • een Europees cloudpartnerschap tussen de lidstaten en het bedrijfsleven om de aanzienlijke uitgaven door de publieke sector (20 % van alle uitgaven aan IT) in goede banen te leiden om de Europese cloudmarkt vorm te geven, de Europese clouddienstverleners meer mogelijkheden te geven om te groeien tot een concurrerende omvang alsmede eoverheid goedkoper te maken en te verbeteren. Dit laatste punt geeft aan hoe belangrijk het ook voor de overheid is om de stap te zetten naar Cloud Computing. Gebruikers hoeven immers geen software te kopen en evenmin dure servers en opslagmedia aan te schaffen en te onderhouden. Dat betekent lagere kosten, minder kantoorruimte en minder eigen ondersteunend IT-personeel. Bovendien hebben gebruikers nagenoeg volledige flexibiliteit wat betreft de opslagruimte en de tools die ze gebruiken. Op basis van een steekproef onder 1.000 Europese bedrijven zou het wegnemen van de belemmeringen voor het gebruik van cloud computing de volgende resultaten opleveren: • meer dan 98 % van de Europese bedrijven zou de cloud intensiever gebruiken of er beginnen er gebruik van te maken; • cloud zou nieuwe gebruikers aantrekken: 96 % van de Europese bedrijven die de cloud niet gebruiken, maar dat wel overwegen, zou beginnen erin te investeren; • de vraag naar IT-vaardigheden zou stijgen, niet alleen voor standaardtaken als het beheer van datacentra, maar bijvoorbeeld ook voor digitale marketing, app-design, sociale netwerken evenals financiële diensten en soliditeit.

9

In het kader van de Europese Digitale agenda stelde Neelie Kroes op 27 september 2012 de nieuwe strategie voor om bedrijfsleven en overheden in Europa productiever te maken met cloud computing.



Baudouin Corlùy


Dat Big Data enorme opportuniteiten creëert valt niet meer te bewijzen. De Verenigde Staten investeren massaal in deze nieuwe technologieën 10 terwijl meer en meer Europese landen Big Data bovenaan hun prioriteiten hebben geplaatst.11 Vanuit de Europese Commissie werd eveneens een call gelanceerd rond nieuwe business modellen met data (FP7 ICT-2011.4.1 “SME initiative on Digital Content and Language”).

DOELSTELLINGEN Volgens recente ramingen zouden inkomsten uit cloud computing in de EU kunnen stijgen tot bijna 80 miljard euro in 2020 als de beleidsinterventie succesvol is (meer dan een verdubbeling van de groei van de sector). Met deze strategie kan er dus een nieuwe bedrijfstak worden opgebouwd en kan de concurrentie met in het bijzonder de Verenigde Staten beter worden aangegaan. De voordelen worden vooral behaald doordat bedrijven de kosten kunnen drukken en ze toegang krijgen tot technologie waarmee ze productiever kunnen werken. Wat betreft het totale aantal arbeidsplaatsen verwachten Europa 3,8 miljoen nieuwe banen bij volledige tenuitvoerlegging van de strategie en slechts 1,3 miljoen als de regelgevingsproblemen en andere belemmeringen niet worden aangepakt.12 AGORIA moedigt de overheid sterk aan om Big Data toepassingen in de bedrijfswereld en binnen de overheid te stimuleren. Fundamentele maatschappelijke uitdagingen kunnen dankzij deze nieuwe technologieën op een efficiënte manier aangepakt worden. Hierdoor zal de overheid efficiënter kunnen werken en in nagenoeg bijna alle overheidsbevoegdheden nieuwe inzichten kunnen creëren die het leven van de burgers aanzienlijk zal bevorderen. Bekende voorbeelden worden nu vooral in de gezondheidszorg en de publieke veiligheid gevonden, maar ook defensie en fraudebestrijding worden meer en meer met Big Data technieken aangepakt: - Health & Life Sciences: het gebruik van real-time Big Data kan jaarlijks een significant aantal levens redden, bijv. doordat medische onderzoekers informatie kunnen inwinnen over het resultaat van behandelingen om zo patronen te ontdekken, wat leidt tot effectievere behandeling en het signaleren van epidemieën. - Security & Defense: uit onderzoek van de TechAmerica Foundation blijkt dat 75 procent van de ITprofessionals werkzaam bij een deelstaatbestuur grote voordelen zien van Big Data voor de publieke veiligheid. Op dit moment maakt de politie in de US gebruik van Big Data technologie om voorspellende modellen te ontwikkelen over waar en wanneer criminaliteit zou kunnen plaatsvinden. Op die manier kunnen criminaliteitscijfers drastisch worden teruggebracht. - Smart Cities: real-time Big Data helpt de overheid om de levenskwaliteit van burgers te verhogen. Een sterk mobiliteitsplan dat rekening houdt met verschillende databases in real-time zal het verkeer 10

