Medische Publieksacademie
Medische Publiekacademie | Medisch Centrum Leeuwarden | Leeuwarder Courant
Medische Publieksacademie
Medische Publieksacademie Dinsdag 20 januari 2015 Welkom!
#mclmpa
1
Medische Publieksacademie
Programma 19:30 19:35
20.10 20.35 21.05 21:30
Welkom door moderator Hans Willems, redacteur gezondheidszorg Leeuwarder Courant Wat is darmkanker? Sietske Corporaal, Maag- DarmLeverarts (MDL-arts) Het endoscopisch vervolg: Klaas van der Linden, MDL-arts Pauze Behandeling darmkanker: Prof Dr Jean Pierre Pierie, MaagDarm-Lever- en Oncologisch chirurg Vragen en forumdiscussie Einde
Medische Publieksacademie
Wat is darmkanker? Sietske Corporaal, MDL-arts
2
Medische Publieksacademie
Wat is darmkanker? Kwaadaardige tumor van de darm Dikke darm en endeldarm Colorectaal carcinoom
Medische Publieksacademie
Darmkanker: niet zeldzaam Kwaadaardige ziekte nr 2 bij vrouwen Nr 3 bij mannen Diagnose: bijna 13000 per jaar Overlijden: 5000 per jaar 1 op de 20 Nederlanders
3
Medische Publieksacademie
Medische Publieksacademie
Dhr de Vries 59 jaar Bloed bij de ontlasting Zou het darmkanker kunnen zijn?
4
Medische Publieksacademie
Dhr de Vries Bezoekt zijn huisarts
Medische Publieksacademie
Zou het darmkanker kunnen zijn?
Hoe ontstaat darmkanker? Wat zijn de klachten?
5
Medische Publieksacademie
Hoe ontstaat darmkanker? Darmkanker ontstaat vrijwel altijd vanuit een darmpoliep Een poliep ontstaat vanuit het normale darmslijmvlies
Medische Publieksacademie
Ontstaan van darmkanker
6
Medische Publieksacademie
Poliepen Normale dikke darm
Verheven poliep
Gesteelde poliep
Medische Publieksacademie
Multipele colon poliepen
7
Medische Publieksacademie
Poliepen → Darmkanker De meeste poliepen blijven goedaardig Kleine groep: rustig → onrustig → kwaadaardige cellen in darmwand → via bloed- en lymfevaten verspreiden → uitzaaiingen
Duurt circa 10 jaar
Medische Publieksacademie
Verschillende stadia
8
Medische Publieksacademie
Wat zijn de klachten? www.darmkanker.info
Blijvende verandering van ontlastingspatroon Bloed- en/of slijmverlies Onverklaard gewichtsverlies Aanhoudende ongemakken, zoals pijn, krampen en een opgeblazen gevoel Loze aandrang, of het gevoel alsof de darm niet volledig wordt geleegd na de stoelgang. Constante vermoeidheid
Medische Publieksacademie
Andere oorzaken van bloedverlies (Inwendige) aambeien Darmontsteking Bloeding uit divertikel Bloedverlies t.g.v. poliep
9
Medische Publieksacademie
Dhr de Vries Zou het darmkanker kunnen zijn? De huisarts verwijst hem naar de maag-, darm- en leverarts
Medische Publieksacademie
10
Medische Publieksacademie
Bij de MDL-arts
Medische Publieksacademie
Bij de MDL-arts
11
Medische Publieksacademie
Conclusie MDL-arts Darmkanker is één van de mogelijkheden Darmonderzoek om dit verder te onderzoeken
Medische Publieksacademie
Wat kun je doen om darmkanker te voorkomen? Risicofactoren Beschermende factoren Screening van risicogroepen Bevolkingsonderzoek
12
Medische Publieksacademie
PREVENTIE (1) Risicofactoren: Roken Overmatig alcoholgebruik Overgewicht Weinig bewegen Voorbewerkt en rood vlees
