Medische technologie & life sciences
Point-of-Care Testing
Dit is een uitgave van het projectteam van Innovatie Zuid. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt met financiële steun uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling in het kader van OP-Zuid.
www.innovatiezuid.nl
Colofon
Innovatie Zuid September 2012 Thema Medische technologie & life sciences: Point-of-Care Testing Input Minase Consulting Redactie Hans van Eerden, Van Eerden Tekst In opdracht van NV Brabantse Ontwikkelings Maatschappij NV Industriebank LIOF NV Economische Impuls Zeeland Syntens Contactpersoon NV Brabantse Ontwikkelings Maatschappij Ria Hein,
[email protected] Concept en grafisch ontwerp Something New Djordi Luymes en Marc Buijs www.something-new.nl Oplage 50 exemplaren Rechten De uitgever kan op generlei wijze aansprakelijk worden gesteld voor enige eventueel geleden schade door foutieve vermelding in deze roadmap. © Copyright 2012, BOM. Niets aan deze uitgave mag worden overgenomen in welke vorm dan ook zonder nadrukkelijke toestemming van de uitgever. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt met financiële steun uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling in het kader van OP-Zuid.
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
Inhoudsopgave
1
2
3
Voorwoord
4
Wat is Point-of-Care Testing?
6
Marktkansen
7
Voordelen
7
Nadelen
8
De markt voor POCT
10
Marktsegmenten
11
Applicatiegebieden
13
POCT in Zuid-Nederland
14
Specialisatie versus samenwerking
15
Spelers in de regio
16
Verkenning POCT in verpleeghuisomgeving
18
Overzicht bedrijven
22
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
Voorwoord
4
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
“
“
Op dit moment vormt de beschikbaarheid
Bij de ontwikkeling van Point-of-Care
van Point-of-Care diagnostiek een
bepalen de specificaties de markt –
voorwaarde voor belangrijke verbeteringen
en de markt bepaalt de specificaties.
in de Life Science & Health sector, maar POC
Het is belangrijk om vroegtijdig focus
is op zoek naar bewezen toepasbare en
aan te brengen.
“
geschikte technologie. Voor de broodnodige innovatie op dit terrein zijn het MKB en
Frans Houwen ScienceLynk
“
technostarters een essentiële succesfactor. John Schalken Programmamanager Science Meets Business, UMC St Radboud Nijmegen
“
Op onze markt is een aantal global players actief. Als klein bedrijf
“
kunnen we slechts een Het huidige klinisch laboratorium moet
positie bouwen als ons
nadrukkelijk betrokken worden in de discus-
product betrouwbaarder
sie, niet alleen vanwege de expertise, maar
is dan de huidige
ook omdat er mogelijk nieuwe rollen en
producten of nieuwe
taken zullen ontstaan.
mogelijkheden biedt.
“
“
Door invoering van POCT zal een zorginstelling hindernissen ontmoeten
“
“
Natuurlijk biedt het beschikbaar komen van zelftestsystemen een
bij het inrichten van het nieuwe werk-
grote vooruitgang voor de
proces. Dit vraagt om adequate ICT-
bewegingsvrijheid van de patiënt.
ondersteuning.
Toch mogen we enkele praktische
“
bezwaren niet over het hoofd zien. Zo is niet elke patiënt in staat om geheel zelfstandig de
“
“
test uit te voeren. POCT levert voor de behandelaar zoveel gemak op, dat een gevolg
Zuid-Nederlandse stakeholders rond Point-of-Care Testing (Bron: Jan Rietsema, Minase Consulting)
kan zijn dat er meer
“
getest gaat worden.
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
5
1
6
Wat is Point-of-Care Testing?
