Stichting Maurits Instituut Oostduinlaan 169 2596 JL Den Haag KvK nr. : 61680222 Tel. nr. : 070 - 206 00 16 Email :
[email protected]
Masterclass reeks “Anders Kijken” Militaire inzichten als bron van inspiratie voor leiders en managers Een andere kijk op: Besturingsconcepten, Strategie, Markinformatie - Marktonderzoek Inlichtingen, Leiderschap, Besluitvorming, Communicatie - Bevelvoering - Planning, Teams en Teamperformance en Samenwerken
8 Masterclasses | start 12 januari 2016
Inhoud FORMULES VOOR SUCCES ............................................................................................................... 3 DOELGROEP ..................................................................................................................................... 3 INTRODUCTIE .................................................................................................................................. 4 MASTERCLASS 1 | BESTURINGSCONCEPTEN.................................................................................. 5 MASTERCLASS 2 | STRATEGIE ......................................................................................................... 5 MASTERCLASS 3 | MARKTINFORMATIE - MARKTONDERZOEK - INLICHTINGEN .......................... 6 MASTERCLASS 4 | BESLUITVORMING ............................................................................................ 6 MASTERCLASS 5 | LEIDERSCHAP .................................................................................................... 7 MASTERCLASS 6 | COMMUNICATIE - BEVELVOERING - PLANNING.............................................. 7 MASTERCLASS 7 | TEAMS EN TEAMPERFORMANCE ..................................................................... 8 MASTERCLASS 8 | SAMENWERKEN ................................................................................................ 8 DATA ................................................................................................................................................ 9 WAAR............................................................................................................................................... 9 DEELNAMEKOSTEN.......................................................................................................................... 9 SPREKERS/DOCENTEN ................................................................................................................... 10
versie 1.0
2
FORMULES VOOR SUCCES De afgelopen jaren verandert de wereld enorm: landen zijn zich anders tot elkaar gaan verhouden, zwaartepunten in economische ontwikkeling verschuiven, markten splitsen zich steeds meer op in deelmarkten met een niche karakter, innovaties vinden sneller plaats en aan organisaties worden steeds hogere eisen gesteld. De vraag is hoe op deze veranderende wereld in te spelen. En van wie er veel te leren valt. Opmerkelijk genoeg hebben militaire organisaties in de afgelopen eeuwen eenzelfde ontwikkeling doorgemaakt. Militaire organisatie opereren, al sinds mensenheugenis, op het scherpst van de snede in complexe omgevingen. Inspelen op en gebruik maken van deze omgeving is één van de belangrijkste succesbepalende factoren. Ze kennen ook een groot aantal organisatievormen en de daarbij horende wijze van leidinggeven, informatieverzameling, besluitvorming en uitvoering. Nog meer dan in het verleden hebben ze de afgelopen decennia geleerd om flexibel op elke verandering van omstandigheden in te spelen. Binnen enkele dagen kunnen ze zich transformeren vanuit een staande organisatie op een locatie naar een organisatie die soms duizenden kilometers ver weg in een netwerkachtige constructie samenwerkt met een veelheid aan andere militaire en civiele organisaties. Deze flexibiliteit is ongekend en kan andere organisaties op allerlei terreinen inspireren. Anderzijds kunnen militaire organisaties ook veel leren van het bedrijfsleven en andere organisaties. Naast veel raakvlakken, zijn er ook veel verschillen: een militaire operatie ontplooien is immers echt wat anders dan een bedrijf winstgevend maken en houden. Kortom: er valt veel te leren van elkaar. Deze reeks masterclasses richt zich op wat u kunt leren van militaire organisaties, en andersom. In acht masterclasses brengen we theorie en praktijk bij elkaar en leert u hoe u onderwerpen als teams en teamperformance, besluitvorming en leiderschap toekomstgericht invult en hoe andere besturingsconcepten en bedrijfsprocessen uw organisatie verstevigen.
