(Meerjaren)begroting onderweg naar morgen

(Meerjaren)begroting 2012 - 2016 onderweg naar morgen

Behandeling door dagelijks bestuur d.d. Behandeling door commissies d.d. Behandeling algemeen bestuur d.d.

18 oktober 2011 2 november 2011 23 november 2011

(Meerjaren)begroting 2012-2016, Waterschap Peel en Maasvallei

-2-

Inhoudsopgave Leeswijzer..................................................................................................................................................... 5 1

Aanbieding van de begroting 2012..................................................................................................... 9 1.1

2

3

1.2 Financiële samenvatting............................................................................................................ 12 Begroting 2012 naar kosten en opbrengsten en de financiële positie ......................................... 22 2.1 2.2

Begroting 2012 naar kosten- en opbrengstensoorten............................................................... 22 Waterschapsbelastingen ........................................................................................................... 30

2.3

Weerstandsvermogen ............................................................................................................... 36

2.4 Financieringsparagraaf.............................................................................................................. 40 2.5 Risicoparagraaf ......................................................................................................................... 42 Programma Waterkering.................................................................................................................... 49 3.1

4

Wat willen we bereiken?............................................................................................................ 77 Wat gaan we ervoor doen? ....................................................................................................... 82

5.3 Wat mag het kosten?................................................................................................................. 88 Programma Bestuur, communicatie, heffingen en veiligheid ....................................................... 91 6.1

7

Wat willen we bereiken?............................................................................................................ 59 Wat gaan we ervoor doen? ....................................................................................................... 66

4.3 Wat mag het kosten?................................................................................................................. 75 Programma Watersysteem op orde: herstelde watersystemen .................................................... 77 5.1 5.2

6

Wat willen we bereiken?............................................................................................................ 49

3.2 Wat gaan we ervoor doen? ....................................................................................................... 51 3.3 Wat mag het kosten?................................................................................................................. 56 Programma Watersysteem op orde: geschikt voor grondgebruik................................................ 59 4.1 4.2

5

Bestuurlijke samenvatting............................................................................................................ 9

Wat willen we bereiken?............................................................................................................ 91

6.2 Wat gaan we ervoor doen? ....................................................................................................... 95 6.3 Wat mag het kosten?............................................................................................................... 100 Programma Bedrijfsvoering ............................................................................................................ 103 7.1

Wat willen we bereiken?.......................................................................................................... 103

7.2

Wat gaan we ervoor doen? ..................................................................................................... 105

8

7.3 Wat mag het kosten?............................................................................................................... 112 Programma concern- / administratieve posten............................................................................. 115

9

Meerjaren investeringsprogramma 2012-2016 .............................................................................. 121 9.1

Inleiding ................................................................................................................................... 121

9.2 Investeringsprojecten in het watersysteem en de waterkering ............................................... 121 9.3 Investeringen 2012-2016......................................................................................................... 122 10 Overige paragrafen begroting 2012................................................................................................ 127 10.1 10.2

Verbonden partijen .................................................................................................................. 127 Uitgangspunten en normen ..................................................................................................... 127

10.3 EMU-saldo ............................................................................................................................... 128 10.4 Kostentoerekening................................................................................................................... 129 Bijlagen ..................................................................................................................................................... 133


-3-


-4-

Leeswijzer Voor u ligt de meerjarenbegroting 2012-2016 van Waterschap Peel en Maasvallei. Deze begroting is opgesteld conform de in de voorjaarsbrief 2011 geschetste kaders, uitgangspunten en inhoudelijke ontwikkelingen. Samenvatting In hoofdstuk 1 vindt u onze visie op deze begroting en de meerjarenraming. Verder geven wij u samengevat inzicht in de financiële situatie van ons waterschap. Begroting 2012 naar kosten en opbrengsten In hoofdstuk 2 brengen wij, conform de wettelijke voorschriften, de begroting naar kostensoorten en de vermogenspositie van het waterschap in beeld. Het hoofdstuk eindigt met een aantal risico’s, dat wij op ons af zien komen. Begroting 2012 naar programma’s In de hoofdstukken 3 tot en met 7 geven wij per programma weer waar ons waterschap inhoudelijk voor staat en welke projecten en producten wij in 2012 gaan leveren. Ieder hoofdstuk is op dezelfde wijze opgebouwd. •

Als eerste schetsen wij een beeld van wat wij als waterschap willen bereiken. U vindt de opgave waarvoor wij staan, het effect dat wij maatschappelijk gezien willen bereiken en de doelen die wij nastreven.

•

Vervolgens geven wij aan, binnen welke kaders wij moeten werken en welke concrete beleidsvoornemens, projecten en producten wij in 2012 willen gaan uitvoeren.

•

Tot slot maken wij inzichtelijk welke kosten gepaard gaan met de uitvoering van ons werk en geven wij inzicht in de meerjarige kostenontwikkeling die wij verwachten.

Op deze manier krijgt u een transparant beeld van de wijze waarop en de middelen waarmee wij onze doelen realiseren. Het programma opgenomen in hoofdstuk 8 geeft alle lasten en baten van het waterschap weer, die niet direct in verband kunnen worden gebracht met de programma’s beschreven in hoofdstuk 3 tot en met 7. Investeringsprogramma Per programma is een overzicht opgenomen van de geplande investeringen in de periode 2012-2016. Wij hebben een groot aantal projecten onder handen om onze waterkeringen en ons watersysteem op orde te brengen. In dit hoofdstuk zijn alle investeringen opgenomen in de begroting nog eens samengevat. Verplichte paragrafen Hoofdstuk 10 bevat diverse paragrafen die volgens wettelijke voorschriften in de begroting opgenomen moeten worden en die nog niet in eerdere hoofdstukken aan de orde zijn gekomen. Bijlagen Tot slot is er nog een aantal (wettelijk verplichte) bijlagen opgenomen.


-5-


-6-

Aanbieding van de begroting 2012


-7-


-8-

1 Aanbieding van de begroting 2012 Waterschap Peel en Maasvallei is de waterautoriteit in Noord- en Midden-Limburg, die samen met partners zorgt voor veilige dijken, droge voeten, voldoende en schoon water. Om dit waar te kunnen maken, neemt ons waterschap ook in 2012 weer tal van maatregelen. Welke dat zijn en welke financiële gevolgen ze hebben, kunt u lezen in deze begroting.

1.1

Bestuurlijke samenvatting

Inleiding Met de vaststelling van de begroting 2011 hebben we invulling gegeven aan het ‘Bestuursprogramma 2009-2012’ daar waar het gaat om het structureel op orde brengen van onze waterschapsfinanciën. We waren er van overtuigd dat we hiermee een solide basis voor de toekomst van ons waterschap hadden gelegd. Echter externe factoren hebben er voor gezorgd dat de begroting en taakuitvoering opnieuw onder zware druk is komen te staan. De druk is niet ontstaan doordat we onze kosten niet beheersen of door de uitwerking van het Bestuursakkoord, maar vooral doordat we niet meer kunnen rekenen op een aanzienlijk bedrag aan jaarlijks dividend van de Nederlandse Waterschapsbank (NWB). Desondanks zijn we er in geslaagd u een structureel sluitende begroting voor te leggen met een gematigde stijging van de lastendruk. Werk- en adviesgroep Takendiscussie De uitgesproken bestuurlijke ongerustheid over toekomstige lastenverzwaringen voor onze inwoners tijdens de behandeling van de begroting 2011 en de voorjaarsnota 2011, heeft er toe geleid dat een bestuurlijke werken adviesgroep zich is gaan buigen over onze taken, niveau van taakuitvoering en de daarmee samenhangende kosten. Dit om de lasten voor onze inwoners zoveel mogelijk te beperken. De bestuurlijke werken adviesgroep heeft in de eerste helft van 2011 haar werkzaamheden afgerond. Conclusie en advies was dat we als waterschap de goede dingen doen, op een voldoende kwaliteitsniveau en tegen maatschappelijk verantwoorde en aanvaardbare kosten. Er zijn geen taken die we niet hoeven uit te voeren en er is geen gezamenlijk voorstel voor het verminderen van taken of de uitvoering daarvan. Voorjaarsnota 2011 Om de lastenstijging voor onze burger zoveel mogelijk te matigen, zoals bedoeld in het Bestuursakkoord Water, hebben we bij de voorjaarsnota 2011 een koers afgesproken. Voor zover de mogelijkheden binnen onze beïnvloedingssfeer liggen, hebben wij een drietal maatregelen voorgesteld om de lastenstijging voor onze burgers en bedrijven zoveel mogelijk te matigen. Deze ‘drietrapsraket’ voor matiging bestaat uit: 1. het oormerken van de bijdrage Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) als investering en de daaruit voortvloeiende kapitaallasten ten laste van de exploitatie te brengen; 2. de compensatie van de gematigde stijging van de watersysteemheffing als gevolg van de HWBP bijdrage, door het zo veel als mogelijk inverdienen in de afvalwaterketen (opdracht voor het waterschapsbedrijf en de samenwerkende partijen in de (afval)waterketen); 3. het niet in de begroting opnemen van budgetten voor nieuw beleid. Eventueel benodigde begrotingsruimte en claims voor nieuw beleid, moeten op basis van een businesscase eerst ‘hard’ worden gemaakt. Wanneer de ‘hardheid’ voldoende is aangetoond, zoeken we de ruimte eerst binnen de bestaande waterschapsbegroting. Aan deze koers hebben wij in de voorliggende begroting 2012 vastgehouden.


-9-

Dividend Nederlandse Waterschapsbank N.V. We hebben jarenlang geprofiteerd van een dividenduitkering van de Nederlandse Waterschapsbank (NWB). Jaarlijks ontvingen we (t/m 2010) zo’n € 1,365 miljoen aan dividend. Hierdoor hebben we de watersysteemheffing de afgelopen jaren 6,2% lager kunnen houden dan wanneer we die dividenduitkering niet gehad zouden hebben. Naar aanleiding van de economische crisis is het toezicht op de banken verscherpt. Het zogenaamde ‘Basel Committee van Bankentoezichthouders’ heeft onlangs nieuwe, lees strengere, vermogens- en liquiditeitseisen gesteld. Ook de Waterschapsbank is gehouden aan de nieuwe eisen, waaraan zij overigens nog niet voldoen. Een van de maatregelen om de solvabiliteit te verhogen is, de komende jaren geen dividend meer uit te keren. Voor onze begroting betekent dit dat bij ongewijzigd beleid, het belastingvolume 2012 van de watersysteemheffing met een extra 6,2% zou moeten stijgen om het ontstane ‘gat’ te dichten. Dit is voor ons de aanleiding geweest om de ambtelijke organisatie opdracht te geven met een 10%-besparingspakket te komen voor de watersysteemtaak. Besparingen/Ombuigingen De opdracht aan de organisatie heeft geresulteerd in een drietal besparings-/ombuigingspakketten, die een nadere uitwerking en aanvulling zijn op de ‘drietrapsraket’ van de voorjaarsnota, te weten: •

Pakket 1: besparingen die we direct gaan verwerken om te komen tot een gematigde stijging van de lastendruk in ons gebied. In 2012 is dit een bedrag van € 532.000, oplopend tot € 747.000 in 2014;

•

Pakket 2: besparingen die mogelijk zijn als er ingrijpende beleidswijzigingen worden doorgevoerd. In 2012 is dit een bedrag van € 1.150.000, oplopend tot € 1.500.000 in 2015;

•

Pakket 3: incidentele ruimte creëren binnen de reserves om enerzijds de effecten van ingrijpende beleidswijzingen op het personeel op te vangen en/of - in het licht van de ontwikkelingen - de kwaliteit van de organisatie op peil te houden, zonodig te versterken en de kwetsbaarheid te verminderen. Dit is ongeveer € 2.400.000.

Het doorvoeren van alle voorgestelde besparingen leidt volgens ons tot een te vergaande uitholling van onze taak als waterschap en past ook niet in de verwachtingen die wij als waterschap hebben gewekt bij onze omgeving met ons beleid en uitvoering van projecten. Onze geloofwaardigheid als waterautoriteit wordt aangetast. Het opgebouwde vertrouwen, samenwerking omdat het loont, wordt daarmee in één klap teniet gedaan. Geen kostengroei wel daling inkomsten De toename van de bruto kosten 2012 ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2011 bedraagt 0%. Onze kosten blijven dus bruto op hetzelfde niveau als in 2011. Voor onze structurele bruto inkomsten 2012 ligt dat wel even anders. Door met name het vervallen van de dividenduitkering van de Waterschapsbank, nemen onze inkomsten 2012 anders dan belastingen, met 33% af ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2011. Hiermee is het bewijs geleverd dat de druk op onze begroting niet door (buitensporige) kostengroei wordt veroorzaakt maar door afname van inkomsten, terwijl de taakopdracht op hetzelfde niveau blijft of zelfs toeneemt. Overigens hebben we in het voorgaande rekensommetje zowel de kosten als de inkomsten gecorrigeerd voor het bedrag dat gemoeid is met het team dijkverbetering (€ 253.000). Deze komen namelijk ten laste van de projectsubsidie van het Rijk.


- 10 -

Gematigde toename lastendruk 2012 en verder Zonder de aanvullende besparingen en ombuigingen, zou de totale lastendruk (watersysteem- en zuiveringsheffing) in ons gebied voor 2012 met 4,4% stijgen. Door het doorvoeren van het ‘pakket 1 besparingen/ombuigingen’ kunnen we dat percentage verlagen tot 3,4% voor 2012 met zeer beperkte stijgingen voor de jaren daarna. In termen van lastenverzwaring in euro’s, volgens de uitgewerkte rekenvoorbeelden in hoofdstuk 2, gaat een huishouden tussen de € 2,85 (éénpersoonshuishouden, huurder) en € 5,86 (méérpersoonshuishouden, eigen woning € 250.000) op jaarbasis méér betalen. De bedrijfskosten van een agrarisch bedrijf (25 hectare, waarde bedrijfsruimte € 500.000 met 3 vervuilingswaarden) stijgen in het rekenvoorbeeld met € 74,76. Het onlangs gesloten convenant ‘samenwerken in de afvalwaterketen Noord-Limburg’ zal de stijging van de totale lastendruk in Noord-Limburg de komende jaren verder matigen. Ons inziens voldoen we hiermee aan het uitgangspunt van het Bestuursakkoord Water, alhoewel de stijging van de lastendruk van de waterschapsheffingen een andere achtergrond heeft dan de uitwerking van het Bestuursakkoord. Voorstel We kiezen niet voor het volledig en onverkort doorvoeren van de besparingen en ombuigingen uit pakket 2. De reden voor deze benaderingswijze is dat we op een verantwoorde wijze onze taken willen blijven uitvoeren en daar waar mogelijk onze slag- en daadkracht willen vergroten (bijvoorbeeld onze opgave op het gebied van waterkeringen). Het ingrijpend verminderen van onze taken door de besparingen van pakket 2 onverkort door te voeren om het tarief te matigen, lijkt ons niet de juiste weg om de ontwikkelingen die op ons af komen het hoofd te bieden. Wij hebben derhalve de navolgende lijn in de begroting uitgewerkt: •

Wij zijn van mening dat we het tarief voor het zuiveringsbeheer en het watersysteembeheer in samenhang moeten bezien. De stijging van 4,4% ten opzichte van het vorig jaar vinden wij passend binnen de marge van gematigde stijging van de lastendruk.

•

De besparingen van pakket 1 zetten we direct in om de structureel te dekken kosten van de watersysteemtaak te verminderen zodat de totale lastendruk in ons gebied niet met 4,4% stijgt, maar met ongeveer 3,4%.

•

Een aangepast pakket 2 zetten we in om ruimte te maken voor nieuw beleid en ontwikkeling van onze taak (nieuw voor oud).

•

De incidenteel gecreëerde ruimte binnen de reserves zetten we in om de bedrijfsvoering op peil te houden door onder andere de kwetsbaarheid van functies te verminderen.


- 11 -

1.2

Financiële samenvatting

1.2.1

De meerjarenraming 2012-2016

De meerjarenraming is de belangrijkste indicator om inzicht te krijgen in hoe de ontwikkeling in de jaren is (trend) van de structurele lasten ten opzichte van de structurele baten, ofwel de meerjarige Verlies- en Winstrekening. Niet meer en niet minder. De nauwkeurigheid dient daarom gerelativeerd te worden. De wetgever schrijft voor dat er sprake moet zijn van een structureel sluitende meerjarenraming (structurele exploitatielasten = structurele exploitatiebaten) en, als dat niet zo is, moeten we aangeven hoe we denken het evenwicht te herstellen. De provincie heeft een toezichthoudende taak. Meerjarenraming (x € 1.000)

Raming 2011

Raming (incl. wijz) 2011

Raming

Raming

Raming

Raming

Raming

2012

2013

2014

2015

2016

Lasten 2.820

3.086

2.874

3.044

3.242

3.666

3.855

Programma Watersysteem op orde: geschikt voor grondgebruik

13.506

13.740

14.095

14.459

14.660

14.962

15.056

Programma Watersysteem op orde: herstelde watersystemen

29.906

30.269

30.716

31.267

31.777

32.250

32.611

6.423

5.956

5.146

5.016

5.062

5.124

5.281

0

0

0

0

0

0

0

2.395

2.290

2.466

2.542

2.597

2.670

2.715

55.050

55.341

55.297

56.328

57.338

58.672

59.518

Programma Waterkering

Programma Bestuur, communicatie, heffingen en veiligheid Programma Bedrijfsvoering (*) Programma Concern-/administratieve posten Totaal lasten (A) Baten Programma Waterkering Programma Watersysteem op orde: geschikt voor grondgebruik Programma Watersysteem op orde: herstelde watersystemen Programma Bestuur, communicatie, heffingen en veiligheid Programma Bedrijfsvoering (*) Programma Concern-/administratieve posten (exclusief belastingen jaar x) Totaal baten (B) Te dekken kosten/saldi meerjarenraming (A-B)

80

80

0

0

0

0

0

393

393

425

425

425

425

425

50

50

50

50

50

50

50

138

138

138

138

138

138

138

0

0

0

0

0

0

0

3.295

3.562

2.304

2.352

2.382

2.427

2.446

3.956

4.223

2.917

2.965

2.995

3.040

3.059

51.094

51.118

52.380

53.363

54.343

55.632

56.459

Waarvan: Te dekken kosten zuiveringstaak

28.245

28.245

28.206

28.496

28.790

29.087

29.401

Te dekken kosten watersysteemtaak

22.848

22.873

24.174

24.867

25.553

26.545

27.058

677

701

239

255

268

245

126

0

0

0

0

0

0

0

Dekking uit belastingen

50.417

50.417

52.141

53.108

54.075

55.387

56.333

Totaal

51.094

51.118

52.380

53.363

54.343

55.632

56.459

Dekking: Dekking uit specifieke bestemmingsreserves Dekking uit bestemmingsreserve tariefsegalisatie

(*)=De bruto lasten en baten van het programma bedrijfsvoering maken, via een doorverdeling naar de overige programma’s, al onderdeel uit van de gepresenteerde kosten per programma. Wanneer deze afzonderlijk vermeld zouden worden, is er sprake van een dubbeltelling.

Deze meerjarenraming is tot stand gekomen nadat we eerst een pakket aan structurele ombuigingsmaatregelen hebben doorgevoerd in de watersysteemtaak van structureel € 532.000 oplopend tot € 747.000 vanaf 2014 om de kostenontwikkeling de komende jaren zoveel mogelijk te matigen. In de meerjarenraming hebben wij gerekend met een loon- en prijsontwikkeling van 2%. Deze inschatting vormt een risico in de meerjarenraming. Géén rekening hebben wij gehouden met groei van het accres of opname van een budget voor structureel nieuw beleid. Daarnaast hebben wij wel rekening gehouden met de meerjarige lasten van het investeringsplan voor zowel de afschrijvingslasten als de financieringslasten. Hierin begrepen: •

een investeringsvolume van € 3 miljoen per jaar in projecten watersystemen;

•

de te betalen jaarlijkse bijdrage aan de uitvoering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP), die we aanmerken als een jaarlijkse investering. De bijdrage van ons waterschap aan het HWBP is het gevolg van het gesloten Bestuursakkoord Water. Een en ander om de


- 12 -

Rijksbegroting structureel met € 181 miljoen te verlichten. In onze meerjarenraming is rekening gehouden met een bijdrage 2011-2013 van € 1,85 miljoen, 2014 € 2,99 miljoen oplopend tot jaarlijks € 4,13 miljoen in 2015. Ook hebben we met ingang van 2012 aan de batenkant rekening gehouden met het structureel vervallen van de jaarlijkse dividenduitkering (nadeel € 1,365 miljoen) van de Nederlandse Waterschapsbank NV. De te dekken kosten in de periode 2011-2016 lopen op van € 51,1 miljoen in 2011, naar € 56,5 miljoen (+ € 5,4 miljoen = +10,6%) in 2016. Dit is een gemiddelde stijging over 5 jaar van zo’n 2% per jaar. Dit is op basis van het huidig inzicht. De te dekken structurele lasten nemen, volgens ons, op basis van voortschrijdend inzicht en risico’s eerder toe dan af. Verder constateren we dat de druk die op de begroting ligt niet is ontstaan door het handelen van ons waterschap als zodanig (door bijvoorbeeld eigen beleid/handelen, ambitie). Direct of indirect is dit het gevolg van de bankencrisis en/of de daardoor ontstane economische recessie. Van de te dekken kosten 2011 was € 50,4 miljoen feitelijk structureel gedekt uit de opbrengst van belastingen. De uitsplitsing van de structureel te dekken kosten vanaf 2012 naar taak, gecorrigeerd voor de incidentele kosten in de exploitatie die we uit de reserves halen (2012 € 239.000), is als volgt: Ontwikkeling structureel te dekken kosten 2011-2016/belastingvolume (x € 1.000)

2011 Zuiveringstaak

28.245

% stijging zuiveringstaak t.o.v. voorgaande jaar Watersysteemtaak

22.172

% stijging watersysteemtaak t.o.v. voorgaande jaar Structureel te dekken kosten/belastingvolume 2011-2016

50.417

% stijging t.o.v. voorgaande jaar

2012

2013

2014

2015

2016

28.206

28.496

28.790

29.087

29.401

-0,14%

1,03%

1,03%

1,03%

1,08%

23.935

24.612

25.285

26.300

26.932

7,95%

2,83%

2,73%

4,01%

2,40%

52.141

53.108

54.075

55.387

56.333

3,42%

1,85%

1,82%

2,43%

1,71%

Om de begroting structureel sluitend te houden in 2012, zou het totale belastingvolume 2012 (watersysteem- en zuiveringsheffing) met 3,42% moeten stijgen. Hierdoor neemt de totale lastendruk in ons gebied met hetzelfde percentage toe. Omdat gegeven het Bestuursakkoord de watersysteemheffing en de zuiveringsheffing niet los van elkaar gezien moeten worden (als ook andere heffingen in de afvalwaterketen), is er ons inziens sprake van een gematigde stijging van de lastendruk in ons gebied voor zover die door onszelf direct beïnvloedbaar is. Naar onze mening voldoen wij hiermee aan het uitgangspunt van het Bestuursakkoord ‘Water met vuur’. De structureel te dekken kosten van de zuiveringstaak 2012 zijn met 0,14% gedaald ten opzichte van 2011. Dit komt door de minimale stijging van de bijdrage aan het Waterschapsbedrijf Limburg en door het financiële effect van de structurele besparing door de oprichting van de gemeenschappelijke regeling Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW). In de meerjarenraming gaan wij uit van een maximale stijging van de structurele kosten van circa 1%. De structureel te dekken kosten voor de watersysteemtaak 2012 stijgen met 7,95% ten opzichte van 2011. De hogere stijging ten opzichte van de prognose in de voorjaarsnota (+3,18%) wordt voornamelijk veroorzaakt door het structureel vervallen van de dividenduitkering van de Waterschapsbank waarmee in de voorjaarsnota cijfermatig nog geen rekening was gehouden.


- 13 -

Ombuigingen/bezuinigingen exploitatielasten watersysteemtaak 2012 en verder (pakket 1) Als gevolg van met name het vervallen van de dividenduitkering van de Waterschapsbank tezamen met enkele andere kleinere stijgingen, zoals de financieringskosten, kwamen we in eerste instantie uit op een stijging van 10,39% (voorjaarsnota +3,18%) voor de watersysteemtaak. Door het doorvoeren van een ombuigingenpakket van structureel € 532.000 oplopend tot € 747.000 vanaf 2014, hebben we de stijging terug kunnen dringen tot 7,95% voor de watersysteemtaak in 2012. De ombuigingen die in de exploitatiebegroting (Verlies- en Winstrekening) zijn doorgevoerd, zijn de volgende: •

met ingang van 2012 verhogen we, op basis van ervaringscijfers, structureel de inkomstenpost ‘nagekomen belastingbaten’ van € 600.000 naar € 800.000;

•

met ingang van 2012 ramen we structureel € 25.000 aan inkomsten vanwege de toepassing van IBRAHYM ten behoeve van derden;

•

met ingang van 2012 ramen we structureel € 7.000 meer aan inkomsten als vergoeding voor de door de provincie gedelegeerde taak zwemwateren;

•

met ingang van 2012 ramen we de gereserveerde ruimte om loon- en prijsontwikkelingen 2010/2011 op te vangen met structureel € 300.000 af. Hiermee worden de budgetten grotendeels definitief bevroren op het prijspeil van 2009 en maken we de inverdiende loon- en prijsstijgingen in die jaren te gelde;

•

met ingang van 2013 verlagen we structureel de exploitatielasten met € 170.000 vanwege het vervallen van directe verkiezingen;

•

met ingang van 2013 nemen we een meer reactieve houding aan ten aanzien van toezicht op indirecte lozingen. Hierdoor daalt de behoefte aan laboratoriumonderzoek, waardoor we in 2013 een besparing van de exploitatielasten kunnen realiseren van zo’n € 25.000. Vanaf 2014 loopt dit bedrag op tot een structurele besparing van € 40.000 per jaar.

Om een krachtig waterschap te blijven houden we verder vast aan de koers die we in de Voorjaarsnota 2011 al uit hadden gezet. Ruimte voor nieuw beleid zoeken we binnen het totale bestaande waterschapsbudget. Dit betekent dat we financiële ruimte voor nieuw beleid en ontwikkelingen vrijmaken door oud beleid te herzien (pakket 2). Deze handelwijze draagt bij aan het uitgangspunt van het Bestuursakkoord voor wat betreft gematigde lastenstijging. In dit proces zal uw bestuur nadrukkelijk worden betrokken, omdat herzien van het (bestaande) beleid gevolgen heeft voor de kwaliteit van de taakuitvoering van het waterschap. Creëren incidentele ruimte binnen het waterschapsvermogen (pakket 3) Om ontwikkelingen het hoofd te kunnen bieden en hierop te kunnen inspelen, maken we binnen onze reserves incidentele ruimte vrij. Om dit te kunnen doen moeten we een aantal eerder genomen besluiten geheel of gedeeltelijk herzien, te noemen: •

het intrekken van het begrotingsbesluit uit 2007 om te investeren in een Flood Information and Warning System (FLIWAS). Hierdoor valt een bedrag van € 99.510 van de ‘bestemmingsreserve dekking kapitaallasten’ vrij ten gunste van het vrij aanwendbare deel van het vermogen (‘bestemmingsreserve tariefsegalisatie’);

•

het herzien van het bestuursbesluit van 6 oktober 2010. We verlagen (en tegelijkertijd temporiseren) het investeringsvolume voor maatregelen Nieuw Limburgs Peil (NLP) van € 2,5 miljoen naar € 1,5 miljoen. Hierdoor valt een bedrag van € 1 miljoen van de ‘bestemmingsreserve dekking kapitaallasten’ vrij, ten gunste van het vrij aanwendbare deel van het vermogen (‘bestemmingsreserve tariefsegalisatie’);


- 14 -

•

het herzien van het begrotingsbesluit uit 2009. We verlagen het subsidieplafond voor subsidies stimulering aanpak gemeentelijke overstorten van € 3 miljoen naar € 2 miljoen. Hierdoor valt een bedrag van € 1 miljoen van de ‘bestemmingsreserve stimulering verbetering watersystemen’ vrij ten gunste van het vrij aanwendbare deel van het vermogen (‘bestemmingsreserve tariefsegalisatie’);

•

het verlagen van de financiële bijdrage voor deelname aan de Floriade (AB-besluit 6 oktober 2010). Hierdoor valt een bedrag van € 200.000 van de ‘bestemmingsreserve Floriade’ vrij ten gunste van het vrij aanwendbare deel van het vermogen (‘bestemmingsreserve tariefsegalisatie’).

Daarnaast zijn we de mogelijkheid aan het onderzoeken om de loods in Bergen af te stoten. Bij verkoop (2012/2013) schatten we in een incidentele boekwinst te kunnen behalen van € 65.000. Rekening houdend met voorgaande maatregelen maken we zo’n € 2,4 miljoen aan incidentele ruimte vrij. Voor het op peil houden van de kwaliteit van de bedrijfsvoering stellen we voor dit bedrag in een bestemmingsreserve aan te houden t.b.v. te nemen maatregelen in de bedrijfsvoering in ruime zin. 1.2.2

Dekkingsplan 2012-2016

Waterzuiveringstaak Wij stellen voor het belastingvolume van de zuiveringsheffing 2012 te verlagen van € 28.245.325 in 2011 naar € 28.206.197 in 2012, een daling van 0,14%. De structurele lasten en baten zijn zo in evenwicht. Watersysteemtaak In 2011 heeft uw algemeen bestuur een solide financiële basis gelegd voor de ambitie en taakuitvoering van het waterschap. Desalniettemin bestond er, gelet op onze ambitie en de ontwikkelingen die op ons afkomen, de bestuurlijke behoefte onze taken en taakuitvoering nog eens goed door te lichten. Dit heeft er toe geleid dat medio 2011 een bestuurlijke advieswerkgroep zich gebogen heeft over de taken die wij als waterschap uitvoeren. De bestuurlijke conclusie was dat wij als waterschap de goede taken uitvoeren en op een voldoende kwaliteitsniveau, dat in verhouding staat met de maatschappelijke kosten. Om een gedegen financiële basis te leggen voor de taken en ambitie stellen wij voor het belastingvolume voor de watersysteemtaak met 7,95% te laten groeien van € 22.172.326 in 2011 naar € 23.934.635 in 2012. Voor de jaren na 2012 voorzien we op basis van de huidige inzichten met betrekking tot de structurele kostenontwikkeling, een gematigde groei van het belastingvolume. Samenvatting dekkingsvoorstel begroting 2012 Op grond van het voorgaande stellen wij voor om: •

besparings-/ombuigingspakket 1 door te voeren om de structureel te dekken kosten van de watersysteemtaak te verminderen;

•

het aangepaste besparings-/ombuigingspakket 2 door te voeren om ruimte te maken voor nieuw beleid en ontwikkeling van onze taak (nieuw voor oud);

•

besparings-/ombuigingspakket 3 door te voeren om incidentele ruimte te creëren binnen de reserves;

•

het belastingvolume 2012 voor de zuiveringsheffing vast te stellen op € 28.206.197;

•

het belastingvolume 2012 voor de watersysteemheffing vast te stellen op € 23.934.635;

•

de resterende nog niet gedekte incidentele kosten watersysteem, conform eerdere besluitvorming (€ 238.887), te halen uit de specifiek daarvoor gevormde bestemmingsreserves.


- 15 -

Het totale belastingvolume 2012 voor de zuiverings- en watersysteemheffing komt hiermee op € 52.140.832. Wat dit betekent voor de tarieven en voor de belastingdruk, is uitgewerkt in paragraaf 2.2 ‘Waterschapsbelastingen’. 1.2.3

De begroting van kosten- en opbrengstensoorten 2012

Kostensoorten: de lasten (x € 1.000)

Cat.

Rekening

Begroting

2010

2011

Begroting (incl. wijz) 2011

Begroting 2012

Lasten

41 Totaal rente en afschrijvingen

5.562

6.644

6.910

7.095

42 Totaal personeelslasten

11.825

12.216

12.233

12.562

43 Totaal goederen en diensten derden

12.344

6.312

7.016

6.500

29.111

29.068

28.359

28.300

43a Totaal goederen en diensten WBL en BsGW 44 Totaal bijdrage aan derden

120

57

83

81

1.737

753

739

759

60.699

55.050

55.340

55.297

Rekening

Begroting

Begroting

2010

2011

Begroting (incl. wijz) 2011

2.376

2.126

2.391

594

45 Totaal toevoegingen aan voorzieningen / onvoorzien

Totaal Lasten

Opbrengstsoorten: de baten (x € 1.000)

Cat.

2012

Baten

81

Totaal financiële baten

82

Totaal personele baten

83

Totaal goederen en diensten aan derden

84

Totaal bijdragen van derden

85

Totaal waterschapsbelastingen

86

Totaal interne verrekeningen

Totaal Baten Saldo baten minus lasten/te dekken kosten Dekking uit specifieke bestemmingsreserves Dekking exploitatiesaldo uit overige reserves

93

0

0

0

1.059

523

523

475

6.546

0

0

0

49.353

50.263

50.263

52.170

1.674

1.461

1.463

1.819

61.101 402

54.373 -677 677 0

54.640 -700 700 0

55.058 -239 239 0

De totale lasten 2012 stijgen ten opzichte van de (primitieve) begroting 2011 met € 247.000 (0,45%). De stijging is beperkt en is tot stand gekomen door: •

een stijging van de afschrijvingslasten (€ 85.000) als gevolg van uitvoering van het investeringsplan. Inbegrepen het aanmerken van de bijdrage aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma 2012 als investering;

•

een stijging van de financieringslasten (€ 366.000 rentelasten) vanwege de toename van de financieringsbehoefte door investeringen en we bovendien meer extern ‘duurder’ vermogen moeten aantrekken, omdat we minder eigen financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen) tot onze beschikking hebben;

•

een stijging van de totale personeelslasten met in totaal € 346.000, waarvan € 253.000 als gevolg van de vorming van een team dijkverbetering (lasten komen ten laste van de subsidie). De overige personeelslasten (salarissen en overige personeel gerelateerde budgetten) stijgen met € 93.000 (+ 0,76%). De stijging van die laatste is beperkt, omdat we de structurele ruimte voor structurele loon- en prijsontwikkelingen 2010/2011, die we op een afzonderlijke post hadden ‘geparkeerd’, laten vervallen;

•

een stijging van de kosten van goederen en diensten geleverd door derden met € 188.000. Een bedrag van € 125.000 heeft betrekking op de regulier doorgerekende prijsstijging 2012 (2%). De overige stijging is voornamelijk het gevolg van wijziging van de financieringsstroom ten opzichte


- 16 -

van de begroting 2011 vanwege de vorming van de gemeenschappelijke regeling Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW); •

een daling van de lasten doordat de ‘all-in’ bijdrage 2011 aan het Waterschapsbedrijf, afgezet tegen de bijdragen 2012 aan het Waterschapsbedrijf en de BsGW met € 768.000 is afgenomen. De besparing 2012 als gevolg van de vorming van de BsGW bedraagt € 265.000;

•

een stijging van de lasten vanwege opname van een lastenraming van € 24.000 voor de bijdrage

•

een stijging van de post ‘onvoorzien’ (€ 4.000) en overige € 2.000.

in het Project Deltaplan Hoge Zandgronden;

De totale baten 2012, exclusief belastingvolume 2012, zijn met € 1.023.000 gedaald ten opzichte van 2011 ten gevolge van: •

het structureel vervallen van de dividenduitkering van Nederlandse Waterschapsbank NV waardoor met ingang van 2012 de baten € 1,365 miljoen lager zijn;

•

de lagere bespaarde rente eigen financieringsmiddelen (€ 166.000) vanwege het minder ter beschikking hebben van eigen financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen);

•

het vervallen van de declaratiemogelijkheid bij Rijkswaterstaat voor de inzet van waterschapspersoneel bij de Maaswerken. Hierdoor is een structureel geraamde inkomstenpost komen te vervallen (€ 80.000 nadeel inkomsten);

•

de hogere baten (€ 32.000) vanwege het ramen van inkomsten voor diensten die wij uitvoeren voor derden (controle zwemwater namens de provincie en het uitvoeren van berekeningen IBRAHYM voor derden);

•

de verhoging nagekomen belastingbaten uit voorgaande jaren met € 200.000;

•

de verhoging baten vanwege te activeren kosten met € 356.000 met name als gevolg van de kosten (inclusief overhead) van het team dijkverbetering die we kunnen doorberekenen ten laste van de te verwachten subsidie. Een en ander overeenkomstig de bestaande gedragslijn die we volgen bij reguliere watersysteemprojecten.

Voor meer gedetailleerde cijfers met toelichting verwijzen we naar het hoofdstuk van de kostensoorten. Begroting 2012 naar kostensoort

0% 1%

13%

23%

51%

12%

Rente en afschrijvingen Bijdrage aan Waterschapsbedrijf Limburg en BsGW

Personeelslasten Bijdrage aan derden


Goederen en diensten derden Toevoegingen aan voorzieningen / onvoorzien

- 17 -

Procentuele verdeling lasten programma's 2012 9%

0% 4%

5% 26%

56%

Programma Waterkering Programma watersysteem op orde: herstelde watersystemen Programma bedrijfsvoering

1.2.4

Programma watersysteem op orde: geschikt voor grondgebruik Programma Bestuur, communicatie, heffingen en veiligheid Programma concernposten/administratieve posten

Vermogenspositie

Weerstandsvermogen In juli 2005 heeft uw bestuur de nota ‘Reserves en voorzieningen’ vastgesteld. In deze nota zijn normen opgenomen voor de hoogte van onze algemene reserves. De algemene reserves worden geacht aan de maat te zijn, wanneer deze een omvang hebben van minimaal 5% en maximaal 10% van de structurele netto kosten van een taak. Het streefniveau is 7,5%. Op basis van de begroting 2012 bedraagt het percentage van het weerstandsvermogen afgezet tegen de structurele kosten van de watersysteemtaak 7,83% en die van de zuiveringstaak 7,98%. Vrij aanwendbare reserve (‘bestemmingsreserve tariefsegalisatie’) Door de verwachte extra uitgaven in 2011 als gevolg van de hoogwatergolf in januari 2011, sanering Tungelroysebeek en minder ontvangsten door de lagere dividenduitkering 2011 van de Nederlandse Waterschapsbank, zal het vermogen waarover uw bestuur vrijelijk kan beschikken gereduceerd zijn tot nul. Het eigen vermogen (algemene en bestemmingsreserves) bedraagt per einde 2012 circa € 9,4 miljoen op een verwacht balanstotaal van ongeveer € 70 miljoen (13,4% van het balanstotaal). 1.2.5

Conclusie ten aanzien van de financiële positie

De financiële positie moet in samenhang worden gezien met de ontwikkeling van structurele lasten en baten (meerjarenraming), de vermogenspositie en de mogelijkheden tot kostenbeheersing in relatie tot taakuitvoering. De meerjarenraming is de belangrijkste indicator. De meerjarenraming is een prognose van de meerjarige Verlies- en Winstrekening. Een exploitatie die structureel op orde is, is de beste garantie voor de continuïteit (ook in politiek bestuurlijke zin) van een overheidsbedrijf. Een structureel sluitende meerjarenraming en het eventueel nemen van maatregelen om het evenwicht te herstellen, worden onderschreven/geëist door de wetgever. Enerzijds vanwege het streven naar een structureel financieel gezonde overheid, anderzijds vanwege het nakomen van afspraken op Europees niveau (Economische en Monetaire Unie (EMU)).


- 18 -

Uit de analyse van de meerjarenraming maken wij op dat we onze kosten, voor zover door ons zelf beïnvloedbaar, beheersen en dat de totale lastendrukstijging voor de inwoners in ons gebied de komende jaren gematigd is. Dit ondanks het feit, dat we in de meerjarenraming geen inkomstenraming van € 1,365 miljoen dividenduitkering Waterschapsbank meer hebben opgenomen. Het vervallen van de dividend uitkering is het gevolg van hogere solvabiliteitseisen die aan banken worden gesteld naar aanleiding van de bankencrisis. Met het doorvoeren van een pakket ombuigingen/bezuinigingen is de totale lastenontwikkeling in de periode 2012 - 2016 beperkt. Ook de uitgezette koers om nieuw beleid te bekostigen uit besparingen door herziening van oud beleid levert hieraan een positieve bijdrage. Tezamen met de overige maatregelen, die we treffen om een krachtige waterautoriteit te blijven, zien we de toekomst met vertrouwen tegemoet en ligt er een solide financiële basis om onze taken en ambitie uit te voeren.


- 19 -


- 20 -

Begroting 2012 naar kosten en opbrengsten en de financiële positie


- 21 -

2

Begroting 2012 naar kosten en opbrengsten en de financiële positie

2.1

Begroting 2012 naar kosten- en opbrengstensoorten

Kostensoorten (de lasten) Rekening 2010

Begroting 2011

Begroting 2011 (incl wijzigingen)

Begroting 2012

Categorie (€ )

(€ )

(€ )

(€ )

4101 Externe rentelasten

1.137.254

1.717.366

1.717.366

2.250.175

4102 Interne rentelasten

1.004.444

720.695

986.582

554.327

4103 Afschrijvingen van activa

3.420.141

4.205.770

4.205.770

4.290.825

5.561.840

6.643.831

6.909.718

7.095.327

8.581.404

9.203.865

9.262.661

9.349.281

0

p.m.

p.m.

211.298

1.692.229

1.799.785

1.810.740

1.808.753

0

p.m.

p.m.

41.916

4204 Overige personeelslasten

613.736

639.197

657.297

640.809

4205 Personeel van derden

780.594

198.000

128.000

128.000

Lasten 41 Rente en afschrijvingen

Totaal 42 Personeelslasten 4201 Salarissen huidige personeel en bestuurders 4201 Salarissen team dijkverbetering 4202 Sociale lasten 4202 Sociale lasten team dijkverbetering

4206 Uitkeringen voormalig personeel en bestuurders

157.324

138.000

138.000

138.000

Structurele loon- en prijsontwikkeling 2010 (1%)

0

118.230

118.230

0


0

118.487

118.487

0


0

0

0

244.306

11.825.287

12.215.564

12.233.414

12.562.363

Totaal 43 Goederen en diensten van derden 4301 Duurzame gebruiksgoederen

429.404

438.583

433.583

432.083

4302 Overige gebruiks- en verbruiksgoederen

323.810

448.885

433.885

426.835

4303 Energie

392.956

383.748

393.748

379.948

4304 Huur en pachten

505.172

458.888

471.088

474.388

4307 Verzekeringen

171.303

159.811

159.811

165.811

49.101

62.785

62.785

61.785

4309 Onderhoud door derden

7.981.763

1.714.675

1.780.675

1.758.675

4310 Overige diensten door derden

2.554.968

4308 Belastingen

2.490.168

2.461.723

3.096.918

Prijsontwikkeling 2010/2011

0

183.105

183.105

119.822

Prijsontwikkeling 2012

0

0

0

125.851

12.343.675

6.312.203

7.015.598

6.500.166

28.932.274

29.067.901

26.275.939

26.338.091

178.458

0

0

0

Totaal 43a Waterschapsbedrijf Limburg en Belastingsamenwerking BsGW 4310a Bijdrage Waterschapsbedrijf 4310b Verevening kosten WBL met Ws Roer en Overmaas 4310c Bijdrage Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen Totaal

0

0

2.083.535

1.961.509

29.110.732

29.067.901

28.359.474

28.299.600

44 Bijdrage aan derden 4402 Aan overheden 4403 Aan overigen Totaal

116.989

30.000

55.500

54.000

2.965

27.000

27.000

27.000

119.954

57.000

82.500

81.000

45 Toevoegingen aan voorzieningen / onvoorzien 4501 Aan voorzieningen 4502 Onvoorzien Totaal Totaal Lasten


1.737.339

536.000

536.000

536.000

0

218.000

203.377

222.000

1.737.339

754.000

739.377

758.000

60.698.827

55.050.499

55.340.081

55.296.456

- 22 -

Opbrengstensoorten (de baten) Rekening 2010

Begroting 2011

Begroting 2011 (incl wijzigingen)

Begroting 2012

Categorie (€ )

Baten

(€ )

(€ )

(€ )

81 Financiële baten 8101 Externe rentebaten

6.698

40.000

40.000

40.000

8102 Interne rentebaten

1.004.444

720.695

986.582

554.327

8103 Dividenden en bonusuitkeringen

1.365.311

1.365.000

1.365.000

0

2.376.452

2.125.695

2.391.582

594.327

8201 Baten salarissen / sociale lasten

56.088

0

0

0

8202 Uitlening personeel

37.071

0

0

0

93.159

0

0

0

8301 Verkoop grond

70.200

50.000

50.000

50.000

8302 Verkoop duurzame goederen

19.802

0

0

0

611

0

0

0

Totaal 82 Personeel baten

Totaal 83 Goederen en diensten aan derden

8303 Verkoop overige goederen 8304 Opbrengsten uit grond en water

650

0

0

0

967.484

472.600

472.600

424.600

1.058.747

522.600

522.600

474.600

8401 Van overheden

1.526.234

0

0

0

8402 Van overigen

5.020.088

0

0

0

6.546.322

0

0

0

8306 Diensten voor derden Totaal 84 Bijdragen van derden

Totaal 85 Waterschapsbelastingen

11.734.305

12.369.169

12.369.169

13.359.874

8502 Opbrengst watersysteemheffing ingezetenen

6.115.648

6.668.068

6.668.068

7.188.226

8503 Opbrengst watersysteemheffing ongebouwd

2.604.254

3.084.320

3.084.320

3.332.262

54.293

50.805

50.805

54.273

8.726.100

8.706.685

8.706.685

8.614.247

19.621.400

19.538.640

19.538.640

19.591.950

-771.000

-755.000

-755.000

-771.000

1.267.992

600.000

600.000

800.000

49.352.992

50.262.687

50.262.687

52.169.832

228.827

138.000

138.000

138.000

0

0

0

0

1.444.999

1.324.728

1.324.728

1.680.810

8501 Opbrengst waterssyteemheffing gebouwd

8504 Opbrengst watersysteemheffing natuur 8506 Opbrengst zuiveringsheffing bedrijven 8507 Opbrengst zuiveringsheffing huishoudens 4503/04 Kwijtschelding en oninbaarverklaring 8507 Belastingopbrengsten voorgaande jaren Totaal 86 Interne verrekeningen 8601 Onttrekkingen aan voorzieningen 8602 Onttrekkingen aan reserves 8603 Geactiveerde lasten Totaal Totaal Baten Saldo baten minus lasten (resultaat) Dekking uit specifieke bestemmingsreserves

1.673.826

1.462.728

1.462.728

1.818.810

61.101.498

54.373.710

54.639.597

55.057.569

402.671

-676.789

-700.484

-238.887

676.789

700.484

238.887

In de tabellen vergelijken we (conform de voorschriften) de jaarrekening 2010, de begroting 2011, de gewijzigde begroting 2011 en de begroting 2012 met elkaar. In de begroting 2012 zijn de ontwikkelingen tot en met medio 2011 verwerkt. De brutolasten stijgen ten opzichte van de (oorspronkelijke) begroting 2011 van € 55.050.500 naar € 55.296.500 (+ 0,45%).


