Meerjarenbeleidsplan 2010-2013 Buurthuis Boerenplein
Den Haag, 5 oktober 2009 Drs. E.J.M.P. van Oosterhout Addwin Advise BV
Inhoudsopgave
1
2
3
4
5
6
Inleiding .......................................................................................................... 4 1.1
Wijkperspectief gemeente ......................................................................................... 4
1.2
Meerjarenbeleidsplan ................................................................................................ 4
1.3
Leeswijzer ............................................................................................................... 4
De wijk Transvaal in beeld ............................................................................... 5 2.1
Wijkbeschrijving ....................................................................................................... 5
2.2
Inwoners Transvaal .................................................................................................. 5
2.3
Krachtwijk Transvaal en Wijk(actie)plan ...................................................................... 7
2.4
Aandachtspunten uit Wijkperspectief .......................................................................... 9
Historie Buurthuis Boerenplein ...................................................................... 10 3.1
Oprichting .............................................................................................................. 11
3.2
Het gebouw ............................................................................................................ 11
Missie en Visie ............................................................................................... 12 4.1
Missie .................................................................................................................... 12
4.2
Visie ...................................................................................................................... 12
4.3
Doelstellingen ......................................................................................................... 12
4.4
Strategie ................................................................................................................ 12
INK model als leidraad .................................................................................. 13 5.1
Kern van het INK model ........................................................................................... 13
5.2
Stappen in het INK-managementmodel ...................................................................... 14
5.3
Aandachtspunten INK en Buurthuis Boerenplein .......................................................... 15
Organisatie Buurthuis Boerenplein ................................................................ 17 6.1
Organisatiestructuur ................................................................................................ 17
6.2
Overlegstructuur ..................................................................................................... 18
6.3
Sociaal Cultureel Werkzaamheden Model .................................................................... 19
6.4
Activiteitenaanbod ................................................................................................... 20
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
2
7
Meerjarenbeleid ............................................................................................ 21 7.1
Strategie, beleid en leiderschap ................................................................................ 23
7.2
Management van processen ...................................................................................... 23
7.3
Management van middelen ....................................................................................... 23
7.4
Management en waardering van medewerkers ............................................................ 23
7.5
Klanten en partners ................................................................................................. 23
7.6
Maatschappij .......................................................................................................... 23
7.7
Bestuur en financiers ............................................................................................... 25
8
Bronvermelding ............................................................................................. 26
9
Colofon .......................................................................................................... 27
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
3
1 1.1
Inleiding Wijkperspectief gemeente
De gemeente Den Haag stelt iedere vier jaar per wijk van Den Haag een wijkperspectief op, waarin de algemene beleidsdoelstellingen voor de stad Den Haag per onderwerp staan geformuleerd. Vervolgens worden specifieke aandachtspunten genoemd voor de betreffende wijk, waaruit blijkt aan welke beleidsdoelstellingen in deze wijk de hoogste prioriteit wordt toegekend. Dit door de gemeente opgestelde wijkperspectief vormt de basis voor het wijkprogramma van instellingen die voor subsidie in aanmerking willen komen (Bron: Wijkperspectief Transvaalkwartier). In het wijkprogramma wordt door Buurthuis Boerenplein dan ook concreet aangegeven op welke manier en aan welke onderdelen van de wijkambitie zal worden gewerkt. Buurthuis Boerenplein heeft ervoor gekozen om het door de gemeente vereiste wijkprogramma te integreren in haar Meerjarenbeleidsplan 2010-2013.
1.2
Meerjarenbeleidsplan
Met een nieuwe subsidiesystematiek, een nieuwe directeur en een nieuw gebouw slaat Buurthuis Boerenplein in 2009 een nieuwe weg in, gebaseerd op oude stevige fundamenten. Onderdeel van deze nieuwe weg is het uitdenken en formuleren van de doelstellingen, plannen en strategie voor de toekomst van Buurthuis Boerenplein. Om deze plannen voor de komende vier jaar vast te leggen heeft Buurthuis Boerenplein dit meerjarenbeleidsplan 2010 - 2013 opgesteld. Dit document zal de komende jaren dienen als leidraad. Enerzijds om intern de stand van zaken te kunnen bespreken, voortgang te kunnen borgen en processen indien nodig te kunnen bijsturen. Anderzijds om extern verantwoording af te kunnen leggen over de stand van zaken van de plannen aan de gemeente Den Haag als subsidieverstrekker van het Buurthuis Boerenplein.
1.3
Leeswijzer
In hoofdstuk 2 zal een nadere toelichting gegeven worden op de wijk Transvaal, waarin de samenstelling van de wijkinwoners in kaart wordt gebracht en de aandachtpunten die uit het wijkperspectief van de gemeente zijn voortgekomen. In hoofdstuk 3 wordt de historie van het Buurthuis Boerenplein weergegeven, inclusief de recente wijzigingen in het gebouw en de directie. Hoofdstuk 4 geeft de missie, visie, doelstellingen en strategie van het Buurthuis Boerenplein voor de komende vier jaren weer. Hoofdstuk 5 gaat in op de organisatie van het buurthuis en in hoofdstuk 6 komen vervolgens de concrete plannen voor de komende vier jaren aan bod. Deze geplande acties worden uiteindelijk overzichtelijk weergegeven in de bijlage.