http://www.biometricupdate.com /201308/u-s-government-spending-on-big-data-to-grow-exponentially http://pro.01net.com/editorial/592421/le-gouvernement-investit-11-5-millions-deuros-dans-le-big-data/ 12 http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-12-713_nl.htm#footnote-1 11



Baudouin Corlùy


rond steden vlotter laten verlopen terwijl het gebruik van trein-tram-metro-bus nog beter op elkaar kunnen afgestemd worden met een efficiënte communicatie naar de gebruikers toe. Het functioneren van de overheid kan met Big Data technologieën tevens sterk verbeterd worden. Door grote hoeveelheden data beschikbaar te maken (open data) voor verschillende overheidsinstellingen en externe leveranciers kan de overheid een verbeterde en een meer gepersonaliseerde dienstverlening aanbieden. - Substantiële bezuinigingen: IT-professionals bij de federale overheid stellen dat real-time analyse van Big Data kan leiden tot een bezuiniging van zeker 10 procent op de jaarbegroting. - Fraudebestrijding door het kruisen van verschillende databases. Daarnaast moet de overheid de competitiviteit van de Belgische bedrijven ondersteunen door innovatie met Big Data toepassingen te stimuleren.

WAT AGORIA VRAAGT AGORIA vraagt dan ook aan de overheid om deze Europese Cloud computing strategie ten volle te steunen en zelf ook het voorbeeld te geven door significante stappen te zetten voor de eigen werking naar Cloud Computing. AGORIA vraagt aan de overheid om overkoepelende initiatieven te ondersteunen die de Belgische industrie stimuleren Big Data technologieën in haar innovatieproces te integreren. AGORIA vraagt tevens aan de overheid om de academische wereld sterk aan te moedigen om deze nieuwe technologieën in hun leerprogramma’s op te nemen. Er is een nieuw soort van talent nodig opdat bedrijven voordeel kunnen halen uit Big Data. Veel organisaties hebben het talent en deze vaardigheden niet in huis. AGORIA vraagt aan de Belgische en Europese overheden om een duidelijk kader te creëren voor het vrijwaren van de privacy. Enkel als het vertrouwen tussen klant en leverancier aanwezig is zullen de Big Data applicaties in de bedrijfswereld ook substantieel kunnen groeien.



Baudouin Corlùy


8. Voor een een positief beleid rond mobiele applicaties MEMO M-Government bewerkstelligen en de bedrijven ondersteunen om het gebruik van nieuwe mobiele technologieën te bevorderen.

VASTSTELLINGEN De steile opmars van nieuwe communicatiemiddelen, met naar verwachting een smartphone penetratie van 70% in België tegen einde 2013, is onze samenleving sterk aan het beïnvloeden. Ook het succes van de tablets draagt hiertoe bij. Daar waar de PC en de Internet browser de eerste toegang waren tot Internet en E-government diensten, zal men een snelle verglijding zien naar toegang via smarthpones en tablets. Nieuwe diensten, zoals bijvoorbeeld de raadpleging in real-time van bus en tram bewegingen brengen een enorme meerwaarde in het mobiliteitsvraagstuk. De app economie kan ook nieuwe werkgelegenheid stimuleren. Een studie uit de VS geeft aan dat er 466.000 jobs sinds 2007 bijgekomen zijn in de app-economie.

DOELSTELLINGEN In het kader van de AGORIA App alliance (www.agoria.be/appalliance) lanceerde AGORIA in het voorjaar van 2013 een actieplan voor de ontluikende groep van mobiele ‘app’ bedrijven. Ook de overheid kan die dynamische sector van ondernemers die mobiele applicaties maken stimuleren.