- 23 -

2.1.1

Toelichting op de kostensoorten (de lasten)

Deze paragraaf geeft een korte toelichting op de soorten kosten binnen onze exploitatiebegroting. Rente en afschrijvingen De kosten van rente en afschrijving bedragen € 7.095.327 (begroting 2011: € 6.643.831). De kosten van rente en afschrijving hebben betrekking op de in het verleden gedane investeringen en geplande investeringsprojecten 2012 (meerjaren investeringsprogramma (MIP)). De afschrijvingskosten bedragen € 4.290.825 en de rentekosten € 2.804.502. Een groot gedeelte van het investeringsprogramma is gebaseerd op de projecten van ons Integraal Waterbeheerplan (vanaf 2012 € 3 miljoen per jaar). Bij uitvoering van projecten nemen de jaarlijkse kapitaallasten sneller toe dan de vrijval uit oude projecten is. Met het oog op kostenbeheersing en kostenbeperking hebben we het investeringsvolume in watersysteemprojecten gefaseerd afgebouwd van € 5 miljoen in 2010, naar € 4 miljoen in 2011 en € 3 miljoen vanaf 2012. Een en ander conform bestuurlijke besluitvorming. De jaarlijkse stijging van de kapitaallasten zet in de toekomst door. Dit komt doordat we elk jaar opnieuw investeren en dat tegelijkertijd de vrijvallende kapitaallasten uit oude investeringen gering zijn. Ook de jaarlijks te betalen bijdrage aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma vanaf 2011 heeft een verhogend effect op de kapitaallastenontwikkeling. Afschrijvingen De afschrijvingskosten 2012 stijgen ten opzichte van 2011 vanwege de doorberekening van de lasten van de investeringsplanning die hoger zijn dan de vrijval van afschrijvingen uit oude investeringen. De stijging is lager dan normaal, omdat onder andere vanwege ombuigingsmaatregelen een investering is komen te vervallen (Flood Information and Warningsystem = FLIWAS) en we het jaarlijkse investeringsvolume voor maatregelen Nieuw Limburgs Peil hebben verlaagd. Het effect van het vervallen van de investering voor directe verkiezingen komt pas in de jaarschijf 2013 tot uitdrukking. Rente Bij het opmaken van de begroting houden we vooraf rekening met de rentelast van de financiering van nieuwe investeringen. Het aantrekken van een externe geldlening levert dus geen extra lasten op voor de begroting, tenzij we meer moeten aantrekken dan vooraf voorzien. In de begroting 2012 hebben we er rekening mee gehouden dat de externe financieringsbehoefte vanwege gepleegde en nieuwe investeringen circa € 30,2 miljoen bedraagt. De laatste keer dat we een langlopende geldlening (€ 20 miljoen) hebben aangetrokken was in januari 2005. In de Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet Fido) staan heldere regels over wanneer een geldlening aangetrokken moet worden. Daarnaast hebben we nog nadere regels gesteld ten aanzien van het risicogedrag in de verordening beleids- en verantwoordingsfunctie Waterschap Peel en Maasvallei 2009. Ons beleid is gericht op het financieren van activiteiten tegen zo laag mogelijke financieringskosten. De financieringsbehoefte neemt afhankelijk van de omvang van het meerjaren investeringsprogramma jaarlijks toe. Daarnaast stijgen de externe rentelasten door de verwachte afname van de eigen financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen). Dit als gevolg van een aantal extra uitgaven 2011 en de besteding van de reserves naar aanleiding van besluitvorming door het algemeen bestuur op 6 oktober 2010 (inzet vrij aanwendbare deel van de reserves). Hierdoor moeten we meer met (duurdere) geldleningen gaan financieren.


- 24 -

Interne rentelasten De interne rentelasten betreffen een ‘fictieve’ rentevergoeding aan de reserves en voorzieningen op basis van de verwachte stand op 1 januari van het betreffende begrotingsjaar. Hierbij houden we rekening met het verwachte rekeningsaldo van het lopende jaar. De verwachte omvang per 1 januari 2012 waarover de interne rentelast is berekend, bedraagt afgerond € 12,3 miljoen. Op basis van een rentepercentage van 4,5% rekenen we circa € 554.000 toe aan onze reserves en voorzieningen, als ware het externe financieringsmiddelen. Dit is circa € 166.000 lager dan het bedrag voor 2011. Per saldo heeft het voorgaande geen invloed op de begroting, omdat we de berekende fictieve rentekosten weer volledig als bespaarde rente (vanwege het hebben van eigen financieringsmiddelen) terugsluizen naar de exploitatie als ‘fictieve’ batenpost (zie interne rentebaten). Het opnemen van deze posten is een wettelijke verplichting. Personeelslasten De geraamde bestuurs- en personeelslasten betreffen alle lasten die verband houden met het huidige en voormalige bestuur en personeel. Hierbij horen het salaris met vaste toelagen van het personeel en bestuur, de uitkeringen en pensioenen ten behoeve van voormalig personeel en de daarop betrekking hebbende sociale lasten. Ook horen hierbij de uitgaven die voortvloeien uit diverse vergoedingsregelingen. We ramen de personeelslasten 2012 op totaal € 12.562.363 (2011: € 12.215.564). Dit is een stijging van € 346.799 waarvan € 253.214 komt door het opzetten van een team dijkverbetering ten laste van de Rijkssubsidie. De feitelijke stijging van de reguliere personeelsgerelateerde kosten bedraagt daarom € 93.585 en dat is 0,77%. De stijging komt lager uit dan de toegepaste indexering van 2% voor 2012 omdat we de gereserveerde structurele loon- en prijscompensatie 2010/2011 voor personeelgerelateerde kosten hebben laten vervallen en ten goede hebben laten komen van het saldo van de begroting. Salarissen huidig personeel en bestuurders De salarissen en vergoedingen van personeel en bestuur worden in 2012 geraamd op € 9.349.281. In 2011 was dat aanvankelijk € 9.203.865. De stijging bedraagt € 145.000 waarvan € 62.000 vanwege de doorgroei in de functieschalen voor dat deel van de personeel dat nog niet op het maximum van de schaal zit. Dit is een stijging die boven op de jaarlijkse indexering komt en eveneens past binnen de gemaakte CAO afspraken. Dit is in lijn met uitgangspunten zoals verwoord in de voorjaarsnota 2011. Tot 2011 hadden we een structurele dienstverleningsovereenkomst met het Waterschapsbedrijf Limburg ter ondersteuning van PenO. Op basis van de evaluatie van de dienstverleningsovereenkomst bleek een andere constructie een meer bevredigende oplossing te zijn voor alle betrokkenen. Deze andere constructie houdt in, dat we de ondersteuning niet meer via de dienstverleningsovereenkomst regelen, maar via een dienstverband voor bepaalde tijd. Hierbij zijn wel de ondersteuningsuren uitgebreid ten opzichte van de oorspronkelijke dienstverleningsovereenkomst. Voordeel van deze constructie is, dat ten opzichte van de dienstverleningsovereenkomst geen BTW is verschuldigd. Overigens merken wij de ondersteuningsuren niet aan als formatie. Als gevolg van het voorgaande stijgen de kosten 2012 met € 83.000. Als tegenhanger van deze stijging hebben we tegelijkertijd de kosten van structurele samenwerking (post personeel van derden) met het Waterschapsbedrijf afgeraamd. In 2012 is de formatie, exclusief team dijkverbetering (3 fte), geraamd op 173,51 fte (2011: 172,68). De stijging heeft te maken met het in het verleden abusievelijk niet ramen van 1 fte voor een beverrattenvanger die bekostigd wordt uit de vergoeding die wij daarvoor ontvangen. Voor het overige heeft er per saldo een afname plaatsgevonden van 0,17 fte.


- 25 -

Salarissen team dijkverbetering Om de kosten van dijkverbetering transparant te maken hebben wij ervoor gekozen de kosten die ten laste komen van de subsidie van het Rijk (‘de € 42 miljoen’) afzonderlijk zichtbaar te maken. De geraamde kosten 2012 hebben betrekking op 3 fte, die het team dijkverbetering vormen binnen de afdeling Projecten en Veiligheid. De kosten worden niet doorgerekend in de waterschapstarieven. Sociale lasten De sociale werkgeverslasten zijn een afgeleide van de berekende bruto loonkosten en overige vergoedingen waarover we sociale werkgeverslasten zijn verschuldigd. De sociale werkgeverslasten van de structurele formatie ramen we ongeveer op hetzelfde niveau als in 2011. Sociale lasten team dijkverbetering Hier zijn de sociale werkgeverslasten opgenomen die betrekking hebben op het team dijkverbetering. Overige personeelslasten Het budget 2012 is nagenoeg gelijk aan het budget 2011. Onder deze post zijn de kosten geraamd van bijvoorbeeld werving en selectie, opleidingen, seminars, arbo maatregelen, geneeskundige dienst en exploitatie van het bedrijfsrestaurant. Personeel van derden Op deze post hadden we in 2011 een bedrag geraamd van € 70.000 voor de structurele samenwerking met het Waterschapsbedrijf Limburg. Vanwege de andere gekozen invulling van ondersteuning voor PenO hebben we de structurele kosten van de samenwerking met het Waterschapsbedrijf afgeraamd. Voor vervanging van personeel bij (langdurige) ziekte, zwangerschapsverlof en dergelijke, hebben wij geen vervangingsbudget geraamd (bedrijfsrisico). Uitkeringen voormalig personeel en bestuurders Dit betreft de verwachte kosten van wachtgelden pensioenverplichtingen voormalig bestuur. Deze worden afgedekt uit een speciaal daarvoor gevormde voorziening (verplicht). Stelpost loon- en prijsontwikkeling In de voorjaarsnota 2011 is aangegeven dat we rekening houden met een structurele loon- en prijsstijging op de personeelslasten van 2% ten opzichte van 2011. De indexering is niet alleen bedoeld voor dekking van de stijging van kosten van het bruto loon uit hoofde van het (nog te sluiten) nieuwe CAO akkoord 2012, maar ook voor stijging van kosten als uitwerking van secundaire arbeidsvoorwaarden en sociale lasten. De structureel gereserveerde ruimte voor loon-/prijsstijgingen 2010 en 2011 hebben we afgeraamd van in totaal € 236.717 naar nul. Hierdoor is er sprake van een geringe stijging van de totale personeelslasten. Goederen en diensten van derden De totale kosten van goederen en diensten van derden bedragen € 6.500.166 (2011: € 6.312.203). De kosten van goederen en diensten die we afnemen van derden bestaan onder andere uit: •

energiekosten, belastingen, verzekeringen, huren en pachten;

•

onderhoudskosten: het uitbestede onderhoud van waterlopen en waterkeringen, onderhoud waterschapshuis en loodsen, werkmaterieel, pompen en dergelijke;


- 26 -

•

overige diensten door derden, zoals juridische en technische advisering door derden, maar ook contributies, lidmaatschappen en bijdragen aan verenigingen (Stichting Toegepast Waterbeheer (STOWA) en Unie van Waterschappen).

Naast verschuivingen tussen de kostensoorten is de wijziging ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2011 het gevolg van: •

het vervallen in 2012 van het incidentele budget (€ 500.000) voor de deelname aan de Floriade;

•

het opvoeren van een bijdrage van € 566.257 als vergoeding voor de afname van Woz gegevens van gemeenten ten behoeve van de aanslagoplegging. Die bijdrage was voorheen opgenomen in de bijdrage aan het Waterschapsbedrijf Limburg. Door de oprichting van de BsGW en een wijziging van voormalige geldstromen naar het Waterschapsbedrijf, betalen we deze voortaan zelf rechtstreeks aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties. Het Ministerie betaalt de vergoeding van de waterschappen vervolgens door aan de gemeenten;

•

een verhoging van het budget voor het onderhoud aan geautomatiseerde systemen met € 40.000. Dit is uitvoering van het besluit met betrekking tot het informatiebeleidsplan (algemeen bestuur van 4 maart 2009) en de voorjaarsnota 2009 (22 april 2009);

•

een verlaging van de stelpost prijscompensatie 2010/2011 met € 63.283 als onderdeel van de door te voeren ombuigingsmaatregelen;

•

een opname van de stelpost voor prijscompensatie (€ 125.851) vanwege de verwachte prijsstijging in 2012;

•

overige per saldo € 19.138 hoger.

Goederen en diensten Waterschapsbedrijf Limburg (WBL) en Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW) Bijdrage Waterschapsbedrijf Limburg Op basis van de begroting 2012 van het Waterschapsbedrijf, bedraagt de te betalen bijdrage aan het Waterschapsbedrijf € 26.338.091. In de begroting 2011 was een bedrag geraamd van € 29.067.901. Dat was het bedrag vóór de oprichting van de gemeenschappelijke regeling BsGW. Het is daarom zuiverder om de raming 2012 te vergelijken met de gewijzigde begroting 2011 waar wél de financiële effecten van de oprichting van de voornoemde regeling in verwerkt waren. Ten opzichte van de gewijzigde begroting stijgt de bijdrage aan het Waterschapsbedrijf met € 62.152. Dit is een stijging van 0,24%. Deze stijging is niet het gevolg van kostenstijgingen bij het Waterschapsbedrijf. De stijging wordt wel veroorzaakt door een stijging van ons aandeel in de verhouding (van 36,07% naar 36,17%) op basis waarvan de individuele bijdrage van de waterschappen wordt berekend. Van de totale bijdrage 2012 van € 26.338.091 heeft € 25.938.091 betrekking op de zuiveringstaak en € 400.000 op de watersysteemtaak (laboratorium Intertek). Bijdrage Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen Met ingang van 2011 is de gemeenschappelijke regeling Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen opgericht. De oprichting is er op gericht zoveel mogelijk financiële en maatschappelijke voordelen te behalen door samenwerking op het gebied van belastingheffing en invordering. Bij de oprichting zijn we er van uitgegaan dat we een structurele besparing realiseren van € 254.000 in 2012, oplopend tot € 358.000 in 2015. De structurele besparing waarmee in 2012 rekening is gehouden bedraagt € 265.000 ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2011.


- 27 -

Bijdragen aan derden Op deze kostensoort worden bijdragen geraamd die we verstrekken aan derden. Er zijn bijdragen geraamd ten behoeve van: •

het projectbureau Maas voor de Kaderrichtlijn Water (€ 15.000);

•

de financiering van de landelijke beverrattenbestrijding ( € 30.000);

•

het project Deltaplan Hoge Zandgronden (€ 24.000);

•

de bijdrage op basis van een bestuurlijk convenant met betrekking tot glastuinbouw en milieu (€ 12.000).

Toevoegingen aan voorzieningen/onvoorzien Voorzieningen De toevoeging aan de voorziening ad € 536.000 bestaat uit de toevoegingen aan: •

de voorziening ‘onderhoud waterschapshuis’ voor de instandhouding van het waterschapshuis (€ 136.000);

•

de voorziening ‘beheer en onderhoud waterkeringen’ (€ 400.000).

Onvoorzien In de begroting is verder een post ter grootte van € 222.000 opgenomen ter dekking van onvoorziene kosten (verplicht). Conform de voorjaarsnota bedraagt deze post circa 0,4% van de totale begroting. Binnen de post onvoorzien is een bedrag van € 50.000 geoormerkt om invulling te geven aan innovaties. De exacte invulling van dit bedrag is op dit moment nog niet bekend. Het oormerken heeft tot doel om te waarborgen dat er budgetruimte beschikbaar is voor het onderzoeken of ten uitvoer brengen van innovaties. 2.1.2

Toelichting op de opbrengstensoorten (de baten)

Deze paragraaf geeft een korte toelichting op de soorten opbrengsten binnen onze exploitatiebegroting. Financiële baten We ramen de financiële baten 2012 op € 594.327 (2011: € 2.125.695). De daling wordt voornamelijk veroorzaakt doordat we de komende jaren niet meer kunnen rekenen op een dividenduitkering van de Waterschapsbank. Aanleiding hiervoor is de economische crisis en de rol van de banken daarin, waardoor het toezicht op de banken verscherpt. Het zogenaamde ‘Basel Committee van Bankentoezichthouders’ heeft onlangs nieuwe, lees strengere, vermogens- en liquiditeitseisen gesteld. Uiterlijk in 2018 moet hieraan worden voldaan. Een nieuwe eis betreft de minimumeis van een zogenaamde leverageratio van 3% (de verhouding tussen het eigen vermogen en het balanstotaal). Omdat de Waterschapsbank hier niet aan voldoet maar daar wel aan moet gaan voldoen, zal de dividenduitkering tot € 0 in 2012 worden afgebouwd om meer eigen vermogen op te bouwen (als één van de maatregelen). Doordat er geen dividend meer wordt uitgekeerd, lopen we elk jaar zo’n € 1.365.000 aan dekkingsmiddelen voor onze begroting mis. In termen van het belastingvolume 2011 van de watersysteemheffing zou, bij ongewijzigd beleid, de belastingopbrengst 2012 met 6,2% moeten stijgen om dit ‘gat’ te dichten. Verder hebben we een opbrengst geraamd van € 40.000 uit externe rentebaten. De overige financiële baten betreffen de bespaarde rente vanwege het kunnen aanwenden van reserves en voorzieningen voor de financiering van onze activiteiten. Zie hiervoor ook de toelichting onder het kopje ‘interne rentelasten’ van de vorige paragraaf.


- 28 -

Goederen en diensten aan derden In 2011 hadden wij al de vergoeding die wij ontvingen voor de muskusrattenbestrijding structureel afgeraamd tot € 0 omdat die taak van rechtswege een waterschapstaak is geworden. In 2012 vervalt de declaratiemogelijkheid bij Rijkswaterstaat voor de inzet van WPM-personeel bij de Maaswerken. Hierdoor is de geraamde inkomstenpost komen te vervallen (€ 80.000 nadeel). Verder hebben wij de inkomsten verhoogd met in totaal € 32.000 vanwege inkomsten uit het uitvoeren van IBRAHYM-berekeningen voor derden en het toezicht op de zwemwaterkwaliteit namens de provincie. Dit als onderdeel van de te nemen ombuigingsmaatregelen. Bijdragen van derden De raming 2012 bedraagt evenals in 2011 € 0. De in 2010 verantwoorde bedragen betroffen de vergoeding van Rijkswaterstaat voor de schadeafhandeling peilopzet Maas en de te verwachten subsidie over de saneringskosten Tungelroysebeek 2010. Waterschapsbelastingen Op basis van de ervaringen van de afgelopen jaren hebben wij een inschatting gemaakt ten aanzien van een structurele post voor extra/nagekomen belastingbaten. Met ingang van de begroting 2009 hebben wij daarom een post opgenomen van € 600.000. Als onderdeel van de door te voeren ombuigingsmaatregelen verhogen wij die raming op basis van ervaringscijfers, met ingang van 2012 tot € 800.000. Het geraamde bedrag voor kwijtschelding en oninbaar wordt in 2012 geraamd op € 771.000. Uitgaande van 7,95% stijging van het belastingvolume van de watersysteemheffing, en een daling van het belastingvolume zuiveringsheffing met 0,14%, groeit de opbrengst uit belastingen van € 50.417.687 naar € 52.140.832. In de afzonderlijke paragraaf ‘waterschapsbelastingen’ gaan wij nader op de belastingen in. Interne verrekeningen Onttrekkingen aan voorzieningen De kosten van de wachtgelden pensioenverplichtingen (2012: € 138.000) halen we uit een specifiek daarvoor gevormde en verplichte voorziening. Geactiveerde lasten Hier verantwoorden we de inzet van personeel op investeringsprojecten. Voor 2012 gaat het om een bedrag van € 1.680.810 (2011: € 1.324.728) Op basis van de verwachte tijdsbesteding 2012 (inzet van personeel), zijn de te activeren kosten hoger dan het te activeren bedrag 2011. De stijging wordt veroorzaakt door de oprichting van een team Dijkverbetering waarvan we de kosten ten laste brengen van de te verwachten subsidie (ca. € 42 miljoen) van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu voor prioritaire dijkverbeteringen. Een en ander overeenkomstig het besluit van het algemeen bestuur (15 december 2010). De door te berekenen organisatiekosten worden berekend op basis van een voorgecalculeerd integraal (afdelings)uurtarief. In dit uurtarief zitten ook overheadkosten verdisconteerd. Een en ander overeenkomstig de bestaande gedragslijn die we volgen bij reguliere watersysteemprojecten. 2.1.3

Incidentele baten en lasten

Er zijn in de begroting incidentele kosten opgenomen vanwege de tijdelijke uitbreiding van 0,5 fte in de periode 2011-2013 ten behoeve van de waterkeringstaak. De kosten die hiervoor in 2011 zijn geraamd bedragen € 40.000. In de meerjarenraming houden we in de jaarschijf 2014 rekening met het vervallen van deze kosten. In de oorspronkelijke begroting 2011 was een incidenteel budget geraamd voor deelname aan de Floriade. Dat budget is in 2012 weer komen te vervallen. Daarnaast worden de


- 29 -

kapitaallasten van een aantal incidentele investeringen afgedekt door incidentele inzet van de reserves (€ 214.887). Ook is in de begroting 2012 een projectbijdrage (tot en met 2014) opgenomen voor het project Deltaplan Hoge Zandgronden (€ 24.000), die ten laste wordt gebracht van de reserves.

2.2

Waterschapsbelastingen

2.2.1

Inleiding

De waterschapsbelastingen en de daarmee gepaard gaande wijzigingen, spelen een belangrijke rol binnen onze begroting. Vandaar dat wij hierna uitvoerig ingaan op de op te brengen belastingen. De uiteindelijke tariefontwikkeling wordt bepaald door twee factoren. Enerzijds is dit de ontwikkeling van de kosten en anderzijds is dit de ontwikkeling in de belastinggrondslagen. In de voorgaande paragrafen zijn we in gegaan op de kostenontwikkeling, dus ligt in deze paragraaf de nadruk op de ontwikkeling van de belastingopbrengsten, belastinggrondslagen en belastingcategorieën. 2.2.2

Belastingopbrengsten 2012

Doel van het belastingstelsel is de bekostiging van waterschapstaken. Waterschappen zijn voor de structurele dekking van de kosten voor uitvoering van de waterschapstaken bijna volledig afhankelijk van de opbrengst uit belastingen. Sinds 2009 kennen we de watersysteemheffing, verontreinigingsheffing (directe lozingen op ons watersysteem) en zuiveringsheffing (indirecte lozingen). Op de verontreinigingsheffing wordt verder niet ingegaan, omdat de opbrengsten onderdeel uitmaken van de totale watersysteemtaak en de opbrengsten verwaarloosbaar zijn omdat de gemeentelijke overstorten zijn vrijgesteld. Rekening houdende met het halen van € 238.887 uit de bestemmingsreserves, stijgt het totale belastingvolume (watersysteem- en zuiveringstaak) van € 50,417 miljoen in 2011 naar € 52,141 miljoen in 2012. Dit is een stijging van 3,42%. Volgens de ontwerpbegroting 2012 wordt € 23,935 miljoen gedekt uit de belastingopbrengsten van de watersysteemheffing. In 2011 was dat € 22,172 miljoen. Dit is een stijging van 7,95%. Nadat de direct toe te rekenen kosten aan de betreffende categorieën zijn toegerekend, dient volgens de geldende kostentoedelingsverordening daarvan te worden opgebracht: •

30,0% door ingezetenen;

•

55,5% door gebouwd;

•

14,3% door ongebouwd;

•

0,2% door natuur.

Het op te halen belastingbedrag van de zuiveringsheffing 2012, zijnde € 28,206 miljoen, wordt omgeslagen over het aantal vervuilingseenheden in ons verzorgingsgebied. Gebaseerd op de kostenverdeling zoals vastgelegd in de kostentoedelingsverordening zijn de opbrengsten naar belastingcategorie als volgt:


- 30 -

Ontwikkeling opbrengsten

Rekening

Begroting

Begroting

2010

2011

2012

(€)

(€)

(€)

Watersysteemheffing

Stijging 2012 t.o.v. 2011

Categorie

Gebouwd

11.734.305

12.369.169

13.359.874

8,01%

Categorie

Ongebouwd

2.604.254

3.084.320

3.332.262

8,04%

Categorie

Ingezetenen

6.115.648

6.668.068

7.188.226

7,80%

54.293 20.508.500

50.805 22.172.362

54.273 23.934.635

6,83% 7,95%

Categorie

Natuur Totaal watersysteemheffing

Zuiveringsheffing Categorie

19.621.400

19.538.640

19.591.950

0,27%

Categorie

Bedrijven Totaal zuiveringsheffing

8.726.100 28.347.500

8.706.685 28.245.325

8.614.247 28.206.197

-1,06% -0,14%

Totaal opbrengsten belastingen

48.856.000

50.417.687

52.140.832

3,42%

Huishoudens

De belastingopbrengsten uit de watersysteemheffing stijgen voor alle categorieën (met uitzondering van natuur) met een percentage van rond de 8%. De totale opbrengsten uit de zuiveringsheffing nemen iets af, waarbij we tegelijkertijd een toename zien van de opbrengst uit de zuiveringsheffing bij huishoudens en een afname bij de bedrijven. Dekkingspercentage structurele kosten door belastingopbrengsten De structureel te dekken kosten 2012 (na correctie van de incidentele posten ten laste van de reserve) bedragen in totaal € 52.140.832. Hiervan heeft een bedrag van € 23.934.635 betrekking op te dekken kosten watersysteembeheer en € 28.206.197 op zuiveringsbeheer. Gelet op de totaal te dekken structurele kosten 2012 en het dekkingsvoorstel, bedragen de dekkingspercentages van de belastingen voor het watersysteembeheer 100% en het zuiveringsbeheer 100%. Bestemmingsreserve tariefsegalisatie De bestemmingsreserve tariefsegalisatie is bedoeld om in te zetten voor een evenwichtige en gelijkmatige tariefsontwikkeling. Omdat in 2012 de structurele lasten ook structureel worden afgedekt, is inzet van deze reserve voor het doel zoals hiervoor beschreven niet nodig. Bovendien zal deze reserve naar verwachting in 2012 nagenoeg leeg zijn. Kwijtscheldingsbeleid Het kwijtscheldingsbeleid wordt uitgevoerd door de BsGW en zijn gebaseerd op het rapport ‘Financiële gevolgen Kwijtscheldingsbeleid Limburgse Waterschappen’ van maart 2001. Het geraamde kwijtscheldingsbedrag voor 2012 bedraagt € 539.000 (afgerond circa 1% van de waarde van de op te leggen aanslagen overeenkomstig de voorjaarsnota 2011). Huishoudens die de waterschapsbelastingen niet kunnen betalen, kunnen aanspraak maken op de kwijtscheldingsregeling. De kwijtscheldingsregeling is in wezen een vangnet voor de financieel minder bedeelden. Belastingtarieven 2012 Nadat we per categorie het op te brengen belastingbedrag hebben bepaald op basis van de kostentoedelingsverordening, wordt het tarief bepaald aan de hand van een wiskundige breuk:


- 31 -

€ belastingvolume categorie Tarief

= aantal eenheden / waarde

Uit de formule kan worden afgeleid dat wanneer we de kosten beheersen, dit niet hoeft te betekenen dat we het tarief beheersen. De kosten (en daarmee indirect het belastingvolume) zijn beïnvloedbaar, echter externe ontwikkelingen die de grootheid in de noemer van de breuk bepalen níet (bijvoorbeeld aantal ingezetenen, Woz-waarde). Wanneer het belastingvolume (de teller) van het ene op het andere jaar hetzelfde blijft, maar bijvoorbeeld het aantal ingezetenen (de noemer) daalt, is er toch sprake van een tariefstijging door externe factoren. In feite hebben we met zo’n situatie te maken in 2012 voor wat betreft de zuiveringsheffing. Het belastingvolume van de zuiveringsheffing daalt, echter het tarief stijgt doordat de het aantal belastbare vervuilingseenheden (de noemer) relatief harder daalt. De gemeenschappelijke regeling Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (en voorheen de Unit Waterschapsheffingen van het Waterschapsbedrijf) verstrekt jaarlijks de gegevens met betrekking tot het aantal ingezetenen, Woz-waarde, vervuilingseenheden en dergelijke. Dit wordt afgeleid uit het register van belastingplichtigen (cohier) van het lopend belastingjaar. Van bekende ontwikkelingen wordt een inschatting gemaakt van het effect op de meerjarige ontwikkeling van de belastingmaatstaven. Die gegevens dienen vervolgens als basis om te komen tot de uiteindelijke tariefvaststelling (decembervergadering algemeen bestuur). Om te komen tot een prognose van de voorlopige tarieven 2012 gaan we uit van de volgende grootheden: •

het aantal te belasten woonruimten stijgt met 1.500 ten opzichte van 2011;

•

de totale Woz-waarde van gebouwd neemt ten opzichte van het werkelijke cohier 2011 af met 2,5% tot € 47,3 miljard. In de waarde is een 2,5% daling verdisconteerd als gevolg van dalende marktprijzen van huizen en gebouwen gedurende 2010 (waardepeildatum 1 januari 2011) en een beperkte stijging van 0,25% vanwege toename van het gebouwenbestand. Het percentage van de dalende marktprijzen is gebaseerd op de Voortgangsrapportage uitvoering Wet Woz van medio 2011 van gemeenten in ons gebied;

•

het aantal hectares per deelcategorie wegen, overig ongebouwd en natuurterreinen handhaven we op het niveau van 2011.

In de volgende tabel zijn de gehanteerde uitgangspunten voor berekening van de belastingtarieven samengevat. Omvang belastingmaatstaven (aantal x 1000)

Categorie

Rekening

Prognose

Prognose

2010

2011

2012

Watersysteem

Watersysteem

Watersysteem

160,6

159,5

161,0

49,1

47,1

47,3

Ingezetenen

Maatstaf

Aantal ingezetenen

Categorie

Gebouwd

Maatstaf

Belastbare Woz-waarde (x € 1 mrd)

Categorie

Ongebouwd

Maatstaf

Hectares wegen

Maatstaf

Hectares overig ongebouwd

Categorie

Natuur

Maatstaf

Hectares natuur


8,6

8,7

8,7

66,8

72,5

72,5

28,0

24,1

24,1

- 32 -

Wanneer we het uiteindelijke tarief gaan bepalen, rekenen we met niet-afgeronde getallen. Ontwikkeling vervuilingseenheden (aantal x 1000) 2010

2011

2012

398,0

396,0

397,0

177,0

176,5

174,5

Vervuilingseenheden zuiveringsheffing Categorie

Huishoudens

Maatstaf

Vervuilingseenheden

Categorie

Bedrijven

Maatstaf

Vervuilingseenheden

Het aantal vervuilingseenheden in ons gebied voor bedrijven neemt voornamelijk af door de effecten van de economische crisis (minder productie waardoor minder vervuiling bij meetbedrijven) en door optimalisatie van bedrijfsprocessen. Voor wat betreft het aantal belastbare vervuilingseenheden huishoudens gaan we er van uit dat er sprake is van een lichte toename. De aannames zijn onder andere gebaseerd op onderzoeken naar bevolkingsontwikkeling, de vastgestelde Provinciale Woonvisie 20102015, het vestigingenregister Limburg (VRL), het Programma Werklocaties Limburg 2008-2020 als uitwerking van het POL2006. Op basis van het voorgaande komen we tot de volgende voorlopige tarieven voor de watersysteemheffing en de zuiveringsheffing. Tarieven watersysteemheffing 2011-2012 2011 Categorie Maatstaf Categorie Maatstaf Categorie Maatstaf Maatstaf Categorie Maatstaf

Ingezetenen Per ingezetene Gebouwd % van Woz-waarde Ongebouwd Hectares wegen Hectares overig Natuur Hectares

€

41,81

2012

€

0,0263

44,65 0,0282

€ €

68,56 34,28

€ €

74,06 37,03

€

2,11

€

2,25

De groei van het aantal ingezetenen heeft ten opzichte van de groei van het belastingvolume voor ingezetenen, een verlagend effect op de procentuele stijging van het tarief. De daling van de Woz-waarde heeft weliswaar een verhogend effect op het tarief voor gebouwd (ten opzichte van de groei van het belastingvolume), maar door de daling van de Woz-waarde op de aanslag wordt dit effect geneutraliseerd. Omdat we bij de tarievenberekening voor gebouwd uitgaan van een gemiddelde daling over heel Noorden Midden-Limburg, kunnen er echter door afwijkingen in individuele gemeenten toch verschillen ontstaan. Bij de definitieve tariefvaststelling 2012 in december 2011 (door het algemeen bestuur), gaan we uit van de meest recente prognose van de Woz-waarde. Tarieven zuiveringsheffing 2011 Zuiveringsheffing Categorie Maatstaf Categorie Maatstaf

Huishoudens Per vervuilingseenheid Bedrijven Per vervuilingseenheid

2012 Zuiveringsheffing

€

49,34

€

49,35

€

49,34

€

49,35


- 33 -

Ondanks de daling van het totale belastingvolume van de zuiveringsheffing in 2012, stijgt het tarief per vervuilingseenheid. Dit komt omdat de daling van het aantal belastbare vervuilingseenheden relatief groter is dan de daling van het belastingvolume van de zuiveringsheffing, waardoor het tarief toch stijgt (zie ook uitleg bij wiskundige breuk voor berekening tarief). Lastendruk Als gevolg van de hogere tarieven 2012 neemt de lastendruk voor belastingplichtigen toe. Diegene die de lasten niet kunnen dragen kunnen gebruik maken van het vangnet (de kwijtscheldingsregeling). Om een beeld te kunnen vormen van wat een en ander betekent voor de lastendruk, hebben we een aantal voorbeelden uitgewerkt. Een en ander onder voorbehoud van veranderingen in de persoonlijke situatie en afwijkingen in individuele gemeenten ten opzichte van de gemiddelde verwachte daling van de Woz-waarde in ons hele gebied. Voorbeeld 1: •

huishouden bestaande uit meerdere personen;

•

waarde eigen woning per 1 januari 2010 € 250.000 (belastingjaar 2011);

•

waarde eigen woning per 1 januari 2011 € 243.750 (belastingjaar 2012).

Vanwege de verwachte waardedaling van de marktprijzen met gemiddeld 2,5%, is de waarde van de eigen woning gedaald. De lastendruk 2011/2012 ziet er uit als volgt: Lastendruk

Lastendruk

Lastendruk

2011

2012

Watersysteemheffing: Gebouwd (*) Ingezetenen

€ €

65,75 41,81

€ €

68,74 44,65

Zuiveringsheffing: Meerpersoons huishouden 3ve

€

148,02

€

148,05

Totaal van de heffingen

€

255,58

€

261,44

Toename t.o.v. 2011 Toename % t.o.v. 2011 (*) Woz belastingjaar 2011 Woz belastingjaar 2012 -/- 2,5 % t.o.v. 2011

€

€ €

5,86 2,29%

250.000 243.750

De totale toename in 2012 is in dit voorbeeld € 5,86 op jaarbasis, een stijging van de lastendruk van 2,29%. Voorbeeld 2: •

agrarisch bedrijf met 25 hectare landbouwgrond;

•

waarde bedrijfsruimte en ondergrond 1 januari 2010 € 500.000 (belastingjaar 2011);

•

waarde bedrijfsruimte en ondergrond 1 januari 2011 € 487.000 (belastingjaar 2012);


- 34 -

Berekening lastendruk

Lastendruk 2011

Lastendruk 2012

Watersysteemheffing agrarisch bedrijf: Gebouwd (*) Watersysteemheffing ongebouwd (25 ha.)

€ €

131,50 857,00

€ €

137,48 925,75

Zuiveringsheffing agrarisch bedrijf: Zuiveringsheffing 3ve

€

148,02

€

148,05


€

1.136,52

€

1.211,28


€

€ €

74,76 6,58%

500.000 487.500

De toename van het aanslagbedrag 2012 is in dit voorbeeld € 74,76 op jaarbasis, een stijging van 6,58%. Omdat de zuiveringsheffing procentueel een lager aandeel heeft in het totaal van de heffingen, is het dempende effect van de beperkte stijging van de zuiveringsheffing op de totale lastendruk stijging kleiner in vergelijking met de andere voorbeelden. Daar staat tegenover dat voor een bedrijfsruimte geldt dat drie vervuilingseenheden ook wel het minimale is. Afhankelijk van het soort agrarisch bedrijf en de activiteiten die daar plaatsvinden kan het aantal vervuilingseenheden oplopen tot bijvoorbeeld 100 (bijvoorbeeld bij een champignonkweker) waardoor de stijging van de lastendruk ten opzichte van 2011 veel lager kan uitvallen. Ook is er een verband tussen bezit van het aantal hectares en stijging van de lastendruk. Naarmate er sprake is van het bezit meer hectares, is de stijging van de lastendruk ook hoger. Voorbeeld 3: •

huishouden bestaande uit meerdere personen;

•

huurder.


Lastendruk 2011

Lastendruk 2012

Watersysteemheffing: Ingezetenen

€

41,81

€

44,65

Zuiveringsheffing: Meerpersoons huishouden (3ve)

€

148,02

€

148,05


€

189,83

€

192,70

Toename t.o.v. 2011 Toename % t.o.v. 2011

€

2,87 1,51%

De toename van het aanslagbedrag 2012 is in dit voorbeeld € 2,87 op jaarbasis, een stijging van 1,51%. Voorbeeld 4: •

huishouden bestaande uit 1 persoon;

•

huurder.


- 35 -


Lastendruk 2011

Lastendruk 2012

Watersysteemheffing: Ingezetenen

€

41,81

€

44,65

Zuiveringsheffing: Éénpersoons huishouden (1ve)

€

49,34

€

49,35


€

91,15

€

94,00

€

2,85 3,13%

Toename t.o.v. 2011 Toename % t.o.v. 2011

De toename van het aanslagbedrag 2012 is in dit voorbeeld € 2,85 op jaarbasis, een stijging van 3,13%. Voorbeeld 5 •

eenpersoonshuishouden

•

waarde eigen woning per 1 januari 2010 € 250.000 (belastingjaar 2011);

•

waarde eigen woning per 1 januari 2011 € 243.750 (belastingjaar 2012).

Lastendruk

Lastendruk 2011

Lastendruk 2012

Watersysteemheffing: Gebouwd (*) Ingezetenen

€ €

65,75 41,81

€ €

68,74 44,65

Zuiveringsheffing: Eenpersoons huishouden 1ve

€

49,34

€

49,35


€

156,90

€

162,74


€

€ €

5,84 3,72%

250.000 243.750

De toename van het aanslagbedrag 2012 is in dit voorbeeld € 5,84 op jaarbasis, een stijging van 3,72%.

2.3

Weerstandsvermogen

In juli 2005 heeft uw bestuur de nota ‘Reserves en voorzieningen’ vastgesteld. De in deze nota opgenomen voorstellen tot herijking van reserves en voorzieningen hebben we in de begroting 2006 geïmplementeerd en actualiseren we van jaar tot jaar. 2.3.1

Algemene reserves

We kennen twee algemene reserves, te weten: •

een algemene reserve watersysteem (geraamde stand 1 januari 2012: € 1.874.629 positief);

•

een algemene reserve waterzuivering (geraamde stand 1 januari 2012: € 2.250.531 positief).


- 36 -

Verkorte staat reserves en voorzieningen 1.000) Verkorte staat reserves en voorzieningen Eigen vermogen

(x € Stand per 1 januari

Algemene reserve watersysteem Algemene reserve waterzuivering Bestemmingsreserve tariefsegalisatie (vrij inzetbaar) Bestemmingsreserves met specifieke bestemming Totaal eigen vermogen (a)

Verminderingen

Stand per 31 december

2012

2012

2012

2012

1.875 2.251 1.872 11.313 17.311

0 0 0 2.300 2.300

0 0 1.872 8.291 10.163

1.875 2.251 0 5.322 9.448

1.733

536

1.073

1.196

19.044

2.836

11.236

10.644

Voorzieningen (b) Totaal reserves en voorzieningen (a+b)

Vermeerderingen

In de nota ‘Reserves en voorzieningen’ hebben we normen opgenomen voor de gewenste hoogte van de algemene reserves. Streefniveau is een hoogte van 7,5% van de netto kosten per taak, waarbij het minimum niveau is bepaald op 5% en het maximum niveau op 10%. Toetsing algemeen weerstandsvermogen (€ x 1000) Algemene reserve (weerstandsvermogen)

Watersysteem 23.935

Zuivering

Streefniveau is 7,5% van netto structurele kosten zijnde

1.795

2.115

Geraamde stand 31 december 2012 Afwijking ten opzichte van streefniveau (7,5%) in geld

1.875 80

2.250 135

Bandbreedte op basis van begroting 2012: Minimaal niveau 5 % van netto structurele kosten Maximaal niveau 10 % van netto structurele kosten

1.197 2.394

1.410 2.821

Netto structurele kosten in jaarrekening 2012

28.206

Toetsing:

Op basis van het voorgaande concluderen we dat de omvang van het weerstandsvermogen voor het watersysteem 7,83% bedraagt en die voor de zuivering 7,98% van de netto structurele kosten 2012. Deze uitkomsten passen binnen de afgesproken normen. 2.3.2

Bestemmingsreserves

Bestemmingsreserves (x € 1.000)

Bestemmingsreserves Tariefsegalisatie Saneringskosten Tungelroyse beek Hoogwaterbestrijding Stimulering verbetering watersystemen Mobiliteit Dekking kapitaallasten Bedrijfsvoering 2012 en verder Totaal bestemmingsreserves

Stand per 1 januari 2012 1.872 4.877 400 1.400 701 3.935 0 13.185

Stand per 31 december 2012 0 0 400 0 451 2.621 1.850 5.322

Directe onttrekkingen of toevoegingen aan reserves mogen volgens de voorschriften niet plaatsvinden. Dit betekent dat de kosten die uit een bestemmingsreserve worden gedekt, eerst in de exploitatie (Verlies- en


- 37 -

Winstrekening) verantwoord moeten worden. Daarna moet het rekening/begrotingssaldo worden bepaald. En dan pas wordt via resultaatbestemming de inzet van de bestemmingsreserves zichtbaar gemaakt. Voor de beeldvorming met betrekking tot het verwachte verloop van de reserves, houden wij in deze paragraaf toch rekening met de inzet van de reserves.