Medische Publieksacademie
PREVENTIE (2) Beschermende factoren Regelmatig bewegen Dagelijks fruit en groente Vezels, Calcium, Vitamine D Aspirine / Ascal
13
Medische Publieksacademie
PREVENTIE (3) Controle darmonderzoek: Erfelijke aanleg Darmkanker gehad Poliepcontrole Chronische darmontsteking
Medische Publieksacademie
SCREENING 2014: start bevolkingsonderzoek www.rivm.nl www. Bevolkingsonderzoekdarmkanker.nl
14
Medische Publieksacademie
Wat is het doel? Vroegtijdig opsporen van (voorlopers van) darmkanker Verwachting: op termijn 2400 sterfgevallen t.g.v. darmkanker minder per jaar
Medische Publieksacademie
Om wie gaat het? Mannen en vrouwen van 55-75 jr Uiteindelijk ca. 4 miljoen NL-ers Gefaseerde start: Uitnodiging per geboortejaar Plan was 2013: 65- en 75-jarigen 2014: 1938 ook nog
15
Medische Publieksacademie
Hoe gaat het? Elke twee jaar ontlastingstest Faeces occult bloed/ iFOBT
Test afwijkend, dan coloscopie
Medische Publieksacademie
16
Medische Publieksacademie
Uitkomst scopie
Verwachtte %
CRC
8,2%
Advanced adenoma
43,4%
Non-advanced adenoma
Ca 25%
Medische Publieksacademie
Eerste resultaten NL Deelname percentage 68% (vs 60%) + iFOBT 12% (vs 5,6%)
17
Medische Publieksacademie
Uitkomsten BVO
Medische Publieksacademie
Eerste resultaten MCL* 12-2 t/m 1-11-2014 226 patiënten gezien voor intake 209 darmonderzoek
* analyse Audrey Westendorp, verpleegkundig specialist
18
Medische Publieksacademie
NL vs MCL NL
MCL
% CRC
7,3%
14,1%
% poliepen
61,4%
77,0%
% advanced adenomen
33,5%
40,7%
Medische Publieksacademie
Dhr de Vries Darmonderzoek = coloscopie
19
Medische Publieksacademie
Het endoscopisch vervolg Klaas van der Linde, MDL-arts
Medische Publieksacademie
Het endoscopische vervolg
Klaas van der Linde, MDL-arts MC Leeuwarden
20
Medische Publieksacademie
Endoscopiecentrum
Medische Publieksacademie
REND
21
Medische Publieksacademie
Coloscopie
Medische Publieksacademie
Coloscopie • Colon = dikke darm • Scopie = waarnemen
22
Medische Publieksacademie
Coloscoop
Medische Publieksacademie
Coloscopie
23
Medische Publieksacademie
Coloscopie
Medische Publieksacademie
Sedatie(spreekuur)
24
Medische Publieksacademie
Voorbereiding
Coloscopie
Medische Publieksacademie
25
Medische Publieksacademie
Normale dikke darm
Medische Publieksacademie
Poliepen
26
Medische Publieksacademie
Poliepen
Medische Publieksacademie
Poliepen
27
Medische Publieksacademie
Poliepen
Medische Publieksacademie
Poliepectomie
28
Medische Publieksacademie
Poliepectomie
Medische Publieksacademie
Darmkanker
29
Medische Publieksacademie
Dhr. de Vries Tumor in de dikke darm Biopten genomen Voorlopige uitslag Aanvullend onderzoek o o
Locatie van de tumor? Uitzaaiingen?
Medische Publieksacademie
CT-scan
30
Medische Publieksacademie
MDO MDO = multidisciplinair overleg Uitslagen op een rij Behandelvoorstel Volgens richtlijnen
Medische Publieksacademie
Dhr. de Vries Biopten: darmkanker CT-scan: geen uitzaaiingen Voorstel MDO: operatief verwijderen van de tumor Uitslaggesprek
31
Medische Publieksacademie
Verwijzing chirurg
Oncologisch Centrum
32