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
4
2 2.1
De wijk Transvaal in beeld Wijkbeschrijving
Transvaal is een uitbreidingswijk van Den Haag uit het begin van de vorige week (1890 – 1935). De wijk bestaat uit 6.700 woningen, waarvan 63% in het bezit is van de Haagse corporaties Staedion (50%) en Haag Wonen (13%). De overige 37% is van particulieren. Het woningaanbod in Transvaal varieert weinig en de woningen zijn bovendien over het algemeen klein en gehorig. Kenmerkend voor Transvaal is dat het tot de dichtbevolkte wijken van Den Haag behoort. Pleinen, plantsoenen en openbaar groen zijn schaars. Transvaal stond ooit bekend als de betere arbeiderswijk, maar heeft in de 21e eeuw te maken met een bevolking die weinig kansen heeft op de arbeidsmarkt en die sociale problemen kent. Begin 2004 bedroeg het werkloosheidspercentage 30%. Mede als gevolg hiervan heeft Transvaal een negatief imago binnen de stad. Mensen, die het kunnen betalen, verlaten vaak de wijk. Hun plaatsen worden ingenomen door mensen met een lager inkomen en opleidingsniveau. Tegelijkertijd neemt de etnische diversiteit toe. Driekwart van de bewoners is van allochtone afkomst. De veelheid aan culturen zorgt voor dynamiek, maar soms ook voor wrijving. Als pareltjes in de wijk kunnen de grootste Moskee van Nederland, de Noeroel Islam Moskee, de Haagse Markt (met 540 marktkramen op 23.000 m 2 de grootste internationele warenmarkt van Europa) en Paul Krugerlaan (multiculturele winkelstraat in een 19de eeuws Haags straatbeeld) genoemd worden. Andere voorzieningen zijn: cluben buurthuizen, een wijk- en dienstencentrum, diverse gebedsruimten, een bibliotheek, sociaal restaurant De Vette Reiger, sporthal Transvaal, twee panden van de bewonersorganisaties, diverse scholen voor het basisonderwijs en een buurt- en kerkhuis. Een andere sterke kant van de wijk is de ligging. De wijk ligt aan de ene kant vlak bij het centrum van Den Haag en aan de andere kant ligt het Zuiderpark. (Bron: www.kei-centrum.nl)
2.2
Inwoners Transvaal
De wijk Transvaal telt op 1 januari 2008 19.098 inwoners. In tegenstelling tot de gehele gemeente Den Haag, waar het bevolkingsaantal gestaag groeit, neemt het inwoneraantal van de wijk Transvaal langzaam af. In tabel 1 en figuur 1 staat de opbouw van de inwoners van de wijk Transvaal weergegeven naar leeftijdsgroepen, opleidingsniveau en etniciteit, afgezet tegen de stad Den Haag.
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
5
Tabel 1: Leeftijd en opleidingsniveau Leeftijd in jaren
Transvaal (%)
Den Haag (%)
0 t/m 19
30,8
23,1
20 t/m 64
61,6
63,6
7,6
13,4
Transvaal (%)
Den Haag (%)
Laag
59
34
Middelbaar
31
32
Hoog
10
34
65 jaar en ouder Opleidingsniveau
(Bron: Wijkperspectief Transvaalkwartier, Gemeente Den Haag).
Figuur 1: Bevolking naar etniciteit in Transvaal en Den Haag. (Bron: Wijkplan Transvaal) Op basis van deze tabel en figuur kan geconcludeerd worden dat de wijk Transvaal sterk afwijkt van de gehele stad Den Haag. De wijk Transvaal kenmerkt zich doordat haar inwoners een beduidend lager opleidingsniveau hebben, er relatief veel kinderen/jongeren en relatief weinig ouderen in de wijk wonen en slechts 10% van de wijkbewoners de Nederlandse nationaliteit heeft. Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
6
2.3
Krachtwijk Transvaal en Wijk(actie)plan
Transvaal is het hart van multicultureel Den Haag en is een van de 40 krachtwijken die de regering heeft benoemd, op basis van de sociale, fysieke en economische problemen die zich in deze wijk voordoen. Het kabinet heeft in 2004 besloten deze krachtwijken extra hulp te bieden om problemen in de buurt op te lossen en van Transvaal weer een prachtwijk te maken (www.denhaag.nl). Het kabinet kiest voor een breed offensief tegen verkokering in de wijken: een gecombineerde aanpak staat centraal. Primair wordt ingezet op vijf speerpunten: wonen, werken, leren, integreren en veiligheid. In een periode van 10 jaar beoogt het kabinet het tij te keren, zodat Transvaal weer een wijk wordt waar mensen kansen hebben en waar iedereen prettig kan wonen, werken en leven. Wijkplan Transvaal Dit proces van stedelijke vernieuwing wordt in Den Haag vastgelegd in wijkplannen: plannen voor een integrale ontwikkeling van de wijk. Ook voor de wijk Transvaal is gewerkt aan een meerjarenontwikkelingsprogramma om te komen tot een ingrijpende wijkverbetering. Het wijkplan voor Transvaal uit 2004 is het resultaat van een gezamenlijk ontwikkelingsproces van de gemeente Den Haag en de woningcorporaties Staedion en Haag Wonen en is zoveel mogelijk in interactie met de bewoners en ondernemers van Transvaal tot stand gekomen (Bron: Wijkplan Transvaal). Het Wijkplan biedt een samenhangend pakket aan maatregelen op het gebied van onder andere wonen, werken, verkeer, leefbaarheid, welzijn en onderwijs. Met het wijkplan willen de gemeente en de corporaties drie doelen bereiken:
Gevarieerd wonen en een wooncarrière binnen Transvaal mogelijk maken;
De samenleving en de economie in de wijk stimuleren;
Een positief imago voor Transvaal bewerkstelligen (Bron: www.kei-centrum.nl).
