‘Geen veronderstellingen of vooroordelen, maar feiten’
Master Evidence Based Innovation in Teaching – MEBIT voor HBO docenten
TIER – Top Institute for Evidence Based Education Research
TIER
Wat werkt?
Het Top Institute for Evidence Based Education
Evidence based innovation – wetenschappelijk
Research (TIER) is een interuniversitair top-
onderbouwde vernieuwing – houdt in dat docen-
instituut dat onderzoek doet op het gebied
ten zich niet laten leiden door veronderstellingen
van evidence based onderwijs. TIER kent
of vooroordelen, maar door feiten. Ideeën voor
drie partners, de Universiteit Maastricht,
onderwijsvernieuwing zijn er genoeg, maar de
de Universiteit van Amsterdam en de Rijks-
vraag is ook: wat werkt? Welke vernieuwingen
universiteit Groningen, en is onderdeel van een
zijn effectief en leiden tot betere leerprestaties?
internationaal netwerk. TIER wil bijdragen aan
Die vragen vormen het uitgangspunt van deze
de kwaliteitsverbetering van het Nederlandse
opleiding.
onderwijs door te bevorderen dat evidence based werken de leidraad wordt in onderwijsbeleid en
In MEBIT staat het verkrijgen van onderzoeks-
-praktijk.
vaardigheden om onderwijsinterventies te kunnen ontwikkelen en evalueren centraal.
De Master Evidence based Innovation in Teaching (MEBIT) is een programma van het Top Institute
Aanpak
for Evidence based Education Research (TIER).
Stel, u vraagt zich af: kan ik kritisch denken stimuleren door studenten te scholen in argumen-
www.tierweb.nl
tatievaardigheden? In het MEBIT-programma kunnen we de beantwoording van zo’n vraag op twee manieren aanpakken.
© TIER 2013 Eén manier is: een systematische analyse maken van de beschikbare publicaties over het onderwerp. Daarbij komen vaardigheden kijken als: Hoe selecteer ik bruikbare onderzoeksresultaten uit het grote aanbod? Hoe beoordeel ik de methodologische kwaliteit van de gevonden publicaties? Welke zijn geschikt voor mijn eigen onderwijspraktijk? Een tweede manier om de gestelde vraag te beantwoorden is: zelf onderzoek doen. U doet dan bijvoorbeeld een kortlopend onderzoek waarin u experimenteert met verschillende vormen van het ontwikkelen van argumentatievaardigheden. U onderzoekt zo of de gewenste veranderingen zich voordoen onder uw studenten. Een attitude Een belangrijk aspect van evidence based werken is de attitude dat alleen innovaties geïmplementeerd worden waarvan bewezen is dat ze effectief zijn. U stelt zichzelf vragen als: Waarom deze vernieuwing? Is er bewijs dat het werkt? Kunnen we het ook in onze hogeschool toepassen? Dat mag allemaal voor de hand liggend klinken, de praktijk laat zien dat het voor de hand liggende niet altijd uitgevoerd wordt.
2
Waarom kiezen voor MEBIT? ■ De Master Evidence Based Innovation in Teaching neemt de praktijk als uitgangspunt: het programma wordt gestuurd door de leervragen van de deelnemers. Deze leervragen kunnen bijvoorbeeld aansluiten bij het instellingsplan van de hogeschool. De opleiding besteedt ook expliciet aandacht aan de verspreiding van de verworven kennis binnen de hogeschool, met name het eigen onderwijsdomein. ■ MEBIT is een learning community. Individuele begeleiding wordt gecombineerd met intensieve samenwerking in kleine groepen, en al het materiaal dat gemaakt wordt is na toetsing vrij beschikbaar voor iedereen. Door de maandelijkse contactdagen komt u in aanraking met alle facetten van een academische leer- en werkomgeving. ■ MEBIT biedt een flexibele leeromgeving. Door een efficiënte inzet van e-learning kan de opleiding eenvoudiger ingepast worden in een drukke agenda.
Voor wie is de opleiding bedoeld?
U kunt uw studietempo binnen het semester in overleg met uw begeleider versnellen of vertragen.