Bestemmingsreserve ‘Tariefsegalisatie’ Deze reserve vindt haar oorsprong in de jaarrekening 2005. Deze bestemmingsreserve is bedoeld om, indien de algemene reserves aan de maat zijn, rekening-/begrotingoverschotten in te storten. Deze kunnen we op een later moment inzetten om de tarieven te egaliseren en/of om deze minder hard en/of gelijkmatiger te kunnen laten stijgen in de toekomst. In feite is er sprake van een instrument waarmee we een evenwichtiger tarievenbeleid kunnen voeren of waarmee we incidentele uitgaven kunnen bekostigen. Op basis van de extra uitgaven 2011 (onder andere hoogwatergolf) als ook tegenvallende inkomsten van dividend 2011 en de HWBP bijdrage 2011, verwachten we dat na verwerking van het rekeningsresultaat 2011 dat deze reserve eind 2012 leeg is.

Bestemmingsreserve ‘Saneringskosten Tungelroysebeek’ Als achtervang voor de kosten van de bodemsanering Tungelroysebeek hebben we een bedrag gereserveerd. De kosten in enig jaar moeten volgens de regels voor verslaglegging, als kosten/verlies in de exploitatie verantwoord worden. De te verwachten subsidie over de gemaakte kosten moet als inkomst verantwoord worden. Het verschil is het bedrag dat wij als waterschap voor onze rekening nemen en via het jaarrekeningbesluit verrekenen met deze bestemmingsreserve. We verwachten dat na verwerking van het rekeningsresultaat 2011, deze reserve eind 2012 opgebruikt is.

Bestemmingsreserve ‘hoogwaterbestrijding’ De bestemmingsreserve ‘hoogwaterbestrijding’ is bedoeld om de variabele kosten bij een hoogwatergolf te dekken. Conform eerder gemaakte afspraken hebben we de noodzakelijke omvang bepaald op € 400.000. Weliswaar hebben we begin 2011 een lang aanhoudende hoogwatergolf gehad die voor extra kosten heeft gezorgd, het aanspreken van deze bestemmingsreserve gebeurd wanneer alle andere waterschapsbudgetten geen soelaas bieden. Een en ander zal bij de jaarrekening 2011 definitief zijn beslag krijgen. Op dit moment gaan we er nog vanuit dat de kosten uit andere waterschapsbudgetten betaald kunnen worden.

Bestemmingsreserve ‘stimulering verbetering watersystemen’ Deze reserve wordt ingesteld om mogelijkheden te creëren om derden te stimuleren maatregelen te nemen die leiden tot verbetering van het watersysteem. In de voorjaarsnota 2008 hebben we aangekondigd dat we gemeenten willen stimuleren om de gemeentelijke overstorten op ons watersysteem aan te pakken. In de begroting 2009 hebben we hiervoor in totaal een bedrag vrijgemaakt van € 3 miljoen. Als onderdeel van het pakket 3 om ruimte te creëren binnen onze begroting, wordt gelet op de reeds aangegane verplichtingen, een bedrag van € 1 miljoen van deze reserve afgeroomd en toegevoegd aan de bestemmingsreserve ‘bedrijfsvoering 2012 en verder’.

Bestemmingsreserve ‘mobiliteit’ De mens is de belangrijkste productiefactor voor een organisatie. Het is daarom van belang dat de kennis en vaardigheden van de mensen kwalitatief op peil blijven. Dat kan alleen wanneer we in mensen blijven investeren. Als dat niet gebeurt vermindert de waarde, net als bij een ander kapitaalgoed. Daarnaast is het zo dat wanneer er discrepanties zijn in de organisatie, er ruimte moet zijn om deze aan te pakken. Met


- 38 -

de vorming en het kunnen beschikken over deze reserve, kunnen we de mobiliteit van het personeel bevorderen/stimuleren. Bij concrete inzet zal (eventueel achteraf) een begrotingswijziging worden gemaakt (kosten moeten eerst in exploitatie verantwoord worden).

Bestemmingsreserve ‘dekking kapitaallasten’ Op basis van de nieuwe voorschriften voor de waardering en afschrijving van investeringen op de balans, mogen bestemmingsreserves niet meer rechtstreeks in mindering worden gebracht op de investering of andersom. De bestemmingsreserve en de ‘bruto’ investering blijven zichtbaar op de balans waarbij de bestemmingsreserve evenredig via resultaatbestemming vrijvalt ten gunste van dekking van het rekening/begrotingssaldo. Een en ander als gevolg van door het algemeen bestuur genomen besluiten. In 2012 valt in totaal € 214.887 vrij ten gunste van het begrotingssaldo voor de dekking van de kapitaallasten van deze investeringen. Als onderdeel van het pakket 3 om incidentele ruimte te creëren binnen onze begroting, worden de gereserveerde middelen ter grootte van € 2,5 miljoen voor herstelmaatregelen Nieuw Limburgs Peil, afgeroomd met € 1 miljoen tot een bedrag van € 1,5 miljoen. Het bedrag van € 1 miljoen voegen we toe aan de bestemmingsreserve ‘bedrijfsvoering 2012 en verder’. Ook de vrijkomende middelen (€ 99.510) vanwege het laten vervallen van de investering in het Flood Information and Warningsystem, voegen we toe aan de bestemmingsreserve ‘bedrijfsvoering 2012 en verder’.

Bestemmingsreserve ‘bedrijfsvoering 2012 en verder’ In 2012 gaan we door het doorvoeren van maatregelen uit het besparingen-/ombuigingenpakket 3 ’ruimte creëren’, incidentele ruimte vrijmaken binnen onze reserves. De vrijgemaakt incidentele ruimte willen we onderbrengen in een nieuw te vormen bestemmingsreserve ‘bedrijfsvoering 2012 en verder’. Deze reserve zullen we onder andere inzetten om (organisatie)wijzigingen als gevolg van beleidswijzigingen uit besparings-/ombuigingspakket 2, te kunnen realiseren. Daarnaast willen we met deze reserve de kwetsbaarheid van de organisatie verminderen. We hebben het niet alleen over te treffen maatregelen 2012, maar ook de jaren daarna. Bij concrete inzet zal (eventueel achteraf) een begrotingswijziging worden gemaakt (kosten moeten eerst in exploitatie verantwoord worden). Afhankelijk van hoe een en ander zich de komende jaren ontwikkelt, kan in principe altijd een heroverweging plaatsvinden ten aanzien van het bestedingsdoel van deze reserve. Dat geldt dan voor dat deel van deze reserve, waarop geen financieel/juridische verplichtingen rusten. 2.3.3

Voorzieningen

Voorzieningen (x € 1.000)

Voorzieningen Wachtgeld-/pensioenverplichtingen vm bestuur Onderhoud waterschapshuis Beheer en onderhoud waterkeringen Natschade peilopzet Maas Totaal voorzieningen

Stand per 1 januari 2012 333 139 200 1.061 1.733

Stand per 31 december 2012 195 125 300 576 1.196

Voorziening ‘Wachtgeld-/pensioen verplichtingen’ Met ingang van 2006 moeten we voor wachtgelden pensioenverplichtingen voor voormalige bestuurders een voorziening vormen ter grootte van de verwachte toekomstige verplichting. De toekomstige verplichting wordt jaarlijks bij het opmaken van de jaarrekening opnieuw berekend. Dan vindt ook eventuele bijstorting of vrijval plaats ten laste respectievelijk ten gunste van de exploitatie (Verlies- en


- 39 -

Winstrekening). Voor het afdekken van de geraamde kosten 2012 halen we een bedrag van € 138.000 uit de voorziening ‘Wachtgelden en pensioenverplichtingen voormalig bestuurders’.

Voorziening ‘Onderhoud waterschapshuis’ Met ingang van 2007 hebben we een voorziening ingesteld voor het onderhoud van het waterschapshuis (waterschapskantoor Venlo). De jaarlijkse storting bedraagt, op basis van het beheerplan voor het waterschapshuis, € 136.000. Voor het uitvoeren van diverse onderhoudswerkzaamheden in 2012 hebben we naar verwachting € 150.000 nodig en halen we dit uit de voorziening.

Voorziening ‘Beheer en onderhoud waterkeringen’ Met ingang van 2011 hebben we een voorziening ingesteld voor het beheer en onderhoud van waterkeringen. De jaarlijkse storting in de voorziening is begroot op € 400.000. Voor het uitvoeren van het onderhoud verwachten we in 2012 een bedrag van € 300.000 nodig te hebben uit de voorziening.

Voorziening ‘Natschade peilopzet Maas’ Dit is een voorziening voor claims van ingezetenen en bedrijven. In 2010 hebben wij een bedrag ontvangen van Rijkswaterstaat ter grootte van € 1.526.234 ter afhandeling van schadeclaims die het gevolg kunnen zijn van de verhoging van het peil van de Maas (traject Sambeek-Grave). Het waterschap heeft een bestuursakkoord met Rijkswaterstaat om deze claims af te handelen. Het gaat hier om het treffen van een voorziening voor aanwezige risico’s en te verwachten verplichtingen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten. In 2014 vindt evaluatie plaats met Rijkswaterstaat. 2.3.4

Prognose balans 2012

Als basis voor de berekening van de kapitaallasten, die voortvloeien uit de in het verleden gedane investeringen, hebben we de staat van vaste activa begroting 2012 genomen. Daarin hebben we ook de investeringsprogramma’s tot en met 2011 verwerkt.

2.4

Financieringsparagraaf

Vermogensbehoefte 2012-2016 Als gevolg van onze dagelijkse activiteiten is er continu een ingaande en uitgaande geldstroom via onze rekening courant. Via de rekening courant doen we niet alleen reguliere uitgaven (bijvoorbeeld salarissen) maar ook investeringsuitgaven. Uitgaande van een sluitende jaarbegroting zorgen de investeringsuitgaven ervoor dat er een vermogensbehoefte (financieringsbehoefte) op lange termijn bestaat. In de bedrijfseconomie wordt als vuistregel gehanteerd dat reguliere uitgaven (exploitatie-uitgaven) met ‘kort geld’ gefinancierd mogen worden (zoals bijvoorbeeld de rekening courant) en investeringsuitgaven met ‘lang geld’ (looptijd geldlening langer dan één jaar). Het doel is de financieel-economische kwetsbaarheid te minimaliseren en de continuïteit op langere termijn te waarborgen (solvabiliteit). Op grond van het voorgaande kan de financieringsstructuur van een organisatie op hoofdlijn worden afgelezen aan de verhouding tussen de afschrijvingen op investeringen en de aflossingen op geldleningen. Wanneer deze verhouding nagenoeg (structureel) 1:1 is, zou men kunnen concluderen dat investeringen zijn gefinancierd met vaste geldleningen met een looptijd die nagenoeg aansluit bij de investerings- en kapitaalbehoefte op langere termijn. Voor een (semi-) overheidsorganisatie geldt echter een uitzonderlijke situatie, omdat financieringsbeslissingen naast het wettelijke kader vooral worden geleid door het kostenaspect. De continuïteit staat niet of nauwelijks ter discussie.


- 40 -

Als we kijken naar de verhouding tussen afschrijvingen en aflossingen in de begroting 2012, dan is die verhouding ongeveer 3:1 (€ 4.290.825 : € 1.350.756). Hieruit kunnen we concluderen dat we tot op heden de gepleegde investeringen veelal met ‘kort geld’ en interne financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen) hebben gefinancierd. De wettelijke kaders geven tot op zekere hoogte de ruimte voor deze benaderingswijze. Wij maken maximaal gebruik van die ruimte zolang de rentetarieven voor ‘kort geld’ voordeliger zijn en een stijging van de ‘lange rente’ niet te verwachten is. Op deze wijze houden we de financieringskosten voor ons waterschap zo laag mogelijk. Dit zolang we ons binnen de gestelde kaders van de Wet Fido (de renterisico-norm en de kasgeldlimiet) begeven. Bij het opmaken van de begroting houden we vooraf rekening met de rentelast van de financiering van nieuwe investeringen. De rentelasten dekken we in de begroting door de rentecomponent in de kapitaallasten van investeringen. Wanneer we namelijk een nieuwe investering in het investeringsprogramma opnemen, ramen we kapitaallasten die bestaan uit een afschrijvingskostencomponent en een rentekostencomponent. Door deze laatste in de begroting als last op te nemen, hebben we de financieringskosten voor de investering afgedekt. Het aantrekken van een externe geldlening levert dus geen extra lasten op voor de begroting, tenzij we meer moeten aantrekken dan vooraf voorzien of rentepercentages hoger zijn. In de begroting 2012 hebben we de financieringsbehoefte voor eind 2012 berekend op afgerond € 30 miljoen. In de Wet Fido staan heldere regels over wanneer een geldlening aangetrokken moet worden. De externe financieringsbehoefte op lange termijn neemt op basis van de verwachte beschikbaarheid van interne financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen), de aflossingen op de huidige geldleningen en het meerjaren investeringsprogramma, met zo’n € 4 tot € 5 miljoen per jaar toe. Renteontwikkeling 2012-2016 in relatie tot de meerjarenraming De onrust op de financiële markten levert onzekerheden op ten aanzien van de renteontwikkeling. Naar verwachting zal de rente, vanwege krapte op de internationale kapitaalmarkt en onder invloed van economisch herstel, de komende jaren stijgen. In de meerjarenbegroting is uitgegaan van een rentepercentage van 4,5% voor 2012, 5% voor 2013 en 5,5% vanaf 2014. Een en ander conform de voorjaarsnota 2011. Reserves en voorzieningen Het bedrag van de reserves en voorzieningen wenden we aan voor de financiering van investeringen. Dit levert een besparing op ten aanzien van de rentelasten. Indien we reserves en/of voorzieningen gaan besteden betekent dit een stijging van de externe rentelasten. We moeten dan namelijk ‘vreemd geld’ (in de vorm van een geldlening) aantrekken, waarvan de rentekosten volledig ten laste van de exploitatie komen. Rentegevoeligheid Zoals eerder aangegeven, houden we in de meerjarenraming rekening met de financieringslasten van investeringen. De rentegevoeligheid van onze begroting hangt af van hoe de rente zich ontwikkeld ten opzichte van de begrote rentepercentages. De rentegevoeligheid moet in relatie worden gezien met de nieuw af te sluiten geldleningen voor de te plegen investeringen of herfinancieringen. De rentegevoeligheid van de huidige leningportefeuille is nihil, omdat we over de hele looptijd vaste percentages hebben afgesloten. We kunnen rentegevoeligheid meetbaar maken door te berekenen wat het betekent als de rente 1% hoger uitvalt dan geraamd. Uitgaande van de financieringsbehoefte van € 30 miljoen eind 2012 en een jaarlijks gemiddelde oplopende financieringsbehoefte van circa € 5,0 miljoen in 2013-2016,


- 41 -

zouden de rentelasten in 2016 zo’n € 0,5 miljoen hoger zijn dan wat nu is geraamd in de meerjarenraming. De Kasgeldlimiet en renterisico-norm Op 1 januari 2001 is de Wet Fido in werking getreden. Deze wet vervangt de Wet Financiering lagere overheden (Wet Filo), die sinds 1987 van kracht was. De Wet Fido heeft kort gezegd tot doel het bevorderen van een solide financiering en kredietwaardigheid van de decentrale overheden. Om die doelstelling te kunnen toetsen, hanteert de wet twee instrumenten:

•

de kasgeldlimiet t.b.v. de beperking van het renterisico op korte financiering (≤ 1 jaar);

•

de rente-risiconorm t.b.v. de beperking van het renterisico op lange financiering (> 1 jaar).

Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet geeft de grens aan tot welk bedrag lagere overheden hun activiteiten met korte middelen mogen financieren. Een en ander om de renterisico’s te beperken. Voor waterschappen is die limiet bepaald op 23% van het begrotingstotaal. Elk kwartaal wordt de gemiddelde ‘kort geld’-schuld van de betreffende maanden getoetst aan de limiet. Voor ons waterschap betekent dit voorschrift dat in 2012 de ‘kort geld’-schuld gemiddeld per kwartaal maximaal afgerond € 12.718.000 (23% van € 55.296.456) mag bedragen. Als we twee kwartalen de kasgeldlimiet overschrijden, móeten we de ‘kort geld’-schuld omzetten in een langlopende financiering. We ramen de financieringsbehoefte in 2012 op circa € 30 miljoen. We financieren zo lang mogelijk vanuit de rekening courant, vanwege de lage kosten voor ‘rood staan’. Hoe lang we hiermee doorgaan, hangt af van de (verwachte) renteontwikkeling op de gelden kapitaalmarkt.

Renterisico-norm Uitgangspunt voor het invoeren van een renterisico-norm is het streven naar een spreiding van looptijden van ‘lang geld’-leningen met het oog op een beperking van renterisico's. Het bedrag aan aflossingen en het leningsbedrag dat in aanmerking komt voor renteherziening mogen in het betreffende jaar de renterisico-norm niet overschrijden. Voor waterschappen is de wettelijke renterisico-norm bepaald op 30% van het begrotingstotaal (voorheen 23% van de vaste schuld per 1 januari). 30% van het begrotingstotaal 2012 komt neer op een bedrag van € 16.589.000. Het op vaste geldleningen af te lossen bedrag in 2012 is € 1.350.756 en blijft ruim binnen de renterisico-norm van € 16.589.000. Risicogedrag Ons beleid is gericht op het financieren van activiteiten tegen zo laag mogelijke financieringskosten en zo laag mogelijk renterisico. Gezien het feit dat we de vaste geldleningen voor langere tijd zijn aangegaan zónder de mogelijkheid tot renteherziening gedurende de looptijd, lopen we een laag renterisico.

2.5

Risicoparagraaf

Inleiding In de begroting 2011 hadden we de dividenduitkering Nederlandse Waterschapsbank aangeduid als een risico voor de begroting. Omdat in de voorliggende begroting de dividenduitkering is afgeraamd naar ‘nul’ vormt dat geen risico meer en is de passage in de risicoparagraaf 2012 komen te vervallen.


- 42 -

Nationaal waterveiligheidsbeleid e

Het nationale waterveiligheidsbeleid wordt geactualiseerd (project Waterveiligheid in de 21 eeuw). Dit beleid kent drie speerpunten;

• voorkomen van overstromingen en van gevolgen (pro-actie en preventie); • voorbereiden van maatregelen bij overstromingen (preparatie en respons); • herstel van schade (nazorg). Wat de uitkomst voor ons waterschap zal betekenen, is nog onbekend. De commissie Veerman heeft in de afgelopen jaren met betrekking tot de hoogwaterbescherming geadviseerd om zoveel mogelijk rekening te gaan houden met de klimatologische ontwikkelingen in Nederland. Met name duurzame maatregelen, waarbij de beschikbare ruimte voor de rivieren optimaal wordt benut, zijn daarbij onderstreept. Vanaf 2020 zal het Deltaprogramma invulling geven aan de hoogwaterbescherming. Inmiddels zijn reeds diverse commissies en werkgroepen geïnstalleerd om de plannen van dit Deltaprogramma verder invulling te geven. Hierbij wordt ook een bijdrage van ons waterschap gevraagd. Wij hechten er veel belang aan om als volwaardige partner deel te nemen in dit programma (Deltaprogramma Rivieren (onderdeel Maas)), maar kunnen op dit moment nog niet overzien welke capaciteit hierin wordt gevraagd. Wij stellen als randvoorwaarde dat vóór 2020 de achterstand in hoogwaterbescherming in Limburg is weggewerkt, zodat na 2020 de lange termijn doelstellingen via ruimtelijke maatregelen kunnen worden gerealiseerd. Waterkeringstaak Voor het uitvoeren van onze wettelijke taak op het gebied van de waterkering, is het noodzakelijk om te beschikken over een actueel en gevuld beheerregister. Veel gegevens van onze waterkeringen zijn echter e

onbekend. Dit heeft zijn oorsprong met name in het feit dat de 1/50 keringen in 1996 zijn aangelegd met een tijdelijk perspectief en in een zeer hoog tempo. Toentertijd was er, nog afgezien van het feit dat de dijken geen primaire status hadden, geen reden om een beheerregister hiervoor op te stellen, omdat de dijken binnen afzienbare tijd overbodig zouden worden. Wij beschouwen de nog uit te voeren dijkverbeteringen hét moment om een actueel beheerregister van deze dijken te gaan opbouwen en beschouwen dit ook als onderdeel van de dijkverbeteringen. Een beperkt deel van deze dijken zijn in de afgelopen jaren gedeeltelijk verbeterd door de projectorganisatie Maaswerken. Deze verbeteringen hebben de nodige informatie opgeleverd, maar geven niet de volledige informatie. De opdracht van Maaswerken had betrekking op een gedeeltelijk verbetering van de dijk en niet de volledige dijk zoals deze moet worden getoetst conform de Voorschriften Toetsen op Veiligheid. Dit betekent dat er nog behoorlijk wat informatie van de dijken in Venlo, Gennep, Mook en Middelaar moet worden ingewonnen. Voor deze werkzaamheden hebben wij beperkte middelen gereserveerd. Op basis van een nog op te stellen projectplan zullen wij nadere voorstellen doen. e

Van de 1/50 dijken die nu niet worden meegenomen in de geprioriteerde dijkverbeteringen zijn weinig geotechnische en constructieve gegevens bekend. Deze gegevens zijn wel noodzakelijk voor de nog uit te voeren dijkverbeteringen. De totale kosten bedragen € 500.000 tot en met 2016. Wij hebben met het Rijk nog geen afspraken kunnen maken over de voorfinanciering van deze informatieinwinning. Een risico is dat de kosten t.z.t. niet door het Rijk als voorfinanciering worden beschouwd, maar worden gekoppeld aan de reguliere taak en verantwoordelijkheid van de dijkbeheerder. Ook een mogelijkheid is dat de


- 43 -

gemaakte kosten wel worden gezien als voorfinanciering, maar dat het waterschap conform de landelijke bestuursovereenkomst (ondanks ons voorbehoud hierin) 50% van de kosten zelf dient te dragen. e

Na de 3 Toetsing op Veiligheid zijn in Nederland diverse dijken beoordeeld met ‘geen oordeel’. Ook in ons beheergebied is dat het geval. Landelijk wordt nagedacht over een zogenaamde ‘versnelde toetsing’ om te komen tot een oordeel van de bewuste dijken. Het is nog onbekend hoe en wanneer deze ‘versnelde toetsing’ dient plaats te vinden. Voor deze eventuele ‘versnelde toetsing’ zijn geen middelen gereserveerd. e

De toetsresultaten van de 3 Toetsing op Veiligheid zullen worden verzameld in een landelijk programma. ste e Door kostenoverschrijdingen in het 1 en 2 hoogwaterbeschermingsprogramma, is de doelstelling om e

het 3 hoogwaterbeschermingsprogramma op een meer projectmatige wijze voor te bereiden conform de Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) systematiek van het Rijk. Wij hebben onze opgave reeds in 2011 aangeleverd. Het is nog onduidelijk welke inspanningen verder van het e waterschap worden gevraagd in de voorbereiding op het 3 hoogwaterbeschermingsprogramma. In de begroting en capaciteit is niet voorzien in een bijdrage. Wij willen onze opgave zekerheidshalve inbrengen in het hoogwaterbeschermingsprogramma om deze mogelijkheid niet vooraf af te sluiten, maar zijn in principe van mening dat het Rijk separate middelen beschikbaar moet stellen voor het invullen van de totale hoogwaterbescherming in Limburg. Directe of indirecte verkiezingen In de begroting 2012 hebben we gelet op de landelijke ontwikkelingen en het bestuursakkoord, rekening gehouden met het vervallen van de directe verkiezingen. We hebben in de meerjarenbegroting daarom rekening gehouden met een structurele kostenbesparing van € 170.000 met ingang van 2013. Omdat over de wijziging verkiezingen nog geen definitieve landelijke politieke besluitvorming heeft plaatsgevonden, kan het zijn dat de indirecte verkiezingen geen doorgang vinden. In dat geval wordt de besparing waarmee rekening we rekening houden, niet gerealiseerd. Nagekomen belastingbaten Op basis van ervaringscijfers houden we in de begroting 2012 en verder rekening met structurele nagekomen belastingbaten van € 800.000 (was € 600.000). Naarmate de kwaliteit van de prognoses met betrekking tot de belastingmaatstaven (aantal ingezeten, waardeontwikkeling Wet Woz, vervuilingseenheden en dergelijke) hoger wordt, zullen de nagekomen belastingbaten lager worden. Landelijk vereveningsfonds Hoogwaterbeschermingsprogramma (2011 € 81 miljoen, 2014 € 131 miljoen, 2015 € 181 miljoen) Op basis van conclusies van de Taskforce Financiën (12 februari 2010) zal een 50%-50% combinatie van de criteria ‘ingezetenen’ en ‘Woz-waarde’ worden genomen. Hiervan uitgaande zal de bijdrage van ons waterschap aan het vereveningsfonds ongeveer € 1,85 miljoen per jaar gaan bedragen. De bijdrage van de waterschappen aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) groeit van € 81 miljoen vanaf 2011 tot € 181 miljoen in 2015. Wij houden er rekening mee dat deze kosten structureel zijn en hebben vanaf 2011 hiermee in onze begroting rekening gehouden. Bij de berekening van de bijdragen 2014, 2015 en verder voor óns waterschap, gaan wij er van uit dat dezelfde verdeelsleutel wordt gehanteerd als voor ste

de ‘1

tranche’ van € 81 miljoen in 2011. Als men uiteindelijk voor een andere verdeelsleutel kiest, kan

het bedrag voor ons waterschap hoger of lager uitvallen dan de € 4,13 miljoen die we nu in 2015 ramen.


- 44 -

Landelijk uitgangspunt is dat de meerkosten gecompenseerd worden door te realiseren besparingen door een doelmatiger en rationeel waterbeheer in de afvalwaterketen. In het voorstel van de Unie is in de totale (afval)waterketen uitgegaan van een budgettair neutrale actie. Voor ons als waterschap is het nog maar de vraag of de besparingen bij ons terecht komen, terwijl wij wel de bijdragen in de ‘rekening’ van het Hoogwaterbeschermingsprogramma betalen. De bijdrage merken we aan als een jaarlijkse investering waarvan de kapitaallasten ten laste van de watersysteemtaak komen. Meerjarenraming 2012-2015 In de meerjarenraming zijn we uitgegaan van een loon- en prijsontwikkeling van 2% per jaar. Dit zonder rekening te houden met nieuw beleid, areaalgroei of andere ontwikkelingen. De meerjarenraming is een momentopname en is geen statisch instrument. De meerjarenraming is een meerjarige indicator van de meerjarige ontwikkeling van onze exploitatielasten en -baten. Niet meer en niet minder. De ervaring leert dat door allerlei ontwikkelingen in de omgeving waarin wij acteren, de groei in de structurele kosten meestal hoger uitvalt dan we op enig moment voorzien. Kwijtschelding 2012-2016 In de begroting 2012 hebben wij rekening gehouden met een totaal bedrag aan kwijtschelding 2012 van € 539.000 (ca 1% van de bruto op te leggen heffingen). De afgelopen jaren is een opwaartse trend te signaleren als gevolg van onder andere de economische situatie en koppeling van kwijtschelding aan de gemeentelijke kwijtschelding. Ook zijn er meer mensen zich bewust van de mogelijkheid tot het aanvragen van kwijtschelding en vinden ook makkelijker de (digitale) weg waardoor de realisatie hoger uitvalt dan de raming. Desondanks ramen wij, overeenkomstig de voorjaarsnota 2011, voor kwijtschelding nog steeds een bedrag van 1% van de totaal bruto op te leggen belastingen. De hogere realisatie hebben we de afgelopen jaren kunnen compenseren, doordat het geraamde bedrag voor oninbaar (2012: € 232.000) niet volledig benut werd. Deze lijn blijven we volgen, hetgeen betekent dat we ten aanzien van het ‘kwijtscheldingbudget’ een financieel risico lopen wanneer ook het budget voor oninbaar volledig benut wordt.


- 45 -


- 46 -

Begroting 2012 naar programma’s


- 47 -


- 48 -

3

Programma Waterkering

Onder het programma ‘Waterkering’ verstaan wij al onze activiteiten met betrekking tot de aanleg en het onderhoud van waterkeringen en de hoogwateractiviteiten (dijkbewaking). Deze activiteiten komen voornamelijk voort uit het beheerplan waterkeringen.

3.1

Wat willen we bereiken?

Opgave De opgave waarvoor wij ons gesteld zien, is het beschermen van de bevolkingsconcentraties langs de Maas tegen hoogwaters. We willen op realistische wijze invulling geven aan deze opgave, zodat de inwoners in ons gebied zich veilig voelen en zo weinig mogelijk overlast ondervinden van eventueel hoog water. Parallel hieraan gaan wij onze inwoners bewust maken van de risico’s van het wonen langs het water en gaan we eveneens hun zelfredzaamheid stimuleren voor de situatie dat er onverhoopt toch iets mis mocht gaan. Want ondanks onze inspanningen kan het toch misgaan en kunnen zich ook andere incidenten zoals waterverontreiniging, wateroverlast, watertekort, droogte of het technisch falen van installaties voordoen. Dit zijn voorbeelden van risico’s die wij het hoofd moeten kunnen bieden. Als beheerder van de waterkering zijn wij een belangrijke partner bij de verdere invulling van waterveiligheid in het Maasdal. Door o.a. het uitvoeren van geprogrammeerd en ongeprogrammeerd onderhoud aan de waterkeringen, het inwinnen van gegevens, het verder opleiden en trainen van onze medewerkers geven wij een impuls aan onze taak als beheerder. Met name het geprogrammeerd onderhoud willen wij vanaf 2012 verder inhoud geven. Hiervoor wordt op dit moment een beheerplan waterkerende kunstwerken, incl. onderhoudsprogramma, opgesteld. De doelstelling is om het onderhoudsprogramma binnen de bestaande begroting tot uitvoering te brengen. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan zullen wij binnen de totale beleidsopgave van het waterschap de uitruilmogelijkheden onderzoeken. Niet alleen het beheer van de waterkering, maar ook het uitvoeren van de noodzakelijke dijkverbeteringen vanuit de restopgave van de projectorganisatie Maaswerken en de 5-jaarlijkse veiligheidstoets is een taak ste

van het waterschap. In navolging van de 1

e

tranche dijkverbetering, zijn wij in het kader van de 2

tranche dijkverbetering volop bezig met de voorbereidingen van enkele prioritaire dijkverbeteringen in ons gebied. Hiervoor hebben wij € 42 miljoen plus risicogelden ter beschikking. Wij hebben de uitvoering van ste

enkele restpunten uit de 1

tranche dijkverbetering van de projectorganisatie Maaswerken overgenomen. e

Daarnaast zullen wij ons inspannen om de resterende opgave in het kader van de 2 tranche zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk in 2020, tot uitvoering te brengen. Hierbij zullen wij maximaal inzetten op de volgende processen:

•

Verbetering van de dijkringen in de gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum;

•

Actieve benadering van de verantwoordelijke bewindslieden in Den Haag om alsnog gelden vrij te maken voor het op orde brengen van de hoogwaterbescherming in Limburg. Immers in Limburg is nog steeds sprake van een achterstand. Dit impliceert dat wij een prioritaire positie moeten krijgen e

bij de nog te realiseren dijkverbeteringen via een separate geldstroom (voorkeur) of in het 3

Hoogwaterbeschermingsprogramma (als alternatief, waarbij wij van een 100% financiering door het Rijk uit gaan). Op dit moment zijn wij in gesprek met het Rijk, Provincie Limburg en Waterschap Roer en Overmaas om te komen tot een “package deal” waarmee de hoogwaterbescherming in Limburg, en de financiering daarvan, prioritair is gewaarborgd.


- 49 -

Onze ultieme doelstelling is het realiseren van een veilig Maasdal uiterlijk in 2020 met een bescherming e

tegen hoogwater met een 1/250 overschrijdingskans. Beoogd effect

•

de burger voelt zich veilig en heeft vertrouwen in ons waterschap als waterkerende en waterbeherende instantie.

•

de beschermde gebieden kunnen tijdens hoogwater van de Maas zo normaal mogelijk functioneren en ondervinden zo weinig mogelijk (over)last en/of schade van het hoogwater.

Randvoorwaarden

•

we beheren en onderhouden de waterkeringen en de gegevens daarvan efficiënt.

•

we zadelen de burger zo weinig mogelijk op met regelgeving en beperkingen, maar wijzen wel op zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid.

Doelstellingen

Wij geven op realistische wijze invulling aan de bescherming tegen hoogwater op de Maas, zodat inwoners in ons gebied zich veilig voelen en zo weinig mogelijk overlast ondervinden. •

we hebben ons waterschapsreglement en de provinciale verordening op de waterkering helder en eenduidig binnen het waterschap in uitvoering genomen.

•

we hebben ons waterkeringbeleid eenduidig en transparant vastgelegd in het beheerplan waterkeringen en erover gecommuniceerd.

•

onze Keur, Legger en Beheerregister waterkeringen voldoen aan de vereisten van de Wet op de waterkeringen en de Verordening waterkeringen Limburg.

•

we hebben activiteiten van derden met betrekking tot de dijken door middel van adequate vergunningen en handhaving gereguleerd.

•

we bewaken overige ontwikkelingen in het Maasdal die direct/indirect effect kunnen hebben op de waterkeringstaak aan de voorzijde door participatie in projecten. We stimuleren hierbij rivierverruimende maatregelen. e

•

de nog te realiseren dijkverbeteringen uit de 2 tranche, inclusief de te verbeteren trajecten uit de Toetsing op Veiligheid, zijn in 2020 afgerond.

•

we streven naar een professionele en kwalitatief goede calamiteitenbestrijding.

•

ons hoogwaterbestrijdingsplan is actueel.

Wij maken de inwoners in ons gebied bewust van overstromingsrisico’s en stimuleren zelfredzaamheid. •

we communiceren met inwoners over risico’s en wat zij hiertegen kunnen doen.

•

als waterpartner werken wij samen in de veiligheidsregio.


- 50 -

3.2

Wat gaan we ervoor doen?

Beleidskaders Nr

Omschrijving

Vastgesteld

Periode

1

Beheersplan waterkeringen

2009

2009 - 2013

2

Keur

2009

Geen termijn

3

Beleidsregels vergunningen waterkeringen

2009

Geen termijn

4

Bestuursovereenkomst uitvoering 2 tranche dijkverbetering

2010

2010 - 2020

e

Projecten Nr

Naam project

1

1

ste

Omschrijving project

Tranche dijkverbeteringen

ste

Voorbereiden en uitvoeren van de restpunten uit de 1

tranche

dijkverbetering Activiteiten

Beoogde resultaten

Het afronden van de

Wij hebben met Rijkswaterstaat een overeenkomst gesloten om

dijkverbeteringen in Venlo, Gennep, Mook en Middelaar als

de resterende werkzaamheden van de oorspronkelijk opdracht van de projectorganisatie Maaswerken in Venlo, Gennep, Mook

restopgave van de projectorganisatie Maaswerken

en Middelaar af te ronden. Wij verwachten deze werkzaamheden in de komende 2 jaren uit te voeren. De kosten komen ten laste van de beschikbare middelen (€ 5,3 miljoen), zoals vastgesteld in de bestuursovereenkomst.

2

e

e

2 Tranche dijkverbetering

Voorbereiden en uitvoeren van de 2 tranche dijkverbetering

Activiteiten

Beoogde resultaten

Het voorbereiden en uitvoeren van de prioritaire

In navolging op de 1 fase dijkverbetering zal conform de bestuursovereenkomst worden gestart met de verdere voorberei-

e

dijkverbeteringen uit de 2 tranche dijkverbetering

ste

dingen en uitvoering van de prioritaire dijkverbeteringen. Wij willen veilige en duurzame dijken gerealiseerd hebben vóór 2020. De kosten komen ten laste van de beschikbare middelen (€ 42 miljoen) zoals vastgesteld in de bestuursovereenkomst. De Gelissensingel zullen wij in 2012 gaan aanbesteden. De overige prioritaire dijkverbeteringen zullen we nader uitwerken en voorbereiden in een planstudie.

3

Beheerregister

Geotechnisch

en

constructief

onderzoek

en

vastleggen

gemaakte afspraken Activiteiten

Beoogde resultaten

Geotechnisch en constructief

Van de 1/50 dijken die nu niet worden meegenomen in de

onderzoek

geprioriteerde dijkverbeteringen zijn weinig geotechnische en constructieve gegevens bekend. Deze gegevens zijn nood-

e


- 51 -

zakelijk om invulling te geven aan de wettelijke taken van zorgvuldig dijkbeheer en voor toekomstige dijkverbeteringen. Wat betreft dit laatste zullen wij nastreven om deze kosten als voorfinanciering in het Hoogwaterbeschermingsprogramma op te nemen. De totale kosten bedragen € 500.000 tot en met 2016. ste

Vastleggen gemaakte

Bij de realisatie van de 1

Tranche dijkverbeteringen heeft de

afspraken

Projectorganisatie Maaswerken tal van afspraken gemaakt met belanghebbenden, veelal particulieren. Het is noodzakelijk om deze afspraken op te nemen in het beheersysteem van het waterschap, zodat deze afspraken ook nog op termijn zijn te raadplegen. Wij hechten aan het principe ‘afspraak is afspraak’. De kosten hiervoor bedragen € 30.000.

4

Beheerdersoordeel

Vaststellen van het kerend vermogen van de dijken

Activiteiten

Beoogde resultaten

Vaststellen van het kerend vermogen van de dijken

Door middel van een onderzoek in beeld brengen wat de huidige e staat is van de 1/50 keringen en bijbehorende kunstwerken die nu niet zijn opgenomen in de prioritaire dijkverbeteringen. Hierbij zal tevens een inschatting worden gemaakt van de huidige risico’s en het huidige kerende vermogen van deze dijken. De kosten van dit onderzoek bedragen € 100.000, waarmee we reeds in 2011 zijn gestart.

5

Professionaliseren organisatie

Extra impuls door opleiding en training

Activiteiten

Beoogde resultaten

Extra impuls door opleiding en

Wij vinden dat noodzakelijke kennis voor het vervullen van onze

training

wettelijke taken op het gebied van beheer en onderhoud van de waterkeringen niet beperkt moet blijven tot een kleine groep medewerkers. Het beheer en onderhoud van de waterkeringen is uitgegroeid tot een van onze kerntaken en daarin willen wij een verdere professionalisering in aanbrengen. In 2011 hebben wij met een basiscursus de eerste stap hierin gezet. In 2012 zullen we door middel van maatwerk trainingen en opleidingen onze professionals verder ondersteunen in deze taak.

6

Inspectie en onderhoudsplan

Het opstellen van een onderhoudsprogramma van de dijken en waterkerende kunstwerken

Activiteiten

Beoogde resultaten

Het opstellen van een onderhoudsprogramma van de

In 2011 hebben wij een onderhoudsprogramma opgesteld voor de waterkerende constructies. Waar noodzakelijk gaan wij dit

dijken en waterkerende kunstwerken

programma verfijnen en vertalen naar een operationeel plan.


- 52 -

Beleidsproducten Nr

Naam product

Omschrijving product

1

Eigen plannen waterkeringen

Het opstellen van beheer- en beleidsplannen en plannen rond specifieke thema’s en/of gebieden.

Activiteiten

Beoogde resultaten

1.1 Beheersplan waterkeringen

Inspectie en onderhoudsplan Op basis van de ontwikkelde en vastgestelde plannen zullen wij onze onderhoudsstrategie voor onze waterkeringen in de diverse onderhoudsprogramma’s operationaliseren. Met het doorlopen van de plan-do-check-act cyclus zullen we de programma’s ook in de komende jaren verder gaan optimaliseren.

Het volgen van ruimtelijke ordening ontwikkelingen in het Maasdal Uitvoering wettelijke taak. Wij stellen ons daarbij in eerste instantie op als adviserend partner.

Beleidsontwikkeling van derden Wij volgen de landelijke en provinciale beleidsontwikkeling op het gebied van de waterkering en zullen, waar noodzakelijk en mogelijk, op een proactieve wijze onze bijdrage leveren dan wel onze eigen beleidsdoelstellingen aanpassen. Een belangrijke beleidsontwikkeling voor de toekomst is de verdere ontwikkeling van een nieuwe veiligheidsnormering van de waterkeringen. 1.6 Calamiteitenplannen

Ook in 2012 zullen wij ons hoogwater bestrijdingsplan verder optimaliseren en actualiseren.

3

Beheersinstrumenten waterkeringen

Voorbereiding, open vaststelling en het actueel houden van de legger en het beheerregister, met bijbehorende kaarten, waarin de ligging, richting, vorm, constructie en overige kenmerkende gegevens van de constructie en de feitelijke toestand van de waterkeringen en de daarin gelegen kunstwerken is aangegeven.

Activiteiten

Beoogde resultaten

3.1 Legger waterkeringen

Beheer voeren op basis van nieuwe legger. Actueel beheer van de waterkeringen conform de laatste voorschriften. Onze dijkringen bestaan uit waterkeringen, verholen keringen en hoge gronden. In de legger zijn ligging, afmetingen op basis waarvan de waterkering is ontworpen en de bedienings- en onderhoudsverplichtingen van de waterkering eenduidig vastgelegd. In 2012 zullen we onderzoeken in hoeverre het wenselijk en noodzakelijk is de legger uit te breiden met verholen keringen en hoge gronden.


- 53 -

3.2 Beheerregister

Actualisatie en beheer van gegevens van de waterkering en

waterkeringen

objecten in en nabij de waterkering ten behoeve van de toetsing op veiligheid, draaiboek hoogwater en beheer en onderhoud van de waterkering. e

3.3 Veiligheidstoetsing

Na de 3 Toetsing op Veiligheid zijn in Nederland diverse dijken

waterkeringen

beoordeeld met ‘geen oordeel’. Ook in ons beheergebied is dat het geval. Landelijk wordt nagedacht over een zogenaamde ‘versnelde toetsing’ om te komen tot een oordeel van de bewuste dijken. Het is nog onbekend of, hoe en wanneer deze ‘versnelde toetsing’ dient plaats te vinden.

4

Aanleg en onderhoud

Het tot stand brengen, vernieuwen, overnemen en uitvoeren van

waterkeringen

onderhoudswerkzaamheden van keringen en de bij waterschap in beheer zijnde kunstwerken, inclusief

het het

verwerven van de ondergrond. Activiteiten

Beoogde resultaten

4.1 Aanleg en verwerving

Aanleg en verbeteren waterkeringen

primaire waterkeringen

Wij zijn begonnen met voorbereiding van de prioritaire dijkverbeteringen in ons beheergebied. Wij zullen, behoudens onvoorziene omstandigheden, in 2012 de dijkverbetering van de Gelissensingel in Venlo gaan aanbesteden. De overige prioritaire dijkverbeteringen zullen wij verder gaan voorbereiden in een planstudie.

4.2 Onderhoud primaire

Het uitvoeren van geprogrammeerd onderhoud aan grijze en

waterkeringen

groene dijken en waterkerende kunstwerken. Waterkering voldoet aan de gestelde veiligheids- en functieeisen. Jaarlijkse storting van € 400.000 in de voorziening en uitvoering van geprogrammeerd onderhoud.

Het uitvoeren van noodzakelijk ongeprogrammeerd onderhoud aan grijze en groene dijken en waterkerende kunstwerken. Onderhoud en nodige onderzoeken à € 150.000.

Monitoring onderhoudsplan Garanderen van het voldoen van de kering aan de gestelde instandhoudingsdoelen.

Inspecties waterkeringen Inzichtelijk maken van risico’s, uitvoeren van restrictief/repressief beleid en vergroting bewustwording bij burgers.


- 54 -

5

Dijkbewaking en

Het

plan-

en

doelmatig

bewaken

van

waterkeringen

in

calamiteitenbestrijding waterkeringen

bedreigende situaties en het treffen van maatregelen om de waterkerende functie te waarborgen.