Wijkactieplan Transvaal De gemeente Den Haag heeft samen met een groot aantal partijen zoals onder andere woningcorporatie, ondernemers, welzijnsinstellingen, culturele instellingen en politie, op basis van het wijkplan, in 2004 een wijkactieplan voor Transvaal opgesteld. In dat wijkactieplan staat beschreven hoe Transvaal er in 2014 uitziet en wat tot die tijd moet gebeuren. De meest opvallende vernieuwing is dat verouderde, kleine woningen worden vervangen door nieuwe, ruime woningen. Daarnaast is er ook meer aandacht voor bijvoorbeeld winkelstraten, speelplekken en onderwijs. (Bron: www.denhaag.nl / www.transvaal.nu) De doelstelling van dit wijkactieplan is dat Transvaal in 10 jaar transformeert tot een wijk met een stevige sociale samenhang, een veelzijdig voorzieningenniveau en een bloeiende
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
7
wijkeconomie waarvan een multicultureel winkelgebied en het leisurecentrum het kloppend hart vormen. Sinds 2002 is dan ook een ingrijpende herstructurering aan de gang. Deze fysieke vernieuwing zal volgens planning in 2014 worden afgerond. In deze periode worden ongeveer 2.400 corporatiewoningen gesloopt. Hiervoor in de plaats worden 1.250 woningen in de koop- (70%) en huursector (30%) teruggebouwd. Dezelfde verhouding is van toepassing op de nieuw te bouwen woningtypen: eengezinswoningen (70%) ten opzichte van appartementen (30%). Het meer gedifferentieerde aanbod moet de huidige bewoners de mogelijkheid bieden om binnen de wijk door te stromen, maar het moet ook nieuwe bewoners aantrekken. Naast de grote sloop- en nieuwbouwopgave worden enkele karakteristieke gebouwen opgeknapt, zoals het voormalige Badhuis en de Julianakerk. De laatste is getransformeerd tot multicultureel en multifunctioneel voorzieningencentrum. Meer woningen worden gesloopt dan teruggebouwd. Minder woningen betekent onder meer dat de wijk meer ruimte zal krijgen. Ruimte voor kinderen om te spelen, ruimte in de vorm van voortuinen bij woningen en ruimte voor ontmoetingsplekken voor bewoners. (Bron: www.kei-centrum.nl) In het wijkactieplan worden concrete voorstellen uitgewerkt om de vijf speerpunten van het kabinet (wonen, werken, leren, integreren en veiligheid) te verbeteren. Het gaat in hoofdlijnen om onderstaande 18 maatregelen/thema’s. Van elke maatregel heeft de gemeente Den Haag een Business Case geschreven (zie www.transvaal.nu). Het betreft: 1. Multicultureel Leisure Center; 2. Campus Transvaal; 3. Paul Krugerlaan; 4. Upgrade Haagse Markt; 5. Urbanmarketing, imagocampagne en evenementen; 6. Bedrijventerrein Uitenhagestraat; 7. Gemeentelijk Industrieterrein en park De Verademening; 8. Schoon heel en veilig; 9. Multiprobleemgezinnen; 10. Participatietop; 11. Re-integratie en gesubsidieerd werk; 12. Inburgering, een classy traject; 13. Gezondheid en sport; 14. Ontwikkelingsvoertuig; 15. Handhaving; 16. Bewonersparticipatie; 17. Veiligheid; 18. Cultuur.
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
8
2.4
Aandachtspunten uit Wijkperspectief
Als aanvulling op het wijkplan en het wijkactieplan formuleert de gemeente Den Haag iedere vier jaar een wijkperspectief, op basis waarvan organisaties hun wijkprogramma kunnen formuleren. In het Wijkperspectief van Transvaal staan de volgende specifieke aandachtspunten benoemd:
Transvaal is een dichtbevolkte wijk, met een 110 verschillende nationaliteiten/herkomstlanden. De sociale verbanden tussen groepen onderling zijn zwak.
Met de herstructurering van Transvaalkwartier vallen ‘oude’ verbanden tussen bewoners weg en komen veel ‘nieuwe’ bewoners terug.
De wijk kent relatief veel kinderen, maar heeft ook te maken met een grote groep alleenstaande ouders. De ouderen in deze wijk zijn ondervertegenwoordigd t.o.v. het aantal in Den Haag.
Het opleidingsniveau is sterk verschillend. Er zijn relatief veel vroege schoolverlaters, leerlingen met onvoldoende kwalificatie voor vervolgonderwijs.
De communicatie met de bewoners verdient aandacht. Schriftelijk en mondeling communiceren is deels beperkt door onvoldoende kennis van de taal. De ICT middelen zijn beperkt beschikbaar, mede veroorzaakt door budgettaire redenen.
Er is onvoldoende uitdaging voor de jeugd aanwezig om zich op een positieve wijze in de wijk neer te zetten (Bron: Wijkperspectief Transvaalkwartier, Gemeente Den Haag).
In hoofdstuk 7, Meerjarenbeleid en in het Werkplan 2010 wordt nader ingegaan op dit Wijkperspectief, aangezien hierin de aandachtspunten en de wijkambitie uit het Wijkperspectief concreet vertaald worden naar acties en plannen voor het Buurthuis Boerenplein.
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
9
3
Historie Buurthuis Boerenplein
tekst op bord: Buurthuis 'Boerenplein' werd in 1973 opgericht als reactie op fors gestegen huren; na twee tijdelijke onderkomens werd in 1981 het huidige pand betrokken. een bericht van: Dirk van Sinderen locatie: buurthuis Boerenplein, Mandelaplein 1 (het bordje wordt in voorjaar 2006 opgehangen) Buurthuis Boerenplein Begin jaren zeventig van de twintigste eeuw kreeg Transvaal-Zuid te maken met grote huurverhogingen. Wijkbewoners en communistische organisaties organiseerden zich en begonnen een actie tegen de hoge huren te voeren. Een leegstaand kantoor aan het voormalige Boerenplein van de Christelijke Woningbouwvereniging 'De Goede Woning' werd hun basis. Dit betekende het begin van het onafhankelijke 'Buurthuis Boerenplein' dat aanvankelijk geen financiële steun van de gemeente ontving. De gemeente was namelijk niet zo blij met het buurthuis, want zij was van mening dat het voorzieningenniveau in de wijk al voldoende was. Na enkele jaren herzag zij haar inzicht en kwam er toch gemeentelijke ondersteuning. In het buurthuis werden activiteiten voor de jeugd en andere wijkbewoners georganiseerd. Transvaal Krotvrij Naast de organisatie van buurtactiviteiten bleef 'Buurthuis Boerenplein' betrokken bij acties die het wonen in de wijk moesten verbeteren. Zo is het buurthuis één van de oprichters in 1975 van het 'Comité Transvaal Krotvrij' dat zich sterk maakte voor het aanmerken van Transvaal als stadsvernieuwingsgebied en de algemene leefbaarheid in de wijk. Andere organisaties die medeoprichter van dit comité waren: opbouwwerk, Buurthuis De Loods, maatschappelijk werk, de afdelingen Transvaal van de PvdA en de CPN (Communistische Partij Nederland), de wetswinkel, bewoners van de Engelenbuurt, 'aktiecomité Leefbare Pretoriusstraat' en het 'Haags werklozen comité'. De acties van 'Transvaal Krotvrij' hebben succes gehad en later zijn deze activiteiten overgenomen door de BOT (Bewonersorganisatie Transvaal) en de BTZ (Bewonersorganisatie Transvaal-Zuid). Nieuwe pand in aanbouw. Nieuwbouw Het voormalige kantoor van 'De Goede Woning' waar 'Boerenplein' nog steeds gevestigd was, werd rond 1980 gesloopt en het buurthuis verhuisde naar enkele bouwketens op het Boerenplein. Men spreekt in die periode over 'Keet Boerenplein'. Dit was een tijdelijk onderkomen totdat het huidige pand in 1981 opgeleverd werd. Dit is gebouwd naar een ontwerp uit 1978 van Hans van den Broek en telt twee lagen. In het buurthuis zijn onder andere een vergaderruimte, een ontmoetingsruimte, sportzaal en een drukkerij gevestigd, aan de buitenkant is een kunstwerk van Koos Flinterman aangebracht met de titel: "Zonder Titel". Op 11 november 1987 werd het Boerenplein herdoopt in 'Mandelaplein', een duidelijk protest tegen de Apartheidspolitiek van Zuid-Afrika. Nelson Mandela was namelijk de grote leider van het verzet tegen deze vorm van racisme.