Het academisch masterprogramma MEBIT is bedoeld
De structuur van het programma stelt u bovendien
voor HBO-docenten. De opleiding wil docenten
in staat om vanuit elke locatie in Nederland deel te
bereiken die de wisselwerking tussen wetenschappe-
nemen aan de opleiding.
lijke kennis en de onderwijspraktijk willen verbeteren door evidence based te werken. MEBIT richt zich op
■ De inhoudelijke en organisatorische band van
docenten die willen investeren in hun loopbaan en
MEBIT met TIER, het Top Institute for Evidence
graag een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van hun
Based Education Research, zorgt voor een directe
hogeschool en vakgebied.
link met actueel en recent wetenschappelijk toponderzoek. De kwaliteit van het onderzoek
In de toekomst dienen de meeste HBO-docenten
wordt gewaarborgd door de standaarden van de
ten minste een academische mastergraad te bezitten.
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk
In het HBO-curriculum komt daarnaast steeds meer
Onderzoek (NWO-MaGw), waar TIER toe
aandacht voor (praktijkgericht) onderzoek. Er wordt
behoort.
een groter beroep gedaan op onderzoeksvaardigheden van docenten. In de afgelopen jaren zijn promotietrajecten gestart voor HBO-docenten. De stap van docent naar onderzoeker is vaak groot. MEBIT kan een goede voorbereiding zijn voor een promotietraject. De onderzoeksvaardigheden die in MEBIT worden aangeleerd en de onderzoekspapers kunnen de basis vormen voor een academisch proefschrift.
3
Dit is wat MEBIT te bieden heeft Inhoud en aanpak
3. Het onderwijsdomein
Het volledig academisch masterprogramma MEBIT is
Hier is ruimte om aandacht te besteden aan de
een tweejarige deeltijdopleiding, verdeeld over vier
koppeling van ingediende leervragen met ontwikke-
semesters van elk twintig weken. De inhoud van het
lingen in het onderwijsdomein.
MEBIT-programma wordt voor een groot deel gestuurd door leervragen die deelnemers zelf formule-
De studie eindigt met een master thesis. De thesis
ren. Deze leervragen worden verdeeld over verschil-
vormt het individuele sluitstuk van de studie en
lende thema’s en sturen de studie aan vanuit drie elkaar
bestudeert een leervraag diepgaand. Elke deelnemer
aanvullende invalshoeken:
krijgt bij het schrijven van de thesis begeleiding van een TIER-onderzoeker en ondersteuning in thesisgroepen
1. Het werkterrein van de docent
via een gestructureerde peer review.
Het onderwijsleerproces kan geordend worden in:
a. ontwerp van leersituaties,
Evidence based werken
b. het onderwijsleerproces,
Binnen elk thema en semester van het MEBIT-
c. toetsing en evaluatie.
programma worden de 7 stappen van evidence based werken belicht:
2. Evidence based benadering De praktijkgebonden thema’s worden gekoppeld aan de evidence based benadering, de kern van het MEBIT-programma.
Stap 1: Het probleem vertalen in een beantwoordbare vraag. Stap 2: Efficiënt zoeken naar de best beschikbare kennis (evidentie). Stap 3: Kritische beoordeling van de kwaliteit en toepasbaarheid van de kennis in Stap 2. Stap 4: Leveren van kennis door opzetten en uitvoeren van onderzoek. Stap 5: Kritische beoordeling van de kwaliteit en toepasbaarheid van de kennis in Stap 4.
4
Stap 6: Een beslissing nemen op grond van de beschikbare kennis over belang, bruikbaarheid, toepasbaarheid en kosteneffectiviteit. Stap 7: Regelmatig evalueren van de kwaliteit van dit proces.
C. Toetsing en evaluatie Voorbeelden van mogelijke leervragen: Hoe toets ik kritisch denken? Leidt frequenter toetsen tot betere prestaties? Hoe kan ik de kwaliteit van mijn opleiding vergelijken met een andere opleiding?