Activiteiten

Beoogde resultaten

5.1 Dijkbewaking en calamiteitenbestrijding

Het laten functioneren van de dijkwachtorganisatie Adequate dijkbewaking tijdens hoogwaters.

Het laten functioneren van de hoogwaterbestrijdingsorganisatie Adequaat optreden tijdens hoogwaters.

Onderhoud en beheer van hoogwaterbestrijdingsmaterieel Goed functionerend en betrouwbaar materieel.

Het periodiek inspecteren van de dijken en de daarin gelegen kunstwerken. Inzicht in toestand dijken en kunstwerken.

Het actueel houden van het calamiteiten bestrijdingsplan hoogwater Maas. Actueel bestrijdingsplan aanpassen n.a.v. dijkverbeteringen en evaluaties. Voorafgaand aan het hoogwaterseizoen verspreiden onder de betrokkenen en waar noodzakelijk op onderdelen geoefend.

Het periodiek testen en plaatsen van hoogwaterbestrijdingsmaterieel Essentieel in de hoogwaterbestrijding is het tijdig en volledig opbouwen van het hoogwaterbestrijdingsmaterieel. Een jaarlijkse oefening t.b.v. voldoende ervaring en routine, ook bij derden vanuit de waakvlamconstructies, is daarbij essentieel. De kosten bedragen jaarlijks € 75.000.


- 55 -

3.3

Wat mag het kosten?

Programma Waterkering Rekening 2010

Begroting 2011

Categorie Lasten 43 Goederen en diensten van derden 45 Toevoegingen aan voorzieningen 50 Kapitaallasten 51 t/m 59 Organisatie-/bedrijfsvoeringskosten Totaal Lasten Baten 83 Goederen en diensten aan derden Totaal Baten Saldo lasten minus baten

Begroting 2011 (incl.wijz.)

Begroting 2012

(€ )

(€ )

(€ )

(€ )

468.754

457.667

457.667

457.667

0

400.000

400.000

400.000

255.004

486.586

486.586

577.911

1.608.453

1.476.179

1.741.844

1.437.923

2.332.211

2.820.432

3.086.097

2.873.501

(€)

(€)

(€)

(€)

34.176

80.000

80.000

0

34.176

80.000

80.000

0

2.298.035

2.740.432

3.006.097

2.873.501

Toelichting lasten

45 Toevoegingen aan voorzieningen Op basis van het onderzoeksrapport van Arcadis (beheer en onderhoud waterkeringen) en de bestuurlijke besluitvorming naar aanleiding daarvan, ramen we met ingang van 2011 jaarlijks bedrag van € 400.000 voor te plegen onderhoud aan waterkeringen. Dit bedrag storten we in een onderhoudsvoorziening. Dit met het oog op gelijkmatige spreiding van cyclische kosten in de exploitatie.

50 Kapitaallasten De toename in 2012 is het gevolg van de doorrekening van de kapitaallasten van de geplande investeringen voor dit programma. De voor dit programma geplande investeringen zijn opgenomen in het overzicht ‘Investeringen 2012-2016’ dat bij dit programma is opgenomen. Een gedeelte van de kapitaallasten wordt via bestemming/dekking van het resultaat ten laste gebracht van de bestemmingsreserve kapitaallasten. In de kapitaallasten is rekening gehouden met de te betalen bijdrage aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Die bedraagt voor ons waterschap € 1.850.000 per jaar die we aanmerken als een investering waarvan de kapitaallasten ten laste van de exploitatie worden gebracht. Dit is de uitvoering van het besluit genomen door het algemeen bestuur op 27 april 2011. In de begroting is rekening gehouden met het vervallen van de investering in het Flood Information & Warning System (FLIWAS) als onderdeel van de maatregelen om ruimte binnen de reserves te creëren (kapitaallasten kwamen ten laste van bestemmingsreserve).

51 t/m 59 Organisatie- en bedrijfsvoeringkosten Op de zogenaamde afdelingskostenplaatsen worden alle kosten (salariskosten, sociale lasten, reiskosten e.d.) van een afdeling verzameld, waarna op basis van het aantal direct productieve uren een integraal uurtarief wordt berekend. Vervolgens berekenen we op basis van de verwachte tijdsbesteding 2012 de kosten door naar de desbetreffende producten en programma’s. Overigens zijn de kosten van het team dijkverbetering zijn niet op dit programma opgenomen omdat deze ten laste van de te verwachten projectsubsidie worden gebracht.


- 56 -

Toelichting baten

83 Goederen en diensten aan derden Voorheen werd hier een bate geraamd van € 80.000. Dit is omdat onze organisatie ten behoeve van de Maaswerken, werkzaamheden verrichtte voor Rijkswaterstaat. De kosten van de inzet werden aan Rijkswaterstaat doorberekend. Omdat de werkzaamheden ten aanzien van de Maaswerken zijn afgerond, valt er niets meer te declareren en komt de raming te vervallen. Productramingen Programma Waterkering (€) Producten

Begroting Lasten 2011

Calamiteitenplannen

Begroting Begroting Begroting Lasten 2012 Baten 2011 Baten 2012

78.201

210.329

0

0

507.694

573.445

0

0

Aanleg en onderhoud van waterkeringen

1.768.613

1.695.239

80.000

0

Dijkbewaking en calamiteitenbestrijding

465.924 2.820.432

394.488 2.873.501

0 80.000

0 0

2.740.432

2.873.501

Beheersinstrumenten waterkeringen

Totaal (€) Saldo lasten minus baten

Investeringen 2012-2016 Investeringen meerjarenperiode (x € 1.000) Nr

Cat. Afschr. termijn

1.

A

30 jaar

Bijdrage Hoogwaterbeschermingsprogramma Geotechnisch en constructief onderzoek waterkeringen

2.

A

voorfinanciering

Periodieke veiligheidstoetsing waterkeringen

3.

A

5 jaar

Totaal

Raming

Raming

Raming

Raming

Raming

2012

2013

2014

2015

2016

1.850,0

1.850,0

2.990,0

150,0

75,0

75,0

75,0

25,0

94,0

516,0

1.950,0

3.159,0

4.721,0

2.000,0

4.130,0

4.130,0

4.130,0

Categorie A investeringen zijn investeringen waarvan we de start/realisatie hebben gepland in 2012 en waarvan de uitvoering bij vaststelling van de begroting wordt geautoriseerd aan het dagelijks bestuur. Dit geldt alleen voor de bedragen opgenomen in jaarschijf 2012. Meerjarenraming 2012-2016 Meerjarenraming ( x € 1.000)

Raming 2012

Raming 2013

Raming 2014

Raming 2015

Raming 2016

Lasten

2.874

3.044

3.242

3.666

3.855

Baten

0 2.874

0 3.044

0 3.242

0 3.666

0 3.855

Saldo

In de meerjarenraming zijn alle kosten van de geplande investeringen doorgerekend. Daarnaast is rekening gehouden met de vrijval van kapitaallasten uit oude investeringen. Verder is rekening gehouden met:

•

de stijging van lonen en prijzen met 2% per jaar;

•

de opname van een jaarlijkse uitgavenpost van € 1,85 miljoen in 2012 en verder. Dit is de uitwerking van de bijdrage aan het landelijke vereveningsfonds voor uitvoering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma en het Deltaprogramma. Een en ander naar aanleiding van het Bestuursakkoord Water. De jaarlijks te betalen bijdragen hebben we als een investering aangemerkt waarvan de kapitaallasten ten laste van de exploitatie worden gebracht.

•

de structurele verhoging van de bijdrage aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma in 2014 en 2015 van € 1.850.000 in 2012 naar € 4.130.000 in 2015 vanwege extra rijksbezuinigingen (landelijk + €50 miljoen in 2014 en nog eens + €50 miljoen in 2015). We zijn bij de berekening van


- 57 -

de bijdragen 2014 er van uit gegaan dat de dezelfde verdeelsleutel wordt gehanteerd als bij de bijdrage 2012, namelijk 50% via de verhouding van ingezetenen en 50% via de verhouding van de Woz waarde. De waterschappen nemen vanaf 2015 landelijk € 181 miljoen van de financiering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma voor hun rekening.

•

het vervallen van een tijdelijke formatie (0,5 fte) met ingang van 2014.


- 58 -

4

Programma Watersysteem op orde: geschikt voor grondgebruik

Onder het programma ‘Watersysteem op orde: geschikt voor grondgebruik’ verstaan wij al onze activiteiten die tot doel hebben de watergerelateerde functies in de omgeving van de watergangen te bedienen. Integrale activiteiten die tot doel hebben de hydrologische, ecologische of chemische toestand van de watergangen zelf te beïnvloeden, zijn ondergebracht bij het programma ‘Watersysteem op orde: herstelde watersystemen’.

4.1


Opgave

Ontwikkelingen in juridisch kader Het terrein van weten regelgeving van het Rijk wijzigt in behoorlijk tempo. In het kader van de totstandkoming van weten regelgeving van Rijk en provincie laten wij een eigen geluid horen, al dan niet via de Unie van Waterschappen. Essentieel is daarbij bij te dragen aan realisatie van doelstellingen en niet meer dan nodig. Met de Keur beschikken wij over een instrument om inhoud te geven aan weten regelgeving. Dit instrument hanteren wij alleen als hiermee een bijdrage wordt geleverd aan de realisatie van de gestelde doelen. Wij stellen niet meer regels dan nodig zijn. In het kader van de nieuwe keur is hieraan invulling gegeven. Het aantal vergunningsplichtige situaties is sterk beperkt. Hiervoor in de plaats zijn er algemene regels (al dan niet voorzien van meldingsplicht) of geen regels. Op basis van ervaringen in de praktijk bekijken wij of verdere vereenvoudiging van de gestelde regels mogelijk is. Aan de invoering van nieuwe regels gaat gerichte communicatie met de doelgroep vooraf. Via het project gebiedsgericht standstill is de basis gelegd voor vereenvoudiging van de gestelde regels op het terrein van grondwateronttrekkingen. Met dit project wordt ingespeeld op de behoefte van de klant. Invoering van gebiedsgericht standstill is voorzien in 2012.

Project gebiedsgericht standstill Via het project gebiedsgericht standstill is de basis gelegd voor vereenvoudiging van de gestelde regels op het terrein van grondwateronttrekkingen. Met dit project wordt ingespeeld op de behoefte van de klant. Invoering van gebiedsgericht standstill is voorzien in 2012.

Indirecte lozingen Onze taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden op het terrein van indirecte lozingen vullen wij reactief in. Alleen indien aantoonbaar negatieve effecten bemerkbaar zijn voor de doelmatige werking van rioolwaterzuiveringsinstallaties of oppervlaktewater gaan wij tot actie over. De primaire verantwoordelijkheid ligt bij gemeenten en provincie. In de regel wordt deze taak door andere waterschappen actiever ingevuld.

Legger De Waterwet verplicht tot het opstellen van een nieuwe legger voor eind 2012. Dit project loopt. Ook de legger biedt onze klanten duidelijkheid.

In- en extern ontsluiten van informatie Om redenen van efficiency besteden wij aandacht aan interne ontsluiting van informatie. De digitale overheid stelt eisen aan het extern ontsluiten van informatie (o.a. omgevingsloket Water).


- 59 -

Klimaatontwikkeling De wereldwijde klimaatverandering heeft de laatste jaren steeds nadrukkelijker de aandacht. De samenleving en onze partners in het waterbeheer verwachten van ons als waterschap dat wij zicht hebben op de gevolgen van deze veranderingen op de waterhuishouding in de regio en dat wij over een mitigatie- en/of een adaptatiestrategie beschikken. Daarnaast verwacht de samenleving van een overheid als het waterschap, dat ze aandacht heeft voor klimaataspecten in de eigen bedrijfsvoering. Op basis van het project Deltaplan Hoge Zandgronden (DHZ) dat we sinds 2010 samen met onze NoordBrabantse partners uitvoeren, hebben wij in 2011 een eerste inzicht gekregen in de consequenties van de verschillende klimaatscenario’s voor de regio. Eind 2011 zullen ook de eerste contouren zichtbaar zijn van een gezamenlijke strategie voor de lange termijn die in 2013/2014 volledig uitgewerkt moet zijn. Hieruit zullen dan ook de (o.m. financiële) consequenties volgen waar we rekening mee moet houden om ons waterbeheer ‘klimaatproof’ te krijgen. Ook de rol van wateraanvoer maakt daar onderdeel van uit. De samenwerking in DHZ-verband levert de komende jaren namens de regio de voornaamste input voor het Delta-deelprogramma Zoetwater van het Rijk. Hierin wordt het beleid voor de Nederlandse zoetwatervoorziening op lange termijn vastgelegd in een zgn. Deltabeslissing in 2015.

Klimaatakkoord Het door de Unie van Waterschappen namens de waterschappen ondertekende klimaatakkoord met het Rijk is de komende jaren onder meer leidend om bij de eigen bedrijfsvoering (en die van het Waterschapsbedrijf Limburg) meer rekening te houden met klimaateffecten. Dit alles past overigens goed in ons streven naar meer Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) alsmede de voorbeeldfunctie die wij als overheid hebben. Samenwerken met Derde Wereldlanden maakt daar ook onderdeel van uit. Welke financiële consequenties het klimaatakkoord alsmede het streven naar MVO zal hebben voor onze organisatie, is eind 2011 onderzocht. Samenwerken met Derde Wereldlanden maakt daar onderdeel van uit. e

Waterbeheer 21 eeuw Onze watergangen zijn getoetst aan de normering WB21. In 2011 is de definitieve lijst met knelpunten die hieruit voortkomen gereed, inclusief een plan van aanpak hoe en wanneer deze knelpunten worden opgelost. De WB21-opgave heeft de status van een resultaatsverplichting. In de periode tot 2015 zullen deze knelpunten dan ook allemaal opgelost moeten worden. Wel zal er in 2013, na het verschijnen van de nieuwe klimaatscenario’s, een nieuwe verplichte landelijke toetsingsronde plaatsvinden. De lijst met knelpunten kan dan nog wijzigen onder invloed van de laatste inzichten. Dit zal waarschijnlijk een terugkerend proces blijven, ook na 2015. De WB21-analyse geeft ook inzicht in een aantal ‘aandachtspunten’, zijnde plaatsen in het systeem waar op dit moment nog geen sprake van een knelpunt is, maar waar het risico bestaat dat dit in de toekomst wel een knelpunt gaat worden onder meer als gevolg van de verwachte klimaatverandering. Deze aandachtspunten zullen in de toekomst nadrukkelijk bij de planvorming betrokken moeten worden.

Relatiebeheer voor ketenpartners Wij willen, in het verlengde van de in ontwikkeling zijnde samenwerking met gemeenten, ook voor andere waterpartners een goede ketenpartner zijn. In 2011 wordt de aanpak hiervan onderzocht. Dit zal eventueel leiden tot de implementatie van accountmanagement voor belangrijke ketenpartners zoals Provincie, Rijkswaterstaat en Landbouw.


- 60 -

Floriade In 2012 zal de Floriade open zijn. Hier ligt voor ons waterschap een kans om ons samen met de waterpartners te laten zien. We bereiden ons voor om daar met onze partners een goede presentatie neer te zetten. Dit accent op ‘hospitality’ vraagt inzet (tijd) en middelen van onze organisatie.

Peilbeheer Tijdens het proces van Nieuw Limburgs Peil heeft de streek ons verzocht ons peilbeheer transparant en voorspelbaar te maken. Hiertoe wordt een streefpeilenbesluit voorbereid waarover in 2011 wordt besloten en dat vervolgens, waarschijnlijk overlopend naar 2012, wordt geïmplementeerd. Wij beheren onze secundaire en tertiaire wateren niet alleen door actief ingrijpen via onze primaire wateren, maar ook op andere manieren. Naast het stellen van regels en het uitoefenen van toezicht op de naleving van de gestelde regels, vindt dit onder andere plaats door het voeren van een stimuleringsbeleid voor waterconservering en coaching van de betrokken ingelanden. Voor de waterconservering op perceelniveau gaan wij er van uit dat de gerealiseerde beheersituatie met ‘boerenstuwtjes’ wordt geconsolideerd, waarbij wij de bediening van die stuwtjes door derden begeleiden. In 2012 onderzoeken wij of en, zo ja, hoe de coaching voortgezet moet worden.

Wateraanvoer De huidige aanvoer is uitgangspunt. In het kader van de Actie Storm wil RWS de Noordervaart in beheer aan ons overdragen. Vooralsnog zijn wij daarin terughoudend. Verwacht wordt dat de druk vanuit het Rijk gaat toenemen om het beheer van de Noordervaart bij ons onder te brengen. Wellicht dat in 2012 de behoefte ontstaat om het huidige waterakkoord (WATAK) te actualiseren.

Onderhoud watergangen Het onderhoud vindt plaats ten dienste van de functie van de watergangen. We zullen nagaan of we in het maaibeleid naar de gebiedsfuncties (uit POL) kunnen differentiëren. Uitgangspunt is dat hoofdwatergangen schoon moeten zijn. Met de informatie van landelijke projecten en ervaringen bij andere waterschappen bezien we of we ons beleid om geen maaisel af te voeren, moeten herijken. Hierbij worden zowel de effecten op ecologisch als op economisch vlak bekeken. Daarbij zal ook bezien worden of het milieutechnisch maar ook economisch interessant is om het uitkomend maaisel te gebruiken voor energieopwekking of voor andere toepassingen. Eventueel zullen in of overlopend naar 2012 pilots worden gestart. Hiervoor is een investering nodig van naar schatting € 50.000 (incidenteel). In de lijn van de uitgezette koers en strategie, nemen wij hiervoor op voorhand geen budget op, maar zoeken we de ruimte in principe binnen de totale begroting. In 2011 is het strategisch onderhoudspan geëvalueerd en geactualiseerd tot een ‘beheervisie waterlopen’. In 2012 zal het operationeel onderhoudsplan en daaruit voortvloeiende werkzaamheden conform de beheervisie uitgevoerd worden.

Muskus- en beverrattenbestrijding De muskus- en beverrattenbestrijding wordt op een dusdanige wijze uitgevoerd dat er voor wat betreft de muskusratten een beheersbare populatie achter blijft. Hierdoor zullen de vangsten in de toekomst minimaal blijven zodat hierdoor het minste dierenleed ontstaat. Voor wat betreft de beverrattenbestrijding is er alleen nog sprake van grensbewaking. Het doel is deze situatie te handhaven. Voor de financiering van de beverrattenbestrijding zijn slechts afspraken gemaakt tot en met 31 december 2011. Er ligt een voorstel van de Landelijke Coördinatiecommissie Muskusrattenbestrijding (LCCM) om de


- 61 -

financiering van de beverrattenbestrijding in 2011 voort te zetten (50% door de waterschappen en 50% door de provincies). Er is op dit moment geen overeenstemming over de vergoedingen van 2012 en verder. Omdat over de termijn na 2011 geen afspraken zijn gemaakt bestaat de kans dat het waterschap deze kosten (€ 250.000) zelf zal moeten dragen. Op dit moment zijn wij er in de meerjarenraming van uit gegaan, dat wij de vergoedingen ook na 2011 blijven ontvangen. In het Bestuursakkoord Water is het volgende afgesproken: De provincies hebben de uitvoering van de bestrijding van muskus- en beverratten per 1 januari 2011 aan de waterschappen overgedragen. De waterschappen dragen hiervoor de kosten. Het provinciefonds wordt vanaf 2011 structureel met 19 miljoen euro gekort.

Vergunningen Als een bepaalde situatie vergunningplichtig is dan zetten wij ons in om de lasten voor de klant tot een minimum te beperken.

Toezicht en handhaving Bestuurlijk relevant is niet de vraag of maar de mate waarin invulling gegeven wordt aan toezicht en handhaving. Via het handhavingprogramma wordt jaarlijks vooraf inzicht gegeven in de inspanningen op het terrein van toezicht en handhaving in enge zin. Wij ontwikkelen de oog- en oorfunctie (signaalfunctie voor toezicht) binnen de organisatie en extern. Wij zijn actief op het terrein van Vernieuwing toezicht. Onze inzet richt zich hierbij op terugdringen van de administratieve lasten (en zo mogelijk bestuurlijke lasten) bij tenminste een gelijkblijvend naleefgedrag. Ook anderszins zoeken wij actief de samenwerking met andere handhavingpartners (oog- en oorfunctie ontwikkelen, kennis delen, over en weer inzetten capaciteit/expertise).

Kwaliteitseisen vergunningen en handhaving Landelijk worden eisen gesteld aan de kwaliteit van vergunningen en handhaving. De kwaliteiteisen zien met name op robuustheid van de organisatie, kennis van de medewerkers en ervaring op specifieke taakonderdelen. Het voldoen aan de kwaliteiteisen is een punt van aandacht. Door het maken van concrete afspraken met collega-overheden kan hieraan - ondanks beperkte middelen - invulling worden gegeven.

Integraal werken op terrein van vergunningen en handhaving Wij werken integraal op het terrein van vergunningen, toezicht en handhaving. Door geen onderscheid te maken tussen handelingen, die effecten hebben op grondwater (in kwantitatief opzicht) en/of oppervlaktewater (in kwalitatief en kwantitatief opzicht), kunnen wij beter beantwoorden aan de wensen van onze klanten.

Ruimtelijke ordening We maken een nieuw Handboek Watertoets (‘wateradviezen’) dat bijdraagt aan het optimaliseren van het watertoetsproces, dat de informatievoorziening naar onze klanten verbetert en dat de beleidsuitwerking Watertoets tussen WRO en WPM (grotendeels) harmoniseert. We borgen bestaande waterdoelen en waterhuishoudkundige objecten in ruimtelijke plannen. Daarnaast grijpen we initiatieven van derden aan om aankomende water(kerings)taken ruimtelijk te verankeren. Hierbij zetten we waar mogelijk in op een maatschappelijke 'plus' door waterdoelen van andere sectoren te verbinden. Relatiebeheer en vroegtijdige betrokkenheid bij grote strategische ruimtelijke plannen zijn hiervoor een randvoorwaarde.


- 62 -

Daarnaast onderzoeken we of vanuit effectiviteit gezamenlijke capaciteit bij gemeenten en waterschap kan worden vrijgemaakt om te adviseren over water in ruimtelijke plannen (zie ook vergunningen).

IBRAHYM De ontwikkeling van IBRAHYM richt zich de komende jaren op het verhogen van de betrouwbaarheid en het verbreden van de toepassing van IBRAHYM. Er worden betere gegevens verzameld (bijv. ondiepe ondergrond), nieuwe concepten ontwikkeld en gebiedskennis wordt verankerd. Uitgaande van IBRAHYM 2.0, dat in het najaar van 2011 gereed zal zijn, vindt een uitgebreide kalibratie plaats in 2012 en gedeeltelijk in 2013. Daarnaast wordt vanaf 2011 een verbreding ingezet in de richting van waterkwaliteitsmodellering. Verder zal IBRAHYM vooral ingezet worden voor interne, en waar mogelijk ook externe projecten, al dan niet in samenwerking met adviesbureaus. Een andere grote ontwikkeling is de samenwerking tussen de regionale en landelijke partijen op het vlak van modellering waardoor veel winst te behalen is. Meer specifiek richt de intensivering van de samenwerking zich op Waterschap Roer en Overmaas, Waterschap Aa en Maas en de landelijke samenwerking rond het Nationaal Hydrologisch Instrumentarium (NHI).

Ontwikkelen BOS-systeem OMAR (Operationeel Modelinstrumentarium voor Anticiperend Regionaal waterbeheer) Binnen de waterschappen worden de laatste jaren vaker BeslissingOndersteunende Systemen (BOS) ontwikkeld om waterschappen te helpen hun operationele en strategische waterbeheer te optimaliseren. Deze BOS-systemen geven bijvoorbeeld op basis van de actuele waterstanden en de weervoorspelling voor een aantal dagen vooruit een snelle voorspelling voor de waterstanden. Een BOS assisteert waterbeheerders bij te nemen beslissingen over de inzet van maatregelen om bijvoorbeeld wateroverlast en hieruit voortkomende schade te voorkomen of in omvang te beperken, droogteschade te beperken, maaitijdstippen te optimaliseren etc.. Het geeft dus meer grip op het watersysteem. Ook is het mogelijk om andere gebruikers van het watersysteem te faciliteren, zoals agrariërs bij het plannen van beregening en waterconservering. Een BOS steunt op drie pijlers:

•

realtime database met telemetrie- en meteo-informatie;

•

geautomatiseerde modelberekeningen om de verwachte toestand van het watersysteem in beeld te krijgen en het effect van maatregelen te analyseren;

•

presentatie van gegevens en resultaten in gebruiksvriendelijke GIS omgeving.

Op basis van een businesscase die we gaan maken, kijken we of deze BOS-systemen in te passen zijn in de huidige systemen.

Monitoring Beleidsmonitoring en het beschikbaar stellen van gegevens via internet zijn prominente thema’s die de komende jaren hun beslag zullen krijgen. Dit moet ondermeer leiden tot een beleidsmonitor in 2012 (‘midterm review WBP’) en in 2015 (evaluatie WBP) naast de in 2010 geïntroduceerde jaarlijkse ‘thermometer’ die de toestand van het watersysteem beschrijft en de ‘digitale blik op het watersysteem’ die vanaf eind 2011 de papieren blik vervangt. Bij het verder ontwikkelen van de beleidsevaluaties worden verschillende beleidssporen gecombineerd. Naast het WBP worden met name ook de voortgang van de KRW en NLP gevolgd. We zetten hiervoor de komende jaren in op gebruik en verbreding van het door STOWA in ontwikkeling zijnde KRW volgen stuursysteem. Binnen WPM zullen in 2012 alle digitaal beschikbare monitoringsdata benaderbaar zijn via het internet.


- 63 -

Grondwatermetingen De provincie beschikt vanaf 2012 over een geautomatiseerd grondwatermeetnet. Het bestaande contract met de provincie voor opname van de peilputten komt daarmee te vervallen. Op dit moment is nog niet duidelijk of WPM een rol blijft spelen bij het geautomatiseerde meetnet. Wij zijn bereid om onze rol te continueren mits op basis van kostendekkendheid. Daarnaast zien wij voordelen om naast de opnames van het primaire meetnet, ook andere meetnetten over te nemen alsmede het gehele beheer van deze meetnetten en gelijksoortige werkzaamheden die bij gemeenten in toenemende mate plaatsvinden (o.a. metingen rioolwater-overstorten). Dit alles uiteraard tegen kostendekkend tarief. Dit levert maatschappelijk kostenreductie, ‘ontzorging’ en kwaliteitsverbetering op en voor WPM per saldo schaalvoordelen.

Recreatief medegebruik In 2010 heeft recreatief medegebruik van onze watergangen een nieuwe beleidsimpuls gekregen. Onder andere voor communicatieve uitingen (waaronder borden, etc.) is hiervoor een investering nodig van € 20.000 (incidenteel) en jaarlijks € 2.000 (structureel). Ook op dit werkveld treden we meer naar buiten en zoeken samenwerking met partners. Om die samenwerking te bevorderen zal naar verwachting een structureel budget van € 25.000 nodig zijn (voor gezamenlijke plannen en maatregelen). We nemen hiervoor geen extra budgetten op in de begroting, maar zoeken de ruimte in principe binnen de totale begroting. Dit in lijn met de uitgezette koers en de onszelf opgelegde discipline, en op basis van een businesscase. Begin 2012 evalueren we het ingezette beleid en komen zonodig tot aanpassingen.

Buitenlandse activiteiten De komende jaren blijven wij actief in buitenlandse projecten. We blijven gebruik maken van de bestaande INTERREG-mogelijkheden met Duitsland en België om zodoende extra subsidie voor uitvoeringsprojecten binnen te halen en de relatie en uitwisseling met onze buren verder te verstevigen. Daarnaast zullen wij ook inzetten op meer transnationale (niet-buurlanden) INTERREG-mogelijkheden. Onze bestaande relatie met Turkije zullen we de komende jaren verder uitdiepen, waarbij het uitgangspunt is dat tegenover deze inspanning een afdoende financiële dekking gegeven wordt, o.m. via Twinning projecten. We verkennen door middel van een dilemmanotitie de mogelijkheden voor inzet van specifieke waterschapsexpertise in ontwikkelingssamenwerking bijvoorbeeld door aan te haken bij de landelijke programma’s Water Mondiaal en Water OS (ontwikkelingssamenwerking). Meerjaren opgave De komende tien jaar zien we ons voor de volgende opgaven gesteld:

•

we stellen niet meer regels aan de burgers en bedrijven dan strikt noodzakelijk is. Dit doen we door een adequate uitwerking en toepassing van de Keur. De regels die noodzakelijk zijn handhaven we consequent.

•

ondanks minder regels, vooral in het secundaire en tertiaire systeem, oefenen we meer invloed uit in de zogenaamde haarvaten. Dit doen we door intensivering van een op stimulering gericht beleid (onder andere via het project ‘De Stuwende Kracht’) en coaching van betrokkenen.

•

we onderhouden en beheren watergangen op een zo efficiënt mogelijke wijze en garanderen voldoende drooglegging. Tevens met een zo groot mogelijke doelrealisatie voor peilbeheer, waterconservering en ecologisch herstel.

•

we voeren voor het hele gebied Nieuw Limburgs Peil in. Onder andere door veerkrachtige systemen te creëren waarbij het grondgebruik zich waarnodig en mogelijk voegt naar de eisen die het watersysteem stelt.


- 64 -

•

e

we lossen alle vastgestelde wateroverlastknelpunten (Waterbeheer 21 eeuw) op. Bovendien laten wij iedere burger weten op welk beschermingsniveau hij/zij kan rekenen, ondersteund door een afdoende calamiteitenorganisatie (zie programma Bestuur, communicatie, heffingen en veiligheid).

•

we leggen het voorgestane beleid vast in een beheersplan en eventuele beleidsnotities en regels. We voldoen daarbij aan de Europese Kaderrichtlijn Water, Zwemwaterrichtlijn, Grondwaterrichtlijn, enzovoorts. We spreken andere uitvoerende overheden aan op het integreren van waterschapsbeleid in hun eigen beleid. Dit doen we door de samenwerking te zoeken met deze collega-overheden.

•

we werken volledig conform de Waterwet die eind 2009 inwerking getreden is. De Waterwet vormt de basis voor integrale vergunningverlening en handhaving op dit terrein. Tevens vindt in de regelgeving een verschuiving plaats van vergunningplicht naar algemene regels.

•

we beschikken over een monitoringssysteem dat niet alleen gericht is op het bewaken van de toestand van het watersysteem, maar ook op de implementatie en evaluatie van beleid en uitgevoerde plannen. We doen dit nadrukkelijk zo efficiënt mogelijk zonder dat de kosten van onderzoek en monitoring de komende jaren zullen stijgen. De monitoringresultaten zijn optimaal beschikbaar voor de samenleving via het internet.

•

het model IBRAHYM wordt continu verbeterd, breed gedragen en kosteneffectief toegepast. De continuïteit wordt gegarandeerd.

•

we bereiden ons zo goed mogelijk voor op de verwachte klimaatveranderingen en zullen zo nodig en waar mogelijk in samenwerking met partners de gevolgen in beeld brengen en plannen voor de toekomst ontwikkelen.

Beoogd Effect Een met de regio afgestemd gronden oppervlaktewaterregime dat duurzaam de functies in het gebied bevordert en daarmee een bijdrage levert aan de economische dynamiek.

•

we geven invulling aan onze taken conform de nieuwe Integrale Waterwet, inclusief het opmaken van een nieuwe legger.

•

we zijn goed voorbereid op de klimaatverandering die komen gaat: we kennen de gevolgen en hebben een strategie hoe hierop te anticiperen.

•

we hebben een heldere en gedragen waterclaim in de beekdalen ter ondersteuning van de realisatie van doelen van Nieuw Limburgs Peil.

•

de doorontwikkeling en toepassing van IBRAHYM worden geborgd in de organisatie.

•

het actief peilbeheer is transparant en inzichtelijk voor onze ingelanden.

•

natschadeklachten worden adequaat en snel behandeld.

•

onze monitoring is afgestemd op de behoeften van de organisatie en is optimaal beschikbaar voor de samenleving.

Randvoorwaarden

•

we vinden oplossingen bij voorkeur via het creëren van veerkrachtige systemen.

•

we houden bij onze oplossingen zoveel mogelijk rekening met verwachte klimaatveranderingen.

•

we zadelen burgers en bedrijven zo weinig mogelijk op met regelgeving, beperkingen en toezicht.


- 65 -

Doelstellingen

Wij realiseren een optimaal gebiedsgericht waterpeil •

we streven ernaar dat er in 2020 sprake is van een op het Nieuw Limburgs Peil gebaseerde inrichting van het watersysteem.

•

in 2015 zijn alle bestaande wateroverlastknelpunten duurzaam opgelost. De WB21-normen zijn verankerd en alle informatie over de knelpuntsituaties is voorhanden en de grootste knelpunten worden met voorrang aangepakt.

•

de Keur met de daaraan verbonden algemene regels en beleidsregels zorgt op een transparante wijze voor een optimale bescherming van onze watersystemen. Vergunningverlening, toezicht en handhaving zijn wat betreft professionaliteit op voldoende niveau.

Wij zijn klantgericht, meedenkend en betrouwbaar

4.2

e

•

zowel Nieuw Limburgs Peil, als de maatregelen uit de Kaderrichtlijn Water en de Waterbeheer 21 eeuwnormen en -knelpunten worden, na vaststelling in een integraal gebiedsproces, uitgevoerd conform afspraken.

•

degene, tot wie gestelde regels zich richten (algemene regels of vergunning), is hiervan op de hoogte en accepteert de inhoud van de gestelde regels.

•

we ontsluiten informatie actief via internet.

•

we komen gemaakte afspraken met Rijk/Provincie over de wijze waarop wij onze rol invullen in het kader van de Waterwet na.

•

vergunningverlening, toezicht en handhaving functioneren efficiënt en worden meer gericht op het optimaliseren van het (milieu)rendement.

•

de gestelde regels ter bescherming van de watersystemen handhaven wij consequent.


Beleidskaders Nr

Omschrijving

Vastgesteld

Periode

1

Stedelijk waterbeheer

2005

2005-2009

2

Strategisch onderhoudsplan

2005

2006-2009

3

Legger

2006

2006-2015

4

Beregeningsbeleid

2008

2008-2015

5

Waterbeheerplan

2009

2010-2015

6

Keur

2009

Geen termijn

7

Integraal onderzoeksplan

2011/2012

2012-2016

8

Buitenlandbeleid

2012

2012-2015


- 66 -

Projecten Nr

Naam project


1

Doorontwikkeling IBRAHYM

IBRAHYM is het gebiedsdekkende geïntegreerde gronden oppervlaktewatermodel van Waterschap Peel en Maasvallei.

Activiteiten

Beoogde resultaten

Verbeteren invoer primair en

Uitvoering van het in 2010 opgestelde calibratieplan is gestart in

secundair systeem

2011 en loopt door tot 2013.

Uitbreiding met waterkwaliteit

Afhankelijk van de definitiestudie uit 2011, is het mogelijk IBRAHYM voor (bepaalde) waterkwaliteitvraagstukken in te zetten.

2

3

Functioneren beheerorganisatie en ‘rekencentrumfunctie’

De rekencentrumfunctie alsmede het beheer en onderhoud functioneren optimaal in 2012.

Verdere samenwerking met externe partijen o.a. in

Het samenwerkingsproject met het Niersverband zal in 2012 tot aanzienlijke verbetering van het model aan de oostelijke grens

Duitsland

leiden.

Inwinnen gegevens waterlopen

…

Activiteiten

Beoogde resultaten

Creëren beheersituatie voor

Een up-to-date database met dimensies van alle watergangen

onderhoud bestaande gegevens waterlopen

binnen het beheersgebied. De omvang en de frequentie van de updates/revisies moet nog vastgesteld worden.

Water zonder grenzen

…

Activiteiten

Beoogde resultaten

Gemeenschappelijke activiteiten met Niers- en

Duurzame operationele samenwerking. In 2012 zijn in ieder geval de gemeenschappelijke meetstations in de Niers en de

Schwalmverband (meetstations, onderhoud,

Swalm operationeel. De andere gemeenschappelijke activiteiten lopen door tot in 2013.

modellering) Project Deltaplan Hoge Zandgronden

Het project levert een adequaat beeld op van de gevolgen van de klimaatverandering op de waterhuishouding in ZuidoostNederland, een plan van aanpak voor bestrijding van de gevolgen en tevens een aantal pilotprojecten. Samenwerking met alle Brabantse waterschappen, de Provincie Limburg en Noord-Brabant, de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO), Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB) en Staatsbosbeheer. Het project loopt door tot 2014. In 2012 bestaat een goed beeld van de gevolgen van de klimaatveranderingen en de eerste contouren van een strategie.


- 67 -

Beleidsproducten Nr

Naam product


1

Eigen plannen

Het opstellen van beheer- en beleidsplannen en plannen rond specifieke thema’s en/of gebieden.

Activiteiten

Beoogde resultaten

1.2 Waterbeheersplan

Opstellen van een gebiedsdekkende gewenst grond-

en

oppervlaktewaterregime (GGOR) / Nieuw Limburgs Peil De uitvoering van Nieuw Limburgs Peil is vanaf 2011 verankerd in het Meerjareninvesteringsprogramma. Daarnaast is in de begroting rekening gehouden met aanvullende maatregelen, NLP maatregelen voor herstel van het watersysteem. Omdat deze laatste betrekking hebben op het herstel van het watersysteem, zijn deze ondergebracht onder het programma ‘Watersysteem op orde: herstelde watersystemen’. Het gaat hierbij om een jaarlijks investeringsbedrag van € 300.000 voor de duur van 5 jaar. 1.5 Thema- en gebiedsgerichte

Opstellen beleidsnotities, -uitwerkingen en -onderzoeken

plannen

Actuele beleidsvraagstukken hebben wij uitgewerkt tot notities en plannen. Dit betreft onder andere de uitwerking beekherstel.

Deelname aan INTERREG-IVa-project ‘Duurzaam Verbinden’ Dit INTERREG programma is bedoeld als kwaliteitsimpuls voor het leefmilieu in het ‘Kempenbroek‘ en de grensregio. In dit project werken de gemeente Weert, Natuurmonumenten, provincie Limburg het waterschap en verschillende Vlaamse projectpartners samen aan ‘duurzaam verbinden’. Het projectbureau ‘Kempenbroek’ draagt zorg voor de projectcoördinatie en wij voeren de beekherstelprojecten Leukerbeek en Meilossing uit.

Deelname aan INTERREG-IVa-project ‘Natuurlijke GrensWateren’, Lingsforterbeek, meetstations en IBRAHYM In 2010 is het INTERREG-project opgestart samen twee Duitse partners: Niersverband en Swalmverband en twee Nederlandse partners, de waterschappen Rivierenland en Aa en Maas. De maatregelen respectievelijk belangen van het waterschap in dit project zijn:

•

uitvoering van de herinrichtingswerken aan de grensoverschrijdende Lingsforterbeek;

•

het plaatsen van meetstations in de Niers en Swalm (gegevens tevens voor de Duitse projectpartners);

•

aanvullen van stroomgebiedgegevens vanuit Duitsland voor IBRAHYM zodat wij meer inzicht krijgen in het gedrag van beide rivieren en

•

financieel voordeel.


- 68 -

In 2011 is het project uitgewerkt en de uitvoering van maatregelen loopt door tot na 2012.

Buitenlandse projecten De inspanningen op het gebied van samenwerking met de Derde Wereld zal naar gelang de vraag en de behoefte in 2012 op bescheiden schaal voortgezet worden op basis van de ervaringen uit de laatste jaren. De bestaande relatie met Turkije zal mogelijk in 2012 verder uitgediept worden op het gebied van monitoring en/of een project ‘train de trainer’. We gaan hierbij uit van één missie. Dit zal in principe kostenneutraal plaatsvinden. 2

Plannen van derden

Het beoordelen en zo nodig beïnvloeden van beleid en plannen van derden ten behoeve van het realiseren van doelstellingen van het waterschap

Activiteiten

Beoogde resultaten

2.1 Plannen van derden

Participeren in de beleidsvorming van hogere en andere overheden, waaronder de organisatie/deelname waterpanels van de provincie Wij hebben kennis van het beleid van derden ten behoeve van de eigen planvorming. Ons waterschapsbeleid heeft een plaats in de plannen van anderen.

Beoordelen en beïnvloeden van plannen van derden (o.a. Gemeentelijke Rioleringsplannen) Gemeenten realiseren de basisinspanning zo snel mogelijk. Dit bewaken we via de Gemeentelijk Rioleringsplannen en gemeenschappelijke Afvalwaterakkoorden.

Advisering bij ruimtelijke plannen Voor grote plannen en plannen die liggen in een aandachtsgebied voor water(keringen) hebben we wateradvies gegeven. Als doelstelling stellen we dat in 2012 in 99% van de gevallen het wateradvies wordt overgenomen. Wij zitten bij belangrijke plannen zo vroeg mogelijk aan tafel bij de initiatiefnemer. 6

Beheersinstrumenten watersystemen

Het opstellen en actualiseren van de legger met de juridische grenzen van de beheersobjecten en het beheersysteem, waarin we ook de werkelijke situatie inclusief vergunninggegevens bijhouden.

Activiteiten

Beoogde resultaten

6.2 Waterakkoorden

Afronding en/of afsluiting van WATAK en vastleggen beheerdertaken en verantwoordelijkheden.


- 69 -

6.3 Legger waterlopen en

Actualiseren legger

kunstwerken

De Waterwet verplicht tot de vaststelling van een nieuwe legger per eind 2012. De huidige legger voldoet niet volledig aan de gestelde criteria. Het in 2010 opgestelde plan van aanpak is in uitvoering.

6.4 Beheerregister waterlopen

Gedeeltelijk

en kunstwerken

gegevens van WB21-inventarisatie.

vullen

van

beheerregister

(converteren)

met

Actuele databank met gegevens over de waterlopen, onderhoudspaden, kunstwerken en andere objecten en zones waarop de Keur van toepassing is.

Toepassing streefpeilenplan Het streefpeilenplan is een middel om invulling te geven aan transparante afrekenbare overheid. We hebben het besluit gecommuniceerd en geoperationaliseerd. 7

Aanleg, verbetering en onderhoud watersystemen

Uitvoering en onderhoudswerkzaamheden aan de waterlopen en kunstwerken en het houden van toezicht op werkzaamheden wanneer deze zijn uitbesteed. Uitvoering van inspecties voor het vaststellen van de onderhoudsstaat van de waterlopen en de daarin gelegen kunstwerken. Bovendien uitvoering van, of bijdrage aan derden voor, de bestrijding van muskusratten en andere schadelijke graaf- en knaagdieren.

Activiteiten

Beoogde resultaten

7.2 Onderhoud waterlopen

Onderhoud van de watergangen De gewenste (norm)waterpeilen realiseren wij door het in stand houden van het watergangprofiel en de daarin gelegen nietwaterregulerende kunstwerken. Het doorstroomprofiel en het bergend vermogen voldoen aan de waterhuishoudkundige randvoorwaarden. De ecologische ontwikkelmogelijkheden van de waterlopen benutten wij optimaal zonder afbreuk te doen aan de hydraulische randvoorwaarden.

7.4 Onderhoud kunstwerken en passieve waterbeheersing

Onderhoud van de niet-waterregulerende kunstwerken gelegen in de watergangen De gewenste (norm)waterpeilen realiseren wij door het in stand houden van de in de watergangen gelegen niet-waterregulerende kunstwerken. Het doorstroomprofiel en het bergend vermogen voldoen aan de waterhuishoudkundige randvoorwaarden. De ecologische ontwikkelmogelijkheden van de waterlopen benutten wij optimaal zonder hydraulische randvoorwaarden.


afbreuk

te

doen

aan

de

- 70 -

Uitvoeren inspecties Consolideren technische infrastructuur. 7.6 Voorzieningen verwante

Inspecties, technisch onderhoud en in stand houden kwaliteits-

belangen watersystemen

beeld Functionele en in goede staat van onderhoud verkerende voorziening aanverwante belangen (zoals naam- en infoborden).

7.7a Muskusrattenbestrijding

Muskusrattenbestrijding Vangsten muskusratten < 0,25 vangsten per uur en grensbewaking (verspreiding vanuit het buitenland voorkomen). Graafschade aan waterschapsobjecten hebben wij voorkomen.

