Medische Publieksacademie

Medische Publieksacademie

Medische Publiekacademie | Medisch Centrum Leeuwarden | Leeuwarder Courant


Medische Publieksacademie 22 september 2015

#mclmpa

1


Beroerte of CVA: herkennen en snel handelen! Elly van der Kooi, neuroloog Wouter Schuiling, neuroloog Hans Snijder, hoofdredacteur Leeuwarder Courant, moderator


?

Elly van der Kooi, neuroloog

2


Beroerte of CVA • Voor de pauze – – – –

Wat is een beroerte Wat zijn de gevolgen Wat zijn de oorzaken Hoe vaak komt het voor

• Na de pauze – Hoe herken je een beroerte – Wat kan je zelf doen – Wat doen we in het ziekenhuis


Wat is een beroerte • Beroerte • CVA

= =

CVA Cerebro Vasculair Accident

• Accident = • Vasculair = • Cerebro =

ongeluk bloedvaten hersenen

• CVA

ongeluk in de bloedvaten van de hersenen

=

3


Wat is een beroerte Soorten ongelukken in de bloedvaten van de hersenen - Onbloedig 80% hierover deze avond ! - Bloedig 20%


Wat is een beroerte •Herseninfarct: Door afsluiting bloedvat krijgt het hersenweefsel daaráchter geen voeding en zuurstof en sterft dat deel af. •TIA Lichte beroerte, een miniberoerte, waarbij een bloedstolsel (embolie) korte tijd een slagader in de hersenen afsluit, waardoor er korte tijd uitval ontstaat.

4


Publieksvraag 1 • Stel …. U kunt op zaterdagavond even niet uit de woorden komen en had ook even een scheve mond. Gelukkig was dit na een half uurtje weer over.

• Wat doet u …. A. U belt direct met de dokterswacht B. U belt maandag of dinsdag met uw eigen huisarts


Publieksvraag 1 • Antwoord …. A. U belt direct met de dokterswacht !

• Want …. Een TIA moet je zien als een waarschuwing! 1 op de 3 personen die een TIA heeft gehad krijgt een beroerte!

5


Wat zijn de gevolgen • Lichamelijke problemen met …. – – – –

Kracht Slikken Articuleren Coördinatie

= = = =

parese gelaat, arm, been dysfagie dysartrie disbalans of ataxie

• Dit zijn de problemen die je ziet …


Wat zijn de gevolgen • “Cognitieve en emotionele” problemen met …. • Dit zijn de problemen die je vaak niet direct ziet …

6


Publieksvraag 2 • Hoe noemen we dit probleem?


Publieksvraag 2 • Afasie

=

taalstoornis

– A – Fasie

= =

niet spreken

7


Publieksvraag 3 • Hoe noemen we dit probleem?


Publieksvraag 3 • Apraxie – A – Praxis

=

stoornis in doelgericht handelen

= =

niet doen / handelen

8


Wat zijn de gevolgen • Agnosie – A – Gnosis

=

stoornis in herkennen

= =

(zien, horen, voelen, ruiken, eigen lichaamsdeel, gezichten, etc.) niet kennen


Wat zijn de gevolgen • Neglect

=

geen of verminderde "aandacht" of waarneming voor de aangedane (meestal linker)kant: mensen "negeren" de aangedane zijde en de ruimte daaromheen.

9


Wat zijn de gevolgen • • • •

Moeheid Aandacht- en concentratieproblemen Persoonlijkheidsveranderingen Sociaal gevolgen – contacten – werk – autorijden

• Depressie • En .... weer naar huis ??


Wat zijn de gevolgen

*alleen mensen met CVA infarct of bloeding, TIA buiten beschouwing gelaten, gegevens van mensen die januari 2014 t/m juni 2015 een CVA kregen ** stand juli 2015, 2/3 van deze groep gaat uiteindelijk ook naar huis *** bijvoorbeeld toeristen die Friesland weer verlaten of mensen die al in instelling verblijven

10


Wat zijn de oorzaken • hoge bloeddruk • hartritmestoornissen • doorgemaakt hartinfarct in het verleden • suikerziekte (diabetes mellitus) • hoog cholesterol


Wat zijn de oorzaken • roken • overgewicht • weinig lichamelijke activiteit • overmatig alcoholgebruik (>2 glazen/dag) • ongezonde voeding

11


Wat zijn de oorzaken • ongezonde voeding – – – –

overmatig zoutgebruik te weinig groenten te weinig fruit veel dierlijke vetten eten


Wat zijn de oorzaken • langdurige stress • OSAS/ slaapapneus • andere familieleden met hart-en vaatziekten • zeldzame oorzaken

12


Wat zijn de oorzaken

Proberen we in de opname uit te zoeken en aan te pakken!