Leervragen
Uiteindelijke leerdoelen
Vanwege de vraaggestuurde opzet van het programma
■ Deelnemers ontwikkelen een houding waarbij hun
worden de deelnemers elk semester uitgenodigd specifieke leervragen te formuleren als basis voor het doorlopen van deze cyclus van 7 stappen. De
professionele handelen is gebaseerd op de beste beschikbare wetenschappelijke kennis. ■ Deelnemers beschikken over kennis en inzicht om
leervragen zijn ontleend aan de eigen schoolsituatie
zelfstandig wetenschappelijke informatie te ver-
en kunnen gekoppeld worden aan thema’s:
zamelen die aansluit op praktische vraagstukken (‘wat werkt?’), en kunnen deze informatie beoorde-
A. Ontwerp van leersituaties Voorbeelden van mogelijke leervragen: Hoe kan ik
len op de toepasbaarheid in hun eigen schoolsituatie. ■ Deelnemers beschikken over de competentie om
aansluiten bij niveauverschillen onder mijn studen-
wetenschappelijke informatie om te zetten in
ten? Hoe kan studieuitval worden voorkomen?
praktijktoepassingen, de implementatie van
Welke volgorde van de leerstof is het beste?
onderwijsinnovaties te organiseren en de effecten van deze innovaties te meten.
B. Onderwijsleerproces Voorbeelden van mogelijke leervragen: Hoe kan ik mijn studenten feedback geven op hun werk in onze elektronische leeromgeving? Hoe kan ik de schrijfvaardigheid verbeteren? Wat zijn effectieve vormen van samenwerkend leren in mijn vak?
■ Deelnemers beschikken over de competentie om een bijdrage te leveren aan wetenschappelijk onderzoek, gericht op de ontwikkeling van nieuwe praktijkrelevante kennis. ■ Deelnemers beschikken over de vaardigheid om collega’s te informeren over nieuwe en bruikbare wetenschappelijke kennis en ontwikkelingen die nuttig zijn voor de innovatie van onderwijs.
5
Het MEBIT-programma kent de volgende modules: ■ Semester 1: Evidence Based Werken
zoeksresultaten. In de virtuele leeromgeving wordt individuele begeleiding geboden door een schrijf-
In deze inleidende module leert men een probleem-
6
coach. In de tweede fase becommentariëren de
analyse uit te voeren binnen de context van de eigen
deelnemers elkaars werk via peer review, ook in de
leervraag en het instellingsplan. Knelpunten worden
virtuele leeromgeving. De resultaten van de
beschreven in termen van problemen, interventies en
literatuur review worden verwerkt in een afzonder-
gewenste effecten. Deelnemers leren in trainingen
lijk memorandum. Hiermee worden de deelnemers
te werken met specifieke tools voor het opsporen en
geschoold in het ontwikkelen van docentgerichte
beschikbaar maken van benodigde publicaties.
beschrijvingen van resultaten uit wetenschappelijk
Deelnemers leren publicaties te beoordelen, en
onderzoek die de schoolontwikkeling kunnen
hoe de inhoud kan worden verwerkt tot een
ondersteunen. Ter afsluiting van de module worden
geïntegreerde analyse en bespreking van onder-
beide documenten gepresenteerd in een seminar.
■ Semester 2: Evidence Based Innovatie:
■ Semester 4: Van evidentie naar beleid
Ontwerp & Planning Het vierde semester is volledig gericht op de In het tweede semester wordt opnieuw een
afrondende thesis: het zelfstandig integreren
literatuurstudie uitgevoerd in combinatie met
van studie en onderzoek tot een schriftelijke en
een probleemanalyse binnen de context van het
persoonlijke presentatie van onderzoeksresultaten.
instellingsplan. De resultaten zijn de basis voor het
Deelnemers doorlopen nogmaals de gehele cyclus
ontwerp van een empirisch onderzoek dat in het
van evidence based onderwijsvernieuwing van
aansluitende derde semester zal worden uitgevoerd
probleemanalyse tot en met het schrijven en
in de eigen instelling. Colleges, werkcolleges en
presenteren van de resultaten, afgestemd op de eigen
groepsbesprekingen tijdens de contactdagen zijn
doelgroep. Het eindniveau van de thesisopdracht is
naast de persoonlijke begeleiding in de virtuele
een wetenschappelijk artikel dat publiceerbaar is in
leeromgeving direct ondersteunend bij het schrijven
een peer reviewed journal. De deelnemers worden
van een project-ontwerp voor begeleid onderzoek
begeleid door een ervaren onderzoeker uit het
in het volgende semester. Samenwerking tussen
TIER-consortium.
deelnemers middels peer review en presentatie in een afsluitend seminar zijn ook van toepassing in
Bij het schrijven van de thesis als academisch paper is
het tweede semester, alsmede het schrijven van een
de correcte toepassing van de evidence based standaard
tweede memorandum over lopend onderzoek.
leidend: A. Een probleem uit de onderwijspraktijk vertalen
■ Semester 3: Verzamelen en evaluatie van evidentie
in een beantwoordbare onderzoeksvraag.