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
‘Point-of-Care Testing’ (POCT) is het uitvoeren van laboratoriumbepalingen (klinisch-biologisch onderzoek) op de plaats waar de patiëntenzorg wordt verleend, of in ieder geval in de nabijheid van de patiënt. POCT is een kansrijk domein voor innovatie, met name voor het MKB in de regio Zuid-Nederland. Immers, hier is de technologische knowhow ruimschoots aanwezig. De uitdaging ligt er vooral in vraag (gezondheidszorg) en aanbod op elkaar te laten aansluiten. POCT valt onder het bredere begrip Point-of-Care Diagnostiek. Dit omvat laboratorium- en andere diensten in de nabijheid van de patiënt, evenals de elektronische apparatuur die metingen verricht aan of afbeeldingen maakt van de patiënt. Andere termen voor POCT zijn ‘Bedside Testing’ en ‘Near Patient Testing’. Voorbeelden van POCT zijn: PT-INR-test (bloedstolling), CRP-test (luchtweginfectie), HbA1c-test (glucose) en de cholesteroltest.
Een bekende POCT-test: bloedprikken bij een diabeticus ter bepaling van diens suikerspiegel.
Marktkansen Met POCT zijn testresultaten vrijwel onmiddellijk beschikbaar. Dit leidt tot een verbetering van de patiëntenzorg, omdat zorgverleners sneller therapeutische beslissingen kunnen nemen en adequater medicijnen kunnen voorschrijven. Bovendien kan POCT het aantal consulten en daarmee de druk op de gezondheidszorg terugdringen. Dat is zeer welkom gezien de huidige ontwikkelingen in de zorg: meer vraag vanwege de vergrijzing, minder aanbod van geschoolde arbeid vanwege de ‘ontgroening’. Bovendien kunnen mensen POCT zelf thuis uitvoeren, wat hun autonomie en kwaliteit van leven verhoogt. Dit sluit aan bij het overheidsbeleid gericht op ‘empowerment’ van zorggebruikers.
Voordelen Het belangrijkste doel – en daarmee het grote voordeel – van POCT is het verkorten van de tijd tussen het voorschrijven of uitvoeren van een test en het moment waarop de uitslag beschikbaar komt. Bij POCT zijn de resultaten binnen twee à tien minuten bekend. Bijkomende voordelen: Er is maar weinig staal (bloed, urine, faeces, etc.) nodig. Voor een test met bloed bijvoorbeeld is een
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
7
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
9
2
10
De markt voor POCT
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
De wereldwijde markt voor in-vitrodiagnostiek wordt geschat op US$ 45 miljard, met een jaarlijkse groei van 5%. Die groei vloeit voort uit enerzijds klinische, sociale en economische factoren en anderzijds de nieuwe technische mogelijkheden (inclusief ICT). De schattingen van het aandeel POCT in de totale in-vitrodiagnostiekmarkt variëren tussen 12,5% en 30%. Drijvende krachten De technologische ontwikkelingen vergroten het aanbod aan betrouwbare en eenvoudige POCT-testen. Lab-on-a-chip-technologie en biosensoren bieden nieuwe mogelijkheden en ook verdergaande miniaturisering draagt hieraan bij. Een belangrijke impuls kwam voorts van het Human Genome Project, waarin de structuur van het menselijk DNA werd opgehelderd, met als gevolg dat de behoefte aan persoonsgebonden DNA-informatie sterk is toegenomen. Het groeiende gebruik van ICT, patiëntendossiers, etc., resulteert eveneens in meer aandacht voor snellere therapeutische interventies en meer vraag naar ‘instant’ testresultaten.
Marktsegmenten Thuismarkt Sterk groeiend is de vrije markt van zelfaanvragers, consumenten die op eigen initiatief een diagnostische test afnemen. Dit varieert van de Kruidvat-test (Over-the-Counter) tot het inschakelen van een professioneel laboratorium. Een voorbeeld van dit laatste is ServiceLabs in Helmond, dat allerlei diagnostische testen en DNA-testen voor consumenten uitvoert.