WAT AGORIA VRAAGT AGORIA vraagt aan de overheid een grotere betrokkenheid bij ‘M-Government’: modernisering van de websites en interfaces aan tablets en smartphones om toegankelijkheid en interactiviteit van overheidsdiensten mogelijk te maken AGORIA vraagt een pragmatische aanpassing van regelgeving om nieuwe technologie en gebruiken mogelijk te maken (voorbeeld rond privacy, lokalisatie, …) AGORIA vraagt een sensibiliseringscampagne bij bedrijven te ondersteunen om ook de bestaande websites en interfaces toegankelijk te maken voor tablets en smartphones.



Baudouin Corlùy


9. Stimuleren van ICT beveiligingsmaatregelen en investeringen MEMO Voor het concreet maken van de Belgische cyberstrategie en het investeren in en het stimuleren van ICT beveiligingsmaatregelen

VASTSTELLINGEN Volgens de Barometer van de Informatiemaatschappij 2013 13 loopt de financiële schade die cybercriminaliteit veroorzaakt op tot drie miljard euro per jaar. Hacking- en sabotageacties laten een sterke stijging optekenen: zo werden in de eerste helft van 2012 maar liefst 2957 feiten gemeld, wat meer dan een verdubbeling is ten opzichte van heel 2011 (1120 feiten). Aangezien incidenten vrijwillig worden gemeld, is dit slechts het topje van de ijsberg en liggen de reële cijfers een stuk hoger. Ook internetfraude is aan een stevige opmars bezig: in de eerste zes maanden van 2012 werden ruim 5000 feiten gemeld. Gezien de vele gevaren moeten overheden en ondernemingen dan ook meer aandacht besteden aan informaticaveiligheid dan vroeger. Volgens een studie van The Cube die in samenwerking met Agoria in de tweede helft van 2013 werd uitgevoerd, hebben de politieke verantwoordelijken maar weinig belangstelling voor deze problematiek, tot ze zelf het slachtoffer worden van informaticacriminaliteit.

DOELSTELLINGEN Voor de overheid is een heel belangrijke rol weggelegd, zowel om de informaticaveiligheid in België gecoördineerd aan te pakken als om overheden en ondernemingen ertoe aan te zetten te investeren in de noodzakelijke tools waarmee ze zich kunnen verdedigen tegen eventuele informaticaaanvallen.

WAT AGORIA VRAAGT Agoria vraagt dat op Europees niveau een duidelijk standpunt wordt ingenomen in het kader van de richtlijn betreffende netwerken informatiebeveiliging. Over die richtlijn zou in de eerste helft van 2014 moeten worden gestemd. Op basis van deze Europese richtlijn zouden bepaalde marktdeelnemers die op zogenaamde ‘kritieke’ domeinen actief zijn, verplicht worden om incidenten inzake informaticaveiligheid te melden aan een officiële instantie. Die maatregel is heel terecht als het gaat om daadwerkelijk kritieke activiteiten (transport, energie ..). Het gevaar schuilt echter in de ruime interpretatie van de term ‘kritiek’. Bijgevolg vraagt Agoria: 1. dat de term ‘kritiek’ in de Europese richtlijn duidelijk wordt gedefinieerd zodat de ondernemingen over een helder kader kunnen beschikken. In de richtlijn moet dan ook een exhaustieve lijst van die kritieke activiteiten worden opgenomen. Fabrikanten van software en informaticamateriaal mogen echter niet op die lijst voorkomen aangezien ze niet aansprakelijk kunnen worden gesteld voor het feit dat derden hun producten verkeerd gebruiken.

13

http://economie.fgov.be/nl/modules/publications/statistiques/arbeidsmarkt_levensomstandigheden/barometer_van_de_info rmatiemaatschappij_2013.jsp, pagina 44-45 Verantwoordelijke AGORIA