Het derde semester is bestemd voor de uitvoering
B. Efficiënt het beste bewijsmateriaal zoeken en
van onderzoek dat in de voorafgaande fase werd
verzamelen.
ontworpen. In deze programmafase wordt in de ondersteunende colleges het accent gelegd op analyse, synthese en presentatie van resultaten op
C. De methodologische kwaliteit en toepasbaarheid van het bewijsmateriaal kritisch evalueren.
basis van empirisch onderzoek. Parallel aan de uitvoering van het onderzoek in de zelfstudiefase schrijven de deelnemers een thesisvoorstel voor het laatste semester. De uitvoering van de opdracht
D. Conclusies trekken en een beslissing nemen op grond van de onder C verkregen evidentie: Wat is de theoretische en praktische waarde van de
en de beoordeling van de resultaten in het derde
evidentie? Is de evidentie generaliseerbaar? Is de
semester komen langs dezelfde weg tot stand als in
interventie ook technisch en logistiek toepasbaar?
beide voorgaande semesters: individuele begeleiding in virtuele leeromgeving door de schrijfcoach in
Gedurende de thesisfase wordt een internationale
aanvulling op ondersteunend onderwijs tijdens
studiereis aangeboden.
contactdagen, peer review, het schrijven van een memorandum en de presentatie van de resultaten in een seminar. Er wordt een begin gemaakt met de thesis.
7
Contactdagen Maandelijks komen alle deelnemers 2 aaneengesloten
Vaardigheidstrainingen: Organisatie van innovatie
dagen bijeen op een universitaire locatie. De volgende
Deelnemers aan het MEBIT-programma worden
activiteiten zijn gepland:
getraind in het toepassen van de evidence based principes bij innovaties in het onderwijs. Van hen
Werkcolleges en practica Onderzoeksmethoden &
wordt verwacht dat zij een voortrekkersrol gaan spelen
Statistiek (O&S)
binnen de eigen instelling. Daartoe worden ze getraind
Theoretisch en praktisch wordt in het O&S-pro-
in een aantal vaardigheden die deze rol ondersteunen,
gramma de basis gelegd voor het doen van onderzoek
zoals leiderschapskwaliteiten.
tijdens het MEBIT-programma. O&S is niet alleen van belang bij het zelf uitvoeren van onderzoek, maar
Workshops: Onderzoek in en voor de praktijk
minstens zo belangrijk bij het interpreteren en op
Ervaren onderzoekers binnen het Top Institute for
waarde schatten van eerder gepubliceerd onderzoek.
Evidence Based Education Research (TIER) geven
Onderzoeksdesign en beschrijvende statistiek staan
regelmatig workshops over het opzetten en uitvoeren
centraal in het eerste semester, de toetsende statistiek in
van projecten die zijn gericht op innovaties en onder-
het tweede semester en meta-analyses van onderzoeks-
steuning van beleid.
resultaten en het publiceren van onderzoeksresultaten in het derde semester. In deze fase wordt het O&S onderwijs ook individueel afgestemd op specifieke
Buitenlandse studiereis
technieken die aansluiten op individuele thesiskeuzes in het laatste semester.
De studiereis in het vierde semester staat in het teken van de verbreding van het blikveld. De twee jaar die
Actualiteitencolleges Onderwijswetenschappen:
het MEBIT-programma in beslag neemt, vinden geheel
de stand van zaken
in de Nederlandse context plaats. Weliswaar wordt
In actualiteitencolleges en workshops wordt de stand
internationale literatuur bestudeerd, de interpretatie en
van zaken op het gebied van onderwijs en onderwijs-
toepassing daarvan worden in Nederlands perspectief
innovatie toegelicht. Deskundigen van verschillende
geplaatst. Tijd om de blik te verbreden en je onderzoek
universiteiten zullen ingaan op onderwijskundige,
internationaal te presenteren. Hiervoor wordt een
maatschappelijke en politieke ontwikkelingen op dit
bezoek gebracht aan een buitenlandse instelling of deel
terrein en speciaal aandacht besteden aan de rol van de
genomen aan een internationaal congres.