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
10
3.1
Oprichting
Buurthuis Boerenplein is in 1980 opgericht en bestaat anno 2009 dan ook al 29 jaar. 29 jaar sociaal cultureel en educatief werk in de wijk Transvaal, waarvan de laatste 27 jaar in de accommodatie aan het Mandelaplein 1. Een enthousiast bewonersinitiatief lag 29 jaar geleden ten grondslag aan de oprichting van de stichting. De eerste 2 jaar gehuisvest in een oud woonpand aan de Boerenstraat, daarna in een gloednieuwe accommodatie aan de Boerenstraat 55. Dit was het gedeelte van de Boerenstraat waar een groot plein was gelegen waaruit de naam Boerenplein ontstond. In 1990 kreeg het plein ook daadwerkelijk de status als plein en werd de naam Mandelaplein, tijdens de viering van de vrijlating van Mandela, ingevoerd.
3.2
Het gebouw
2008 stond in het teken van de voorbereidingen van een zeer grote renovatie van het Buurthuis Boerenplein. In samenspraak met architectenbureau Bos & Alkemade uit Houten en de gemeente Den Haag (OCW vastgoed) zijn er voor de begane grond en de eerste verdieping ingrijpende wijzigingen op papier gezet. In 2009 is gestart met de verbouwing die momenteel in afrondende fase is. Extra aandacht gaat uit naar de mindervalide mensen waarvoor het buurthuis toegankelijker zal worden. Met de renovatie worden ook een zestal ruime leslokalen gerealiseerd (voorheen 3), waar in de toekomst o.a. bewonersgroepen en zelforganisaties van harte welkom worden geheten.
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
11
4
Missie en Visie
4.1
Missie
Nog invoegen.
4.2
Visie
De hoofddoelstelling van Buurthuis Boerenplein is het verrichten van sociaal cultureel en educatief werk in al zijn veelzijdigheid in de wijk Transvaal te Den Haag. Buurthuis Boerenplein probeert dit te realiseren door het in stand houden van een Buurthuis waar in overleg met de bezoekers activiteiten worden georganiseerd. In de toekomst zal Buurthuis Boerenplein zich, naast de bestaande activiteiten, meer richten op het ondersteunen van de bewoners van de wijk bij het realiseren van een zelforganisatie.
4.3
Doelstellingen
Het Buurthuis Boerenplein wil een bijdrage leveren aan de doelstellingen uit het Wijkperspectief van de gemeente Den Haag:
Een stijging van de perceptie sociale cohesie;
Een toename van de waardering van bewoners voor de buurt;
Een toename in het oordeel over de ‘eigen gezondheid’;
Een toename van bewoners die zich medeverantwoordelijk voelt voor de buurt;
Een toename van het aantal sportbeoefenaars al dan niet in verenigingsverband, contacten met spijbelaars, buitenschoolse activiteiten, bij school betrokken ouders, cliëntgerichte verwijzingen naar andere (sociale) partners in de wijk.
4.4
Strategie
Nog invoegen.
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
12
5 5.1
INK model als leidraad Kern van het INK model
Het INK-managementmodel is een hulpmiddel om om te gaan met de dynamiek en complexiteit binnen en buiten de organisatie. Werken aan professionalisering en ontwikkeling van het Buurthuis Boerenplein lukt alleen als alle onderdelen van de organisatie op zichzelf en in samenhang in orde zijn. Het INK-managementmodel geeft een leidraad om aan de organisatie als geheel te werken. Doel hiervan is de prestaties te behalen die in de ogen van belanghebbenden en binnen de context van ontwikkelingen in de maatschappij nodig zijn en die passen bij wat het Buurthuis Boerenplein zelf als ambitie heeft neergezet en passend acht. In het INK-managementmodel worden alle activiteiten van een organisatie overzichtelijk geordend in vijf organisatiegebieden en de resultaten voor alle betrokkenen in vier resultaatgebieden, zie figuur 3. De verbinding tussen wat de organisatie doet (de organisatiegebieden) en wat dat oplevert (resultaatgebieden) is de basis voor ontwikkeling, verbetering en succes. Het tiende aandachtsgebied ‘verbeteren en vernieuwen’ gaat erover hoe een organisatie op basis van ervaringen en prestaties naar nieuwe mogelijkheden zoekt om doelen te behalen. Heel belangrijk is de samenhang tussen de tien aandachtsgebieden.