Baudouin Corlùy


2. dat in de richtlijn rekening wordt gehouden met het evenredigheidsbeginsel opdat aan de ondernemingen geen buitensporige eisen en administratieve formaliteiten zouden worden opgelegd. 3. dat – opdat de bestaande regels goed zouden worden begrepen – in de richtlijn expliciet wordt bepaald welke regelgeving (kritieke infrastructuur, telecomwet, privacywet ...) op welke sectoren/marktdeelnemers van toepassing is. Zoals het er nu voor staat, is de richtlijn een wetgevende interventie met een uiterst onduidelijk toepassingsgebied. 4. dat de lidstaten in de richtlijn worden verplicht om een coherente en heldere structuur te creëren waar ondernemingen incidenten kunnen melden. Sinds de elektronische inbraak bij de kanselarij heeft de regering besloten om tien miljoen euro uit te trekken ter bestrijding van cybercriminaliteit. Dit bedrag ligt echter ver onder de inspanningen die in andere Europese landen worden geleverd (bijv. twintig miljoen euro in Noorwegen). Agoria vraagt de kanselarij, die verantwoordelijk is voor de informaticaveiligheid, om de strategie die ze eind 2012 heeft uitgewerkt concreet vorm te geven. De oprichting van het Centrum voor Cybersecurity België (CCB), waarmee een belangrijke eerste stap wordt gezet in de bestrijding van cybercriminaliteit, en het optrekken van de budgetten van de verschillende instanties die zullen worden gecoördineerd (CERT.be, FCCU, Fedict, VSSE, BIPT, Defensie, NVO, ADCC, Belac) zijn op zich echter onvoldoende. Daarom vraagt Agoria aan het CCB: 1. om vóór de verkiezingen 2014 een gestructureerde aanpak op Belgisch niveau voor te leggen gekoppeld aan een meerjarenplan met als doel ons land snel te voorzien van een coherente en internationaal erkende structuur in zijn aanpak van cybercriminaliteit. 2. om een voldoende groot budget uit te trekken voor bewustmakingscampagnes, zowel gericht op de burger als op de bedrijfswereld. 3. om de rol van de gecoördineerde instanties duidelijk te definiëren en de beschikbare resources optimaal aan te wenden. Een belangrijke opdracht is om de ondernemingen te begeleiden bij het verbeteren van hun informatica-architectuur en bij de invoering van processen en procedures om in te grijpen bij informatica-aanvallen. 4. om nauw samen te werken met de privésector met als doel het noodzakelijke vertrouwen voor de uitwisseling van gevoelige informatie te scheppen. Overreglementering zou daarbij contraproductief werken. 5. om een duidelijke visie te bepalen m.b.t. de rol van het CCB en/of de componenten die het Centrum coördineert in internationale betrekkingen. Ter ondersteuning van een ruimer beleid inzake informaticaveiligheid vraagt Agoria de autoriteiten ook: 1. om investeringen in informaticaveiligheid te stimuleren d.m.v. subsidies of een aangepaste fiscaliteit. 2. om in het lager en middelbaar onderwijs informaticalessen op te nemen waarin ruim aandacht wordt besteed aan informaticaveiligheid en om doorgedreven opleidingen in het hoger onderwijs te ondersteunen. 3. om in bestekken van de verschillende bevoegdheidsniveaus systematisch een hoog niveau van informaticaveiligheid te eisen (“Lead by example”). 4. om programma’s voor technologische innovatie te ondersteunen waarbij de principes van ‘privacy by design’ en ‘security by design’ worden geïntegreerd. 5. om onderzoek en ontwikkeling op federaal en regionaal niveau te ondersteunen door het thema informatie- en informaticaveiligheid systematisch centraal te stellen in de debatten met de gemeenschappen in het land. Ons land telt op dit domein onderzoekers die wereldwijde erkenning genieten en kan – met de steun van de politieke wereld – een voorbeeldrol vervullen in de Europese Unie.



Baudouin Corlùy


10.

Opstellen van een masterplan rond intelligente transport systemen (ITS)

MEMO Voor het opstellen van vooruitstrevende regionale en bij uitbreiding stedelijke ITS actieplannen.