Trend: Over-the-Counter testen Een groeiend aandeel van de POCT-markt bestaat uit Over-the-Counter (OTC) diagnostische testen. Tussen 1982 en 1999 (zeventien jaar) werden er zestig nieuwe toepassingen bij de Amerikaanse FDA (Food and Drug Administration) geregistreerd. Tussen 1999 en 2006 (zeven jaar) kwamen er tachtig bij. Nieuwe OTC-toepassingen worden meer ontwikkeld als lifestyle-test dan als alternatief voor een medische test in een diagnostisch laboratorium. Voorbeelden zijn drugscreening, vruchtbaarheid, allergie en geslachtsziekten (SOA’s). Vooral de groeiende groep van ‘the worried well’, gezonde mensen met laag of geen risico die toch bang zijn iets op te lopen, zal deze OTC-testen afnemen.
De zwangerschapstest is een populaire OTC diagnostische test.
Een belangrijke succesfactor voor OTC diagnostische testen is dat het een consumentenmarkt betreft. Een kenmerkend verschil met de traditionele, door medische professionals beheerste markt voor in-vitrodiagnostiek is dat deze consumentenmarkt veel sneller reageert en sterker wordt gestuurd door de wensen van de consument. De traditionele diagnostiekmarkt kan vanwege wet- en regelgeving, complexe financiering en politieke besluitvorming slechts langzaam veranderen. (vervolg op volgende pagina)
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
11
Trend: Over-the-Counter testen (vervolg) De OTC-markt kent echter ook nog belemmeringen, zoals een geringe bekendheid bij de consument, een geringe ondersteuning door de zorgprofessional bij thuistesten en soms het ontbreken van een mogelijkheid tot adequate behandeling. In het laatste geval is een snelle diagnose niet raadzaam, omdat die niet gerechtvaardigde verwachtingen wekt ten aanzien van de behandeling. Ook zijn nut en noodzaak van sommige testen niet duidelijk, of zijn de testen nog te ingewikkeld om routinematig door een consument te worden uitgevoerd.
Eerstelijnszorg De voor vragers direct toegankelijke eerstelijnszorg omvat onder meer huisartsen, verloskundigen, fysiotherapeuten, diëtisten en logopedisten. Voor POCT zijn met name de huisartsen en verloskundigen van belang. Onder deze beroepsgroepen zien we een verdergaande concentratie en schaalvergroting. Diagnostiek wordt nu nog hoofdzakelijk bij het lokale of regionale ziekenhuis ingekocht – de vraag is echter voor hoe lang nog. Gespecialiseerde diagnostische centra worden in dit verband een steeds belangrijkere marktpartij. Efficiencyvergroting staat ook in de eerstelijnszorg hoog op de agenda. Vooral de grotere huisartsenpraktijken zullen in eerste instantie POCT gaan inzetten. De financiering van POCTtesten is nog volop in ontwikkeling en onderwerp van discussie met de zorgverzekeraars. Tweedelijnszorg Belangrijkste groep onder de zorgverleners die slechts na doorverwijzing kunnen worden geconsulteerd, zijn de medisch specialisten in ziekenhuizen. Daar is kostenbeheersing essentieel als het gaat om diagnostiek. Slechts voor enkele afdelingen lijkt tijd een dermate grote rol te spelen dat POCT de voorkeur krijgt boven een laboratoriumtest: Spoedeisende Hulp, Intensive Care, OK’s, Neonatologie. Betrouwbaarheid en gebruikersgemak zijn hierbij belangrijk. Daarnaast verdient de validiteit van niet door het eigen laboratorium aangeleverde informatie serieuze aandacht, vooral met het oog op dossiervorming en aansprakelijkheidskwesties in geval er iets mis gaat bij een met POCT onderzochte patiënt.
Op de Intensive Care is POCT van levensbelang.
12
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
Verzorgings- en verpleeghuizen Verzorgings- en verpleeghuizen zijn wellicht een interessante markt voor POCT, bijvoorbeeld voor monitoring op afstand, om nodeloos gereis van en naar het ziekenhuis te voorkomen. Er komen steeds meer diagnostische testen beschikbaar die de kwaliteit van de zorg voor kwetsbare ouderen kunnen verbeteren. Het is daarom interessant de mogelijkheden en beperkingen van POCT in de verzorgings- en verpleegsector te verkennen; zie op pag. 18 het verslag van een workshop.