Figuur 2: INK-managementmodel
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
13
5.2
Stappen in het INK-managementmodel
Richten: Het leiderschap bepaalt de koers en richting van de organisatie; wat is onze missie en visie en wat willen we realiseren. Dit wordt uitgewerkt in beleid en een strategie. Inrichten: Vervolgens wordt de organisatie daartoe ingericht; hoe gaan we onze doelstellingen realiseren, hoe zetten we onze mensen daarbij in en hoe scheppen we de voorwaarden op o.a. ICT en financieel terrein. Verrichten: In het resultaatdeel van het model kijkt men naar wat men heeft bereikt, wat de verrichtingen zijn. Hoe tevreden is men intern en extern over de resultaten en over hoe die resultaten gerealiseerd zijn. Her(in)richten: Vergelijking tussen de feitelijke resultaten en de doelstellingen leidt vaak tot wijzigingen in de bedrijfsvoering, wijzigingen die tot doel hebben beter te presteren. Daarom verbindt het blok ‘verbeteren en vernieuwen’ de resultaatgebieden met de organisatiegebieden. Berichten: Bevindingen in de vier resultaatgebieden leiden tot verbeteringen in de vijf organisatiegebieden en dat leidt weer tot betere prestaties. Over dit alles moet binnen de organisatie goed geïnformeerd en gecommuniceerd worden. Verbeteren en vernieuwen is een continu proces. Door veranderingen in de omgeving wordt voortdurend een beroep op het aanpassingsvermogen van de organisatie gedaan. Veranderen is niet een zuiver rationeel proces; het komt ook aan op het op de juiste manier aanspreken — inspireren en mobiliseren — van mensen. Aandacht voor het samenspel, voor de drijfveren, visie en de ruimte van mensen binnen de organisatie is een cruciale factor voor succes. Deze dimensie heeft het INK — naast de Plan-Do-CheckAct-cyclus — opgenomen en samengevat in de aspecten Inspireren, Mobiliseren, Waarderen en Reflecteren.
Figuur 3: Plan-Do-Check-Act-cyclus van het INK
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
14
5.3
Aandachtspunten INK en Buurthuis Boerenplein
Het Buurthuis Boerenplein wil vooralsnog het INK model hanteren als ontwikkelingsmodel en daarmee het model gebruiken om op grond van de ambities en strategische doelen veranderingen in gang te zetten om te werken aan professionalisering en ontwikkeling van het Buurthuis Boerenplein. In de toekomst kan het INK model ook gebruikt worden als besturingsmodel, waarbij het model gebruikt wordt als planning- en control instrument om grip te krijgen op voortgang en ontwikkeling, hetgeen zich uit in jaarplannen, managementrapportages en (jaar)verslagen. Het INK-managementmodel kan als volgt worden uitgewerkt voor Buurthuis Boerenplein: Organisatie:
Leiderschap: de houding en het gedrag van de directie. De directie moet een inspirerende en drijvende kracht zijn achter het continu verbeteren van het Buurthuis Boerenplein en heeft een visie op toekomstige ontwikkelingen die in dialoog met belanghebbenden wordt gevormd.
Strategie en beleid: wat is de missie van het Buurthuis Boerenplein, wat zijn haar doelen en hoe denkt de organisatie die te gaan bereiken? Hier vindt de vertaalslag plaats van de visie en missie naar ambities en te behalen resultaten voor alle groepen belanghebbenden. Dit wordt geconcretiseerd in beleid, plannen en budgetten.
Personeelsmanagement: de manier waarop het Buurthuis Boerenplein de kennis en kunde van het personeel volledig benut binnen de organisatie, hen inspireert en erkenning, respect en waardering geeft voor hun inzet en behaalde resultaten, zodat op optimale wijze kan worden gewerkt aan continue verbetering.
Management van middelen: de manier waarop het Buurthuis Boerenplein ervoor zorgt dat de middelen beschikbaar zijn die noodzakelijk zijn voor realisatie van de strategie en dat deze op efficiënte en effectieve wijze worden ingezet. Daarbij gaat het om geld, kennis, informatie, diensten, materialen en het gebouw.
Management van processen: de manier waarop het Buurthuis in het verlengde van haar strategie en beleid de processen identificeert, ontwerpt, beheerst en (waar nodig) verbetert of vernieuwt. De effectiviteit voor de wijkbewoners is een belangrijke graadmeter voor succes. Management van processen omvat tevens aandacht voor de specifieke eisen en mogelijkheden van het personeel.
Resultaten
Klanten en partners: het oordeel van de wijkbewoners en partners over de kwaliteit en het aanbod van producten, diensten en de samenwerking kan doorslaggevend zijn voor de continuïteit van Buurthuis Boerenplein. Het Buurthuis Boerenplein wil daarom inzicht hebben in voorkeuren, trends, tevredenheid en
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
15
loyaliteit en zal zoveel mogelijk proberen de klanten en partners tevreden te houden.
Maatschappij: Buurthuis Boerenplein levert niet alleen diensten aan leden van de maatschappij (wijkbewoners) maar maakt daar ook deel van uit en is daar actief bij betrokken. Buurthuis Boerenplein wil dan ook haar verantwoordelijkheid nemen voor de omgeving en de maatschappij en maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Medewerkers: in hoeverre zijn medewerkers van het Buurthuis Boerenplein tevreden en wat wordt eraan gedaan om ze tevreden te houden? Hoe wordt de tevredenheid van de medewerkers gemeten en wat wordt met de uitkomsten van onderzoeken gedaan?
Bestuur en Financiers: vanuit hun verantwoordelijkheid, visie en belangen geven zij kaders en stellen zij financiën ter beschikking. Zij beoordelen dan ook de totale ondernemingsresultaten (financieel en operationeel) van het Buurthuis Boerenplein. Hierbij ligt de nadruk op de strategische doelstellingen, rendement op geïnvesteerd vermogen en kwaliteit van het management.