VASTSTELLINGEN Intelligente Transport Systemen (ITS) optimaliseren multimodale mobiliteit binnen de beperkingen van de bestaande infrastructuur en capaciteit, door mobiliteitsmanagement dat gebruik maakt van state-of-art technologie. Voorbeelden van ITS toepassingen zijn navigatiesystemen, spitsstroken, automatische noodoproepen bij ongevallen (eCall) of kilometerheffing. ITS winnen jaar na jaar aan belang, en zijn noodzakelijk om te komen tot een veiliger, milieu-vriendelijker en meer efficiënt transport systeem. De inzet van ITS heeft de grootste impact bij een doorgedreven, planmatige aanpak over alle modi heen. Om die reden creëerde de Europese Unie een wettelijk kader (Directive 2010/40/EU, aangenomen op 7 juli 2010). De ITS Directieve beoogt de implementatie van innovatieve transporttechnologieën in Europa te versnellen door aan de lidstaten op te leggen om ITS Actieplannen op te stellen, die op drie-jaarlijkse basis aan de Europese Commissie moeten worden voorgelegd. 14 Diverse overheden zijn betrokken bij de implementatie van intelligente transportsystemen: • gewestelijke en stedelijke wegoperatoren zijn verantwoordelijk voor verkeersmanagement & informatie • federale en gewestelijke operatoren zijn verantwoordelijk voor openbaar vervoersmanagement en -informatie • stedelijke en lokale overheden zijn verantwoordelijk voor parkeren, fietsen en gedeelde mobiliteit • federale hulpdiensten zijn verantwoordelijk voor incidentmanagement • gewestelijke en stedelijke departementen voor financiën zijn verantwoordelijk voor fiscaliteit • gewestelijke en stedelijke overheden zijn verantwoordelijk voor logistiek.

DOELSTELLINGEN Gebaseerd op impactgegevens en een overlegde, planmatige aanpak, bieden ITS actieplannen niet alleen een grote return op overheidsinvesteringen, maar zijn ze ook een goede basis voor het stimuleren van private initiatieven (bijvoorbeeld door het gericht ter beschikking stellen van informatie).

WAT AGORIA VRAAGT AGORIA volgt het standpunt van ITS.be. ITS pleit voor het opstellen van vooruitstrevende regionale en bij uitbreiding stedelijke ITS actieplannen die een concrete invulling geven aan de ITS Directieve. Op gewestelijk vlak zijn de masterplannen voor verkeersmanagement op autosnelwegen (verkeerscentra, variabele borden, basisinfrastructuur tolheffing, trajectcontrole, “weigh in motion”, afstands- en lijnbewaking, …) een goede basis voor ITS actieplannen, op stedelijk vlak moeten ITS Actieplannen bestaande geïsoleerde systemen (afstandbewaking en synchronisatie verkeerslichten, parkeergeleiding, vrachtwagensluizen, …) bundelen en uitbreiden. 14

http://ec.europa.eu/transport/its/road/action_plan/doc/c_2011_4947_en.pdf



Baudouin Corlùy


11.

Herzien van het systeem van heffingen voor auteursrechten

MEMO Zo snel mogelijk herzien van het systeem van heffingen in het kader van auteursrechten