Applicatiegebieden POCT-testen voor diverse applicatiegebieden zijn nog in verschillende stadia van ontwikkeling. De belangrijkste domeinen zijn: Chronische aandoeningen: de POCT-testen worden voornamelijk voor monitoring gebruikt. De glucosetest voor diabetici is al langer ingeburgerd, maar vertoont nog steeds een aanzienlijke groei. Ook de cholesteroltest wordt veel gebruikt. Zwangerschap en vruchtbaarheid: zwangerschapstesten zijn al gemeengoed en ook vruchtbaarheidstesten voor mannen en vrouwen worden via apotheek, drogisterij en internet verkocht. Infectieziekten: voor een groot aantal infectieziekten zijn POCT-testen beschikbaar, onder meer voor HIV, meningitis, acute bronchitis en MRSA. Hematologie: er zijn testen voor WBC, hemoglobine, bloedplaatjes- en celtellingen, en stollingsfactoren. De protombinetijdtest (PT-test), de meest gebruikte methode om het bloedstollingsniveau te meten, is sinds 2000 als POCT-test op de markt. De patiënt kan thuis de stollingstest doen, op elk gewenst tijdstip, en indien nodig de dosering van de medicatie aanpassen. Cardiac biomarkers: omdat het aantal mensen met hartklachten blijft toenemen, zal de markt voor gerelateerde diagnostische testen de komende jaren groeien. Bloedgas en elektrolyten: deze POCT-testen zijn voornamelijk van belang voor Intensive Care en verloskamer.
Best practice: Virtuele Trombose Dienst De Virtuele Trombose Dienst (www.virtueletrombosedienst.nl) beperkt fysieke contacten tussen patiënt en behandelaar tot een minimum. Voorheen werd er bij een patiënt thuis bloed geprikt of ging de patiënt naar een prikpost om bloed te laten prikken. In een centraal laboratorium werd de bloedstollingswaarde (INR) bepaald en meestal werd dezelfde dag een doseerkaart aangemaakt en per post naar de patiënt verstuurd. Deze kaart vermeldt hoeveel tabletten de patiënt op welke dag moet slikken en op welke dag weer bloed moet worden afgenomen. Dankzij de introductie van een snelle, eenvoudige test voor het bepalen van de INR-waarde kon er zelfmeetapparatuur worden ontwikkeld. Deze apparatuur heeft slechts één druppel bloed nodig, die gemakkelijk met een vingerprik is te verkrijgen. De volledige testprocedure duurt ongeveer drie minuten. Dankzij deze ontwikkeling is zelfmonitoring in opkomst. Patiënten bepalen nu met een zelfmeetapparaat hun INR, geven deze online aan de Virtuele Trombose Dienst door en ontvangen snel bericht over de dosering.
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
13
3
14
POCT in Zuid-Nederland
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
Het staat niet ter discussie dat POCT een groeimarkt is. Dit biedt kansen voor (nieuwe) bedrijvigheid in Zuid-Nederland. Zo kondigde Philips begin 2010 een samenwerking met het Franse bioMérieux aan. De partners ontwikkelen volledig geautomatiseerde handheld diagnostische testoplossingen voor ziekenhuisgebruik die op het Point-of-Care kunnen worden ingezet in kritische zorgsituaties.