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
16
6 6.1
Organisatie Buurthuis Boerenplein Organisatiestructuur
Bestuur
Administratief medewerker
Beheer
Peuterspeelzalen en Voorschoolse opvang 0-6 jaar
Kinderwerk 6-12 jaar
DIRECTIE
Jongerenwerk en Meidenwerk
Vrouwenwerk 21-55 jaar
12-21 jaar
Figuur 4: Organogram Buurthuis Boerenplein
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
17
Ouderenwerk 55+ jaar
Toelichting op organogram De directie van het Buurthuis Boerenplein legt enerzijds verantwoording af aan het Bestuur en anderzijds aan de externe financiers, waaronder met name de Gemeente Den Haag. De directie geeft leiding aan zes teams, te weten:
Beheer (6 medewerkers; 5 Fte);
Peuterspeelzalen / voorschoolse opvang (9 medewerkers; .. Fte);
Kinderwerk (4 medewerkers; .. Fte);
Jongerenwerk en meidenwerk (3 medewerkers; … Fte).
Vrouwenwerk
Ouderenwerk
Tot slot wordt de directie parttime ondersteunt door een administratief medewerkster. Directie en bestuursleden De directie wordt sinds begin 2009 gevormd door: Mw. A. Krol, Directeur Het bestuur bestaat uit de volgende personen: Dhr. F.W.J.F. Rijsemus, Voorzitter Dhr. G. de Ridder, Secretaris Dhr. C. Bozbey, Bestuurslid
6.2
Overlegstructuur
In 2009 is een overlegstructuur inclusief overlegprotocol ontwikkeld, waarbij onderscheid gemaakt wordt naar een kernoverleg, suboverleg en teamoverleg. Het kernoverleg wordt gevormd door de directie en één vertegenwoordiger per team. In dit kernoverleg worden beleidsmatige zaken besproken. Per team vindt een suboverleg plaats. Hierin worden besluiten voorgesteld en door de vertegenwoordiger per team voorgedragen aan het kernoverleg ter goedkeuring. Tevens worden genomen besluiten in het kernoverleg door de vertegenwoordigers in dit suboverleg medegedeeld. Het teamoverleg tot slot bestaat uit alle medewerkers en hierbij is de directie voorzitter. In het teamoverleg worden mededelingen gedaan die voor iedere medewerker van belang zijn. Door deze overlegstructuur wordt een goede informatievoorziening in de organisatie gerealiseerd en gewaarborgd. De vergaderingen worden geleid volgens een vaststaande agenda. Per 1 oktober 2009 is deze overlegstructuur van kracht gegaan. In 2010 zal deze structuur geëvalueerd worden en indien nodig worden aangepast.
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
18
6.3
Sociaal Cultureel Werkzaamheden Model
Om de werkzaamheden van de verschillende medewerkers te kunnen beschrijven, is informatie noodzakelijk over de huidige uitgevoerde werkzaamheden en over het functieboek van de CAO. Op basis daarvan kan een vijftal werkzaamheden worden onderscheiden.
Werving: De SCW-er legt en onderhoudt contact met de doelgroep. Aandacht wordt geschonken aan PR over het aanbod van het buurthuis. Tevens wordt getoetst waar de wensen, behoeften, problemen en ambities van de doelgroep liggen om het inhoudelijke aspect van de activiteiten te optimaliseren.
Activiteiten: activiteiten hebben een recreatief en/of educatief karakter. Hierbij gaat het om het organiseren en uitvoeren van activiteiten om de zelfstandigheid en zelfwerkzaamheid van de doelgroep te vergroten en verbetering van het woon-, werk- en leefklimaat te bewerkstelligen.
Ondersteuning: de SCW-er geeft advies en informatie over onderwerpen van zakelijke en meer algemene aard of verwijst de vraagsteller door naar (meer ervaren) collegae of instanties.
Calamiteiten: aangezien een deel van onze doelgroep een strategische aanpak vraagt van de SCW-er, behoeft dit onderdeel specifieke aandacht. Naast het oplossen van conflicten en onderhouden van contacten met derden vraagt dit onderdeel ook om een investering in beleid ten aanzien van sancties.
Vakantieactiviteiten: de activiteiten worden gerealiseerd in de vorm van dagactiviteiten die intern of extern plaatsvinden. Daarnaast worden er kampen georganiseerd van gemiddeld 4 overnachtingen.
De vijf werkzaamheden zijn ondergebracht in een Sociaal Cultureel Werkzaamheden Model (zie figuur 5) waaruit tevens de mate van belangrijkheid van de werkzaamheden blijkt. Werving is de meest voorname activiteit van een SCW-er. Het fungeert als fundament voor de andere werkzaamheden, immers zonder deelnemers zijn de andere werkzaamheden overbodig. Zo is het organiseren van activiteiten een basis om met de doelgroep in contact te komen en aan een vertrouwensbasis te werken. Hierdoor kan men komen tot een stuk persoonlijke ondersteuning. Is er voldoende energie gestoken in de eerste drie lagen, dan zullen de calamiteiten geminimaliseerd zijn. Toch kunnen we deze laag niet uitsluiten en zal ook daar voldoende energie in gestoken moeten worden. Om de vakantieactiviteiten te kunnen realiseren, zijn eveneens de activiteiten 1 t/m 4 nodig. Daarnaast is elke werkzaamheid tweeledig: enerzijds een praktische uitvoering
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
19
waarbij de SCW-er voornamelijk in contact staat met de doelgroep en anderzijds de administratieve taken als onderdeel van de werkzaamheid. Door een nauwe samenwerking tussen de SCW-ers en middels een frequent overleg kunnen de SCW-ers hun werkzaamheden op elkaar afstemmen. Het Sociaal Cultureel Werkzaamheden Model leent zich als uitgangspunt om tot communicatie te komen. De onderverdeling van de vakantieactiviteiten, alsmede de tweedeling in werkzaamheden en het belang van samenwerking in het geheel staat grafisch vormgegeven in figuur 5.
Figuur 5: Sociaal Cultureel Werkzaamheden Model, opgesteld door A. Krol.