7.7b Beverrattenbestrijding

Beverrattenbestrijding Vangsten beverratten < 0,06 vangsten per uur en grensbewaking (verspreiding vanuit het buitenland voorkomen). Graafschade aan waterschapsobjecten hebben wij voorkomen.

9

Beheer hoeveelheid water

Het aansturen en onderhouden van kunstwerken die direct regulerende invloed uitoefenen op de hoeveelheid water, het waterpeil en kwaliteit van het water. Ook de benodigde energie en alle andere handelingen die voor de gewenste beïnvloeding van het watersysteem nodig zijn.

Activiteiten

Beoogde resultaten

9.2 Onderhoud kunstwerken

Onderhoud waterregulerende kunstwerken

actieve waterbeheersing

Door het in stand houden van de actieve sturingsmiddelen realiseren wij de vastgestelde waterpeilen.

Uitvoeren inspecties Consolideren technische infrastructuur. 9.3 Bediening kunstwerken

Uitvoeren instelwerkzaamheden

actieve waterbeheersing

Het bereiken van de vastgestelde waterpeilen en de waterkwaliteitsdoelstellingen op het gebied van watervoerendheid binnen de invloedssfeer van een waterregulerend kunstwerk door actieve sturing met de beschikbare middelen zoals stuwen en gemalen. De peilen zijn zodanig dat de oppervlaktewateren aan de aan hen toegekende functies kunnen voldoen, waarbij het grondgebruik en de waterhuishouding van het stroomgebied bepalend zijn.

Coachen participanten ’De Stuwende Kracht’ Realiseren waterconservering in de haarvaten.


- 71 -

11

Monitoring watersystemen

Het meten van relevante parameters om de toestand en het effect van maatregelen en het functioneren watersysteem te kunnen beschrijven en beoordelen.

van

Activiteiten

Beoogde resultaten

11.0 Monitoring algemeen

Stroomlijnen van de datastromen binnen beleidsproduct

het

Verdere implementatie van Delft-FEWS, onder meer met internetpublicatie van de meetgegevens ontwikkelen van secundaire validatie.

en

het

verder

Uitbrengen van diverse rapportages Onder meer de doorlopende onderzoeksrapportage “Blik op het watersysteem” op internet en de thermometer. Er is een inhoudsopgave en een plan van aanpak vastgesteld voor een mid-term-review van het WBP in 2012 en de evaluatie in 2015.

Strategische monitoring Integrale evaluaties uitgevoerde beekherstel en verdroging- en bestrijdingsprojecten

Modellering Uitbouwen, verbeteren en toepassen van het hydrologische model IBRAHYM. In 2012 starten wij met de opzet van het beslissingsondersteunende systeem (BOS) OMAR. 11.1 Monitoring waterkwantiteit

Uitvoeren specifiek (monitorings)onderzoek Ondermeer doorlopend onderzoek in de pilot Tungelroysebeek naar weerstandsgestuurd onderhoud.

Vergaren van de benodigde gegevens Database met gegevens van de routinematige meetnetten, waaronder het hydrologische oppervlaktewatermeetnet.

Beheer en onderhoud databaseprogramma’s en rekensoftware Betrouwbare en actuele rekensoftware voor verwerking (databases) en analyse (modellen) van monitoringgegevens. 11.3 Monitoring grondwater

Provincie Limburg e/o derden Onderhouden van het primaire meetnet van de provincie Limburg (afhankelijk van beslissing provincie eind 2011) en mogelijk meetnetten van derden tegen kostendekkend tarief.


- 72 -

22

Keur

Voorbereiding, open vaststelling en het onderhoud van de verordening waarin de geen verbodsbepalingen ten aanzien van beheer, onderhoud en gebruik door derden van de waterstaatkundige infrastructuur zijn opgenomen en ook de beleidsuitwerking in beleidsregels.

Activiteiten

Beoogde resultaten

22.1 Keur

Onderhoud Keur Eind 2009 hebben wij een nieuwe Keur vastgesteld, waarbij rekening is gehouden met de bij of krachtens de Waterwet gestelde regels, inclusief een algemeen toetsingskader. Ter uitwerking hiervan heeft het dagelijks bestuur algemene regels en beleidsregels voor vergunningverlening vastgesteld. Indien nodig vindt onderhoud plaats.

23

Vergunningen en

Het reguleren via onder andere besluiten op aanvragen voor

keurontheffingen

vergunningen en behandelen van meldingen, op basis van de bij of krachtens de Waterwet gestelde regels, inclusief de Keur

Activiteiten

Beoogde resultaten

23.1 Vergunningen en melding Waterwet

Vergunningen verlenen Reguleren van activiteiten, inclusief aanpassingen aan de natte infrastructuur op basis van geldende wettelijke regelingen, met inachtneming van het vastgestelde beleid.

Vergunningenbestand Plan van aanpak om te komen tot een adequaat en actueel vergunningenbestand is in uitvoering.

Werkafspraken met Rijk en Provincie Limburg De gemaakte afspraken met Rijk en Provincie Limburg over de taakverdeling komen we na.

Professionalisering Proces vergunningverlening is gecertificeerd. 23.2 Advies Wabo

Advisering gemeenten/provincie Reactieve rolinvulling: de adviesrol wordt in beginsel niet ingevuld.


- 73 -

24

Handhaving

Het uitvoeren van toezicht gericht op de naleving van de bij of krachtens de Waterwet gestelde regels, inclusief de Keur

Activiteiten

Beoogde resultaten

24.1 Toezicht Waterwet

Programmatisch handhaven Het dagelijks bestuur bepaalt jaarlijks vooraf prioriteiten. We handhaven programmatisch. We rapporteren over de voortgang via de bestuursrapportages.

Toezicht We zien toe op de naleving van de bij of krachtens de Waterwet gestelde regels, inclusief de Keur, om normconform gedrag te bewerkstelligen.

Onderzoeken illegale situaties Wij voeren jaarlijks 1 à 2 gerichte onderzoeken naar illegale situaties (themagericht en/of gebiedsgericht) uit.

Professionalisering handhaving Handhaving watersystemen beantwoordt aan de wettelijke kwaliteitscriteria die worden gehanteerd in het kader van de professionalisering. Proces handhaving is gecertificeerd.

Vernieuwing toezicht Door bundeling van toezichtactiviteiten met andere handhavende organisaties zijn / worden de administratieve lasten in het kader van toezicht (bij ten hoogste gelijkblijvende bestuurlijke lasten) teruggedrongen. We volgen de totstandkoming van de regionale uitvoeringsdiensten op enige afstand. 24.2 Toezicht Wabo / Whvbz

Invullen rol in het kader van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) Reactieve rolinvulling: wij treden enkel handhavend op als problemen zijn ontstaan bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie.


- 74 -

4.3

Wat mag het kosten?

Programma Watersysteem op orde: geschikt voor grondgebruik Rekening 2010

Begroting 2011


Begroting 2012

Categorie Lasten 42 Personeelslasten 43 Goederen en diensten van derden 44 Bijdragen aan derden

Totaal Lasten

(€ )

(€ )

29.320

28.000

1.890.275

1.493.224

1.581.002

1.479.413

50.192

57.000

82.500

81.000

450.515

450.515

373.990

10.619.450

11.475.853

11.596.285

12.132.308

13.071.315

13.505.912

13.739.622

14.094.711

(€)

(€)

(€)

(€)

881.305

392.600

392.600

424.600

881.305

392.600

392.600

424.600

12.190.010

13.113.312

13.347.022

13.670.111

Baten 83 Goederen en diensten aan derden Totaal Baten Saldo lasten minus baten

(€ ) 29.320

461.832

50 Kapitaallasten 51 t/m 59 Organisatie-/bedrijfsvoeringskosten

(€ ) 49.566

Toelichting lasten 44 Bijdrage aan derden Hier zijn de bijdragen geraamd van € 15.000 voor het projectbureau Maas voor de Kaderrichtlijn Water, € 24.000 voor deelname in het project Deltaplan Hoge Zandgronden, de bijdrage (€ 30.000) aan de Unie met betrekking tot de landelijke beverrattenbestrijding en tot slot een bijdrage van € 12.000 op grond van een bereikt bestuurlijk (landelijk) convenant met betrekking tot glastuinbouw en milieu.

50 Kapitaallasten De afname in 2012 ten opzichte van 2011 komt door dat de vrijval van kapitaallasten in 2012 groter is dan de toename van kapitaallasten door nieuwe investeringen. De voor dit programma geplande investeringen zijn opgenomen in het overzicht ‘Investeringen 2012-2016’ dat bij dit programma is opgenomen. Een gedeelte van de kapitaallasten wordt via bestemming/dekking van het resultaat ten laste gebracht van de bestemmingsreserve kapitaallasten. Dit naar aanleiding van het voorstel met betrekking tot de inzet van het vrij aanwendbare deel van de reserves (AB 6 oktober 2010).

51 t/m 59 Organisatie-/bedrijfsvoeringkosten In de afdelingskostenplaatsen verzamelen we alle kosten (salariskosten, sociale lasten, reiskosten e.d.) van een afdeling, waarna we op basis van het aantal direct productieve uren een integraal uurtarief berekenen. Vervolgens berekenen we op basis van de verwachte tijdsbesteding 2012 de kosten door naar de desbetreffende producten en programma’s. De stijging van de kosten komt doordat op basis van de verwachte tijdsbesteding 2012 meer uren aan dit programma worden besteed dan in 2011. Op grond hiervan worden dan ook meer organisatie-/bedrijfsvoeringkosten op dit programma in rekening gebracht. Toelichting baten

83 Goederen en diensten aan derden Vanaf 2011 hebben we geen vergoeding meer geraamd voor de muskusrattenbestrijding (minder inkomsten: € 315.200). Dit naar aanleiding van operatie ‘Storm’ waarbij de muskusrattenbestrijding van rechtswege een waterschapstaak worden. Hierdoor moeten we deze taak zelf bekostigen in onze waterschapsbegroting. Voor wat betreft de vergoeding van de beverrattenbestrijding gaan we er van uit dat we die bijdrage ook in de toekomst blijven ontvangen (€ 249.600) omdat in de Ledenvergadering van


- 75 -

de Unie op 1 oktober 2010 de waterschappen hebben toegezegd/besloten ook in de toekomst mee te blijven betalen. Met ingang van 2012 nemen we een inkomsten raming van € 25.000 op vanwege te verwachten inkomsten uit het ter beschikking stellen van IBRAHYM modelberekeningen voor derden. Daarnaast hebben we de raming met € 7.000 verhoogd vanwege te verwachten meeropbrengsten uit de gedelegeerde provincietaak als het gaat om controle op de zwemwaterkwaliteit. Productramingen Programma watersysteem op orde: geschikt voor grondgebruik (€) Producten


Begroting

Begroting

Begroting

Lasten 2012 Baten 2011 Baten 2012

Eigen plannen

939.409

1.245.319

0

0

Plannen derden

674.985

1.063.753

0

0

Beheersinstrumenten watersystemen

562.485

503.199

0

0

1.230.967

1.204.239

0

0

100.114

128.836

0

0

Monitoring watersystemen (waterkwantiteit)

1.258.169

1.244.276

43.000

68.000

Beheer hoeveelheid water

1.000.582

894.048

79.000

79.000

Handhaving keur en grondwater

2.229.662

2.165.097

21.000

28.000

5.509.539 13.505.912

5.645.944 14.094.711

249.600 392.600

249.600 424.600

13.113.312

13.670.111

Vergunningen en keurontheffingen Keur

(Aanleg, verbetering en) onderhoud watersystemen


Investeringen 2012-2016 Investeringen meerjarenperiode € 1.000)

(x

Raming

Raming

Raming

Raming

Raming

2012

2013

2014

2015

2016

Nr


Vervanging meetapparatuur monitoring

1.

A

10 jaar

30,0

30,0

30,0

30,0

30,0

Vervanging gemalen/stuwen

2.

A

15 jaar

177,0

176,0

212,0

105,0

40,0

207,0

206,0

242,0

135,0

70,0

Totaal

Categorie A investeringen zijn investeringen waarvan we de start/realisatie hebben gepland in 2012 en waarvan de uitvoering bij vaststelling van de begroting wordt geautoriseerd aan het dagelijks bestuur. Dit geldt alleen voor de bedragen opgenomen in jaarschijf 2012. Meerjarenraming 2012-2016 Meerjarenraming ( x € 1.000)

Raming 2012

Raming 2013

Raming 2014

Raming 2015

Raming 2016

Lasten

14.095

14.459

14.660

14.962

15.056

Baten

425 13.670

425 14.034

425 14.235

425 14.537

425 14.631

Saldo

In de meerjarenraming is rekening gehouden met geplande investeringen en de vrijval van kapitaallasten uit oude investeringen. Ook is rekening gehouden met de effecten van inkrimping met 1,2 fte van de afdeling Vergunningen en Handhaving tot en met 2013 vanwege taakwijzigingen. Voor de doorrekening van lonen en prijzen zijn we uitgegaan van een stijging van 2% per jaar en het vervallen van eventuele incidentele posten. Geen rekening is gehouden met groei van het accres of budgetten voor nieuw beleid.


- 76 -

5

Programma Watersysteem op orde: herstelde watersystemen

Onder het programma ‘Watersysteem op orde: herstelde watersystemen’ verstaan wij onze activiteiten die tot doel hebben de hydrologische, ecologische of chemische toestand van de watergangen zelf te beïnvloeden. Onze activiteiten die tot doel hebben om het watersysteem af te stemmen op de watergerelateerde functies, zijn benoemd bij het programma ‘Watersysteem op orde: geschikt voor grondgebruik’.

5.1


Opgave Onze belangrijkste opgave is het creëren, herstellen en in stand houden van veerkrachtige watersystemen. Veerkrachtige watersystemen houden zich zelf in stand evenals de eraan toegekende functies. Ons doel is om gezonde beekecosystemen te realiseren. Het ingezette ecologische herstel van watergangen zetten we, voor zover het binnen onze taakstelling past, de komende jaren op alle beschikbare manieren voort. Wij streven herstel van het watersysteem in al zijn facetten na: hydrologisch, morfologisch, chemisch en (als resultante) ecologisch. We realiseren dit door het uitvoeren van herinrichtingprojecten, door het verbeteren van de waterkwaliteit door optimalisatie van afvalwatertransport en -zuivering en door toezicht op lozingen op het oppervlaktewater.

Kaderrichtlijn Water In 2012 vindt een (landelijke) evaluatie van de Kaderrichtlijn Water plaats. In 2012 zullen we zonodig aan u voorleggen om de KRW uitvoeringsdoelstellingen in het Stroomgebiedbeheerplan Maas te wijzigen.

Implementatie NLP en beekdalzone Wij hebben het Nieuw Limburgs Peil in 2010 vastgesteld. In de komende jaren richten we ons op de uitvoering ervan. Dit betekent dat we investeren in maatregelen en dat we de samenwerking met de streek voortzetten. Voor de uitvoering van NLP (exclusief beekherstel) hebben we het investeringsvolume verlaagd van € 2,5 miljoen naar € 1,5 miljoen. Overigens houden we de doelen in stand en verlagen we het uitvoeringstempo. In NLP hebben wij onze visie op de ontwikkeling (en herstel) van de beekdalen gegeven. Om deze visie te verankeren in ruimtelijke plannen van onze partners (vooral Provincie en gemeenten) moeten wij de komende jaren investeren in de samenwerking met de partners, waaronder de landbouw.

Beekherstel In ons waterbeheerplan hebben wij een heldere en ambitieuze visie op beekherstel gegeven. De doelstellingen hierin blijven leidend. Waar nodig herprioriteren of temporiseren we de uitvoering ervan. Het dagelijks bestuur stelt voor de beekherstelopgave die is opgenomen in het Stroomgebiedbeheerplan Maas voor het bereiken van KRW doelen te temporiseren. Hierop moeten wij het plan aanpassen en hierover communiceren met onze partners in het gebied en het Rijk. De strategie die wij bewandelen met de aanpak van beekherstel is om in te zetten op wat wij minimaal nodig achten voor het bereiken van een voldoende op de KRW maatlat. Dit komt overeen met Aanpak B in onderstaande figuur. Afhankelijk van de inbreng (externe financiering) van partners in het project (stapeling doelen) kan met beperkte extra inzet gekozen worden voor een bredere aanpak.


- 77 -

Voor een aantal projecten (Loobeek, Groote Molenbeek/Lollebeek/Castenrayse Vennen) zetten wij op voorhand in op een beekdalbrede aanpak (Aanpak A). Figuur. Strategieën voor aanpak beekherinrichting

Realisatie Meerjaren Investeringsprogramma (MIP) Wij hebben het gemiddelde netto investeringsvolume van € 5 miljoen in 2010 aangepast naar € 4 miljoen in 2011 en vervolgens € 3 miljoen in 2012. Deze maatregel hebben wij genomen om te komen tot een meer gematigde lastenontwikkeling. Binnen dit investeringsvolume gaan wij onze doelrealisatie herprioriteren, waarbij wij op onderdelen zullen moeten gaan temporiseren. Wij zullen deze herprioritering, conform afspraak, separaat ter besluitvorming aan u voorleggen. Hierin zullen wij zoveel mogelijk de volgende ontwikkelingen meenemen en verwerken:

•

Staatssecretaris Bleker heeft onlangs zijn plannen rondom de herijking van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) doelstellingen en de decentralisatie van het beleid naar de provincies bekend gemaakt. Hieraan gekoppeld vindt ook een herijking van de Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG) plaats. De gevolgen hiervan zijn op dit moment nog onduidelijk voor ons waterschap. Wij gaan deze gevolgen zo snel mogelijk in beeld brengen en zullen deze meenemen in de herprioritering van het Meerjaren Investeringsprogramma (MIP);

•

Naar aanleiding van een tweetal budgetoverschrijdingen heeft het bureau BMC een onderzoek uitgevoerd en aanbevelingen gedaan. Diverse aanbevelingen hebben betrekking op de wijze waarop en de mate waarin het Algemeen Bestuur geïnformeerd dient te worden om te komen tot juiste kernbesluiten. Wij willen de besluitvorming rondom de herprioritering van het MIP benutten om de trend van het verleden te verbreken en te komen tot scherpere kernbesluiten.

Het voorgaande betekent dat in onderhavige begroting 2012 e.v. nog geen aangepast Meerjaren Investeringsprogramma is opgenomen (gebruikelijk onder hoofdstuk 9).

Zuiveringstaak Uitgangspunten voor zuiveringsbeheer zijn:

•

het zuiveringsbeheer moet voldoen aan de opdracht zoals deze onder andere in het waterbeheerplan van het waterschap beschreven is. Deze opdracht is uitgewerkt in normen


- 78 -

waaraan de emissies (normering vanuit het zuiveringsproces) en het effluent (in 2011 uitgewerkte normen vanuit het watersysteem) van de individuele installaties moeten voldoen.

•

de bedrijfsvoering geschiedt tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten. De prijs/kwaliteitverhouding (optimum tussen kosten en milieurendement) is daarbij doorslaggevend.

•

het investeren in een slagvaardige innovatieorganisatie die snel kan reageren op de veranderende omgeving.

•

het actief inzetten op samenwerking met derden daar waar bedrijfsmatige en maatschappelijke voordelen te behalen zijn.

•

het in 2012 ontwikkelen samen met het waterschapsbedrijf van een lange termijn visie op het gebied van zuivering met als één van de uitgangspunten het watersysteembelang.

Beleidsontwikkeling In 2012 geven we een vervolg aan de nota ‘Waterkwaliteit krijgt de sporen’ uit 2007. Hierin vindt prioritering van waterkwaliteitsdoelstellingen plaats en wordt aangegeven welke doelstellingen we in 2012 willen bereiken en hoe we dit gaan aanpakken. Waterkwaliteitsonderwerpen waarop wij onze aandacht zullen focussen:

•

water en ruimtelijke ordening; sturen aan de voorkant daar waar mogelijk;

•

rwzi/effluentkwaliteit en afkoppelen;

•

water in landelijk gebied; glastuinbouwlozingen, erfafspoeling en gewasbeschermingsmiddelen;

•

monitoring Tungelroysebeek;

•

calamiteitenbestrijdingsplan waterverontreiniging;

•

verder willen we een stevig begin maken met het modelleren van waterkwaliteit. Dat moet leiden tot inzicht in vervuilingsbronnen en hun relatieve bijdragen aan de kwaliteit in de beek en het moet evaluatie van maatregelen mogelijk maken.

•

in 2012 vindt de Floriade plaats. Samen met andere waterpartners profileren we ons daar als een frisse, innovatieve waterorganisatie. Voor de consumentenbezoeker nemen we er deel aan het waterpaviljoen.

Overstortfonds Het overstortfonds is eind 2011 beëindigd. We evalueren het effect van dit fonds in 2012.

Samenwerken met gemeenten in de afvalwaterketen Met het oog op de grote bezuinigingsopgaven waar waterschappen en gemeenten voor staan, roepen Unie en VNG hun leden op om de samenwerking verder te intensiveren en minder vrijblijvend te maken. Samenwerking leidt jaarlijks landelijk tot een potentiële geraamde kostenbesparing van € 380 miljoen per jaar in 2020. In 2009 hebben wij een impuls gegeven voor een nieuwe manier van samenwerken met gemeenten. Relatiebeheer en operationele samenwerking via een bottom-up benadering vormen de kern van deze benadering. Dit willen we ook de komende jaren voortzetten. Tijdens het bestuurlijk waterpanel van 20 januari 2011 is met de gemeenten in het beheergebied afgesproken dat we de samenwerking in de afvalwaterketen gezamenlijk gaan oppakken. In 2011 hebben wij hier met gemeenten een werkstructuur voor opgezet. Daarnaast zijn wij betrokken bij diverse concrete samenwerkingsinitiatieven (o.a. doelmatig afvalwaterbeheer in de regio Limburgse Peelen). Om de doelmatigheidswinst te vinden en te verzilveren is het belangrijk om als waterschap te investeren in het samenwerkingsproces. Dit doen we door bij te dragen aan concrete samenwerkingsinitiatieven,


- 79 -

externe procesbegeleiding van het gezamenlijke proces in ons beheergebied, intensivering van waterpanel-bijeenkomsten op ambtelijk, bestuurlijk en directie niveau en secretariële ondersteuning. Er zijn voorzieningen voor eventueel benodigde directe middelen.

Monitoring waterkwaliteit Tot en met 2012 blijft het bemonsterprogramma minimaal op gelijk niveau of zal mogelijk nog geïntensiveerd worden voorzover het vastgelegde quotum aan analysepunten van WPM-WRO-WBL bij Intertek niet overschreden wordt. Vanaf 2013 zullen wij het gehele analysepakket samen met WRO en WBL vrij aanbesteden. In 2012 vindt aanbesteding plaats. Het is waarschijnlijk dat dit tot kostenreductie leidt. We weten echter ook dat aanvullende eisen vanuit de KRW, die reeds zijn aangekondigd, zullen leiden tot de verplichting om meer stoffen te gaan meten. Het is op dit moment niet aan te geven in hoeverre het verplichte volume gereduceerd kan worden, met name omdat de eisen vanuit de KRW (de komende jaren) aan verandering onderhevig zijn.

Grondwaterkwaliteit Ook grondwaterkwaliteit is onderdeel van het watersysteem. Dit is een onontgonnen terrein, zowel qua beleid als beheer. Vanuit de integrale watersysteemaanpak is het van belang hierop zicht te krijgen, met name wat we nastreven en wat we gaan doen. Na een verkenning volgt de verdere uitwerking hiervan in 2012. Meerjaren opgave De komende tien jaar richten wij ons vooral op het voldoen aan de eisen voor het watersysteem die we in het kader van de Kaderrichtlijn Water met de overige waterpartners afspreken. Specifiek betekent dit:

voor de morfologie: •

we hebben alle watergangen met een Specifiek Ecologische Functie (SEF) uit het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL) in 2027 heringericht. Dit betekent nog circa 134 kilometer te realiseren beekherstel.

•

we beschermen de beekmorfologie door toepassing en handhaving van de Keur.

voor de hydrologie: •

we realiseren gebiedsdekkende waterconservering en verduurzamen dit op basis van het project De Stuwende Kracht en peilgestuurd draineren.

•

we realiseren met gebiedspartners het Nieuw Limburgs Peil, waardoor de beek zich morfologisch en hydrologisch optimaal kan ontwikkelen en we de diffuse vervuiling in de intrekgebieden zoveel mogelijk terugdringen.

voor de chemische waterkwaliteit: •

we hebben volledig zicht op de waterkwaliteitsproblematiek, kennen de bronnen die hieraan ten grondslag liggen en beschikken over een plan van aanpak om de problematiek op te lossen. In 2015, of zoveel later als op nationaal niveau overeengekomen wordt (2027), beschikken wij over ecologische gezonde watersystemen conform de Kaderrichtlijn Water.

•

we dringen het gebruik van gevaarlijke stoffen en de emissie ervan via diffuse bronnen zoveel mogelijk terug. Dit doen we vooral door het opzetten van een lobby richting Provincie Limburg, Rijk en Europese wetgever en daar waar mogelijk door stimulering van de relevante doelgroepen.


- 80 -

•

we dringen rioolwateroverstorten terug tot een ecologisch aanvaardbaar niveau. Dit doen we door beleidsbeïnvloeding, zoals advisering bij Gemeentelijke Rioleringsplannen, ruimtelijke ontwikkelingen, en via toezicht en handhaving.

•

we dringen de emissies van de rioolwaterzuiveringsinstallaties terug tot een voor de Kaderrichtlijn Water aanvaardbaar niveau (terugdringen 33 prioritaire stoffen). Dit doen we door het zuiveringsproces te optimaliseren en eventueel uit te breiden met een extra zuiveringstrap.

•

we richten het bestaande systeem van afvalwatertransport en -zuivering opnieuw in op basis van de uitgevoerde Optimalisatie Afvalwatersysteem Studies (OAS) om kosten te reduceren en milieuschade door overstorten te beperken. In dit kader oriënteren we ons samen met WBL en gemeenten op toekomstige ontwikkelingen zoals zuiveren op maat.

Beoogd Effect Het realiseren van een veerkrachtig en ecologisch gezond watersysteem in al zijn facetten (waterkwaliteit, waterkwantiteit, morfologie, ecologie). Dit levert een bijdrage aan een gezonde, veilige en aantrekkelijk leefomgeving. Specifiek:

•

in de opmaat naar het volgende stroomgebiedbeheerplan werken naar een planvorm die het beste aansluit bij de doelstellingen van het Nederlandse waterbeheer en in het bijzonder de doelstellingen van het waterschap. Met als uiteindelijk doel een wezenlijke verbetering van de waterkwaliteit tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

•

de afvalwaterketen optimaal afstemmen op de eisen vanuit het watersysteem.

Randvoorwaarden

•

we respecteren zoveel mogelijk de huidige gebruiksvormen.

•

de oplossingen passen binnen de Kaderrichtlijn Water en het Nationaal Bestuursakkoord Water.

•

we wegen transparant de kosten, doelen en uitvoeringstermijnen af.

•

we geven invulling aan de afspraken uit het bestuursakkoord Water

Doelstellingen

Wij realiseren gezonde beekecosystemen •

in 2027 zijn alle watergangen met een Specifiek Ecologische Functie heringericht.

•

we faciliteren hydrologisch systeemherstel door peilgestuurd draineren en gebiedsdekkende waterconservering in de vorm van het plaatsen van stuwen inclusief afdoende instructie/coaching van de betrokkenen.

•

de emissie van de rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi’s) voldoet bij voorkeur in 2015, maar uiterlijk in 2027 aan de eisen van de Kaderrichtlijn Water.

•

het eenduidig vastleggen van de hydrologische, chemische en ecologische toestand en trends van het watersysteem door middel van gebiedsdekkende of projectmatige metingen.

Wij creëren randvoorwaarden voor een gezonde leefomgeving (ecologisch, duurzaam en schoon) •

ter bestrijding

van rioolwateroverstorten en

voor het herstel van de

oorspronkelijke

afvoerdynamiek, zetten we in op maximale afkoppeling van verhard oppervlak in bestaande gebieden. Dit doen we door structurele contacten met de gemeenten te onderhouden en te adviseren bij het opstellen van Gemeentelijke rioleringsplannen. Bij nieuwe bebouwing streven we 100% afkoppeling na. Dit borgen we door te advisering bij het opstellen van ruimtelijke plannen.

•

wij brengen wateradviezen uit die maximaal worden overgenomen in de ruimtelijke plannen.


- 81 -

•

wij brengen adviezen uit over gemeentelijke rioleringsplannen aan gemeenten. Dit doen we om de vuilemissie te beperken en een doelmatig gebiedsgericht beleid voor beheer en lozingen van hemelwater en grondwater te bevorderen.

•

bij iedere gemeente is duurzaam waterbeleid vastgelegd. De gemeente heeft dit beleid voorzien van middelen en voert dit uit.

•

5.2

wij realiseren onze rol als waterautoriteit en waterpartner.


Beleidskaders Nr

Omschrijving

Vastgesteld

Periode

1

Beleidsnotitie stedelijk waterbeheer

2005

2005-2009

2

Nota Visie en Strategie

2005

2005-2010

3

Evaluatie onderhoudsplan

2005

2007-2015

4

Legger

2006

2006-2015

5

Beleidsnotitie beekherstel

2007

2006-2010

6

Beleidsnotitie beregeningsbeleid

2007

2007-2015

7

Beleidsnotitie venherstel

2008

2009-2012

8

Waterbeheerplan

2009

2010-2015

9

Keur

2009

Geen termijn

10

Integraal onderzoeksplan

2011/2012

2012-2016

Beleidsproducten Nr

Naam product


1

Eigen plannen

Het opstellen van beheer- en beleidsplannen rond specifieke thema’s en/of gebieden.

Activiteiten

Beoogde resultaten

1.5 Thema- en gebiedsgerichte

Kaderrichtlijn water

plannen

We hebben op basis van het MIP uitvoering gegeven aan in het Stroomgebiedbeheerplan opgenomen maatregelen. Als spin-off van de KRW hebben wij gewerkt aan het opwaarderen van de rwzi’s en verdergaande sanering van gemeentelijke overstorten. Dit hebben wij toegepast in integrale projecten. Om ervoor te zorgen dat de meest urgente overstorten voor 2015 gesaneerd worden, hebben we hiervoor in 2009 een regeling voor medefinanciering vastgesteld (à € 3 mln.). Op basis van de eerste monitoringresultaten verwachten wij een


- 82 -

herziening van het KRW-monitoringmeetnet. We hebben effluenteisen voor rioolwaterzuiveringen opgesteld.

Samenwerken in de afvalwaterketen In 2012 hebben wij verder invulling gegeven aan het convenant dat we samen met gemeenten en het waterschapsbedrijf in 2011 hebben gesloten. In dit convenant staan de doelen die wij met samenwerking willen bereiken. Deze invulling geven we door concrete samenwerkingsprojecten met gemeenten aan te gaan. En door het opstellen van Afvalwaterakkoorden of gezamenlijke brede rioleringsplannen met gemeenten, waarin naast maatregelen in de waterketen ook maatregelen in het watersysteem (o.a. beekherstel) een plaats krijgen.

Waterkwaliteit In 2012 zetten we het waterkwaliteitsbeleid grotendeels in op generiek beleid. Daarnaast verloopt de eigen aanpak ter verbetering van de waterkwaliteit via vijf vastgestelde sporen, te weten:

2

Plannen van derden

•

waterkwaliteit verankeren binnen waterschap;

•

waterbodem;

•

vergroten gebiedskennis;

•

omgevingsbewustzijn vergroten;

•

agendastellende rol vergroten.

Het beoordelen en zo nodig beïnvloeden van beleid en plannen van derden voor het realiseren van onze doelstellingen.

Activiteiten

Beoogde resultaten

2.1 Plannen van derden

Adviseren van derden in de rol als waterautoriteit We hebben vragen op het gebied van water (over onderhoud, aanleg, overlast, enzovoorts) voorzien van een gedegen advies waar de klant tevreden over is.

7

Aanleg, verbetering en

Het tot stand brengen, vernieuwen, aanpassen en van derden

onderhoud van watersystemen

overnemen van natte infrastructuur (samenstel van watergangen). Hiertoe behoort ook groot onderhoud aan watergangen.

Activiteiten

Beoogde resultaten

7.1 Aanleg en verwerving

Uitvoering MIP watersystemen jaarschijf 2012

waterlopen

Hebben en houden van een adequate natte infrastructuur.


- 83 -

8

Baggeren van waterlopen en

Derden stimuleren om een baggerplan op te stellen. Verstrekken

saneren waterbodems

van een geldelijke bijdrage aan derden voor het verwijderen van verontreinigde bagger.

Activiteiten

Beoogde resultaten

8.6 Sanering van waterbodems

Onderzoek herverontreiniging Tungelroysebeek Een schoon watersysteem van de Tungelroysebeek.

11

Monitoring watersystemen

Het meten van relevante parameters om de toestand en het effect van maatregelen en het functioneren watersysteem te kunnen beschrijven en beoordelen.

Activiteiten

Beoogde resultaten

11.2 Monitoring waterkwaliteit

Vergaren van waterkwaliteit- en ecologische gegevens

van

het

Actuele en betrouwbare informatie ten behoeve van rapportages, onderzoek, evaluatie en beleidsontwikkeling.

Uitvoering specifieke (monitorings)onderzoek Wij hebben onderzoek naar kwaliteitsaspecten peilgestuurde drainage

en

verder

onderzoek

naar

bestrijdingsmiddelen

voortgezet.

Uitvoeren van fysisch-chemische analyses Het analysevolume voor 2012 blijft naar verwachting ten minste gehandhaafd op het niveau 2011. Afhankelijk van de monitoringsambitie dekken we ad hoc een mogelijk tekort aan ILOW-punten uit het eventueel beschikbare budget van andere partners (WRO en WBL).

Overige Een aantal activiteiten, dat een meer integraal karakter draagt (zowel kwaliteit als kwantiteit) zoals databeheer en simulatie (model IBRAHYM), hebben we beschreven onder het programma ‘Watersysteem op orde: geschikt voor grondgebruik’. 12

Getransporteerd afvalwater

Het vernieuwen, aanpassen, onderhouden en beheren van de transportgemalen en -leidingen

Activiteiten

Beoogde resultaten

12.1 Bouw en verwerving transportstelsels

Bouwen en renoveren Een afvalwaterinfrastructuur die toekomstproof is. Belangrijke indicatoren in dit kader zijn laagst mogelijke kosten, duurzaamheid, flexibel kunnen inspelen op toekomstige ontwikkelingen.


- 84 -

Omgevingsgericht Bij de bepaling van de maatschappelijke kosten wordt de gehele omgeving afgetast. Uiteraard de directe link met de totale infrastructuur van de (afval)waterketen, maar ook de link met het bedrijfsleven en de energiewereld. 12.2 Onderhoud

Optimalisatie onderhoud

transportstelsels

De komende jaren willen we het aandeel planbaar onderhoud verder verhogen en het ongeplande onderhoud verder verlagen. Daarnaast zal onderzocht worden hoe het onderhoud verder geoptimaliseerd jan worden en tot welke besparing dit zou kunnen leiden in de komende jaren. Gedacht wordt aan verder inbesteden van activiteiten en doelmatiger uitvoeren van onderhoud.

12.3 Beheer transportstelsels

Stabielere procesvoering Installaties dienen steeds meer mensen persoonsonafhankelijk te functioneren. De processen zullen meer op afstand bestuurd worden. Verdergaande automatisering van de processen zal dit mogelijk moeten maken. Hierdoor ontstaat een stabielere procesvoering.

Energieverbruik Verlaging van de kosten zal mede worden vormgegeven door continue aandacht in de bedrijfsvoering voor het energieverbruik. Door de introductie van nieuwe technologieën zal een reductie van het energieverbruik worden bewerkstelligd. Daarnaast zal in de dit jaar te ontwikkelen slibstrategie onderzocht worden of hier kostenvoordelen te realiseren zijn. 13

Gezuiverd afvalwater

Het vernieuwen, aanpassen, onderhouden en beheren van de zuiveringsinstallaties

Activiteiten

Beoogde resultaten

13.0 Beheer

Stabielere procesvoering

zuiveringsinstallaties

Installaties dienen steeds meer mensen persoonsonafhankelijk te functioneren. De processen zullen meer op afstand bestuurd worden. Verdergaande automatisering van de processen zal dit mogelijk moeten maken. Hierdoor ontstaat een stabielere procesvoering.

Energieverbruik Verlaging van de kosten zal mede worden vormgegeven door continue aandacht in de bedrijfsvoering voor het energieverbruik. Door de introductie van nieuwe technologieën zal een reductie van het energieverbruik worden bewerkstelligd. Daarnaast zal in


- 85 -

de dit jaar te ontwikkelen slibstrategie onderzocht worden of hier kostenvoordelen te realiseren zijn. 13.1 Bouw en verwerving

Bouwen en renoveren


Een afvalwaterinfrastructuur die toekomstproof is. Belangrijke indicatoren in dit kader zijn laagst mogelijke kosten, duurzaamheid, flexibel kunnen inspelen op toekomstige ontwikkelingen.

Omgevingsgericht Bij de bepaling van de maatschappelijke kosten wordt de gehele omgeving afgetast. Uiteraard de directe link met de totale infrastructuur van de (afval)waterketen, maar ook de link met het bedrijfsleven en de energiewereld. 13.2 Onderhoud

Optimalisatie onderhoud


De komende jaren willen we het aandeel planbaar onderhoud verder verhogen en het ongeplande onderhoud verder verlagen. Daarnaast zal onderzocht worden hoe het onderhoud verder geoptimaliseerd jan worden en tot welke besparing dit zou kunnen leiden in de komende jaren. Gedacht wordt aan verder inbesteden van activiteiten en doelmatiger uitvoeren van onderhoud.

13.4 Wvo heffing effluent

Verontreinigingsheffing De te betalen verontreinigingsheffing aan andere waterkwaliteitbeheerders voor de lozing van het effluent van onze zuiveringsinstallaties en alle kosten die hiermee gemoeid zijn.

13.6 IBA-inrichtingen

Gemeenten/IBA’s Blijvende inzet om IBA’s (Individuele Behandeling Afvalwater) nog optimaler te laten functioneren. Daarnaast is besloten een opiniërend onderzoek te initiëren naar de bereidheid van de betreffende gemeenten om gemeentelijke bijdragen t.b.v. de IBA’s op een voor ons kostendekkend niveau te krijgen.

14

Verwerkt Slib

Het vernieuwen, aanpassen, onderhouden en beheren van de slibverwerkingsinstallaties.

Activiteiten

Beoogde resultaten

14.1 Bouw en verwerving

Bouwen en renoveren

slibverwerkingsinstallaties

Een afvalwaterinfrastructuur die toekomstproof is. Belangrijke indicatoren in dit kader zijn laagst mogelijke kosten, duurzaamheid, flexibel ontwikkelingen.

kunnen

inspelen

op

toekomstige

Omgevingsgericht Bij de bepaling van de maatschappelijke kosten wordt de gehele


- 86 -

omgeving afgetast. Uiteraard de directe link met de totale infrastructuur van de (afval)waterketen, maar ook de link met het bedrijfsleven en de energiewereld. 14.2 Onderhoud slibverwerkingsinstallaties

Optimalisatie onderhoud De komende jaren willen we het aandeel planbaar onderhoud verder verhogen en het ongeplande onderhoud verder verlagen. Daarnaast zal onderzocht worden hoe het onderhoud verder geoptimaliseerd jan worden en tot welke besparing dit zou kunnen leiden in de komende jaren. Gedacht wordt aan verder inbesteden van activiteiten en doelmatiger uitvoeren van onderhoud.

14.3 Beheer slibverwerkingsinstallaties

Stabielere procesvoering Installaties dienen steeds meer mensen persoonsonafhankelijk te functioneren. De processen zullen meer op afstand bestuurd worden. Verdergaande automatisering van de processen zal dit mogelijk moeten maken. Hierdoor ontstaat een stabielere procesvoering.

Energieverbruik Verlaging van de kosten zal mede worden vormgegeven door continue aandacht in de bedrijfsvoering voor het energieverbruik. Door de introductie van nieuwe technologieën zal een reductie van het energieverbruik worden bewerkstelligd. Daarnaast zal in de dit jaar te ontwikkelen slibstrategie onderzocht worden of hier kostenvoordelen te realiseren zijn. 14.4 Afzet slib / restproducten

Ontwikkeling slibstrategie In de dit jaar te ontwikkelen slibstrategie zal worden onderzocht of er kostenvoordelen te realiseren zijn.

27

Rioleringsplannen en subsidies lozingen

Advisering en toetsing van gemeentelijke rioleringsplannen en de beschikking op aanvragen tot een financiële bijdrage voor de sanering van ongewenste puntlozingen op oppervlaktewater, voor de aanleg van een IBA dan wel voor het afkoppelen van de riolering.

Activiteiten

Beoogde resultaten

27.1 Rioleringsplannen

(geen doelstelling)

27.2 Subsidies lozingen

Adviseren en beschikken over aanvragen voor het saneren van overstorten in het kader van het Overstortfonds.


- 87 -

28

Aanpak diffuse emissies derden

Stimuleren van derden om diffuse emissies aan te pakken.

Activiteiten

Beoogde resultaten

28.1 Stimulering derden aanpak

Invulling geven aan onze agendastellende rol

diffuse emissies

Communicatie met doelgroepen voor (uiteindelijk) verbeterde waterkwaliteit.

5.3

Wat mag het kosten?

Programma Watersysteem op orde: herstelde watersystemen Rekening 2010

Begroting 2011

Categorie (€ )

(€ )

(€ )

(€ )

25.629.156

25.992.319

26.018.036

44 Bijdragen aan derden 50 Kapitaallasten 51 t/m 59 Organisatie-/bedrijfsvoeringskosten Totaal Lasten

75.773

0

0

0

3.160.944

3.723.371

3.723.371

4.207.971

727.020

553.086

553.086

490.115

35.553.160

29.905.613

30.268.776

30.716.122

Baten 83 Goederen en diensten aan derden 84 Bijdragen van derden 86 Interne verrekeningen

(€)

(€)

(€)

(€)

48.566

50.000

50.000

50.000

5.020.088

0

0

0

174.399

0

0

0

5.243.053

50.000

50.000

50.000

30.310.107

29.855.613

30.218.776

30.666.122

Totaal Baten Saldo lasten minus baten

Begroting 2012

31.589.423

Lasten 43 Goederen en diensten van derden


Toelichting lasten 43 Goederen en diensten van derden Een bedrag van € 25.923.536 (in 2011 na oprichting BsGW was dat € 25.841.726) heeft betrekking op onze bijdrage aan Waterschapsbedrijf Limburg en vloeit voort uit de vastgestelde begroting 2012 van het Waterschapsbedrijf. Het lagere bedrag van de begroting 2011 en 2012 ten opzichte van de jaarrekening 2010 is te verklaren door de afwikkeling van de bodemsaneringskosten van de Tungelroyse beek 2010. De kosten van de bodemsanering 2010 bedroegen in 2010 € 6.143.187 en zijn ineens ten laste gebracht van de exploitatie. De financiële afwikkeling van de kosten vindt plaats op basis van de werkelijke gemaakt kosten in enig jaar en worden niet vooraf geraamd vanwege het incidentele karakter en de onzekerheid ten aanzien van de hoogte.

44 Bijdragen aan derden In de jaarrekening 2010 was hier een subsidiebedrag verantwoord met betrekking tot afkoppeling hemelwaterafvoer van de riolering. Omdat die subsidieregeling is afgelopen, ramen we hiervoor geen bijdragen en dus geen kosten meer.

50 Kapitaallasten De toename in 2012 is het gevolg van de doorrekening van de kapitaallasten van de geplande investeringen voor dit programma. De voor dit programma geplande investeringen zijn opgenomen in het overzicht ‘Investeringen 2012-2016’ dat bij dit programma is opgenomen. Een gedeelte van de


- 88 -

kapitaallasten wordt via bestemming/dekking van het resultaat ten laste gebracht van de bestemmingsreserve kapitaallasten.