Philips ontwikkelt samen met bioMérieux volledig geautomatiseerde handheld diagnostische testoplossingen voor ziekenhuisgebruik. (Illustratie: Philips)
Specialisatie versus samenwerking Het regionale MKB is erg divers; zie op pag. 22 het overzicht van de bij deze Roadmap betrokken bedrijven. Er zijn al MKB-bedrijven bezig met de ontwikkeling, productie en vermarkting van diagnostische producten. Een aantal van hen werkt hiervoor samen met de Universiteit Maastricht en het MUMC+ (Maastricht Universitair Medisch Centrum). Het is echter slechts beperkt mogelijk om dwarsverbanden tussen bedrijven te organiseren, omdat ieder bedrijf over specifieke kennis voor zijn eigen applicatiedomein beschikt en hiervoor al een, veelal internationaal, netwerk van partners heeft opgebouwd. Ook vragen de kernactiviteiten van de bedrijven om alle managementaandacht en beschikbare resources, waardoor er weinig ruimte is voor nieuwe onderzoeken en ontwikkelingen. Bovendien moeten voor elke diagnostische test nog testapparatuur en ondersteunende ICT worden ontwikkeld. Hoewel de POCT-markt een competitieve is en niet echt openstaat voor nieuwe partijen, zijn er toch bedrijven die hier mogelijkheden zien ondanks alle belemmeringen. Daarbij geldt dat voor elke ontwikkeling, van diagnostica of apparatuur, een intensieve samenwerking met gezondheids- en kennisinstellingen noodzakelijk is. Dit zorgt voor een goede focus op de gebruiker, om optimaal te kunnen inspelen op de gebruikersbehoeften en de gebruikersvriendelijkheid te waarborgen.
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
15
Spelers in de regio In het MUMC+ wordt hoogstaand academisch onderzoek verricht op verschillende therapeutische gebieden. Dit leidt tot spin-off bedrijvigheid en trekt bedrijven aan die nauw willen samenwerken. Andere kennisinstellingen in de regio die over relevante kennis beschikken, zijn de TU Eindhoven (TU/e), TNO en de Hogeschool Zuyd. Bij de TU/e zijn de faculteiten Biomedische Technologie en Scheikundige Technologie relevant voor POCT. TNO is actief op het gebied van microprecisieapparatuur, zoals microfluïdische lab-on-a-chip-systemen en extractietechnologie. Bij de Hogeschool Zuyd is kennis vooral gebundeld binnen de faculteit en het lectoraat Life Sciences.
Miniaturisering dankzij de toepassing van microfluïdische technologie brengt POCT dichterbij. (Foto: TNO)
Interessante samenwerkingspartners De topklinische ziekenhuizen zijn de interessantste samenwerkingspartners vanwege hun sterke specialisaties, kwalitatief hoogwaardige zorg en goede opleidingsstructuur. Bovendien hebben ze vaak door hun behoorlijke omvang meer mensen beschikbaar voor pilotprojecten dan perifere ziekenhuizen. In Zuid-Nederland zijn de topklinische ziekenhuizen: Jeroen Bosch Ziekenhuis, ’s-Hertogenbosch; Catharina Ziekenhuis, Eindhoven; Máxima Medisch Centrum, Veldhoven; Atrium Medisch Centrum, Heerlen; VieCuri Medisch Centrum, Venlo; St. Elisabeth Ziekenhuis, Tilburg; Amphia Ziekenhuis, Breda. Toch kunnen bij voldoende interesse ook de perifere ziekenhuizen een goede samenwerkingspartner zijn. Een geschikte ingang voor samenwerking met zorgprofessionals uit de eerstelijnszorg zijn de regionale ondersteuningsstructuren (ROS’en), opgericht om de eerste lijn te verbinden, verbeteren en versterken.