VASTSTELLINGEN Het auteursrecht bepaalt dat alleen de auteur het recht heeft om de reproductie van zijn werk, gedeeltelijk of volledig, toe te staan of te verbieden. In praktijk betekent dit dat als men een werk, voor welk doel ook, wil kopiëren, men de toestemming aan de auteur moet vragen. Dit geldt ook voor het maken van kopieën voor privégebruik. Er zijn twee mogelijkheden: - ofwel moet diegene die een kopie wil maken individueel de toelating vragen aan de auteur en individueel een vergoeding betalen; - ofwel laat de wet het toe, zonder dat de auteur zich kan verzetten tegen het maken van een privékopie, maar dan wel mits het betalen van een bepaalde vergoeding. Deze vergoeding is een heffing die het verlies dat de auteur lijdt, moet compenseren, maar dient niet voor het compenseren van het verlies dat geleden wordt door illegaal kopiëren (piraterij). In België werden voor wat betreft apparaten waarmee grafische werken gekopieerd kunnen worden, de vergoedingen vastgelegd in het KB van 30 oktober 1997 en voor wat betreft apparatuur waarmee (en media waarop) audiovisuele werken gekopieerd kunnen worden, in het KB van 28 maart 1996. Het ging destijds hoofdzakelijk over het analoog kopiëren op audio- en videocassettes. Later werden de vergoedingen uitgebreid naar digitale apparaten en media (o.a. opneembare cd’s en dvd’s). Met het KB van 17 december 2009 werden ook de apparaten met een geïntegreerde drager, externe harde schijven, MP3/4-spelers, draagbare telefoons met MP3/4 functies en USB-sticks en geheugenkaarten in de lijst van producten opgenomen. Met het KB van 18 oktober 2013 worden ook de tablets vanaf 1 december 2013 aan de vergoeding voor thuiskopie onderworpen. Onafgezien van het feit dat het toepassen van een heffing op bepaalde soorten apparaten in twijfel genomen kan worden, is vanaf het ogenblik dat dit principe in werking trad (1994) tot op heden nooit aangetoond hoe groot de werkelijke geleden schade, ontstaan door privékopieën, is. Bovendien bestaat er binnen Europa geen harmonisatie op dit gebied. Zo kan er op een bepaald apparaat in een buurland geen heffing of een veel lagere bestaan. Om een voorbeeld te geven: de gemiddelde bijdrage in de 27 lidstaten van de Europese Unie voor reprografie (fotokopieën) bedraagt € 0.55 per hoofd/per jaar, in België is dat € 2.13 of bijna viermaal zoveel. Door de hoge heffing die er in België bestaat, worden de verkoopprijzen van bepaalde apparaten zodanig beïnvloed dat er een oneerlijke concurrentie vanuit het buitenland ontstaat. Erger nog, sommige fabrikanten hebben reeds de beslissing genomen om bepaalde apparaten in hun gamma niet meer op de Belgische markt te brengen. Indien deze trend zich verder zet, wordt de keuze van de Belgische consument duidelijk ingeperkt en zal hij verplicht zijn om de aankoop van een bepaald apparaat in het buitenland te verwezenlijken. Bovendien betaalt de consument meerdere malen auteursrechten: in de abonnementsprijs van het kabelnet, in de aankoopprijs van een opnametoestel en in de aankoopprijs van de media die hij wenst te gebruiken. Door de opkomst en het succes van internet heeft de problematiek zich grotendeels verplaatst van kopiëren naar downloaden of streamen (waarbij de audiovisuele werken bekeken en/of beluisterd worden zonder ze vast te leggen). Er bestaan providers van audiovisuele werken waarvoor betaald dient te worden. Er bestaat ook de mogelijkheid om zonder te betalen aan muziek of films te geraken. Consumenten hebben immers het idee dat dit volledig legaal is, omdat ze op hun apparaat auteursrechten betaald hebben. Voor de beheersvennootschappen, verantwoordelijk voor het innen van de heffingen en het verdelen ervan, is dit laatste uiteraard een probleem en er worden allerlei methodes uitgedokterd om dergelijke praktijken tegen te gaan. De vraag is of de ‘ouderwetse’ methode met heffingen nog zin heeft. Verantwoordelijke AGORIA


Baudouin Corlùy


Een door Oxera in april 2011 uitgevoerde studie bracht het volgende aan het licht: • door het afschaffen van het bestaande heffingsysteem kan in de EU een bijkomende economische groei van 1,88 miljard euro per jaar gerealiseerd worden; • rechthebbenden kunnen door het afschaffen van de heffingen een belangrijke extra winst realiseren omdat de verkoop van digitale muziek in de EU jaarlijks kan stijgen met 626 miljoen euro; • door het aanbieden van nieuwe betaalbare digitale diensten zal de piraterij afnemen; • de omzet van muziek is in landen waar geen heffing bestaat merkelijk hoger dan in landen waar die wel bestaat.

DOELSTELLINGEN Het huidig systeem van heffingen afschaffen en vervangen door een nieuw model dat ten goede kan komen aan alle betrokkenen, zijnde de rechthebbenden, de consumenten, de fabrikanten van apparatuur en de economie.

WAT AGORIA VRAAGT AGORIA is van mening dat binnen het kader van deze problematiek het nodig is het systeem van heffingen voor auteursrechten zo snel mogelijk te herzien. Het oude ‘analoge’ systeem vormt binnen de digitale wereld een rem voor alle belanghebbenden: consumenten, fabrikanten van apparatuur, service providers en de rechthebbenden. AGORIA is van mening dat een mogelijke oplossing, althans voor audiovisuele werken, is het vervangen van de heffingen door licenties. Als de inkomsten rechtstreeks via licenties zouden komen, zouden de rechthebbenden veel meer geneigd zijn hun werk aan een zo groot mogelijk publiek aan te bieden. Dit past trouwens perfect in de huidige ontwikkeling van het consumentengedrag, waarbij er veel minder aandacht wordt gegeven aan het bezitten van een werk, maar in plaats daarvan om er ‘eender waar en eender wanneer’ van te kunnen genieten. Om dit te kunnen doen is het opslaan van een werk op eigen apparatuur zelfs niet meer nodig want het kan gewoon uit de ‘cloud’ gehaald worden.