DOELGROEP Deze reeks masterclasses is ontworpen voor omgevingsbewuste en ambitieuze managers, leiders en bestuurders uit alle sectoren, die nieuwsgierig zijn naar beproefde leiderschaps- en management inzichten uit een andere, voor hen onbekende wereld. Minimaal HBO werk- en denkniveau.
versie 1.0
3
INTRODUCTIE
Elke masterclass behandelt een thema, zoals hierboven aangegeven. De thema’s zijn geclusterd naar Sturing, Commandovoering en Uitvoering. De cyclus van masterclasses wordt afgerond met een actuele casus. De opbouw van elke masterclass bestaat uit een inleiding vanuit de civiele wereld, gevolgd door een inleiding uit de militaire wereld. In een derde deel vergelijken we beide invalshoeken met elkaar, duiden we overeenkomsten en verschillen en identificeren we lessons to be learned. Er is veel ruimte voor discussie en inbreng van eigen casuïstiek. De masterclasses vinden plaats op een centrale locatie in Nederland; ze beginnen om 15:30 uur en worden afgerond om 19:30 uur. Tijdens de masterclasses wordt gezorgd voor een goede maaltijd. Na afloop is er volop de gelegenheid na te praten tijdens de borrel.
versie 1.0
4
MASTERCLASS 1 | BESTURINGSCONCEPTEN Aan de basis van de inrichting van de organisatie staat het besturingsconcept: het is de inspiratie voor het leiderschap, de besluitvorming, teamvorming, processen, structuren en systemen. Hierbij zijn er twee uitersten te onderscheiden: het Anglo-Amerikaanse en het Rijnlands/Europese model. Op beiden zal worden ingegaan, zowel in de militair-historische als maatschappelijke context. Deze masterclass gaat in op de vraag: Hoe zien deze modellen er nu precies uit? Welke overeenkomsten en verschillen bestaan er? Welk model komt onder welke omstandigheden het best tot zijn recht.
MASTERCLASS 2 | STRATEGIE In deze masterclass belichten we de verschillen tussen de grand strategy, strategie en de overgang naar operationele planning en de modellen die daarvoor gebruikt worden. . Deze masterclass behandelt de vraag hoe strategie tot stand komt en welk type strategie onder welke omstandigheden het best tot zijn recht komt. We gaan in op de vraag hoe doelen worden geformuleerd, informatie wordt verzameld, afwegingen worden gemaakt en uiteindelijk een beslissing wordt genomen. Deze processen kennen veel varianten. Daarnaast kent elk besturingsconcept een eigen wijze van strategievorming.
versie 1.0
5
MASTERCLASS 3 | MARKTINFORMATIE - MARKTONDERZOEK - INLICHTINGEN Het bepalen van de strategie, het verkennen van een nieuwe markt, de lancering van een nieuwe product of het nemen van een belangrijk besluit: het kan niet zonder de juiste informatie. Informatie verzamelen, ordenen, analyseren en op de juiste waarde inschatten kan op veel verschillende manieren. De geschiedenis heeft de waarde van goede informatie of, beter gezegd, goede inlichtingen al vele malen bewezen. Veldslagen en oorlogen worden beslist doordat de ene partij voorsprong behoudt in de informatieloop (Plan-Do-Check-Action) op de andere partij(en) en daarmee de omgeving voortdurend verrast. Product- en merkintroducties mislukken, omdat er geen goed marktonderzoek is verricht. Kortom, een sterk ontwikkeld en actief omgevingsbewustzijn is van essentieel belang. Deze masterclass gaat in op de verschillende manieren van informatie verzamelen (zoals uit ‘’open source’’), het analyseren en het maken van afwegingen. Ook zal bekeken worden of het militaire inlichtingen proces een toegevoegde waarde heeft bij het doen van marktonderzoek in civiele sectoren.
MASTERCLASS 4 | BESLUITVORMING Het komen tot een besluit in een militaire organisatie is een proces waarbij het te bereiken doel centraal staat en waarbij alle belangrijke en minder belangrijke factoren worden meegewogen. Besluitvorming is een continu proces en heeft een cyclisch karakter: Plan-Do-Check-Act. Ook na het nemen van het besluit over de uitvoering van een ontvangen of zelf geformuleerde opdracht, stopt de besluitvorming niet. Deze masterclass richt zich op de verschillen in besluitvorming. We vergelijken de verschillende modellen aan de hand van parameters, die hetzelfde zijn in militaire en civiele omgeving. We tonen aan dat het kiezen van één of bepaalde besluitvormingsmodellen die doorleefd zijn in de gehele organisatie, leidt tot effectieve communicatie, draagvlak en navolgbaarheid. Uitgangspunt van deze masterclass is bekendheid met de modellen van Mintzberg, McKinsey en Quinn.