51 t/m 59 Organisatie-/bedrijfsvoeringkosten In de afdelingskostenplaatsen verzamelen we alle kosten (salariskosten, sociale lasten, reiskosten e.d.) van een afdeling, waarna we op basis van het aantal direct productieve uren een integraal uurtarief berekenen. Vervolgens berekenen we op basis van de verwachte tijdsbesteding 2012 de kosten door naar de desbetreffende producten en programma’s. De stijging van de kosten komt doordat op basis van de verwachte tijdsbesteding 2012 meer uren aan dit programma worden besteed dan in 2011. Op grond hiervan worden dan ook meer organisatie-/bedrijfsvoeringkosten op dit programma in rekening gebracht. Toelichting baten

83 Goederen en diensten aan derden We hebben een structurele opbrengst geraamd van € 50.000 vanwege de verkoop van watergangen en cultuurgronden. Productramingen Programma watersysteem op orde: herstelde watersystemen (€)

Begroting

Producten

Lasten 2011

Aanleg, verbetering van watersystemen Monitoring watersystemen

Gezuiverd afvalwater Verwerkt slib Rioleringsplannen en subsidies lozingen Aanpak diffuse emissies derden


Begroting

Begroting


3.843.283

4.328.045

50.000

50.000

849.068

807.271

0

0

0

0

0

0

5.807.788

5.773.183

0

0

12.324.296

12.922.208

0

0

6.919.642

6.808.871

0

0

Baggeren van waterlopen en saneren waterbodems Getransporteerd afvalwater

Begroting

145.036

57.224

0

0

16.500 29.905.613

19.320 30.716.122

0 50.000

0 50.000

29.855.613

30.666.122

Investeringen 2012-2016 Investeringen meerjarenperiode (x € 1.000) Nr


Raming

Raming

Raming

Raming

Raming

2012

2013

2014

2015

2016

Investeringen in watersysteem (eigen aandeel)

1.

C

30 jaar

3.000,0

3.000,0

3.000,0

3.000,0

Herstelmaatregelen Nieuw Limburgs Peil

2.

A

30 jaar

300,0

300,0

300,0

300,0

3.300,0

3.300,0

3.300,0

3.300,0

Totaal

3.000,0 3.000,0

Categorie A investeringen zijn investeringen waarvan we de start/realisatie hebben gepland in 2012 en waarvan de uitvoering bij vaststelling van de begroting wordt geautoriseerd aan het dagelijks bestuur. Dit geldt alleen voor de bedragen opgenomen in jaarschijf 2012. De investering met nummer 2 is opgevoerd naar aanleiding van het voorstel inzake de inzet van het vrij aanwendbare deel van de reserves (AB 6 oktober 2010). Om ruimte te creëren binnen onze reserves verlagen we het investeringsvolume van € 500.000 naar € 300.000 per jaar voor een periode van 5 jaar. Categorie C investeringen zijn investeringen in het herstel/verbetering van watersysteem en waarop de procedure van toepassing is volgens het projectstatuut. In het kader van kostenbeheersing en -beperking hebben we het investeringsvolume gefaseerd afgebouwd van € 5 miljoen in 2010 naar structureel € 3 miljoen per jaar vanaf 2012.


- 89 -

Meerjarenraming 2011-2015 Meerjarenraming ( x € 1.000)

Raming 2012

Raming 2013

Raming 2014

Raming 2015

Raming 2016

Lasten

30.716

31.267

31.777

32.250

32.611

Baten

50 30.666

50 31.217

50 31.727

50 32.200

50 32.561

Saldo

In de meerjarenraming is rekening gehouden met geplande investeringen en de vrijval van kapitaallasten uit oude investeringen. Voor de doorrekening van lonen en prijzen zijn we uitgegaan van een stijging van 2% per jaar en het vervallen van eventuele incidentele posten. Vanaf 2013 is rekening gehouden met een daling van het budget voor chemische analyses (€ 5.000). Dit was nog een taakstelling/afspraak gemaakt bij de begroting 2010. Geen rekening is gehouden met groei van het accres of budgetten voor nieuw beleid. Voor wat betreft de bijdrage aan het Waterschapsbedrijf Limburg zijn we er van uit gegaan dat deze de komende jaren met maximaal 1% per jaar stijgt.


- 90 -

6

Programma Bestuur, communicatie, heffingen en veiligheid

Onder het programma ‘Bestuur, communicatie, heffingen en veiligheid’ verstaan wij onze activiteiten die gemoeid zijn met het bestuur, de externe communicatie, belastingheffing en calamiteitenbestrijding. Het vaststellen van de belastingtarieven, is expliciet een taak van het bestuur.

6.1


Opgave

Bestuur Toekomst Limburgs waterschapsbestel/ toekomstig waterbeheer Op 1 december 2011 wordt een procesdocument aan de algemeen besturen van de Limburgse waterschappen aangeboden. In dat procesdocument worden de stappen toegelicht om het huidige waterschapsbestel te evalueren. Wij hebben er bij de partners (provincie en Waterschap Roer en Overmaas) op aangedrongen eerst te starten met een visie op het waterbeheer in Limburg in 2020. Vervolgens kan er dan geëvalueerd worden en zal medio 2013 een besluit genomen kunnen worden of een samengaan van de Limburgse waterschappen de beste optie is om een goed waterbeheer in Limburg voor de toekomst te garanderen. In 2012 zullen wij ons dus concentreren op het opstellen van een visie op het toekomstig waterbeheer in Limburg, waarin de belangen van de regio geborgd zullen worden. Op 30 november 2011 worden in een werksessie met het algemeen bestuur de bouwstenen voor de visie op het waterbeheer in 2020 besproken en geprioriteerd. Digitaal vergaderen We willen de leden van het algemeen bestuur door het ieder in bruikleen geven van een iPad faciliteren, om op een eenvoudige manier papierloos hun werk te kunnen uitvoeren. Het gelijktijdig afschaffen en/of beperken van de jaarlijkse vergoeding van € 500 per persoon voor ICT-gerelateerde kosten levert daarmee een besparing op. Ook wordt ± € 10.000 per jaar bespaard op papier, enveloppen, kopieer-, porto- en personeelskosten. Bestuursakkoord water De verkiezing van het algemeen bestuur zal naar verwachting niet in 2012 plaatsvinden. Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft een wetsvoorstel voor indirecte verkiezingen voor het ingezetenendeel van het algemeen bestuur in voorbereiding. De gemeenteraden kiezen dan de leden van het algemeen bestuur met uitzondering van de leden voor de geborgde zetels. Tegelijk met dit wetsvoorstel wordt een voorstel ingediend om de verkiezing van het algemeen bestuur gelijktijdig met de gemeenteraadsverkiezingen te laten plaatsvinden. Het huidige algemeen bestuur blijft daardoor aan tot medio 2014. Op korte termijn wordt duidelijk of het wetsvoorstel door de Staten Generaal komt. In het bestuursakkoord zijn ook enkele passages over de verhouding tot de provincie opgenomen. In 2011 en 2012 wordt deze nieuwe verhouding verder uitgewerkt.

Communicatie Communicatiedoelstellingen worden doorgaans beschreven in termen van kennis, houding en gedrag. Dit gebeurt onder de vooronderstelling dat dit de stadia zijn van een verandering. Je komt iets te weten (kennis), je vormt daar een oordeel over (het is goed of fout) en je handelt naar die houding (je gaat voorzorgsmaatregelen tegen overstromingen treffen bijvoorbeeld). Onze communicatiedoelstellingen zijn


- 91 -

afgeleid van de doelen uit Visie en strategie en de missie van de organisatie. We willen met communicatie bereiken dat de doelgroepen:

•

Waterschap Peel en Maasvallei kennen als professionele waterpartner die samen met u en anderen werkt aan het beheer en de kwaliteit van het water (kennis);

•

positief staan ten opzichte van de doelen, taken en dienstverlening van deze organisatie (houding);

•

bereid zijn met haar samen te werken bij het ontwikkelen en uitvoeren van het beleid (gedrag).

In 2012 ligt de focus op het verder professionaliseren van de communicatieactiviteiten en -middelen van de eigen organisatie. Dit doen we op een sobere manier en meer digitaal, zodat we kosten besparen. Het gebruik van sociale media voor het informeren over en betrekken van onze inwoners bij het waterschapswerk is steeds interessanter. Ook gaan we door met doelgroepencommunicatie.

Veiligheid De werkzaamheden van het waterschap zijn onder meer gericht op een gezonde en veilige leefomgeving. Dit vertaalt zich rechtstreeks naar de zorg voor veilige dijken, droge voeten, voldoende en schoon water. Hiertoe hoort dat we calamiteiten effectief en efficiënt bestrijden. Deze opdracht voor het waterschap vloeit voort uit de wettelijke verplichting om voorbereid te zijn op doeltreffend optreden bij gevaar. De vertaling hiervan heeft betrekking op de inrichting en het beheer van de calamiteitenorganisatie (inclusief partners in het veiligheidsdomein), de planvorming, het opleiden en oefenen en de informatievoorziening. In de afgelopen drie jaren heeft het waterschap op basis van het meerjarenplan een sterke ontwikkeling in de calamiteitenzorg doorgemaakt. Dit laat onverlet dat het op peil houden en doorontwikkelen van de calamiteitenzorg een voortdurend punt van aandacht is. Het succes van deze ontwikkeling vindt borging in een blijvende aanpak. In het kader van het project versterking calamiteitenzorg heeft u tot 2012 een bedrag van € 75.000 beschikbaar gesteld. Met ingang van 2012 moet deze bijdrage structureel gevormd worden om de professionalisering gestand te doen. Daaraan toegevoegd dient te worden de reservering bij het WBL van eigen middelen en inzet om de ontwikkeling aldaar vorm te geven. Met een nieuw op te stellen meerjarenplan calamiteitenzorg 2012-2015 wordt verder invulling gegeven aan de calamiteitenzorg. Een en ander in overeenstemming met eerdere aankondiging in de voorjaarsnota 2010. We verwachten dat hiervoor zo’n € 50.000 structureel per jaar nodig is. De ruimte hiervoor zoeken we binnen onze huidige begroting. Het structurele budget voor calamiteitenzorg biedt de basis om te voldoen aan wettelijke verplichtingen en waterschapsambitie om top te zijn. Netcentrisch werken Netcentrisch werken is een vorm van informatievoorziening binnen organisaties waarbij bestuurders en diensten gelijktijdig over een eenduidig beeld beschikken. Daardoor kunnen beslissingen sneller en beter worden genomen en kunnen werkzaamheden effectiever worden uitgevoerd. Om dit mogelijk te maken moeten hulpverleningsdiensten, gemeenten en andere partners in de crisis- en rampenbestrijding, waaronder de waterschappen, deze werkwijze implementeren. De veiligheidsregio’s zijn verplicht om eind 2011 netcentrisch werken te hebben ingevoerd. In het toetskader van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid is de aansluiting hierop voor waterschappen vastgelegd.


- 92 -

Via de Unie van Waterschappen wordt momenteel een verkenning uitgevoerd. De eerste indruk van de invoering van netcentrisch werken lijkt een stevige en meerjarige uitdaging op te leveren. Daarbij is te denken aan technische aspecten (apparatuur, systemen, software), koppeling van informatiebronnen en het opleiden van medewerkers. De verwachting is dat voor het einde van het jaar de gevolgen inzichtelijk worden. In de loop van 2012 volgen daarop concrete voorstellen. Beoogd effect

•

Een kleinere afstand tussen de belanghebbenden en het bestuur en een groter vertrouwen van de doelgroepen in het bestuur.

•

Het leveren van een bijdrage aan welvaart en welzijn van onze inwoners/belanghebbenden.

•

Wederzijds begrip, actieve betrokkenheid en succesvolle samenwerking, waardoor draagvlak bij de doelgroepen voor het waterschapswerk ontstaat.

•

Het op een steeds hoger niveau brengen van onze dienstverlening.

•

Het goed voorbereiden en professioneel inrichten om zodoende doelmatig bij te dragen aan de bestrijding van kleine tot grootschalige incidenten, zware ongevallen, rampen en crises.

•

Volwaardig en gelijkwaardig partner zijn in het optreden rondom watergerelateerde calamiteiten.

•

Een voorbeeld voor de calamiteitenorganisaties van waterschappen zijn.

Randvoorwaarden

•

Een integrale calamiteitenzorg voor WPM en WBL.

•

Vergaande samenwerking met WBL en WRO.

•

Een bijdrage aan landelijk aanspreekpunt voor calamiteitenzorg bij waterschappen.

•

Intensivering samenwerking met Rijkswaterstaat in het kader van calamiteitenzorg.

•

Zoveel mogelijk samenwerken met publieke partijen conform de Wet op de veiligheidsregio.

•

Een communicatief vaardige organisatie die in staat is om in dialoog met de omgeving te gaan.

•

De medewerkers en bestuursleden luisteren vooral naar wat er leeft en houden daar rekening mee bij de uitvoering van het werk en spreken doelgroepen aan op gemeenschappelijke waarden.

•

In de communicatie gaat het meer om een heldere en duidelijke boodschap en minder om het eigen logo.

•

Medewerkers en bestuursleden consulteren de doelgroepen bij de ontwikkeling en uitvoering van ons beleid en laten hen hierin participeren.

•

Bestuur stelt beleid pas vast na de dialoog. Daarna verspreiden we breed de uitkomst van het gesprek: het vastgestelde beleid.

Doelstellingen

Wij maken kenbaar waar beleidsaccenten moeten liggen •

We beschikken over een beheerplan dat naadloos aansluit op het KRW-Stroomgebiedbeheerplan Maas.

•

Beleidsparticipatie: we regisseren zelf en nemen deel aan de ontwikkeling van beleid van derden om hun belangen en die van het watersysteem optimaal te borgen.

•

Beleidsproject: we stellen de door het bestuur gewenste beleidsproducten op om de koers van ons waterschap eenduidig vast te leggen.

•

Beleidsproces (Nieuw Limburgs Peil): we doorlopen grote processen en gaan in dialoog.

•

We realiseren onze rol als waterautoriteit, die samen met partners werkt aan zijn taken.

•

We zetten ons in om positief in het nieuws komen.


- 93 -

Wij creëren draagvlak voor onze besluiten, organisatie en activiteiten. •

We baseren de uitvoering van onze activiteiten op duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid.

•

We verdelen op een rechtvaardige manier de lasten over de verschillende categorieën belanghebbenden.

•

Onze besluitvorming is van goede kwaliteit en transparant.

•

We communiceren met onze doelgroepen: we vertellen wie we zijn en wat we doen en gaan in gesprek als we de werk- of leefomgeving van anderen raken.

•

We zijn transparant en leggen verantwoording af (informeren).

•

We werken aan onze zichtbaarheid, aanwezigheid en naamsbekendheid (overreden).

•

We luisteren, zijn open, wisselen op basis van gelijkheid gedachten en uit en laten anderen meedenken en meedoen (dialogiseren).

•

We overtuigen anderen van onze mening via een dialoog, gaan samenwerkingsverbanden en coalities aan (formeren).

Wij verminderen administratieve lastendruk •

We verminderen het aantal regels en procedures.

•

We hanteren een integrale benadering.

•

We publiceren (elektronisch) onze regelgeving en bekendmakingen.

•

We introduceren elektronische dienstverlening.

•

We bieden de mogelijkheid om bezwaarschriften, vergunningaanvragen, verzoekschriften en belastingaangiften via e-formulieren aan te vragen en af te handelen.

Wij zijn klantgericht, meedenkend en betrouwbaar •

We zorgen voor acceptabele doorlooptijden van procedures en processen.

•

We zorgen voor transparante besluitvorming.

•

We hebben competente medewerkers.

•

We communiceren met onze klanten.

•

We spelen in op de ontwikkelingen in de omgeving.

•

We handelen klachten zorgvuldig af.

Wij geven op realistische wijze invulling aan de beperking van de gevolgen en bestrijding van mogelijke calamiteiten in relatie tot de waterschapstaak. •

We beschikken over een professionele en kwalitatief goede calamiteitenorganisatie.

•

We beschikken over juiste en actuele informatie.

•

We zorgen voor voldoende draagvlak onder de medewerkers.

•

We hebben toereikende faciliteiten.

•

We beschikken over specialistische kennis.

•

We beschikken over een toereikend budget.

Wij ondersteunen de algemene kolom (hulpdiensten en gemeenten) waar redelijkerwijs mogelijk is in het belang van de veiligheid en gezondheid van de burgers. •

We onderhouden en versterken een functionerend netwerk van crisispartners.


- 94 -

6.2


Beleidskaders Nr

Omschrijving

Vastgesteld

Periode

1

Waterbeheerplan

2009

2010-2015

2

Nota visie en strategie

2005

2005-2010

3

Communicatiebeleid

2007

2008-2010

4

Meerjarenbeleidsplan calamiteitenzorg

2011

2012-2015

5

Calamiteitenplan

2010

Geen termijn

6

Meerjareninvesteringsprogramma

jaarlijks

2007-2013/2015

Beleidsvoornemens Nr

Omschrijving

Vastgesteld

Periode

1

Doorontwikkelen Nota visie en strategie

2011

Geen termijn

2

E-overheid (visie, beleid en strategie m.b.t. samenwerken in de keten (één-loket-functie) en

2011

Geen termijn

2011

Geen termijn

dienstverlening via het internet (waterschapsloket) 3

Samenwerkende overheden (visie, beleid en strategie m.b.t. samenwerken in de waterkolom voor calamiteitenzorg en crisisbeheersing

Projecten Nr

Naam project


1

Bestuursverkiezingen (710340)

Organisatie verkiezingen.

Activiteiten

Beoogde resultaten

Zorgdragen voor een adequaat verkiezingsproces.

Een democratisch gekozen bestuur.

Vervanging communicatie-

Het vervangen en opschonen van bestaande communicatie-

middelen (710730)

middelen.

Activiteiten

Beoogde resultaten

Vervangen van website, film en brochure

De corporate-films en brochures zijn in 2011 tegelijkertijd vervangen. De vervanging van de website is uitgesteld. Het

2

huidige Contentmanagement Systeem (CMS) is sterk verouderd en voldoet niet meer aan de wettelijke eisen. Momenteel onderzoekt Het Waterschapshuis aan welke eisen een nieuw CMS moet voldoen en of het interessant is om het huidige


- 95 -

WaterschapsNet (het gezamenlijke CMS) te vervangen door een nieuwe gezamenlijke oplossing, waarmee waterschappen waarschijnlijk kunnen besparen op de ontwikkelingskosten en onderhoudskosten. Na besluitvorming hierover bij Het Waterschapshuis, volgt besluitvorming binnen Waterschap Peel en Maasvallei. Er is binnen dit projectbudget naar verwachting voldoende ruimte om de kosten voor het ontwerpen en implementeren van de individuele lay-out te betalen, zodat het nieuwe systeem past binnen de communicatiemiddelen van ons waterschap. 3

Versterking calamiteitenzorg

Het borgen van de continuïteit in de calamiteitenorganisatie door planmatige voorbereiding op het optreden van de calamiteitenorganisatie, voldoende opleiding en oefening en vanuit een organisatie van - met elkaar samenwerkende - diensten en overheden.

Activiteiten

Beoogde resultaten

Actueel houden van het functieboek

Juiste functies beschikbaar en beschreven.

Op peil houden van de

Wachtdiensten calamiteitenorganisatie zijn op sterkte. Overige

bezetting

functies in overeenstemming met uitgangspunt (gemiddeld drie deelnemers per functie).

Opstellen, vaststellen en beheren van calamiteitenplan

We beschikken over een actueel calamiteitenplan.

Opstellen, vaststellen en

We beschikken over actuele calamiteitenbestrijdingsplannen.

beheren van calamiteitenbestrijdingsplannen Opstellen, vaststellen en

Overige planvorming is actueel (bijv. continuïteitsplan grieppan-

beheren van overige planvorming

demie).

Opstellen van opleidings- en

Het meerjarenbeleidsplan calamiteitenzorg biedt een kwalitatief

oefenbeleid

kader voor opleiden en oefenen van de calamiteitenorganisatie.

Oefenen gericht op de interne

De calamiteitenorganisatie functioneert als één geheel, schakels

samenwerking.

haken vloeiend in elkaar, deelnemers kennen hun taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden.

Oefenen gericht op externe

We voldoen aan wettelijke eisen met betrekking tot de rol van

samenwerking

waterschappen bij watergerelateerde calamiteiten.

Samenwerken met partners in

We zijn een volwaardig en gelijkwaardig partner bij de voorberei-

de hulpverlening.

ding op en de bestrijding en beheersing van calamiteiten.


- 96 -

Beleidsproducten Nr

Naam product


10

Calamiteitenbestrijding watersystemen

Opzetten en invullen van professionele calamiteitenorganisatie

Activiteiten

Beoogde resultaten

10.1 Calamiteitenbestrijding

Oefenen gericht op interne samenwerking.

watersystemen

De calamiteitenorganisatie functioneert als één geheel, schakels haken vloeiend in elkaar, deelnemers kennen hun taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden.

Calamiteitenplannen en bestrijdingsplannen Het calamiteitenzorgsysteem (calamiteitenplan, bestrijdingsplannen en supplementen) is compleet en actueel. Vanaf 2012 geven wij invulling aan de beheercyclus via een jaarlijkse actualisatie op basis van de pdca-systematiek (plan-do-check-act). Hierdoor blijft de planvorming op orde.

Samenwerken met partners in de hulpverlening We zijn een volwaardig en gelijkwaardig partner en geven invulling aan de Wet op de veiligheidsregio. 29

Belastingheffing

Het samenstellen van belastingkohieren en het opleggen van aanslagen.

Activiteiten

Beoogde resultaten

29.1 Kostentoedeling en

Opstellen en actueel houden van belastingverordeningen en

belastingverordeningen

uitvoeringsregelingen Klantgerichte, rechtsgeldige aanslagoplegging.

29.2 Aanslagen

Opstellen en actueel houden van belastingbestanden

zuiveringsheffing huishoudens en forfaitaire bedrijfsruimten

Klantgerichte, rechtsgeldige aanslagoplegging.

29.3 Aanslagen

Opstellen en actueel houden van belastingbestanden

zuiveringsheffing overige bedrijven

Klantgerichte, rechtsgeldige aanslagoplegging.

29.4 Aanslagen watersysteemheffing

Opstellen en actueel houden van belastingbestanden Klantgerichte, rechtsgeldige aanslagoplegging.

ingezetenen, gebouwd, ongebouwd en natuur 29.5 Bezwaar/beroepschrift

Beslissen op bezwaarschriften

zuiveringsheffing huishoudens en forfaitaire bedrijfsruimten

Uitspraken op bezwaarschriften binnen de wettelijke termijn, die de rechterlijke toets doorstaan.


- 97 -

Verweer in beroep Plausibel verweer dat een eventueel hoger beroep doorstaat. 29.6 Bezwaar/beroepschrift


zuiveringsheffing overige bedrijven

Uitspraken op bezwaarschriften binnen de wettelijke termijn, die de rechterlijke toets doorstaan.

Verweer in beroep Plausibel verweer dat een eventueel hoger beroep doorstaat. 29.7 Bezwaar/beroepschrift watersysteemheffing


ingezetenen, gebouwd,

de rechterlijke toets doorstaan.

Uitspraken op bezwaarschriften binnen de wettelijke termijn, die

ongebouwd en natuur

Verweer in beroep Plausibel verweer dat een eventueel hoger beroep doorstaat. 30 Invordering

Verzending aanslagbiljetten, betalingsverwerking, kwijtschelding en verdere invorderingsmaatregelen op het gebied van waterschapsbelastingen.

Activiteiten

Beoogde resultaten

30.1 Betalingsverwerking

Aanslagen verzenden

aanslagen

Het innen van 99% van de totaal opgelegde aanslagen en het ontvangen van de belastingbedragen binnen 3 - 6 maanden na dagtekening van de aanslagbiljetten.

30.2 Kwijtschelding

Beslissen

op

verzoekschriften

tot

uitstel

van

betaling,

betalingsregeling en kwijtschelding; beslissen op kwijtscheldingsberoepschriften Uitspraken op verzoekschriften binnen de wettelijke termijn, die de rechterlijke toets doorstaan. 30.3 Invorderingsmaatregelen

Aanmaningen verzenden en verdere invorderingsmaatregelen

aanslagen

nemen Het innen van 99% van de totaal opgelegde aanslagen en het ontvangen van de belastingbedragen binnen 3 - 6 maanden na dagtekening van de aanslagoplegging.

31

Bestuur

Het democratisch besturen door het nemen van besluiten in vergaderingen en het extern representeren.

Activiteiten

Beoogde resultaten

31.1 Bestuur

(Beleids)beslissingen nemen in vergaderingen en in overleg met overheden en anderen De wettelijke waterschapstaken uitoefenen en daarmee veiligheid, welvaart en welzijn van alle ingezetenen bevorderen.


- 98 -

Representatie door bijwonen van bijeenkomsten Voldoende vertegenwoordiging waterschap.

in

optreden

namens

het

Klachten coördineren (o.a. klachten bij Nationale Ombudsman) Bij waterschap: afhandeling tot tevredenheid van klager e/o bestuur (referentie voor toekomstige zaken). Bij

31.2 Bestuursondersteuning

Nationale

Ombudsman:

compleet,

correct

en

open

onderzoek/reactie, zoveel als mogelijk tegemoetkomen aan een gegronde klacht.

tijdens

onderzoek

Voorbereiden, begeleiden en uitwerken van bestuursvergaderingen, incl. publicatie en ter inzage legging van besluiten Een

adequate

directe

ambtelijke

ondersteuning

van

de

bestuurders en van de bestuursorganen. 32

Externe communicatie

Communicatieactiviteiten gericht op het informeren, stimuleren en activeren van de externe doelgroepen.

Activiteiten

Beoogde resultaten

32.1 Externe communicatie

Beleidscommunicatie: we communiceren over ontwikkelingen en doelen van ons beleid. Doelgroepen weten wie we zijn en wat we doen, zijn positief over ons en bereid met ons samen te werken. We gaan met hen in dialoog waar ons werk hun directe werken leefomgeving raakt. Communicatiemiddelen: communicatiebeleid(adviezen), internet, Waterwijzer.

Perscommunicatie: we richten ons op een goede relatie met de pers, omdat zij een belangrijke rol hebben in het contact met de omgeving. We benaderen de pers proactief, creëren zelf nieuws, houden de perslijst actueel. Communicatiemiddelen: persberichten, perswoordvoering, persconferenties, mediawatching (nieuwsselectie).

Public relations: we bevorderen stelselmatig wederzijds begrip tussen het waterschap en de omgeving We scheppen en bestendigen een goed imago: We vergroten onze zichtbaarheid, aanwezigheid en naamsbekendheid. Onze externe partners zijn op de hoogte van de hoofdlijnen van het organisatiebeleid en de ontwikkelingen. De dialoog met de omgeving is bevorderd. Communicatiemiddelen: brochures, advertenties, relatiebeheer (relatiegeschenken, representatie door jeugdbestuur, sponsoring).


- 99 -

Educatie: we dragen de waarden en verzamelde kennis van het waterschap over, we bieden methoden van onderwijs en leren aan. We geven publieksgroepen inzicht in wat ze zelf kunnen bijdragen aan een goed watermilieu en zetten aan tot gewenst gedrag. We bieden methoden van onderwijzen en leren aan. Communicatiemiddelen die we hiervoor inzetten: Droppie Water lespakketten, rondleidingen op rwzi, wandelingen met gids.

6.3

Wat mag het kosten?

Programma bestuur, communicatie, heffingen en veiligheid Rekening 2010

Begroting 2011

Categorie Lasten 42 Personeelslasten 43 Goederen en diensten van derden 45 Toevoegingen aan voorzieningen 50 Kapitaallasten


Begroting 2012

(€ )

(€ )

(€ )

(€ )

632.793

681.216

680.966

661.800

3.951.446

4.452.441

3.978.024

3.313.047

75.105

0

0

0

200.280

216.588

216.588

195.797

51 t/m 59 Organisatie-/bedrijfsvoeringskosten

846.279

851.194

858.394

787.149

69 Organisatie-/bedrijfsvoeringskosten

233.347

221.995

221.995

188.290

5.939.250

6.423.434

5.955.967

5.146.083

Totaal Lasten Baten 86 Interne verrekeningen Totaal Baten Saldo lasten minus baten

(€)

(€)

(€)

(€)

190.940

138.000

138.000

138.000

190.940

138.000

138.000

138.000

5.748.310

6.285.434

5.817.967

5.008.083

Toelichting op de lasten 42 Personeelslasten Onder deze kostensoort hebben we de personeelslasten geraamd van het algemeen bestuur, het dagelijks bestuur en de pensioenverplichtingen en wachtgeldverplichtingen van voormalig leden van het bestuur.

43 Goederen en diensten van derden Een bedrag van € 226.510 (in 2011 na oprichting BsGW was dat € 264.787) heeft betrekking op onze bijdrage aan WBL en vloeit voort uit de vastgestelde WBL-begroting 2012. Een bedrag van € 1.961.509 heeft betrekking op de bijdrage aan de BsGW en vloeit voort uit de vastgestelde BsGW-begroting 2012. De daling van de kosten 2012 ten opzichte van de begroting 2011 is tweeledig. Enerzijds zijn de kosten lager omdat het incidenteel geraamde budget in 2011 voor deelname aan de Floriade is komen te vervallen. Anderzijds zijn de kosten lager door financiële voordelen vanwege de oprichting van de BsGW.

51 t/m 59 Organisatie-/bedrijfsvoeringkosten In de afdelingskostenplaatsen verzamelen we alle kosten (salariskosten, sociale lasten, reiskosten e.d.) van een afdeling, waarna we op basis van het aantal direct productieve uren een integraal uurtarief berekenen. Vervolgens berekenen we op basis van de verwachte tijdsbesteding 2012 de kosten door naar de desbetreffende producten en programma’s. De daling van de kosten komt doordat op basis van


- 100 -

de verwachte tijdsbesteding 2012 minder uren aan dit programma worden besteed ten opzicht van 2012. Op grond hiervan worden dan ook minder organisatie-/bedrijfsvoeringkosten op dit programma in rekening gebracht. De kosten van de begroting, bestuursrapportages en jaarrekening rekenen we rechtstreeks door naar dit programma (69 Organisatie-/bedrijfsvoeringskosten). Toelichting baten 86 Interne verrekeningen Het vermelde bedrag heeft betrekking op de kosten van wachtgelden en pensioenen van voormalig bestuursleden die wij halen uit de daarvoor ingestelde ( wettelijk verplichte) voorziening. Productramingen Programma bestuur, communicatie, heffingen en veiligheid (€)

Begroting

Producten

Lasten 2011

Calamiteitenbestrijding watersystemen

Begroting

Begroting

Begroting


245.855

149.568

0

2.241.417

2.003.729

0

0

856.769

546.461

0

0

Bestuur

2.373.115

2.242.119

138.000

138.000

Externe communicatie

706.278 6.423.434

204.206 5.146.083

0 138.000

0 138.000

6.285.434

5.008.083

Belastingheffing Invordering


0

Het incidentele budget 2011 voor deelname aan de Floriade (€ 500.000) is in 2012 (product ‘Externe communicatie’) komen te vervallen. Overigens wordt het budget verlaagd naar € 300.000 om ruimte te creëren binnen de reserves. Daarnaast zijn de kosten voor belastingheffing en invordering afgenomen vanwege de vorming van de Gemeenschappelijke Regeling Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen. Het totale voordeel (concernbreed) hebben we voor 2012 gecalculeerd op € 264.000. Investeringen 2012-2016 Investeringen meerjarenperiode (x € 1.000)

Raming

Raming

Raming

Raming

Raming

2012

2013

2014

2015

2016

Nr


Bestuursverkiezingen

1.

A

4 jaar

0,0

Vervanging communicatiemiddelen

2.

A

5 jaar

22,6

Totaal

22,6

0,0 0,0

7,3

39,0

7,3

39,0

0,0 0,0

Categorie A investeringen zijn investeringen waarvan we de start / realisatie hebben gepland in 2012 en waarvan de uitvoering bij vaststelling van de begroting wordt geautoriseerd aan het dagelijks bestuur. Dit geldt alleen voor de bedragen opgenomen in jaarschijf 2012. In de meerjarenraming hebben we alle geplande investeringen doorgerekend. Als onderdeel van het pakket ombuigingsmaatregelen zijn we er van uit gegaan dat de directe verkiezingen komen te vervallen. Meerjarenraming 2012-2016 Meerjarenraming ( x € 1.000)

Raming 2012

Raming 2013

Raming 2014

Raming 2015

Raming 2016

Lasten

5.146

5.016

5.062

5.124

5.281

Baten

138 5.008

138 4.878

138 4.924

138 4.986

138 5.143

Saldo


- 101 -

In de meerjarenraming zijn alle geplande investeringen doorgerekend. Daarnaast is rekening gehouden met de vrijval van kapitaallasten uit oude investeringen. Verder is rekening gehouden met een stijging van lonen en prijzen met 2% per jaar en het vervallen van eventuele incidentele posten. Geen rekening is gehouden met groei van het accres of budgetten voor nieuw beleid. Ook hebben wij rekening gehouden met de besparingen (€ 170.000) als gevolg van het vervallen van de directe verkiezingen.


- 102 -

7

Programma Bedrijfsvoering

Onder het programma ‘Bedrijfsvoering’ verstaan wij onze activiteiten die gemoeid zijn met het ondersteunen van de organisatie bij het realiseren van de bestuurlijke doelstellingen. Naast de financiële administratie en de voorbereiding van de producten uit de planning en control cyclus vallen hier alle aspecten onder inzake de huisvesting, informatievoorziening en automatisering, juridische, personele en facilitaire aangelegenheden en de advisering rondom inkoop en kwaliteit, arbo en milieu (KAM).

7.1


Opgave Het waterschap staat voor de realisatie van de bestuurlijke doelstellingen. Binnen het programma bedrijfsvoering zorgen we ervoor dat de realisatie van de doelstellingen zo optimaal mogelijk wordt ondersteund. Onze opgave is te komen tot:

•

een innovatieve en effectieve ondersteuning van de primaire werkprocessen tegen zo laag mogelijke kosten.

•

nieuwe weten regelgeving rondom inzet van middelen te vertalen naar de werkprocessen.

•

kennisoverdracht naar de collega’s in de primaire processen.

•

moderne en veilige werkomgeving.

Onze medewerkers zijn ons kapitaal. Wij inspireren en motiveren hen om bij de top van de Nederlandse waterschappen te willen horen, om zich te verdiepen in de wensen van onze belangengroepen, belangen af te wegen en optimale maatregelen voor te stellen aan ons bestuur. Met behulp van audits en evaluaties leren wij voortdurend van onze prestaties en streven wij continu naar verbetering. Wij zijn trots op ons werk en waterschap en dragen dit uit naar onze omgeving.

Communicatie Communicatiedoelstellingen worden doorgaans beschreven in termen van kennis, houding en gedrag. Dit gebeurt onder de vooronderstelling dat dit de stadia zijn van een verandering. Je komt iets te weten (kennis), je vormt daar een oordeel over (het is goed, of fout) en je handelt naar die houding (je gaat voorzorgsmaatregelen tegen overstromingen treffen bijvoorbeeld). Onze communicatiedoelstellingen zijn afgeleid van de doelen uit Visie en strategie en de missie van de organisatie. We willen met communicatie bereiken dat de doelgroepen:

• •

Waterschap Peel en Maasvallei kennen als professionele waterpartner die samen met u en anderen werkt aan het beheer en de kwaliteit van het water (kennis); Positief staan ten opzichte van de doelen, taken en dienstverlening van deze organisatie (houding);

•

Bereid zijn met haar samen te werken bij het ontwikkelen en uitvoeren van het beleid (gedrag).

In 2012 ligt de focus op het verder professionaliseren van de communicatieactiviteiten en -middelen van de eigen organisatie. Dit doen we op een sobere wijze en meer digitaal, zodat we kosten besparen. Het gebruik van sociale media voor het informeren over en betrekken van onze inwoners bij het waterschapswerk is steeds interessanter. Ook gaan we door met doelgroepencommunicatie.


- 103 -

Beoogd effect

•

Maximale klanttevredenheid tegen zo laag mogelijke kosten.

Doelstellingen

Wij vergroten het vertrouwen van belanghebbenden in de organisatie •

Wij zijn een volwaardige kennisautoriteit.

•

De organisatie beschikt over een adequaat planning- en controlinstrumentarium, met als subdoelstelling dat het ontwikkelen, werkend krijgen, evalueren en bijstellen van kaders ten behoeve van het integraal management op alle bedrijfsvoeringaspecten een continu en geborgd proces is.

Via de Persoonlijk ontwikkelplan gesprekken houden wij de kennis en kunde van onze medewerkers op peil. In 2012 investeren wij in control en starten een implementatieproces op basis van een in de zomer van 2011 uitgevoerd extern onderzoek.

Wij verhogen de competentie van medewerkers •

Wij willen enthousiaste en betrokken medewerkers die met passie de ontwikkelingsruimte benutten om persoonlijke doelen en waterschapsdoelen te realiseren (persoonlijk jaarplan). De vijf bedrijfsbrede competenties staan hierbij centraal.

•

Wij leren van de feedback van onze omgeving, waarbij wij indien nodig actief om positieve- en negatieve feedback vragen.

• Wij geven uiting aan de gewenste waterschapsidentiteit Via het organisatieontwikkelproces, de persoonlijke ontwikkelplannen en onze interne communicatiemiddelen werken wij continu aan het bereiken van deze doelstellingen. Wij willen contente medewerkers •

Wij willen met respect voor ieders rol en expertise met al onze collega’s samenwerken om de doelen van het waterschap te realiseren.

•

Wij streven naar het vergroten van de verantwoordelijkheid van medewerkers en het vasthouden van de betrokkenheid van medewerkers.

Door in gesprek te zijn met elkaar over houding en gedrag, rollen en bevoegdheden en verantwoordelijkheden stimuleren we de onderlinge samenwerking en werken we aan de ontwikkeling van het waterschap.

Wij gaan met een beperkt aantal leveranciers een duurzame relatie aan om gezamenlijk innovatief voordeel te behalen •

De professionalisering van de inkoop in onze organisatie is gericht op het juist en rechtmatig doen van inkopen, conform de geldende aanbestedingsprocedures. We beschikken over een actueel inkoopbeleid en inkoopvoorwaarden. Het fundament voor onze inkooporganisatie is gelegd. In de periode 2012-2016 richten wij ons op het behalen van structurele aanbestedingsvoordelen startend met een bedrag van € 50.000 in 2012 oplopend tot € 100.000 in 2016.


- 104 -

7.2


Beleidskaders Nr

Omschrijving

Vastgesteld

Periode

1

Verordening bestuurscompensatie

1994

Geen termijn

2

Archiefverordening

2000

Geen termijn

3

Nota Reserves en voorzieningen

2005

Geen termijn

4

Inkoopbeleid Waterschap Peel en Maasvallei

2007

Geen termijn

5

De Andere Overheid (e-overheid)

2007

2008-2011

6

Sectorale Arbeidsvoorwaarden waterschapspersoneel

2011

Geen termijn

7

Informatiebeleidsplan

2009

2009-2013

8

Verordening beleids- en verantwoordingsfunctie Waterschap Peel en Maasvallei

2009

Geen termijn

9

Verordening controle op het financieel beheer en op de inrichting van

2009

Geen termijn

de financiële organisatie van Waterschap Peel en Maasvallei 10

Notitie ‘Verder met arbozorgsysteem WPM’

2010

2010-2011

11

Notitie ‘Visie op geografische informatievoorziening'

2011

Geen termijn

In 2012 zal een aantal beleidskaders worden geactualiseerd. Projecten Nr

Naam project


1

Organisatieontwikkeling

Het (door)ontwikkelen van de organisatie naar een effectieve, klant-, toekomst- en omgevingsgerichte organisatie

Activiteiten

Beoogde resultaten

Spoor professionalisering

Bij de top van de Nederlandse waterschappen behoren. Het professionaliseringsspoor is afgerond en geïntegreerd in de reguliere werkzaamheden.

Spoor extern oriëntatie

Een volwaardig ketenpartner zijn.

Spoor human resource management (HRM)

Een lerende organisatie zijn, waarin continu verbeteren de dagelijkse praktijk is. De evaluatie van de persoonlijk ontwikkelgesprekken van de afgelopen drie jaar vormt de basis voor een HRM-aanpak als onderdeel van het reguliere werk.


- 105 -

Spoor leiderschap & cultuur

Zowel bestuur als medewerkers zijn trots op ons werk en dragen dit naar buiten uit. We hebben geïnvesteerd in het nemen van persoonlijk eigenaarschap en borgen dit gedrag nu in de organisatie.

2

IRIS

Efficiënte en effectieve ondersteuning met Geo-informatie voor de primaire bedrijfsprocessen.

Activiteiten

Beoogde resultaten

GIS op Orde (710630)

Opstellen van een product-dienstencatalogus.

Op orde brengen GIS

Het migreren van GIS-data naar de IRIS-database zal in 2012

gegevens (710640)

worden afgerond. Tevens zal een project ‘GIS-kwaliteitscriteria úitgevoerd worden.

Integraal Resultaatgericht

Het gebruik van GeoWeb zal verder worden uitgebouwd met

Informatie Systeem (IRIS) koppeling met andere

toepassingen/kaartlagen voor specifieke gebruikersgroepen. Daarnaast stellen we een meetbestek op, waarin vastgelegd

systemen (710352)

wordt op welke wijze primaire data worden vastgelegd.

Versterking GIS gebruik/versterking

Deze projecten worden in 2012 verder gedefinieerd en hebben betrekking op het vergroten van GIS bewustzijn in de organisatie

gegevensinwinning en bijhouding

en stimuleren van GIS toepassingen. Ook de introductie van een mutatiemeldingensysteem alsmede de introductie van mobiele GIS-toepassingen zullen we hierin opnemen.

3

Digitalisering documenten/facturen

Invoeren digitaal archief en -procesgang (710490)

Activiteiten

Beoogde resultaten

Ontwikkelen digitaal archief, digitale dossiers en workflow-

Voldoen aan wettelijke verplichtingen en het bereiken van doelmatigheidsvoordelen.

management

In 2011 zijn we gestart met het digitaal verwerken van de post. Alle bestuursdocumenten worden één keer opgeslagen en zijn algemeen toegankelijk. In 2012 is ons doel om volledige enkelvoudige opslag te realiseren en een visie te ontwikkelen om te komen tot zaakgericht werken.

4

Financieel systeem

Update Coda, actuele financiële software (710080)

Activiteiten

Beoogde resultaten

Invoeren nieuwe versie

Financieel systeem met gewaarborgde leveranciersondersteuning

financieel systeem

Ons financieel systeem is toe aan een update. We voeren dit project samen met WRO en WBL uit.


- 106 -

5

ICT

Vervanging afgeschreven hard- en software

Activiteiten

Beoogde resultaten

Vervangen afgeschreven

Continuïteit van de bedrijfsvoering

software en hardware De producten in het programma bedrijfsvoering worden jaarlijks volgens planning uitgevoerd. We werken aan het ontwikkelen van kengetallen om zo meer inzicht te kunnen geven in de uitvoering van de werkzaamheden. Beleidsproducten Nr

Naam product


A

Organisatie en personeel

Het (door)ontwikkelen van het organisatie- en personeelsbeleid en beheren van de organisatie- en personeelsgegevens.

Activiteiten

Beoogde resultaten

O1. Centraal management

Zorgen voor een goed functionerende organisatie Inspirerend Leiderschap.

B

O2. Organisatiebeleid en -beheer

Zorgen voor een eigentijds ingerichte organisatie

O3. Personeelsbeleid en

Zorgen voor passend personeelsbeleid en -beheer

-beheer

Een robuuste organisatie met leidinggevenden en medewerkers.

Kwaliteitszorg, arbeidsomstandigheden en

Het ontwikkelen, beheren, onderhouden en richting geven aan de uitvoering van een intern milieuzorgsysteem, een adequaat

milieuzorg (KAM)

arbozorgniveau en een kwaliteitszorgsysteem.

Activiteiten

Beoogde resultaten

O4. Kwaliteit, arbo en milieu

Uitvoeren interne audits

Effectieve organisatie kaders met eigentijdse instrumenten.

contente

en

competente

Een effectief KAM-systeem gericht op het zo snel mogelijk oplossen van problemen en zo mogelijk voorkomen van problemen.

KAM-beoordelingen Effectief Kam systeem

Risico Inventarisatie & Evaluatie (Ri&E) Voorkomen van ARBO incidenten.

Uitvoeren van verbetervoorstellen Effectieve en efficiënte werkprocessen.


