Masterplan De Torens Toelichting voorontwerp masterplan 14 maart 2012
Architecten De Vylder Vinck Taillieu DRDH Architects Technum
0
INHOUD Inleiding 2 Doelstellingen 6 De nieuwe Bonewijk 20 Het Landschapspark 32
1
inleiding - SITUERING
Overzicht projectgebied
2
doelstellingen
Het masterplan De Torens zet in op:
- het versterken van de binnenstad,
- het realiseren van een nieuwe stadswijk,
- het herwaarderen van de historische structuur,
- het ontwikkelen van een landschapspark,
- maximale complementariteit tussen het masterplan en de omgeving
Het masterplan De Torens ligt op:
- een strategische locatie van 52 ha aansluitend op het centrum van Aarschot,
- tussen twee groengebieden Demervallei-Leiberg en ‘s Hertogenheide
Het masterplan De Torens heeft:
- bijzondere aandacht voor de diversiteit van verschillende doelgroepen.
Doelstelling 1: Het herwaarderen van de historische patrimonium binnen het projectgebied. Het terug ervaarbaar maken van de historische vestenstructuur van Aarschot. Het terug zichtbaar en toegankelijk maken van de Orleanstoren. Het herwaarderen van de Orleanstoren in relatie tot zijn omgeving. Referenties maken naar het vroeger klooster op de site, onder andere gebruik makend van de restanten van de oude kloostermuur.
Maquette dienstencentrum en serviceflats op de site De Torens Architecten de vylder vinck taillieu, DRDH Architects, Technum
Doelstelling 2: Het versterken van het voorzieningenniveau van de kern, meer in het bijzonder de Bonewijk. De Bonewijk wordt versterkt om op die manier een evenwicht te realiseren tussen twee polen: één rond de Markt en één rond de Bonewijk. Op deze manier wordt het kernwinkelgebied opgespannen tussen twee polen: één rond de Markt en één rond de Bonewijk. De Bonewijk wordt verder uitgebouwd als winkelstraat door het continueren van de winkels en het aanbieden van grotere winkeloppervlaktes. Een dienstencentrum en een kinderdagverblijf versterken het voorzieningenniveau. Er wordt ook een bijkomende parking voor het centrum gerealiseerd.
Bonewijkplein met winkels en parkeren
Fredensborg, Denemarken-Jorn Utzon
Doelstelling 3: het realiseren van een woongebied dat een overgangsgebied vormt tussen stad en landschap. De Geenssite heeft jarenlang de relatie tussen het centrum en het bovenliggende landschap afgeblokt. Het verdwijnen van dit programma op deze site creëert de mogelijkheid om het landschap terug naar de stad te brengen. Het project zet hier in op het realiseren van een woongebied dat een overgangsgebied vormt tussen stad en landschap. Voldoende doorzichten en trajecten worden voorzien. Een aantrekkelijke unieke groene woonomgeving ontwikkelen op de flank van de Sint-Niklaasberg gericht op een divers publiek en met bijzondere aandacht voor een hoogwaardige publieke ruimte en architectuur.
Fredensborg, Denemarken-Jorn Utzon
Doelstelling 4: Realisatie van een landschapspark met het bestaande cultuurlandschap met zijn bestaande gebruik als onderlegger. In het landschapspark wordt het potentieel voor recreatie, educatie, natuur... verder uitgebouwd. Een plukboerderij wordt op poten gezet als katalysator voor het project waar de bewoners van Aarschot mee kunnen participeren in het kweken van groeten en fruit voor eigen gebruik. Binnen het landschapspark is er ook ruimte om al dan niet tijdelijke kunstprojecten te realiseren. Het landschapspark vormt ook een uniek kader voor het organiseren van specifieke evenementen (openlucht films …)
Doelstelling 5: Groene corridor tussen Demervallei/Leiberg en ‘s Hertogenheide Conform het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan van Aarschot moet de open ruimte rond de Orleanstoren uitgebouwd worden als groene corridor tussen de Demervallei/Leiberg enerzijds en het natuurgebied ’s Hertogenheide anderzijds.
4
De Nieuwe BoneWIJK
Context Een aantal markante ruimtelijke elementen maken mee de kern van Aarschot. ’s Hertogenmolens, het Begijnhof, de trajecten op de bergflank. In deze architectuur is een interessant spanningsveld tussen een eenheid in de grotere schaal en een differentiatie van de verschillende units.