Hoe vaak komt het voor

Aantal opnames ivm een beroerte in MCL / 6 maanden

13


Hoe vaak komt het voor

10e


Teveel en .... te laat!!!

14


Na de pauze ....

Wat we kunnen als we er snel bij zijn !


Acute herkenning en behandeling Beroerte Wouter Schuiling, Neuroloog

15


Tijdverlies is hersenverlies !!!


16


• Amerikaanse film Stroke Heroes Act Fast • https://youtu.be/YHzz2cXBlGk


Waarom moet je er snel bij zijn? 1. Snelle diagnose - Is het geen andere aandoening: (migraine, epilepsie, lage bloedsuiker, … ) - Zuurstoftekort (ischaemie) versus bloeding 2. Zoveel als mogelijk hersenweefsel redden:

trombolyse

3. Voorkomen en behandelen van complicaties 4. Oorzaak opsporen en zo snel als mogelijk een nieuwe beroerte voorkomen 5. De functionele uitkomst maximaliseren (snel revalideren)

17


4. Oorzaak opsporen en zo snel als mogelijk een nieuwe beroerte voorkomen Een TIA moet je zien als een waarschuwing! 1 op de 3 personen die een TIA heeft gehad krijgt een beroerte!


Het starten van de medicamenteuze behandeling na een TIA of lichte beroerte na 1 dag in plaats van na 20 dagen

2/3

18


Doel van Trombolyse

2. Zoveel als mogelijk hersenweefsel redden:

trombolyse


A

B infarct

stolsel sifon

a.c.m.

C Bloeding in gebied van herseninfarct

ischemische zone

19



BIOCHEMISCHE PROCESSEN

PENUMBRA INFARCT tijd

20


RePerfusion vol 5, 1998


time = brain

Trombolyse ?

BrainCare

< 4.5 u

unit

Ademhaling, Bewustzijn en Circulatie (bloeddruk en pols) in orde? In aanmerking voor thrombolyse ?

21


Er gebeurt veel op de spoedeisende hulp


22


Ambulance met CT in Duitsland


1

aanwezigheid bloed

2

Zichtbaar zijn van stolsel (hyperdens ACM teken)

3

vroege tekens van zuurstof tekort

23


2u na ontstaan symptomen

5u na thrombolyse

L

Verlamming rechts

comateus


Medicijn r-tPA

0.9 mg/kg (max 90 mg) 10 % als bolus rest als infuus over 1 u

medicijn

stolsel

stolsel lost op

24


Trombolyse effect NNT (aantal patienten dat men moet behandelen om 1 te vrijwaren van afhankelijkheid of overlijden)

• < 90 minuten 4 • < 180 minuten 7 • < 270 minuten 14


Nieuwe ontwikkelingen

25


Betere patiëntenselectie voor trombolyse Moderne techniek:

CT 2 hours

DWI 2.5 hours

CT 24 hours


26


• Film nieuwe behandelmethode: Solitaire™ FR revascularization device for Acute Ischemic Stroke Animation • https://youtu.be/zlQ0E29rB3k


Groot Nederlands onderzoek: MR CLEAN NNT 3-4

27


Groot Nederlands onderzoek: MR CLEAN • NNT 3-4 (je moet drie mensen behandelen om 1 extra onafhankelijk te krijgen) • 33% in plaats van 19% onafhankelijk (bij andere studies zelfs nog meer verschil) • Ook duidelijk verschil in kwaliteit van leven • Zelfs al verschil zichtbaar binnen 24 uur • 75% van vaten weer open (tov 33%)


Hoe vaak wordt thrombolyse toegepast? Jaarlijks 41.000 mensen getroffen door beroerte 20% in aanmerking voor intraveneuze behandeling

8200 Hiervan weer 20-30% voor intra-arteriële behandeling

2000

28


Hoe vaak en hoe snel wordt trombolyse gegeven (intraveneus)

• In Nederland bij 15% van de herseninfarcten • In Nederland wordt 90% binnen het uur gegeven (deur tot naald) • Gemiddelde deur tot naald tijd 38 minuten • Gemiddelde start klachten tot deur tijd 80 minuten.


29



Film: Spaanstalige versie van FAST https://youtu.be/jZGfyIUPi0k

30


Take home message


Acute herkenning en behandeling Beroerte Einde; Vragen?

31


Dank voor uw aandacht!


Vragen en forumdiscussie

32


www.mcl.nl/mpa [email protected] #mclmpa Medische Publiekacademie | Medisch Centrum Leeuwarden | Leeuwarder Courant


33

Medische Publieksacademie

Recommend Documents