- 107 -

C

Interne communicatie

Onze centrale en intern gerichte communicatieactiviteiten gericht op het vergroten van kennis en het beïnvloeden van de houding en het gedrag van medewerkers

Activiteiten

Beoogde resultaten

O5. Interne communicatie

Adviseren / kaders stellen Verbeterde uitwisseling van informatie m.b.t. taakuitvoering, beleidsbeslissingen, PenO-informatie en sociale informatie.

Toetsen / monitoren De interne informatiestromen zijn juist en geven uiting aan de gewenste waterschapsidentiteit.

Coachen / ondersteunen De organisatie is communicatief gevoelig. We zetten hiervoor de consulenten, trainingen en het handboek communicatie in.

Uitvoerende activiteiten Het samenstellen van het personeelsblad Waterwerk en interne nieuwsbrieven, het beheren van intranet, het organiseren van interne evenementen zoals het eindejaarsuitstapje en de Nieuwjaarsbijeenkomst. D

Algemeen-bestuurlijke en algemeen-juridische

De activiteiten van algemeen-bestuurlijke en algemeen-juridische aard ten behoeve van het waterschap als geheel.

ondersteuning Activiteiten

Beoogde resultaten

O6. Algemeen-bestuurlijke en

Opstellen / actualiseren van algemene verordeningen

-juridische ondersteuning

Betrouwbare, robuuste overheidsorganisatie die besluiten neemt conform de geldende weten regelgeving.

Beheer assurantiën Een zorgvuldige risicoafdekking op basis van risicoanalyse.

Aansprakelijk stellen Schadeverhaal bij ontbreken van waterschapsaansprakelijkheid.

Adviseren over weten regelgeving Zorgvuldige besluitvorming die rechtmatigheids- en rechterlijke toets kan doorstaan.

Opstellen algemene overeenkomsten Rechtmatige overeenkomsten conform de intentie en wensen van betrokken partijen.


- 108 -

Juridische kwaliteitszorg Juiste juridische besluiten en communicatie.

Algemene bezwaar- en beroepsschriften indienen en verdedigen Verweer dat de bestuurlijke/rechterlijke toets kan doorstaan. E

Concerncontrol en financieel

Het geheel van centrale activiteiten die gericht zijn op het zo

beleid

doelmatig mogelijk organisatieprocessen

sturen en ten behoeve

beheersen van de van de te bereiken

organisatiedoelstellingen, alsmede het ontwikkelen en het tot uitvoering brengen van financiële kaders. Activiteiten

Beoogde resultaten

O7. Organisatiecontrol en financieel beleid

(Door)ontwikkelen/actualiseren van kaders en toetsen op de naleving ervan

financieel-economische

Een financieel-economische gezonde organisatie. O8. Meerjarenraming en begroting

Meerjarenbegroting, begrotingswijzigingen Een transparante-, rechtmatige-, doelmatige- en doeltreffende organisatiesturing.

O9. Management- en bestuursrapportages

Management- en bestuursrapportages Een transparante-, rechtmatige-, doelmatige- en doeltreffende organisatiesturing.

O11. Jaarstukken

Jaarrekening en -verslag Een transparante-, rechtmatige-, doelmatige- en doeltreffende verslaglegging.

F

Financiële informatieverwerking

De registratie in financiële zin van de uitvoering van de

en -voorziening

verschillende budgetten in de administratieve systemen van het waterschap en het voorzien in de externe informatiebehoefte en eisen (Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Europese Unie (EU), UvW, andere waterschappen, provincie, enz.).

Activiteiten

Beoogde resultaten

O10. Comptabiliteit

Het voeren en onderhouden van diverse administraties Transparante, rechtmatige, doelmatige en doeltreffende interne en externe informatievoorziening.

G

ICT

Voorwaarden scheppen, beleid ontwikkelen en toetsen met het oog op het functioneren van de ICT-middelen ter ondersteuning van de primaire en secundaire processen.

Activiteiten

Beoogde resultaten

O12. ICT

Incidentbeheer Effectief en efficiënt verhelpen van verstoringen, conform interne


- 109 -

afspraken.

Configuratiebeheer Zorgen voor adequate en goedwerkende ICT Middelen.

Wijzigingsbeheer Gecontroleerde uitvoering van verzoeken tot wijziging in de informatievoorziening, zodat de bedrijfsvoering niet verstoord wordt, dan wel tot een minimum beperkt blijft.

Telefoniebeheer Optimale bereikbaarheid van medewerkers.

Informatiebeveiliging Beschikbaarheid van informatie garanderen en waarborgen dat ongeautoriseerd gebruik wordt voorkomen. H

GIS

Optimale ondersteuning van de bedrijfsprocessen met Geoinformatie. Ondersteunen van gebruikers van de GIS-applicatie.

Activiteiten

Beoogde resultaten

O13. GIS

Beheren en uitbouwen van het Geo-loket Borgen van adequate afhandeling van externe en interne verzoeken en vragen m.b.t. gegevenslevering geografische informatie, functioneel applicatiebeheer en landmeetkundige opdrachten. Op basis van de cijfers uit TOPDesk dat afgelopen jaar is geïntroduceerd en de werkvoorraad in beeld brengt, ontwikkelen we in 2012 kengetallen om de dienstverlening te optimaliseren.

Bieden van ondersteuning aan de gebruikers Stimuleren en borgen van een optimaal gebruik van Geoinformatie.

Beheren, onderhouden en inrichten van GIS-applicaties (IRIS) Beschikbaar stellen en beschikbaar houden van actuele, betrouwbare en consistente Geo-informatie. Er zal getracht worden zoveel mogelijk samenwerking te realiseren met anderen, vooral met WRO en Waterschap Aa en Maas op het gebied van beheer IRIS. Dit zal echter waarschijnlijk niet voldoende zijn om wezenlijk meer ruimte voor gebruikersondersteuning te creëren, hetgeen oorspronkelijk de doelstelling was.

Gegevensinwinning en -verwerking Landmeten, gegevensverwerking IRIS.


- 110 -

Deelname aan samenwerkingsverbanden (onder andere Het Waterschapshuis) Signaleren en volgen van externe ontwikkelingen op het gebied van geo-informatie. Praktische samenwerking met andere waterschappen/overheden.

Participatie Grootschalige basiskaart Nederland (GBKN) Invulling geven aan het bronhouderschap

Basisregistratie

Grootschalige Topografie (BGT) dat vanaf 2012 bij WPM ligt en versterking gegevensbeheer.

INSPIRE Volledig voldoen aan de verplichtingen t.a.v. INSPIRE, dat toeziet op een Europabrede beschikbaarstelling van geoinformatie o.m. van waterschapsgegevens. I

Huisvesting en interne faciliteiten

Het geheel van activiteiten dat nodig is om te kunnen beschikken over een ‘slim’ kantoor, inclusief alle activiteiten die in en om het gebouw plaatsvinden en een wezenlijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van de organisatie en het welbevinden van de werknemers.

Activiteiten

Beoogde resultaten

O14. Huisvesting en services

Beheer en onderhoud kantoor/loodsen Passende werkplek en werkomgeving, conform interne afspraken en Arbowet- en regelgeving.

O15. Interne faciliteiten

Werken met de inkoopkalender Doelmatig aangekocht product of dienst met inachtneming van rechtmatigheidvereisten.

Beheer dienstauto’s Mobiliteit

medewerkers

ondersteunen,

conform

interne

afspraken.


- 111 -

7.3

Wat mag het kosten?

Programma bedrijfsvoering Rekening 2010

Begroting 2011


Begroting 2012

Categorie (€ )

(€ )

(€ )

(€ )

342.652

369.000

299.000

299.000

2.817.187

2.813.998

2.849.628

2.874.628

136.000

136.000

136.000

136.000

1.475.453

1.696.351

1.696.351

1.743.340

3.772.964

3.991.768

4.062.643

4.086.036

8.544.256

9.007.117

9.043.622

9.139.004

Lasten 42 Personeelslasten 43 Goederen en diensten van derden 45 Toevoegingen aan voorzieningen 50 Kapitaallasten 51 t/m 59 Organisatie-/bedrijfsvoeringskosten Totaal Lasten

(€)

(€)

(€)

(€)

8.540.186

9.007.117

9.043.622

9.139.004

4.070

0

0

0

8.544.256

9.007.117

9.043.622

9.139.004

0

0

0

0

Baten 51/ t/m 59 Baten uit doorberekening 83 Goederen en diensten aan derden Totaal Baten Saldo lasten minus baten

Toelichting De hier vermelde kosten hebben betrekking op de ondersteunende producten (voornamelijk van de afdeling Middelen) volgens de Beleids- en BeheerProductensystematiek (BBP). De baten en lasten van de ondersteunende producten belasten wij óf direct door naar een programma / product óf als overhead naar de verschillende afdelingskostenplaatsen. In het laatste geval belasten wij de kosten door als organisatie-/bedrijfsvoeringkosten, naar de eindproducten als opslag in het uurtarief op basis van de verwachte urenbesteding. In de kostenplaatsen blijven geen kosten achter. Alles belasten wij uiteindelijk door naar de producten via de nummers ‘51 t/m 59’ en ‘69’ om tot een integrale kostenprijs te komen van de programma’s. Omdat alles doorverdeeld moet worden naar de programma’s is het saldo van het programma bedrijfsvoering altijd ‘0’. De netto kosten van de ondersteunende producten worden doorgerekend naar de programma’s.

42 Personeelslasten Het budget voor samenwerking met het Waterschapsbedrijf Limburg op het gebied van Personeel en Organisatie, is met € 70.000 verlaagd. Dit komt doordat we vanuit de samenwerking op P&O gebied met het Waterschapsbedrijf voor een ander constructie hebben gekozen (contract voor bepaalde tijd). Tegelijkertijd hebben we de kosten van structurele samenwerking (post personeel van derden) met het Waterschapsbedrijf afgeraamd. Financieel is een en ander budgettair neutraal verlopen. We hebben alleen nog structurele kosten geraamd voor de samenwerking op ICT gebied. Daarnaast zijn hier exploitatiekosten van het bedrijfsrestaurant geraamd.

43 Goederen en diensten van derden De kostenstijging 2012 ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2011 betreft met name hogere structurele kosten voor ICT. Om onze informatiestructuren op orde te krijgen en ook te houden, hebben wij de geraamde kosten structureel verhoogd met het bedrag zoals bij de voorjaarsnota 2009 afgesproken (€ 40.000). Daarnaast zijn de leasekosten van vervoersmiddelen en de verzekeringspremies gestegen.


- 112 -

45 Toevoegingen aan voorzieningen De toevoeging aan de voorziening betreft de toevoeging aan de voorziening groot onderhoud van het waterschapshuis € 136.000. Dit bedrag is inclusief € 1.000 vanwege te plegen onderhoud aan middelen bedrijfshulpverlening.

50 Kapitaallasten De toename van de kapitaallasten komt doordat de vrijval van kapitaallasten uit oude investeringen lager is dan de toename door het plegen van nieuwe investeringen. In de kapitaallastenberekening is rekening gehouden met de het investeringsplan opgenomen investeringen. Productramingen Programma bedrijfsvoering (€) Producten


Personeel en organisatie


1.241.842

1.336.750

0

0

Bestuurlijke en juridische zaken

162.102

156.000

0

0

Concerncontrol en financieel beleid

401.838

389.058

0

0

Financiële informatieverwerking en -voorziening

316.839

351.467

0

0

Interne faciliteiten

2.589.214

2.489.164

0

0

Huisvesting en services

1.527.855

1.511.370

0

0

ICT

1.586.931

1.588.888

0

0

GIS

1.180.496

1.316.307

0

0

Doorberekening naar producten / thema’s

0 9.007.117

0 9.139.004

9.007.117 9.007.117

9.139.004 9.139.004

0

0


Investeringen 2012-2016 Investeringen meerjarenperiode (x € 1.000)

Raming

Raming

Raming

Raming

Raming

2012

2013

2014

2015

2016

Nr

Cat.

Afschr. termijn

ICT vervangingsinvesteringen

1.

A

3/5 jaar

351,0

385,7

Aanvullende investeringen informatiebeleidsplan

2.

A

5 jaar

160,0

160,0

Vervanging telefooncentrale

3.

B

5 jaar

Afdeling middelen:

Vervanging mobiele dataverwerking/telefoons

4.

A

2 jaar

Vervanging Voicelogging

5.

B

5 jaar

PAGO Beeldschermen

6.

B

4jaar

Uitvoeren RIE (Arbo)

7.

B

5 jaar

8.

A

5 jaar

9.

B

5 jaar

Vervanging/instandhouden financieel informatie systeem Instandhouding Corsawebz/Digitalisering archiefstromen

29,0

435,0

185,7 80,0

150,0 40,0

40,0

40,0 17,0 10,0 10,0

248,4

35,0

41,6

24,0

93,5

50,0

Afdeling Kennis en Advies Instandhouding Geografisch informatiesysteem

10.

A

5 jaar

Vervanging/koppelingen Iris met ander systemen

11.

B

5 jaar

203,0

Vervanging Landmeetapparatuur (o.a. Taxhymeter) 12.

B

5 jaar

13.

B

3/5 jaar

Vervanging tractiemiddelen/materieel buitendienst

14.

A

5 jaar

300,0

Vervanging industriële laptops

15.

A

3 jaar

25,0

Vervangingsinvestering huisvesting loods Weert

16.

A

30 jaar

55,0

250,0

96,0 200,0 56,0

Afdeling Vergunningen en Handhaving Vervanging ICT Vergunningen en Handhaving

7,5

292,5

300,0

300,0

Afdeling Beheer, onderhoud watersystemen

Totaal


1.382,4

300,0

300,0

25,0

1.154,7

521,0

1.262,6

975,2

- 113 -

Categorie A investeringen zijn investeringen waarvan we de start/realisatie hebben gepland in 2012 en waarvan de uitvoering bij vaststelling van de begroting wordt geautoriseerd aan het dagelijks bestuur. Dit geldt alleen voor de bedragen opgenomen in jaarschijf 2012. Categorie B investeringen zijn investeringen waarvan we de start/realisatie na 2012 hebben gepland en die nog niet voor uitvoering in aanmerking komen. Meerjarenraming 2012-2016 Meerjarenraming ( x € 1.000)

Raming 2012

Raming 2013

Raming 2014

Raming 2015

Raming 2016

Lasten

9.139

9.446

9.507

9.713

9.590

Baten

9.139 0

9.446 0

9.507 0

9.713 0

9.590 0

Saldo

In de meerjarenraming zijn alle geplande investeringen doorgerekend. Daarnaast is rekening gehouden met de vrijval van kapitaallasten uit oude investeringen. Verder is rekening gehouden met de stijging lonen en prijzen met 2% per jaar. Ook is rekening gehouden met verhoging (€ 69.000) van het ICT budget in 2013. Dit op grond van de behandeling van het informatiebeleidsplan (AB 4 maart 2009) en de voorjaarsnota 2009 (AB 22 april 2009). In de ramingen is geen rekening gehouden met nieuw beleid, areaalgroei of andere ontwikkelingen. De structurele kosten zoals op dit moment in de meerjarenraming opgenomen kunnen daardoor hoger uitvallen.


- 114 -

8

Programma concern- / administratieve posten

Een eis uit het Waterschapsbesluit is dat wij op de programma’s al onze baten en lasten moeten opnemen. Eén van de gevolgen van deze eis is dat wij de belastingopbrengsten en andere algemene dekkingsmiddelen als ook algemene kostenposten in een programma moeten verantwoorden. Met de opname van dit programma ‘concernposten-/administratieve posten’ voldoen we aan het bepaalde in het Waterschapsbesluit.

Rekening 2010

Begroting 2011


Begroting 2012

Categorie (€ )

(€ )

(€ )

(€ )

42 Personeelslasten

-54.298

236.717

236.717

244.306

43 Goederen en diensten van derden

448.362

233.656

217.900

351.555

-6.011

0

0

0

1.526.234

218.000

203.377

222.000

Lasten

44 Bijdragen aan derden 45 Toevoegingen aan voorzieningen/ onvoorzien 46 Rekening-/begrotingsresultaat

0

0

0

0

6.698

4

265.891

-76.081

51 t/m 59 Organisatie-/bedrijfsvoeringskosten

1.784.777

1.706.731

1.365.734

1.724.259

69 Organisatie-/bedrijfsvoeringskosten

0

0

0

0

3.705.762

2.395.108

2.289.619

2.466.039

(€)

(€)

(€)

(€)

2.376.452

2.125.695

2.391.582

594.327

104

0

0

0

90.630

0

0

0

50 Kapitaallasten

Totaal Lasten Baten 51/59 Baten uit doorberekening 81 Totaal financiële baten 82 Totaal personeelsbaten 83 Totaal goederen en diensten aan derden 84 Bijdragen van derden 85 Totaal waterschapsbelastingen

1.526.234

0

0

0

48.085.000

49.662.687

49.662.687

51.369.832

85 Nagekomen belastingbaten

1.267.992

600.000

600.000

800.000

86 Interne verrekeningen

1.308.487

1.324.728

1.324.728

1.680.810

Totaal Baten Saldo lasten minus baten

54.654.900

53.713.110

53.978.997

54.444.969

-50.949.138

-51.318.002

-51.689.378

-51.978.930

Toelichting lasten

42 Personeelslasten De personeelslasten van de afdelingen zijn niet geïndexeerd en geraamd op het prijspeil 2009. Het totaal van wat normaal de indexering (2%) zou zijn geweest moet wel binnen de totale begroting worden opgenomen om CAO stijgingen en dergelijke af te dekken. Met het oog op de ombuigingsmaatregelen hebben we de ingecalculeerde loon-/prijsstijging 2010/2011 met ingang van 2012 met € 236.717 afgeraamd naar € 0. Conform de voorjaarsnota 2011 houden we voor 2012 rekening met een loon-/prijsstijging van 2%.

43 Goederen en diensten van derden Hier is een bijdrage geraamd aan het Waterschapsbedrijf Limburg € 105.882. Daarnaast is hier een concernpost opgenomen van € 245.673 ter compensatie van de prijsstijging vanaf 2010 op onze directe uitgaven met betrekking tot de afname van goederen en diensten van derden. De uitgavenbudgetten zijn bevroren op het niveau van 2009. Alleen daar waar nodig, wordt op basis van nut en noodzaak het budget


- 115 -

voor prijscompensatie vrijgegeven. Aanvankelijk was de raming van de laatste € 63.263 hoger, maar vanwege de ombuigingsmaatregelen is het budget afgeraamd.

45 Toevoegingen aan voorzieningen/onvoorzien Hier is een verplichte post voor onvoorziene uitgaven geraamd. Deze bedraagt circa 0,4% van het begrotingstotaal. Een en ander conform de voorjaarsnota 2011.

51 t/m 59 Organisatie-/bedrijfsvoeringkosten In de afdelingskostenplaatsen verzamelen wij alle kosten (salariskosten, sociale lasten, reiskosten e.d.) van een afdeling, waarna we op basis van het aantal direct productieve uren een integraal uurtarief berekenen. Vervolgens berekenen we op basis van de verwachte tijdsbesteding 2012 de organisatie-/ bedrijfsvoeringkosten door naar de desbetreffende producten en programma’s. De hier geraamde kosten betreffen de organisatie-/bedrijfsvoeringkosten die verband houden met onder andere de uitvoering/realisatie van de investeringen die we als waterschap doen. Toelichting baten 81 Financiële baten We ramen de financiële baten 2012 op € 594.327 (dat was in 2011: € 2.125.695). De daling wordt voornamelijk veroorzaakt doordat we de komende jaren niet meer kunnen rekenen op een dividenduitkering van de Waterschapsbank. Aanleiding hiervoor is de economische crisis en de rol van de banken daarin, waardoor het toezicht op de banken verscherpt. Het zogenaamde ‘Basel Committee van Bankentoezichthouders’ heeft onlangs nieuwe, lees strengere, vermogens- en liquiditeitseisen gesteld. De invoering van deze nieuwe eisen is voorzien voor 2018. Een nieuwe eis betreft de minimumeis van een zogenaamde leverageratio van 3% (de verhouding tussen het eigen vermogen en het balanstotaal). Omdat de Waterschapsbank hier niet aan voldoet maar daar wel aan moet gaan voldoen, zal de dividend uitkering tot € 0 in 2012 worden afgebouwd om meer eigen vermogen op te bouwen. Doordat er geen (voorlopig) geen dividend meer wordt uitgekeerd lopen we elk jaar zo’n € 1.365.000 aan dekkingsmiddelen voor onze begroting mis. In termen van het belastingvolume 2011 van de watersysteemheffing, zouden bij ongewijzigd beleid de belastingopbrengsten 2012 met 6,2% moeten stijgen om dit ‘gat’ te dichten. Aan de ene kant is dit een tegenvaller, aan de andere kant mogen we tevreden zijn dat we jaren profijt hebben gehad. Verder hebben we een opbrengst geraamd van € 40.000 uit externe rentebaten. De overige financiële baten betreffen de bespaarde rente vanwege het kunnen aanwenden van reserves en voorzieningen voor de financiering van onze activiteiten. Doordat de verwachte omvang van de reserves en voorzieningen door diverse extra uitgaven en tegenvallende inkomsten 2011 lager is dan we in de begroting 2011 van uit waren gegaan, is de bespaarde rente vanwege het aanhouden van eigen financieringsmiddelen voor onze activiteiten lager.

85 Totaal waterschapsbelastingen Hier wordt het bedrag aan totaal op te halen belastingen (watersysteem- en zuiveringsheffing) geraamd ter dekking van de exploitatie. Het gaat hierbij om de netto belastingopbrengst (het bruto op te leggen belastingbedrag minus kwijtschelding en oninbaarheid). Daarnaast is met ingang van 2009 op basis van ervaringcijfers een bedrag van € 600.000 geraamd vanwege te verwachten nagekomen belastingopbrengsten uit oude jaren. Op grond van de ervaringscijfers tot en met 2010 en met het oog op de te nemen ombuigingsmaatregelen, verhogen we met ingang van 2012 de raming met € 200.000 tot


- 116 -

€ 800.000. Hierin schuilt wel een zeker risico. Naarmate de kwaliteit van de prognoses ten aanzien van het aantal ingezetenen, de ontwikkeling van de Woz waarde, vervuilingseenheden en dergelijk, beter wordt, zullen de nagekomen baten afnemen.

86 Interne verrekeningen Het betreft het berekende bedrag van organisatie-/bedrijfsvoeringkosten op basis van de verwachte tijdsbesteding 2012, dat wij naar verwachting ten laste kunnen brengen van de investeringen in het watersysteem en die dus niet ten laste komen van de exploitatie (is vanuit de exploitatie bezien een bate). Productramingen/concernposten Programma concern-/administratieve posten (€) Producten/posten



Dividenden en bonusuitkeringen

0

0

1.365.000

0

Interne rentebaten

0

0

720.695

554.327

Externe rentebaten

0

0

40.000

40.000

218.000

222.000

0

0

50.551

105.882

0

0

Opbrengst watersysteemheffing

0

0

22.172.362

23.934.635

Opbrengst zuiveringsheffing (indirecte lozingen)

0

0

28.245.325

28.206.197

Nagekomen belastingbaten

0

0

600.000

800.000

Kwijtschelding en oninbaarheid

0

0

-755.000

-771.000

Stelpost ontwikkeling personeelslasten

236.717

244.306

0

0

Stelpost prijsontwikkeling

183.105

245.673

0

0

1.706.735 2.395.108

1.648.178 2.466.039

1.324.728 53.713.110

1.680.810 54.444.969

-51.318.002

-51.978.930

Post onvoorzien WPM Post onvoorzien Waterschapsbedrijf

Kosten kostenplaatsen/activering


Investeringen 2012-2015 Niet van toepassing. Meerjarenraming 2012-2016 Meerjarenraming ( x € 1.000) Lasten Baten

Saldo

Raming 2012

Raming 2013

Raming 2014

Raming 2015

Raming 2016

2.466

2.542

2.597

2.670

2.715

54.445 -51.979

2.352 190

2.382 215

2.427 243

2.446 269


- 117 -


- 118 -

Meerjaren investeringsprogramma 2012-2016


- 119 -


- 120 -

9

Meerjaren investeringsprogramma 2012-2016

9.1

Inleiding

In dit hoofdstuk lichten wij onze investeringsprojecten toe. We kennen drie soorten:

•

Watersysteeminvesteringen: aanleg en verbetering watersystemen: aanleg en verwerving van waterlopen en kunstwerken voor de waterbeheersing inclusief alle kwaliteitsmaatregelen in oppervlaktewater en voorzieningen verwante belangen die daarin worden getroffen.

•

Waterkeringinvesteringen: aanleg waterkeringen: aanleg en aanpassing van het waterkerend vermogen van de waterkeringen die wij in beheer hebben.

•

Bedrijfsvoeringsinvesteringen: investeringen ter ondersteuning van de optimalisering van de bedrijfsvoering en ter waarborging van de bedrijfseconomische continuïteit.

9.2

Investeringsprojecten in het watersysteem en de waterkering

9.2.1

Investeringsprojecten in het watersysteem

Wij hebben het gemiddelde netto investeringsvolume van € 5 miljoen in 2010 aangepast naar € 4 miljoen in 2011 en vervolgens € 3 miljoen in 2012. Deze maatregel hebben wij genomen om te komen tot een meer gematigde lastenontwikkeling. Binnen het beschikbare investeringsvolume zullen wij onze doelrealisatie moeten herprioriteren en temporiseren. Hiervoor zal een separaat voorstel ter besluitvorming aan u worden voorgelegd. 9.2.2

Investeringsprojecten in de waterkering

Op basis van een extern onderzoek naar de uitvoering van onze wettelijke taken op het gebied van beheer en onderhoud van de waterkering, zijn wij tot de conclusie gekomen dat een extra impuls noodzakelijk is, zowel binnen de producten als binnen de projecten. In deze begroting zijn diverse specifieke projecten opgenomen, zoals het verzamelen van nog ontbrekende gegevens van onze waterkering en de nadere analyse van het huidig kerend vermogen van ons areaal. Ook vinden wij het noodzakelijk om te investeren in onze eigen organisatie met een extra impuls aan opleidingen en trainingen, zodat onze wettelijke taak in de volle breedte van onze organisatie op een efficiënte en effectieve wijze kan worden opgepakt en worden uitgevoerd. ste In navolging van de 1 tranche dijkverbetering, zijn wij reeds in 2010 gestart met de voorbereidingen op e

de 2 tranche dijkverbetering,. Inmiddels hebben wij met het Ministerie van Verkeer en Waterstaat een bestuursovereenkomst gesloten over de prioritaire dijkverbeteringen die binnen ons beheergebied moeten worden uitgevoerd. Hiervoor krijgen wij € 42 miljoen plus risicogelden ter beschikking voor de realisatie van deze investeringsprojecten conform het aangereikte ontwerpkader. Dit ontwerpkader biedt mogelijk niet de situatie die wij als beheerder van de waterkering wenselijk of noodzakelijk achten. Het is dan ook mogelijk dat wij bij de realisatie van deze projecten een extra investering willen doen ten behoeve van een optimale en robuuste beheersituatie, waarmee op de langere termijn geld kan worden bespaard. Daar waar noodzakelijk zullen wij u concrete voorstellen doen. Uiteraard zullen wij bij deze voorstellen rekenschap blijven houden met de huidige afspraak dat de dijkverbeteringen geen negatieve effecten benedenstrooms opleveren.


- 121 -

9.3 Investeringen 2012-2016 In deze paragraaf hebben we een samenvatting van de investeringen opgenomen. De vermelde investeringen hebben we in de voorgaande programma’s aan de orde gesteld. Overzicht meerjarige investeringen 2012-2016 Investeringen meerjarenperiode (x € 1.000) Cat. Afschr. termijn Bijdrage Hoogwaterbeschermingsprogramma Geotechnisch en constructief onderzoek waterkeringen

1.

A

2.

A

30 jaar voorfinanciering

Periodieke veiligheidstoetsing waterkeringen Vervanging meetapparatuur monitoring

3. 4.

A A

5 jaar 10 jaar

Vervanging gemalen/stuwen

5.

A

15 jaar

Investeringen in watersysteem (eigen aandeel)

6.

C

Raming

Raming

Raming

Raming

Raming

2012

2013

2014

2015

2016

1.850,0

1.850,0

150,0

75,0

75,0

75,0

30,0

25,0 30,0

94,0 30,0

516,0 30,0

177,0

176,0

212,0

105,0

40,0

30 jaar

3.000,0

3.000,0

3.000,0

3.000,0

3.000,0

300,0

300,0

300,0

300,0

7,3

39,0

29,0

435,0

Herstelmaatregelen Nieuw Limburgs Peil

7.

A

30 jaar

Bestuursverkiezingen

8.

A

4 jaar

Vervanging communicatiemiddelen

9.

A

5 jaar

0,0

10.

A

3/5 jaar

351,0

585,7

Aanvullende investeringen informatiebeleidsplan

11.

A

5 jaar

160,0

160,0

Vervanging telefooncentrale

12.

B

5 jaar

13.

A

2 jaar

Vervanging Voicelogging

14.

B

5 jaar

Vervanging Pago beeldschermen

15.

B

4jaar

Uitvoeren RIE (Arbo) Vervanging/instandhouden financieel informatie systeem Instandhouding Corsawebz/Digitalisering archiefstromen

16.

B

5 jaar

17.

A

5 jaar

18.

B

5 jaar

Instandhouding Geografisch informatiesysteem

19.

A

5 jaar

Vervanging/koppelingen Iris met ander systemen

20.

B

5 jaar

Vervanging Landmeetapparatuur (o.a. Taxhymeter) 21.

B

5 jaar

Vervanging ICT Vergunningen en Handhaving

B

3/5 jaar

22.

4.130,0

30,0

0,0 185,7 80,0

150,0 40,0

40,0

40,0 17,0 10,0 10,0

248,4

35,0

203,0

250,0

41,6

24,0

50,0

93,5 96,0 200,0 56,0

Vervanging tractiemiddelen/materieel buitendienst

23.

A

5 jaar

300,0

Vervanging industriële laptops

24.

A

3 jaar

25,0

Vervangingsinvestering huisvesting loods Weert

25.

A

30 jaar

Totaal

4.130,0

0,0

22,6

ICT vervangingsinvesteringen

Vervanging mobiele dataverwerking/telefoons

2.990,0

300,0

300,0

7,5

292,5

300,0

300,0

25,0

55,0 6.912,0

6.810,7

7.229,3

9.457,6

8.175,2

Categorie A investeringen zijn investeringen waarvan we de start/realisatie hebben gepland in 2012 en waarvan de uitvoering bij vaststelling van de begroting wordt geautoriseerd aan het dagelijks bestuur. Dit geldt alleen voor de bedragen opgenomen in jaarschijf 2012. Categorie B investeringen zijn investeringen waarvan we de start/realisatie na 2012 hebben gepland en die nog niet voor uitvoering in aanmerking komen. Categorie C investeringen zijn investeringen in het herstel/verbetering van watersysteem en waarop de procedure van toepassing is volgens het projectstatuut. Lopende investeringen tot en met 2011 In de bijlagen is een overzicht opgenomen van investeringen (en ramingen) die medio 2011 nog onderhanden zijn. Meerjarige kapitaallastenontwikkeling 2012-2016 Naast de reguliere loon- en prijsstijging is in de meerjarenraming rekening gehouden met de effecten van de uitvoering van het meerjaren investeringprogramma. Sinds 2004 zijn de kapitaallasten jaarlijks


- 122 -

aanzienlijk gestegen omdat de toename van de kapitaallasten door investeringen gemiddeld groter is dan de vrijval van kapitaallasten uit oude investeringen (gepleegd door de oude waterschappen). Het gemiddeld geïnvesteerd vermogen neemt jaarlijks toe waardoor ook de jaarlijkse kapitaallasten (afschrijvinglasten en financieringslasten) toenemen. Meerjarige ontwikkeling kapitaallasten (x € 1.000) Kapitaallasten investeringen tot en met 2011 Vrijval kapitaallasten (cumulatief) 2013-2016 Kapitaallasten vervangingsinvesteringen 2012-2016 (cumulatief) Subtotaal: kapitaallastenontwikkeling "going concern" tot en met 2011

Kapitaallasten investeringen 2012 (niet zijnde vervangingsinvesteringen) Kapitaallasten investeringen 2013 (idem) Kapitaallasten investeringen 2014 (idem) Kapitaallasten investeringen 2015 (idem) Kapitaallasten investeringen 2016 (idem) Subtotaal: kapitaallasten investeringen 2012-2016 (cumulatief)

Totaal meerjarenraming kapitaallasten 2012-2016

2012 6.744 198 6.942

2013 6.744 454548 6.838

2014 6.744 806757 6.695

2015 6.744 1.1691.181 6.756

2016 6.744 1.9591.419 6.204

153

415 156

407 482 181

399 472 571 212

153

571

1.070

1.654

391 461 559 671 196 2.278

7.095

7.409

7.765

8.410

8.482

De kapitaallasten nemen in de meerjarenraming ten opzichte van 2012 verder toe tot € 8,482 miljoen in 2016. Dit is een toename van € 1,387 miljoen in de periode 2012-2016. Los van andere ontwikkelingen zoals loon- en prijsinflatie, nemen de te dekken kosten van de watersysteemtaak 2016 ten opzichte van 2012 hierdoor toe met 5,79%. Deze toename komt 100% voor rekening van de watersysteemtaak. Bij de berekening van de meerjarige kapitaallasten hebben we rekening gehouden met de ombuigingsmaatregelen te weten het vervallen van de investering vanwege directe verkiezingen (€ 700.000), verlaging investeringsvolume NLP maatregelen van € 2,5 naar € 1,5 miljoen en het vervallen van de geraamde investering voor het Flood Information and Warning System (FLIWAS). Ook hebben we rekening gehouden met de jaarlijkse bijdrage aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma vanwege het gesloten Bestuursakkoord Water. Op 27 april 2011 heeft het algemeen bestuur besloten de bijdrage aan te merken als een investering. In de meerjarenraming hebben we rekening gehouden met een jaarlijkse bijdrage van € 1.850.000 in 2012, oplopend tot € 4.130.000 vanaf 2015.


- 123 -


- 124 -

Overige paragrafen begroting 2012


- 125 -


- 126 -

10

Overige paragrafen begroting 2012

Als gevolg van de gewijzigde wetgeving op het gebied van verslaglegging hebben we in dit hoofdstuk de overige verplichte paragrafen opgenomen.

10.1 Verbonden partijen Met name als gevolg van de intensivering van de samenwerking van waterschappen, onderling en met andere partijen, is het aantal deelnemingen en andere partijen waarmee het waterschap een financiële en bestuurlijke relatie heeft de laatste jaren sterk toegenomen. Het gaat om naamloze vennootschappen, besloten vennootschappen, gemeenschappelijke regelingen, vennootschappen onder firma, stichtingen, verenigingen en commanditaire vennootschappen. Mede omdat er altijd een zeker (financieel) risico aan deze relaties verbonden is, is het van belang dat we voldoende inzicht bieden in deze zogenaamde verbonden partijen, oftewel die organisaties waarmee het waterschap een bestuurlijke relatie heeft èn waarin zij een financieel relevant belang heeft. Naam verbonden partij

Rechtsvorm

Vestigings- Belang plaats

Balansgegevens € 1 miljoen)

Waterschapsbedrijf Limburg

Gemeenschappelijke Regeling

Roermond

Bestuurlijk, financieel belang

Eigen Vermogen € 3,7 Vreemd Vermogen € 223,1

Nederlandse Waterschapsbank NV

Naamloze Vennootschap

Den Haag

Bestuurlijk, Eigen vermogen € 1.135 financieel belang Vreemd vermogen € 56.223 beperkt tot storting aandelen.

Unie van Waterschappen

Vereniging

Den Haag

Bestuurlijk belang, Eigen Vermogen € 3,3 financieel beperkt Vreemd Vermogen € 11,5 tot het betalen van contributie.

De Nederlandse waterschappen zijn verenigd in de Unie van Waterschappen. De Unie behartigt op nationaal en internationaal niveau de belangen van de waterschappen voor een goede waterstaatsverzorging binnen het waterschapsbestel

Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer

Stichting

Utrecht

Bestuurlijk belang, Eigen Vermogen € 0,14 financieel beperkt Vreemd Vermogen - onbekend tot het betalen van een deelnemersbijdrage

Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen

Gemeenschappelijke Regeling

Roermond

Bestuurlijk, financieel belang

De Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA) is het kenniscentrum van regionale waterbeheerders in Nederland. STOWA ontwikkelt, vergaart en verspreidt kennis die nodig is om de opgaven waar waterbeheerders voor staan, goed uit te voeren. STOWA werkt samen met andere instellingen om onderzoek op elkaar af te stemmen of gezamenlijk uit te voeren. De redenen voor samenwerking zijn grotere wetenschappelijke slagkracht, synergie en financiële voordelen. Gemeenschappelijke Regeling met Waterschap Roer en Overmaas en gemeente Venlo. Samenwerking op het gebied van belastingheffing teneinde de processen zo efficiënt en doelmatig mogelijk in te richten tegen zo laag mogelijke kosten. De deelnemers staan garant voor het gemeenschappelijke regeling.

Eigen Vermogen € 0,385 Vreemd Vermogen € 0

(x Openbaar belang Gemeenschappelijke Regeling met Waterschap Roer en Overmaas. Samenwerking op het gebied van watersysteembeheer en zuivering teneinde de processen zo efficiënt en doelmatig mogelijk in te richten tegen zo laag mogelijke kosten. De waterschappen staan met hun vermogen garant voor het Waterschapsbedrijf. De Nederlandse Waterschapsbank is huisbankier van de waterschappen en heeft ten doel de waterschappen tegen zo laag mogelijke kosten de meest gunstige voorwaarden te creëren voor uitoefening van de financieringsfunctie. Het waterschap is aandeelhouder in de NV en bezit 1.866 aandelen A en 153 aandelen B respectievelijk 3,7% en 1,8% van het totaal aantal geplaatste aandelen.

10.2 Uitgangspunten en normen De uitgangspunten voor het opstellen van de begroting en meerjarenraming hebben we in de voorjaarsnota 2011 uitvoerig verwoord. Daarom zal hierop, met uitzondering van de samenvattende tabel hierna, niet nader worden ingegaan. Voor de volledigheid hebben wij de gehanteerde uitgangspunten en normen opgenomen in de bijlagen. Wij verwijzen u daarom naar de bijlage ‘uitgangspunten en normen’.


- 127 -

Samenvatting uitgangpunten begroting en meerjarenraming 2012- 2016 2012 2013 2014 2015

2016

Prijsinflatie

2%

2%

2%

2%

2%

Loonkostenontwikkeling

2%

2%

2%

2%

2%

Rente langlopend

4,5%

5%

5,5%

5,5%

5,5%

Rente kortlopend

2,5%

3,0%

3,0%

3,0%

3,0%

10.3 EMU-saldo Het EMU-saldo is een in Europees verband gehanteerd en gedefinieerd macro-economisch begrip dat het financieringssaldo van de overheid weergeeft. In het kader van de euro zijn internationale afspraken gemaakt over wat het financieringstekort van de ‘Nederland B.V.’ mag zijn. De geldende maximaal toegestane EMU-tekorten voor de decentrale overheden is in principe een 0,5% van het Bruto Binnenlands Product (BBP) en specifiek voor waterschappen 0,05%. Als de EU aan Nederland een boete oplegt vanwege overschrijding van de EMU-norm en er is sprake van een groter tekort bij de decentrale overheden dan 0,5% BBP, dan wordt de boete proportioneel doorvertaald naar de decentrale overheden. Berekening EMU saldo

Rekening

(x € 1.000)

2010

1 EMU / exploitatiesaldo: 2 -/+ + +

Invloed investeringen: bruto - investeringsuitgaven investeringssubsidies verkoop materiële en immateriële activa afschrijvingen

-/+ + +

3 + -/-/+

Invloed voorzieningen: toevoegingen aan voorzieningen t.l.v. exploitatie onttrekkingen aan voorzieningen t.b.v. exploitatie betalingen rechtstreeks uit voorzieningen eventuele externe vermeerderingen van voorzieningen

+ -/-/+

4 Invloed reserves: -/- eventuele betalingen rechtstreeks uit reserves + eventuele externe vermeerderingen van reserves 5 Deelnemingen en aandelen: -/- boekwinst + boekverlies EMU - SALDO

-/+

-/+

Begroting

Begroting

2011

2012

403

-677

-239

-4.993 14.535 1.688 4.434 3.420

-511 8.716 4.000 0 4.205

-941 8.231 3.000 0 4.290

1.434 1.737 191 112

38 536 138 360 0

-372 536 138 770 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 -3.156

0 0 -1.150

0 0 -1.552

In de septembercirculaire van het Gemeentefonds in 2011 is aangegeven wat de referentiewaarden voor 2012 zijn. De waterschappen mogen uitgaande van een Bruto Binnenlands Product van € 623,01 miljard, een maximaal EMU-tekort hebben van in totaal € 311.650.000. Op basis van de tussen de waterschappen afgesproken verdeelsleutel met betrekking tot de referentiewaarden van individuele tekorten van de


- 128 -

waterschappen, mag het EMU-saldo van ons waterschap maximaal zo’n € 6,6 miljoen negatief bedragen. Door het op orde brengen en brengen van onze begroting verbetert het EMU-saldo van ons waterschap en wordt het risico van een boete kleiner.

10.4 Kostentoerekening Kostentoerekening, ofwel de kostenverdeling naar kostendragers en waterschapstaken, moet geschieden op basis van objectieve criteria voor zover deze niet rechtstreeks toe te rekenen zijn. De budgetten voor onze activiteiten hebben we gekoppeld aan voorgeschreven beheerproducten. De beheerproducten hebben we vervolgens weer gekoppeld aan voorgeschreven beleidsproducten. Een en ander conform de zogenaamde Beheers- en Beleidsproducten (BBP) systematiek. Deze beleidsproducten (verzameling van beheerproducten) vormen de basis voor de kostentoerekening naar de waterschapstaken. De meeste beleidsproducten kunnen we eenduidig aan een waterschapstaak toerekenen. Echter, in bepaalde gevallen is er sprake van gemengde kosten die meerdere waterschapstaken dienen. In die gevallen, waarin eenduidige toerekening niet kan plaatsvinden, rekenen we de kosten toe op basis van een verdeelsleutel naar taken. We streven ernaar zoveel mogelijk een consistent beleid te volgen. In de toelichting van de bijlage ‘Kostenverdeelstaat naar kostendragers en taken’ gaan we uitvoerig in op de kostentoerekening.


- 129 -


- 130 -

Bijlagen


- 131 -


- 132 -

Bijlagen 1. Staat van vaste geldleningen 2012 2. Staat van vaste activa 2012 3. Staat van activa/kostenverdeelstaat kapitaallasten 2012 4. Staat van reserves en voorzieningen 2012 5. Renteomslagberekening 2012 (gemiddelde interne rentevoet) 6. Staat van personeelslasten 2012 7. Kostenverdeelstaat naar kostendragers en taken 2012 8. Uitgangspunten en normen 9. Lopende investeringen medio 2011 10. Lijst met afkortingen


- 133 -


- 134 -

Bijlage 1. Staat van vaste geldleningen 2012

BIJLAGE I

STAAT VASTE GELDLENINGEN 2012

Leningnr. 1

Oorspronkelijk

Datum en nr.

bedrag van

best.besluit resp.

O,S,R,P of G

de lening

goedk.besluit

2

3

4

Rente-

Looptijd

Vervaldag

Restant

Bedrag van

Verschuldigde

Betaalde

Ten laste van

Niet verschenen

percentage

in

rente-

bedrag lening

opgenomen

rente per

rente

het boekjaar

rente per

lening

jaren

betaling

per 1 januari

geld in jaar

1 januari

komende rente

31 december

per 31 december

5

6

7

8

9

10

12

13

11

Aflossing

Restantbedrag

14

15

14496

€

2.268.901

03apr99

S

6,28

25

03/04

€

998.317

0,00

€

47.021

€

62.694

€

58.419

€

42.746

€

90.756

€

907.561

21790

€

11.500.000

20-feb-02

S

5,25

25

01-02

€

7.360.000

0,00

€

354.200

€

386.400

€

364.263

€

332.063

€

460.000

€

6.900.000

23576

€

20.000.000

04-jan-05

S

3,99

25

03-01

€

15.200.000

0,00

€

606.480

€

606.480

€

574.560

€

574.560

€

800.000

€

14.400.000

TOTAAL

€

33.768.901

€

23.558.317

€

1.007.701

€ 1.055.574 €

997.242

€

949.369

€ 1.350.756

€

22.207.561

Opmerking: omdat de opbouw van de tabellen veelal is voorgeschreven in wettelijke voorschriften (nationaal), kan het voorkomen dat de cijfers qua presentatie niet al te groot uitvallen omdat er presentatietechnisch te veel kolommen opgenomen moeten worden. Het is dan echter nog wel beter leesbaar dan dat tabellen opgeknipt moeten worden waardoor het geheel niet meer overzichtelijk is.