TOEGEVOEGDE VOLUMES EN NIEUWE JANUS PLEIN
SENIIOREN FLATS EN KINDERCRECHE RUIMTELIJK NABIJ
E JANUS PLEIN
ZICHT NAAR DE ‘ORLEANS’ TOREN
NIEUWE PUBLIEKE PLEINEN EN VERBINDINGEN ONDERLING
Verankering van de site van de Torens in de (beneden)stad
Zicht naar de Orleanstoren
Het Bonenwijkplein wordt een dubbelplein. Het bestaande plein vloeit over in het nieuwe plein. Nieuwe winkels zorgen voor een hoge attractie van deze plek op de kop van het winkelgebied van Aarschot. Op de kop van de Albertlaan wordt een voorplein ontwikkeld waaraan zowel het dienstencentrum als het kinderdagverblijf aan palen. Beide pleinen zorgen voor een sterke verankering van de site van de Torens in de stad.
De nieuwe ontwikkeling op de site kadert het zicht vanuit de benedenstad naar de Orleanstoren. Historisch gezien waren de vesten en in een latere fase de Orleanstoren zeer zichtbaar vanuit het centrum van Aarschot. De bedoeling is om met dit project de kans te grijpen om deze visuele link te herstellen.
NIEUWE PUBLIEKE PLEINEN EN VERBINDINGEN ONDERLING
SENIIOREN FLATS EN KINDERCRECHE RUIMTELIJK NABIJ ONTMOETING TUSSEN LANDSCHAP EN STAD
Verweving stad en landschap in de Bonenwijk
Ruimtelijke nabijheid van jong en oud
Groene vingers verbinden de benedenstad met het hoger gelegen landschapspark.
Het project voor de Torens moet een intergenerationeel project worden: een wijk voor en van alle leeftijden.
5
Het Landschapspark
Aanwezige cultuurlandschap als onderlegger van het park Het bestaande cultuurlandschap op de site vormt een rijk en gevarieerd landschap. Kenmerkende elementen zijn de topografie en de percelering. Landbouw – onder de vorm van weiland en akkers – vormt de belangrijkste gebruiksvorm. De aanwezigheid van een aantal bosmassieven zorgen voor een organisatie in een aantal deelruimten en geeft diepte en variatie aan de landschapsbeleving. Een aantal gearticuleerde oostwestlijnen …
Orleanstoren als ankerpunt in het landschapspark Ook in het landschapspark zal de Orleanstoren een oriëntatiepunt vormen. Op die manier markeert de Orleanstoren een centrum binnen de site van de Torens.
Een fijnmazig netwerk van trajecten doorheen het landschapspark Een fijnmazig netwerk van paden verbindt het landschapspark met de verschillende onderdelen van de stad en maakt het landschapspark toegankelijk en beleefbaar. Op grotere schaal kan op termijn ingezet worden op een link naar de grootschalige groengebieden ten oosten en ten westen, respectievelijk Demervallei/Leiberg en ‘s Hertogenheide.
Het opladen van het landschapspark met specifieke elementen en plekken Het landschapspark kan verder opgeladen worden met specifieke elementen of plekken. Dit kunnen zeer functionele elementen zijn zoals een speeltuin maar ook eerder abstractere “objecten” – een vlak, een dak, een lijn … – die meerdere gebruiken kunnen opnemen. De schaal en de materialiteit van deze elementen kunnen variëren.
Zichtbaar maken van de ijzerhoudende zandsteen in het landschapspark Het blootleggen van de ijzerhoudende zandsteen die de kern van deze berg vormt is in ieder geval één van de strategieën om plekken te maken die de uniciteit van deze plek onderstrepen. Hier kan ook een educatief project aan gekoppeld worden over de geologische historiek van de site.
(Stedelijke) landbouw Landbouw waar er een grotere betrokkenheid is tussen de stadsbewoners en de landbouwproductie. Landbouw gelinkt aan locale consumptie. CSA (community supported agriculture) is een vorm van duurzame landbouw waarbij landbouwer en consumenten zich verenigen.
Intensiveren van de natuurwaarde/versterken van de corridorfunctie van het gebied In het gebied zijn een aantal biologisch waardevolle plekken. Het gebied kan een rol opnemen van corridor.
Water In het gebied zijn er geen waterlopen aanwezig. De aanwezigheid van de ijzerzandsteen op geringe diepte maakt wel dat de doordringbaarheid van de bodem eerder beperkt is. Als gevolg daarvan ontstaat er in de winter bij hevige regenval een “winterrivier”. Deze winterrivier kan in het ontwerp sterker naar voren worden gebracht. Realiseren van bufferbakken. Realiseren van tijdelijke stromen…
Selectief verdichten in het landschapspark Bebouwing langs het plein sluit aan met de bebouwing van de benedenstad: aaneengesloten bebouwing met een vertikaal ritme en 3 à 4 bouwlagen hoog. Op de bergflank wordt gekozen voor vrijstaande bouwvolumes haaks op de helling ingeplant die een zekere transparantie realiseren tussen stad en landschap. In het landschapspark kunnen compacte bebouwingsclusters worden ontwikkeld van verschillende grootte en aard afhankelijk van de plek. de vierkantshoeve.