16
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
Best practice: POCT-managementsysteem POCT kan een stimulans zijn voor verdere ketenintegratie in de gezondheidszorg. De eerste POCTontwikkelingen ontstonden in de ziekenhuizen. Dankzij de groeiende vraag naar diagnostiek in de eerstelijnszorg en de beschikbaarheid van relatief goedkope, kwalitatief goede apparatuur, nemen de mogelijkheden van POCT in de eerste lijn toe. Dit vergt goed ingerichte werkprocessen om de foutkans te verkleinen en de registratie van de bepalingen en uitslagen te beheren. Leveranciers spelen hierop in. De afdeling Klinische Chemie van het Atrium Medisch Centrum in Heerlen heeft een POCTmanagementsysteem (POCcelerator™, www.conworx.com) in gebruik genomen, dat een centrale regievoering over de POCT-apparatuur mogelijk maakt. Het centrale systeem ondersteunt gebruik en beheer van de POCT-apparatuur en wisselt informatie uit met HIS, LIS en ZIS, respectievelijk huisartsen-, laboratorium- en ziekenhuisinformatiesysteem. Aan het systeem is ook de POCT-apparatuur uit 35 huisartsenpraktijken gekoppeld. POCcelerator™ levert voor het klinisch laboratorium en voor de huisartsenpraktijk een verbetering in kwaliteit en snelheid. Bepalingen waarvoor eerder het monster naar het laboratorium werd gestuurd, kunnen nu in de huisartsenpraktijk worden uitgevoerd.
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
17
Verkenning POCT in verpleeghuisomgeving Verzorgings- en verpleeghuizen bieden een interessante markt. Op heel beperkte schaal wordt er al gewerkt met POCT, maar veel mogelijkheden worden in deze sector zeker nog niet benut. In een workshop voor de Zeeuwse Stichting Voor Regionale Zorgverlening (SVRZ) in 2010 zijn met behulp van een keuzematrix twee realistische cases uitgewerkt. Daarbij waren onder anderen een specialist ouderengeneeskunde, nurse practitioner, beleidsadviseur zorg & kwaliteit, teamleider en medewerker finance & control betrokken. Vervolgens is nagegaan waarom de mogelijkheden niet worden benut. Er bleken meerdere redenen te zijn: 1. Er is weinig inzicht in de huidige situatie van diagnostische testen. 2. Het is lastig een (bedrijfs)economische analyse te maken, omdat de huidige omvang en opbouw van de kosten niet inzichtelijk zijn. 3. Er is weinig kennis van de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van POCT-testen. 4. Niemand voelt zich qua functie of expertise voor dit domein verantwoordelijk. POCT-cases Voor een succesvolle introductie van een POCT-toepassing is het belangrijk dat deze wordt opgepakt door een multidisciplinaire groep van professionals, ondersteund met state-of-the-art kennis. Het begint met het uitwerken van een POCT-case aan de hand van een matrix met de verschillende elementen die van belang zijn. Dit wordt hierna geïllustreerd met twee concrete cases die in de workshop zijn uitgewerkt. Het betreft de invoering van een POCT-hartfalentest (NT pro-BNP) en een snelle POCT-MRSA-test. Zie het schema hiernaast voor de POCT-hartfalentest. De getallen achter ‘Doelgroep’ zijn de geschatte aantallen in de huizen van SVRZ en geven een indicatie van de opbouw van een populatie in een V&V-omgeving (verzorging en verpleging). Er is een trend naar meer verpleeghuispatiënten en minder verzorgingshuispatiënten. De doelgroep betreft voornamelijk kwetsbare ouderen, die vaak twee of meer aandoeningen of stoornissen hebben. Bij ‘Zorgverlener’ kan ook de patiënt zelf worden genoemd (zelfzorg). Hiervoor kan een deel van de doelgroep in aanmerking komen. POCT wordt al gebruikt voor de bepaling van zuurstofsaturatie, bloedsuiker (HbA1c) en bloedstolling (INR). Ook urinedipsticks worden gebruikt. Bij ‘Type test’ zijn PT-INR en HbA1c weggelaten, omdat deze al bekend zijn en gebruikt worden. De cholesteroltest is eruit gehaald, omdat die voor de doelgroep geen klinische relevantie heeft en er in elk geval nooit haast mee is. Een test voor bloedgas en elektrolyten is ook vervallen, omdat die meer in een ziekenhuisomgeving zal worden gebruikt en niet in de V&V. De H-FABPtest voor diagnose van een acuut coronair syndroom is nog te onbekend om te worden gebruikt. Een belangrijke opbrengst, zij het niet financieel, is de toegenomen kwaliteit voor de patiënt. Voor verpleeghuispatiënten is de specialist ouderengeneeskunde de hoofdbehandelaar. Verzorgingshuispatiënten hebben hun eigen huisarts. In de verpleeghuiszorg is medische zorg onderdeel van het Zorgzwaartepakket, waar een vastgestelde vergoeding vanuit de AWBZ bij hoort. Alle laboratoriumbepalingen moeten vanuit dit budget worden betaald. Extra kosten of besparingen komen direct in de financiële resultaten van de instelling naar voren.