wetenschap hierin. De volgende onderwerpen worden onder andere belicht: ■ Probleemgestuurd leren en groepsleren ■ Ontwerp van onderwijs ■ De docent: ontwikkelingen op het terrein van het beroep ■ Kwaliteitszorg ■ Multicultureel onderwijs, Multi-campusonderwijs en blended leren ■ E-Learning ■ Leerproblemen ■ Toetsing ■ Onderwijsbeleid ■ Onderwijsuitval
8
Vraaggestuurd onderwijs In Literatuuronderzoek analyseren de deelnemers
In Onderzoek van de onderwijspraktijk werken de
hun leervragen onder individuele begeleiding van
deelnemers onder begeleiding van de docent in een
hun docent, met het doel deze leervraag te specificeren
kleine groep hun leervragen uit in een plan van aanpak
in aansluitende onderzoeksvragen. Deze onderzoeks-
voor een kortdurend en kleinschalig onderzoekspro-
vragen vormen de start van een systematische
ject. De resultaten zullen ook aan de deelnemende
literatuurstudie. Deze studie wordt afgerond met het
hogeschool worden gerapporteerd. In deze werkvorm
schrijven van een paper. Tijdens het schrijven van het
ligt het accent op planning, samenwerking en taakver-
paper wordt onder leiding van de docent samengewerkt
deling, verzamelen, verwerken en evalueren van
in een kleine onderwijsgroep die functioneert als peer
gegevens, en het publiceren van toepasbare resultaten.
review groep. Het paper wordt na beoordeling gepresenteerd in een afsluitend seminar.
9
10
Virtuele leeromgeving
Aanmelding
Studie en onderzoek vinden plaats in een virtuele
Aanmelding kan via het digitale aanmeldings-
leeromgeving die 24 uur per dag beschikbaar is voor
formulier op de website van TIER (www.tierweb.nl)
de deelnemers. In het virtuele studielandschap vindt
of door het sturen van een email naar:
u alle informatie voor uw studie, wordt u individueel
[email protected] of
[email protected]
begeleid, werkt u samen met anderen en wisselt u resultaten uit. Om optimaal gebruik te kunnen maken
De ontvangst wordt bevestigd en vervolgd met het
van dit virtuele studielandschap, wordt door de
verzoek de aanmelding af te ronden door het opsturen
opleiding een Apple iPad in bruikleen ter beschikking
van:
gesteld. In deze flexibele virtuele leeromgeving wordt tachtig procent van de studietijd gewerkt;
■ Een schriftelijke toelichting en beschrijving van de
de resterende tijd is gevuld met contactonderwijs
motivatie om deze opleiding te kiezen. Deze brief
(twee dagen per maand).
bevat tevens de leervragen die men in de opleiding wil gaan bestuderen. Ook dient hierin aangegeven te worden hoe deze leervragen gerelateerd zijn aan de
Toelatingseisen Toelaatbaar tot de opleiding is elke docent van een
ontwikkelingen op de hogeschool. ■ Een curriculum vitae met beschrijving van voor-
erkende Nederlandse hogeschool die in het bezit is
opleiding en ervaring, waarin duidelijk aangegeven
van een erkend diploma van een instelling voor hoger
wordt hoe de kandidaat voldoet aan de toelatings-
onderwijs. Wie niet aan de toelatingsvoorwaarden
voorwaarden.
voldoet, kan met de opleiding overleggen over een EVC-procedure, die de toegang tot de opleiding alsnog mogelijk maakt.
■ Een ondersteunende brief van de hogeschool, waarin aangegeven wordt dat de aanmelding financieel gewaarborgd is, en de hogeschool de docent de benodigde tijd verleent om de opleiding te kunnen volgen. De hogeschool verklaart tevens dat de school als onderzoeksplek benut kan worden tijdens de studie. Deze informatie is de basis voor een ‘intake-gesprek’, waarin vooral ingegaan zal worden op de motivatie van de deelnemer en de leervragen die zijn beschreven.
11
Contactinformatie Top institute for Evidence Based Education Research (TIER) Astrid Lamers Universiteit Maastricht Kapoenstraat 2 Postbus 616 6200 MD Maastricht T (043) 388 44 28 / 388 44 29 E
[email protected] of Top institute for Evidence Based Education Research (TIER) Sebastiene Postma Universiteit van Amsterdam Roetersstraat 11 1018 WB Amsterdam M 06 12 65 06 93 E
[email protected]