versie 1.0
6
MASTERCLASS 5 | LEIDERSCHAP Leidinggeven is het bewust beïnvloeden van gedrag van anderen om met volledig eigen inzet gezamenlijk het gestelde doel te bereiken. Leiderschap is dus misschien wel de doorslaggevende factor binnen het geheel van het richten en inrichten van organisaties, want zonder leiderschap zullen de andere succesfactoren nooit tot bloei kunnen komen. Maar leiderschap kan een organisatie ook breken en verandering naar stilstand doen omslaan. En het is een onderwerp waarover zeer veel opvattingen bestaan. Deze masterclass richt zich op de stijl van leidinggeven, die noodzakelijk is om moderne organisaties te leiden en wat de verschillen met ‘traditioneel management’ zijn. Deze masterclass gaat ook in op militair leiderschap, want leiderschap is bij de Krijgsmacht “core business”. Kortom, het is een zoektocht naar de eigenschappen van deze nieuwe leider en het (voorbeeld)gedrag dat hij/zij tentoon dient te spreiden onder de verschillende, soms zeer lastige, omstandigheden.
MASTERCLASS 6 | COMMUNICATIE - BEVELVOERING - PLANNING Een besluit heeft geen waarde als het niet op de juiste wijze gecommuniceerd wordt, en de uitvoering ervan wordt bewaakt en waar nodig bijgestuurd. Besluitvorming, leidinggeven en communicatie vormen één geheel. Militairen noemen het geheel van besluitvorming, leidinggeven en bevelvoering: commandovoering. Bevelvoeren is het communiceren en vertalen ‘’door de rangen heen’’ van een, na zorgvuldig overleg over haalbaarheid en risicoanalyse, gekozen plan, dat wordt vastgelegd in een bevel. Dit plan wordt schriftelijk en mondeling toegelicht. In de meeste gevallen bereidt een staf de besluitvorming voor, genereert alternatieve opties (Courses Of Action), waarbij uiteindelijk één man, de commandant, het besluit neemt en ervoor verantwoordelijk is. In dit proces bestaat er binnen de beschikbare tijd voldoende ruimte voor discussie voor het doorleven van de besluit en het creëren van eenheid in het plan en draagvlak. Het woord ‘commandovoering’ wordt vaak ten onrechte verward met het zonder tegenspraak opvolgen van bevelen van één man aan de top. Maar als dat echt zo zou verlopen in een moderne krijgsmacht, dan zou de strijd al op de eerste dag verloren zijn. Commandovoering is ook in civiele omgevingen een goed hanteerbare managementfilosofie en -methode. Het biedt helderheid en houvast in een oerwoud aan managementhypes. Deze masterclass gaat in op de verschillen tussen civiel managen en militair managen en welke lessen hieruit geleerd kunnen worden. versie 1.0
7
MASTERCLASS 7 | TEAMS EN TEAMPERFORMANCE Teams zijn de vitale organen voor succes binnen organisaties, zeker in snel veranderende omgevingen. Welke lessen zijn er te leren van de eeuwenlange ervaring van het werken met zelfstandig opererende teams? Hoe creëer je samenhang tussen deze teams en hoe zorg je er voor dat een driedimensionale netwerkorganisatie effectief is en blijft? Deze masterclass gaat in op de volgende vragen: hoe zijn teams in te richten? Aan welke eisen moeten teams voldoen? Onder welke omstandigheden komt welk type team het best tot zijn recht? Tot slot: op welke wijze kan het leiderschap vorm worden gegeven?
MASTERCLASS 8 | SAMENWERKEN In een steeds fluïder wordende maatschappij wordt het steeds minder relevant om in organisatiestructuren te denken. Netwerken tussen organisaties worden steeds belangrijker. Dat vereist een geheel andere wijze van denken en van benaderen van onderwerpen. Deze masterclass gaat in op de wijze waarop militaire organisaties hier mee omgaan: vaak wordt van hen verwacht dat ze snel omschakelen van het traditioneel organiseren, naar samenwerken met een veelheid van andere partijen binnen een netwerk. Aan welke randvoorwaarden moeten organisaties voldoen om in netwerken te kunnen opereren? Welke eisen stelt dit aan medewerkers en aan de andere elementen van de organisatie? Deze masterclass gaat in op deze onderwerpen en legt de ervaringen in militaire organisaties naast die van civiele organisaties.
versie 1.0
8
DATA De masterclass reeks start 12 januari 2016 en zal om de week plaatsvinden. Thema 1. Besturingsconcepten 2. Strategie
Datum 12 januari 2016 26 januari 2016
3. 4. 5. 6. 7. 8.