6.4
Activiteitenaanbod
Het huidige activiteitenaanbod bestaat uit de volgende onderdelen:
Creativiteit- en sportactiviteiten in het kader van vrije tijd, preventie;
Intercultureel programma, zoals de viering van Kerst, Iftar, Holi, Sint, Suikerfeest, Slachtfeest, Oud en Nieuw en Pasen;
Organiseren en uitvoeren van kampen;
Aanbieden van winterwerkwerken;
Organiseren van uitstapjes en wekelijkse bijeenkomsten voor ouderen om eenzaamheid(sgevoelens) tegen te gaan.
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
20
7
Meerjarenbeleid
In dit hoofdstuk worden de doelen en plannen voor de jaren 2010-2013 beschreven conform de aandachtsvelden van het INK-managementmodel. Een concrete uitwerking van de doelen en acties voor 2010 staan weergegeven in het ‘Werkplan 2010’ in de bijlage van dit meerjarenbeleidsplan. Eenzelfde werkplan zal aan het einde van elk lopend jaar worden opgesteld voor het volgende jaar. Buurthuis Boerenplein heeft de aandachtspunten en de wijkambitie van de gemeente, zoals geformuleerd in het Wijkperspectief van Transvaal, hierin meegenomen en ondergebracht onder resultaatgebied ‘Maatschappij’ van het INK model. NB: onderstaande punten moeten concreet uitgewerkt worden (en SMART geformuleerd), maar zijn reeds mogelijke inhoudelijke thema’s n.a.v. ons eerste gesprek en het concept wijkprogramma + aanvullen met input medewerkers! Het gebouw blijkt echter voor de bewoners van de Groothandelsmarkt te ver van huis te liggen, waarbij de Hoefkade als een grenslijn wordt ervaren. Graag ziet het buurthuis Boerenplein in de toekomst een ruimte/lokaal in dat gebied om de bewoners van de verschillende leeftijdsgroepen tegemoet te komen, aangezien het welzijnsaanbod daar tekort schiet. naar hoofdstuk 7. Nieuwe doelgroep starten van 10-13 jarigen, doordat deze groep overlast in de wijk veroorzaakt en de activiteiten van het kinderwerk te kinderachtig vinden. De jongerenwerkers gaan, met het oog op hun expertise met deze leeftijdsgroep, deze groep jongeren meenemen in hun aanbod van activiteiten. Aandachtspunten Wijkperspectief Welzijn: Voorzieningen in de wijk uitbreiden en meer ruimten voor jongeren creëren; Wonen: Sociale cohesie waarborgen tussen kopers en huurders van woningen en tussen oud- en nieuw Transvalers, als gevolg van de huidige herstructurering; Werk en inkomen: Stimuleren dat wijkbewoners meer gebruik maken van sociale voorzieningen; Onderwijs en opvoeding: Veel aandacht aan voorscholen met het oog op de kinderrijke wijk; Leefbaarheid: Het aanpakken van de huidige overlastgevende en criminele hanggroepen (jong en oud); Gezondheid en zorg: verbeteren psychosociaal welbevinden (eenzaamheid, onveiligheid en geestelijke gezondheidsproblematiek); jong en oud meer laten bewegen en laten deelnemen aan sportactiviteiten. Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
21
Vrije tijd: Aanbod van club- en buurthuizen voor de leeftijdscategorie 12-20 jarigen uitbreiden; Podium voor lokale artiesten realiseren (?); meer binnensportmogelijkheden aanbieden. De ambities voor Transvaal op basis van de aandachtspunten zijn gebundeld in drie thema’s:
Jeugd in opvoeding en scholing
Sociale cohesie
Welzijn in de woonomgeving
Jeugd in opvoeding en scholing:
Samenwerking welzijnsaanbieders met onderwijsinstellingen om schooluitval te voorkomen door tijdige signalering en aanbieding van hulp op die gebieden waardoor jongeren teruggeleid kunnen worden naar school;
De Brede Buurtschool met een aanbod aan activiteiten van 8:30 tot in de avond als uiteindelijke uitvalsbasis voor iedereen gedurende de leerplichtige leeftijd.
Minimaal 1x per maand bezoekt een (ortho)pedagoog de kinderbijeenkomsten in het buurthuis ten behoeve van diagnostiek bij 7-12 jarigen.
De kinder- en jongerenwerker ontvangt een training over het herkennen en omgaan met afwijkend gedrag (opgroeiproblematiek bij 5-12 jarigen) teneinde tijdig te kunnen ingrijpen
Het welzijnswerk organiseert in samenwerking met de scholen in de wijk voorlichtingsavonden aan ouders over diverse onderwerpen zoals overgang naar voortgezet onderwijs, toetsen, huiswerk en begeleiding.
Sociale cohesie:
Meer aandacht voor gebruik- en gedragsregels waardoor minder ongepast gedrag is waar te nemen in (welzijns)accommodaties;
Welzijnsinstellingen organiseren samen met verenigingen en instellingen activiteiten zodat groepen met verschillende etniciteit of leeftijdscategorieën beter met elkaar leren communiceren;
Per buurthuis worden minimaal 2 activiteiten per week voor meiden en 2 activiteiten voor vrouwen georganiseerd om onderwerpen van een andere kant te kunnen laten zien dan de meiden/vrouwen thuis ervaren en horen.
Welzijn in de woonomgeving:
Vermindering van overlast door jongeren in de wijk en het betrekken van ouders bij deze aanpak. Dit betekent aanpak klagers door verhoging tolerantiegraad en aanpak jeugd via aanbod welzijnswerk. Alle overlastgevende jongeren in de wijk zijn in kaart gebracht en bekend bij de professionals.
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
22
7.1
Strategie, beleid en leiderschap
Visie en strategieontwikkeling
Herkenbaarheid van Buurthuis Boerenplein vergroten (waar mogelijk in samenwerking met partners)
7.2
Management van processen
Procesbeschrijvingen ontwikkelingen (ziek- en herstelmeldingsprocedure etc)
Structuuropbouw organisatie Buurthuis Boerenplein ontwikkelen of evalueren en bijstellen (overlegstructuur etc).