18
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
Doelgroep
Verzorgingshuispatiënt -250-
Tijdelijke verpleeghuispatiënt (orthopedisch en neurologisch) -85-
Tijdelijke verpleeghuispatiënt (palliatief) -15-
Verpleeghuispatiënt (somatisch) -400-
Verpleeghuispatiënt (psychogeriatrisch) -650-
Zorgverlener
Specialist ouderengeneeskunde; Nurse practitioner; Physician assistant
Huisarts
Verpleegkundige
Verzorgende IG
Laborant
Paramedici (ergotherapeut, fysiotherapeut, diëtist, psycholoog,..)
Type test
MRSA-test
D-dimeer-test
CRP-test (luchtweginfectie)
NT pro-BNP-test (hartinsufficiëntie)
Na/K-bepaling (nierfunctie)
Hb, Ht, leukocyten
Kosten
Aanschaf kosten POCTapparatuur
Kosten POC-tests
Arbeidskosten
QA voor POCTapparatuur
Training van personeel
Communicatie, koppeling met zorgdossier, etc.
Opbrengsten/ vergoedingen
Besparing labkosten
Besparing arbeidskosten; ook administratieve controles facturen
Wegvallen van pre-analytische stappen (monsterafname en logistiek)
Verkorten van de turn around time; creëert meer tijd voor specialist ouderengeneesk.
De case voor introductie van een POCT-hartfalentest (NT pro-BNP). (Bron: Minase Consulting)
POCT-hartfalen-test Hartfalen komt veel voor: 50 tot 400 keer per jaar per instelling. Het vermoeden van hartfalen is vele malen groter dan het aantal labaanvragen. Wanneer POCT beschikbaar is, zullen er meer en vaker bepalingen worden gedaan. De POCT-hartfalentest (NT pro-BNP) is een gevalideerde test waarmee al meer dan vijf jaar ervaring is opgebouwd. Over het specifieke gebruik bij kwetsbare ouderen is tijdens de workshop geen informatie voorhanden. De specialist ouderengeneeskunde of de nurse practitioner ziet een cliënt en vermoedt hartfalen op basis van het klinische beeld. Met de POCT-test kan de BNP-waarde direct worden bepaald. Als deze inderdaad verhoogd is en er sprake lijkt te zijn van hartfalen, kan meteen worden begonnen met de juiste medicamenteuze en leefstijlinterventies. In vergelijking met de huidige situatie is er minimaal een week tijdwinst. Als nu hartfalen wordt vermoed, nemen het aanvragen van de analyse, prikken van het bloed, labbepaling en ontvangen van de uitslag een week in beslag. Pas bij het volgende consult kan dan de behandeling worden aangepast aan de gestelde diagnose. Snelle MRSA-test Deze toepassing kent een aantal onzekerheden. De laatste jaren zijn er snelle en draagbare MRSA-testen op de markt gekomen. De gevoeligheid en specificiteit (betrouwbaarheid is een essentiële voorwaarde) zijn bij de workshopdeelnemers niet bekend, en zullen nader moeten worden onderzocht. Ook prijsinformatie ontbreekt.