Baudouin Corlùy


12.

Vermijden van restrictieve net neutraliteitsregels

MEMO Het standpunt van Europa volgen en de bepalingen betreffende net neutraliteit beperken tot wat de wet elektronische communicatie voorziet.

VASTSTELLINGEN Op 4 november 2009 heeft het Europees Parlement en de Raad het gewijzigde Europese telecompakket goedgekeurd.15 De Europese richtlijnen werden via de wet van 10 juli 2012 houdende diverse bepalingen inzake elektronische communicatie omgezet in Belgisch recht. Vooral de wet van 13 juni 2005 inzake elektronische communicatie werd aangepast. Op 19 april 2011 heeft de Europese Commissie “Het open internet en netneutraliteit in Europa, COM(2011) 222” meegedeeld.16 Op 17 mei 2011 werd het wetsvoorstel 1467 “tot wijziging van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie, teneinde de neutraliteit van de internetnetwerken te waarborgen” in het Parlement voorgelegd.17 De Europese Commissie blijft aangeven geen voorstander te zijn van gefragmenteerde nationale wetgevende initiatieven inzake net neutraliteit. Het wereldwijde ecosysteem dat het Internet in stand houdt, is niet gebaat met specifieke regeltjes op lidstaatniveau.

DOELSTELLINGEN Specifiek in de Belgische context stelt zich de vraag – rekening houdend met de bevoegdheidsverdeling – in welke mate het federaal niveau alleen kan handelen voor het opleggen van maatregelen met een impact op een brede waaier van toepassingen toegankelijk via het internet. AGORIA is dan ook van mening dat beleidsmakers - op federaal maar ook op gemeenschapsniveau - de Europese analyse dienen af te wachten. België, als hart van Europa, mag de Europese instanties niet terzijde schuiven en een wet stemmen die de economische activiteiten van bepaalde marktactoren in belangrijke mate impacteert en zich uiteindelijk keert tegen de modale gebruiker in al zijn diversiteit. Het ecosysteem van het internet is nog volop in ontwikkeling. Door via regelgeving te vroeg een grote mate van inflexibiliteit te introduceren riskeert België zich te marginaliseren.

WAT AGORIA VRAAGT AGORIA pleit ervoor om het standpunt van Europa integraal te volgen en de bepalingen inzake net neutraliteit te beperken tot wat de wet elektronische communicatie voorziet. AGORIA is van oordeel dat, als België toch wenst verder te gaan in de ingeslagen weg, dan niet zonder breed gedragen consensus met de sector (gebruikers, operatoren en leveranciers van diensten en inhoud), grondig overleg noodzakelijk is.

15 16

http://ec.europa.eu/information_society/policy/ecomm/tomorrow/index_en.htm# http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2011:0222:FIN:NL:PDF

17

http://www.dekamer.be/kvvcr/showpage.cfm?section=/flwb&language=nl&rightmenu=right&cfm=/site/wwwcfm/flwb/flwbn.cfm?lang=N&legis lat=53&dossierID=1467



Baudouin Corlùy


Heden voert de FOD Economie een studie uit inzake net neutraliteit. Het is belangrijk de resultaten van die studie grondig te analyseren, samen met de expertise die het BIPT intussen heeft opgebouwd inzake de haar nieuw toegewezen monitoring- en toezichtverplichtingen, alvorens bepaalde maatregelen voorop te stellen. Er moet, samen met de sector worden gezocht naar een goed evenwicht tussen het verlenen van toegang, in alle openheid, tot het oneindig aantal toepassingen op het internet weliswaar rekening houdend met wat die gebruiker interesseert en welke kwaliteit die gewenste internetdiensten nodig hebben voor een zo optimaal mogelijke gebruikerservaring, dit alles aan competitieve tarieven.



Baudouin Corlùy

MEMORANDUM AGORIA ICT VERKIEZINGEN 2014 VOOR EEN AMBITIEUS DIGITAAL PLAN EN CONSEQUENT ICT-BELEID. Verantwoordelijke Agoria: Baudouin CORLUY

Recommend Documents