7.3
Management van middelen Kwartaalrapportages opstellen aan de hand van het Werkplan 2010 om intern te monitoren hoe bedrijfsvoering verloopt t.o.v. begroting / inkomsten uit subsidies en fondsen.
7.4
Management en waardering van medewerkers Ontwikkelen concrete taakfunctiebeschrijvingen en takenpakketten per medewerker.
7.5
Klanten en partners
Aanbod aansluiten op behoefte wijkbewoners (diverse leeftijdsgroepen)
Samenwerking zoeken met andere sociale partners in de wijk om een optimaal aanbod te creëren voor de wijkbewoners
7.6
Per thema is een coalitie gevormd met vitale partners.
Maatschappij
7.6.1 Sociale cohesie bevorderen
Gebruik- en gedragsregels implementeren, gekoppeld aan een gedegen sanctiebeleid. Doel hiervan is om het onacceptabele gedrag terug te dringen. Door middel van gespreksronden zullen deze gedragsregels worden voorgelegd aan de bezoekers van het Buurthuis om hun bewustwording en betrokkenheid te vergroten.
Welzijnsfaciliteit Groothandelsmarkt openen, waarbij de bewoners van de Groothandelsmarkt bijeen kunnen komen voor het organiseren van informatieavonden. De jeugd wordt hierbij een plek geboden om te kunnen
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
23
ontspannen en elkaar te ontmoeten. Tevens beoogt Buurthuis Boerenplein hier een activiteitenaanbod te realiseren in het kader van de Brede Buurtschool.
Sportevenement ‘Ronde van Transvaal’ als jaarlijks terugkerend sportevenement organiseren, in samenwerking met partners, hetgeen een communicatief en sportief element biedt aan kinderen en ouderen in de wijk.
Talentontwikkeling jongeren: Jongeren de mogelijkheid bieden om te komen tot het ontplooien van talenten en interesses te ontdekken door middel van diverse activiteiten. Een kernteam van jongeren zal zorgen voor input, inzet en feedback.
Bevorderen zelfredzaamheid van meiden en vrouwen: het organiseren van bijeenkomsten en activiteiten ten behoeve van het bevorderen van de zelfredzaamheid van meiden en vrouwen in de wijk.
Communicatie Open Huisronde: het organiseren, in samenwerking met partners, van bijeenkomsten waarbij bewoners komen tot het bundelen van ideeën. De betrokken welzijnsorganisaties begeleiden de bewoners bij het vormgeven en uitwerken van initiatieven. De bijeenkomsten vinden plaats op pleinen en in parken in Transvaal.
Ruime(re) openstelling van buurthuis / ontmoetingsruimte, jongerencentrum ‘Transit’ en meer ruimtes beschikbaar stellen aan zelforganisaties en bewonersgroepen, zodat meer ontspanning en ontmoeting kan plaatsvinden.
7.6.2 Welzijn in de woonomgeving
Plan voor ‘Sociale Airmiles’: het vergroten van de betrokkenheid van de jongeren bij hun woonomgeving.
Sociale activering jongeren: het tot stand brengen van een zelforganisatie voor en door jongeren specifiek gericht op Transvaal-Zuid.
Leerwerk-ervaringsplaatsen: werven en begeleiden van vrijwilligers onder oudere jongeren/jong volwassenen en het bieden van stageplekken aan mensen uit de doelgroep.
7.6.3 Opvoeding en scholing
Brede Buurtschool Plus: het vormgeven en uitvoeren van activiteiten die tot stand komen vanuit een gezamenlijke visie en nauwe samenwerking met de scholen. Bij het brede aanbod van activiteiten wordt ook aandacht geschonken aan o.a. taalontwikkeling, sociale vaardigheden, lichamelijke ontwikkeling en ICT.
Signalering en beoordeling vroegtijdige ontsporing: deskundigheidsbevordering van de kinderwerkers m.b.t. gedragsproblematiek van kinderen, zodat gecertificeerde kinderwerkers in het Buurthuis werkzaam zijn op het gebied van opgroeiproblematiek;
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
24
Voorkomen schooluitval: het voorkomen van schooluitval door tijdige signalering en aanbieding van hulp waar nodig, waardoor jongeren teruggeleid kunnen worden naar school middels outreachend/vindplaatsgericht jongerenwerk. Een goede communicatie en samenwerking op basis van vastgelegde afspraken met de scholen, hulpverlenende instanties en politie is een vereiste.
Diagnostiek op de werkvloer: een (ortho)pedagoog zal tijdens de activiteiten aanwezig zijn ter ondersteuning van de begeleiders in de praktijk en om de kinderen te diagnosticeren zodat een goede aansluiting gemaakt kan worden op de zorgstructuur.
Betrokkenheid ouders vergroten: organiseren van informatieve bijeenkomsten voor ouders op het gebied van onderwijs en opvoeding, zodat ouders in staat zijn hun kinderen te volgen en te ondersteunen bij leerprestaties en keuzemogelijkheden.
7.7
Bestuur en financiers Kwartaalrapportages / halfjaarrapportages opstellen aan de hand van het Werkplan 2010 om verantwoording af te leggen aan bestuur en gemeente Den Haag.
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
25
8
Bronvermelding
Website gemeente Den Haag: http://www.denhaag.nl/smartsite.html?id=29302 Home > Plannen en projecten > Bouwen en wonen > Bouw- en wijkplannen 1 > Centrum Website Transvaalkwartier : www.transvaalkwartier.nl : Wijkperspectief Transvaalkwartier, 23 maart 2009, Gemeente Den Haag. Website Transvaal : www.transvaal.nu www.kei-centrum.nl Wijkplan Transvaal 2004 Wijkactieplan Transvaal 2004
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
26
9
Colofon
Stichting Sociaal Cultureel Werk Buurthuis Boerenplein Mandelaplein 1 2572 HT Den Haag Voor meer informatie over het Buurthuis Boerenplein kunt u contact opnemen met: Arlette Krol, directeur Telefoon:
070-3805474
E-mail:
[email protected]
Oktober 2009
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2013 Buurthuis Boerenplein
27