9 februari 2016 8 maart 2016 22 maart 2016 5 april 2016 19 april 2016 10 mei 2016
Marktinformatie - Marktonderzoek - Inlichtingen Leiderschap Besluitvorming Communicatie - Bevelvoering - Planning Teams & Teamperformance Samenwerken
WAAR Kasteel De Hooge Vuursche Hilversumsestraatweg 14 3744 KC Baarn www.hoogevuursche.nl
DEELNAMEKOSTEN / DETAILS Deelname kosten
“Late bird” prijs Aantal deelnemers
€ 2.795,- (geldig t/m 15 december 2015) € 3.095,-
min. 15, max. 20 personen
De deelnamekosten voor deze masterclassreeks zijn exclusief 21% BTW, incl. documentatie, consumpties en diner. Alle prijzen zijn per persoon en onder voorbehoud van wijzigingen. De cursusgelden worden voor aanvang van de training gefactureerd en voldaan. Voor de Masterclass Reeks “Anders Kijken” bieden wij bedrijven en instellingen de mogelijkheid om één masterclassplaats te delen met max. drie deelnemers.
versie 1.0
9
SPREKERS/DOCENTEN Docent
Bio
Thema
Jaap Jan Brouwer
Besturingsconcepten
Organisatie adviseur, voorzitter Maurits Instituut, auteur van ‘Koplopers in de zorg’ van o.a. ‘Schaduwen over de woestijn. Strategie, management en organisatie van het Duitse, Engelse en Amerikaanse leger van 1918 - 1943’.
Cees Pronk
Strategie
Directeur Operations bij CB Logistics (voormalig Centraal Boekenhuis)
Brigade generaal Otto van Wiggen
Strategie
Chief of Staff bij 1 German/Netherlands Corps. Voorheen o.a. Commandant Opleidings- en Trainings Commando, Commandant 11 Luchtmobiele Brigade en Commandant Korps Commandotroepen (KCT) Martin Weltjes Commercieel Directeur bij Concordia de Keizer. Voorheen Commercieel Directeur PostNL Billing & Document Solutions
versie 1.0
Marktinformatie Marktonderzoek Inlichtingen
10
Luitenant generaal b.d. Lex Oostendorp Na zijn pensionering vooral actief bij het begeleiden van startups.
Marktinformatie Marktonderzoek Inlichtingen
Voorheen o.a. Inspecteur-generaal der Krijgsmacht, Directeur Operaties van het Ministerie van Defensie, plaatsvervangend commandant Koninklijke Landmacht. Egon Beaart MBA
Leiderschap
Oprichter van Leiderschap is Core Business Coach, onderzoeker, trendwatcher, scout en bruggenbouwer Voorheen o.a. plaatsvervangend hoofd van het Stafbureau Leiderschap van Defensie. Majoor Niels Roelen
Leiderschap
Schrijver van de romans Soldaat in Uruzgan en Leven na Uruzgan, verhalen verteller (Vuurverhalen), cavalerie officier, docent bij het Land Training Centre.
Paul Klijsen
Besluitvorming
General management en operationele executive, met een trackrecord in het veranderen en groei van de activiteiten op een duurzame en resultaatgerichte manier.
Majoor Gijs Jan Schüssler MBA
Besluitvorming
Stafofficier bij het Directoraat Training en Operations van de Koninklijke Landmacht, docent aan de Stenden University
versie 1.0
11
Ferry Kok
Communicatie Bevelvoering - Planning
Communicatiestrateeg, die met nieuwe ogen creativiteit verbindt met visie en uitvoering. In het verleden werkzaam geweest voor Dockwise, KPMG en Akzo Coatings. Nu vooral actief in de maritieme industrie voor APM Terminals MVII. Daarnaast bestuurslid Nima en als marketingdocent verbonden aan het SRM. Luitenant kolonel Mike Bos
Communicatie Bevelvoering - Planning
Permanent militair adviseur van de EU en NAVO. Voorheen Communicatiemanager verantwoordelijk voor interne en externe communicatie van Koninklijke Landmacht. Rob Evers Organisatieadviseur, interim manager en projectmanager, auteur van het boek ‘Teams door het vuur’
Adjudant Marcel van Hemert Senior Instructeur/Leerlingbegeleider aan het Opleidings- en Trainingscentrum Logistiek (OTCLog), SIVO, Initiële Opleiding Onderofficieren
versie 1.0
Teams & Teamperformance
Teams & Teamperformance
12
Pieterjan van Delden
Samenwerken
Senior management consultant bij Andersson Elffers Felix. Auteur van diverse publicaties, gepromoveerd op samenwerking in de publieke sector.
Luitenant kolonel Joris van Esch
Samenwerken
Commandant 1 Civiel Militair Interactie commando
versie 1.0
13