Bijlage 2. Staat van vaste activa 2012

STAAT VAN VASTE ACTIVA 2012 Balans vlgnr

Omschrijving

011.00 Uitgaven i.v.m. onderzoek en ontwikkeling

Aanschafprijs per 1jan12

Cumulatieve subsidies

Cumulatieve afschrijvingen

Boekwaarde per 1jan12

jaarmutaties Geactiveerde lasten

Nieuwbouw derden

jaarmutaties Aanschafprijs per 31dec12

Verkoop

Subsidies

Cumulatieve subsidies

Afschrijvingen

Cumulatieve afschrijvingen

Boekwaarde per 31dec12

93.401

45.624

47.777

93.401

14.637

0

60.261

33.140

014.00 Overige immateriële vaste aktiva

370.721

80.869

289.852

370.721

52.441

0

133.310

237.411

Totaal immateriële vaste aktiva

464.122

126.493

337.629

67.078

0

193.571

270.551

5.141.813

0

0

0

5.141.813

2.438.016

331.765

0

1.406.796

1.031.220

0

0

020.00 Gronden

5.141.813

0

5.141.813

021.00 Vervoermidddelen en werktuigen

2.138.016

1.075.031

1.062.985

300.000

022.00 Overige bedrijfsmiddelen 023.00 Kantoren, dienstwoningen en centrale werkplaatsen 024.00 Waterkeringen 025.00 Watergangen en kunstwerken 026.00 Gemalen tbv kwantiteitsbeheer Totaal materiële vaste aktiva 030.00 Deelnemingen en effecten Totaal financiële vaste aktiva

TOTALEN

0

0

464.122

0

7.279.711

169.575

4.052.339

3.057.797

1.080.000

8.359.711

1.218.225

169.575

5.270.564

2.919.572

12.840.425

1.934.527

2.617.894

8.288.004

55.000

12.895.425

377.008

1.934.527

2.994.902

7.965.996

3.122.948

694.026

431.817

1.997.105

2.000.000

5.122.948

301.628

694.026

733.445

3.695.477

68.078.105

12.194.017

15.621.051

40.263.037

4.796.190

1.985.969

15.194.017

17.607.020

41.754.068

44.510

50.547

9.152

0

53.662

41.395

14.992.145

23.842.642

59.861.288

3.000.000

4.223.747

17.992.145

28.066.389

62.549.541

247.724

0

0

99.407.921

14.992.145

23.969.135

95.057 98.696.075 247.724

1.680.810

74.555.105

8.231.190

1.680.810

0

108.608.075

0

0

0

247.724

247.724

0

0

0

247.724

0

0

0

0

247.724

60.446.641

8.231.190

1.680.810

0 109.319.921

3.000.000

4.290.825

17.992.145

28.259.960

63.067.816

247.724


3.000.000

95.057

247.724

- 136 -

Bijlage 3. Staat van activa/kostenverdeelstaat kapitaallasten 2012 Staat van vaste activa Omschrijving

Vermeerderingen 2012

Verminderingen 2012

Boekwaarde per 11-2012

Gronden

Afschrijving Mip

Afschrijving lopende projecten

Afschrijving aanvullend

Afschrijving 2012

5.141.813

Vervoermidddelen en werktuigen

Boekwaarde per 3112-2012

Rente omslag (4,39%)

Totaal Kapitaallasten

0

5.141.813

225.659

225.659

300.000

1.062.985

30.000

301.765

331.765

1.031.220

53.234

384.999

1.080.000

3.057.797

114.167

1.104.058

1.218.225

2.919.572

157.898

1.376.123

55.000

8.288.004

917

376.091

377.008

7.965.996

364.943

741.951

Waterkeringen

2.000.000

1.997.105

30.833

270.795

301.628

3.695.477

131.534

Watergangen en kunstwerken

6.477.000

40.263.037

14.233

1.971.736

1.985.969

41.754.068

1.843.326

433.162 0 3.829.295

9.152

9.152

41.395

2.218

11.370

4.223.747

62.549.541

2.778.812

7.002.559

Overige bedrijfsmiddelen Kantoren, dienstwoningen en centrale werkplaatsen

3.000.000

Gemalen tbv kwantiteitsbeheer Totaal materiele vaste aktiva

50.547 9.912.000

3.000.000

Uitgaven i.v.m. onderzoek en ontwikkeling Overige immateriële vaste activa Totaal immateriele vaste aktiva

0

0

Deelnemingen en effecten Totaal financiele vaste aktiva

TOTAAL VASTE ACTIVA

59.861.288

190.150

4.033.597

0

47.777

14.637

14.637

33.140

2.097

16.734

289.852

52.441

52.441

237.411

12.721

65.162

337.629

0

247.724

67.078

0

0

67.078

270.551

14.818

81.896

0

247.724

10.872

10.872

0

0

247.724

0

0

0

0

247.724

10.872

10.872

9.912.000

3.000.000

60.446.641

190.150

4.100.675

0

4.290.825

63.067.816

2.804.502

7.095.327


- 137 -

Bijlage 4. Staat van reserves en voorzieningen 2012

Grootboeknr

A 040005

Omschrijving

STAAT VAN RESERVES EN VOORZIENINGEN 2012 Stand Vermeerderingen Verwachte begin wijzigingen Interne rente overige dienstjaar Jaarrek. 2011

Stand einde Aanwending dienstjaar

Verminderingen Externe

Interne rente

overige

Bespaarde rente ten gunste van exploitatie

Algemene reserves Algemene reserve watersysteem ( incl. wettelijke reserve onderzoek en ontwikkeling ad. € 62.413 conform art.2:365 lid 2 BW) Algemene reserve zuivering

€

1.874.629

€

1.874.629

€

84.358

€

2.250.531

€

2.250.531

€

101.274

Totaal algemene reserves

€

4.125.160

€

€

1.872.077

€

€ € €

400.000 1.400.000 700.803

€ €

4.876.901 3.935.676

€ €

4.876.901- €

Totaal bestemmingsreserves

€

13.185.457

€

6.724.978-

Totaal Eigen vermogen

€

17.310.617

€

6.724.978- €

Voorzieningen voor arbeidsgerelateerde verplichtingen Voorziening pensioenverpl./wachtgelden vm bestuurders

€

332.890

070009

Voorzieningen voor onderhoudswerkzaamheden Voorziening groot onderhoud waterschapshuis Voorziening beheer en onderhoud waterkeringen

€ €

138.521 200.000

070016

Voorzieningen voor claims van ingezetenen en bedrijven Voorziening natschade peilopzet Maas

€

1.061.311

Totaal Vreemd vermogen

€

1.732.722

040006

B

Bestemmingsreserve tariefsegalisatie

050006 050016 050017 0500** 050020 051***

Overige bestemmingsreserves Bestemmingsreserve bestrijding hoogwatergolf Stimulering verbetering watersystemen Bestemmingsreserve mobiliteit Bestemmingsreserve Bedrijfsvoering 2012 (en verder) Bodemsanering Tungelroysebeek Bestemmingsreserves dekking kapitaallasten

C

070014

C

A t/m C

€

-

€

-

€

-

€

-

€

-

€

4.125.160

€

185.632

€

24.000

€

-

€

1.080

€ € €

1.400.000 250.000 450.000

400.000 450.803 1.849.510 2.621.279

€ € € € € €

18.000 63.000 31.536 177.106

Bestemmingsreserves

050015

A+B

-

1.848.077-

-

-

€

2.299.510

€

-

€

-

€

2.299.510

€

-

€

2.299.510

€

-

€

€

-

-

€

1.314.397

€

-

€ € € € € €

€

1.314.397

€

2.124.000

€

5.321.592

€

290.722

€

1.314.397

€

2.124.000

€

9.446.752

€

476.354

€

138.000

€

194.890

€

14.980

Voorzieningen:

TOTAAL GENERAAL


€

€ €

€

19.043.339 €

-

€

6.724.978- €

-

€

-

€

136.000 400.000

536.000

€

2.835.510 €

-

€

- €

-

€

138.000

- €

1.452.397

€ €

150.000 300.000

€ €

124.521 300.000

€ €

6.233 9.000

€

484.923

€

576.388

€

47.760

€

934.923

€

1.195.799

€

77.973

€

3.058.923

€

10.642.551

€

554.327

- 138 -

Bijlage 5. Renteomslagberekening 2012 (gemiddelde interne rentevoet) BIJLAGE 5

Rente omslagberekening 2012

BOEKWAARDE VASTE ACTIVA PER

1 januari 2012

Toename geïnvesteerd vermogen

€ 60.446.641

2012

€

6.912.000

€ 67.358.641 AF: GELDLENINGEN 0/G PER

31 december 2012

€ 22.207.561

RESERVES EN VOORZIENINGEN PER

31 december 2012

€ 10.642.551

AFSCHRIJVINGEN OVER 2012 (incl Mip)

€

4.290.825 € 37.140.937

KAPITAALBEHOEFTE

2012

RENTE VASTE GELDLENINGEN

2012

€

997.242

RENTE RESERVES EN VOORZIENINGEN

2012

€

554.327

RENTE OVERIGE GELDLENINGEN

2012

€

48.656

RENTE OVER KAPITAAL BEHOEFTE

2012

€

1.359.797

€

2.960.022

€

155.520

€

2.804.502

Financiering af te sluiten langlopende geldleningen

€

30.217.704

€ 30.217.704

4,50%

AF: CORRECTIE TOEGEREKENDE RENTE AAN VOORGENOMEN INVESTERINGEN 2012 4,5 % GEDURENDE 1/2 JAAR OVER

1.359.797 1.359.797

€

6.912.000

=

TOTAAL TOE TE REKENEN RENTE AAN VASTE ACTIVA

RENTEOMSLAGPERCENTAGE


€ €

2.804.502 63.902.641

x

1% = 4,38871

- 139 -

Bijlage 6. Staat van personeelslasten 2012 STAAT VAN PERSONEELSLASTEN Organisatieeenheid

Begroting 2012 Geraamde formatie in aantal personeelsleden

2011 na wijz Geraamde formatie

in f.t.e.'s

in f.t.e.'s

begroting 2011 Geraamde formatie in aantal personeelsleden

Salarissen 4.20.1xx

Sociale lasten 4.20.2xx

Overige lasten

in f.t.e.'s

Bestuur

437.232

65.068

Voormalig bestuur

Totaal bestuur

Totaal

Totaal

Totaal

begroting

begroting

Rekening

2012

2011

2010

21.500

523.800

543.216

478.024

138.000

138.000

138.000

155.137

437.232

65.068

159.500

661.800

681.216

633.161

267.607

Directie

2

2,00

2

2,00

218.779

43.239

11.474

273.492

273.439

Bestuursondersteuning en Communicatie

8

7,19

9

6,10

418.289

81.801

11.457

511.547

554.398

573.609

Kennis en Advies

32

30,80

32

31,72

1.713.978

330.386

48.469

2.092.833

2.034.540

2.010.881

Projecten en Veiligheid

23

22,55

21

21,05

1.365.143

268.189

113.309

1.746.641

1.590.464

1.253.106

Beheer en Onderhoud Watersystemen

59

58,12

52

55,60

2.313.637

459.280

68.435

2.841.352

2.697.272

2.875.951

Middelen

28

26,28

27

26,25

1.357.855

265.915

39.796

1.663.566

1.751.596

1.920.700

Vergunningen en Handhaving

32

29,57

32

29,96

1.543.567

299.119

49.257

1.891.943

1.907.602

1.922.011

Totaal eigen en tijdelijk personeel

184

176,51

175

172,68

8.931.249

1.747.929

342.197

11.021.375

10.809.311

10.823.865

192.098

37.672

kosten personeel die niet in de formatie zitten

0,00

3

Overige personeelslasten (incl. loon- en prijsontwikkeling)

Totaal

244.306

187

176,51


0

0

175

172,68

9.804.885

1.850.669

0

229.770

0

0

405.112

649.418

725.037

368.261

906.809

12.562.363

12.215.564

11.825.287

- 140 -

Bijlage 7. Kostenverdeelstaat naar kostendragers en taken 2012 BIJLAGE Kostenverdeelstaat naar kostendragers en taken 2012 (€) WPM eigen kosten Planvorming 1. Eigen plannen 2. Plannen van derden Aanleg en onderhoud van waterkeringen 3. Beheerinstrumenten waterkeringen 4. Aanleg en onderhoud van waterkeringen 5. Dijkbewaking en calamiteitenbestrijding Inrichting en onderhoud watersystemen 6. Beheerinstrumenten watersystemen 7. Aanleg, verbetering en onderhoud watersystemen 8. Baggeren van waterlopen en saneren waterbodems 9. Beheer hoeveelheid water 10. Calamiteitenbestrijding watersystemen 11. Monitoring watersystemen Bouw en exploitatie zuiv.techn.werken 12. Getransporteerd afvalwater 13. Gezuiverd afvalwater 14. Verwerkt slib Vergunningverlening en handhaving 22. Keur 23. Vergunningen en keurontheffingen 24. Handhaving keur Beheersing van lozingen 25. Wvo-vergunningen en meldingen 26. Handhaving WVO 27. Rioleringsplannen en subsidies lozingen 28. Aanpak diffuse emissies derden Heffing en invordering 31. Belastingheffing 32. Invordering Bestuur en communicatie 33. Bestuur 34. Externe communicatie Grondwaterbeheer 29. Vergunningverlening grondwaterbeheer 30. Handhaving grondwateronttrekkingen Concernposten en administratieve posten Onvoorzien Dividend NWB opbrengsten 2012 Interne rentebaten (bespaarde rente) 2012 Externe rentebaten 2012 Rente voor rentomslag Correctie activering niet nieuwe werken en KenA/saldi kpl Meeropbrengsten huidig en voorgaande belastingjaren Stelpost loonontwikkeling 2010 Stelpost compensatie prijsontwikkeling 2010 Stelpost loonontwikkeling 2011 Stelpost compensatie prijsontwikkeling 2011 Stelpost loonontwikkeling 2012 Stelpost compensatie prijsontwikkeling 2012 Verwachte kwijtschelding 2012 Verwachte oninbaarheid 2012 Onttrekking bestemmingsreserve kapitaallasten Te dekken netto lasten uit belastingvolume

WPM kosten naar taak Watersysteem Zuiveringstaak

WBL kosten naar taak Zuiveringstaak Watersysteem

BsGW kosten naar taak Zuiveringstaak Watersysteem

2.451.427 1.387.674 1.063.753 2.663.172 573.445 1.695.239 394.488 12.725.751 503.199 9.674.389 0 815.048 149.568 1.583.547 0 0 0 0 3.456.404 128.836 1.190.471 2.137.097 57.270 0 0 37.950 19.320 588.681 588.681 0 2.081.394 1.877.188 204.206 0 0 0 -714.980 222.000 0 -554.327 -40.000 -76.051 43.419 -800.000 0 5.089 0 114.733 244.306 125.851

2.451.427 1.387.674 1.063.753 2.663.172 573.445 1.695.239 394.488 12.725.751 503.199 9.674.389 0 815.048 149.568 1.583.547 0 0 0 0 2.652.439 128.836 903.448 1.620.155 57.270 0 0 37.950 19.320 588.681 588.681 0 1.873.255 1.689.469 183.786 0 0 0 -648.980 222.000 0 -554.327 -40.000 -76.051 43.419 -734.000 0 5.089 0 114.733 244.306 125.851

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 803.965 0 287.023 516.942 0 0 0 0 0 0 0 0 208.139 187.719 20.420 0 0 0 -66.000 0 0 0 0 0 0 -66.000 0 0 0 0 0 0

67.974 67.974 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 25.504.262 5.773.183 12.922.208 6.808.871 0 0 0 0 33.042 13.768 0 19.274 0 0 0 0 226.931 226.931 0 0 0 0 105.882 105.882 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 400.000 0 0 0 0 0 400.000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 726.217 448.878 277.339 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.235.292 966.170 269.122 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

23.309.119

22.363.015

946.104

25.938.091

400.000

726.217

1.235.292


Totaal 2.519.401 1.455.648 1.063.753 2.663.172 573.445 1.695.239 394.488 13.125.751 503.199 9.674.389 0 815.048 149.568 1.983.547 25.504.262 5.773.183 12.922.208 6.808.871 3.456.404 128.836 1.190.471 2.137.097 90.312 13.768 0 57.224 19.320 2.550.190 2.003.729 546.461 2.308.325 2.104.119 204.206 0 0 0 161.902 327.882 0 -554.327 -40.000 -76.051 43.419 -800.000 0 5.089 0 114.733 244.306 125.851 539.000 232.000 -238.887 -238.887 52.140.832

Watersysteem 2.451.427 1.387.674 1.063.753 2.663.172 573.445 1.695.239 394.488 13.125.751 503.199 9.674.389 0 815.048 149.568 1.983.547 0 0 0 0 2.652.439 128.836 903.448 1.620.155 57.270 0 0 37.950 19.320 1.823.973 1.554.851 269.122 1.873.255 1.689.469 183.786 0 0 0 -473.765 222.000 0 -554.327 -40.000 -76.051 43.419 -734.000 0 5.089 0 114.733 244.306 125.851 127.940 47.275 -238.887 -238.887 23.934.635

Zuiveringstaak 67.974 67.974 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 25.504.262 5.773.183 12.922.208 6.808.871 803.965 0 287.023 516.942 33.042 13.768 0 19.274 0 726.217 448.878 277.339 435.070 414.650 20.420 0 0 0 635.667 105.882 0 0 0 0 0 -66.000 0 0 0 0 0 0 411.060 184.725 0 28.206.197

- 141 -

Toelichting kostenverdeelstaat Algemeen Een kostenverdeelstaat moet volgens de voorschriften inzicht bieden in de wijze waarop de kosten/opbrengsten worden verdeeld naar de kostendragers. Een kostendrager is in dit verband de reglementaire taak volgens de Waterschapswet. Met ingang van 2009 onderscheiden we twee taken te weten de zorg voor de watersysteemtaak (waterkwantiteit, waterkering, passief kwaliteitsbeheer) en de zorg voor het zuiveren van afvalwater (zuiveringstaak). Om de onderlinge vergelijkbaarheid van kosten/opbrengsten van de diverse waterschappen mogelijk te maken, onderscheiden de voorschriften landelijk uniforme beleidsvelden en beleidsproducten binnen elke reglementaire taak. Ook ons waterschap moet zich hier aan houden. Het totaal van de netto kosten verdeeld naar de taken vormen het uitgangspunt voor de opbrengst uit de verschillende belastingen en daarmee het uitgangspunt van de tariefsberekening. De begroting en jaarrekening worden conform het landelijke uniforme BBP-model opgesteld, waarbij naast beleidsvelden/beleidsproducten ook uniforme beheerproducten worden onderscheiden. Op organisatieniveau is ten behoeve van de bewaking en uitvoering van begrotingsbudgetten een extra dimensie toegevoegd (werkplanproducten), om kosten en baten te kunnen indelen naar de taken van een organisatieonderdeel. Werkplanproducten zijn zodanig geformuleerd dat een werkplanproduct maar onderdeel kan uitmaken van één beleids-/beheerproduct. Omgekeerd bestaan beleids-/beheerproducten uit één of meerdere werkplanproducten. De kostenverdeelstaat voor de kosten en de baten De kostenverdeelstaat is ingedeeld naar de relevante voorgeschreven beleidsvelden en beleidsproducten. De kolom ‘WPM eigen kosten’ bestaat uit de geraamde netto kosten (lasten minus baten) per beleidsveld en beleidsproduct van onze eigen organisatie (exclusief de bijdrage aan het waterschapsbedrijf). Onderligger hiervoor vormen de onderliggende voorgeschreven beheerproducten en werkplanproducten naar kostensoorten. In twee volgende kolommen zijn deze kosten verdeeld over de kostendragers of wel de reglementaire taken. In principe zijn alle kosten die voortvloeien uit onze eigen activiteiten, toe te rekenen aan het watersysteembeheer. Natuurlijk zitten er ook waterkwaliteitsaspecten in onze activiteiten, maar die behoren tot het passief kwaliteitsbeheer en daarmee tot de watersysteemtaak. Uitzondering hierop vormen de beleidsproducten ‘Vergunningen/meldingen Waterwet/Advies Wabo’ (nr. 23), ‘Handhaving/toezicht Waterwet/Wabo/Whvbz (nr. 24), bestuur (nr. 31) en externe communicatie (nr. 32). Met de inwerkingtreding van de nieuwe Waterwet hebben we de oude verdeelsleutel van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat voor producten 23 en 24 herzien. Op basis van de absolute bedragen 2010 hebben we voor 2011 opnieuw de verdeelsleutels bepaald om de bestaande lijn te continueren en als gevolg van de invoering van de nieuwe wet geen herverdeeleffecten te krijgen tussen de watersysteemheffing en zuiveringsheffing. Op basis van 2010 voor hergroepering is de nieuwe verdeelsleutel 75,89% watersysteemtaak en 24,11% waterzuiveringsheffing. Voor wat betreft de kosten van bestuur en externe communicatie gaan we op basis van de verwachte tijdsbesteding uit van 90% toerekening aan de watersysteemtaak en 10% aan het zuiveringsbeheer. Ook de bijdrage aan het waterschapsbedrijf (kolommen ‘WBL kosten naar taak’) moet uitgesplitst worden naar beleidsproducten en vervolgens naar kostendragers/taken toegerekend worden. Dit is gebeurd op basis van begroting van het Waterschapsbedrijf. De meeste kosten hebben volledig betrekking op het zuiveringsbeheer met uitzondering van de kosten van monitoring watersystemen. De kosten van


- 142 -

monitoring watersystemen welke in de bijdrage aan het Waterschapsbedrijf is versleuteld, heeft betrekking op het watersysteem beheer alsook op het passief kwaliteitsbeheer. Deze kosten worden daarom 100% toegerekend aan het watersysteembeheer. De kosten van belastingheffing en invordering zijn versleuteld op basis van het aantal aanslagen. Vanaf 2011 is de belastingheffing en invordering in een Gemeenschappelijke Regeling Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (=BsGW) ondergebracht. Dit is een samenwerking tussen Gemeente Venlo, Waterschap Roer en Overmaas en Waterschap Peel en Maasvallei. Net als de bijdrage aan het waterschapsbedrijf, moet de bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling uitgesplitst worden naar beleidsproducten en vervolgens naar kostendragers/taken toegerekend worden. Dit is gebeurd op basis van begroting 2012 van de BsGW. In de laatste drie kolommen zijn alle kosten van de voorgaande kolommen getotaliseerd en getotaliseerd per taak. Waarbij na toevoeging van de kosten van oninbaarheid en kwijtschelding alsook de dekking van het saldo van de begroting door onttrekking aan de reserves, het totaal geeft te zien van de door belastingen te dekken kosten per soort belasting. Het totaal van de kolom ‘watersysteem’ en ‘Zuiveringstaak’ vormen de basis (in weze het belastingvolume) voor de berekening van de tarieven voor de watersysteemheffing respectievelijk de zuiveringsheffing. Onderliggende toerekening van kosten Algemeen uitgangspunt kostentoerekening Kosten worden zoveel mogelijk rechtstreeks toegerekend tenzij er gegronde redenen zijn om hiervan af te wijken.

Kapitaallasten De kapitaallasten (afschrijvingen rentekosten) zijn toegerekend op basis van de staat van activa naar investeringsobjecten in relatie tot het doel van de investering.

Indirecte kosten Kosten die verband houden met de inzet van personele capaciteit kunnen niet rechtstreeks toegerekend worden aan producten. Deze worden eerst verzameld in zogenaamde kostenplaatsen waarna de kosten op basis van de verwachte tijdsbesteding tegen een (voorcalculatorisch berekend) uurtarief worden doorverdeeld naar producten.

Overheadkosten De toe te rekenen overheadkosten bestaan uit het saldo van de kosten en baten zoals die zijn verzameld op de ondersteunende producten (zie ook programma bedrijfsvoering). De ondersteunende beheerproducten en de gehanteerde verdeelsleutels zijn hierna weergegeven.

Huisvesting waterschapskantoor De kosten van het waterschapskantoor (directe kosten, uren x tarief, kapitaallasten) worden gedeeld door het aantal in gebruik zijnde netto m² van de kantoorruimtes, hierdoor krijg je een tarief per m². Na inventarisatie van de in gebruik zijnde vierkante meters per afdeling wordt het aantal in gebruik zijnde vierkante meters vermenigvuldigt met het tarief naar iedere afdeling doorberekend.


- 143 -

Mobiele telefonie De kosten van de mobiele telefoons (directe kosten, uren x tarief, kapitaallasten) worden gedeeld door het aantal mobiele telefoons. Het resultaat is een tarief per mobiele telefoon. Na inventarisatie van hoeveel mobiele telefoons iedere afdeling gebruikt, wordt het aantal in gebruik zijnde telefoons vermenigvuldigd met het tarief, naar iedere afdeling doorberekend.

Huisvesting loodsen De kosten van de 3 loodsen (directe kosten, uren x tarief, kapitaallasten) worden verdeeld als volgt: Bergen is noord, Nederweert is zuid en de gecombineerde loods is 60% noord en 40% wordt ten laste gebracht van product 5.1 (waterkering). Noord en zuid wordt naar de kostenplaats noord en zuid toegerekend.

ICT De kosten van ICT (directe kosten, uren maal tarief, kapitaallasten) worden gedeeld door het aantal personal computers (pc’s). Het resultaat is een tarief per pc. Na inventarisatie van hoeveel pc’s iedere afdeling gebruikt wordt het aantal in gebruik zijnde pc’s vermenigvuldigd met het tarief, naar iedere afdeling doorberekend.

GIS De kosten van GIS (directe kosten, uren x tarief, kapitaallasten) worden gedeeld door het aantal GIS gebruikers, hierdoor krijg je een tarief per gebruiker. Naar rato van het gebruik per afdeling krijgt elke afdeling een bedrag toegerekend.

Dienstauto’s De kosten van de dienstauto’s (directe kosten, uren x tarief) worden doorberekend naar de afdelingen voor het verwachte aandeel dat de afdelingen daarin hebben.

Tractie De kosten van tractie worden per groep verzameld. Deze worden per groep gedeeld door het aantal productieve (draai) uren. Hieruit volgt het uurtarief. De productieve uren vermenigvuldigd met het tarief, worden doorberekend naar de diverse producten waarvoor de tractie wordt ingezet.

Directie/Personeel en Organisatie/Bestuurlijke en juridische zaken/Concerncontrol en financieel beleid/ Financiële informatieverwerking en –voorziening en overige. Voor zover deze kosten niet rechtstreeks kunnen worden toegerekend worden deze op basis van de onderling verhouding van de direct productieve uren naar de afdelingen toegerekend.

Afdelingskostenplaatsen Per afdeling worden alle kosten die verband houden met de bedrijfsvoering (salarissen, opleidingskosten, reiskosten en dergelijke inclusief de doorrekeningen van andere (hulp)kostenplaatsen) verzameld, waarna op basis van het aantal direct productieve uren een integraal afdelingstarief wordt berekend. Op basis van de verwachte tijdsbesteding wordt het berekende afdelingstarief vermenigvuldigd met te verwachten direct productieve uren per product/programma en naar de producten en programma’s toegerekend. Op deze wijze worden alle kosten uiteindelijk doorgerekend naar de producten en programma’s. Deze toerekening komt op de programma’s tot uitdrukking in de kostensoort 51 t/m 59 en 69 met als omschrijving ‘lasten uit doorberekening’.


- 144 -

Bijlage 8 Uitgangspunten en normen Externe factoren De externe factoren zijn gebaseerd - waar mogelijk - op de ramingen van het Centraal Planbureau (CPB) en de gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Prijsinflatie Voor het jaar 2011 wordt een stijging van 2 procent verwacht (CEP maart 2011). Gelet op het economisch herstel (verhogend effect op inflatiecijfer) dat in 2012 naar verwachting zal doorzetten in relatie tot de consistentheid in de meerjarenraming, wordt voor 2012 en verder uitgegaan van een inflatiepercentage van 2%. Het is niet zo dat de budgetten automatisch worden verhoogd. Sinds 2010 hebben wij de budgetten bevroren en ‘parkeren’ wij de prijscompensatie op een aparte post. Hiermee krijgen de budgethouders een jaarlijkse taakstelling van 2 % van hun budget als te realiseren ombuiging. Alleen op basis van aangetoonde nut en noodzaak wordt er een beroep gedaan op deze post en de ruimte vrijgegeven. Daarnaast beoordelen we van jaar tot jaar of en in hoeverre de geparkeerde ruimte van voorgaande jaren, nog vastgehouden moet worden. Op deze manier houden wij strak de hand aan de groei van de budgetten. In 2012 hebben het ‘geparkeerde’ budget voor prijscompensatie 2010/2011 met structureel € 63.283 afgeraamd en ten goede laten komen van de saldi van de meerjarenraming (meerjarige Verlies- en Winstrekening).

Loonkosten De huidige CAO loopt tot 1 januari 2012. In 2010 en 2011 zijn de brutolonen niet verhoogd. In ruil daarvoor is met ingang van 2011 de werkweek teruggebracht van 37 uur naar 36 uur (= -2,7%). Deels is dit door de werknemers zelf ‘betaald’ omdat een aantal bijzondere verlofdagen zijn vervallen. Het resultaat van het voorgaande is dat het aantal beschikbare productieve uren met circa 2,1% is afgenomen. Omdat er geen sprake is van herbezetting en het takenpakket ongewijzigd is, houden deze maatregelen in, dat we organisatiebreed een efficiencywinst van 2,1% (afgerond 7.000uren) moeten behalen. Voor 2012 is, naast de reguliere verhogingen, rekening gehouden met een indexering van de bruto loonkosten van 2%. Ook voor de jaren 2013-2016 wordt uitgegaan van een jaarlijkse stijging van 2%. Dit ‘opslagpercentage’ is niet alleen bedoeld voor de bekostiging van bruto loonstijgingen, maar ook voor secundaire arbeidsvoorwaarden die op basis van de CAO worden afgesproken. Net zoals de inflatie, ‘parkeren’ wij ook deze berekende ‘loonstijging’ op een aparte post. Ten behoeve van besparingen/ombuigingen hebben wij de geparkeerde ruimte voor 2010 en 2011 laten vervallen. Hiermee is een bedrag van € 236.717 structureel ten goede gekomen van de saldi van de meerjarenraming.

Rente langlopende leningen Op basis van ervaringen gaan we voor 2012 uit van een rentepercentage van 4,5%. Om het meerjarig renterisico te beperken en gelet op het verwachte economisch herstel, gaan we voor 2013 uit van een percentage van 5% en de jaren vanaf 2014 van een percentage van 5,5%. Het meerjarige ontwikkelingspatroon stemt overeen met de rente gehanteerd in de meerjarenraming 2011-2015.

Rente kortlopende leningen Voor 2012 zijn we uit gegaan van een rentepercentage voor kortlopende geldleningen (< 1 jaar) van 2,5%. Op de langere termijn verwachten we dat dit percentage zal stijgen tot 3%.


- 145 -

Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW) Met ingang van 2011 is de Unit Heffing en Invordering afgesplitst van het Waterschapsbedrijf Limburg en ondergebracht in een aparte gemeenschappelijke regeling. Het structurele voordeel waarmee wij in de (meerjaren) begroting 2012 -2016 rekening houden, bedraagt voor 2012 € 264.000 oplopend tot € 358.000 in 2015 en verder.

Waterschapsbedrijf Limburg Na de afsplitsing van de Unit Heffing en Invordering blijft alleen de taak zuivering en zuiveringsbeheer over voor het Waterschapsbedrijf Limburg. In onze rol als opdrachtgever aan het waterschapsbedrijf hebben wij middels een brief de kaders aangegeven waaraan de begroting van het waterschapsbedrijf moet voldoen. In het kort komen de kaders er op neer dat:

•

uitgegaan wordt van verdergaande kostenreductie op termijn door middel van verdergaande samenwerking in de waterketen en andere efficiencymaatregelen.

•

de financiële voordelen van samenwerking op het gebied van zuiveringsbeheer naar de waterschappen moeten terug te vloeien in de vorm van een lagere bijdrage voor de individuele waterschappen. Een en ander ter compensatie van de stijging van de kosten voor de watersysteemtaak als gevolg van operatie Storm.

In de meerjarenraming zijn wij uitgegaan van maximaal 1 % stijging van de te betalen bijdrage in de periode 2012-2016.

Dividenduitkering Nederlandse Waterschapsbank (NWB) Op grond van het huidige dividendbeleid van de NWB ontvangen de aandeelhouders jaarlijks een dividenduitkering van in totaal € 40 miljoen. Naar aanleiding van de economische crisis is het toezicht op de banken verscherpt. Het zogenaamde ‘Basel Committee van Bankentoezichthouders’ heeft onlangs nieuwe, lees strengere, vermogens- en liquiditeitseisen gesteld. De invoering van deze nieuwe eisen is voorzien voor 2018. Een en ander heeft er toe geleid dat voorlopig geen dividend meer wordt uitgekeerd. We hebben daarom onze inkomsten 2012 uit dividend van € 1,365 miljoen afgeraamd naar € 0. Dit betekent dat circa 6,2% van de dekking van de kosten van de watersysteemtaak (2011) met ingang van 2012 is weggevallen. Interne factoren Basis voor de meerjarenbegroting 2012-2016 zijn onder andere:

•

de nota visie en strategie;

•

(meerjaren)begroting 2011-2015;

•

het integraal waterbeheerplan 2010-2015;

•

het bestuursprogramma 2009-2012;

•

verordening beleids- en verantwoordingfunctie 2009;

•

de uitkomsten van de takendiscussie;

•

de

ombuigingen/bezuinigingen

2012-2016

zoals

gepresenteerd

in

de

gecombineerde

commissievergadering van 14 september 2011.


- 146 -

De voorgaande opsomming is niet limitatief. Ook andere relevante beleidsnotities en besluiten worden betrokken in de begrotingsvoorbereiding. Gelet op de voornemens in het Bestuursakkoord zal het bestuursprogramma 2009-2012 naar alle waarschijnlijkheid doorgetrokken worden naar 2014.

Kwijtschelding/oninbaar Belastingkwijtschelding en oninbaarheid beoordeling voor 2012 vindt plaats volgens de bestaande beleidslijn en wordt geraamd op een percentage van het belastingvolume, te weten 1% voor kwijtschelding en 0,5% voor oninbaarheid. Dit is voortzetting van het bestaande beleid.

Post onvoorzien Het budget voor onvoorziene uitgaven bedraagt bruto ± 0,4% van het begrotingstotaal, conform bestaand beleid. De opname van een budget voor onvoorziene uitgaven is wettelijk verplicht.

Reserves en voorzieningen De reserves voldoen aan de daaraan de stellen eisen. Rekening houdende met de verwachte tegenvallers in 2011 (Tungelroysebeek, kosten hoogwatergolf, minder dividend), zal het vrij aanwendbare deel van de reserves per 2012 naar verwachting gereduceerd zijn tot ‘nul’.


- 147 -

Bijlage 9. Lopende investeringen medio 2011 Lopende investeringen medio 2011 (x € 1.000) Jaar van oorsprong

Programma Waterkering en Veiligheid Periodieke veiligheidstoetsing waterkeringen Calamiteitenplannen Opstellen beheerplan waterkeringen Vastleggen 0-situatie waterkeringen Digitaal draaiboek hoogwater (FLIWAS) Reservemateriaal waterkeringen (stijlen, steunen) Beheerregister Nulmeting kerend vermogen 1/50e keringen Professionalisering waterkeringsorganisatie Geotechnisch en constructief onderzoek waterkeringen

2007-2009-2010-2011 2009-2010-2011 2007 2007 2007 2011 2011 2011 2011 2011

Investeringsbedrag

5 jaar 5 jaar 5 jaar 5 jaar 5 jaar 5 jaar 5 jaar 5 jaar 5 jaar n.v.t.

700,0 225,0 100,0 t.l.v. reserve 80,0 t.l.v. reserve 0,0 Vervallen 100,0 t.l.v. reserve 30,0 t.l.v. reserve 100,0 t.l.v. reserve 50,0 t.l.v. reserve 150,0 voorfinanciering

10 jaar 5 jaar 3 jaar 10 jaar 5 jaar n.v.t. 5 jaar 5 jaar 5 jaar 5 jaar

300,0 40,0 50,0 90,0 100,0 210,0 75,0 540,0 14,2 200,0 t.l.v. reserve

2008-2009-2010-2011 30 jaar 2005 n.v.t 2011 30 jaar

13.334,0 p.m. 300,0 t.l.v. reserve

Programma watersysteem op orde: geschikt voor grondgebruik Waterbeleid 21ste eeuw Uitbouwen en actualiseren beheerregister Automatische debietmeting Niers Vervanging meetapparatuur monitoring Uitbouw Ibrahym/Wahyd Interreg 4 - interactief waterbeheer Doorontwikkeling Ibrahym Inventarisatie waterlopen WB 21 KRW temporale vismigratie Project gebiedsdekkend en -gericht standstill Programma watersysteem op orde: herstelde watersystemen Investeringen in watersysteem Strategische grondvoorraad Herstelmaatregelen Nieuw Limburgs Peil

Afschr. termijn

2005-2006-2007 2007 2006 2009-2010-2011 2009 2009-2010 2010 2008-2009 2011 2011

Programma bestuur, communicatie en heffingen Communicatiemiddelen staf Verkiezingen

2010-2011 5 jaar 2011 4 jaar

Programma bedrijfsvoering Kennis & Advies: Iris Koppeling Iris met ander systemen Project op orde brengen Gis gegevens

2007-2009 5 jaar 2009 5 jaar 2009 5 jaar

Vergunningen en Handhaving: ICT Vergunningen en Handhaving Beheer, onderhoud watersystemen: Tractiemiddelen/materieel buitendienst Concern/Middelen: Inrichting werklplekken Paga beeldschermen Diverse ICT investeringen informatiebeleidsplan Vervanging telefooncentrale+voicelogging Vervanging/instandhouden financieel informatie systeem Totaal onderhanden investeringen medio 2011


2009 3/5 jaar

2009-2010-2011 5 jaar

2010-2011 2010 t/m 2011 2009-2011 2011

10 jaar 5 jaar 3/5 jaar 5 jaar 5 jaar

55,4 0,0

628,0 200,0 173,8 t.l.v. reserve

300,0

900,0

68,0 10,0 1.064,4 162,0 50,0 20.399,8

- 148 -

Bijlage 10. Lijst met afkortingen AB

Algemeen bestuur

AHN

Algemeen hoogtekaart Nederland

AID

Algemene inspectie dienst

AMVB

Algemene maatregel van bestuur

AWA

Afvalwaterakkoord

BAG

Basisregistratie adressen en gebouwen

BBP

Beleids- en beheerproducten òf Bruto Binnenlands Product

BGT

Basisregistratie Grootschalige Topografie

BHV

Bedrijfshulpverlening

BOS

Beslissingsondersteunend systeem

BR

Bestemmingsreserve

BRK

Basisregistratie kadaster

BRT

Basisregistratie topografie

BSGW

Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen

BTW

Belasting over de toegevoegde waarde

BV

Besloten vennootschap

BZV

Biochemisch zuurstof verbruik

CAO

Collectieve arbeidsovereenkomst

CBS

Centraal bureau voor de statistiek

CDM

Centraal dienstverleningsmeldpunt

CPB

Centraal Plan Bureau

CZV

Chemisch zuurstof verbruik

DB

Dagelijks bestuur

DHZ

Deltaplan Hoge Zandgronden

DLG

Dienst landelijk gebied

EHS

Economische hoofdstructuur

EMU

Economische en Monetaire Unie

EU

Europese unie

FEWS

Flood early warning system

FIDO

Wet financiering decentrale overheden

FILO

Wet financiering lagere overheden

FLIWAS

Flood information and warning system

FTE

Fulltime equivalent

GBA

Gemeentelijk basisregistratie

GBKN

Grootschalige basiskaart Nederland

GBS

Gemalenbeheersysteem

GGOR

Gewenst gronden oppervlaktewaterregime

GIS

Geografisch informatiesysteem

GO

Georganiseerd overleg

GRP

Gemeentelijk rioleringsplan

GWW

Grondwaterwet

HRM

Human resource management

HWBP

Hoogwaterbeschermingsprogramma

IBA

Individuele behandeling van afvalwater

IBP

Informatie beleidsplan

IBRAHYM

Integraal beheersgebieddekkend regionaal hydrologisch modelinstrumentarium

ICT

Informatie- en communicatietechnologie

IGU

Integrale gebiedsuitwerking

ILG

investeringsbudget landelijk gebied

ILOW

Integraal laboratoriumoverleg waterkwaliteitsbeheerders

INTERREG

Interregionaal samenwerkingsverband

IRIS

Integraal Resultaatgericht Informatie Systeem

IWBP

Integraal waterbeheerplan

KAM

Kwaliteit, arbeidsomstandigheden en milieu


- 149 -

KRW

Kaderrichtlijn water

KVK

Kamer van koophandel

LCCM

Landelijke coördinatie commissie muskusrattenbestrijding

LLTB

Limburgse Land- en Tuinbouwbond

LVO

Landelijke voorziening omgevingsloket

MA

Maatgevende afvoer

MIP

Meerjareninvesteringsprogramma

MIRT

Meerjarenprogramma infrastructuur, ruimte en transport

MLD

Miljard

MLN

Miljoen

MRD

Miljard

MVO

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

NHI

Nationaal Hydrologisch Instrumentarium

NLP

Nieuw Limburgs peil

NV

Naamloze vennootschap

NWB

Nederlandse Waterschapsbank

OAS

Optimalisatiestudie afvalwater systeem

OB

Onopgeloste bestanddelen

OMAR

Operationeel modelinstrumentarium voor anticiperend regionaal waterbeheer

OR

Ondernemingsraad

OWL

Optimaal waterbeheer in de Landbouw

P&C

Planning & control

P&O

Personeel & organisatie

PC

Personal computer

PEN

Persoonlijk eigenaarschap nemen

PNP

Probleem naleef en prioritering

POG

Provinciale Ontwikkelingszone Groen

POL

Provinciaal omgevingplan Limburg

POP

Persoonlijk ontwikkelplan

RBAW

Regionaal bestuursakkoord waterbodems

RI&E

Risico inventarisatie en evaluatie

RWS

Rijkswaterstaat

RWZI

Rioolwaterzuiveringsinstallatie

SEF

Specifiek ecologische functie

SGBP

Stroomgebiedbeheersplan

SMARTI

Specifiek, meetbaar, activerend, realistisch, in tijd gezet, inspirerend

SOBEK-WQ

Software voor waterkwaliteitsberekening

SSW

Samenwerkingsverband subsidiecoördinatoren waterschappen

STOWA

Stichting toegepast waterbeheer

TMX

Telemonitoringsysteem

TOP

Lijst natuurgebieden met voorrang tussen nu en 2015 op het bereiken van natuurherstel

UVW

Unie van waterschappen

VNG

Vereniging van Nederlandse gemeenten

VOF

Vennootschap onder firma

VRL

vestigingenregister Limburg

VSS

Volledige schadeloosstelling

VWL

Verordening waterhuishouding Limburg

WABO

Wet algemene bepalingen omgevingsrecht

WAO

Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering

WATAK

Waterakkoord

WB21

Waterbeheerplan 21e eeuw

WBL

Waterschapsbedrijf Limburg

WBP

Waterbeheerplan

WHVBZ

Wet hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden

WIA

Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen


- 150 -

WILG

Wet Inrichting Landelijk Gebied

WML

Watermaatschappij Limburg

WOPT

Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens

WOZ

Wet waardering onroerende zaken

WPM

Waterschap Peel en Maasvallei

WRO

Waterschap Roer en Overmaas

WVO

Wet verontreiniging oppervlaktewater

WWH

Wet op de waterhuishouding

ZLTO

Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie

ZW

Ziektewet


- 151 -

(Meerjaren)begroting onderweg naar morgen

Recommend Documents