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
19
Bij de SVRZ wordt een patiënt uit een buitenlands ziekenhuis aangemeld. Indien geen negatieve MRSA-testen bekend zijn, schrijft het protocol voor dat deze cliënt voor opname eerst op MRSA moet worden getest. De verpleegkundige zorgt ervoor dat de testapparatuur in een geïsoleerde kamer op de locatie aanwezig is. Bij de cliënt wordt door een verpleegkundige in beschermende kleding een monster uit de neus genomen. Met het monster worden de benodigde handelingen uitgevoerd, waarna het testapparaat de uitslag na 25 minuten gereed heeft. Bij een negatieve uitslag kan de patiënt naar de afdeling, bij een positieve uitslag zal de patiënt tijdelijk in isolatie moeten worden verzorgd. Zonder POCT duurt het twee à drie dagen voordat er een uitslag is en moeten er drie negatieve uitslagen bekend zijn. Dit kan in totaal een week in beslag nemen. In afwachting hiervan moet de cliënt gedurende die dagen in isolatie worden verzorgd, met alle bijkomende maatregelen voor personeel, bezoek, schoonmaak en afval. Ook voor de cliënt is dit niet wenselijk. Het economisch voordeel is evident. De besparing op de kosten voor het verzorgen van een cliënt in isolatie gedurende een week is dermate groot, dat de kosten van een snelle MRSA-test met apparatuur niet een issue zullen zijn. Ook als de testapparatuur maar drie tot tien keer per jaar zal worden gebruikt.
20
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
21
Overzicht bedrijven Deze niet-limitatieve lijst bevat bedrijven die op enigerlei wijze betrokken zijn geweest bij het opstellen van de voorliggende Roadmap.
22
Bedrijf
Website
Plaats
2M Engineering
www.2mel.nl
Veldhoven
AIM Nederland
www.aim-ned.nl
Brunssum
Aniba Consulting
www.anibabv.com
Maastricht
Applied Product Design Nic Kok
www.nk-apd.nl
Landgraaf
De Koningh Medical Systems
www.medicalsystems.nl
Arnhem
Delphi Bioscience
www.delphi-bioscience.com
Scherpenzeel
ECCT
www.ecct.nl
Veldhoven
FABPulous
www.fabpulous.com
Maastricht
Fysicon
www.fysicon.nl
Oss
Fyzzio (v/h Gymna Uniphy Nederland)
www.fyzzio.nl
Rosmalen
Goffin Molecular Technologies
www.goffinmt.com
Beek
GPT Solutions
www.gpt-solutions.nl
Goirle
Hycult biotechnology
www.hycultbiotech.com
Uden
ICTUS
www.ictus.nl
Deurne
InnoteQ
www.innoteq.nl
Eindhoven
MA3 Solutions
www.ma3solutions.nl
Son
Maastricht Instruments
www.maastrichtinstruments.nl
Maastricht
Menarini
www.menarini.nl
Woerden
MMID Full Service Design Team
www.mmid.nl
Delft
MTB Maastricht
www.mtb-maastricht.nl
Maastricht
Mubio Products
www.mubio.com
Maastricht
Newtricious
www.newtricious.nl
Oirlo
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
Bedrijf
Website
Plaats
PamGene International
www.pamgene.com
Den Bosch
Pathofinder
www.pathofinder.com
Maastricht
Philips Innovation Services
www.innovationservices.philips.com
Eindhoven
Prionics Lelystad
www.prionics.nl
Lelystad
Rompa Technoplast
www.rompagroup.com
Tilburg
ServiceLabs
www.servicelabs.nl
Helmond
Special Platings
www.specialplatings.nl
Stein
Spinnovation Analytical
www.spinnovation-analytical.com
Nijmegen
Technomed Europe
www.technomed-europe.com
Maastricht-Airport
The Mind Connection
www.themindconnection.com
Maastricht
Uselab
www.uselab.com
Amsterdam
VANDERWILT techniques
www.for-med.nl
Boxtel
VENNE Electronics
www.venne.nl
Maastricht-Airport
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
23
24
Innovatie Zuid - Roadmap Point-of-Care Testing
Medische technologie & life sciences
Point-of-Care Testing
Dit is een uitgave van het projectteam van Innovatie Zuid. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt met financiële steun uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling in het kader van OP-Zuid.
www.innovatiezuid.nl